장음표시 사용
171쪽
sv CVNDYs Iis sab errore vindicati fuerint. Di Ga Ff Si o, en oratio, qua accommod tu do e rina auditoribus , consolando , obiurgan-cl , t irrendi, monendo in hac principium sinis,
cu praecipue spectentur principium , t cxubelrinusponte luere videatur sinis, ut coeat coalescat cum doefrina sequoete, siqua dodirina explicunda relliqua fuerit loclis, fiasne ua seque membri diuisionis eu partitionis adhibeastir, ne discentium iudici im, interruptione οἱ Irinae interturbetur, plura de digressione in ridieentur.
TER ORAT i cI concluso tractationis. Haec summa rerum quae tractataesunt, breuiter repetat in animos auditori excitet commendatione doctrinae explicataei sus indicatione. Iam ad explicanda concionum genera accedamu I. EI itaq; in niuersum duplex concionandi genus unum didascalicon. Alterum paraenetichuri IDAS CALICON quidem eri simplicium locorum eorumq; tum personarum, tum rerum, et coniunctorum locorum thoium O Jpothesium. PAR AENETICvM ero triplex est. Suasorium , obiurgatorium , O consolatorium. Potest autem haec diuersitas concionum probari, Trimum a diuersitate auditorum, quibus concio accommodabitur. Nam aut rudes sunt prorsus sunt docendi r quo primum genus cribret, cui non sunt rudes , sed et pistillanimes, O sunt
co 'solationibus erigendi, τι pigri in Ai-
172쪽
144 LIBER multis incitandi, Nelsunt contemtores, O punt minis castandi Ad hos quadruplices auditores, omnes conciones christi diriguntur. Ait enim docet ignaros cupientes discere, alias consolatur erigit pusillanimes, Nunc tardiores inhortatur, interdum propbanos minis territat. Exempla passim in Evangelica historia obuiasunt. De inde idem comprobatur ab su scripturae sancta. Nam et Timol. 3. sic scribit Paulus: Omnis scriptura diuinitus instirata, en tilis ad doctrinam , ad redargutionem, ad correctionem, ad institutionem, quae en in iusticia, ut integer sit Dei homo ad omne opum bonum apparatM. Hic quadruplex, scriptura indicatur, idque quatuor Vocibus, quae sunt Ἀδασκαλια, λεγ G
nempe Didascalico tractanda est obiurgationem habe ἐπανἐ θωπι est cum lapsus erigitur
stabilitur , quod consolationibus fieri an fe
stum en παυλα puerorum en institatio, cuius potissima pars, ad recti honesta suadere, O ab iniquis O turpibus dissuadere. Conuenit itaq; nostra distinctio cum auditorum aristate , brisi exemplo, O Pauli traditione verum quoniam auditores in publicis coetibus iati sunt, sit τt Trophetae, christis, Apostoli, atq; adeo omnes pi miniseri verbi, plerunq; ex doctrina extruant consio lationes, suasione o obiurgationes, quovis doctrinae qua si adiunctas babet, quemadmodum dum stolor decet nostri
173쪽
dum superi dixi fieri in Trophetarum O Apostolorum siriptis, quorum exempla pios ministros decet sequi in formandis concionibus. Ne ideo ηοβra distincti est improbanda , qua ac rerum
tradendarum naturam pertinet, docetque qua sit ratio Obseruanda in concionibus formandis, i metsi interdum ea, quae nominaui tanquam acceFsoria digressionisschemate accommodantur quod qui non obseruant, nec poterunt uas recte formare, nec aliora conciones iudicare, memoriaq; tenere. Quare contionum genera distinguantur, qua adduntur recte extruantur.
DIDAscatica concio en chim finis
es ignorantem docere auditorem. In hoc concionis genere pius concionatur totos neruos
intcndit, t ipse privi rem docendam exacte cognitum habeat Deinde teiusdem plenam oeconomiam formet apud AI tum ut eam explicet plana O populari ratione habita ratione non sua laudis ob eloquentiam , sed potin gloria Dei promouenda, O captus praMitium auditorum: 'odsi feccrit, sterare Othn , t auditor non ψmplius fluctuet opinionibus, sed doctrina Nera perspicuae acquiescat. Quoniam autem Didascalis contio duplex B, quemad-
174쪽
1 6 'L I et quemadmodum supra in diuisione admonui, nismirum mplex sue simplicium locorum, O coniuncta silue coniunctorum locorum, postulat do cendi ratio, Ni primo loco de Didasiatica simplici dicatur. Sed quoniam Didascalica simplis nunc personae, nunc res tractantur, de personarum tractationeprimum dicendum videtur.
