장음표시 사용
181쪽
s AMARIAE, GALILAEAE. ijs traditum ad crucifigendum fuisse. Vt eiusmodi actione haud dubie
bonam diei partem insumpta,& sexta primum hora,hoc est,ipso mes ridie Christum affixum cruci fuisse intelligamus. Enimuero eo temapore quo passiis est Christus id est, VIII. Calendas Apriles,Sexta
hora ad solis ortum propter aequinocti j uerni aequalitatem eximie quadrabat. Neque alieno sensu a Christo loannis XI. dictum est: Nonne duodecim sunt horae dieir Quanto enim minor est latitudo Duodecim paralleli cuiuscunque ab aequatore, tanto maior est dierum noctium hψω diς. in uniuersum aequalitas. Porro si hora tertia Petro Apostolo Act. II matutina est hanc enim uel hac sola caussa ab ebrietatis suspicione Dindicat) consequens est Sextam in meridiem inclinasse cum & prisma hora matutina esset ut supra) ac Nonam in uesperem. Nam si noisna hora, ut a nobis annumeratur, mortuus Christus fuisset, umbra exorta naturalis, & extra miraculum fuisset. Aequinocti j enim tem
pore in Iudaea Sol nona post meridiem hora profunde occiduus est: quod a parallelo latitudinis,uel ab his qui Cosmographiam a limines alutarunt intelligitur . Atqui tenebrae illae super terra Iudaea factae Tenebrae orta Christo patiente, summae admirationi fuerunt contuentibus, cum, ''
quod tribus horis,id est,quoad in cruce uixisset Christus durassent, tum etiam quod tempore insueto, sole scilicet coeli umbilicum tenenis te accidissent, nec deliquium pro naturali syderum cursu contigisset. Tum enim luna decimaquinta, hoc est plena erat, & ex diametro adis . c Iuersa soli, nec umbra terrae officiebat, quae diuersum semper 8c oppositum uiae solis semicirculum occupat. Verumq3 sit, quod super illo Matthaei loco Hieronymus tradit Paschae tempore lunam semper fuis lisse plenis simam, & solis defectum nunquam nisi ortu lunae fieri soae :lere. Quo in loco non κου μ Hieronymus, sed stλiout , id est, solao
rem,ut astronomi eum uocant, ortum intelligit,luna uidelicet suo motu corpus solis transeunte, &uespertino iterum emergente, id quod proximis a novilunio diebus fieri assolet.) Nec audiedi sunt qui Dionysi j sententiam de eclypsi asserunt, in quorum numero est Lyranus, qui eodem tamen in loco hocipsum quod probat redarguit,& errore
uix digno eius nomine ab ortu lunam approximare Soli uelut motu primi ut uocant) mobilis, ac non magis proprio motu ab occasu oratum uersus, Dionysii authoritate,puto,deceptus credidit.Vt interim
non dicamus quam ridiculum sit Paschae tempore,id est,plena luna eclypsim quaerere. Ne Chorebo quidem tot modis stulto istud somis niare liceat, ne dum philosopho, quanquam quid huic Epistolae Diois nysi j tribuendum sit, quam uulgus iactitat,& quid de authoris nomiis
ne aestimandum abunde duo eruditionis lumina, Laurentius Valla& Erasmus Rotero damus, suis in nouum Testamentum annotatioae
182쪽
i36 LOCA IV D AEAE, .nibus prodiderunt. Iam ut ad horas reuertamur, ipse Hieronymus Horasiexta. propheticos sermones in hoc adducit, ut Sexta hora,hoc est,meridie tenebras illas obortas esse doceat. Amos VIII. Occumbet sol me iridie, Sc contenebrabitur super terram in die lux. Et Ieremiae decimois quinto,occubuit sol cum adhuc media esset dies. Clarissime autem Matthaeus in XXVIII. capite Vespere facto Iosephum de Arimais thia corpus Iesu iam mortui a Pilato impetratu codidisse tradit,ut uel
eo solo loco ante uesperam mortuum eum costet. Nec adnotassemus
tam levicula, & quae merito fastidio esse uel parum peritis possint,
