장음표시 사용
351쪽
- et ELEMENT R. ΜΕΥΑΡΗ.dere videtur & Is acus Newtonus commentariis in Damotem. Sed me haec movere nequeunt. Primum an antiquo illo Esdrae canone nullus liber est qui sit Esdra recentior: Omnes enam sunt auctorum aut Esdra antiquiorum, aut iupparum . Quod si fortassis in histlibris memorentur, aut respiciantur res polleriores . id tribuendum ei l instauratoribus Scripturarum , qui cum notulas aci textus intelle lum intersererent, progresti temporis In textum ipsum irrepsere . Deinde libri isti . qui sunt in Hebraeorum canone, nec omnes smul scrinpti iunt, nec Esdrae primum tempore Divini sunt ha- hui, quod patet ex tota historia Iudaica . Quae cumlint, quis concoquat Hebraeos verbi Di Vini studiosissi mos ante Esdram libros Divinos non curasse , non distinxis e a non Divini q. non in unum corpus collegi L1e 2 iraesertim cum liticamus ex Iosepho contra Apionem , cousque suille super ea re Judaeos Retiyiolos ut quoniam poli E dram falsos Prophetas magna copiae mei gere scirent, nullum alium librum nullius Prophetae cooptare in canonem voluerint, ne periculo se
exponerent cooptandi falsos . Quod si id non secissent Iudaei, prose o diligentiores fuissent Romani in libris Sybillinis cu fodiendis, quam in suis Divinis He-hrael. Itaque Oportet, ut canon Hebraicus antiquissimus sit nec uno tempore consignatus, sed ea successione, qua abri Prophetarum scripti sunt . 'Prop. XXXIX. Uis prophetica est solius Dei. D. Pro- a Ferebantur astud Iudares alii Prophetici libri ou rum quosdam primi Cisi Meti lati irent. Prophetiam Enoch antiquiorem es oncha Chri iιaua messe es: ad eum enim a.luit S. Iudas , citatque Tertullιmus, alii cie . Pro-
is iis , λ y tri με ηιπ/s au Constitui. Clement. Do. IV. Observat, aptid Judaeos libros Prophetarum LXX.
352쪽
D. Prophetia est earum rerum praedictio, quae nomdum evenerunt, quum praedicuntur, quaeque neque exa causis naturalibus, nec ex praetente rerum statu conjici possunt def. o. ); id autem eius est , qui totam rerum Naturam, quacumque illa loco, aut tempore patet , mente comprehendat , quemadmodum per se est perspicuum ; is vero solus est Deus I. prop. ii. & 6. 3vis ergo prophetica solius Dei eli. dici. Sch. L Vide ut hoc communi Gentium sensu confimmat Huetius sa . Nos hoc in loco ut de Prophetiae natura & generibus pauca dilIeramus, rei, dis qua agimus , interesse censemus: sed disseremus, more nostro, breviter & presse. Prophetiae vocabulum longe lateque patet: ut enim Propheta dicitur quicumque revelatio nem a Deo actipit; ita tota haec re vetatio prophetia appellatur, quo illa a naturae ratione & lumine distato Revelatio autem divina aut res, quae aguntur, spectat, aut doctrinas. Res praeteritae, praςsentes, suturae: d ctrina theoretica, vel practica . Res quidem praeteritas, aut praesentes, sed obscuras , complectitur plerumque
prophetia. Prophetiza nobis Chrise , quis te per θίς , aiebat impius satelles postquam colapho Iesum ceciderat . Matth. 26. 6. . Sic asinas, quas nudius te
tius amiserat , esse inventas Samuel Propheta Sauli significavit . I. Reg. q. ao. Sicque quaecumque Na- . aman inter & Giezi conventa fuerant Elisaeus perspecta habuit . Sed saturorum , & , quidem contingen tium proprie prophetia est. Itaque Cassiodori recepta est & probatissima Prophetiae definitio : es divina pra scientia rerum eventus immobili viritate denuntians: est autem praescientia futurorum continuntium . Jam doctrinas quoque complectitur vi sio prophetica . &quidem non practicas modo, seu quae mores spectant, sed etiam theoreticas, quarum notitia necessaria sit ,