D Upus en persionarum tractatio , naparadigmatica seu exemplaris, Altera epi- dictica seu demonstrativa. Nam si sectam aliquod pcrsona proponitur , paradigma eno at si tota persona describitur, Si δειξις, o demonstratio personae existit.
cum itaque proponitur persiona aliqua ex sacris histori s.cuius tota ita non describitur, sed Dctum personae aliquod producitur idq; r dο-ctrime, vel imitationis, Ne admonitionis gratia, paradigmatica erit tractatio. Hoc modo Taulas manta O Galatis proponit Abrabamum. Hoc modo Epistola ad Hebraeos capit. H. Magnum Prophe- bri imit.
Manlrentietur ccordiaciatate dum
175쪽
rentia Manassis docet lapsos recipi imitationis i rur causa utiliter proponimr admonet de misericordia Dei tam immanem Ecclesiae persecutorem,cle tam impurum idololatram , ex mera Dari se rate in gratiam recipientis verum hic occiris dum est ijs,quisaepe Sanctorum exemplis abutum tur. Sunt enim qui scelera sanctorum imitarim iunt,quam irtutes, se sanctorum exemplis fendunt. Sunt etiam, qui ex fictis sandiorum personalibus O extraordinarijs mandatis,male extru--ts'eciem βcti, O tanquam legem niuersalem
commendanmili rei'onsione digni non sunt, Hi admonitione in viam reuocandi erant Tenere enim eos oportet discrimen, inter mandata seu praecepta pietatis communia. personalia, qua tantum es num populum, Nel num hominem attingunt.
Hebraei iussisunt, i spoliarent Aegγρtios Abraham ex mandato Dei illam in monte Moria mactare in holocaustam parat inta personalia secta in specie non accommodanda erant, sed in genere tantum. Num ab troq; exemplo discenda in obedientia erga Deum in iis quae a nobis su Nerbo requirit. In bac quoq; perbonarum exemplari tractione, notum eia Papistas et praecipue Monachos pe-
riculose errasse , qui nescio quos Ditio sanctulos
176쪽
in concionibus proposuerunt, eosq; per totam, tam adeo culpate ixisse finxerunt, quod quam Nel in minimo impegerint. Huiusmodi a personarum descriptio, magis ad desperationem, quam ad cationem conscientiae luctantis cum magnitudine peccatio ira Dei, facit. Proponantur igitur Nera exempla, ficta relinquantur Poetis, non ab ijs tractentur, qui oeconomi Isteriorum Deia D. Paulo appellantur. Sacra scriptura vera historia suppedite exempla, qualia sunt ebrabae, Iob, Iob b, Manasse Magdalenae L tronis conuersi, O similium. Exiuiusmodi enim, non solum docere possumus auditores Neram pietatem, erumetiam formam recte tuendi iuxta vocationis rationem Meminerit itaq; pira Ecclesiastes exempla tilia pietati proferreis non ea quae ad desperationem secere Nidentur. unc tempus en, pquae dictasunt, claro paradigmate de- et remis Et quia nullum Abrabami exemplo illustrius esse poten, illud examinandum proponam. Paulus inquit credidit Abraham Deo, imputatum eu illi ad iusticiam Hic Paulus exemplum Abrahae potissimum doctrimae gratia producit, O inde eruit, non solum firmum iusticia doctrinam, erumetiam naturam Dei, O qualis vitae sanctimonia credentis personae esse debeat, extruit. Ad hunc modum discamis ex imitatione Pauli duo obseruare in exemplis, sectum videliacet in se , d inde circumsantia personaeis facti. Factum Famsone
177쪽
Factum inse, docet iussicium eram fide in promissones Dei constare. circumstantispersona facti de plurimis rebus admonent. Primum, quod cir-ςumciso non necessuris requiratur ad iustificationem. Est enim irabam ante circumcipionem ius catus sed postea additaen circumcibi tam 'am sigillum iusticiae, quae en ea fide. Secundo. probeso ita Abrahae ante luctificationem, testatur eum nullis meritis proprijs aut praeparantibitis operibus a Deo receptum sed sola bonitate Dei. Tertio,quod iusticia fidei ad omnes promistu per tineat, hoc Abrahamico exemplo indicatur Esaenim iustificatus Mirabam antequam 'tris notis externis discretisunt homines. Ex hac circumstantia Prophetae baud dubie conciones de 'ocatione Gentium extruxerunt Luarto, quod ritus Mosaici non requiranti, a iustificandis Ut enim sine Lus Abraham eri iusti cutis, ita qui eius exemplo iustificabuntur, eos non requirant ad iusticia complementum. Quinto, quod sine ego moratiis operibus in Decalogo praeceptis contingat iustimatio. Num sit Abrabae exemplo iustificamur, si Ditiustificatus annis multis, id en, q3o ante legem, profecto fieri non pol f , t ex lege sit inicia. Derum se quis obiicit legem moralem fuisse perpetuo , eoq; non caruisse Abrabamum, reoonsito D-cilis esu N Flla enim merces debetur operibus, nisi ex pacto Dei. Nam opera non sunt intrinseca dignitate meritoria, sed acceptatione Dei, O ra L a tione
