장음표시 사용
181쪽
not. Vates ipso sese declarat, dum addit: in urbs institorum s. negor torum sui infra Ei, II. I Reg. lo, IS.).
Nuncupat ita urbem Babyloneru, ob ejus frequentiam, opulentia in et luxum, ad quam ab extremis Indis mercatores confluebant. Hinc de eadem Apocal. I S, Io. sqq. Eheu urbs illa mugna Nα-bylon, tirbs illa Potens, cujus 8 Plicium urire Benit horre. Eum
ferrarum mercutores de flebunt αο lugebunt, quod eorum meroem Nemo jum eme , mercem cturi et Grgerili, et gemmαrum et mctr-gariturum, et bysSi, et Pur Purcte, reliqua. Et Vs I S. Neroci tores ob est lac tetuli procul iadsictbunt, Plancinles αο lugentes. Ula Popuit, plantavit illud, quomodo de positione sementis id ipsum verbum Jes. 28, 25. usurpatur.5. et Tu na' ' Deinde gumiit de gemino ferrete, malleolum, vel viviradieem, quem Columella fide Arborib. I, d. nominatmialeolorum virgum. ,, Semeri, inquit IlILLERUS Hierophyt. I.
P. 2II., ,,nos mαlleolum interpretamur, quod ut semine stirpes aliae, ita malleolo et viviradice propagantur Vites. Semen quippe vitis, vel vinacei, tardissime in vitem adolescunt. Intelligit Zedehiam, regiae stirpis Virum, eUudemque ex gente Iudaeorum, quem Nabuchodonosor in Iechoniae locum suffecit. Cf. infra Vs. II.
et 2 Ite g. 2a, i T. V N I Et posuit illud, scit . quod
de semine terrae Sum serat, iri mro Sementis, i. e. sementi ex
cipiendae apto, feraci et fertili, ut 2 Sam. I, 2I. 'UI sunt iagri feriaces. na Iocuit, inquam, et tulit. Aphaeresis primae radicalis pro TEF, ut Ηοs. lo, 3. VER , ασο it eos, procripta Nostrum nutem Vst accepit Cameg, ut distinguatur ab lin-perativo. Id Gquus mαgnαs Ponendum, i. e. in solo multis aquis irriguo et optimo, ubi in terris istis ealidioribus omnia felicissime proveniunt, CL Num. 2d, d. Jer. IT, S. Ps. l. I. sevirum videri possit, vitem dici plantatam ad aquas, si quis reputet, italiani, calidissiluam regionem, vinetor uiu in Massico, agri Falerni monte, consitorum ubertatem, aquarum rivis haud debere, et Alrtembergium, Neccarici vini fecundissimam matrem, vinum in aridis montibus, et anno etiam sitientem gignere nobilissimum: nisi vinum Caecubum, cui ante Neronis tempora generoSitas erat celeberrima, Datiani conviaret ad palu
et Cornelius Celsus, rerum naturae peritissimus, existimaret, voto vineis eligendum esse solum, quod e fontibus in vicinum radicibus humorem subministret. Hinc colligere est, vites si odorem aquae senserint, id est, si modice a fontium aut rivoru in vicinia radices irrigentur, celerius atque felicius provenire. - ΗiLLERLAl. c. p. 2ss. IARCHI : HRadices egit juxin aquas multas, ae Sidiceret: concessit ei magnitudine in et potestatem Ruper illos, qui ei vicini erant. - Nomen TDIDI: απα ε λεγ(Mε,ον sunt qui ad radicem Ueculari, refera ut, et verba diuo V E T Ter
182쪽