aut utilis ad mores. Quare prophetici libri & docent
353쪽
334 , ELEMENTOR. METAPH. plurima, quae ad Dei naturam & opera pertinent, Acmonent, exhortantur, jubent, Vetant, quae ad mores. Vide γ) B. Thomam . f. II. Illud quaeri potest, utrum ea quoque, quae naturali via & natione sciri possunt, objectum sint prophetiaeὶ Ut ea quaestio rite pertractetur, prophetiae finis constituendus est. Is est Ecclesiae aedificatio e tinia cuique autem datur manifesatio spiritus ad utilitatem , inquit Paulus Apostolus I. ad Corinth. Ir. 7. Qui ibidem genera omniae divinorum donorum enumerans, ea ita elli si illa corpori Christi, idest Ecclesiae, necessaria demonstrat, ut singula corporis humani membra toti corpori. Quocirca si Ecclesiae necessitas , aut utilitas exigat, ea divina manifestatione repeti, quae caeteroquin humana ratione sciri possunt , dubitandum non est, quin ea quoque prophetiae, seu revelationis snt objectum. Psicis haec complectitur B: Thomas in ea quaestione , quam laudavimus art. Σ. , atque praepositae quaestioni , more suo, binis verbis relpon 3et rIn omnibus , inquit , quae sunt propter finem , materia determinat secundum, exigentiam finis, ut patet ex 2. Ph . Donum autem prophetiae datur ad utilitatem Ecclesae , ut patet I. ad Corinth. I 2. Unde omnia illa , quorum c gnitio potest Use utilis ad salutem, sunt materia prophoriae , Me snt praeterita, Me futura, sυα aeterna , sis necessaria , sue contingentia . . . . Dico autem nece*aria, set e snt necessaria ad infructionem fides , sis ad in
f. III. Qua ex re & illud consequitur , magnoin pere eos falli , qui eo criterio divinam revelationem dignosci debere constituunt, ut ea tantum sint divinitus revelata , quae aut mentis humanae captum superant, aut alia via ab hominibus resciri nequeunt . Nam quoniam Ecclesia Dei, ad cuius necessitatem, &
354쪽
PARI TERTIA. 333 utilitatem prophetia immittitur' a), doctis iuxta
idiotis constat, ac plerique sunt, qui veritates plurimas ad vitam beatam necessarias, quae ambitum rectae rationis minime praetergrediuntur , minus ipli per se intelligere sunt apti ; qui ea tantum a Deo revelari docent, quae captum humanum. superant, in caeteris vero homines ad rationis scrutinium remittunt, ii dicant quoque necesse est , magnam Ecclesiae partem necessariorum iguorantia torpescere, atque a beatitudine devios abi se . Id autem divina bonitas non patitur, nisi quis dicere velit, doctos tantum & ratione eXercitos Deo esse curae, caeteros, id eit maximam hominum partem, velut pecora negligi . Accedit , quod quum non omnes studio & meditationi incumbere possimi , quod exigat hominum vita , ut in mechaniis cir artibus pars hominum maxima occupetur ; ni si
Deus idiotis quoque, & imperitis divinae revelationis
ope consulat , in duo opposita nos vocat , media nem pe hujus vitae conservandae , quam ille certe negligere, aut abrumpere vetat, & studio ac meditatione media vitae aeternae perquirendae b .
f. IV. Illud verum est, praecipuum divinae revelationis characterem, quo illa dignoscitur, esse futurorum , non quorum vis, sed con ingentium , idest liberorum, praedichionem. Id in iis ponendum est , quae
omnes homines consensione maxima profitentur : in iis autem, quae humanam naturam spectant , consensio omnium hominum certos nos efficere debet. Et quem
admodum problemata quaedam geometrica esse in Iblubilia, veluti quadraturam circuli in Geometria lineari; ita plurima humanas vires superare, homines diuturna experientia docti noverunt tandem, ut non possit, nisi
impudentissime ab opinione omnium discedi o. f. U.
