장음표시 사용
41쪽
CONCILIUM TICINENSE IN QUO CAROLUS IMPERATOR AB ANsPERTO MEDIOLANI ARCHIEPISCOPO, ET ALIIS ITALICI REGNI OpTIMATIBUS IN ITALI E REGEM ELECTUS FUIT.
GLOtiosissimo & a Deo coronato ma
mino nostro Carolo perpetuo Augusto. Nos quidem Ansbertus cum omnibus4 3 in Epi- scppis, Abbatibus, Comitibus, ac reliquis, qui nobiscum convenerunt Italici Regni Optimate S, quorum nomina generaliter subter habentur inserta, perpetuam optamus pro speritatem & pacem, Jam quia Divina pietas vos Beatorum Principum Apostolorum Petri & Pauli interventione per Vicarium ipsorum, Domnum videlicet Ioannem Summum Pontificem & universalem Papam ὶ vestrum ad prosectum Sanctae Dei Ecclesiae, nostr Iumque omnium incitavit sueὶ, & ad Imperiale culmen Sancti Spiritus iudicio provexit : Nos unanimiter Uos protectorem, dominum ac defensorem omnium nostrium,
di Italici regni Regem 6ὶ eligimus, cui& gaudenter toto cordis affectu subdi ga demus, & omnia, quae nobiscum ad profectum totius Sanctae Dei Ecclesiae, nostrorumque omnium salutem decernitis & sam citis s7ὶ, totis viribus, annuente Christo, concordi mente, & 'prompta voluntate observare promittimus.
Anspertus Sanctae Mediolanensis Ecclesiae Archiepiscopus subscripsi. Ioannes Sanctae Aretinete Ecclesiae humiulis Episcopus subscripsi. Ioannes Episcopus Sanctae Ticinensis Ee-ςlesiae subscripsi. Benedictus Cremonensis Episcopus su scripsi. Theudulphus Tertonensis Episcopus sub
1 Concilium Ticinente . Exemplar est,
quod Μuratorius edidit εκ Manu scripto Bibliothecae Ambrosianae Rer. Ita l. Script. Tomo II. P. II. nonnullis variantibus ab iis, quς iam edita fuerant. s 2 Imperatori. J Sirmondus in notis ad Capitularia: Imperator a Joanne VIII. Pontifice consecratus es die Natalis Christi exeuntis anni DCCCLXXV. in qua Imperator ab Italici Regni Ephcopis , Proceribusque acclamatus es, edi Ca- puula , quae sequuntur, XV. edidit. Haec minus exacte, quia Carolus equidem Imperia Iem coronam accepit a Joann Papa VIII. anno DCCCLXXV. sed non nisi anno subsequente Ticini ab Italici Regni Episcopis &Proceribus electus, acclamatusque fuit Italiae. Videtur hanc electionem, seu sole
m rinia, recognitionem Curasse Carolum, tit
Adalgaudus Vercellensis Episcopus suta scripsi . Ago Eporediensis Episcopus subseripsi . Gerardus exiguus in exigua Laudensi Ecclesia Episcopus subscripsi. Hilduinus Mensis Ecclesiae Episcopus subseripsi . Leodoinus Mutinenss Episcopus subscripsi. Hildradus Albensis Episcopus subscripsi. Rat bonus Sedis Augustanae Episcopus subscripsi . Bodo humilis Sanctae Aquensis Ecclesiae
Sabbatinus Ianuensis Ecclesiae Episcopus subscripsi .Filbertus Comensis Episcopus subscripsi .
Adelardus servus servorum Dei Veronensis Episcopus subscripsi . Ego Paulus Sanctae Placentinae Ecclesiae Episcopus subscripsi. Ego Andreas Sanctae Florentinae Ecclesiae
Episcopus subscripsi. Ragniensis s8) Abbas subscripsi. Signum Bostonis sy) inclyti Ducis, Set meri Palatii Archiministri, atque Imperialis Missi
Signum Ricardi Comitis. Signum Gallaedi Comitis, Signum Luitsredi Comitis. Signum Alberici Comitis. Signum Supponis Comitis Signum Ηardiligi Comitis. Signum Bod radi Comitis palatii. Signum Cuniberti Comitis. Signum Bernardi Comitis.
nis competiisse censebat, adversus Ludovicurn
3ὶ Ansberius cum omnibus sta Apua Balugium reticetur nomen An sperti Mediolanensis Archiepiscopi, Primatis Regni Italici ) Universalem Papam. Apud Balugium additur, spiritualemque Patrem vestrum . si Incitavit.) Salu Zrus, invitaυit. Ioannes Papa VIII. quatu0r Episcopos ad Caro lum direxerat, ut illum Romam invitaret. ε) Ei Italici regni Regem. ) Haec desunt apud Balu*ium. Decernitis, o sanctiis. Balugius, dein cernetis o sancietis. δ) Ragniensis. Balu 1. Reginerius.s 9 Signum BVonis. J Fratris Richildae Im. per atricis, qui Dux Lombardiae constitutus erat, & Ducali corona decoratus. Vide Ai qmoinum lib. V
42쪽
Juramentum I sperii Archi piscopi.
Sic promitto ego, quia de isto die in anteadisti seniori meo, quamdiu vixero, fidelis & obediens Jc adjutor, quantumcumque plus Sc meliuS sciero, &potuero,& consilio & auxilio secundum meum mi nisterium in omnibus ero absque fraude &malo ingenio, & absque ulla dolositate vel seductione seu deceptione, & absque respe- alicujus personae, & neque per me, neque per missum, neque per literas, sed neque per emissam, vel intromissam pei sonam, vel quocumque modo, vel significatione contra suum honorem, suam, Ecclesiae, atque regni sibi commissi quietem & tranquillitatem, atque soliditatem machinabo, vel machinanti consentiam, neque aliqRod umquam scandalum movebo, quod illius praesenti vel suturae saluti contraria vel nociva esse possit. Sic me Deus adjuvet, & patrocinia.