nisi eam nouerimus quorundarn inscitiam esse, quae uel hoc in sciri po nodum quaerat, A coram Ecclesiths in dubium uocet, quae ostiariss&aeditui ipsorum pro comperto habent. Unicum enim caput uicesiis inum Matthaei de operarqs clarissime eam horarum quam dixi,obseruationem uulgatam Iudaeis fuisse indicat. Praeterea Sc breuiores dies esse in illo climate innuit, quam in nostro coelo, quod undecima illic hora uesperascit, cum aestiui dies nostri e in partem diei tardius haisbeant. Quae iam nunc explicare non attinet. Proinde reliqua proseis
Atres uvisi, quemur. Agrum illum sanguinis Iudae proditoris pecunia emptum, Hieronymus proxime Golgotha fuisse tradit. E remotioribus autem Arimilia.. ab urbe locis Arimathea fuit, haud procul Lydda uicus Iosephi decu rionis illius qui Christi corpus sepulturae tradidit, Lucar XXIII. 44 . Lydda ipsa, quae postea Diospolis dicta,praecipuum inter Iudaeae opispida fuit, in quo Petrus Aeneam paralysii decem Sc octo annis labois rantem, non sua sed Christi uirtute liberauit, Actorum IX. Proxiamron. mus ei locus Assaron, cuius itidem apud Lucam sit mentio. Quana aronas. quam Hieronymus Commentari js in Abdiam non Assaron, sed S ronas apud Lucam legit, plagam intelligens campestrem iuxta Lydis dam. Et in libro de locis Actorum Lucae,Saronas,inquit,quod inaeterpretatur Campestris regio,est Caesareae Palaestinae usque ad oppudum Ioppe pertingens. Et mox paulo,Sed 8c inter montem Thabor & stagnum Tiberiadis,regio Saronas appellatur.Porro Saron idem author in XXX V. caput Isaiae scribens,campum uel loca campestriaraturi. interpretatus est. Emaus authore Luca prioris libri X XIIII. capite sexaginta stadisss ab Hierosolymis abfuit: uetus oppidum,& cui Rota mani post deuictam Iudaeam nomen mutarint, a uictoria Nicopolim appellantes. Plinius quinto libro Emaum inter Iudaeae Toparchias
censet. Nostris memorabile Emauntis nomen est, ob Christit quum a resurrectione cum discipulis haesitantibus prosectus, coenatus P extone. panis fractione cognitus est. Ioppe uicus, quondam oppidum uictinum Diospoli, 8c antiquius terrarum inundatione creditum Pomponio, a quo Sc Ioppica Toparchia cognominata , aspero Sc imporai tuo
183쪽
tuoso littori nostri maris imposita, bellis Iudaicis quod Neronis a spici js, ductu autem Vespasianorum actum est, saepe direpta postreamo euersa est. Vulgo hodie Iaphet dicitur, primaq3 in Palaestinam
Peregrinantes excipit . Extant adhuc ueterum aedificiorum uestigia quaedam in aedito littore, iuxta quae domus aliquot rarae N paucae nabitantur Ioppe Petrus princeps apostolorum apud Simonem Coria, rium diuersatus discipulam Domini eui Dorcas nomen erat, a mora tuis suscitauit, Actorum IX. Clarissima autem urbium Palaestinae Caesarea ante Turris Stratonis uocata, quam bellis Dactam Herodes caesaevi Antipatri filius continuo decennio non aestimandis sumptibus extructam Caesaream in gratiam Augusti Caesaris uocauit, cui & templum erexit, & ludos quinquennales siue Olympicos dicauit. Caput eam Iudaeae fuisse ante diximus,quare & nostris metropolis facta est. Sed clara ante omnia celeberrima Ecclesia, quae a Corneli j Italicae cohortis Centurionis primum domo Petri ministerio couersa baptizataq3 exinordium sumpsit,cuius Lucas Actorum decimo capite meminit. Certe Paulus alicubi ecclesiam, quae in domo Cornelii Caesareae esset,saluotari iubet. Habuit & Philippus euangelista in ea urbe domu uel Pauli milippi hospitio nobilem. Hieronymus in uita Paulae indicat sua aetate celluae
