장음표시 사용
221쪽
Pone j ciem turam, i e. converte te. Alum prophetae, ut obser vat Crotius, de quibus vatieiunturi erunt, nil eos se vertebant.
Conti de hac phrasi supra ad G, 2. II, IT. Recurrit infra Vs. T. et 2b, 2. 2s, 2. 35, 3. IS, 2. Chaldaeus: ne ad Faea Suaolpo
prophetium. iα uustri, S. Gustrum Nersus (quo modo ' et infra do, G. lo. ls. 26. 22. Sumitur , i. e. ex boreali Syria apud Chaboram fluvium , ubi jam exul degis, eo n- vertas vultuni Hierosolymam ef. Vs. T. versus, quae prophetae tum ad austrum erat. Babylonia ad Septentrionem terrae Israeliticae describitur, vid. not. ad I, i. d. xi torra Et stillare scio Seil. Sermonem tuum, seu viu, Berbia tuα coli. Job. 2s, 22.). si Verbum hoc, in quo metaphora non absimilis est ab ea, qua orαtio stiere dicitur, de prophetieis declamationibus dici consuevit, veluti Amos. T, IG. Mich. 2, G. - SCHNURRER. Prodrim infra Vs. T. , ubi hic Versus verbis clarioribus eXpressus, ponitur Vmnu N αd astricturer . V O , Iiro quo IIIox Vs. I. simpliciter I sp sylvet Gustrulis dicit (ut retriDnpleonastice positum supra IT, El. in :m Enet 'ady n), infra Vs.
T. nundi, terriam Igrαel exponit, qua in Settium vocat, quod, Hieronymo observante, bestiarum ac ferocium hominu inhabitatio est. Alii alias ejus appellationis comminigeuntur rationes. Sunt, qui terrain Iudaicam ita nuncupatam putent, quod montuoSa et passim nemorosa esset, vel, quod ex uegro optimo, cultissinio atque uberrimo ager sylVescens et horreScen S, seu opaca sylva futura erat, ex imminenti desolatione, quam Deus illaturus erat. Veram comparationis terrcte cum SylΓα rationeni non dubito in eo positam esse, quod sicut sylva urboribus, ita terra hominibus eam colentibus est repleta, vid. infra Vs. B., ubi homines αrboribus comparantur, et cf. Jes. 2s,l T. 22, 5. I S.
in te, Ilierosolynia, aliisque oppidis et villis, ignem, i. e. omnibus excisionem , inflammationem, depopulationem , vastitatem inferam. Ignis hic non incendiunt tantum Significat, sed onine,
ilia I s. S. D. primae exponitur. Alii comprehendi putant principes et subditos, senes et juvenes, divites et paupere3, coli. Supra IT, Id. : ZAn m, Non erus linguetur, non cessabunt im- mi Sa mala, nisi peractis, quae decrevi. Vr: bd Infinitivus nominascens conjugationis Soh hel verbi VTr, ursit spraefer hunc locum bis, Iob. Is, Zo. Cantic. 8, s. obvius), Aramaeis frequentior. Duo nomina riam ei retrib per appositionem juncta in statu absoluto intendunt sensum, s multi, fletirimet, i. e. ilammu nrdentissima. V d- I Et odurentur eα Omnes Acies,
sinon Significut omnium hominum facies, ut i, l8., nam de ho-
222쪽