Aod Rex Carohis iuravit a perto A chiepiscopo , atque Optimatibus regni Italici , Et ego quantum sciero & rationabiliter
potuero , Domino adjuvante, te Sanctissime ac Reverendis s. Archiepiscope, dc unumquemque Uestrum, secundum suum ordinem
Sc personam honorabo, & salvabo, & honoratum Sc salvatum absque ullo dolo, ac damnatione, vel deceptione conservabo, &
TITULI CAP p. T T T Sancta Romana Ecclesia si
cut est caput omnium GHesiarum , ita ab omnibus honoretur .
II. in honor Domuo spiritali Patri
nostro Ioanni Summo Pontifici unive, sali Papi ab omnibus observetur. IIL Ut tu termino Beatorum Petri Pauli soso ortum nemo aliquam volationem facere ρraesumat. IV. It Eccles isticus honor , ct Sape, talis atque Clericalis reυerentia in omniabus cusodiatur. V. Ut Imperialis honor ab omnibus fide-ιiter observetur, o praecepta ρ nullo violantur . r) Juramentum oec. Dε sideratur apud Balugium haec iuramenti formula, ut & sequens Caroli Regis. Apud hi in marum vero Ep. LXI. legitur haec eadem formula jura menti, quod ipse edere iussus est in Gncilio Pontigonensi, ubi receptum fuit Ticinense Concilium, Hine maro sedente primo post Legatos Sedix Apostoliere. Formula ipsa apud Pithaeum post XII. Scriptores inscrthi turr
Generale omni m sacramentum. Certe credendum est, omnes qui conventui intererant,
id ipsum iuramentum praestitisse, vel a Prima te editum singulos proprio nomine confir-rnassie; prout reciprocum sequent Regis iu-
unicuique competentem legem , ac iustitiam conservabo, & qui illam necesse habuerint,& rationabiliter petierit, rationabilem misericordiam exhibebo. Sicut fidelis Rex suos fideles per rectum honorare, & salvare,& unicuique competentem legem, & i stitiam in unoquoque ordine Conservare,& indigentibus A rationabiliter petentibus rationabilem misericordiam debet impendere, & pro nullo homine ab hoc quantum dimittit humana fragilitas per studium, aut malevolentiam, vel alicuius indebitum fio tamentum deviabo, quantum mihi Deus
intelleii um, & possibilitatem, dc si per
fragilitatem contra hoc mihi surrepitim fuerit , cum recognovero, voluntarie illud emendare studebo, sic &c.
In nomine Patris & Filii Sc Spiritus Sancti. Incipiunt inpitula, quae Domnus Imperator Carolus Hludovici piae memoriae filius una cum consensu dc suggestione Reverendi sis. sa) ac Sanctissimi Domini Ansperti Archiepiscopi SanStae Mediolanensis Ecclesiae, necnon Uenerabilium Episcoporum , Sc Illustrium Optimatum, reliquorumque fidelium suorum in regno Itali
co 3 ad honorem Sanctae Dei Ecclesiae,
de ad pacem ac prosectum totius Imperii sui, fecit anno Incarnationis Domini no
stri Iesu Christi DCCCLXXVII. ψὶ Re
gni vero sui in Francia XXXVI. Imperii autem sui primo, Indictione IX. mense Februarii, in palatio Ticinensi.
cundum sacros Canones peragant praedicando , corri eudo , confrinando.
VII. Ut Episcopi praecipue per se prae dicationem, or per suos exerceant, secundum isponem Domini Nosra. VIII. Ut ieculares oe fideles laici di bus festis tu ciυitalibus ad publicus sa
IX. Ut nullus Presbter latibulosis Miffarmis oscia celebrare praesumat, me Episcopi licentia. X. in Episcopi proximum Ecclesiae suae clauserum insituant, in quo ipsi cum Clero
ramentum non tantum Ansperto Archiepiscopo latum est, sed caeteris quoque praesen
tibus Episcopis, & Optimatibus. 23 Suggestione Reterendi D. Et hic apud da luetium desideratur An sperti Archiepiscopi nomen, atque simpliciter legitur: suggestione Venerabilium Episcoporum oec. 3 In regno Italico. Haec quoque desunt apud Balugium; quae tamen ostendunt, subsequEcitia Capitula in solo Conventu Regni Itali et sancita fui Te, quanquam subinds in Francorum Concilio Pontigonis celebrato rein
c. o DCCCLXXVII. Lege, DCCCLXXVI.
43쪽
XL Ut Presbim i residere cogantur, sut'
que subjecti in omnibus suo Episcopo, s
ouudum cauoni am auctoritatem.
XIL Ut a domibus Sacerdotum propter malae opinionis fanuam habitacula foeminarum penitus tollantur. XIIL Ut υ nationem nullus in Sacris Ordinibus exerceat, neque arma multaria
XIV. Ut res ecclesasicas nemo auferre praesumat , s alienata libellario, vel emphileutico jure recu rentur. XV. Ut Ecclesias Baptismales quas Plebes appellant , fecundum consuetudinem au-liquam filii inlaurent. XVI. in Episcopi Comit s, o Vas sR gior in Parochia sua diligant, econitis illi Episcopos. XVII. Ut praevideae unusquisque secundum ministerium suum, ne praedae d solationes fiant. XVIII. Ut mortuo Episcopo nullus factitatutes diripiat, Iod Erogatariis , O Eles msonariis Ecclesiae confu latur. XIX. Ut Decimae collaborationum, animalium, secundum sacra praecepta sine
fraude gerantur. XX. Ut nemo Fidelium quoquo modo C
lex aliquem, quem sciat se Regi in
QUM SEQUUNTUR DESUMPTA SUNT EX EDITIONE CAPITULARIUM FRANCISCI BALUZII TOMO ΙΙ.
clesia, sicut est caput omnium Ecclesiarum, ita ab omnibus honoretur , et Veneretur; neque quisquam contra ius et potestatem ipsius aliquid injuste
agere praesumat: sed liceat ei debitum te- Nei e vigorem, et pro universali Ecclesia pastoralem exhibere curam, atque sacris precibus omnium pro omnibus interpellare auctorem.