tant: si speculationem Posuit illud (scit. quod de semine terrae insit , i. e. ut perpetua et curata Speculatione illud observaret. Vel: ut convici Possit, ita dede iam posuit Babylonius, ut adspici possit, i. e. ii Judaeis quidem suspiceretur, ab ipso autem
penderet, ut sequitur. Quem Ser Sum et HIERONYMUS sua interpretatione exprimere voluit, quam in Commentario ita declarat:
HEt tamen in superficie Posuit illam, nec potestatem ejus alta imperii radice firmavit, sed posuit eum. ut respiceretur, et sub potestate esset Labylonia. Ita et LXX: ὲ βλε)ομενoν ετ αξεν αυτο. Et Syrus: et Posuit illud in provectum. Alii: eum circumspectione, ut Significetur, Zedelitam n Babylonio circumspectissime et accuratis conditionibus, praestito fidelitatis jurejurando, et tributo imposito, regem constitutuni fuisse. Sed Hebraei nomen unanimes fulicem interpretantur, quo significatu idem illud in codice Talniudico Sucoah C. d. p. I. sp. lyd. edit. Dachsii, et cf. not. p. Is 8. usurpatur. Arabibus quoque 'NIDE et didre ridet peti is est species. Cf. Παndb. cer bibl. Illeritiumsti. Vol. IV. p. I. mihi. turgescho p. 265. Ilino sensus erit, sub- nudita D, similitudinis nota: infriar sialicis posuit illud, quare cito germinavit iloruitque, ut Sequitur VS. Sq. s. 'n' ' Evogit in Bilem. Quum germinasset semen, ntque crevisset, evasit non jam in proceram cedrum, ut olim fuerat, sed in Bilem tantummodo , rari di, tale quidem sese diffundentem (propr. fluentem, eoll. arab. Sed, quod non haberet, quibus sese altius erigeret, SUStentacula, humi serpentem, uti vates statim ipse Sese explicat, dum addit, murip db ciliumilem quoud proceritutem, s. Stiaturα (opposit. nurip VIa infra di, I. , Mut videretur quidem habere regnum, sed ipsum
regnum ejus humile atque infirmum Def. Vs. Id. Babylonii principis regeretur arbitrio, rum ut ait HIERONYMUs. N Virri 'bet: m: db Ilet ut respicerent riami ejus Gil eiam, , ,Subaudiatur aquilam: ut praeesset quidem populis Judaeorum, sed respiceret ad Babylonii jubentis imperium. HIERONYMUR. Ita et GROTIUS: ,,Sensus est: erat de delitas rex satis opulentus et felix, sed obligatus suspirere regem Babylonium et venerari, ut partim subditus , aut ut cliens. I. D. MICHAELis in versione teutonica et in Si Plenim. p. ISo S. sustixum in 'obae refert ad Bilem, hoc sensu et cujus rami ad vineam ipsam declinabantur, ejusque radices obumbrabant. Sed receptam interpretationem commendat Vs. T. , ubi vitis palmites alteri aquilae obvertisse dicitur, id quod phrasi hoc Verguusurpatae omnino taro1oror est. re rara Vra Et radioea Oua gub illa eriant, q. d. tametsi non altas, ut olim, cum cedrus erat, ni pro mensura vitis firmas egerat radices regnum istud. S. n vero suffixum in DV ad mair, αquilam, referas, is eritioni sensust firmitas tota regni Zei: ehiae a Baby Ionio pendebat, ii erimque jubebatur ad illum respieere, quasi ad dominum servus.