las quasdam eo loco monstrari solitas, in quibus Philippi filiae pro phetae mansitassent: meminit harum Lucas Actoru uigesimoprimo. Huius Caesareae episcopus fuit Eusebius ille Pamphili cognominatus, uir doctissimus 8c diligentissimus, sub Constatino Imperatore, cuius 8c uitam scripserat . Eius Ecclesiastica historia, Sc opus Chronicum,
praeterea & de Praeparatione euangelica libri extant. Tanta amicitia Pamphilum coluit, ut ab eo cognomen sit mutuatus. Aluit & Origeis
nem haec urbs, 8c bibliothecam habuit Pamphili Sc Eusebi j diligentia
instructissimam. Pamphilo autem Maximino in nostros insaniente in ea ipsa urbe martyrio coronato, Eusebius sub Constantio demum Constatini filio mortuus est. Est 8c Stratonis turris dictus locus alius a Caesarea Iosepho haud procul Hierosolymis,ubi Aristobulus Hiris cani Iudaei filius Antigonum fratrem insidijs petitum interemit. Gain Gaeta. zam urbem plerim Iudaeae tribuunt: nam ad tribum Iuda pertinuisse eam constat,uetustissimam autem fuisse sacra historia testatur. Quanquam suspicari uideo Hieronymum,sit ne haec uetus illa Gaza,an alio
in loco sita quam temporum iniuria extinxerit, alio mox in loco eius nomine Gaza enata, quae hodie* extet. Pomponius libro Geograisphiae primo, a Cambyse Persarum rege uocatam autumat, quoniam bello contra Aegyptum suscepto, illo regias opes contulisset. Curtius ait Gazam uocari eas Persis, Pomponius Aerarium maluit. Vtcunq3
ea habeant, constat Gazam expugnata etiam Judaea celebrem fuisse,
184쪽
sabuloso quidem nec admodum sextili agro septam, sertilem tameri Christo, es apostolicae doctrinae munere felicem. Habuit inter alios eximium doctrina 8c pietate uirum Sylvanum Episcopum illum,qui
Diocletiani iussu interfectus 8c martyrio coronatus est. Portus Gaazae clarissimus in ipso littore uiginti stadiis ab urbe abest, quem Constantinus Imperator de suo aliquando nomine Constantiam, deinis de Iulianus iterum Gazam, sed maritimam uocari uoluit . Et ex mea Bethlem. diterraneis Iudaeae praecipua fuit Bethleem ciuitas, Dauidis patria, memoria autem nati Seruatoris sacratissima. Iosephus nescio quia secutus libro Antiquitatum octavo, hanc Sc Hebron pariter uetuastam, a Roboam Salomonis filio conditas existimat: magno erro re, quum longe illo antiquior utraque suerit, nisi restauratam ab illosuisse intelligimus. Abest a Hierosolymis sexto miliario in partem Meridiei. Locus ipse ubi natus est dominus I E S V S, ab eius regiois nis Christianis semper magno in honore habitus, sed simpliciter ut
erat, relictus, ostensus aduenis. Postea Helena Constantini conis iunx magnifica templi structura complexa est. Sane magnus ac nescio an superfluus etiam usus templorum huius aetate increbuit. Nam Sc Clivarum monti templum impositum,& in eo loco ubi Christus orauit pariter Ecclesiam extructam fuisse ex Hieronymo costat. Ego natiuum locorum situm, ut erat quum Christus in terris ageret, uisere maluissem, quam recentium aedificiorum ornatum intueri. Sed peis rhi tamen maior pars tantorum sumptuum, Persarum 8c Saraceno rum incursionibus.Diuus Hieronymus artate iam ingrauescente,qua
sui saeculi mores, dc quorundam etiam Episcoporum insolentiam fastidiret, in rus illud Bethleemiticunt sese contulit, nec procul oppiis
do cellulam, hoc est, domum uitae a turba remotae Paratam,quam Monasteris. Graeci uιοναςUiορ ea caussa uocarunt, cum paucis amiculis incoluitad
nominis ad ea quoque loca translatum est, in quibus plurimi simul habitant. Et Monasterion dictu, quod alio nomine Coenobium,hois
die ut in mutata religione, mutato etiam nec satis probato uocabuis' lo, Claustrum dicitur . Hieronymus Cellulam suam uocat, haud longe ab Archelai sepulchro, quod in publica uia spectabatur,in qua nonagesimo imo aetatis anno imperante Theodosio excessit . Anno