II. Ut honor Domno & Spiritali patri nostro Iohanni Summo Pontifici & unive sati Ρapae ab omnibus conservetur; &quae secundum sacrum ministerium suum auct Vitate Apostolica decreverit, cum sumina veneratione ab omnibus suscipiantur, &debita illi obedientia in omnibus conse
III. Et licet in omnibus id observate velimus, praecipue tamen sancimtus, ut intermino Beatorum Petri de Ρauli Apostolorum Principum nemo in eundo, Jc redeundo, vel ibi morando, aliquam vastationem, & depraedationem facere praesumat; & quae ipsius Sanctae Ecclesiae pro pria sunt, nemo aliqua iniqua machinatione , sine voluntate ipsitus Sacri Pontificis sibi vindicare praesumat. Quod si quisquam fecerit, restitutis male praestam piis, imm nitatem ipsius Ecclesiae pei solvar, & bannum nostrum tripliciter componat. IV. Ut Ecelesiasticus honor, Sc Sace dotalis, atque Clericalis reverentia, debita competentique sinceritatis religione ab omnibus amplectatur, et in omnibus custodiatur sicut avi et genitoris nostri monent edicta.
V. Ut Imperialis honor ab omnibus fideliter observetiir; et quae ab eo seu per epistolam, seu per legatos praecipiuntur, a
i) caput I. In Manu scripto Ambrosiano adsunt quidem supra scripti Capitulorum litu-Ii . seu rubricae, sed Capitulorum tρxtus de- 1ideratur. Quare haec deprompta fuere ex
nullo impune audeant violari. VI. Ut Episcopi ministerium suum, secundum sacros, et a Sancto Spiritu promulgatos Canones peragant; Par Ochias suas absque alicujus impedimento, praedicando,
corrigendo, et confirmando circumeant; et in hoc agendo nullus ei contraire, et quod ad ministerium illorum pertinet contradicere in ipsis Parochiis audeat, vel eis exinde aliquam molestiam inserat; sed adiutor, si oportuerit, invitatus a Pontifice quisque Ecclesiae filius existat; ni liceat eis criminalia scelera, et alia quaeque corrigenda inquirere, discutere et dijudicare canonice . Q uod qui temerare proterve praesumpserit, triplicem legem et triplex bannum
VII. Ut Episcopi secundum sacram jussionem Domini Nostri Iesu Christi praedicationem per se, vel per suos. congrue rer eXerceant, et Presbyteros suos ut similiter faciant instruere procurent.
VIII. Ut Seculares et fideles laici diebuς sestis, qui in Civitatibus sunt, ad publicas stationes occurrant: et qui in Villulis et possessionibus sunt, ad publicum officium in Ρlebem festinent. IX. Ut nullus latibulosa Missarum in suis domibus ossicia celebrare praesumat sine sui rationabili licentia Episcopi. X. Ut Episcopi in Civitatibus suiς proximum Ecclesiae claustrum instituant, in
quo ipsi cum Clero secundum canonicam regulam Deo militent. XI. Ut Episcopi Sacerdotes suos ad hoc consti in gant, ut Ecclesias non relinquant,& aliubi habitare praesumant. Sint etiam
subiecti proprio Episcopo secundum Can
nicam auctoritatem, nec per conrumaciam
ab eorum potestate dissiliant. Neque seculari
vulgata editione, non quidem ordine ibi descripto, sed eo qui superioribus titulis respondeat.
44쪽
1,si potestati ad hoc eis commendare se
liceat, aut eos quilibet recipere audeat, aut contra Canonicas leges, & debitam
Episcopi potestate in quodammodo de sensentur. Hujusmodi vero Sacerdotes Episcopalis illico censura disciplinis ecclesii asticis subdat. Nec fas est omnium eorum sollicitudinem Episcopos non gerere, quibus in committendis sacris Ordinibus dignum visum est communicasse .
XII. Ut domibus Sacerdotum, propter malae opinionis famam, habitatio foeminarum penitus tollatur; neque illi in domos
earum intrare indiscrete praesumant, ne nomen Dei, quod absit, per illos blasphemetur, per quos laudari pie & jugiter
debet. XIII. Venationem quoque nullus tam sacri ordinis exercere praesumat; neque arma militaria pro qualicumque seditione portare audeat, aut habitum quemlibet tantum apicem Sacerdotii non decentem assumat. XIV. Ut res ecclesiasticas tam mobiles,
quam & immobiles nemo invadere, Vel auferre praesumat; & quae a Rectoribus Ecclesiae hactenus, ob timorem vel favorem, alicui libellatio, vel emphyleuticario iure
dolose, Se cum damni detrimento Ecclesiae amississe videntur, ad prist muni ius reve tantur: quatenus liceat illis, quibus earum cura commissa est, quieto & pacifico o dine eas tenere, & pro nobis, ac regno nobis a Deo commisso orare, pauperib usque debita stipendia erogare, familiam Eccletiae juste rationabiliter regere, & gubernare . Transgressoribus autem indicimus injuste praesumta restituere, & sicut stipe-1ius praefixum est, triplicem legem, & triplex bannum nostrum persolvere. XV. Ut Ecclesias Baptismales, quas Plebes appellant, secundum antiquam consuetudinem Ecclesiae filii instaurent.