355쪽
E t x MT NTon. M ET AD M. h. U. Deinde idipsum luculentissime ratio demo strat. Singula futura Ibera sunt actiones voluntariae: suscipere ex. gr. bellurn, hominem oceidere &cr singuialae autem voluntariae actiones sequuntur iudicia intelleeius pnrclica , ut appellantur . iudicia vero practica ideas , adearumque intensitates: haec omnia pendent ab infinitis objectis externis, eorumque objectorum , loco , situ, tempore, aliisque peristatibus : item a structura ,& temperamento corporis, & haec a causis plurimis
quum internis, tum externis: praeterea a constitutione
animi, haec vero ab educatione , studiis , affectibus , moribus, consuetudine vitae, aliisque. Eorum omnium pleraque nullo modo determinata sunt, non dico antequam quisquam nascatur, sed ne uno quidem an ite aAionem liberam die . Alia habent in natura certas ac constitutas causas , sed quae in paulo longiore temporis intervallo cum infinitis aliis miscentur , ac series , & catenas conflant compositiores, implicatissumas, atque nulla intellectus humani ope extricabiles . Ea omnia qui in numerato non habet, ac velut praesentia & determinata, is actionem illam liberam pra videre nequit; & qui in numerato se habere dicit, is potest eadem confidentia asseverare se materiae totius mundanae atomos supputasse. Qiod adeo verum est, ut nulla sit inter Theologos difficilior quaestio, quam in quo me dio Deus futura libera cognoscat , de qua tot sunt Theologorum sententiae , ut annum re sit molestum.
Qui igitur non intelligunt in quo medio futura libera Deus ipse praesciat , ii ne faciles dabunt, pervia homini mortali esse posseὶ ii ulli alteri praeter quam Deo Ne dubitetur igitur horum futurorum praescientiam aut nullius esse , aut Dei: est autem , ut paulo post demon strabimus: solius igitur Dei a . 3. UI. Id ut luculentius constet, de variis prophetiarum generibus uberius disserendum eli, unaque Ope-
356쪽
ra eharacteres statuendi, quibus vera a salsa, certa tidivina a probabili , & conjecturali prophetia discernatur. Philo in libro quod somnia snt divina tria vi sorum divinorum a caula essiciente genera distinguit, a Deo, ab anima mundana, a mente cujusque propria. Scilicet arbitratur vita quaedam phantasiae a Deo ipso immitti , alia a 4υχῆ ολων ab anima , & ut alii hi vocat, mente Universi. Hanc intellectum agentem vocant Magistri Hebraeorum posteriores , qui Arabes ferme in Metaphysica sectantur . Nemini ignotum est ex Arabum doctrina , intellectum agentem e se in Omnibus hominibus unum , nec eum ab anima mundana differre . Tertium vero genus sic describitur a Philone. Tertium, inquit, constituitur genus, quum mens in somnis per se mota , & semet ipsa agitans , furit , & afflata facultate futurorum praescia ea Praedicit . Posteriora duo furoris vaticinantis genera vulgata erant apud Ethnicos, in primis Pythagoreos, & Platonicos, quorum vestigia hic premit Philo : Tertium sectatores plures & inter Christianos invenit . In eo autem primi generis visa distingui a reliquis contendit ' Philo, quod prima illa coniuncta sint cum raptu extatico , quo in omnibus somniis propheticis potentior quaedam causa mentem, & phantasiam Uatum percellens eos ipsis eripiebat , evidentemque , A potiorem impressionem iis relinquebat. f. VII. Si haec Philonis doctrina , quam recentiores quidam Deistae avide arripuere, esset vera , esset dei naturalis quaedam vis prophetica , nec idcirco prophetiae
opere completae argumentum elsent divinae revelatio-mis, ut contendimus. Itaque demonstrandum est, commentitia esse, & fabulosa duo illa posteriora Divinationis genera , quae potuit Philo . Primum quum anima illa mundana Platonicorum, tum hic Arabum intellectus agens, fanaticorum sint imaginationes, ut nos ali bi demonstravimus ; Principia ne iiυα futurorum cogno' scendorum intellectui humano esse nequeunt. Deinde pro phetia non ex quavis futurorum conjectura profici ci ur,
357쪽
