장음표시 사용
371쪽
seat nidn - cd ferrendum Iethiopiam geoure, confidenter, existentem, nam ita adverbialiter pro niann s. ni cib(Jer. 23, 6. nomen istud h. l. capiendum est, ut Delit. I 2, ii, 23, 28. Vulgatus verba illa per hypallagen posita existimavit
pro nDn-VN; vertit enim: αd conferendum Iethiopiae confidentium, activam nempe, quam Judaeorum animis solebant injicere, cum illis omne militare praesidium promittebant. Alii nuncios intelligunt, qui aut ab Aegyptiis mittebantur, ut inflictaea Chaldaeo stragis admonerent, aut qui fuga elapsi triste attu- Ierunt nuncium de Aegyptiorum clade. Atque hi terrorem inji-eiebant Aethiopibus, qui adjunctis Aegyptiis viribus nihil sibi ab
hoste metuendum putabant. Cui explicationi etsi nonnihil incommodare videtur, quod nuncii illi et Dela Dei egi essi dicuntur, id est, a Deo missi; in alteram tamen explicationem magis
inclinat animus, quia cum illa aptius cohaerent, quae Sequuntur; neque quae modo obstare dicebamus vehementer urgent.
Ut enim aliquis egressus esse s. fugisse dicitur o facie gladii, quia fugiendo consequutus est, ne gladio caderet; sic etiam fugisse dici potuit a facio Dei, quia elapsus e caede, quae grassabatur in Aegyptios, auctore Deo, et Chaldaeorum manus honfirmante, ad populos vicinos evasit, quos Aegyptiae calamitatis admonuit, Sibique a successu simili, ut caverent, edixit, quia victor Chaldaeorum exercitus ad Aethiopum exitium et praedam aspirabat. pro quod Dan. II, Zo. legitur; nam nomina, quae terminantur, quando flectuntur in pluralem, finale chirek longum saepe amittunt, sic ab Hebretetis, dicitur
Nomine naueea significari, jam Ilieronymi aetate Ilebraei docuerunt. Sic enim ille ad h. l. : quos Symmachus transtulit festinantea, nos in trieres vertimus, ita enim ab Il braeis accepimus. Vindicavit eum significatum ceteris, quibus
nomen illud occurrit, V. T. Ioeis, Num. 2a, El. Jes. 33, 2 l. Dan. Il, do. MARC. MLinoMius in libro de Fabriclo Triremium, Amstelod. Is I. in hianterii. (qui et Graeviano Thesctur. Intiquitui. Nomiann. T. XII. p. si O. sqq. insertus est p. so. , unde excerpta dedit PLT. ZORNius in biblioth. Inliquar. et Exeget. T. I. P. V. p. 385. sqq. et 2 h. I. non Iethiviam sed Iriabium indicare, Boeliartus in Phaleg. L. IV. C. 2. p. 23s. hac ex cauSaexistimat, quod in Arabiam Aegyptii navibus per mare rubrum
Saepe commeent, in Aethiopiam vero nequaquam, in quam ne per Nilum quidem adversum navigetur, ob catarrhactas propter Syenem. Atque omnino ex Aegypto in Aethiopiam navigari constat, recte observante Michaele in Spicit. Geogr. Imbr. eaei. P. I. p. lo2., nec obstare catarrhactas; namque aut rates terra pDrtunt, ubi ad catarrhactas ventum est, aut illis superatis Pedestre unius diei iter emensi alia trans catarrhactas navigia Conv
372쪽
scendunt. HLegant, ait Miehaelis, qui volunt, Nordenti eo m-mentarios itineris per Aegyptum , ne niihi credere opus habeant, sed virο, qui ipse eis et trans catarrhactas inferiores, Aegyptum petens, navigavit, donec feritas illum incolarum Nubiae revertieοveret. --d I d I VEHEV V Eritque tremor in iis Daetet diem, s. sicut in die Im ii, quod alii sic explicant: qualis Aegyptiorum terror fuit eo die, quum Deus per Mosen eos olim percussit; diem enim fatum significare et supplicium, notum; vid. not. ad Vs. 2. Alii rectius: terror consentaneus excidio Aegypti eos corripiet. Non absimiliter adhibetur parti
sic dolore corrotentur secundum I miam de Tyro, simile metuentes excidium. HIERONYMUS : MEt quando fuerit vicina provincia desolata, pavor teneat proximam. NIMCHI : , , Sicut pavor eos incessit ob devastationem Aegypti (Vs. d. , ita nunc trepidabunt ob semetipsos. - Alii: passuri sunt diem illum calamitosum, quem Aegyptii in Sua eliminatione sustinuerunt. Pro D nin codicibus a Xenni cotto et De-Rοssio inspectis plus quam quadraginta legitur drae, quod ipsum, praeter Chaldaeum, veteres omnes expreSserunt. In margine codicis ad O. Rossiani notatur, juxta Masoram legendum esse dran in die. sella sane, , addit De-Rossi, Meodices multi hispanici et mas orethici, et Hillelianus dig. Ego tamen d UD, cujus explicatio paullo plus dissicultatis liabet, eam ipsam ob causam, alteri et DI praeferendum arbitror.-Nn Tetri 'n Num eccet etiam ipsis Sivei Denturum est idem ma
2s, II. Multum eos imminuam, paucis tantum in terra relictis. 'et mirridet mae Cf. Vs. 2g. 25. et not. ad 2s, ID.