183쪽
Erechiel. GP. IT, s. T. Sed melius Nimehi sustixum illud refert ad id a (quod hoo Capito
ut nomen generis CD mmunis tractatur, nam quamvis saepius f minei generis sit, tamen et masculine u Surpatur Uos. Io, I. 2Reg. d, ZO. , ut significetur, vitis illius radie es in eo loco, quo plantata erat, mansisse, neque Se latius extendisse. et da et msic euecisit in Dilem Scri. Satis Specio Sam, ud Ju, tam magnitudinem
pervenit, ut I Reg. 2, 2. Tu te fortem P 'αebeias, et in uetrum euectilus, i. e. ita te pruesta, ut vir vere putandus sis. las ' Et fecit, protulit ramos. Ninichi notaronit ramos robustiores et densiores, ex quibus prodeunt rami minores. J. D. MICHAELIS quoque in SuPPlemni. p. IDI. rumos mosi es Bilig, in quOS Slutim et 8lemnest te expanditur, as petretrico sto dividendo (quae est radicis in I ingua arabicae significati ob dictos autumat. De Bile nomen et infra Is, Id. dieitur. V Em Et emisit decorcts, i. e. frondosas P α-gineg. creu forma gyrissans pro C NE (cons. C. B. MICHAELis Luminet GPictoa s. D. in Syllage Commentuli. Theologiccti . Vol. I. P. I SE ) rtimi, ut infra di, o. s. S. I 2. II., sicut des. lo, d . deE , idem significans, pro A 'NU, C ut Ornet e cidari, diademate, rami arborum Sunt ri di I dicti, a coronae similitudine, sicut et nostris hortulanis vertices arborum, et syI-varuui cultoribus nova ramorum propago coronet sUrone cor
IIuum6 dicitur. Nec significatione differt, quod in aliis libris
per incluthesin scriptum est D ME.
T. Iquila quαedum alia, innuit regem Aegyptis Vs. Io.), quem Crotius II hrum, s. V hrem esSe observat, eujus meminit Ieremias ad , ΣΠ., quocu in dedekias foedus percussit violato iurejurando, et paetis, quae cum Nebucad negaro ipse pepigerat. 'Ia Etiam mugnα quidem, minor tamen, quamnquila Babylonica, unde nec verbis tam magnificis describitur, quam illa I s. X. me a V Ta Et cviosα, non tamen planu (utus. I.), Plumis. In verbis seret: DI explicandis dim- euitatem creat vox det VI, quod hoc solo loco exstat. Chaldaeis et Syris in et significat esurire, unde nomen ' DI significatione Itimis bis occurrit apud Iobum 5, 22. et Zo, I. I ino JARoni
nostra verba ita exponit: esuriUerunt ria laes ejus Dersus eiam,
aquilam, anhelarunt ad eam, et expetiverunt ab illa curari et et irrigari. Ita Lutherus: Der II instooh hulto Perlangen unaetnen inuretela etu Gegem Id r. Ita erit pro , ut Saepissime alias, v. e. 2 Sam. Is, d. 2 Reg. 25, 2o. Ies. IT. T. Alii, Chaldaeo interprete auctore (qui vertit: Tu Diricui Boueit radices Stius SuPer ecimo, summit TD D pro TDDr, a Da incurBovit, i. e. inflexit, obvertit radiceS suas Ad aquilam illum alteram, qua incurvandi et inflectendi voce tacite innui
existimant obliquitatem animi et perfidiam Zedelitae, qui fidem regi Bab lonio datam fregit, et cum Aegyptio foedus iniit, J. D.
184쪽
implexas sibi invicem a Ite agebat radices. Vocem autem
folio suo (ab ribaij interpretatur, jungitque verbis, quae proximB sequuntur: ', ' Vnbeti 'vi' bri , hoc sensu : IOliet guet et Pst
miles suos gaetendebref αc illum, aquilam alteram. Quae in ver