38 ELEMENTOR. META' in sed ex certa, & immutabili praescientia suturorum liberorum r ea vero in lis causis contineri nequit, in quihus futurorum eorum immutabiles rationes sussicientes non continentur : immutabiles vero suturorum liberorum rationes sussicientes nec in anima mundana, nec in intelleθὶu illo Arabum Agente possunt contineri, sed in sola Mente rerum omnium creatrice; anima ergo mundana , & intellectus hic agens principia prophetiae ' activa esse nequeunt . Ita serme B. Thomas M . Qui etsi concedat quamdam esse naturalem prophetiam, seu potius futurorum conjecturam , longe tamen hanc a vera prophetia differre docet : nam prophetia natur
iis non se extendit, nisi ad illa futura , quae habent causas determinatas in natura; sed prophetia , de qua loquimur, idest vera, & divina, indifferenter se habet ad omnia. Praeterea naturalis prophetia non infallibia Iiter praevidet , sed sicut praedicuntur illa , quae sunt mera in majori parte clatius dixisset in minima parte ἰProphetia vero , quae es Spiritus Sancti donum, 'MOLdet infallibiliter . f. VIII. Non igitur a causis activis, sed a modis revelationum prophetiae genera dii inguenda sunt. C piose hanc rem Rabbini pertractarunt, in primis Rabbi Maimonides in Moreh Nebuchim. Nos more nostro paucis rem omnem Tironibus explicabimus, idque non modo, ut Deillarum sophismata commodius refellere possint , sed etiam ut ad scripturas Diuinas intelligendas, si divinis his studiis incumbere velint , sint expeditiores . Paulus Apollotus initio ad Hebraeos
docet , Deum olim πολυμερως, πολυτροπιυς locu- Mium esse , idest multis tacibus, non semel, & mul- iis ac variis modis . Deus ipse b varia manifestationis suae genera aperte distinguit. Nam cum Maria Mosis uxor , ac Aaron submurmurarent ad verius Mosem ob a) Ibid. Art. q. Q Num. Id. ver. 3. 6. 7. 8.
358쪽
PAR s TERTIA. 3ῖς inductam AEthiopissam, xarum per solam Moysen locutus
es Dominus ' Non ne nobis Iimiliter es locutus ' Deus vocans Aaron , & Mariam, audite , inquit, sermones meos. Si quis Is rit inter vos Propheta Domini, intasone apparebo ei, Uel pra omnium loquar ad illuma at noratalis Iervus mcus Mones, qui in omni domo mea fidelissimus est: ore enim aὰ os loquor ei, palam , o non per migmata , figuras Dominum isdet. Hinc Magistri Judaeorum quatuor constituunt prophetiae gradus. Primus & maximus , qui & Molaicus appellatur, is est, in quo res revelatae in suprema rationis & intellectus puri regione consistunt, nec ad phantasiam descendunt. Quum icilicet Deus aut immediate, authmedio Angelo ut placet B. Thomae , in mentem tantum Prophetae divinas cogitationes indit, sine ullis corporeis signis. Hunc in modum solum Mosii se Deum communicasse Rabbini docent. Atque ita intelligunt illud DeuterO- .nomii q4. IO. Et non surrexit ultra Propheta in Israel sicut Myses , quem nosset Dominus facie ad faciem , quasi mente ad mentem . f. IX. Secundus prophetiae gradus constituitur is, in quo & partes suas habet vis imaginatrix, seu phantasia , sed ita tamen, ut rationalis facultatis pii maesint : seu quum theatrum rerum revelatarum phantasia est, in qua ab intellectu cernuntur, sed ab omni materiali, & sensibili involucro spoliantur, atque distinctiisi me in nuda carum essentia apprehenduntur. Tertius porro est is, in quo pares sunt intellectus , Aphantasiae vires, ut haec imagines rerum revelatarum
suppeditet, ille apprehendat , sed sub imaginibus, &cum imaginibus. Quartus ' postremo est is , in qu phantasiae primae sunt partes, qualia potissimum sunt somnia divinitus missa. Postremum hunc Prophetiae gradum tum vigui illa docent Iudaei, quum eorum majores eliant in captivitate Babylonica, idest fine veteris Prophetiae appropinquante . Quod generi ce verum non est. Certe Danielis, & Eetechielis exemplo facile refelli potiunt, quamquam Erechielem Rabbi Josephus
359쪽
4o ELEMENTO R. METAPH. Atho diserte ad hanc ultimam classem refert , Danie lem Rabbini omia es inter Aggiographos, quod non intimitus vim propheticam acceperit, sed extrinsecus ab Angelo sit edoctus. Scilicet non rite rationes subducunt suas. Nam exorditur quidem Ezechielis prophetia a raptu , atque ab imaginibus phantasiae : tamen post totum illud visorum Propheticorum Theatrum , spiritus
ad eum locutus es verbis ac sententiis disinctissmis' a .
