장음표시 사용
301쪽
eontra Aegyptum edito, infra 28, is. Sub Ithobale rege oppugnatam esse a Nebuead negare Tyrum, narrat Menander Ephesius, qui ex ipsis Tyriorum tabulariis illius reipublicae Annales produxit
in Graecum sermonem cor verSOS, quorum fragmen a Servavit Io-
ἐrioλιορκησε Tυρον ετη ιγ, βυσιλευοντοβ κατ' ἐκεῖνον τον κ-- ρον uo Oλου τῆc Tupo D. Quamvis vero et Menander et Philostratus obsidionis tantum non item e ugnutionis Tyri mentionem faciant, ut merito dubitari possit, an urbs illa vi capta sit et direpta a Chaldaeis; tamen sub Babyloniorum imperium venisse Tyrum, inde apparet, quod inter reges Sive principes Tyri uerbal quidem Babylonius commemoratur, Vid. Joseph. I. c. g. 2I. Videntur igitur Tyrii longa obsidione ad extrema redacti Chaldaeis sese sponte aequis conditionibus dedisse. Cf. Honchtiosi cor bibl. Iverthunishunde Vol. II. P. I. p. XI. et p. 65. not. 8 d. SG.
vid. not. ad a, 2. radet Iidbri et Ar i Constituet cicoeratis' toch eum, i. e. milites elypeatus, ut supra 23, 2a. Alii signisi
cari opinantur continuatam Scutoruin seriem, qua tecti milites oppugnationem urgerent. Ita CROTIUS: , , testudine e scutis laetate oppugnabit. Chaldaeus: et stetiuet contria te cti mutos o Deis. s. 'dira vi* plerisque est nomen generale machinae bellicae ad evertendos muros, dictae quasi Percussio s. ictus et verat Sui, i. e. quod eae cdueergo S. e regione muri poneretur Aliis, etsi est balistu, tormenti bellici genus, quo priviiciuntur in
muria in lapides. Tum dictio hebraica sonaret bulistianum et g. Ninichi in Lexico machinam, qua sagittae in muroS mittebantur, ne in iis quispiam proeliari posset, significari putat. , et a Ninichi observat esse nomen formae tritast, quod adjecto susi xu secundum analogiam 'b Ist enunciari deberet. Sed ex usu linguae in illo nomine servatur Eamen sub Noph in regimine atque accedentibus aflixis, et excidente Vala mutatur Cholem in Icameχ-chat uph, sequente Duges eli, ut tost minimus meus, I Iteg. I 2,
muros fuOS. m et VI i mra in ' Et turres tigias diruset Securibus Suis. Trie V h. l. non gladios esse, sed machinas dirutorias, res ipsa docet. Ninichi intelligit secures, vel malleos nexaminatos, quibus Iapides dissi inguntur, et aedificia destruuntur. Chaldaeus: et turres tuus destruet lapidibus uuis ferreis.
302쪽
sonitu equitum, ef Olctrum, et curuum contremiscent muri tui Solent entin aedes tremere, ubi in propinquo multi cursitant currus et equi, propter soli cohaerentiain. yi 5 32jn N 22 Quando venerit ille, Chaldaeus hostis, per Portias luctu. I 'N 2UIVS sinu Sicut s. Resundum introitus urbis Perruptiae, sicut intrare solent in urbem expugnatam. Chaldaeus: sicut qui ingrediuntur urbem, cujus dirutus est murus. sed anta erit multitudo equitum ejus, ut pulvere equitatus, et sonitu ululantis exercitug, rotarumque strepitu et equorum hinnitu urbis fundamenta moveantur, et sic ingrediatur eivitatem dissipatis muris, quasi de Campo securus ingrediens. - ΗITRONYMUS. II. arim - V V V D DI Ungulis equorum guorum OON-culcabit omnes BiOOR tuos, equites Per VieοS graSSabuntur, POP&
fortitudinis fuste od terrom deseendent. Sictivis roboris Tyri, i. e. statuis ejus fortibus, deorum simulacra, quorum adjutorio tutelaim et securitatem urbis adscriberent, intelligenda videntur certe de eis nomen met et 2 Reg. 2I, Id. Ier. ad, II. Ilos. Io, . 2. Mich. 5,2. usurpatur. Alii indicari volunt statuas in fortium civiunt honorem erectas, vel trophaea. GROTIUS: HStatuas erectas Aegypti regibus aliisque foederatis Tyri et Chaldaeorum hostibus. Solent enini imagines dejici eorum, quibus res infelieiter cedunt. - Ηebraei altissimas murorum turres siαluus fortitudinis vocatas arbitrantur, quoniam quasi hominia in fortitudono refugium reputarentur. Ceterum nomini plurali r nud junctum verbum singulare et 'ra, quod Nimchi sic explicat: ita VnN- bnmcidit an unαquiaeque aliatuctrum ad liunium dejicietur. Nugni odinumeri discrepantiam distributionem indicare saepius monuimus.12. 'b A' Et spoliabunt robur tuum, i. e. OpeS, divitias tuas, de quibus nomen , V, ut Latinorum Dires, et Ps.as, II. Job. XI, 25. Deut. S, IT. et saepius usurpatur. q*rr nn pn Et diripiens merces tuus, quod nomen praeter hune Iocum nonnisi ter infra 28, 5. IG. IB. legitur. Triu'n Et diruent muros tuos. haem n muri 'DI' Et domus desiderii
tuι, i. e. PraestantISsima tuu et magnifica palatia, cestruent.