II. tDU Vid. supra 2B, T. et ibi not., nec non infra II, I 2. Ibducendi sunt, ut supra 23, d2. Vn T, 'diri Id terrain il vulandum, ut dud. G, s. Jes. ld, 2d et 'et V I 2,la. bdin q&bun CL supra ti, G. I 2. 'ran ' Tum detho, reddam, ut supra 25, s. 2s, Id. Nivos, fossas, ex Nilo hinc inde per terram ad agros rigandos derivatas, Nili δι ρυχεβ (ut ad h. l. Hieronymus , unde pendent divitiae atque fertilitas Aegypti. Vid. not. ad 2s, d. Siccitatem, siccam, ut Ies. ID, S. de Nilo: et vir
et fuBius exarescet et exsiccethitur. Metaphoricia in plures existimant liunc sermonem esse, quo propheta significet, diripiendas esse omnes opeg, quas e Nili foecunditate capiebant
Aegyptii. Quasi dicat: tam erit inops Aegyptus, eum illam Chaldaeorum pervaserit furor, veluti si numquam illac interfluxisset Nilus, aut illius alveus multis antea seculis aruisset. Alii hoc
373쪽
sensu: sternam Chalilaeis tam facilem viam etiam per flumina et canales, ac si, rivis arefactis, terra ubique complanata esset. Quod et Michaeli in Notis ad versionem vernaculam placuit, ubi observat, tam septem illa DStia, Per quae Nilus in mediterraneum pelagus se exonerat, quum canaleS ii numerabiles, e Nilo derivatos, quibus tota fere AegyptuS Seeatur, magno impedi mento esse hostili exercitui tempore praeSertim crescentis fluvii. Nil tamen obstat, quo minus haee prDpria aeeipi possent, ut vates re ipsa minetur exsiccandum Nilum, ita ut ad hostilis incursionis mala, et famis accessura Sit miseria. y Imri VN 'ram et
patur, quum res aut persona, de qua agitur, hostis alicujus arbitrio et potestati a Deo permitti significantur, sicut apud homines res venditae in aliorum jus arbitriumque transire solent,vid. Deut. 32, 2D. Iud. 2, la. I, 8. s, 2. s. lo, T. Ps. da, II., ad quem Ioc. vid. not. Ira mαNum mαlarum, quo nomine Chaldaei nuncupari videntur non tam ideo, quod moribus essent profligati et perditi; sed quia immites erant, atque inexorabiles, quique neque prece, neque pretio , ad misericordiam Flectebantur, quomodo Ier. 6, 2I. Thren. g, IG. describuntur. ntism Vid. not. ad Is, T. Cons. Levit. 26, 32.