post Christu natum, CCCC. XXII. Vir eruditionis Sc diligetiar incomparabilis, Sc qui trium linguarum, Hebraear, Graecae 8c Latianae peritissimus fuerit. Falsum autem Monachum fuisse eum, ut hodie sunt Monachi, atque regulae quam doctrinae Christi, aut Votis illis, quibus hodie iurati quidam seruiunt, mancipatum fuisse. Hoc enim Monachorum genus Hieronymi artas in totum ignorauit, Rionse alii erant qui tum Monachi dicebantur. Qua de re qui nosse uelit,
185쪽
SAMARIAE, GALILAEAE. ra uelit, Desiderium Erasimum in uita Hieronymi legat. Erat in eodem
tractu Chebron oppidum uetustissimum Philistinorum metropola chorou. lis : ante Cariatharbe dictum, quoniam quatuor uirorum, Adam, Abraham, Isaac & Iacob ulcus esset, in quo sepultos illos Hebraei affirmant. Fuerunt inter haec ab Herode condita oppida, Alexam, drium, munitissimo loco in memoriam Alexandri filii: Herodium
pariter munitum, a quo postea circumiacens regio nomen traxit, ut
libro quinto, capite decimo quarto Plinius scribit. Fontes iuxta suorunt aquarum falubrium, quorum alter frigidus, alter calidus, non Procul remotis scaturiginibus, medico balnearum usu, quorum Ioasephus meminit. Sed N patris memoriae consulturus Herodes, aebem condidit, & Antipatrida uocauit, fertili in loco & amne praeis Antipatriaterfluo, ad quam milites iussu Claudi j Lysiae tribuni, secunda uigistia Paulum a Hierosolymis iumento impositum deduxerunt, Actoaerum vigesimotertio. Bellis mox paulo attrita est, & Hieronymi aetate semidiruta iacuit. Est 8c Cypris ciuitas ab Herode in Iudaea in
Cypridis matris memoriam extructa. Trans Iordanem autem inter
celebriora, Macherus, secunda quondam arx Iudaeae ab Hieroso in lymis Plinio, ubi Ioannem Baptistam ab Herode decollatum fulsisse creditur. Iuxta fons calidus medicae salubritatis Callirrhoe, aquaisrum gloriam ipso nomine praeserens, Plinio. Hoc ipso fonte Heroo des rex diu lauit aeger , sed nullo fructu , quum fatalis esset morae hi cruditas. Nonnulli &Bethabaram Iudaeae tribuunt trans Iordain Belbatamnem, Ioannis baptismo notam, Ioannis primo capite. Quo loco ob ueteris baptismi memoriam multos fratres baptizatos fuisse aetate sua Hieronymus tradit. Et Constantinum Imperatorem expediistionem in Persas meditantem, hac caussa baptismum distulisse traditur, quod cupi jsset in Iordane baptizari. Sed morbo interceptus haud multis ante mortem diebus ab Episcopo Nicomediensi admodum orandis natu tinctus est, Laeto. Certe Ramah Iudaeae uetui Ostia. stum oppidum, cuius Ieremias trigesimoprimo capite meminit.Lorcum citauit Matthaeus capite secundo . Ante omnes autem nobillis Hierichus, non tam diues 8c selix Balsami uinetis, quam beata hilarichus. quondam fragrantia praedicationis CHRISTI, quem frequenter his in locis uersatum Euangelistae indicant. Sed 8c Zacheum in eo tractu de arbore uocatum constat . Urbs ipsa in planitie sita, ad latus montem habet superne sterilem , cuius decliuio Balsamus seritur, humilis arbuscula, nec absimilis uiti, quae aestate aliquoties incisa gratissimi odoris lachrymam fundit, quam opobalsamum dicunt: surculi item A sarmenta de ea resecantur, quae & ipsa marisno ueneunt . In sola autem Hierichunte liquor ille manat, Plis
186쪽
LOCA IUDAEAE.nio. Quanquam Dioscorides primo libro Zc in Aegypto nasei Balissimum, & in Coelesyria quae inter Libanum & Antilibanum iacet,