XVI. Ut Episcopi Comites Zc Vatas
nostros in Parrochia eorum manentes paterno amore secundum ecclesiasticum minister inm diligant. Ipsi vero Comites &Vaffalli, seu reliqua generalitaς praedictos Episcopos ut sanctos patres honorent & venerentur, & ad ministerium illorum peragendum ubicun3ue potuerint, eos adjuvare decertent. Si vero, quod non optamuS,
eis infesti, quominus quae Dei sunt exercere possint, reperti fuerint, aut ipsi comtra leges ossicia sua violaverint, & eos, quos venerari debent, inquietaverint, se-Cundum Capitulare avi L genitoris nostri emendent. Qualiter quoque Presbyteros ac reliquos gradus honorent, ipsitus Capitularis forma doceantur. Ipsi nihilominus Episcopi, singuli in suo Episcopio, Missati citiostri potestate & auctoritate fungantur.
XVl I. Ut Episcopi, & Comites in suis
ministeriis commorantes in suis consistant domibus cum suis Uassallis, neque praesumant occasione hospitii in pauperioris ci iuspiam vicini domo, nisi rogati, commo rari; quia ob hoc maxime . depraedationes Sc discordias hactentis pullulasse manifestum est. Praevideant quoque, secundum mini sterium unusquisque suum, ne in potestate illorum praedae Sc devastationes fiant. Et si aliqui hoc facere tentaverint, omni sua virtute illis resistant . Et si ipsi per se con-st cingere illos ad emendationem non potuerint, constitutis Missis nostris renuntient,
ut ipsorum iudicio legaliter secundum Capitulare avi & genitoris nostri emendent. Quod si & ipsi hoc emendare nequiverint,
ad nostram notitiam perducant.
XVIII. Ut quotiens Divinum judicium
aliquem Ecclesiae Praesulem e seculo Vocaverit, nullus at suimet perditionem facultates eius invadat, diripiat, & ad jus suum transserat; sed Erogatariis, & Eleemosynariis Ecclesiasticis, cum ipsuis Ecclesiae constituto oeconomo, liberum sit, canonico more, iuste 1ationabiliterque deputata sit cestari futuro reservare , Vel quibuscumque,
sicut expedit, pro ejus spiritu distribuere. Quod qui iniqua cupiditate trans redi piae- sumpserit, ut superius p libatum est, in-1efragabiliter multetur. XIX. Ut decimae conlaborationum , &animalium secundum sacra praecepta Domino absque fraude, Sc aliqua retractatione offeraimur; & in potestate Episcopi maneat, qualiter Presbyteris dispensentur ca
XX. Ut nemo fidelium nostrorum quodammodo aliquem celet, quem nostrum scierit infidelem esse, neque ei sustentationem quamcumque praestare pertentet, si
eum ad nostram fidelitatem revocare nequiverit . Quicunque autem contra haec secerit , praedecestarum & progenitorum nostrorum iudicium experietur.
Anspertus Archiepisse. Mediolanensis subscripsi. Ioannes humilis Aretinae Ecclesiae Episcopus subscripsit. Adalardus servus servorum Dei Sancta Veronensis Ecclesiae Episcopus subscripsi . Adalgaudro Vercellensiis Ecclesiae Episcopus subscripsi. Ago Eporediensis Episcopus subscripsi Benedictus Episcopus Cremonensis subseripsi .
Hild radiis Albensis Episcopus subscripsi.
Gerardus exiguus Laudensis Episcopus
Joannes humilis Sanctae Ticinensis Ecclesiae Episcopus subscripsi. Theudulphus Terdonensis Episcopus subscripsi . Hilduinus Astensiis Episcopus subscripsi. Sabbatinus humilis januensis Episcopus subscripsi. Signum Bosonis Ducis & Μissi Italiae atque Sacri Palatii Archiministri. Signum Bernardi Comitis.
45쪽
signum Berdradi Comitis Palatii. Signum Richardi Comitis. Signum Airboldi Comitis. Signum Cuntherii Comitis. Signum Supponis Comitis. Signum Alberici Comitis. Signum item Bernardi Comitis, Signum Hardingi Comitis. Signum Berardi Comitis.
Joannes Tuscanensis I) Episcopus Legatus Sanctae Sedis Apollsticae, & Domini Joannis Summi Pontificis Papae Vicariusi,
Ansegi sus Senonum Metropolis Episc.
quae superscii pia sunt intectui, consensi, di subscripsi. Et Joannes Aretinus Episcopus Sanctae dis Apostes icte Legatus intersui, & subscripsi. Hinc marus Remorum Episcopus subscripsi. Aurelianus Lugdunensis Episcopus in Christi nomine roboraUi. Utrannus Uiennensis Ecclesiae Episcopus. Ber mundus Ebredunensis Ecclesie A
ehiepiscopus. alterus humilis Aurelianensis Ecclesiae Episcopus subscripsi. Gislebertus Carnotensis Ecclesiae Episcopus subscripsi. Hadebertus Sylvanectensis Ecclesiae. Episcopus subscripsi. Val pertus Valentinae Ecclesiae Episcopus
Agenuisus Gabalitanensis Ecclesiae Episcopus subscripsit . Frotarius Archiepiscopus consensit, &subscripsit. Ioannes Rotomagensis Ecclesiae Archiepiscopus subscripsi. Ran penelmus Tornacensis Ecclesiae Episeopus subscripsi. Gerboldus Caballonensis Ecclesiae Episcopus subscripsi
Hildebodus Suessionensis Episcopus subseripsi .