minibus, illisque non adurendis sed consumendis sermo est, sed et D faciem denotat, seu lutus , ut sensus Sit: quaqua ergum, ex omni parte, omnia conflagrabunt. SeHNURRERUA. et tu Ab austro Iudaeae usque iac septentrionem ejusdem, ab uno sine ad alierum , ut infra Vs. s. Alii: ab Hierosolyma usque ad Clini-daeani. Sed ad solos Iudaeos spectare totu in hoc oraculuin, manifestum eSt. d. ii X a Us Bidestni, cognoseant, Omnia CαTO, omnes Inortales, quibus haec innotescent. ra set ri r irae )IQuod ego, Ioνα αocenderim erem flammam. V2bn N, Non enini aestinguetur, Vs. I. Jer. T, Eo.θ. R LXX Mηδαμωσ. Vulgatus: II of at Chaldaeus: beta suseipe deprecαlionem meum. Illi, quippe contumaces et refractarii, 2, T. I, T. 'b Diotini, vel dicturi sunt mihi, si haec eis eo modo enunciavero. Conf. Jer. IT, Io. ' Tu b Idu mirare petraboliettitor petrabolarum ille cf. supra li, 2.) l Nonne iste hοmo semper est perplexiloquus l a. d. delirus nil nisi parabolas, quae nec intelliguntur, nec cohaerent inter se , habet in ore. T. Explicatius nunc et disertius declarat, quod antea parabolice dixerat, ne excusationem auditoribus relinqueret ullam. - FN ad drio Vid. Vs. 2. Non lacet gακρια
universe innuit, sed templum maxime Hierosolymitanum cum Sacris omnibus ad illud pertinentibus, ut est apud Ierem . si I, ol. 'mim mn 'metpu - y d' et 'ret 'in Quiet burbari Occvarunt tenvium soυαe suorum. SCHNURRERUS.8. Nomini in 're' multi libri manu scripti et nonnulli typis exarati praeponunt Consentiunt LXX, cod. Alex. , SI ., Vulgatus et Syrus. TFN ri En me cd te, i. e. Contra te insurgam, cf. Jer. sio, d l. sit, 2 l. Chaldaeus: ecce ego mitto
furorem meum Coulrα te. Et educαm gladium meum e BctgiNα guet, i. e. mittain contra te Chaldaeumn me armatum, quo Velut gladio usurus sum ad exsequenda supplicia a me decreta. Idem repetitur Vs. s. Io. ira a re Im ut exscindum,' auferam ei te et terra tua, cf. la, II. IT. ejustum et improbum sine discrimine. Nam et pii poenis et i scomino dis saepe involvuntur cum impiis. Cons. Iob. s, 22. Alii justos h. I. vocari putant per catachresin eos, qui tales Videbantur, quum revera Sontes essent, et supplicium mererentur.
Similiter R. Tanchum P imae observat non intelligendunt de eo, qui vere Sit talis, sed de eo, qui sibi suisque asseclis talis videtur, quemadmodum fulsi prophelue et propheisto Daretis dicuntur Rr helcte juxta ipsorum opinionem, et Chanaima Ierem. 2S, Id. Propheta dicitur. Sed recte monet Selinurrerus, non esse tarn anxie verbia inhaerendum, ut quae non nisi publieam omnibusque communem cladem indigitent. Cf. supra s, a G.
223쪽
Non placet Crotii interpretatio Chaldaeo interpreti consona; auferam ex te bonos, eos in CXSilium mittendo, mulos male perdendo.
Sunt qui laujus Versus sensum hunc existiment: quia excidi justos et impios in mea gente, quanto magis puniam alias gentes ab Hierosolyma usque ad Chaldaeam, quae Israelitarum ruinae insultarunt eamque pronaoverunt. Cf. Jer. 25, 28. 2P. Verum, ut monuimus supra ad Vs. I., ad solos Iudaeos totum hoe vatie inium spectat, quare 'i DI Ias a terrae Iudaicae sines tantum indicare censendum eSt.