Strabo: praeterea in Arabia Sabeorum tractu maritimo Hermolaus, prouenire existimet. In una certe Hierichunte nasci Balsamum etiam lustinus trigesimos exto libro uidetur innuere,ut sit uerisimile aemulaatione factum,ut nomen celebre dic famigeratum etia aliis pariter odoariseris humoribus sit attributum,quo pretium adcresceret. Fontem autem Hierichuratis magnum & riguum, quem miris laudibus ab acco lis celebrari Iosephus scribit: pestilentem antea Heliseus purgauit,siicut quarto Regum secundo capite traditur. Proxime Asphaltiten opispidum est Massada excelso loco 8c aspero situm & lonathae pontificis
quondam opus,quod Herodes natura loci adductus munitissimum fecit, addito etiam commeatu caeterist ad ferendam obsidionem nea
cessar as,ut si ita libuisset,in illud se tuto perfugio posset recipere.Insio Ddom. gnes quondam fuerunt Sodoma & Gomorrha, quippe quae reges Gomorrha, suos,scriptura teste,habuerint, & in omnium fertilissima ualle condiatae fuerint, quod palam Moses Genesis decimotertio indicat. Hiero nymus vallem Salinarum dictam fuisse tradit . Quanquam Moses Siddim dicere eam uidetur Geneseos decimoquarto: Omnes hi,inis quit, conuenerunt in uallem Siddim, ubi nunc est mare salis. Porro mare Hebraei etiam lacum nominant: ut hoc loco Asphaltiten,quem P - hodie mortuum mare uulgus appellat . Tacitus de eo loco libro uiogesimoprimo in haec uerba prodidit, Haud procul inde campi,quos perunt olim uberes, magnisq3 urbibus habitatos, fulminis iactuaris sis., 8c manere uestigia, terramq3 specie torridam uim frugiferam
perdidisse: nam cuncta sponte aedita aut manu sata, siue herbas tenus aut flores,seu solitam in speciem adolevere,atra & inania uelut in cinerem evanescunt. Ego sicut idumaeas urbes igne coelesti flagrasiue quondam concesserim, ita halitu lacus infici terram, corrumpi* supersuasum spiritum, eoq3 sectus segetum & autumni putrescere reor, solo Smam. coelo iuxta graui. Haec Tacitus. Samaria diei itinere ab Hierosolyismis distans clarissima etiam Regum tempore ciuitas, uiginti stadiis rum ambitu complexa, primum omnium ab Amri Israelis rege iri monte condita, quem a Somer domino eius apri duobus talentis emptum, urbi extruendae destinauit, conditam Q Somer a domini
nomine dixit,quemadmodum in historia Regum libro quarto capite decimosexto legimus. Eam & Isaias qui sub Achab rege prophetauit,
septimo capite Schomerori,ut celebrem iam & notam uocat: ut errare constet eos, qui eam post translatum Israelem, hoc primum nomen
accepisse ab Assyriorum praesidi js putarui. Eam urbem ab Hircano, intestinis Iudaeoru bellis,haud multo ante attrita,Herodes reX,in gram
187쪽
SAMARIAE. GALILAEAE. 3grtiam Augusti restauratam Sebasteri hoc est Augustam norninauit. Hodie uestigia tantum ueteris structurae cernuntur, neque quicquam ferἡ est eius reliquum ea est bellorum rabies) praeter solum nomen. Sanἡ & Philippi praedicatione clara fuit Actorum VIII. Vicina autem ei Sichima,quae post Neapolis dicta, fontem illum Iacob iuxta ha Sichen. buit,Christo cum Samaritana colloquente memorabilem. Sed Sc opispidum eius hospicio clarisisimum factum est,toannis IIII. Ex Nea, poli illa Iustinus fuit, ex Philosopho Christianus factus, deinde delaistione Crescetis Cynici Romae ob Christi nomen interemptus. Cuius in Catalogo Hieronymus meminit. Contra Sitto uicus ignobilis Samariae Simonis illius Magi patria, quem sub Claudio Caelare Romae SimonMurus plurimis admirationi fuisse Eusebius tradit libro III. Praeterea Caesparathea itidem uiculus qui Menandrum genuit Simonis discipuis luna, 8c ipsum Magica uanitate celebrem, quorum fit ab irenaeo libro de Haeresibus primo,metio. Meminit Simonis Lucas Actoria VIII.