Rostagnus Sanctae Arelatensis Eccteliae Iim milis Episcopus subscripsi. Ingelvinus Sanctae Parisiensis Ecclesiae Epia scopus subscripsi. Odo Belgivagorum Episcopus in Christi nomine subscripsi . Bernarius Gratianopolitanae Ecclesiae Epia scopus subscripsi. Brico H apricensis Ecclesiae Episcopus su
Alduvinus Aventonensis Ecclesiae Episco pus subscripsi. Hildebrandus Sagensis Episcopus subscripsi Ragens ridus Meldensis Episcopus subscripsi. Signandus Constantiensis Ecclesiae Episse pus subscripsi. Anselmus Lemovicensis Ecclesiae Epi sempus subscripsi. wilelmus Carducensis Ecclesie Episcopus subscripsi. Otulphus Sanctae Tricassinae Ecclesiae Episcopus subscripsi. Arnaldus Leucorum Ecclesiae Episcopus subscripsi. Teutricus Vestantinorum Ecclesiae Episcopus subscripsi. Adalgaricus Augustii densis Ecclesiae Episcopus subscripsit. Wido Uallavensis Episcopus subscripsi. ilebertus humilis Catalaunorum Episcopus subscripsi. Heirardus Luxeviensis Ecclesiae Episcopus subscripsi. Oterius Visuarienss Ecclesiae Episcopus subscripsi.
Ηeden ulphus Laudimensis Ecclesiae Episcopus subscripsi.
Lupus Albiensis Ecclesiae Episcopus sub scripsi . Bernardus Sanctae Viridunensis Ecclesiae Episcopus subscripsi. Franco Tungrorum Ecclesiae Episcopus subscripsi. ala Autissi odorensis Episcopus subscripsi. Albustus Abba; in Monasterio, quod dicitur Bethleem, sive Ferrario, subscripsi.
19 Joannes Tuscanensis Quae inde sequuntur subscriptiones sunt Patrum, qui Synodo Pontigonensi interfuerunt; quc vero prς- cedunt , sunt Pr sulum , & Optimatum Regni Italici, hic, ut reor, positς , quod insertς reperirentur actis Ticinensis Colloquii, quς in Pontigonensi Concilio recepta sunt ; quanqua in
neque idsm servetur ordo, aut numerus Proin
cerum, quod amanuensium incuriς facile tribuendum. Italicos autem Presules, atque Optimates Concilio Pontigonen ii non intor fui se suadeo re si enim ibi iterum sedissent, eo rundem subscriptiones reponerentur saltem in
fra subscriptiones Legatorum Sedis Apostolicae; & Johannes Aretinus Episcopus bis non subscripsisset, primo ut Procer Regni Italiae, inde ut Apostolicae Sedis Legatus.
46쪽
sYNODUS TICINENSIS i)PRO ELECTIONE, SEU CONFIRΜATIONE GIDONIS IN REGEM
L Romanae Ecclesiae reυerentia ρο immunitate servanda. II. De obsequio praestando Summo Pon
tifici . III. De Prioilegiis oe possessonibus D
scopalium Ecb sarum non minuendis. IV. De Episcoporum potesate super e cle sicis negotiis libere exercenda. V. De nulla Giolentia, aut graυamine Episcopalibus, Abbatiis, O Xenodochiis , inferendo. VI. De honore o quiete Clericalis Ordinis non violanda. 'L. De nou exigendo aliquid supra Leges a plebeis hominibus, ct de eorundem recursu ad Comi em, Episcopum loci,
P R AE FPost bella horribilia s et) cladesque ne
fandissimas, quae meritis facinorum nostrorum acciderunt libite provinciae, disponente jura regni hujus cum tranquillitate,s pilis hostibus suis, insigni Rege, & seniore nostro Widone in aula Ticinensi, nos thumiles Episcopi ex diversis partibus Papiae convenientes, pro Ecdlestiarum ΠΟ- 1 irarum ereptione & omnis christianitatis salvatione, quae pene iam ad interitum desolationis inclinata erat, annuente nobis eo-
I. F N primis oramus, optamuS, Operam L que damus, ut Mater nostra Sancta Romana Ecclesia in statu, & honore suo cum omnibus privilegiis & auctoritatibus, sicut ab antiquis & modernis Imperatoribus, atque Regibus sublimata est, ita habeatur, teneatur, & perenniter custollatur illae . Nefas est enim, ut haec, quae totius corporis Ecclesiae caput est , & confugium, atque relevatio infirmantium, a quoquam temere propulsari, Vexarive permittatur , praesertim cum sanitas ipsius nostrorum omnium sit salubritas. II. Ipse quoque Summus Pontifex a cunctis Principibus, Sc christiani nominis cul-
indicta etiam poena excommunicationis contra oppresseres. VIII. De Palatinis, ut pacifice vivant sise depraedatione. IX. De rapinis non exercendis a transeuntibus per loca , tempore Placiti .X. De excommunicationis poena insistenda in is entantes ab exteris Probinciis, ct eorum fautores, si rapinas exercuerint. XL. De electione Midonis in Regem Italiae , s ejusdem promisss. XII. De cassa hujus Synodi, et
Aionis . XIII. De Midouis, in Regem Italiae, declaratione. ATIO.dem Principe, in uno congregati sumus collegio ea videlicet ratione, ut his, per quos homicidia, sacrilegia, rapinae, &car-tera facinora perpetrata erant, dignam poenitentiam ad capiendam salutem subtractis
eis a malecaepto negotio per veram confessionem, Deo adiuvante, imponeremuS. Ac ne ulterius tantum nefas excrescere,
aut Vires sumere valeret, pastorali provisione, & auxilio regio compescendum de
toribus digno semper Veneretur honore, debitaque praecellat reverentia. III. Singulorum Episcoporum Ecclesiae cum suis privilegiis & possessionibus tam interioribus, quam exterioribus, inconUulsae Sc incorruptae absque aliqua sui deminorvione , vel quorumlibet pravorum hominum injusta vexatione permaneant, sicut praecepta Regum, Sc .Imperatorum sibi
IV. Rectoresque earum libere pontificalem exerceant potestatem tam in disponendis ecclesiasticis negotiis , quam in comprimendis legis Dei transgretaribus universis. V. Sancimus etiam, ut neque in Epi-
Sγnodus Τicinensis. In Charta Μonasterii Bobiensis, unde haec Synodus exscripta fuit, praeter tur titulus: Sinodus Episcoporum Papiae . A Muratorio edita rejecta est in annum DCCCLXXXIX. r Post bella horribilia oc. Ini r Re rennarium Ducem Foroiuliensem, & Wi .lon sui Spoleti Ducem praeliis & armis acriter disputatum fuit de corona Italici regni.