o. ''s et affin N, Non renertetur iamplius in vaginam Suani, donec funditus consumserit, Vs. a. Sic comparat postremam hane cladem cum superioribus, in quibus, castigato aliquantisper Populo, tanquam recondebat gladium in vaginam suam. II. Quoniam exempla et facta magis movent, quam verba, jubetur Vates dolorem, quem conceperat ex clade Ilierosolymae imminente, significare gentilibus et suspiriis, ut Suorum unimos Ad rem Sedulo reputandam eo magis excitaret. rid Nn Ingemigcel Verbum Tanehum observat proprie significare turgescero et virituum demittere, et arabice eodem fere sensu usurpari verbum liarmonicum, dicique quum quis emittit spiriturii e pectrare, postquam extendit illud, ut in moerore et indignatione. ' et atra rnar Cum coni stelione lumborum, ut solent acerbe lugentes et gementeS ruere fere in genua, ac si lumbi confracti et ossicio suo
in idonei essent. Cf. Deut. XI, II. rna a det rara rnu Percute lumbos insurgentium Oontret eum. Ps. sis. 2l. Iaari mi ari tam et D et lumbos eorum Icto continuo uetioillare. Alii suspiria indicari putant parturientibus propria, quasi dicat: ingemisce, Hulare, quasi parturiens solet prae dolore vehementi, coli. Jes. 2I, 3. Prusereia r leti sunt lumbi mei dolore, torminα Corro uerurit me instur torminum flαrturientis. Nahum. 2, I. Titiebatio ge-Nuum C rara et 2 ret V m et dolor in omnibus lumbis. Male GROTIUS : ., AItuni ingente. ut qui pleuritide laborant. Nec nivgis prοbandum est, quod alii infretolionem iamborum oppDSitum putent phrasi stocingere lumbos, quae significat: Se praemparare nil laborem aliquem, vires suas confirmare, quaSi noStraverba hoc velint: obruto ex gravitate luctus Cingula, VeStibus laxis, Sol utis et Inceris, tanquam tui negligentissimus et ad D lunes actiones imparatissimus. Rectius Schnurrerus noStra
Verba nit ex eo declaranda esse, quod qui attoniti sunt atqueBx timore imminentis calamitatis stupefacti, Hebraeis dicuntur lumbortim doloribus correseli esse, veluti Jes. Et, X. Nah. 2, ii , , eontrarium vero et Irta pm Nah. 2, 2. est, animum recipere aq
224쪽
si et eo hi el. P. 2 i, I 2, si .
i 2. V N DN,--Propter quid tu gemens es 8 me rem Nn- 'I rmri aD ob funirem, P α α Dent f. Pr Pter, Ob, pr Dry ut supra G, s. V uiri m exhibent novem codd. Neiani cottiet interpretes veterex onmes vrum exprimunt. V: uet fram rem, nuncium futuri mali, ut supra T, 26. dieret 'n scit. HI , eo Il. supra T, S. I det ' Vt liquesecti omne cor, animi timore ac perturbatione plane fracti et enervati erunt, et Jes. Is, l. linii.
ut nihil conficere queant, cf. supra T, IT. Jes. 25, 3. V VI J V - :D Et eciliati bit omnis viritus, i. e. pavore arctabitur et contrahetur omnis animus, ut deliciat: sic de animo verbia in mi Ddicitur et aeg. GI, X., quod alias vel de oculis caligantibus, ut Gen. 2T, I. Devi. Za, T. Job. IT, T. , vel de fronte in rugas Contracta, ut I Sam. I, II. usurpatur. Alii comparant arabicum 'irer imbecillis, pusillanimis fuit. De phrasi et a V Vid. not. Supra ad T , IT. Schnurrero haec formula, quam ire Per αquum Vertit, videtur non nisi Bacillandi, labundi sensu ni
habere, quod qui per aquam vadit, maximo fluentem, firmum gressum vix habet, sed labantibus geniabus incedit, ut igitur et V V dbra et 2 2-rn insolentius dictum sit pro d et 2 IrnSedra Ps. Iob, 2d. Jes. 35, 3. Id. Sunt, qui novam hic, et ab iis, quae anteeedunt, distinctam orationem incipere existiment. Sed vix dubium, quae Sequuntur cum superioribus unum Continuum oraculum es cere. Disertius jam exponuntur, quae Vs. T - s. summatim dicta erant. Versus II. et I 2. praefationis instar sunt ad eam, quae inde a VS.
d. V V V V Ensis, ensis. Itepetito et V Chaldaeus, et, eo auctore, Iarchi, significari putant ensem dupliceni, unum regis Babylonii, prius grassaturum, alterum, AmmDnitarum, quem ge- Staturus sit Ismael, Nathaniae filius, qui Gedalia in interfecit, vid. Jerem. a I, 2 I. Sed repetitio nominis et V mere emphatica est, ut Deu t. lG, 2 o. pnar justitiam, Iustitirem Persequi-tor; cf. Levit. II, do. Ps. 22, 2. CE Udida' r mPI Exαculus eSt, et elium solitus, tersus (ut infra Vs. II. 2s, IS ); ut co-Tu grus onmes ex adverso spectantes fulgore Suo prae tringat.
Solet enirn splendor ensis politi terrere hostes. R. Tanchum m rapositum vult pro Vae 'u, Praeterito Pylial (cujus Participium praeteritum occurrit I Reg. T, dg . , ut i s. seq. , ut Conveniret Cum antecedenti dram V. Sed recte monet Schnurrerus, rita nubene defendi posse, si subaudias pronomen d V, vicem verbi substantivi hic Sugtinens.
