장음표시 사용
111쪽
get latari in Deo non Ii voluptas. Sed conclusionis contradictorium It falsum, nam scriptum est. Abundantia laticia in hitus tuus , iucunditates in dextera tua in perpeta-um. Hinc iam immota infertur prima conclusio. Nam si turi in De est licitum, itari iuDejeIi,oluptas: profecto firma stat concioso, quod quadam Nolupta si licita. Eodim modo ex contrario conc&sionis licet colligere. ubicunque autem necessariarum principula syllogi i πψά ,eritas ita non ostenditur, infirma redditur concluso 2 am ex eris
mus, quem Aristotcles ocul τία, δἰ ὰ ς ιν, cum videlicet ex contradictoris nuncia inue tauta era cum altera ποτασσων manifesta era,
uius concluso colligitur apertesulpa, ex cuius falsita
te interimiturpropositioni, verae assumtum ιontradictorium, atque deinde ponitur e insertur Veritas propo itionis prius negatae. Uerbi gratia pono hanc assertionem Livea non in corpus. Sed hane insiciatur aduersarius contra quem agos mi contradictorio propositionis verae, cui asy- ο in praemisis propostionem manifeste eram, ς quo infero conclusonem mani esse Disam , hoc
112쪽
tinea en corprus igitur tinea habet tres dimensiones. Sed conclusii en falla. Igitur aliqua praemissarum. Non autem maior cuius eritas I manis sa , igitur minor. Si minor falsa en, erit in contradictorium erum. Vam ea et lex contradictoriarum, quod na era altera bit fa)a.
Aliud exemplum. Frmo quandam volupta tem esse laudabiti m. Sed hanc negat aduersari , contra quem in hunc modum res ὰδ ατουδειξιν ago: ulla τοluptas en laudabilis Gaudere in Domin en voluptis, Igitur gaudere in Domino non est laudabile. Sed concluseimen salba, igitur aliqua praemissarum. Non autem minor, ta maior verum quia
imposibile en duo contradictorias simul est si sis haec ensa a. ulla'oluptas en laudabilis nec ne en banc eram esse, uuardam,oluptas cti Ludabilis In hac argumentandi , a nquadruplex ratiocinatio , prima en Ullogistica
reliquae tres enthymematicae. In his il lindifominis valde,tile en exerci dulcscentes propositis Narijs materiis. Nam non solum inde promtia ludo argumentandi conciliatur, crum etiamfaculta aratur, catu de rebus propo sitis lucici
113쪽
. τε CvND M praeci ptum en ad omnem thesin io en ad utramque contradictionis pamim argumcntaiectare, nil fiet, simul inq*aerendo respondendo exfrcitatismus. Sunt autem probImatis cuiusque duae thcses νυ σμMatiua, altera negativa Argumenta autem qua scper collationi ni ad tramq; quassionis partem confirmandam adbibentur, et λληλα dicuntur, ν quae inuicem comparata thesibus, problimatis siccommodantur Sit problema, Deus irascaturve ne, Sit argumevium primhm non irasci, quias tam potens irascitur, perire mundum oporteat, postquam potentes qui1unt bomines , cum incamauerim ate populantur,mma. Et bulis πώ - λον , Irasci Dcum, quia rbes incendio totas hauserit; ubito in mundum toltim diluuio obruerit. Item, non trahi, quia commoueri non possit. Et υμαηλον huius, commoueri posse, quia saenitereo incendi O inflammari ira furere scriptura docet. Item, non irasci, quia rem tam foedam, nesapientes quidem in Ae admittunt. Et e a1λον ex eodem genere, irasci, quia optimus quisiq; indigna maxime re,maxime commoueatur.
Item, non irasci quia credere non possit, udi se posse ab sto. Et --.aλον huius, trahi, quia maiestatemsuam summam apud homines a plerisque iolariis minui videat. Haec exonertatis talis est.
isue cogere velis alium dissutimi, sue ipse im e gere, plurimum habeat momenti.
