장음표시 사용
131쪽
Oti r maleficium lobi imputari Aiaforma at alectica inductione nou disseri , quare excinplas ruitio .istunthr. Cratores complexione, quae enis dicti ni bicorne argumentum, cheniensi a ne argumentatio G species, qua Vtrinq; aduersarium siernit, alterutrum siue Ormauerit siue negauerit Demos henes contra taeesi nem hae sus en complexione Sciuisi quod erat futurum, alit nesiuisti. Si sciuisti in culpa es, quod non ad- Monuisti. Si ne imsti, cur nos ignorantiae condemnai Haec quia semper conglare debit, s erit '-χna, ex contrariis immediatis , Dcile reuocabitur ad duos syllogi mos Submissioneistuntur etiam Oratores, in qua quis a se ipso petit rationem quare unumquodque dicatur ut maiores nostri magnam Oratoria operam dare oluerunt a. Quid
ita ' quod reti intellexerunt ea studia omnium D me coe appetenda. . cur id'quoniam per ea tanto plua alijs hominibus praesumus, quanto hominis brutis. 4. Qui hoc jquod nihil habet ingenia in hominibvi constans nis ea doctrinae arte excolantur. 3 At quid itas Nam cum Cratorum praeceptis quibuscunq; rebus ordo detur.' tingenia ad ordinem composta, nihil tumultuarium, nihil praceps, nihil confusum, praeruptum, hians, nihili empestiuum producant. Primo loco hic poxitur propossitio probanda a. hiud probatis. 3. stionis confirmatio. . Confirmationis, alio. y Hurus rati-
132쪽
gumentandiformae, quas omitto, quia ex bis qua dicta sunt icile iudicari possunt. His itaque argu mentationum formis cognitis, O regula quas supra tradidi, νbi accesserit lictiosequens , Omli exercitium Ocile erit Rhetorica argumenta adsuos fontes reuocare, atque quastis ni proposita accommodare uuantum ad iudicium attinet biforma argumenti proposita fuerit, ars primum consulenda est, nde quaesii sumta u. Deinde Nidendum an ex firmis aliquibus artis principiis, vel ex pothesibus conclusis ex principiis, prο- posti probans si sumta. Si non fuerit inde um-ta , videndum an aliquid absurdi sequatur , βιconcedatur quaestio, o rursvis si quid commodi. Deinde iudicandum en etiam an propositiooes insituuntur iuxta Dialectices praecepta e quae pracepta siunt via iudicandae, probandi improbanda quasionis.
Tostquam deformis interpretationis breui ι- me dictum en Ordo Uulat, i Ni exami, andi ea quae tradita sunt , aperiatur. Constituatur ergo Triplex examen Grammaticum Dialecti
133쪽
cum. Metoricum Grammaticum rursum tria partitum en unum singularum dictionum. At rum orationis seu constructionis Tostremum phrasos seu linguae. uexamine dictionis duplex adbibenda It considerati , vocis nimirum significationis. In oces'ectanda sunt omnia quae subographiam, Elymologiam Prosodiam attingunt. Insignificatione, trum naturalis sit signi calles, vel non naturalis. Utrum num pluraue ex aequo significet. Et si non fuerit naturalis, explicanda est ratio defexionis. In Orationis,seu
constructionis examine, tantam duae oces coniungendae erunt paulatim, donee tota ratio complibitur, O quarendien singulainum connexionum ratio. In braseos examine coniungendae sunt tot ποces,stio ad integrum sensum requiruntur, ac primum vis phrastos O, vis explicandu eIt. Deinde conferenda eL phrasis Graeca cum Latina, traque cum patria. Hoc triplex examen ita adhibendum iudico, ut non eadem pracepta quom
tidie repetantur,sed ut singulis mensubrus niuersa Grammatices examen absoluipossit - tilissimum iudicarem si Padotribae singulis septimanis
pueris, qui paululum in Grammatica promouerunt, orationem aliquam Nariandam, iuxta Erasemi praescripta proponerent. Dialecticum examendoplex eIn unum praeceptorum artis , quae, eo ordine examinandasunt quo traduntur merum
i cum Diuisisa bis rebus seu artibvi adbibe-
134쪽
rurarbitra, biexamen instituendo est iuxta praescriptum supcriorum Methodorum. Rhetoricum examen, quod est Nerborum rerum petendam ii ex Methodo gutorica, de qua ubi prius dixero de quarto Membro , praecepta tradam.