Non autem loquebatur ad aures , ut ipsa narratione patet; ergo ad mentem, aut ad intellectum simul,&
hantasiam , ita tamen , ut primae partes essent in te taestus . Falsum porro est Danielem extrinsecus tantum edoctum: id revincitur ex cap. 2. , in quo per Vissionem nocte spiritum interpretationis somniorum accepi illa Danielem legitur: & cap. 6. dicitur quod spiritus
Dei erat in illo: & cap. 7. . Quod viderit somnium. Accedit quod tota antiquitas Zacchariam primorum ordinum Prophetam habuerit, quamvis in omnibus eius visis semper interveniant Angeli . f. X. Iam vero constituuntur duo alii modi generici divinae locutionis ratione medii. Nam aut immediate Deus se Prophetae communicat, aut medio Angelo. Secundo modo Deum locutum esse in Ueteri Testamento Patrum Doctiores centent ex loco Pauli b Lex ordinata per Angelos. In euin locum Hieronymus quod autem ait , lex ordinata per Angelos, hoc vali in-
relligi, quod in omni Veteri Tesamento , ubi Angelus primum viθιs refertur, ρο postea quasi Deus loquens inducitur, Angelus quidem Usre ex mini Iris plurimis, qui- eumque, si visus : sed in illo mediator loquatur qui dicat; Ego sum Deus Abraham , Deus Isaac . Deus Jacob. Nec mirum si si Deus loquatur in Angelis et quum' etiam per Angelos, qui in hominibus sunt, loquatur Deus in Prophetis, dicente Zaccharia o ait Angelus, qui
360쪽
loquebatam in me , ae deinceps inferent' mee ditis D minus omnipotens. Plurima sunt similia allarum Patrum loca, in primis Augustini, quae exscribere non est ne,
g. XI. Traeterea posterior hic modus etiam duplex
est , in somnio , & sindi somnio , per ipsam Angeli
firaesentiam . Ille locum habet quum sensus exterioresigati sunt, sed theatrum , ut diximus , rerum revelatarum est phantasia . Hoc modo praeter alios locutus et est Deus Danieli . Eodem modo Iacobo se communicavit dum scalam illam propheticam vidit . Alter . contingit quum sensus exteriores ligati non sunt , sed veluti deliqui*m aliquod aut extasim patiuntur , usu suo pHivactes , mente tota in speciebus , quae phantasiae objiciuntur , apprehendendis , & speculandis intenta, & occupata , ac quasi a corpore &' functioui- bus corporis externis abstracta, & divulsa , Ex utrosique modo Prophetae Hebraei dicti sunt videntes r.
Reg. 9. 9. & prophetiae Visiones . Visio Isaiae Dii
Amos l. Vidi visones Dei Eetech. r. r. f. XII. Ratione quoque rerum repraesent tarum uteta que iste modus in plures alios subdividi potest. Reve- ilationis enim in somnio sayae primus modus est, quum et , cui revelatio in semnio fit, repraesentantur figurae quaedam , parabolicum , mysticum , aut enigmaticum sensum significantes, quem ipse non capit, neque intelli- sit, sed eum adiuncta declaratione expositione sensus istius tota ex seritur prophetia . Huiusmodi sunt plures Prophetiae Zacchariae, Ezechielis , Danielis , Apocalypsis. Altera species est , quum revelatio cIare & distincte sine parabola, & sine enigmate quidem fit, & cla- 'το auditux , atque intelligitur in somno, sed tamen re Velans non videtur, neque repraesentatur. Cuiusmodi revelatio facta fuit Samueli, quum primum se De ei in templo revelavit . Gisia species est , quam is qui revelat in somnio , loquitur lab 'specie viri , aut Juvenis , ita ut is, cui revelatio fit, audiat, & cogno