IX. Tantam fore calamitatem, quam divino jussu Aegyptus sit subitura, hoc Versu et iis, quae proxime Sequuntur, Noster minatur, ut nulla parS Aegypti, ne munitissima quidem, vel per religionem, vel per opera hutnana vel per multitudinem, aut maxime longinqua, efffugere, aut Chaldaeis resistere possit. Et primo quidem vana Deorum simulacra dicit abolenda: v VN- Vmbre tum per cum idolis, et cessαre , Cium tisi s deos, pro quibus Chaldaeus posuit: colentes idola, et OOlentes Simulacrα. E NOph, quo nomine Memphis appellatur Jes. Is, II. Jer. 2,IG. da, l. ab, Id. I s. Ita LXX h. l. et ceteris locis, quibus nomen illud legitur. HIERONYMUS: silliueque proficiet indignatio (Domini), ut simulacra Aegypti disperdantur, et cessent idola de Memphis, quae usque hodie metropolis est superstitionis Aegyptiae. - Chaldaeus dura, et Syrus d Du, quod
utrumque nomen e Graeco factum esse apparet. Nomen
Ph autem, sive, ut Ilos. s, G. scribitur, daa, Musi, originein ducit ex antiqua urbis Memphiticae appellatione Aegyptiaca Meh-nuphi (unde Coptis hodie Nevh, et Arabibus ,s V, quod oρμονὰγαθῶν, Portum bonorum, significare nit PLUTARCHUs de Isido et Ostr. p. 63s. edit. Steph. , quam interpretationem veram eSSERSserit JABLON, Litis in Dissertat. IV. de terro Gosen q. a. in
'usculis T. II. p. III., ubi observat, Mosi Aegyptiis diei Pla- Num, nuphi vero bonum. CL Ejusd. Opuscul. T. I. p. III. Isid. lib., et quae ibi editor doctissimus notavit. Cf. libr. noStr.
374쪽
Bibl. Illerilivmgh. s. Bibl. Geogr. P. III. p. 2so. Verba, quae
sequuntur, v mm de , --, non satis accurate reddidit Vulgatus: et duae de terret Iegrumti non erit amplius. Nam ad Cest tario του κοινου 'NEE T l et cesset re 'cium, subaudiendum, hoc sensu: cegsure muciαm Princ em eae Aegrumio, ita ut non αmPlius exsistαι; emciam ut Aegyptus principe s.
rege (vid. supra 2I, 36. 12, Io. et ibi not.b careat, de genere videlicet regio Aegyptio, a peregrino quippe principe armis subigenda, et ejus imperio adjungenda. LXX e via recte ceperunt in Accusativo, sed collective: me (scit. καταπαυσω, quod praemcesserat) χoντασ Tανεωσ ἐκ γῆc Alrυπτου, καὶ ούκ ἔσονται oυκέτι. Post te et expresserunt de quo Vs. seq. 'rana'nemr Terror regnum Aegypti occupabit. Coni. Devi. 2,2θ. Id. De m n D vid. not. ad 2s, Id. EN 'ran Vid. not. ad Vs. 8. Pro Rii et h. I. et ceteris, quibus id nomen legitur, Iocis, Num. II, 22. Jes. Is, II. IX. Io, d. Ps. TR, I 2. dZ., Graeci Alexandrini ponunt T&νιq, quod nomen est urbis et nonii Aegypti inferioris, Della nuncupatae, ad illud Nili ostium, quod ab ea Taniticum appellabatur. Vid. CELLARII Geogroph. αntiq. T. II. L. IV. Cap. I. Seet. IV. p. TSθ. Tys. So T. Urbem Tanin olim fuisse Pharaoniam regiam, patet e Ps. TS, I 2.d5. , ubi prodigia divina auctoritate a Mose perpetrata, dicuntur facta Ric meta, ἐν πεδtho Tu me, ut Graeci ibi vertunt. Nomen nacta est a situ; nam SAAA in lingua Aegyptia denotat Planum, duressinu , humile, molle. Vid. JABLοNSΚΗ uso. T. I. p. Ioa , ubi
postquam vocis illius significatum docuisset, haec addit: ,,Totam hanc Aegypti partem humilem et depressam fuisse, omnes testantur. Ex multis tantum laudabo uerodotum L. II. c. d. et Diodorum Sieulum L. I. c. II. et Id. , qui την ταπεM οτητα τῆσχωρασ Aegyptiaeae commemorat. Idem igitur nomine Tones significaretur, quod Sullustius de Italia dixit apud Servium in Ieneid.