Contra urbem Samariam meridiem uersus, duo oppida visebantur Ioannis Baptistar munere clarissima, quorum alterum Salem lordanis Salem ripae impositum, alterii Aen non ad eundem amnem situm, quo loco Aennom plurimi sunt a Ioanne baptizati Ioannis III. Praedicare ille in deserto,trans Iordanem poenitentiam coeperat, mox 8c in Bethabara aqua
tinxit, ubi Sc Christum baptizatum ex his quae Matthaei III. 8c Iois
annis Ι. capite traduntur an Daret. IORDANEM amnem Libani Iordanis.
iugum quod Antilibanum uocant duobus sontibus effundit. Porro Libanus adeo altus est, ut media etiam aestate nivibus tegatur.Taciis tus enim de Iudaea locutus, Praecipuum,inquit,montium Libanum erigit, miris dictu, tantos inter ardores opacum fidumq3 nivibus &c Fontium alter lor, alter Dan,dictus Iosepho, qui ut undis, sic & nomine coeunt, dc lordanem faciunt. Amoenum eum esse & nauigiorum patientem Strabo author est. Plinius libro quinto ipsum fontem fluis minis Paneada uocat. Iosephus montem ex quo labitur,Panium. Sed 8c oppidum praeclarum inter riuos fontium situm Paneas ductum est, quod ipsum Philippus Harrodis Tetrarchar frater in Augusti honoae
rem a quo eaS terras acceperat, Ornatis Sime eXtructum Caesaream,uo Caeserea
cauit, dc Philippi postea cognominata est, ad differentiam eius quam Philippi. in Iudaea rex Herodes extruxerat. Caesareae Philippi Matthaei declis mos exto capite meminit. Eusebius autem Caesariensem mulierculam illam fuisse ait, quam profluuio menstrui laborantem,Capernat Dos minus liberauit. In cuius rei memoriam statua in eo oppido, Gentium
more, posita fuerit, quam uidisse se Eusebius libro VII. Ecclesiast. historiar testatur. Iordanis ipse haud orocul a fontibus lacum fundit quem Samachonitin uocat,a quo centu uiginti Rad is delapsus,alium
188쪽
LA L OC A i V D AE AE, cus Ti efficit priori maiorem Tiberiadis cognominatum, a Tiberiade sciliis
hcris i. cet oppido, quod Herodes Tetrarcha paternum morem secutus,ne immemor Tiberi j beneficiorum uideretur, extructum eius Principis Genesari nomine donauit, a quo & Tetrarchiam acceperat. Scriptura eum GeGenesireth. nesar & Genesareth nominat, quo dimisso lordanis multa solituo dine peragrata demum se Asphalsiti lacui miscet, aquasi laudatas, ut ait Plinius, perdit pestilentibus mixtas. Neque dubitandum uideis modo sacrae sed N prophanae literae indicent. Et Iosephus primo liabro Antiquitatum puteos ibi fuisse olim, nec paludem est ectam an
tequam Sodomorum ciuitas euerteretur, affirmet. Ipse Genesar amoenissimo situ clauditur, cum Φ latitudine quadraginta, longitudine auritem centum stadia habeat, nihil circa illum effoetum, nihil sterile esse cernitur. Vites, palmaS, nuces, oleas habet, & aquae eius non suaves modo potu, sed etiam aestate recentes & gelidae existunt.Piscium ueis ro supra alios eximius sapor est. Oppida in littore multa, sed memoo cape uvi. ratissimum Capernau, lordanis ostio lacum introeuntis proximum,
frequentissimo Christi non hospitio solum, sed opere mirabilium do profertur) munita ciuitas, a qua & lacus aliquando Taricheus diis stus. Hae a Vespassianis patre es filio in bello Iudaico obsesse, S praeolio nauali captae sunt, multis millibus hominum interemptis & lacu submersis, uelut losephus libro LIL belli Iudaici scribit. Supra Cais Bethdidis. Pernaum Bethsaida ad ipsam iam Iordanis ripam sita est, quam Phia lippus multis magnis aedificiis ornatam, mutato nomine Iuliadem nominauit , ob Iuliam Augusti filiam, cuius in hoc tractu etiam Pliis nius meminit. Adeo alte Antipatri familiae regnandi libido insedit,