cum ipsa ars Dialectica retam ordinem contemplaturis seriem, nulla erit via facilior ediscendi, quam si eundem ordinemsequaris. 'ue tur νοlans aliquid ediscere. Primum omnium rem bene inteirigat. Deinde partes rei numiret primum maiores, deinde minores Terti loco ordinem partium diligenter iliciat. Quarto animad-nertat erornationes rerum. Hoc bifecerit puer, pias quam dimidiam laboris partem se bioluisse sciat uui contra faciunt se misere citra magnam fugem torquent. Postquam autem hoc pra)crip-rum secutus fuerit puer , in rebus cognoscendis, accingat be ad ediisendum iuxta disso stionis ordinem oratis Iunonis ad Aeolum in primo Azeneidos sit nobis exemplum, ut in ciborib in via
monstrata, in disscilioribus quoque spei sit A bis c namque tibi ditam pater atque homi-
135쪽
mulcere dedit fiuctus, O tollere Nentos θGens inimica mihi Tyrrhenum nauigat aequor, reum tu Italiam portans, icto;q; penates. Incute vim ventis submersasq; obrue puppes: Aut age diuersas, o flice corpora ponto. unt, ibi bis septem praestanti corpore Umpha rQμarum, quae Iorma pusiberrima Deiopeam connubi iungam tibia, propriamq; dicabo Omnes, tecum meritis pro talibuis annos Exigat, pulchraficiat te prole parentem. Hos undecim Nersiculos primum intelligat puer ut possit rem comprebensione quadam summaria complecti. Deinde partes numeret, qua sunt quatuor Exordium, Narratio,Propositio, confirmatio:partiumq; locos obseruet Tertio loco ordinem primum recondat in mentem, quod ei ιμ-cile cum sit bie naturalis ordo seruatus Trimo enim loco Exordium. a. Narratio . . Propositis q. confirmati,collocatur. Tostremo loco attendat exornationes, qua hic sunt ere nullae, prater propositionis repetitionem o vehementiam. Hoc τbi scist puer, primum ediscat duos primos ersus , in quib absoluitur exordium, prima orationis pars. Deinde duos proximos,iemum. quartum,con livelites narrationem, quae eI secunda Orationis pqra Tertio ediscat quintum sextum Nersu coniissentes propositionem tertiam rationis partem.
136쪽
Ios LIBER firmationem quartam orationis partem spectant Hanc τiamsequantur pueri in omnibus alijs Dri ptis Uerum maturiores quibae eIi maior rerum cura quam verborum, illas maiores partes obsesevcη , O experienturae nullo alio artis memoratia adminiculo indigere. Si fuerit prolixior oratio partes Hin meris vel literis notentur, σpostea tanquam depositum repetatur a singulis si teris, quod illis erat commendatum. Iuuat O hoc
in primis memoriam, si quotidie aliquid ediscas, illud mox sequenti die a te ipso reposcara SVς
recordari, medicaminefortius omni.