Iocis et aliis plaribus in malam partem dicitur de Poenis; auterin etiam in bonam partem usurpatur. Net praeter hunc locum et Versibus duobus proximis, nec non Ier. aG, 25. et Nahum. 3, B. memoratum, ,, Alexandrini hoc Versu et infra Vs. Isi. Λιοσπολιν Verterunt, i. e. ut alio nomine dicuntur,
Thebas Aegrali, ingentem olim urbem, et jam Homero celebrutam (II. N. 286. Odyss. A. I 26. A. 2G2. 2ia.), et in Nahumo μεριδα υμμων, Portionem Ammonis, nempe quod urbs Iovi Ammoni sacra, a quo et Graeee Λιοσriobe vocatur, et qui Diodoro Sieulo L. I. g. 52. o θεoσ ό μυλιστα ἐν Θ cuc ri; Πομ ενοσ, et . 62. o ἐν- θεοσ vocari creditur. Haec MICHAELis in Supplemm. p. Io B. Isis., quibuscum ei. BOCHARTI Geogr. S. P. I. s. Phaleg. L. I. C. I. P. G. T. , CELLARII Geogr h. antiq.
375쪽
T. II. p. Sog., inprimis vero quae erudite disseruit de nomine dij:-r a:3 (ut plene vocatur Versu la.) P. E. IAEI. INARu in opusco. P. I. p. i62-l6S., qui postquam Dbservasset, nomen Aegyptiunx Noh significare sortem et Po8Sessionem spropr. Iuniculum mensorium), i Ud vero, Sive ut Nahum 3, S. Scribitur, P a N, esse nonien numinis Aegyptiorum Sanctissimi, Imuri seu Graeci. Immon nuncupati, unde et) atri t s. r: N designet Portionem, possessionem Immonis, addit: MNam uti homines in Aegypto agros
suos habebant definitos, et limitibus suis circumscriptos, ita universa etiam Aegyptus inter deos gentis hujus erat distributa. Unusquisque enim Nonius uni alicui deo peculiariter erat consecratus, a quo et nomen habebat. - Nomus Thebaicus, illiusque civitas princeps Thebae, erant in tutela Immonis, Aegyptiorum Iovis. Ilujus urbs illa censebatur pars, possessio et peculium. Hoc significat nomen ejus Aegyptiacum No-Immon, quod Graeci postea reddiderunt insonoλιν, Ioueis urbem. , Alias interpretationes recenset eruditissimus TR WATER in Not. ad illum Ia
DPelusium, ut recte interpretatur Hieronymus. Nam Pelusio
qu6 αdeo Pelagium cinctum est lacubus, quiae nonnulli Detruthi et vocant, et Paludibus. Et paulo post: ἀνομασται δε ἀπο του πηλου πηλό c. I luto ctutem nomen hαbet. Merito ergo Pelusium rq Sin appellatur a Syris. quibus ro id ipsum est, quod
Graecis naiλοe. Sic Ps. I S, dZ. pro hebraeo et 'Graeci habent nηλοσ πλατειῶν, lutum Pluleurum, et Chaldaeus ira pipe N, et Syrus di si em NUR Adde, Arabibus etiam eam urbems ii ci lutum, s. lateam diei . Rursus Egechiel dicit, Sin esse robur Aegrum ii, quia ex illa parte Aegyptus est aditu maxime disse ilis. Strabo: Tαυτη δε καὶ δυσεισβoλοσ εστιν
et Soa. Cf. Bibl. Geogr. P. III. p. 2 3. Claustrum Aegypti
dictum Pelusium ab Hirtio Deli. Aleaeαn . c. 2T. Ilinc urbuilla saepe obsessa et multo labore expugnata legitur, utpote a Persis apud Diodoruin L. XVI. e. aT. Sq , et ab Antonio, Gabinii auspiciis, quum pulsum Ptolemaeum reduceret, et a Mithridate Pergameno pro Caesare, apud IIirtium I. c. c. 26., quia hac urbe Potiti, patentem in Aegyptum interiorem aditum habebant. Ad ostium Nili ultimum, quod Pelusiacum denominatum, Sita erat urbs, viginti stadiis a mari reducta, Strabone observante. Iliero-
376쪽
nymus urbem eam h. l. robur appellari Ieg li existimat, siquod portum habeat tutissimum, et negotiationes maris ibi vel maxime exerceantur. Unde et Poeta Virgilius Georg. I, 228. Pelusia- Ciam appellat lentem, non quod ibi genus hoo leguminis gignatur vel maxime, sed quod e Thebaide et omni Aegypto per rivunt Nili illio plurimum deferatur. d PD autoni, quod Ies. as,l2. memoratur, plane diversum esse a nostro ro, vix dubium. Alexandrini Graeci interpretes pro rq hoe Versu 2 i , VersuProximo autem Imri retice posuerunt, Soni, uti videtur, similitudine ducti. Vel, ut MicnAELis in Suralemm. p. IT 26. conjicit,