ut non destiterint uelut gratitudinem testari, dicatis urbium nomianibus, ne non memores esse liberalitatis uiderentur, qua Romani
in illam essent usi . Pari enim studio 8c Herodes illius frater praeter Tiberiadem alias quoque urbes, aut nouas condidisse, aut instauorasse, dicatis nominibus legitur . Haec est Bethsaida quae Petrum, Andream & Philippum apostolos Domini genuit, quanquam inagrata alioqui in Christum citius doctrinam non recepit: unde illa comminatio Lucae decimo: Vae tibi Corazina, uae tibi Bethsaida cordetim. Haud longe enim a Bethsaida Corazim oppidum abfuit, Christi Magdalusti. miraculis celebre, Matthaei undecimo . Fuit & Magdalum in eodem Thabor. tractu,inter lacum & montem Thabor, qui alias liliabirius dicitur tur illis in locis aliquem meatum iam olim fuisse,qui amnis decursum exceperit 8c ebiberit, cum nulla exitus uestigia appareant, Sc lacum illum praesertim ea magnitudine qua nunc est,non semper fuisse,non modo sacrae sed N prophanae literae indicent. Et Iosephus primo lia rerum celebre. Secundum ab hoc eodem littoris tractu Tiberias, de quo dicitum est. Hinc Taricheae sunt seu Tarichea utroque enim mo
189쪽
s AMARIAE, GALILAEAE. 343 transformatione Christi clarum. luxta Magdalum Dalmanutha erat, Data miba, haud ita longe a Bethsaida, cuius loci Marcus VIII. capite memis
nit. Praeterea ciuitas Nain non minimi nominis inter Galilaeae oppiae Noim da,in cuius portis uiduae filium Christus ex mortuis suscitauit. Cana cana. notum oppidum, 8c primo Domini miraculo memoratum. Oppirdum autem NAZARETH aedito in loco situm, angelicae salutatiore meareth.
nis, sed Sc incarnationis uerbi coelestis, & nutritii Iosephi memoria sacrosanctum, a quo Christus Nazarenus cognominatus. Et Christia, ni Nazareni, quanquam per contumeliam dicti, ut Iulianus Imperastior eos Galilaeorum filios Sc Christum Galilaeum uocitabat. Alioqui
ex Nathanaelis uerbis Ioannis L capite colligitur non admodum integris moribus Nazarenos fuisse. Sed ne ludaeae quidem illo farcu, lo quicquam integrum erat, ut merito Ioannes in initio sui Euangeli j, in propria uenisse Christum,& a suis no receptum suisse contestetur. Et Christus neminem prophetam in patria acceptum esse Palam mOπnuerit.Proinde in totum nihilo est deterior electorum conditio,quaercunque demum nota de communi hominum culpa illis aspergitur, modo ipsi sese malorum consortio non inuoluerint, & proba durent conscientia. Zabulon non tribus modo, sed & oppidi nomen, ex tabulati. ronis artate munitissimi, de quo est apud Iosephum. Memoratur dic Sion inter Galilaeae loca, & Sephoris minime obscura ciuitas. Trans s ori lacum autem, primae laudis ager est Genesareth dictus, qui lacui dedit sis iis Mnomen, aliquot stadijs iuxta ripam expansus eximia sertilitate. Cuius oppida, Gamala aspero & munitissimo situ, 8c Gadara, a qua Gam Gadaris. darent dicti. Marci V. Venerunt traiecto mari in regionem Gadaπ G.idarentirenorum &c. Lucae VIII. Nec longe distas Gergesa,quar 8c Gerasa