225쪽
ctoutus est. Verbo 'ER adjungit suum nomen verbale, ad rem vela ementius exprimendam. Cf. Gen. ET, II. Jes. Et, Id. idio -lam a se ae mb - n ri Ut Sit ei αcies micans politu. mri (pron 'rin Insinitivus terminationis Chaldaicae, ut et Bidere,
lial, pro rata riuu, literae ta inscriptum Dages cli forte est euphonicum. Verba Tymbo rete la 'in ta*U Σ'U ae difficilioris sunt interpretationis. Dissicultatem illud potissim uni creat, quod IIomini masculino Drae et hic et infra Vs. I S. Jungitur adjectivum femininum, meae: Unde quidam sese ita expediunt, ut vocem VrNet, quam, ut reliqua duo seininina in hoc Versu, mn m et Ita, et, ad dirim referunt, a dictione ' I UIR divellant, orationem vero hoc modo imperfectum ita suppleant: dies: 'an DdM aryyy et n*NV et V hoc sensu: quomodo Melctbimur i quandoquidem gladius iste exacutus paratus est, ut prodeat Contrα Birgαm s. tribum filii mei, eamque excidat, ef αvernetur omnes alias iarbores, i. e. parcat aliis gentibus. Q. d. nequaquam uobis gaudendum est . quasi gladius iste exacutus et politus hostibus sit destinatus , quum potius in tribum filii mei sit saeviturus, aliis vero parciturus. Ita Ninachi, quem plures ex Hebraeis et nostratibus sequuntur. In qua tamen interpretatione plura textui inferuntur pro lubitu. Selinurrerus vocem meta pro nomine habet, ad verbum vita referendο, a quo Arabes nomen reo u Birget habent, quam ipsam significationem nostro lanae tribuendam censet.
Locum ita interpretatur: O bαculum I sceptrum filii mei (populi Iudaici, coli. Exod. d, 22. Ilos. II, I. l Spernit enim (gladius
ille) qualecunque lignum, i. e. neque enim lignum tam durum, cui finden do non par sit ille gladius. in virum pro imperio dictum est, Gladius vim denotat ac potentiam Babylonio a Jova
traditam ad alias gentes exagitandas subigendasque. Hoc itaque vult propheta: rempublicam Iudaicam certissimo venturam esse in arbitrium potestatemque Babylonii, tanta cum vi reliquas gentes petituri, ut omnis propulsavili hostis conatus plane vanus futurus sit atque irritus. Sed la vid Hebraeis Birgαm notasse, Sola ara-hici metet a comparatione mihi non persuadetur. Tutius certe videtur, ii iam vοcem ad idem verbum referre, unde vi ore gaudebo, Jes. sit, Io , Σ Σ' guudebit, Deut. 2T, GI. Ps. IO, G. Iob. Is,2d. Jes. GI, 5., vi aera gaudet, Ps. 35, s. Verum ut rid Noa 'an lanci divellamus, vix admittit Vs. I S., ubi no&d lanci ita
Plane conjungitur, ut alias nominibus sua Adjectiva jungi solent. Nec repugnat linguae usui, Substantivo masculino Adjectivum sive Participium femininum addi, ubi vel subaudiendum est aliud Substantivum femininum ejusdem sive similis significationis, vel non tam formae Substantivi, quam sensus ratio habetur. Ita Iudic. I S, T. nomini masculino dares subjicitur femininum nrci' i habitatriae per ellipsin vocis inura Birgo, aut similis (cf. ser. I 8, Id.