quod Pr legerent (vid. not. ad 2s, Id. , aut quod utroque modo(Tr et no) nomen urbis Syene Ilebraicunt scribi possit. Ceterum pro et sis legitur Pyd, habitaculum, in duobus codicibus
Icennicottianis, et in alio a manu emendatrice, nec non in Rex eodicibus Rossianis, et in tribus aliis a prima manu. Sed Ver-Siones omnes exprimunt. Possit tarnen et narra commode
hic locum habere, si eo significatu accipias, quem Arabum Perpa habet, αuxilium, adjumentum, quemque loco Ps. so, I. vindicare studet MICHAELis in Suralemm. p. 186β. N Et exscintam possessionem Immonis, i. e. Diospolin; vid. ad
est, regem Babylonis, in Aegypto, qui instar ignis cuncta de- Populetur. Cf. not. ad Vs. B. et Vs. Id. b nra b ri Tremendo contremiscet. Verbum , n, quod sicut Arabum , n, proprie rure, circumctgi, circumueerti, valet, hinc, ad Perturbulionem nimi dolore aut sonore corruli indicandam transfertur, vid. Deut. 2, 25. , ubi verbo fremuit, et nominibus rin terror,
et in P, timor, jungitur; et Zachar. s, 5. Videbit Iscalon, di et timebit, et Gaeta, vi&U F rim et BαHe Pαυebit, cons. I Sam. XI, X. Jes. 23, 5. Jer. 5, '22. Ps. 55, s. et ad eum Ioc. not. Pro b mra, ut in margine legi praecipitur, in textu exstatb Vra (ut in Zachariae loco supra indicato , ex usitata literarum et permutatione, vid. et Ier. 5, 22. Jes. 23, 5. Ioel. 2, G. al. Salomon Ben Melech in Miohlal Iophi dimn habet pro Futuro formae Cal, b nra vero pro forma Imphil. ro esse Pelagium, vidimus ad Vs. I s. N ' Vid. not. ad Vs. Id. Np2ri 'riri
Erit ut PerrumPαlur, i. e. expugnabitur. Nam de murorum perruptione urbisque adeo expugnatione verbum dipZ usurpatur
supra 26, lo. (ad quem Ioc. cf. Chaldaei interpretationem 3,2 Reg. 25, d. Jer. Is, 2. ΗiLLERUA in Onomast. p. si 2. alludi opinatur ad j cingendi, disrumpendi significatum, qui verbo re et insit, ad quod nomen Nd referri possit, per paronomasiam, quae
Saepius non tam ad sensum vocis, quam ad Sonuin ejus refertur,
377쪽
mirim est pro Spetra, nam Infinitivus cum verbo substantivo periph rasin facit Futuri, ut V mi et erunt cid gervire, i. e. servituri sunt, Num. 8, II.; N)2b UTET ' in ' et erat astiad occidere, i. e. occasurus erat, Genes. 15, 12. xi Vid. not. ad Vs. II. dura ' et Hostes interdiu eam occupabunt. Nomen adverbio in regi inine Junetum, ut I Reg. 2, Z l. dari 'ran sungvines immerito, i. e. Sanguines non merentium, innocentium, et Proverb. 26, 2. dari rabba maledictio grtilis, i. e. immerito in hominem innocentem conjecta. Cujusmodi in formulis adverbia obtinent vim suam nativam nominum, vid. N. G. SCHROEDERI Institi. L. Η. Syntax. Reg. DI. sa. STORRII Obserυαlt. p. Zos. Recte Salomo Ben Melech nostra verba ita explicat: p bee rirido et ad Noph Beniunt hostes interdiu; Minnuit, hoStes aperte, nec noctu, furum instar, contra urbem illatuventuros. Sed Abendana in Additamentis ad Michlal- sophid a P et eodem sensu capiendum existimat, quo Job. I, s. V explicant duret sciti, ut haec sit Ioci hujus sententia: dies, qui illis superveniet et fatum eorum, erit angustia et
anxietas. Male vero αngusticte redditur, eae enim vocantur forma feminina, ranae (a singulari in re vid. Job. o, II. Ps. 25, IT. TI, 2θ. ni., d ' ciet vero ubique sunt hostes, vid. des.s, lis. Jer. ao, a. Esra a, I. al. Chaldaeus vertit: hostes circumsibunt eiam quotidie. Nec tamen satis accurate duri' vertit quotidie (unde Dathius eum d Ja 'b legisse suspicatur, rectius d 'dri 3 conjecisset); nam illud interdiu notare constat, vid. Exod.