ctus. Nos quidem aequiescimus in ea, quam primo loco attulimus, interpretatione, utpote usui verbi accommodata.m 'cae raripis CV 'b- Vbes Et Proseregine8 suos emisit,ctu eum, aquilam, tid irrigetn si eum , i. e. ut ab illa scit. rege Aegyptio auxilium et tutelam acciperet. HIERONYMUs: MCvit, inquit, mittere servus ines sucts iac eam (aquilam alteram , id est, a regem Aegyptiorum , legatos dirigere, et ab eo contra regem, e Lisubditus erat, auxilium postulare. Hostest enim, quod Scriptura nunc dicit: ut irrigetret eam de streolis germinis sui. Videtur vates alludere ad modum, quo irrigari solebant agri Aegyptiorum, aqua nempe e Nilo exundante, iminissa in agros per fos vas; eL Jer. 2, I S. maiit a Lae ctreolis loci planta istas ebus, scit. laete germinantein ( s. b. . Suffixum nominis posterioris ad i Dareferimus ,' alii ad Ieg tum, cujus rex, ut aquila, in masculiuDgenere proponitur. Sunt, qui vertunt: prae ctreulis Pluntationis Suste, h. e. ut Aegyptius potius rigaret et sustentaret rempubli-Cam Judaeorum , quam areolae, a Nebuead negare Vs. o. ei factae. I. H. MICHAR i. is in Noti. Bibliis Halensibus subjectis vertere mallet: mctgis quαm pCetturigines (vel: eae rivuliso loci, in quo plantata erat, collata significatione radicis Aethiopicae: 86αturiit fons. Verum etsi ea notio et huic Ioco, et infra Vs. Io. sit apta, minime tamen congruit locis duobus reliquis, quibus nomen nostrum oecurrit, Canti c. si, II. 6, 2. , ubi VP p vix aliud quicquam nisi creolam ha lactini notare potest, quomodo et ibidem Aquila interpretatus est, nomine
πρασιαί u Sus. Nomen videntur areolae sortitae ab ctscendendo,
quae est verbi arabici et aethiopici maxime usitata significatio, quod solent illae ascendere, vel editiores reliquo solo esse. I. D. MICHAELIA in SuPPlem m. p. lys s. a signitientione verbi arabici Per Scαlam ctscendit, unde scuta, nomine hebra leo
iudicari posse conjicit stiloimenia lignea C luget Plinius vocat),
quibus sustentata vitia, Gel inder, ut in versione teutonica expreSSit, vid. Supra. Nos quidem aequiescimus interpretationi receptae, quae ipsa est Vetustissitua.
185쪽
ederes f. editura rQmOS, PulmiteS, de quibus et Ps. 3o, II. dici tur. Videtur generis nomen eSSe; de ramis arborum usurpatur
Zedelatae, pluribus a. rege Babylonio beneficiis adjuto, copia sint ampliandi et ditandi regnum suum. id b Vrim, Ut esset in Bilem muniscentire', i. e vitis eximia, quae in altitudinein elata et in ramos amplissi ine dissueta aliis praestat, opposita imbri et ' di det Biti humilis stuturue, VS, G. , , Repetitur, quod supra
Vs. s. dictum, ut ex beneficiorum magnitudine gravior adparent culpa animi ingrati. - GROTIUS. Neque eni in dedekias ad Pharaonem defecit ex inopia, sed ex niera sirperbia, licet satis benigne haberetur a Nebia ad negare. s. Ante V In subaudiendum est ri interrogativum, cin
provere cedet eit cedetne pro votis consilium t Fieri ne potest, ut Deus res prosperas daret et ingrato et perfido i Nam Ze- delitas praeter fidem Babylonio etiam beneficiis erat obligatus, omnia sua illi debens. Veteres vel interrogative vertunt, vel negationem praepοnunt. LXX: εἰ κατευθ Die . Vulgatus: ergone sero erubitur F Syrus: Non prosperiabitur. Chaldaeus retinuit verbii in hebraicum, interrogative haud dubie capiendum.dm l l Pit Iri nrt dii, t Nonne rodices ejus e Dellet j scit . aquila prior, nabo iunica, i e. regnum et rempublicam evertet, ut nullus amplius rex sit. Od p e M' D tetra Et fructum eratis guocidet, ilα ut crescus. verbium cla hoc soIo loco exstans significatione videtur eum i TR Deut. 2s, I 2. Jud. I, 6. i. convenire. Plura exempla Iiterarum V et o inter se permutatarum, vid. in A. ScuULTENSII Cla Di Duceolor. p. 262. Fructibus ab aquila priore succisis Hebraei innui monent liberos dedekiae, quos cum aliis in conspectu patris rex Babylonius mactari jussit,
