장음표시 사용
121쪽
PRIMVs. 9 3 examinabit, probabit quod quomodo fiat breuiter explicandam id. Si ergo haec prma regula. Cum inuenerimws quasio uim , quicquid id est quod pro ratione positum es t si na propositio erit,adbibendum In quaestioni Ent memaque constituendum ciuiris antecedens erit ratio possita, conbequens cro quaestionis propositio Secunda Si plures erunt propositiones, tam adhibendae erunt altera alteri, idendumq; an altera pro b tuis per alteram Tertia Stasicra probatur e alteram, quantum ad concludendam quaesionis pro Uitionem attinet, na II argumentatio, ordine tamen probandi plures. Quarta Si non probatur altera propositio per alteram, sed na- quaeq; probat per se quaesionem plures erunt a gumentationcs Uuinta Quod si nec altera alteram probat, vel erunt plores,nius argumentatiaonis propositiones Icilicet maiori minor vel plurium propositit, num probationes. Haud enim raro si venit, probationes proposeutontimponi loco proposiitionum. Sunt aut 'na propositiones quibus quistio in hanc elisiam partem con firmator exta bifuerint num argumentationis probationes, in qua maior is si, primo loco collocanda eii, in quantium virium secundo conclusio erit syllogistica Septima. Si plurium propositioni fuerint probationes singula probationes sunt propositio vibres accommodandae, quo ta in Ent m alis, lollogymi Ormam reuo- amiae. οἱ Ia-
122쪽
Octaua saepe etiam hoc usu venit, quaestio nemo probationem unius quasi propositionis formam obtinere Sed Dialecticis haec iudicabit, diuellet probationem a quasione. Nona. Fit sepe quod argumenta quasi puncto notentur, quae Dia&cticus complebit, vocabit in iuditium. Decima. Una spe propositio multa media continet, quibus quaesi aliqua erit probanda, Nerum ista retexet Dialecticis Dbi autem adolescentes artis disserendi studiosi baec praecepta crceperint, debent etiam cognitas formas argumentationum babere, quibus oratores tuntur. Unde non tantum iudicium formure in iudicandis aliorum scriptis discunt, verum etiam quandam Niam ornatius argumentandi, ac argumenta illu-srandi consequuntur. Quare breuiter poti mocratoriarum argumentationum formas ubi ciam, qua postea ad regulis praescriptas examinare non erit di cile Cratoriarum itaq; argumentationum aliae perfectae sunt , aliae impersectae. trunque genus in expressum implicitum diuidiatur. Perfecti expressa argumentatio oratoribus λῆ cie: iu dicitur, es t 3Iogimus ute-goricus constans quinque partibus , propositionennatore ratione maioris,na pluribu ; propositione minore, eisdem ratione na vel pluribus conclusione quaesaepius omittitur, quia est pro positio probanda Sit quaestio, an iritu cuiquam homi-
123쪽
hominum insita sit naturi Ad hanc quaestionem
euertendam hoc sus es Epichiremate Aristote-I. Quae nobis natura tributasunt , eorum primum facultates accepimur, postea xero, cibmuneribusq; fungimur et idque in sensibus e L . Neque enim ex eo quod aut seximus, orcludiuimus, sensus accepimus. At cum iam cortim essemus compotes eis, si sumra, non cum si es
iniis, percepimus a. At Vero istutes accepimu spinquum prius aliquid a nobis actum est. .
Quod in caeteris quoq; id re si artibus. Lux nim facienda sunt um didicimus , ea tum cum agimus discimri maxime veluti homines tum architecti ex lint maximricum aedificant s. Moralis igitur virtus non naturasiter nobis ingenita es , sed exercitiis comparatur. Hic primo loco ponitur malo , Secundo ratio maioris Tertio Minor, Quarto minoris ratio, Quinto conclusio. Hic Dialecticus primum inqairet propositiones necessari is maiorem O minorem Deinde ex illis G earum probationibus noua argumenta conseia tuet:quod quia in proposito argumento est facile, omittam Terfecta argumentatio sed implicita, si illic quinque constat partibm verum quia medium hic Occultatur, implicita dicitur. qua e- η' verborum forma repetitur medium in mino i , t orati recipiat arietatem quo diu cer- -m sinem fertur , aliqua prouidentia guber-Rψtur enim quod casu aut temeritate Artur
124쪽
frtur, siquam destinatum metamflectat in
Nniuersus hic mundus in certum scopum dirigiatur, quem assequi laborat perpetuo uulma Lmodum vicissitudo temporum, ortus, occasus siderum, Ordinatae illa orbium circumuolutiones ac poenae ingentiumscelerum testantur. Nunqui tu ergo hune Iuuenum orbιm, quodam Iuprema mentis consilio gubernari acis gi. Haec es fformasuperiorisimilis nise quod hic medius