IX, 2I. Ps. I, 2. Jer. II, 26. IT. Nomine nrt vix dubium est, eandem Aegypti urbem indicari, quae Genes. a I, do. so. d6, 2o. ire dicitur, h. l. vero illud vel a propheta ipso, vel ab iis, qui puncta vocalia addiderunt, ita pronunciari praecipitur, ut ad cultum superstitiosum, qui ea in urbe viguit, alludatur, nam Tre vianitαtem denotare, et saepe de vano et superstitioso simulacroruni cultu dici constat, Vid. Amos. si, S. coli. Ilos. d, Io. 5, 8. lo, o. PN, ut Grο-tius, Michaelis et Dathius h. I. legendum esse censuerunt, in nullo codice a se repertum diserte testatur De-Rossi in Varr. Leoti. ad h. l. Graeci Alexandrini interpretes et h. I. et Gene-seos locis commemoratis Πλεο-ολιν posuerunt, et Ilieronymus tam in Quaestionibus Hebraicis in Genesin, quam in Commentario ad h. l. pro certo et explorato habet, On esse Heliopolin. Sed majus accedere argumentum, omnem dubitationem eximens, monet MICHARLIS in SuPPlemm. p. da. , quod ipse verbis JA-BLοNSRH in Pantheo Aegrat. P. I. p. IIT. exponit: MObServatione non indignum est, Aegyptios interpretes, etsi sermonis 'Hebraici ignari essent, et solam Alexandrinorum versionem Praeo eulis haberent, voci Graecae v Nisonoλισ, substituisse antiquum et vere Aegyptiaeum urbis uomen, NA , cujus Proinde vetu tisv
378쪽
simi nominis memoria inter Aegyptios seculo IV. post C. N., quoversio Aegyptiaca Pentateuchi videtur confecta esse, adhuc superstes erat. Cyrillus in Commentario ad Hoseam p. Id s. testatur, dicere Aegyptios, Apin esse silium lunae, progeniem vero Solis, additque, 'Nν δε ἐστι κoτ' ουτουσ o Loc. Observatque I. BLON SE IUS I. c. et in 'uso. P. I. p. l8θ. OTEIN sive OEIA dialecto superioris Aegypti lucem significare, unde sol nomen necepisse videatur. Esse ergo On, urben. lucis, i. e. Solis, vel soli consecrettiam. Nomine hebraeo Ieremias GI, II. r 2, domum f. temPlum Solis, eam urbem appellat. Cons. LELI. ARII Geogi vh. antiq. T. IV. cap. I. Part. I. Seet. V. g. 8. no. I S. p. Tua. et p. 862. Arabibus vocatur V aer Fons solis, vide Abumedae Iegratum no . GT. et Michaelis notas 2T5 - 222. Heliopolini Strabo p. II 5 S. suo jam tempore rictiερηαoν urbem
dicit, sed magna ostentare antiquitatis monumenta. Ejusdem rudera aliqua superesse prope vicum Maiarie, duabus Callira horis orientem et Septentrionem Versus, narrat NIEBUHR Itiner.