Ita muri ' a Boget desiderii Ier. 25, Id. 2 Chron. Z2,2T., Sunt vasa praeStantissima, quae desideramus. Cf. Jeg. 2, 6. Jer. 2, IO.
tuα et Pulierem tuum, i. e. rudera tua, in medio metris PO-nent. ,,Nihil pristinarum divitiarum in expugnata ut be servabitur, sed eum muris domus quoque nobiles destruentur, et tanta erit victorum saevitia, ut ligna et lapides, qui residui incendio fuerint, in medium mare projiciantur. HIERONYMUS.
303쪽
II. Oviascens 'clam SI 'vilum Oαnticorum luOrtim, auferam uisiversam urbis laetitiam, quae prius canticis et psalteriis personabat, quasi dicat omnia luctu et moerore complenda, nullumque solitis Iaetitiae signis Iocum amplius
Id. De Verbis di nn - ri r)DP et not. supra ad VS. d. s. Pro masculino i mri ponendum era e femininu in 'nra S. ri, Sed respicit terminsitionem nominis Tyri, ut 2 Reg. Isi, lG.
Ies. 2I, I. Ilos. IO, T. itidem urbium nomina cum Verbia muSeu- linis construuntur. MQuodque sequitur: nec iaec Octberis ultrα ' ripara di, , videtur facere quaestionem, quomodo non Sit aedificata, quani hodie cerniinus Phoenicis nubilissimam et pulcherrimam civitatem. Ex quo quidam volunt, ultimo tempore huee Tyrum eSSe passuram, quae postea non sit aedificanda.Sed quomodo Nabuchodnosor personam Servare poterunt, praesertim quum Ieganius in consequentibus , Nabuchodonosor oppugnaSSe Tyrum et laboris sui non accepiAse Inercedent, et propterea tradiei Aegyptum, quia Dei sententiae in Tyri oppugnatione servieriti lys, 18.J Potest ergo quod dicitur, neo αεdifcctheris ultria,
Sic accipi, quod nequaquam ultra sit regina populorum, nec promyrium habeat inaperiunt, quomodo habuit sub Hiram et ceteris regibus, sed vel Chaldaeis, vel Macedonibus, vel Ptolentaeis, et ad postremum Romanis regibus servitura sit. IliERONYMUS. Similiter Grotius: ,,Non redibis ad veterem fortunam. Pertinet huc GLASSii observatio in Phil. N. p. 2II. ed. Dath. , verba quaedalunon tantum usitatam significationem, sed etiam quandam ejus quaSi qualitatem, adjunctum, aut conditionem simul indicare. Sic dicere pro tiere, sincere dicere posse, Prov. 26, s. t CDr. I 2, 3. Videre pro Bidere cum obleolutione Ps. 36, 2 l. myere pro bene et feliciter Biyere. Ita et nostrum locum explieat Non αe incuberis amplius, videlicet ea dignitate, elegantia aecelebritate, qua fuisti. Ceterum eum Egechiele, Tyro desolationeIII aeternam minanti, pugnare videtur Iesaias, qui 23, 1 T. Tyrum per Septuaginta Mntummodo annos oblivioni tradendam, iisque absolutis ad quaestum suum redituram esse dicit. Et vero Tyrum tam a Nebucadnegare, quam tib Alexandro M. destructam
iterum renatam esse constat. Neque vero noster Iocus Nebiiciat
Neetctrem ait fore eum, qui Tyrum ita sit vastaturus, ut non amplius sit habitanda, sed hoc dicit Deus, fore aliquando tempus, quo urbs deSolata prorsus jaceret. Morem hunc esse prophetarum, ut in vaticiniis suis ad propinquum simul et remotum tempus respiciant, adeoque prophetias, ad secula longe remota Spectantes, liliis , quae tenapora proxima tangunt, immi- Sceri, jam observatum a pluribus.