maior terminua arietate sermonis teguntur. Dialectici ergo en muneris, detracta artitaterem nude proponere, O in iudiciam vocare. Imperfecta argumentatio, seu λ ρομα impcrsectum en,in quo aliqua barum quinq; partium desideratur.Nunc enim aior, interdum eius probatio, nonnunquam minor, eletu probatio abest. Quo autem plures desiderantur partes, eo ei impersentius BP ρομα. Hic quoque admonendum duxi siex modis conclulsionem Nariari. Nunc enim simpliciter concluditur, nunc per ισο- λυαμ- , uni ἀπόθεσιν, nunc per contraritim, nunc per id quod conclusiionem necessario sequitur. Interdum per Ichema aliquod betoricum Simpliciter concluditur,cum Dialectico mο- re concluditur: t quod nihil agit expers vi tutas en Deus Epicureorum nihil agit. Ergo Deus Epicureorum expers Virtutis en Haec con cluso simpliciter illata, pc Do μίαν hoc modo ariatur. Ergo numen Epicureoram nulli s
125쪽
honestatis actionibus claret Ter hypotbem sic. uicquid in certum finem si tur,prouidentia gu
bernatur. Mundus incertumsive ertur. Ergo si munduri fertur in certum sinem, prouidentia utiqua gubernari eum necesse en Sed hac concludendi ormula potis um,tuntur autores in longioriburi fusiua tractatis argumentis. Per o mirarium concluditur, quando cum inficiarione contrarium cstnclusionis ponitur ut hisquid incertum finem fertur, consilio gubernatur. hn dis in certum me isertur Ergo mundus non tuita tem ritare , t Epicurus omniat, nec StOLO quadam necessitato voluitur. Per id quod comelus Onem nec stari consequitur, hoc modo sui quid in certum sint m fertur, consilio gubernatur. et mundus in certum sinem sertor. Ergo mundo praesit numen quoddam mente O intellectu prae ditum Persebema laetoricum sic: Quod fertur in certum finem consilio gubernatur Muntas incertum finem fertur, Ergo tu insane Epicure pugnis cum natura, O negas hanc pulchritudinem
consilio aliquo gubernari uta per singula si bemara Iere conclusionem Variare licet, idque non tam tum in bllogi mo, sed etiam in ali s argumentan-diformis. Nec parum iuuerit ad inuenienda tractanda argumenta, in his sex concludendiso nisse exercere. Utuntur. Agutores idque saepissime praeposter. γ gi mo seu uicbii cmate, qu oenita Socratuam Firmiter hensum esse alia H qucra
126쪽
quem pon banc vitam mortuis statui nomia
tismi quique sibi persuaserant, Porum sententiae Nerae sunto probandae. Primo loco bic ponitur conclusito Secundo minor. Tertio maior in oratione Demo Rhenis secunda Olynthiaca, tali bu-iκ formae exemplum babes. Si quis existimet Thilippum Niolentia illa, qua loca, portu Obuiusmodi invadit, imperium obtenturum esse, haud lauiter errat Ouando enim beneuolentia res constituuntur, ac laborum sociis non desunt sua praemia , homines in vici retinentur. Uerum cum malitios lauare. io linter aliquis rem gerit, leue erratum omnia labefactatis dissoluit. ο en enim o viri benienses, quod existimetis quenquam , qui periurio , iniuria, mendacio res gerit, firmum stabileque habiturum regnum. Quemadmodum enim in nauigiis alijsque aedificiis accidit, quod si firma sint futura firmamentum Ormum habeant, duod si non babuerint,
cito ruitura sunt. Sic enim aliis num priscipia causa Neras, firmas esse porri , id quod nequaquam in rebin quae a Philippo geruntur, perspicitur. Hic primo loco conclusio ponitur secundo antithesiis maioris Tertio maior. Quarto maior repetitur per attentio nem uuinto confr-matio maioris. Sexto loco minor ponitur. R. hoc dignum ob eruatione, bilogi mos plures apud Oratores bibi mutuo implicariis intertexi quod
127쪽
Quarto cons 'es apudii quod dbibentur ad tu ad id mprobandam. In terti paradoxo CLeeronis, pulibrum huius rei exemplum extat, quodulseribam, O partes umeris distinguam. a. Nemo poten non beatissimus esse, qui en ο- rus apto ex sese, quique in istino sua ponit omnia. a. cui autem spes omnis O ratio, o cogitatio pendet ex fortuna, huic nibit poten esse cemti, nihilque quod exploratum habeat permansuram sibi ne num quidem diem. Eum tu homi nem terreto, si quem eris nactus istiusmodi momti, aut exis minis. ν ibi vero quia quicquid acciderit in tam ingrata ciuitat ne reιusanti quidem euenerit, non modo non repugnanti. . Quid enim ego laboraui, aut quid egi, aut in quo cuiarilauerunt curae cogitationes meaci Siquidem nihil peperi tuse, nihil confecuti sum, Lin eo statu ess , quem neq; fortunae emerita s, neq; iniarnicorum tabefactaret iis uria. Mortem ne inibi minitaris , ut omnino ab hominibus Dan exilium,ut ab improbis emigrandum siti Mors terribilis obis quorum cum ita omnia extinguuntur,non his quorum laus emori non potesii. Exilium autem terribile sis,quibus quali circumscriptus en habitandi locus, non bis qui omnem orbem terrarum Nuam urbem esse ducunt s. Hae miseriar aerti vae premu ut omnes, qui te beatum, qui te florentem puta . Tuae libidines te torquent,tu dies noctesque cruciaris, cui neesatis en quod sit, O si umquod babes, ne non diuturnum sit futuram times,