recens significans, coli. arab. Nut folium denotare, non sinit dubitare aramaeum NU D, quod Ninichi ad h. I. observat a Chaldaeo interprete Genes. I, T. S, II. pro hebraico ret di positum. Foliis Ninichi et Crotius indicari existimant principes et populares, quos Nebucadnegar occidit. et ridi rei di in m N, ' ο briachio mctgno et populo multo. Theodoretus, sarchi et Ninachi haec referunt ad aquilani secundam, id est, ad regena Aegyptiuiu, qui non potuerit viribus suis atque copiis vineam
Protegere, quo in iuus a prirna aquila evellatur. Verum orationis Series postulat, ut ad aquiluin primani linec referantur, ut NIMCHI fecit, qui haec bene ita explicat: se Exiguo populo exstirpabit eam. Aam Nebucadneχar, etiamsi venerit ipse, et totus exercitus ejus contra Hierosolymam, non tamen ipse mansit ibi per orianes dies
ob idionis, qui longius protrahebantur, ab anno nono Zedeuia e
186쪽
usque ad undecimum; sed interea abiit versus Ribiam in terra Chamath, relicta parte exercitus sub duee Nebus ara dari. Qui relictus exercitus urbem expugnavit captumque dede iam sumserunt et deduxerunt ad regem Babelis Ribiam. Similiter I inuoNvMus: si Et non, inquit, in bruchio grαindi, neque in Populo multo. Fugiens enim Sedecias, et regis Aegypti auxilio destitutus, a quibus Nabucholonosor in desertis Ilierichiantis coinprehensus est, et cuncti ejus socii huc illucque dispersi sunt, ut in volumine Regum
Babelis, nain haec sita est ad orientem aquilonarem respectu si1-daeae. - ire Iva Irescet et 'escendo, i. e. penitus exareScet Infinitivus verbo suo sinito subjunctus ad intendendam significationein. Eimelii ejusdem constructionis exemplum adducit Ios.
2i, Io. in I TV Vobis ictus ita omnla Precαlus est. Undae V2 ν - s Super tireolis germinαtionis Sucte, i. e. Seeundum Elmehi, in ipso Ioco, quo exspectabat, ut eam irrigaret rex Aegypti. Alii: ctim tirestis, i. e. ipsa regione Iudaea, ubi plantata erat. GROTIUS : HApud Ierichuntem capietur. I id. 2 Reg. 25, s. Jerem . si 2, S.I2. Sequitur apologi ἐπιμυθιον. Iri r Vr Appellatio gentis sudaicae (ef. Vs. 2.) Nostro peculiariS, vid. Supra 2, 5-8. 2, 2. Inmnbro Nebucadnegar, I s. d. VI 2I DN Iechoniam. vid. itidem supra I s. I. II. S in De gemine regni, de stirpe regia, intellige de deuiam, vid. v s. 5. Jer. IT, I. Vbra 'nae I duxitque, adegit eum in jusjuranctim, vid. 2 Parat. Ili, II. Phrasis V, NI N et pro jurejuriando sese offfringere, est Nehem. Io, Zυ. 3 dies v VN quidam vertunt robustos i. e. potentes terrασί anulini primores scoli. arab. 2 re Primus), i. e. principeS, collis Exod. Ici, Il. I id. 2 Reg. Ea, Id. I s. Vsir Sumsit, et Seeuni abduxit, tanquam obsides foederis, utque ita vires regni debilitaret,
Id. C: dei et det ora mi iridi Ut esset reanum humile, ut regni
audaici vires deprimerentur. Nae triri 'raret, Ne Sese effferret (ef.
infra 2s, Isi. , ut illo velut freno Iudaea retineretur in ob Sequio.