304쪽
: Vn In Occidere f. Occidi Cuedem, i. e. Cum per agetur
caedes. e i 2 Infinitivus Piel, vel, uti vult Elmehi, Nise i eliso charaeferistico, quod post praefixa et, D poni solet, ut rne , cd comPurendum, ses. I, II. pro Uriae trib. Vel in obruendo, pro Thren. 2, Il. :itIVM commovebuntur insulae s. orae maritimae. De nomine dure, proprie
in universum regiones hctbilutias (coll. arab. in hospitu G, habiture, unde 'UN a sedes locusque hαhitutionis , tum in specie de regionibus eurum geralium, quiae Imbriaeis Phoenicibusque bur-hurae erunt ut Genes. io, o ., infra df, G , nec non de regionibus transmctrinis, denique de insulis quoque usurpato, multis disputavit J. D. MICHAEL is in hici g. Geogr h. Hebreteor. exter. P. I. p. IX2-ld2. et 'diri Chaldaeus reddidit N', Usuburbia, quibus non tam aedificia extra muruni sita, quum omnelii Potius regionem circumjectam intellexisse videtur.
thronis suis omnes PrinC es muris, quales Carthaginenses, Gaditani, aliique Tyro orti, et potentes mari. cmi, IUImoBebuntque Puttire fure, extimas vestes , vid. not. ud Exod. 2B, EI. Vnu ' 'I 2 - ndra Et Begles sucis iacu PictαS, splendidas , exuerit. Descensu α throno et Bestium splendidurum nititutione et Jon. Z, G. rex Assyriae luctum significare dicitur. Ita Cicerone tu exsilium ejecto L. Mummius populo auctor fuit, ut tanquam tu aliqua publica calamitate vestem pro i di us salute inutaret. Pro me sinquit Cicero in Orat. Post reditum cic Quirites , cap. III. Senutus, hominumque Proeterere Biginti milliunestem mulctverunt. ISti igitur principes mari potentes, qui Tyri casum lugent, depositis togis purpureis, Vesae,' V m IV, terroribus tacueritur, eadem metapliora supra T,2i , ad quem locum vid. not. Cf. PS. d b, 26. II 2, I S., et oppositum Jes. ol, O. Terriae inside hunt, lugentium more, vid. Job. 2, II. et ibi not. Pro posuit Masora linalis, sed sine suffragio codicum h. l. V ero b rin 'm Et trepidubunt iac singula momentet, ut Jes. 2T, I. Sed JARCHi exponit et ' net, propter confructiones, a commotiendi, disrumpendi Signincatu , quo verbum Jes. DI, Isi. Jer. II, 25. sumendum. Vid. not. ad Job. 26, I 2. Sensum hunc esse dicit: istrepidabunt illi, ne super ipsos veniat etiam ipse Nebucad negar), eo modo , quo laeta est confractio tua. Similiter Ili TRONYMUs et , , tuum te viderint corruisse, sibi similia formidabunt, nihilque putabunt in terrae bonis
T. - :lae Dra Tollen lque, proforent Aver te lamen- tutionem, cicentque et quomodo interiis lil retes 'et IIohi- χαια α mctribus, i. e. a maritimis populis, ad quem ab omni
305쪽
mari advenae confluebant. Mure per metonymiam pro mur is,ut Jes. GD, s. d' i'lu: multitudo maris, i. e. gentium, maris necolarum, ut ibidem explicatio Subjungitur. Sic et I agg. 2, G. Pro Doederie in legendum conjecit, i. e. habitata et multis retro SeculiS, quem sensum et Ilubigantius sua in versione expressit; qucto sim udum hu6itubretur. Ignorasse videritur, Jam a Jarchio ob Serva tu in esae, exstare interpretes, qui mu' a