226쪽
L. II. Cap. 2. p. 338 - Ido. et STORRIi O6seruetiit. g. θθ. 56. p. 366. 36T. Ita possit h. I. gladius ille politus, de quo in priori
Versus nostri hemistichio, vocari a Deo ' I DIE virget, quucoedendus sit stius Suus, i. e. populus Israeliticus, cui femininum r*Nd adjungatur, quod id ad subaudiendum sit referendum, quasi dicatur: rd No et ' V 'dae taetres. Quomodo nostrum Iocum accepit IARCHI, cujus haec est interpretatior HVirga, qua ego filium meum castigandi causa percutio i. e. ensis ille politus durior est virgis omnibus aliis, spernitque percussionem omnium aliarum virgarum et Iignoruin, pro nihilo habendorum, Si cum illa compares. - Ηuc referenda explicatio a I. G. TYMPIο in Noti. ad Nolaioneta Conoortantius Particular. a se editas p. I. in memdium prolata, quae talis est: simi getuderemus supponitur acerbissimo luctui, Vs. I l. praecepto)8 Aut, si mavis, nαηι guuderemus, virga fili mei (pro eo castigando parata) spernet Omnem
αrborem, nemini parcet, sed omnem arborein, i. e. Iudaeae iu-
colas (juxta Vf. 2. coli. Vs. T. et S.), imo principes quPSque Vs. IT. percutiet. Aliam minus probandam explicationem Vid. in O Lassii Philol. S. p. s85. ed. Dath. Sunt, qui pro cum gligetlione accipiant, hoc sensu: Iaetandi jam nulla est cauSa, quum tribus filii mei omne lignum et castigationem respuat, et jam nihil supersit, nisi ut gladio exscindatur. Nos olim, Cum primum edidimus hunc librum, tardi ut quamplurimis aliis V. T. locis, ita et hoc loco tribum vertendum esse, tribu autem filii sui intelligere Deum existimavimus populum Isreteliticum (coli. Exod. a,2 l. Jerem. IO, IG. 5I, s.), s. regnum Iudaicum, editi hujus vaticinii tempore in patria terra adhuc superstitem, i. e. tribus Iuda et Benjamin, quae yy-bn omne lignum, i. e. omniis fictiliorum deorum simulacra e ligno confecta (ut Jerem. 2, 2 T.
Ηοs. l, I 2. Ilab. 2, I s. uernere dicantur, quod plures illius regni principes, ut Abia, Asa, Iosaphas, Ilis ias, Iosias, cultuin
simulacrorum abrogarunt, unde duae illae tribus a communi decem reliquarum tribuum clade sese eximendas sperabant. Ilino
solo subaudito post idi Id verbo 'uae, frequentissime omisso (vid. STORRII Observult. p. doT.), Io cum ita reddendum arbitrati Sumus: Sed nos Deliabimur, s. laetari possumus, quippe quibus enSis ille exaeutus parcet, inquit tribus postili mei r roburis omnσlignum, i. e. omnia deorum simulacra, ad quae designanda h. l. nomine yy uti voluit, quod proxime antea nomen tanda, Uirgiam proprie denotans, usurpasset. In eo, quod nomini Unii , populum Iudaicum h. I. significanti, Participium semininum no Nia jungitur, nihil est a more scriptorum hebraeorum abhorrens, quippe qui nomina masculina, populos et regiones designantia, ut feminina solent tractare. Sic Iudi c. I S, T. nais ', hQhilans, subjungitur mage utino Vs . Et ad Ierem. d, do 'et dira re retra rimas 'n rra Tu
227쪽
αulem, Bostolo, quid 'cies 8 ubi Pronomen femininum, Participium masculinum est, scribit Elmehi in Commentario, Itunc esse sacrorum scriptorum morem, de populo Israelitico in utroque genere Ioqui. Et ob alias causas generis enallage locum habere potest, veluti infra Vs. 2 l. , ubi masculino dNd additu in femininum mnyra. Nunc tamen hanc interpretationem nec satis facilem nec concinnam judicamus. Nititur vero ea Chaldaei interpretis auctoritate, qui et hic, et infra Vs. I S. ndae: de tribu Iuda et Benjamin intelligit. Illius interpretatio est haec: Pro eo quod laetatae sunt tribus domus Iusi et Benjαmin ob tribus Israel, quiando migrarunt, eo quod servissent idolis.