187쪽
ametsi, Ut ita alaret f. consisteret illud, scit. foedus, Vs. II. Alii referunt ad m, Tu regnum. LXX: και ἷστυγειν αυτην. Vulgatus: et se Bet illud. Syrus: et Arctestent (foedus initum)cum eo. Chaldaeus: rad Sei Vieridum ei. Sane verbum nonnumquam eo Sensu uSurpatur, Sed non sine addito 'et db vid.
enim maxime valebat Aegyptus, Vid. Deut. IT,IG. et ad eum Ioc. not. ribae nil labet' n, viri Num Prosyero Ruccessu utetur
et liberethitur a pernicie, a vindicta Babylonii, qui faeit haeo D det' ri nn minim Et qui irritum fecit foedus num evadet An iiii pune feret rupta foederat
qui ipsum regem constituit, i. e. in urbe regia Babel, ut statini
eundem in Lobyloniu morietur. Cf. Jerem. 2o, G. IT. muribun - rQb Et non per exercitum munum et coetum multum emolat cum eo quidquam Phαrcto in bello, quicquid conetur Pharao, licet ingentes copias adducat, nihil juvabit Zede iam . Nam Aegyptius, audito Babylonii adventu, recessit,vid. Jerem. IT, T. sqq. 'n'N3 Cum eo (ut supra 2, I. I, 22.3 scit. Zedelita, nihil essiciet Aegyptius contra Nebucad negarem. Alii illud 'n'ae vertunt ipsum illud, quod intendit Pharao et speravit Zedelitas, liberationem a Babylonio, Vs. I 5. III ERONYMUS : si loc dupliciter intelligitur, sive rex Aegyptius contra Nabuchodonosor, regeni Babylonis veniens, non poterit praeliari, neque cum parvo exercitu tantae resistere multitudini: sive ipse Sedelitas expugnabitur a Pharaone, a quo speravit auxilium, quod non Pharao eum expugnaverit, vel hoc alicubi Scriptura testatur, sed quod expugnatio Nabuchodonosor per occasionem sit facta regis Aegyptii, nec iste visus sit expugnare Ierusalem, qui obsidebat, sed ille, in quo Sedelitas frustra speraverat. ribbo quadae
Ouum hostis Babylonius tiggeret vultum contra Hieros olyniam; vid. de hac dictione, nec non de proxima, seri not. add, 2. n 'a' n)ED )'*n, Eo cum eventu, ut exscindui, perimat, GNimcis multαs, quamplurimos, fame, pestilentia et telis in oppugnatione, gladiis vero post expugnationem. I S. 'm iret naret Et eooel licet dedit manum guαm Nebu-cad negari, in foederis confirmationeni, ut moris erat, vid. 2 Reg.
188쪽
Ideo non eripietur, e manu vindicis, et Ier. 32, d. tib Udmipa C mu ro , Ti, J; eadem fere ibid. ZS, I S. EI. I s. 'inbN Ius tirandum meum; id suum vocat Deus, quia in nomine suo juratum erat, et 2 Parat. 36, II, 'cirmn net Dedero, inquam, in curet ejus, et Cap. s, ID. II, 2 l. M Non enim hostem decepit, Sed amicum, qui foedere Domini fuerat
supra ad let, II. Vulgatus: et comPrehendetur in s genet inest. Surus: et cuietur in eo, Seil. reti meo, quod praeceSSerat.
'dire 'diraui; Iarchi bene explicavit 'radi na nae disevictbo cum eo (Jes. l, I 8. . Nam verbum Unci in forma Niphal proprie valet judicari tui Ps. s, 26. , sed per metonymiam antecedentis vel consequentis et discuirere, ut infra 2D, 35. ZG. ZB, 22. I Sam. IE, T. Jes. 66, Io. ,,Nimirum, qui in foro comparet, cum adversario suo disceptat, et alter alterum ini pugnat, vel, qui cum altero disceptat, litem ei infert, eumque in judicium vocat. STollit in Obseruetiti. p 228. not. Ante a d a subaudiendum est Edi, sive I, Pruser PrαeuctricαtiONem Suum, cf. supra I S, 8. infra I S, a. 2I. VN' Ouod ut linei αd, respectu hαδαο αd, ut Saepe,
veluti 2 Sam. I 2, T. 2 Reg. Π, o. 'n' nu Profugi ejus, i. e. comites fugae. Sed praeferre mallem quod Chaldaeus legit, m)nadeleoli ejus (Dan. Il,lo J, quod ipsum in pluribus codicibus exstat,
ut intelligendi sint fortes s. Proceres, quod melius congruit proximo ' D N eigminibus, s. turmis ejus, quod supra I 2, Id. aderat, ad quem loc. vid. not. Ula Dr i bet, Id omnem Bensum, i. e. ad omnes coeli plagas e undentur, dis pergentur, ut Piel Zach.