P. I. p. sit. sqq. Cf. Dibl. Geogr. P. III. p. 2 a. non 'D Lu- bustus, Aegypti urbs ad brachium Nili orientale, Bubasticum ab urbe dictum. LXX, Doυβαστου, quos et in Vulgata sequitur Ilieronymus. In Hexaptis Syriacis radet et exprimitur. D est articulus determinatus Aegyptiorum s. Coptorum IIT, praemitti nominibus solitus; Bubastis urbs vero nomen traxit ab Aegyptiorum dea Bubasti, quam Herodotus 2. II S. eandem, quae Graecis 'Aρr ic, esse ait. Templum huic deae splendidum in urbe Bubasti erat aedificatum, cujus idem Ilerodotus i. c. mentionem facit. Vid. Cellarium I. c. p. TST. et Boo. IABLONSΚII Pantheon L. III. C. I. P. II. p. 66. et Gl. (β. S.), et Uus OPusco. P. I. p. o I. et quae editor addidit p. est. Nomen Aegyptiacum P -hο - bast denotat, Iablonsulo auctore l. I. p. 82. , Nullum Numitans vel relegens, quod dici potest de luna, quando laetem, in
Conjunctione cum sole, absconditam aut velatam, id est, Contemplationi hominum subductam, jam rursus retegit, oculisque nostris conspiciendam praebet. Nomine itaque hoc satis clare designaretur lanci nονα , cum a sole modo recessit, aut ex radiis
ejus emersit. Cf. ET . QUATREMRRE Memoirea sur P Egνple T. I. p. s8. et CHAMPOL MON I. I. T. II. p. 6B. Ceterum cf. de hac urbe Libi. Geogr. P. III. p. 2 l. re 2' et 'rin ut supra Vs. 5. 6.s, II. 12. diri acie Bero urbes, i. e. reliqui earum incolae. Alii: ipsae vero puellae ; ef. Vs. I S. Ita LXX: καὶ αἰ γυναῖκεe. Unde tamen nequaquam recte colligitur, eos aliter, utque DPs hodie, legisse, uti suspicatus est Dathius, qui postquam graecam interpretationem attulisset, addit: hQuae lectio prοpter oppositionem ad Dyenea in priori membro placet, nisi forte legendum est et Dicte li. e. coloniae ejus, quod est in sequenti Versu. V Drn 'Io2 In ciaptivitutem ibunt, ut infra Vs. I S. supra I 2 I. HIERONYMUS: Mita ut ipsae urbes, hoc est, habitatores, Sixe
379쪽
mulieres earum, ducantur in eaptivitatem, qui sexuq injuriae subjacet. Sunt, qui hane sententia in lioc Versu exprimi putent:
non solum qui in Heliopoli et Bubasti sunt juvenili robore, gladio
sternentur, sed ipsae quoque civitates ab hoste captae servilem ignominiam non effugient.
I S. Vn Urim, uti Jer. ad, T. S. s . ad, I. d6, ld. scribitur, seu det dra, uti est ser. 2, ld. de qua scripturae diversitate vid. CAPPELLI Crit. S. T. I. p. 2ls. ed. Voget.), loci nomen, unde evi d D: N, nomen reginae Aegyptiae, I Reg. II, Is, 26 , Graeci
interpretes constanter Indixit sive Tragro reddunt. MICHAELIA in Suralemni. p. 2265. vix dubitandum existimat, esse eandem urbent, quam Graeci oui proe IΠηλουσιαζ appellant. Erant in hac urbe valida adversus Syriam praesidia (vid. Herodotum 2, 2 o. et ad eum locum Wesselingium, eundemque ad Antonini Dinerstr. p. 163. , unde Jer. 2, G. inter praecipuas Aegypti urbes memoratur. Cf. CELLARII Geogr. αntiq. T. II. p. Sosi. Nomen dinet DTTIABLONSΚIUS in Opuso. P. I. p. III. Aegyptium eSSe putat, hemenesi, id est, o ut vel principitim sequii. Nos diceremus initii mmundi vel terriae: sic responderet urbi Syenae , quae Aegyptum claudit versus Aethiopiam svid. not. ad 2s, lo. J, quemadmodum Taphnae Aegyptum claudebant versus Syriam et Arabiam. Tota Aegyptus porrigitur a Taphnis usque ad Syenen. Quocirca Psam- melichus, teste Herodoto 2, ZO. praesidia collocabat, Elephantinae quidem adversus Aethiopes, Taphnis vero adversus Syros et Arabes. CL Libi. Geogr. P. II l. p. 228. et ' V Cohi ebit, retinebit, dies apud se lucem suam, quod dicit ad exaggerandam angustiae ili is supervenientis descriptionem. Sed in libris pluri-bUS, et calamo, et typis exari is, pro cum Sin, legitur
En eum Schin, ut vertendum sit: obtenebrαlus erit dies, sensu parum aut nihil discrepante, q. d. dies vertetur in noctem et obscurabitur prae nimio luctu. Ita veteres omnes. LXX : συσκοτασει η ημεοα. Vulgatus: nigrescet dissu. Syrus: Obtenebresoeg dies. Chaldaeus: et super Tae unoties fenebrias inducetni interdiu. Eadem imagine ad describendas gravissimas calamitates utitur Jes. IX, Io .: Stellae et sideret tuos suα non vlen'bunt, sol in ortu suo obscurethitur, et lunu luce suta non fulgebit.