liendum. Det Curab Id apprehendendum eum munu, ut paratus sit ad feriendum. Em n et rari si er', et Ipse vel idem, inquαm,exαculus egi. si Meliori, inquit Ilubigantius, Mordine legas:
r mari QT, ne nomen a Suo pronomine Separetur, et ne participium ante suum nomen collocetur, quae duae res peccant
in hebraicae linguae indolem. Verum haud raro in V. T. Iibris poeticis Adjectivum, cujus vicem h. I. gerit Participium, guo nomini est praemissum, veluti i in p p et sub vo citiro, Ps.68, Id. , densum lutum, Ilab. 2, G. d iura driam multi populi, Ps. 8s, o I., dnae , et D stultus homo, Proverb. I 5, 2D.,, et ' hic redundat quidem; Sed non eSt, cur ex auctoritate unius alicujus codicis Nennicotti vocem omittentis, glossema esse sugpiceris, in contextum ex margine demum illatum. - SCHNURRERUS.IT. i adidi rim V N 'rim et mm ille gladius est paratus in Populum meum, reete Syrus: Contrα POPulum meum, uti et redin IbN'U' 'NUD: reddidit contret Omnes Proceres Igrctelis. -- a' - N Traditi gladio erunt cum populo meo Vocem ''UU sunt qui formidines, Puvores significare putent, ut Ierem. 6, 25. Thren. 2, 22. , a verbo quod praeter alia timergdenotat, vid. Num. 22, 3. Devi. 22, 2T. Ps. 22, 2d. Iob. Is, 2θ. Tunc Fae intercedens inter nomen , formam constructuin habens, atque inter et ri, redundabit, ut sudio. 5, Io. rebar 'etb:Tirim Proficiscentes per olam, et Ies. 8, G. PT nae viridet et gaudium cum Neetino, cujus Syntaxeos rationem non uno modo reddunt, vid. BiIXTORTII Thesctur. Grαmmcit. L. II. Cap. I. p. Is l. edit. sextae. Vel particula FN usurpari possit pro dira propter, Oh, ut supra I s. I 2., CN Vero cum, ud valere volunt (ut Exod.2T, 2 l. Levit. lG, I S. ' A VNU cum Igrctelitis , ut sensus hic sit: metus gladii occupat populum meum, priusquam inter eum grassetur, eo li. supra II, 8. Gludium metuitia, et gladium Bohis induciam. Magis tamen placet R. Jonne, a Ninichio et Tanchumo gententia commemorata, literani pa in ' rara esse radicalem, ut vox illa sit Participium passivum conjugationis Cal verbi via a
detrusit, Praecipituυit, dejecit, exscidit, quod exstat Ps. 8s, ab .,
228쪽
Chaldaeis tamen magis est uvitatum, Vid. not. ad eum loc. et cf.Egra si, I 2. Particulam FN Jonas positam nil pro et instrumenti, quemadmodum Jerem. 33, a. era ri', 'dri mdictum est pro et rari tridae I Tt, I destructi per vgeres
Pugnuntium gladiumque; partieulum Tre vero redundare, ut I Sam. IT, Xa. in et inmunera, aliisque locis similibus, Mim, iandem, notam pluralis, in fine vocis abesse, ut in forma regiminis, etsi non sit in regimine, ut igitur verba nostra idem plane sonent atque si Scriptum esset gladiocαdunt mei. Nominativo, quando is Subjectum desinitum designat, haud raro particulam n N praemitti, v. c. infra df, IO. (cf. N. G. Scripo EDERI Institi. L. N. Syntax. Nomin. Reg. XI. et S TORRII Obserυαlt. p. 26 d. not.), Selinurreru8 quoque observat, qui et ipse
R. Jonae sententiae accedere non dubitat. Ceterum de vocis in forma regiminis h. l. extra regimen positae usu cf. Storrii
l. l. p. Iod. Ios. Equidem et V m FN mallem cum CAATELLO in Leae. HulctgL sub v. 'a a vertere: detrusi cic gladium. et nvero ad diem )e 2 referendum, et particula TUN h. l. unci Cum(ut Gen. Io, I S. Jos. lo, Iai vertenda videtur, lioc sensu: una cum reliquo populo meo principes gladio tradentur. Jarelii, Chaldaeo auctore, Tra a reddit Congregαtos, quasi ' a cum collegit(unde 'x de colligens Prov. lo, si , significatione conveniat (coll. ' a grαηαrire, Ioel. I, IT. utque id grαNαrium, horreum, Ilagg. 2, 2D., quae duo nomina a radice 's, significatione collia gendi, congregundi) hoc sensu: congregatio populorum, Venientium ad gladium, erit circa populum meum, ri di pdd id, Ideo plaude sufer de pro b d femur, percute femur, luctus Signum, ut Ierem. II, is. Quemadmodum apud ΗοMLituri Iliad.