47쪽
scopalibus, neque in Abbatiis, vel Seno. dochiis, aut ullis Deo sacratis locis ulla
violentia, aut novae conditionis gravamina imponantur, sed secundum antiquam Consuetudinem omnes in suo statu, suoque privilegio perpetuo maneant. VI. Ut sacerdotum omnium, & ministrorum Christi unusquisque in suo ordine condigno veneretur honore & reverentia,& cum omnibus rebus ecclesiasticis, ac familiis ad se pertinentibus sub potestate proprii Episcopi quietus & inconcussus permaneat, salva ecclesiastica disciplina. VH. Plebeii homines & imi versii Ecclesiae filii libere suis utantur legibus; expa te publica, ultra quam legibus sancitum
est, ab eis non exigatur, nec violenter Opprimantur: quod sit factum fuerit, legaliter per Comitem ipsius loci emendetur, si suo voluerit deinceps potiri honore: si ero ipse neglexerit, Vel secerit, aut facienti praebuerit assensum, a loci Episcopo usque ad dignam satisfactionem excommunicatus habeatur.
VIII. Palatini, qui in regio morantur obsequio, pacifice sine depraedatione Regide serviant suis contenti stipendiis. IX. Hi vero, qui tempore placiti diversis ex partibus conveniunt, nullam pertranseuntes in villis seu eluitatibus rapinam exerceant, sibi necessaria antiqua consuetudine digno pretio ementes. X. Quicumque ab exteris Provinciis adventantes depraedationes atque rapinas infra Regnum hoc exercere pices uimini, hi cum quibus morantur aut ad audientiam eos adducant, aut pro eis emendent, neque
eos ulterius in talibus ausis sua potestate defendere audeant; quod si secerint, inter excommunicatos habeantur quousque resipiscant. XI. Praeterea quia gloriosus Rex Wido dignatus est nobis promittere Conservaturus se praescripta capitula necessitate non minima consecta, & quae in eis continentur , curam habens, Deo inspirante, suae nostraeque salutis, sicut apertis indiciis iam demonstrat: Ideo nobis omnibus complacuit eligere illum in Regem, & Seniorem
atque defensorem, quatenus amodo I deinceps, illo nIs secundum regale ministerium gubernante, singuli nostrum in suo ordine obedientes & adjutores pro posse existamus illi ad suam , Regnique sui salvationem. XII. Ρost obitum recordandae memoriae
Senioris nostri quot quantaque pericula huic Italico Regno usque in praesens tempus s pervenerint, nec lingua potest evolvere, nec calamus explicare; ipsis denique diebus quasi ad certum signum supervenerunr, qui pro hoc Regno ut sibi volentes nolentesque set in adsentiremur minis diversiis &suationibus inretitos furtive ac fraudulenter adtraxerunt. Sed quia illi supervenientellei spicuo Principe Widone bis iam fuga apsti ὶ ut sumus evanuerunt, nosque in
ambiguo reliquerunt tamquam oves non habentes pastorem, necessarium duximus a fimutuum colloquium Papite in aula regia convenire, ibique de communi salute, &statu hujus Regni sollicite pertractantes, decrevimus uno animo, eademque senter tia praefatum magnanimum Principem Widonem ad protegendum, & regaliter gu bernandum nos in Regem & Seniorem nobis eligere, Sc in Regni fastigium, Deo miserante, praeficere, pro eo quod isdem magnificus Rex divino, ut credimus, pr tectus auxilio de hostibus potenter triumphavit , & hoc non suae virtuti, sed totum divinae misericordiae prudenter adtribuit. Insia per etiam Sanctam Romanam Ecclasiam ex corde se diligere & exaltare , &ecclesiastica iura in omnibus observare, &leges proprias singulis quibusque sub sua ditione positis concedere, Sc rapinas de suo Regno penitus extirpare, & pacem reis mare Sc custodire se velle , Deo teste, pr sessus est. XIII. Pro his ergo, & aliis mult s eius bonae voluntatis indiciis ipsum, ut praeliubavimus, ad Regni hujus gubernacula asci-Vimus, eique toto mentis nisu adhaesimus, Seniorem piissimum, & Regem excellen, tissimum pari consensu ex hinc, & inpossierum decernenteS. id Domni Raroli. Crassi. αὶ Volentes, m lentesque c. Berengarium
ζn digitant, cui anno praecedente ex Optimatum quam plurium electione atque consensu regnum delatum fuerat.
3 Dii iam fuga lapsi . in Res tunc gestas
48쪽
ITALICI REGNI PARTI REGNANTE.CONCILIUM RAVENNATE tὶ LXXIV. EPISTOPORUM, CELEBRATUM TEMPORE IOANNIS PAPAE I x. ET LAMBERJI IMPERA I QRIS.