ooeli plagias diversi Bos. In fine Versus omittitur in codice olim Reuctilini, antiquissimo, et in duobus codd. De-Rossit. 22. Ne praenuntiatio destruendi regni Davidici esset absque consolatione, subjungitur temporum feliciorum promissio; Rive, ut utamur verbis Origenis in Hoin ilia I 2. ex interpretatione Hieronymi: si Post maledictiones repromissio beatitudinis et dulci xximae pollicitationis in fine sermonis profertur, quia jam qui suppliciis indigebant, fuerant pro peccatis suis tormenta perpessi. Verba te ore Prsteterito expressa hoc Versu et duobus, qui sequuntur, de futuro esse intelligenda, res ipsa docet. ' N 'ira TR CNV Et sumsi ego de Bertice cedri ctiliae. De m a t
vid. not. ad Vs. I. Chaldaeus: et et ducαm quempiam e regno domus DetBid, instαr Decri eaecelsαρ. Cf. supra I s. I. Emphasin habet 'eae ego, quo Deus sese opponit Nebucadnegari; hic sumsit quidem de Pacumine cedri altae surculum, eumque plantavit, sed ego, inquit Deus, idem faciam, at meliori congilio et successu., , Nabuchodonosor Propterea sumit de medulla cedri sublimis, de
189쪽
vertice ramorum ejus, ut sit regnum ejus humile et non elevetur. Dominus autem Deus, Pater omnipotens, qui loquutus est ad Egechielem, tollit de stirpe regia et de genere David, et plantat Super montem excelsum et eminentem, qui loquitur in Psalmo(2, 6.): Ego ctutem constitutus sum reae ctb EO SuPer Sion montem Sctrictum ejus. Defecerat enim princeps de Iuda, et dux de Israel, donec veniret, cui repogitum est (Genes. ds,lo. . et ipse erit exspectatio gentium. Ipse erupit in germen, et fecit fructum, et cedros omnes sua sublimitate superavit (Vs. 23. , ita ut habitent sub ea omnes volucres coeli, et cuncta volatilia illius Protegantur umbraculo. I iERONYMLS. Uan ' Et Ponam LXX et Syrus non expresserunt, et Hubigantio suspectum videtur. Sed genuinum recte judieat Dathius, quod hemistichiorum paralleIismus docet, duobus verbis in posteriori membro respondere duo alia in priori. Expresserunt hebraeum verbum Vulgatus: et Po-Nαm, et Chaldaeus: et suseilobo eum, sc. e domo regia Davidiea oriundum. 'VAN N Trumpet, De Culte s. Summittita
Tiamorum ejus tenerum scit. ramum decerPαm. Chaldaeus: de
αllo et elato. Chaldaeus: et stultium eum Berbo meo in montectito et excelso. Acimo tenero, quem de cedri excelsae cacumine,
i. e. de regia domo Davidica es. Supra Vs. d. d. b, desumtuni, Deus sit plantaturus in monte excelso, Et mehi, et post eum Grotius, innui volunt Zerub ab elem, Iechoniae regis abnepotem(l chron. 3, I S. s.), sub cujus auspiciis exsules in patriam redie-Tunt. Et tamen minime competunt magna et augusta, quae de illo e semine regio oriundo hic praedicantur. Magnum ilIum
Prophetae omnes denuntiarunt, fore aliquandο, ut ex genere Da-Vidis natus, regnum aeternuin et gloriosissimum conStitueret, aegentes universas ad cultum Dei congregaret, et hoc loco describi, agnoverunt ex Iudaeis ipsis antiquissimi et doctissimi. Chaldaeum certe, etsi in sua hujus Ioel interpretatione nomen Me8Sicte non diSerte exprimeret, tamen de nemine alio cogitasse, Satis arguit
explicatio hemistichii posterioris Versus 23. , quam Vid. infra. Jarchi ad verba mina, i notat concise quidem, sed definite