128쪽
te conscientia stimulant maleficiorum tuorum, te metus exanimat iudiciorum atque legum, quo cunque lexisti visum, sic tuae tibi occurrunt iniuriae, quae te respirare nonsinunt. 6. Luamobrem ut improbo, iusto O inerti neminibene esse poten, Sic bonus iris sapiens, fortis, iaser esse non poten. Haec Cicero. Facilius autem eris resiolutio cognitis propositionibus probandis, quae sunt hae duae Prior,sapiensis bonus en beatus, O, improbus est miser. Primo loco ponitur maior primae. Secundo maior secundae.Tertio loco minor primae. Quarto eiusdem probatio amplificata per distributionem. Hoc loco meminisse oportet, quemadmodum Agricola monet, scpe Oratore pro,niuersalibus propositionibus ponere sim-gulares, Nisi magis uti avres, O animos oratio feria Dialecticus hic dixisset, Sapiens Oprobus totus aptus ex sese en, in Ie visua ponit omnia, Sed Cicero singularem, quae ex hac Nedebatur sequiponere maluit uuinto loco pro minoresecundae, quae esset baee Stultus O improbus omnia in rebusfortu ponit, ponitur eiusdem probatio per distributionem ubi etiamsingulares propositiones, pro'niuersalibus ponuntur. Ex TO Conclusio secundi Dilogismi priam loco Primi ero secundo collocatur, O ambae per collationem inseruosur. Hoc genus Epichr-rematum, quemadmodum. aliae argumentorum formae,s pepersubiectionem xariaturis exo
129쪽
natur. En forma argumentandi Oratoria, quae collectio vocatar. Haec rationibus O expositionibus constat, quae in quinque partes tributa eLl, propositionem, rationem nam pluresue , rationis confirmationem, nam et plures expolitionem nam pluresue. Propositis hoc loco est quae- si probanda. Cum enim primo loco ponitur, propositio dicitur, cum concluditur, conclusio. tib io minors Pogimi erit, et maior consimmatio erit praemissa maioris Ne minoris probatio. Taepositio schemate ornat O locupletat rationem, interdum alicuius praemisse vim habet sit tale exemplum. I. Fugiendumenoeium a. Renim turpis acatio diebus gerendis. 3. Mors. Nini hominis epultura, imo omnium malorum sentiana pesina, homines ab Dio auocans. q. Quod est totius Reipub pernitiosi ima pestis Ubi enim octo indulgent magi ratus, non potest smeg me administrari se spub negliguntur leges, cessat
cura arari' publici non fiunt iudicia, non corriaguntur malefacta, contemnuntur studia, corruantvrbes, Breuiter uiuersa Nublica funditus evertitur. Ubi in ocis luit ulgus, ibi plane ex libidine riuitur, vitia perpetrantur, caedes, rapinae, latrocinia, donec ex octo tota Respub euem a iacet, nemine opem suppliciferente: Contra Ne
130쪽
O moribus vivitur optimis. 6. Quemadmodum enim ager se ociosus iacet, nonsolum nullum producit rugem tilem, sed praeter tributis orendam silicem producit niuit Sic fieri non post quin bumanus animustelpraestantismum ex Ociosa pessimus. 7. Scipio Apbricanus is prudentissimM, ne Nnquam indulgeret octo tantissum , maluit lapillos in ripis colligere, quam nihil agere. Apud benienses erat capitale ocium, cogebanturque ciues oci sui publicam reddere rationem. Apud Ovidium binis AegillumDctum adu rerum ex octo. . Marci proinde arronis sententia videtur mihi in primis laudandi, qua docet nihil agendo homines discere male agere. In hae collectione primo loco ponitur propositio a. I Utio 3. Confirmatio. 4. Exornatio , seu noua quaedam argumentatio. s. Alia exornatio, O argumentum a contrarMs. 6. Exornati a simili. . Exornatio per historia o exempti. 8. Autoriatates OEB O obseruanda enumeratio Hyetoris,duplex, quam Dialectici inductionem vocant. Prima eiusforma est, cum summam rei proponimus hoc modo Tres sunt res, quae bomines in niuersum ad maleficia solent impellere, quaritia, Ambituis, O Luxuria. Hi Roscivi minime fuit auώ- rus, nulla ambitus indicia in eo relucebant, nec