τerαι; Esr. 8, 25. ri, quam obtulerunt. Vsirn nr' mrjaec di oucte Buli et eriat in nictri, praevalens omnibus in re navali et classibus, late per mare regnans. Alii co referunt, quod Tyrus urbs esset munitissima, nee vim maris vel hostis metuens. Cf. infra ad 2T, X. Ioeum ex Cotovici Itinerario et e Curtio ad Cap. ejus d. Vs. d. d des, sed rari et ei' i mri IPSα et incolae ejus, qui inousseriant terrorem sui omnibus lictbiduloribus ejus, seil. metris , ex Ninachii sententia, ut suffixum nomini postremo additum ad d' sit referendum, quod nomen, quum alias sit maSculinum, h. l. ut fenii neum tractetur, ut 2 Reg. 6, li. JARCHI: ,,qui circa eam habitant. - Minus placet Cocurii sententia, sustixum illud ad Tyrum referentis, ut distinguantur hαbitutores, qui cum imperio essent, a reliquis incolis, qui vel in civitate habitarent, vel jus illius civitatis haberent
in coloniis; unde nostrorum verborum sengum hunc esse putat: qui imperio gravi et severo totam civitatem Continuerint et frenaverint: ,,tam igitur magnificam civitatem, cujus genatores regibus aequales erant, interire miserabile erat. Vulgatus:
quos formidubunt uniueersi. Syriis: qui terrorem suum inc&SSC-runt Omnihils hctbitutoribus terrae. Non legit, ut conjecit Dathe, quem sequutus est JAHN ad Liblio IIebr. a se edita ad h. l. , Red retulit sustixum vocis drancio ad nomen v Nn, quod ex orationis serie interpres ille subaudiendum cenSebat. l8. Pyrri ne trepitabunt insulae, insulani, cf. Vs. I S. Nomen eum terminatione pluralis Aramaea. In paucis aliquot codicibus legitur UTNm, hebraica pluralis numeri ter minatione. LXX: αὶ νόσoι. Sed Ilieronymus melius ait in Hebraico haberi nuUes, et consequentius esse, addit, primo nανeglegere, ne bis ponantur insulae. Jahn l. c. Hieronymum TN N: in guo codico reperisse putat, quod tamen nimis discrepat ab QN . Rectius MicuALLIA in Spioil. Geogr. Hebi'. exl. P. l. p. lda. Hieronymum legisSe censet, a,, NαUis , Num. Et, a. des. 23, 2 l. et infra ZO, s. dri' pro V, 2, disi uiriu6 tuue, ut infra 2T, 2T. ne re et D'n Tlj v V2ὴ
306쪽
Et serturbαbuntur ingulas qticio in mars sitae sunt, ob exiliem tuum, i. e. excidium. Hebraei intelligunt de exportatione in terras exteras, de qua vertam Jer. 2s, Id. usurpatum reperimus; q. d. quod pives tui captivi abducantur. Ita Chaldaeus: TrRbam cum egressu fuerit transmigroim fusi, i. e. deportata multitudo. GROTIUS: MUbi obsides ex te auferentur Babylonem. Ex Actis Phoenicum, quae producit IOSEPHUS contrα iON. L. I. g. 2I., apparet, Tyrum, expugnatam a Babylonibus, fuisse sub regibus, sed qui majestatem Babylonicani observarent, adeo ut et a Babylone ex iis, qui ibi obsides habebantur, reges interduim peteret. MARS HAMUs in Cun. Chron. p. si S. exitum, cujus h. I. mentio sit, eo refert, quod Tyrii, antiqua sede sua diruta, in Insulam, in qua postea nova Tyrus ex-Strueta, trans nil grarent, qua de re plura infra lid 2s, I S. PNVin priori hemistichio ab ita videtur differre, ut hoc insulas, illud vero terras transmarinus et longe dissilαs(vid. not. ad Vs. Io denotet. Is . in X 'raria Ciem dedero, reddidero te tir-bem desolatam . cf. Vs. 2. Λαόδοσισ sequitur Vs. 26. UU): N, Siqui urbes, quae non habituntur, talia destitu-tani a commerciis te reddam, quam sunt urbes hominum Vacuae.
Cf. Jer. 22, G. Oppositum illi quod dixerat Vs. IT. d a d nnas' .