re Curi , a Tae regem Messitim, ne memorata quidem alia Sententia. Et Abarbendi hanc promissionem ad Zerubabelem referre, coactum esse ait, quum is non fuerit rex Hierosolymis, sed explicandam illam esse de futuro rege Messia, qui et VerSu proximo dicatur frondes laturum et fructum, futurus instar cedri magnifieae, utpote regnaturus in summa excellentia. M Cui quia
Adhaerebunt gentes (Genes. as, lo. , ideo dicitur Vs. 2I. Omnes
( surculus dicitur ob stirpem Davidis, ex qua oriebatur, Valde attritum et humiliatam. Cf. Jes. il, I. Ab insitione arborum
190쪽
similitudinem desumtam esse, recte Tarchi observat. si Non So Iet, inquit, insitio fieri, nisi de tenero ramo, qui anno praecedente productus fuit, quem vernacule gresse vocant. - Monte cillo et elato, errorri mna es di, intelligit terram Israeliticam, praesertim vero Ilierosolymam (cf. infra do, 2. et montem Sion, sedem regni et sacrorum. Embra, hoc solo Ioeo obvium, significatione non diversum est a Chaldaico b dira uggestus, eleuectius, ejusdem
sissimo terrae Israelis (Chaldaeus: in monte suncto Israelis , i. e. Sione, de quo eadem formula infra 26, do. da, Id. usurpatur; eum civissimum terrae illius montem appellat ob dignitatem, quod quum arce emineret regia, alios montes sibi velut subditos aut apparitores nanciscitur. habragre Plantiabo eum. LXX: καὶ
κατ&φυτευσis, praernisSa copula, quae in hebraico abest, nec a re- Iiquis veteribus exprimitur. et heb ' D VIIm si ar 'Et extollet romum fructusque Irecret, eυαdetque in Cedrum praesiαntissimum. Rex potentissimuS et gloriosissimus evadet. Nam cedrus, utpote arbor procera et exeel a , imago est regum,
potestate et protectione regis illius, Nolucres OmNιs citae, quocunque modo alatae, omnis generis aves cui Gen. T, Id. et infra Zs, a. II. ; omnes gentes accedent ad eum, tanquam unicum suum perfugium, sub cujus protectione paee et securitate fruentur. Quae sententia eadem imagine infra II, G. Dan. d, s. exprimitur Hoc sane minime quadrat in Serubal, elem, qui neque rex magnus fuit, neque, Si esset, tantus esse potuit, ut omnes gentes ad se colligeret, quum ne Israelitas quidem omnes collegerit. res Dat rassarchi notat scriptum esse compendiose pro di 222 D, ut Ies. Du, a.
V DNn nutrientur, pro ridet et Sm. ( haldaeus : et innitentur avereum omnes justi, et omnes muniueti in umbro regni ejus habitabunt. 2d. Vniuri 'derim et Ut cognoscetnt, experiantur (ut infra 2I, ID. 2s, G. omnes arbores ruri, i. e. Ceteri regeX Cum populis; opponuntur enim arbores agrestes cedro illi eximiae, de qua Vs. 23. 2D2D yy 'di rari mdia, in dirum N 'I Ouod ego humilem redd&m orborem hilum, eaeαltem cirborem humilem. Irbore αllet, quam humilem redditurus est Deus, Ni nichi regem Babelis innui existimat; verum rectius ante illum jam observaverat Iarchius, ys collective sumendum esse, intelligique omnes omnino reges populosque, qui prius Israel it is potentiores eis dominabantur. Sintilem Iudaeorum sui temporig Sententiam enarrat
Hieronymus, qui hoc oraculum ab illis referri ait ad populum Israel, qui primo adventu humiliatus sit et arefactus, et secundo