Cf. Matth. 2a,2s. Sed pim, eum Sin, h. I. legendum jubet
Masora impressa ad Genes. EO, D. , eodemque modo Scriptum Se IeperisSe in omnibus, quos ipse vidisset, codicibus, testatur Nor-Zius, celeberrimus inter Iudaeos Criticus , in Commentario critico
in Seripturae S. Librοs. Codices, in quibus legitur, recensuit Do- ossi in Soholiis Criti. ad h. I., qui tamen ipse T(cum Seshin) praeferre videtur. tam , mero, S. El. 22.2d. Za,2T. Jes. la,2s. des Ibi, se l. Tvhnis./Eo vocabulo caedem regis Megypti innui recte inde colligitur, quod Tyhnis sedes regia fuit.,Vid. Jer. dZ, D. Pharaonem Hophram liostibus se traditurum minatur Deus apud Ieremiam ad, Zo. Hieronymus Erech. A a
380쪽
nicum, quo Aegyptii premunt alios. Cum asseruero in libertatem quos Aegyptii tenent in servitute. Donantur enim libertate captivi urbe expugnata. Etsi autem sententia haec minime sit incommoda, fateor tun en sensum proditurum multo concinniorem, si pro diritala legas maeret , quod veteres omnes expresserunt. LXX:Tα σκῆπrρα , υπτου. Vulgatus et Hieronymus: Sceptro Iegypti. Syrus: Scipionem S. sceptrum Iegypti. Chaldaeus: Drtitudinem Aegypti. De sceptro regio TEU a Nostro usurpatur supra Is, II. la. , et ejusdem h. l. multo aptior erit mentio quam jugi, quum de abolenda regali potestate sit sermo. IIIERONYMUS: In Taphnis vero, quae est regia civitas, conterentur Sc trαAegypti, id est, omne regium gerius. Cui jam apte subjungitur: retris a Na Prnuriret et cessctbit inb(Niphat, fer praeter hunc locum: o uni , supra G, G. infra ZI, 28, Ies. IT, X. superbiet polent icte Osius, ut supra Vs. d. infra 32, I 2. IX, 28. ny N in Ad hunc ergo quod attinet, nubes, calamitaS, teget eam vid. Vs. d. 32, 2. HlERοNYMUS: MCumque potentia ejus, interfectis principibus, defecerit, tunc nigrescet dies, et
caligine ac tenebris omnia complebuntur, ita ut ipsa urbs operiatur nube moeroris ac luctus. Sed Chaldaeus: reae cum exercitu suo vertet eum Ricut nubes, quαε αscendit et Operit terram.
Verba postrema, V 2bn 'dimn In Ilieronymus sic interpretatur: , , Et filae ejus, id est, oppida reliqua, ducuntur in culi-νitutem' Chaldaeus quoque imai det vertit hcibiliatores Billarum ejus. Cf. not. ad VS. IT. , et vid. supra Id, 2T. II. dG. 26, G. I s. Vid. Vs. Id. et supra si, Io. ΗiERo-NvMLA : MUt postquam fecero judieia in Aegypto, et me cunctis iudicem dernonstravero, tunc sciant Aegypti. quod ego sum Dominus. Cf. Vs. S. 26. 26. Quod jam sequitur oraculum haud longo post illud, quod 2s, i. sqq. perscriptum est, tempore, et duobus fere mensibus ante illud, quod sequitur 3 , I. sqq. est consignatum. Dexatione ordinis, quo haec oracula sunt collocata, vid. not. ad
2s, i T. amese )2 Primo mense (ari ri , ut supra 2s, II. rimi et Septimo scit. die, ut 2Reg. 25, 8.2I. Nam v VN Brachium, i. e. fortitudinem, ut Chaldaeus vertit. HIERONYMUS : , , In braehib robur accipe et fortitudinem, diuente Scriptura (Ps. lo, Io.): confere brαchium pecoctioris et muligni. Quod conteritur in adversariis nostris, quando nos persequuntur quidem, sed opprimere nequeunt. Cf. I Sam. 2, II. Iob. 36, s. 38, Io. Dan. II, 6. Praeteritum quidani pro futuro posituin existimant, ut dicat vates, immittendo quamprimum Chaldaeorum exercitu Aegyptias vires esse frangendas.