114쪽
VARTVM, ad omnem di urationem tria feramus, priucipii, hypothesis, O normam communem argumenti struendi Primipium eniux mentis oculus Impothesis en fundamentum rei ipsa res communis norma argumentandi In syllogismo.Q Ni rerum primarum, quas maxime in ita iactariis disceptari videmus definitiones teneamus ubi enim definitio morbi tenetur, iactum est fundamentum ad omnem dist)urationem medicam, O sic de alijs. cc visci tenere oporte disicos communes, per quos disserere licet ad multa problematum genera, me enim accidit, rex no sic communi, multas hypotheses colligere liceat. SED TIMUM, Locra communis potira, quam ollogi mus memoriae mandando II. M , Deducere Nnam propossitionem in plures, quod quomodo fiat 'do bis in secundo de inuentione optime docuit. Nosv Ad niuersi generis quaestionem, reuocare quaestionem positam. Nam ita ex namultas facere licebit ornatissimae enim, inquio cicero orationes bae sunt,qua latisime agantur: σa priuatic singulari controuersia, ad νnyAesiti
115쪽
tas ad bua ντ ii reuocare oportet. Sun au-lcm κιτὰια pro rerum natura Varia, O quatuor a Platone o Plutarcho numerantur. Nam earum rerum, qua acie mentis sola cernuntur. intelliguntur, κυφω enis is, quae est earum xcrum perceptio, quae mente sola percipiuntur hoc si communium sententiarum, seu communium principiorum ποληψις , quam non docemur sed cognitam circumferimus O accommodamus problematis, quando in hunc Ne istam partem feretur sententia, adhibita demonstratiο- ni regula. Nam cum haec νόη ις sit lumen rationis tralato inquit, eadem perspicimus rerum ordinem O consequentiam, quae quia is acuminis requirit, cedit Dialectica, quae huius ordinis. consequentiae scultatem iuuat. Huic in se totam moralem Thilosophiam atque ipsum Dialecticam subhcio. Deinde earum rerum, quaesub sensus cadunt O sensibus percipiuntur, ηριτ, νον en πω , seu δ α quo niuersa qua δὴ hoc est sub sensus cadentia appellan
πniuersalem experientiam parit , Unde Ἐniuersale pronunciatumsatuitur, ex quo postea particularibus iudicandum in Hai P sicam
116쪽
subiicies cognatis artes me enim pronunci sum: Quicquid pulmonem habet spirat, non ennotum perse sed per inductionem, Unde uniuersale collectum e l. Atque ita de abj in brsica O Medicina. Porrὸ inter haec duo ι' ια, νόμιν
πίm, Plato tertium collocat, nimirum λώοι- era, quod circa res Mathematicas ersatur, qua
partim ment partim sensu percipiuntur. Nam N Mathematica sine sensiibra intelligi non posse
sunt, ita sime intelligentia demonstrar nequeunt. unde δι άνοια talis aestimatrix rerum,sa, quae ex particularisiue nosiue pluribus, fert sententiam de communi pronunciato, ex quo uiri de omnibM particularibus eiusdem generis sit iudicium V cum Mathematicus pingens circulum, Geisdit tu eo omnes lineas a centro ductas ad circumferentiam esse quales r mox arripit sescens commune pronunciatum, ex quo deinde fert sententiam, adbibita demonstrationis regula, de altiss particularibus circulis inq; haec causa ea cur putantur demonstrationes Mathematicae eu, dentiores esse,quam Ethica, aut, sicae uuartum cere, ero enarκα. α , hoc en similatio seu est fictio Versatur enim circa rerumfabricandarum imagines, ad quas resticit artifex dum opus extruit. Haec κοιτλια memoria commendandasunt,
singulares suis tisini subhciendi per ista dijudicanda sunt. Plutarchus in Platonicis quaestionibus sς
117쪽
Viτηνα recitat quae dicit nobis esse Deo data
CVm de exegetica Metbod dicturis sum, vi
deo me opera preciam facturum, si hanc partem in quatuor membra distinxero,Ni primum contineat formas interpretandi authores. Alterum , ea quae fulsius ab eloquentibus hominibus sunt expolyta , ad Dialecticam breuitatem, formas argumentationum Dialecticas certam ra-itionem ac viam reducendi praescribat. Tertium , Methodum ex aminandi ea,quae tradita sunt praescribat Ouartum, membrorum Methodum edificendi quaecunq; memoria digna,idebuntur, commonstret. DE PRIMO MEMBRO.