2,IG2. Asius: - - ωυοεεν τε καὶ - rieri .HIEro sui Dis, tum Bero ingemuitque et suα Percussit femorα. Quod etiam dicitur
de Patroclo Ilio . IS, ID T. , ac de Ulysse Oci,ss. IX, Is S. Sic opud Plutarchum Vit. Irabit, T. I. OPP. p. ISI. A. edit. Nechel. , I abius, quum videret Suos ob Septus fugere, M MAI γ τε πληξάμενοσκυi στεγαξασ μεγα, Percusso semore ingens edidit suspirium.
non minus exercuit interpretes, quam superior ille V s. I s. sarchi in et accipit de malis et calamitatibus, quibus populus tentatus fuerit, de quibus verbum imae Jerem. s, G. Zach. II, s. usurpatur, locumque sic interpretatur Percute femur, Vs. II. : quia Prο-
folio multa fuit calamitatibus pluribus, quibus populus jam estasti ictus. Et quicy si ellcm Birget spernens y i e. gladius (vid. nos. ad Vs. IG.); quid filio meo eveniet, si etiam gladius ille ei
immittetur g Non erit, i. e. sane non una plius exi Stere poterit, sed prorsus exstirpabitur. EiMCHI : , , In Probutionem, subaudi:
erit iste gladius, i. e. Deus mittet gladium istum ad probandum Suia in populum, an malis istis resipiseat; immittet gladium populo
229쪽
suo, ut Ii ac ratione cum probet. Et quid accidet, at etiam tribum Israel vernas gladius 8 i. e. non feriati non erit ulla tunc probatio. Quid si, inquit, Dominus nolet percutere populum suum gladio, ut nec alias gentes' hoe pu tD nulla re probaret populum
suum, nec invitaret ait resipi Seeritiam. Oinnino nutent accidet, ut percutiatur populus iste, ut ho et paeto probe ter, an velit resipiscere, simulque invitetur ad reSi piscentiam. Neutra tamen
interpretatio sua sese facilitate commendat, aut sensum fundit satis congruum. Schnurrerus re etiSSi me observat, in I esse verbum passivum s Pyhall, neutraliter po Si tum, et Vertendum: Pro-hαtio Dolet est, ut Ies. 2I, I. ID υαStαlum est, g. fucta est vastatio, Jerem. I S, I 2. desPerulum egi. Reliqua verba sic
vertit: quid enim, gi Bel sceptrum hetud verneret gladius 8 i. e. egregi uni vero gladium, si sceptro, facili opera diffudendo, parent
se haud praeberet. Verbum Tram ad nomen et V referre eo minus dubitat, quo plura et certiora verbi masculini cum nomine feminino Constructi exempla in hebraicis exstant. Cf. SCHRORDERI Institi. L. II. Syntax. Reg. sis. Nos quidem Scia nurrero adstipulamur in eο, quod inae neutraliter dictum Cen Set, ceterum Vero et hunc locum ita explicandum arbitramur: Nαm Probialis est 'Clα, plus semel tentavi, num a prophetis admoniti ad meliore in frugem Sint redituri, sed non resipuerunt. Quid igitur ficti si elicini Birgα Spernens scit. omne lignum, i. e. nernini parceri g, populo meo immittitur g Sequitur re Sponsio: non amplius Per-mαnebit, sed easdem, quas reliquae tribus, poenas subibit, in terras exteras captiva deportabitur. Qui ad ridae et subaudiunte Vs. IV. ydr, sensu Oαgligαlionis, nostrum locum ita capiunt: quiet Probutio lanec est, i. e. probandi Causa Strictus hic gladius, num emendentur Israelitae. Otiid Bero fiet, si etiam tribus scit. iret filii mei (Vs. lG), i. e. Iuda, ut ceterae tribus , αυε Setrer Omne lignum, eastigatione mi Aon erit, non permanebit ultra,
I s. 'D Complode mαnus, signum animi vehementius commoti (cf. not. supra ad G, II. , vel ira, ut infra Vs. 22. 22, II. et Num. 2a,to , vel gaudio ex aliorum calamitate,
ut infra 25, 6. Jub. ET, EI. (quomodo et h. l. quidam capiunt,
ut sistatur Deus quasi cum voluptate impellens hostes contra
Israelitas , vel laetitia, ut 2Reg. II, 2. Ps. di, 2. y8, B. Jes.lo, l2. Nah. I, II. diurn ' Et duplicetur sive