PE, Ma inva uniuersam Metbodum Me toricam nimis longum esset, quare de Methodo singulanam partium orationis Metoricae pauca quadam praecepta colligam. Sunt autem Orationi R etoricae partes. Exordium, Narra'tio Diuisio seu Propositio , confirmatio, confutatio Peroratio uuantum ad totus orationis corprus attinet, hic seruabitur ordo partium quem enumeratio posita monstrat se enim ordo naturalis en Interdum tamen hic ordo mutatur: cum cause necessita mutationem est lagitareisi'
137쪽
Omne exordium ex quatuor maxime compo M viderer Expositione, Ratione, sedditis nec comprobatione. Expositio hoc loco en oratio, vae cum ab aliquo eorum locorum, quiad inuentionem pertinent inueniatur, aut docilem aut be nevolum, aut attentum facit auditorem Ratio Goratio accommodata expositioni, per quam iuvod expositum G, Ocile confirmatur. Redditio vi breuis comprehensio eius quod expositioneratione conficitur, O totius rei aperta propinitio Comprobatio en redditionis causa, quae quiadem rem totam manifestius tangit veram hic sciar oportet, quod autores interdum non sunt con- cui una expositione , nec xa ratione, redditio-ης comprobatione, sed interdum plures adb sient. Ut autem haec niuersa res clarius intelliga- Exordium Ciceronis pro Marco Marcello Abiungam partesque enumerata inendam. i. Diuturni silenti Patres conscripti, quo eram his temporibus sus, non timore aliquo,s partim dolore, partim erecundia memiο- lernus dies attulit, idemque initium quae vellem ' q; sientirem meo priuino more dicendi et Tax- qm sim magnitudinem, tam inusitatam inaudi- qmque clementium, tantum in summa pote sate tum omniam , modum, tam denique incredi- msapientiam, ac pene diuinam tacitra praeterire
138쪽
ti I Rrire nullo modo possum, Marco enim Mureello,obis Patres conscripti sipub reddit, non solui si itu,sed etiam vocem meam lautoritatem πο-bis. I eipub conseruatam restitutam puto. 3. Dolebam enim Patres conscripti in ebe menter angebar cum iderem drum talem, qui in eadem causa , in qua ego fuisset, non in eade1 π479fortuna, nec mihi persuadere poteram, nec sis esse ducebam, versari me in vestro veteri cum ricula , illo aemulo ac imitatore studiorum nosseο-rum , atque laborum quasi quodam socio a meo
comite distram. Ergo O mihi O pristinae setae consuetudinem Caesar interclusam aperuisti, bis omnibus bene de Repub sperandum, quasi sit'gnam aliquod sustulisti. s. Intellectum enim mihi quidem in multis, O maxime in me ipso, pau'lo ante in omnibis cum M. Marcellum enata;
Reipub concesssi, commemoratis praesertim offensiionibus, te autoritatem huius ordinis, digni talemque seipub tuis et do Aribus, elsus ichonibus anteferre. Hic primo loco ponitur Exportio sensi quidem multiplex, Compositione oratio'nis omnino simplex. a. Ponuntur rationes exposisqtionis . Adiiciuntur rationes, quibus erecundiam O dolorem silentu fuisse causam ostendit Luarto loco sequitur redditio, expositioni o pri rationi accommodatior, o totius causae , in qua de laudibus agitur Caesaris, apertigima expo Jitio. Quinto loco sequitur redditionis comproba
139쪽
Porro praeter haec, quae ad partes Exordiorum pertinent, alia quatuor quae ad materiam fomin nam 'ferant, consideranda sunt. i. Exordium Monsiret D m, cui gratia oratio abeatur. N. Ducenda sunt exordia non ex bis quae causam confirmant, aut rem de qua quaritur, sed ex iis, qua circa respersonasq; posita junt 3 Exordia debentcsse breuia, pers cui accommodata causae. q. Exordium ita perfici debet, Liniti narrationis
In narratione quinq; sunt Ucruanda Primum. qua narration celementa. Secundum quae formae. Tertium, quotuplex ordo. Quartum,' optima narrationis virtutes. Quintum quae destruendas se narrationis ia De elementis narrationis supra inscitina membro Methodi Exegiticae dictu esit.
Varrationsim alia eri ab oluta , alia et AD qua distinctione Iupra dictum It S
140쪽
cunda diuisio, Narrationum alia en Podticu, qas subet expositionem fictam, Alia historici, qua habet exposiitionem rerum elusam talia polytica vel Oratoria, qua Oratores tuntur. Tertia ius , Alia simplex, cum ibi adbibetur quo fides ut auditori Alia argumentosa, cum singularum rerum qua narrantur , confirmationes adhesuntur.
Dupla ea narranii ada Naturalis, eum rerum gestarum seriem, e temporasequimur. Hic historijs O ciuili narrationi accommodatis en. sivi superiori contrarittis en cum aposterior,brus ad propria ascendimura , Estque bic ordοπο- etis familiarior.
Metores tres bonae narrationis virtutes numerant. I Ut sit aperta. a. ut sit breuis 3 ut sit probabilis narratio, Medium in genere demon-srativi suasorio, interdum locum non bibet. Saepe enim altius petenda narratio O dilatanda per ante d ntia , coniuncti consequentia quemadmodum Erasmus monet in posteriori Com