OUia divina inspirante misericordia vestra nobis curia convenit fraternitas, ut nutu Sancti Spiritus, qui suis nunquam deest fidelibus, communi omnium vestrum consultu, fratres carissimi, ea, quae nece saria Sanctae Dei Ecclesiae praevidimus, una cum spirituali filio nostro, gloriosissimo videlicet Imperatore Lamberto, & vestro sancto Collegio, dc quae nocivo surculo pullulare conabantur in agro Sanctae Ecclesiae,
R E S PIΜmensas Deo Salvatori nostro laudes referimus , qui talem vos praesecit Ecclesiae eius opportunitatem decernere, ut omne ab ea gigantum eradicare conemini, prout
in hac S. Synodo cunctis nationibus apertis declaratur indiciis. Capitula etiam, quae pro generali omnium cautela ad robur &
canonico sarculo eradicare studeamus, quae capitulatim an potata sunt, sit omnibus placent in conspectu omnium legantur, eXλ- minentur, & examinata manibus omnium pro sutura memoria roborentur, ne ulli unquam sine flatus sui periculo eadem violare liceat, sed rata, & firma in perpetaum con istant ad statum Sc munimen Sanctae Dei Ecclesiae, ad salvationem omnium Ddelium per Dei misericordiam. O N S I O.
munimen Sanctae Ecclesiae conscripta sunt, si vestrae placet pietati, legantur, qualiter per ea omnes doceamur, quae observare, vel quae cavere debeamus, ne in aliquo a
regulis Sanctorum Patrum quod Deus avertat in deviare inveniamur. CAPITULA.L I quis Sanctorum Patrum' regulas contempserit, & gloriosissimorum Imperatorum, Caroli videlicet Μagni Imperatoris , L Ludovici, atque Lotharii, ne non & filii eius Ludovici, quae de Ecclesiasti eis Decimis in eorum Capitularibus sa)statuta atque sancita sunt, non observaUerit: eas aliubi, nisi in baptismalibus Ecclesiis ), absque consensu Episcopi dare
temptaVerit, vel retinere praesumpserit )& qui dat, qui recipit, auctoritate Sanctae Sedis Apostolicae, Sc sanctione sanctae Synodi excommunicationi subjaceat.
Imperator autem ilia serva i a proposuit. II. Si quis Romanus, cujuscumque sit ordinis, sive de Ciero, sive de Senatu,
seu de quocumque ordine , gratis ad nostram Imperialem majestatem Uenire voluerit, aut necessitate compitisus ad nos voluerit proclamare, nullus ei contradicere praesumat,& neque eorum res quispiam invadere, Vel depraedari, aut eorum personas in eundo, vel redeundo, vel morando, inquietare praesumat, donec liceat imperatoriae potestati eorum causas, aut personas, aut per misi
ψ Concilium Ravennate . 9 Hoc Concilium, uti & subsequenς Lambelli Augusti Capitu- Iare, non modo ad Romanum Imperium , sed ad plura Italici regni loca spectasis ambigendum non est; etpnim Lambertus, quamvis non fuerit Italiae Rex, illustri tamen portio ni Italiae regiae tunc factionibus divisae princi pabatur. In Retis Conciliorum refertur ad annum DC CCIV. sed eius verax epocha ad annum DCCCLXXXXVIII. est reterenda, cum ante hunc annnm Joannes Ix. adhuc non esset Papa, & post hunc annum inter vivos amplius non ex tarpi Lambertus. 2J In eorum capitularibus. o Quid Capitularium nomines intellig ndum hic sit, dictum ost in Monito ad libros Capitularium,
Vol. III huius Collect. Nisi in bapti malibus Ecclesiis . Erant
scilicet, qui decimas contulerant inferioribuς Ecclosis , quas ipsi in terris suis seu propriis seu in bρneficium acceptis obtinphant: Vide
supra Capitula Consultationis ad Ludovicum II, cap. XII.
49쪽
sis nostros deliberare . Qtii autem eos ir quietare, eundo, redeundo, vel moran stotentaverit, vel eorum quidpiam rerum auferre postquam per nostram misericordiam se proclamaverint, Imperialis ultionis indignationem incurrant.
III. Ut privilegium Sanctae Romanae Ecclesiise, quod a priscis temporibus per piissimos Imperatores stabilitum est, atque fi matum, ita nunc a nobis firmetur, & diebus nostris, sicut condecet, immutilatum servetur, & Sancta Romana Ecclesia mater nostra e Xaltetur, protegatur, ac defendatur, quoad Imperii nostri est.