- n' edidit a Cum αdscendere feoero guer lB OCeurium, et obtexerint te o vae multae. Significantur ingentes et copio-Sissimi exercitus, qui eam perdent, ut supra Vs. I. Chaldaeus: Cum GSCendere fecero contro te exercitus popularum multorum
Sicut Gquias ctbyssi, et vertent te Populi multi. 2O. 'et rasae Tuno deseendere is fuciam ud descendentes in Iof eam, i. e. in Sepulcitrum aut orcum detrusio (de quibus eadem phrasis infra II, Id. 32, I S. 2g. 2s. do. eL Jes. Id, Io . . Significat Tyrum prorsus de medio tollendam,
ut homines morte sublatos. dy N Id populum Geterni-tαlis, i. e. ad dudum mortuos, qui dudum ante nos fuerunt, et ante multa Secula mortui sunt, ut Ies. da, T. Ps. Id I, X. Thren. I, G. Solent Hebraei ab steternitiale denominare, quae Vetustaud modum sunt, et dudum ante nos fuerunt, Vid. not. noStr. ad Ps. III, 2d. Alii mortuos nomine illo nuncupari censent, quod PerPetuo, i. e. longo tempore, usque ad novissimum diem dormituri sint, sequibus nox unci se eluet dormitur uti Grotius
307쪽
Ps. GI, ID. ex at, in inferioribus terrαe, quo nomine sedes mortuorum et Ps. SS, T. et infra 32, 18. 2d. appellantur. mr nn In desolationibus αδ αεferno , i. e. par eris locis ab omni nevo desertis. Verba di, lyn, quidam sic vertunt: ut non habiles scit. Iocum tuum. Sed verbum in Cul haud raro etiam ipsis Iocis habitatis tribuitur, significatque quod nos dicimus aliare urbem, i. e. habitari, nee esse desolatam. Sic des.
Cum dedero gloritim in terrα υιυentiuLι, i. e. Cum restituero Iudaeam in pristinum statum, splendorem et honorem: sine tum
quidem, cum Judaea iterum florebit, , ut recte Grotius. y Net 'ri alias notat hunc orbem, quem incolunt vivi homines, ut infra 22, 32. Jes. 28, II. θ3, 3. PS. ET, II. Id2, 6., cui opponitur r re terru munium, Jes. 26, ID. Iloc Ioco autem, quum Tyrus quasi in oreum, sedem mortuorum, demittenda dicatur, vi oppositionis terris tituentium sensu strictiori de terret Iudaico est capiendum, cujus malis Tyrus Iaetabatur, quamque ut mortuam despiciebat. Chaldaeus: et detho getudium in terru e Israel. GROTIUS: HIudaea dicitur terrα BiBentium, i. e. hominum felicium; nam Blueere saepe Ilebraeis est beate vivere. Fore ut reddatur terrae illi antiquus splendor decusque, promittitur, unde ea Dan. II, I 6. a I. II:η y ae terret decoris, et Dan. B, s. Simpliciter. Cf. supra Eo, G. 15.2I. retraee nriri et Terrores reddam te, exemptu in omnibus terribile, ut iusta 2T, IG. 28, I s. Eandem cum verbo 'iret constructionem vid. infra ZS, s. , et similem supra si, Id.-hi, J NCp mi in non sis et quctereris, Sed non ruerieriS. Eaedem formulae de iis quae penitus exscinduntur, nullo relicto vestigio Ps. IT, ID. 26. et Jes. al, I 2. Pro 'ci'Vm in quatuor codd. Erfurtetiss. nec non in edit. Bomberg. venet. I 52 l. a.
et Bragadini (Venet. Ibi a. a. legitur Trippram, simplici Sohνα sub V. Sed observat Salomo Melechides in Alohlal hi, subn poni Sohνα et Pathuch euphoniae gratia. In uno codice Er-furtensi atque in tribus Bombergi editionibus exstat TVRpm, inale, nam ex literis Schvatis Dagcsch forte saepe exsulat.