178쪽
tione pacti Firma stat igitur consequentia P Γr brabatust catus erit depromissonis, ante ed, tum pactum de operibus, nimirum, quifecerit ea homo luet in eis, Ergo deis non operibus est iustificatus Sexto , quod eri ius caussides si certa ει , Q, quae non rationis argumentis succumbit sed certo saluit , eum qui promist mentiri non posse, tu tota rerum natura recla mare rideatur, O quod de bubeat adi recta bona ct opera. obedientiam erga Deum, quodq;mbilcario tarsian esse debeat quam diuina Noluntati obtemperare. Atque ita Propbetaepi' Reges, Apostoli, atq; adeo omnis pi post Abraham,primum ab exemplo didicerunt veram iussim candi rationem deinde ex circumstanti' persona fac de rebus grauissimis admoviti sunt. Hoc pacto pius concionator exemplo Pauli applicet
aua exempla, tum in se,tum in circumstantiarum varietate, semper in accommodatione memi
nerit siciendum esse adside analogiam.
Epidictica personarum tractatio , totam Liam, adeoque omnes Vitae partes persona alicu-- pertractat, idque eo ordine, quo lociperson rumin Erotematis Philippi recitantur. Est enim is ordo non solum naturalis, crumetum dicentio audi- audi
179쪽
cudienti commodus verum handum eri in Epidictica personaram tractatione, quod id membra potissimum exornanda sint, e quibus tria illa supra commemorata, Docti , imitati, A monitio, peti possunt. Nam Paulus Rom. s. de hoc accommodationis modo a Monet, cum inquit, Quaecunq; scripta sunt,in nostram do EIrinam scripta sunt, Oc Debent itaque huiusmodi membra ad totum Ecclesiae corpus accommodari, quod tibis3pothesin ad besin recte transfertam. Dis Baptistae ita esset δBa etractanda sequendus esset ordo naturase, dicendumq; esset de parentibus, de conceptione, de natiuitate, de educatione , de Nocatione, de oscio de testimoni Christi, de morte O hs, quae circa mortem po I mortem contigerunt, In membro de parentibus haec insunt, quodpreces piorum aspiduae tandem exaudiantur, quod afflicti credentes consequantur ad extrem consolati0-nem, quod Deω approbet matrimoniumsacerdotu.
In membro de conceptione, primum offert se Oficium angelorum, quod sim legati De O mihistri Ecclebiae Deinde quod sit memoriem suarum promissionum. Tum quo Dei actio non impediatur impedimentis naturalibus, hoc es natura sterilitate O defectu Deinde quia Ioannes adhuc in cero matris agnouerit christum, docet quod pueri recipiantur a Deo, o quod . puem agnosci coli velitiem In mem
180쪽
II 2 LIBERI i in brocis natiuitate, gratitudo erga Deum pro acceptis beneficiis commendatur 2Piο-rium vicium mutuum ostenditur , quod gratulari debeant i s. quibus benedictio Dei contingat. De
niq; quod is debeant suos pueros Deo agerre seu
Deinde vitae austerita nobis non Monasticen sed sobrietatem obedientiam erga Deum commendat.
Posthac in Oscio ipsius o circumstantiis per
sona se cli, non solum doctrina, sed etiam consolatio, constantia tu vicio, consessso, crux, amor veritatis, atq; innumerae albe virtutes piis commendantur consolatio en, quod digito saluatorem monstrauerit constantia, quod Herodis minas O barisaeorum contemnens , Euangelium intrepide docuerit. Confesto, quod se ocem clamantis in desertos suasit crux , quod propter Nocationem non solum,agatus sit bine certis sedibus sed mortem quoque adire non dubitauerit. Haec omnia quasceruuntur ex personae , ci circumstanti,s, primum ij mini ris verbi doctri- , imitationis O admonitionis gratia propona tur Deinde in genere niuerse Ecclesia, quantum ad communia pietatis vicia pertinet Personalia enim facta, non in specie sed in genere accommodanda siunt, quemadmodumsupra admonui. Esiis ulta forma tractandi exempla, nimirum, cum non babeatur ratio ordinis, temporum,