dicta, unde& Geraseni & Gergeseni nominantur. Matthaei VIII. Gerasini. de Christo qui a Capernao in Giuersam ripam nauigauerat: Et cum secet mi uenisset, inquit, ad ulteriorem ripam in regione Gergesenorum &c. iuxta Gadaram lacus est Straboni aquae adeo noxiae, ut potum in eo pecus 8c ungues 8c pilos amittat. Zieglerus minime leui coniectura, ities illas quas legio daemonioru invaserat, eum in lacum praecipitatas fuisse annotauit. Est eodem in tractu Amathus thermaru salubritate famigerata,cui ab aquis nomen esse Iosephus tradit. Sed abundat praecarteris Syriae locis calidae aquae fontibus Palaestina. Rem otior autem
a lacu,& iam in Arabiae deserta inclinans Pella, & clarissima urbium Philadelphia & Scythopolis, a Scythis Syriam aliquando ingressis dicta. ec tacendu oppidum Abila, Elisaei prophetae patria,& Thesba, a quo Thesbiten Eliam dictum constat. Sunt & Giscala Galilaeae municipium,quo a Romanis capto,parentes Pauli Tarsum migrassem
Catalogo Hieronymus asserit. Idem author 8c Paulum Giscalis natu
190쪽
8c Tarsum cum parentibus uenisse, nescio quid secutus,prodit,cum ipse tamen Paulus toties admoneat non Giscalis se sed Tarsi natum. Et de Palaestinae quidem locis hactenus.
Caesarea uenientem Iudaeae oram,urbs Dora excipit,inde litatoribus magno flexu ad Boream uersis Carmelus imminet mons celsus 8c scripturae etiam celebris, a cuius uertice amaptissimus in mare prospectus est. Tacitus libro XVII. inter Syriam 8c Iudaeam Carmelum posuit, puto quia Phoeniciam Syriae annum Phoenicia. rat. Maritima autem ferme regio est Phoenicia, contigua Galil equoad usque Libano monti approximat. Quin Libanus Syriam a Coele 8c Galilaea gentium aeditissimis iugis disterminas,Phoeniciam Soram eam quae Tyri js adiacet, demissior iam 8c minus arduus inagreditur. Trans Libanu quicquid Phoeniciae est Syria circumfundit, eo terrarum confinio factum, ut qui iuxta habitant uoce composita Surophoenices dicti sint, perinde ut atris locis saepe, ut Celtiberi in
Hispania in Alia Gallograeci, in Africa Libyaethiopes, Sc Libyphoeonices: in Ponto Armenochalybes: in Phrygia Mysomacedones,&c. Drophoenista. Sed 8c Syrophoenissae ut arbitror, ab hoc loco nomen fuit,cuius mea minit Marcus VII. capite. Prima urbium celebriorum Iudaeae Piolemais. proxima Ptolemais colonia, maritima, amoeno montium iugo clauasa, cum amne Belo lente mean re limo Φ, 8c insalubrium aquarum. sed celebri tamen ob arenas quas tot retro sarculis ultrarhs ossicinis exhibuit: quarum fine trigesimis exti libri C. Plinius meminit. Haec ciuitas Paulum ex Asia regressum cum suis excepit die uno apud seatres moratum,Actorum XXI. Deinde promontorium Album dictum. Drus. 8c mox splendidissima quondam Populo Romano colonia Tyrus. septingentorum aliquando passuum interuallo remota a littore,&Plane insula, antequam eam Alexander aggere immisso continenti adnecteret. losephus CC. XL. annis ante templum Hierosolymia tanum conditam putat. Certe mentionem eius in libro Iosue scriptura facit, ut facile inde uetustatem aestimare liceat. Huius rex olim Hiram ille,siue ut losephus uocat) Iromus qui Salomoni Cedros Sc Abietes in Libano caesas, pro templo aedificando summisit. Vetus historiis serum ut multarum Urbium parentem celebrat: in primis autem Leptis, Vticae Carthaginis, Gadium, ut docet Plinius. In illa urbe Paulus soptem diebus cum fratribus commoratus, sed & commonefactus ne Hierosolyma peteret,nihil minus profectus est. Hieronymi uero aptas
in Syriam prosectis locum mostrauit in littore, ubi ipse cum fratribus ad