308쪽
I r g u m e n t ia m. Naeniae in Tyrum exscindendam, cujus urbis primo splendorem, rem nauticam, opulentiam et Vires vates describit, (V. 2 - l . ,
tum mercaturum ejus et commercia cum omnibus ferme gentibus recenset (Vs. l2-25.), denique maximam ejuq ruinam et devastationem deplorat (Vs. 26 - BG. . Docte illustravit hunc thre ninu G. GULI. . METER, Theologus Altorsinus, in Dibliotheotio Theologiccte Gottingensis, a C. F. STA LUDI.iN editae, Vol. IV. P. I s. Sqq., P. 2ss. Sqq., et P. sii 2. Sqq.2. det: 'O u I NU Toce SuPer I brum Actentiam e cons. infra Vs. 32 I. V diras in Ouαο hctbilut ad introitus s. aditus mctris. -υαbitur Tyrus in introitu muris, vel quod prius insula fuit, vel quod portu tutissimo de alto venientes recipit naves. - ΗIERONYMUS. De Portu Verba noStra intellexerunt sarchi quoque et Crotius. COTO VICUS Itiner. p. 26 I. Cuticissimo et
tutissimo qκondum Uitutu fuit Tyrusi Portu, cujus eaetremulateret mcti e Net Sus iam bibαt mctgricte molis Ggger, ex ingentibus actaeis in mari Pi uectito fundαlis, ctique in Crussissimum exsurgentibus murtim, qui contrα ulidurum impetus procellasque tutomntiueibus glutionem redderet. Hodie mussori eae petrie suoli6us obrutus et continuet mctris crumitαtione corrosus, Biae ullius usus esse Potest. Elius tαmen uvis Nestigiα, quiae trianquillo interdum nitiri conspiciendu se Pruebent, Osi, cum in portu haeremus, conveximuS. Neque tamen Verba hebraea de portu nos cogitare jubent. Significat vates in universum hoc, Tyrum commodissime sitain esse, ut, quo eurique Velit, naviget, et undemcunque mercatores velint, adnavigetur. Quae in textu scriptae sunt Iiterae, vinaIT : I, his animaridae sunt vocalibus, vetet ' V, Participium cum Jod paragogico, pro quo ad marginein usitatior forma, notatur. Eadem in eadein voce voce lectionis diversitas Thren. d, 2I., cf. Jer. 22. 2I. d mm Dretri meo ita l, ici populorum, quae negotiatur eum populis plurimis cf. 26, 2. , et iis merces suppeditat. si quod quidem usque lio die perseverat, ni omnium propemodum gentium in illa exerceantur commercia. HIERONYMUS. Ad insulas multus, ad quas tuae
309쪽
deferuntur merces, non tantum ad populos in continenti habitantes. V O Perfectio Pulchritudinis, ego sum perfectissimae pulchritudini S. LXX: vis nεριεθ κα εααυrij κ - λοσ lis D. CapelluS pro literis transpositis dira En illos legisse putat; nam Vs. sqq. db n reddunt 'εριέω p αν σοι καλλοσ. , , Ilaetenus HieroS lyma Perfectα decore diei solebat
vid. Thren. 2, Io. ; jam tu, o Tyre, ita de te gloriaris. s
d. Vin In corta mαris, i. e. in mari, ut Ps. as, Z. Vnbn Jon. 2, a. , aut Vbn Exod. Io, S. Proverb. 23, 2a. i. q. 'ra supra 26, s. Vbeta Sunt termini tui, undique pelago cireum data. VOS quidem, ait Alexander M. apud Curtiuntd, 2. ud legatos Tyriorum, filucia loci, quod insulam incolitis, fle sirem hunc eaeercitum vernilis, ged brevi ostendαm, in continenti Bos esse. Et paucis interiectis: Urbem et continentiquutuor studiorum fretum dividit, Imrico mαxime objeotum, crebros eae ulto suo lus in litus evolaens. Cf. Plinii locum ad
2G, I. allatum. Qui ad Palaetyrum solam nostrum vaticinium spectare volunt, hac phrasi inverium metrinum notari existimant. ita GR DIIUS: , , Imperium tuum non terra continetur, sed late per mare Se Spargit, ita ut Tyriia murict in proverbium abierint. Sed simplicius est, verba hebraea de situ urbis intelligere. Pro
Ret 2 qui te uedincurunt exhibent V 2 flii tui codices aliquot Itussiani, ut LXX: υὶοί σοι. Sed receptam Scripturam suo in codice jam reperit HIERONYMUS , qui ad h. l. haec notat: HIn eo quoque, quod dixerunt LXX flii tui, verbi ambiguitate decepti sunt, et Scripturae similitudine , dum pronunciatione diversa eaedem literae, Octementuriorum et Aliorum, Donetiosi et Lenaichleiruntur. - Chaldaeus: b Irim N archileoti tui. 'bbn Per-
fecerunt, absolutam fecerunt, pulchritudinem tuum, perfecte te ornarunt, CL infra Vs. II.