Rati interpretandi autbores non simplex en, Sedit plures sunt interpretationum sines, ita, pluresform sunt enim verbassectan- r. bruses, O en interpretatio Grammatica, quae consistit in erborum o brassium expctatione Au T summa cura rerum en Om-G terpre-
118쪽
terpretatio en Dialectica. Dialectica enim ars arbitra aestimatrix eram est accidentia verborvino rerum pectantur, O en Rhabriosi luterpretandi genus Avi haec omnia bimul spe
Eantur interpretationis genus triuiale dicitMr. Hac genera ita adhibendasunt, tprudens inter pres viderit commodum fore suis auditoribus,
profesto fugitare idetur Magnae illa proselyones, beologii, Mathematica , Iur prudentia, Thysica Ethica, rerum potissimum curam habere debent, quas commode tracturi doctissimi quiq bacita iudicant Sigeneralis niuero declaratio summaque rei tractandae compraebe ιο praecedat. Silanc generalem compraebensionem, seu summum sequatur oecialis distributio partium , Si hanc comitetur membrorum explicatio simplicium quidem per Methodum didascalicam: compositiorum ero per Methodum probabilem demonstrativam. Si confutentur illorum , qui contra sentiunt, opiniones, Si denique ordo con textus, optimus docendi magister, adhibeatur.
His omnium prunum tenenda sunt orationum discrimina. Nam dialectica almorationis generi, aliud instrumenti genus adhibet. I itaque o, ni oratio vel expositio tantum, Vel argumentatio, vel mixta expositioncis argumentatione. Expo-
119쪽
Expositis est ratio , quae solum dicentis mentem explicat, nullo quo sides mi adbibito. -- gumentatio en ratio , per quas is qui dicit fidem
conati, efficere. Mixta sis, in qua partim exponuntur seu narrantur res partim probantur. Si itaque oratio fuerit expositio tantum , Dialecticus quantumuis oratio longa fuerit niuersam reuocabit adsex quo elementa detractis ornamentis, i nuda appareat rei exposiitio. Sunt autem elementa haec Persona na pluresue, loco
ubi gestum, o tempus quo gestum negociumsit,1nodus quidam gesti negocij. His sextum accedis causa gestorum. Quoniam autem haec praecipua sint capita, qua exposiitionem perficiant, Dialecticus absiolutam eam iudicabit, quae constat ex his omnibus, itemq; ex j quae ad illa referuntur. contra deficientem, quae alicuius illorum indiget.
Trudentiae i narrantis, videre ubi omnia haec membra adbiberi necessee Ii, O ubi non sunt adhibenda. Haec elementa Nersiculo hoc memoria gratia complecti soleo. Res Persona, locus, Tempus , Modas, tia narrant. Alique haec de examine expositionis snt dicta Torro in argumentatione maioris ingeni vires requiruntur, maior,sus, maiorq; cura Primum enim quaestio principalis inuenienda Ii, si latet. Secundo, argumenta sunt inquirenda. Tertio, reddenda sunt orgumenta inuenta suis locis O accommodanda
quaestioni. Postremum iudicandum en de inuentis idque
120쪽
s quaestio , docet η'dolphuri in secundo libro de
Inuentione. In oratione enim hi bini aduersarium,ex contradictione astinantium nascitur quae
sis ubi aduersarius ex aduerso non θοndet, ut in continente oratione haec tria coniuncti negotium personae conatus, monstrant quassionem.
De quare 'dolphra prae alijs consulinam en.
TOInquam autem inuenta es quaestio, argumen-ra quaerendi inueniendasvhnt qua in re praecipua Dialectici irtus se prodit. De bac itaq; renunc praecepta subiicienda sunt, i inquirentis laborem nonnihil minuamus. Dulcior enim 'optimorum authorum lectio, quando is nexusque rerum penitus peruidetur. In primis itaque hoe sciendum eIt, quod magni authores in olendidioribus scriptis, tametsi Dialicticam ut normam, rerum intuentur e tamin ordinem illum ut liberiores negligunt saepe, interdum a proposito non ordiuntur , neque coniiudunt. sumtionι saepe ad rationem probationemque traducunt, didid, cillimum sit nonnunquam eorum argumentationes ad eum ordinem, qui naturalis O Dialinicus en, reuocare. Verum si Dialecticus suo munere rite perfungi Velit, omnia illa retexet,