iteretur gitidius tertius, i. e. repetatur a te gladii tertii conantinatio, seu, tertia vice exclames iterate liaec: gladius I gladius in te immittetur, ut statim sequitur, nain repetitur additis aliquot verbis, ut supra Vs. Id. Primi glsidii comminatio repetita legitur Vs. S. D. Literam n in rines his Niluchi paragogicam essem Duet, ut idem sit quod tertio. Referunt hoc quidum
ad tres illas deportationes Idalii tui, Iojachini et Zudelitae; alii,
230쪽
iit Crotius, ad triplieem illam calamitatem, quae tempore dedelitae
immissa est: prima erat capti dedelitae, secunda captae urbis, tertia omnium reliquiarum deportatarum, quac cum Gedalia fuerant. Selinurrerus, qui ante Vocem V PFas subaudiendum putat verbum ut ad proximam certe sent entiam supplendum illud est, verbis nostris non aliud quidquam inesse arbitratur, nisi hoc: for , ut duplicata vi, imo triplicata, i. e. Summa, maxima, saeviat
gladius. V edi ri Gladius erit confossorum, i. e. quo multi eonfodientur. et an Fbri et ri e ri Ille simul erit gladius con-
fossorum nictgnorum (nam Collective Sumenda esse duo nomina, docet res ipsa), quo non tantunx plebs, verum etiam rex ipse,
principes et proceres regni οccumbent. Alii: Promoni (ut infra Vs. Zo. mmni, i. e. tradendus profanis hominibus (cf. supra T, 2I. 2a.), vel profano magno, quo rex Chaldaeus significetur. Non tamen verisimile unum idemque , in eodem Ioco diverso significatu repeti. Quod sequitur, drib V rin, plerique a ri, quod cubiculum, Peneli cile domus Signifieat, vertunt: Penel 'αns et tum in Penelrαla usque, q. d. qui caedet sive interficiet eos etiam deliteseentes in penetralibus domorum suarum. Ninici i in Lexi eo exponit Vr nn 'r ri qui insidiettur in penetruli. Alii: qui lituit eis, i. e. fuit hactenus eis incognitus. LUDOV. DE DIE Ucollato Aethiopico metri manere, hubilctre sui Matth. IV, i l. p είνατε tata, Aethiopicus interpres 'ri et Iri vertit, unde miret mctnsio,
tetCernαculam, Marc. s. f., et Hebraeorum Conclatie, cubiculum, ea domus pars, ubi quis praecipue habitat, manet et cubat)haec verba sic reddit: qui metnet Osos, i. e. qui quasi in conclavi repositus, reservatur ipsis. Quod videtur optime concinere. Alii, Chaldaeum sequuti, V inrt idem h. I. esse volunt, quod TV, i. e. Perleri Cris, qui terrori Sit eis, per me tathesin frequentem
in hac lingua (ut et ridet, arrb et abor, meti diu et rherrabusignificatione non differunt , cujus plura exempla attulit B UxTot:-Fi Us in Antiorit. p. Id si ., qui et ipse hanc interpretationem defendit: , Quandoque, inquit, in singulari hac scriptione est emphasis et geminus sensus, ut dum Propheta lite dicere voluit dri mn, terrefaciens, sed scripsit V mn, in penetrialiα intrians, indicavit, gladium illum hostilem, ipsos etiam in intimis penetralibus perterrefacturum et persequuturum, nec uspiam illos tutos ab ejus metu futuros. D Lectionem T 'Tri, quam veteres expreSSerunt, Selinurrerus improbat, propterea quod verbi et ri prima conjugatis non alio quam passivo sensu solet usurpari; edititin autemri Iri, denominativum a mn, etiam elegantius est, Significantiusque. Ceterum notabile esse monet, Ioeo dri, complures libros, et Icenni cottianos, et De- Rossianos, exhibere lectionem: Db, quam paruin abest quin genuinam pronuntiemus, quod paullo durior esse videtur, ac facillime transire poterat in dri , quum contra Iectionis Urib in V Db transformandac causa cogitari possit nulla.