tibi, l. e. cupressi adhibitae sunt ad construendas naves in usum tu uni. Materia ex qua aliquid construitur saepe in Accusativo ponitur, ut I Reg. l8, 22. et eaestruxit c undem re nae hos ire lices cirαm, i. e. exstruxit ex iis aram. Vid. et Exod. 2υ, 22. Deiat. 2T, G. Cf. GESENII Lehrgeb. p. 8 ld. , ,Loquitur quasi adnavim τροπικωψ, urbis Significans pulchritudinem et rerum omnium abundantiam, ut postquam universam illius suppellectilem de- Serip Serit, malum, ni temnas, remos, vela, Proram, Carinain, iuries, opertoria, Pelles, et cetera, quibus navium optime in-Struetarum usus indiget, tunc tempestatem illi et ventum au-Strusu, quo fluxus maximi commovebuntur, venire denuntiet, et euiu Subjacere naufragio. Per quae significat urbis Tyriae ever-Siuuern u rege Nabuchodonosor, sive, ut multi putant, ab Alexandro, rege Macedonum, qui sex mensibus ipsam urbem obSe-
310쪽
disse, et cepisse narratur, postquam Darium vicit in Lycia. HIRRONYMUS. Cui observationi aptior locus infra ad Vs. 26. fuisset; nam quae hoc loco de navibus dicuntur non fiunt allegorice de republica intelligenda, sed proprie capienda de navibus, quibus Tyrii negotia et Imereaturam exercebant. Atlanten cum Ilieronymo convenit JARCHI: MQuoniam Tyrus fuit aedificata in inari, eaque in mari periit, ideo Comparavit eam prophetae navi decorae, in qua reponitur onus, Sed quae per ventum Orientalem submergitur. et ' E eSt cupressus, qua urbore botanica orientalis tres arborum species complectitur, I) CVPressum SemPer Birentem,
cyparissinum, Sicuti et pineum atque Cedrinum, utpote corruptioni non obnoxium, ad aedificia et naves veteribus multo in usu erat. VIRGILIUS Georg. 2, daa. cunt utile lignum,
Bigiis pinum, domibusque cedrumque cruressumque. Cecrosungitur cupressus Sirae. Ei, li., et, ut h. l. , Ilermonitribuitur: dZσ κέδρoc Oxinymo xiv ἐγ etcυ - αν Θ, καὶ ωσ κυπαρισσοβ ἐν ορεσιν υ μυων. Meminit PLINIUS Hist. Nat. L. XII. . I s. arboris cupresso similis, eui brαtum nonien, quod forsan ipsum hebraicum vel arainaeum V 2. Plura videbis in libro nostro Libi. Naturgesch. P. I. p. 2as. sqq. 'avid. De Senir, monte
Libano vicino, quem Sidonii T rum, Sirjon, Emoraei Senii , Ebraei Hormon (rv ni appellabant, uti Deuter. I, s. dicitur. Distinguuntur tamen Senir et Memnon Cant. a, S., ita ut nomen Senii aliquando latius, aliquando minus Iate usurpatum videatur. Ap
navium corpus coni pingitur nam tubulis multis et dupliei ordine dispositis, in duobus Iateribus, eonStant naves. Neque enim destedium, ut aliqui existimarunt, iassumentis tendi, capiendum esse (ut mrib l Reg. T, dii.), Sed de navibus, satis arguunt, quae sequuntur. Alii intelligunt duas navis extremitates, puppi in et proram. Ita Dathius, qui OPlustrict vertit, i. e. orunmenta illa, quae solent esse tu prora et puppi navis. Singularis est forma nominis V reddi, terminationi plurali feminini, rarib, dualem terminationem junctam habentis, plane ut d TU duo moenta , 2 Reg. 26, a. des. 22, li. A. SCHULTENA quidem in Instituit. od fundumM. L. H. p. lia. talia comparat cum Plurulibus
Pluralium, in dialecto Arabum nonnunquam occurrentibus. Cons.
videtur notare, ut Chaldaieum , unde tam de arbore praealta in monte erecta, signi militaris causa, Jes. ZO, IT. , quam de mala nuvis h. l. et Ies. 33, 23. usurpatur. Praeter triali nec loca in eodice Ilebraeo non reperitur. J. D. Micuartis in, Plemm. p. 2IT 5. Sq. ea Voee Phurum significari putat, et nostro quidem loco intelligendum ereetuin in suinius Tyri loco