IV. Ut Synodus, 'uae Uestris tempori-biis in Basilica Beati Petri Apostoli pro nonnullis malis eradicandis, & maxime pro causa Domni Formosi s 1ὶ Sanctiss. Papae acta est, vestro Imperiali consensu, & venerabilium Episcoporum, & optimatum Vestrorum roboretur, ac perpetualiter stabiliuta servetur, Quae non invidiae gelo, sed rectitudinis gratia canonice peracta. U. Ut tantae impietates s a , pro quibus nos. ad VOS Venissemus, quas etiam perterritoria nostra vidimus in tractationibus, depraedationibus, incendiis, rapinis, & Violentiis, a votas diligentissime inquirantur, it prout necesse est legaliter emendentur: quoniam tanto dolore perculsi sumus talia contemplantes, quod magis mori cupieramus, quam talia in nostris diebus cerni stemus, de quibus, si emendata non fuerint, vos, & nos a Summo Iudice distincte quiremur. Ideo petimus, & per Christum Dominum adjuramus, ut talia impunita non dimittatis,
VI. Ut pactum ὶ, quod a beatae me
moriae vestro genitore Domino Widone, re a vobis piissimis Imperatoribus, iuxta praecedentem consuetudinem factum est, nunc re integretur, & inviolatum servetur. VII. De locis autem, atque rebus, quae in eodem pacto continentur, praecepta nonnulla illicita facta sunt, quae petimuS, ut in eadem synodo terminentur, &quae non recte facta praecepta sunt, corrumpantur. VIII. Ut patrimonia, seu suburbana, atque massae, & colonitiae, nec non civitates, quae contra rationem, quasi per praecepta largita sunt, peximus , reddatur,
IX. Vestrae igitur maiestati non manet t) Domni Formosi. In Concilio Romano
hoc ipso anno celedrato restituta fuerat memoria Formosi Papae a Stephano VI. pessi ne acta . Ait ergo Joannes IX. ut quae ibi acta sunt, roborentur consensu Imperatoris , Di scoporum, o spi atum , quo res gesta auctoritate ecclesiastica, a victoritate quoque civili suffulta fortius robur acquirat. It itiniae impietates era. Hinc, & ex
altis huius Concilii Capitulis diserte dignosci incognittim, qualiter illieitas coniunctiones Romani, &: Longobardi, simul &Franci, contra Apostolicam, & Imperialem voluntatem facere praesumpsere in territoriis B. Petri Apostforum Principis: petimus, ut 1icut a vestris antecessoribus Imperatoribus prohibitum est, ne quoquo modo fierent, ita amodo, Vestro augustali decreto omnimodis prohibeantur, de synodaliter, ne amodo ac deinceps fieri tententur, in perpetuum firmiter statuatur atque firmetur.
mus, quia ad tantum apostolici ina culmen gratia Christi provecti, cum Ecclesiam Domini Salvatoris, quae Constantiniana voca-tiir, destructam cerneremus, direximus pro illius aliqua restauratione ad trabes incidendas ' sed qui derecti sunt a nobis, quae necessaria erant, ob malitiosorum hominum infestationem, ficere nullo modo valuerunt . Super quibus omnibus, caris sit me fili , videte no Discum, & quam sit indecenS, quantamque violentiam sancta mater Romana Ecclesia sit passa, medullitus considerate: & ut amodo & deinceps vestro imperiali studio ad optarum vigorem perducatur, sicut dilectissimus ejus filius, &Imperator sublimissimus, operam dare . Sed hoc scire vos volumus, quoniam Sancta Romana Ecclesia tantum est ad nihilum
deducta, quod eleemosynae , quae pauperibus pro sospitate vestri Imperii distribui solebant, & stipendia clericorum, ac famulorum ejus, omnimodis sunt evacuata:
pro quibus vero ad stabilitatem Imperii vestri magis vos oportet cum vestris fidelibus prudenter tractare, ut, sicut pi diximus, alicui restaurationi ipsius, quae nimium est afflicta, operam detis. His lectis, Papa ad Episcopor conversus sic peroratis Q ita vestra omnium fraternitas concordi voce sibi pl. acere profitetur, quae Chri- .sti Dei nostri gratia inspirante praefiximus rhortamur, ut secundum debitam solicitudine ni commissae sibi a Deo Ecclesiae curam unusquisque vestrum agere studeat, &gregem Christi sanguine redemptum bonis exemplis, ac salutaribus documentis instruat, habens semper prae octilis illum tremendum iudicem, qui suum sacratissim timsanguinem pro omnibus sudit, ut cum ante ipsius tribunal steteritis, unicuique Vectrum dicat: Euge serve bone, fidelis,
quiamus, quam infelix satus tunc fuisset locorum ad Romanam Ecclesiam pertinem ium .s 39 parium cro. Hoc est, Principatus Romae, Exarcha tu S, atque Pentapolis, quem sine uti ad Imperiale fastigium ascendentes, diplomate ex pacto confirmare coiisueverant Romanis Pontificibus. Sequentia duo Capitula respiciunt restitiuionem bonorum in ipso
50쪽
uia super pauca fusi fdelis, supra murulis te consituam: intra in gaudium Domini tui. Cumque, Deo auxiliante, ad propria veneritis, ieiunium indicite , litaniam celebrate , rogantes, & obsecrantes plum
misericordem Dominum, ut furorem mitiget, iram a p pulo avertat, pacem tri- . , buat, schismata & seditiones comprimat, discordiam auserat, retroacta peccata tergat, & miserando aboleat; quatenus indultis omnibus delictis, misericordiam rogantibus largiatur, & ad protectionem &exaltationem Sanctae suae Ecclesiae spiritualem filium nostrum, excellentissimum sci
licet Imperatorem Lambertum, conser Uet,
& perbarum gentium illi colla subiiciat sua potenti dextera Iesus Christus Dominus noster, cui est cum Patre, & Spiritu Sancto honor & gloria in saecula seculo
nam exercitus legi subii ciat. II. Ut imperiales homines ad colloquium sive servitium Imperatoris properantes, suiS stipendiis sint contenti. III. Ut nullus Comitum ari mannos in beneficio suis hominibus tribuat. IV. Ut homines Comitum nullatenus in domibus ari mannorum resideant, sed do-reiphiblicae instaurent, ibique resideant. V. Ut scriptoribus publicis nullatenus interdicatur res ari mannorum transcribere, si quando eis fuerit opportunum. Quod si occasione vitandi exercitus, aut placitum, uenditae fuerint, & ipsi eas pendere supersederint, exigatur ab eis utrumque, sicut
VI. Ut ipsi arim anni frequentius, quam in lege statutum est, ad placitum ire non cogantur, nec a Comitibus, nee a scul-dalisiis. VII. Ut bannium missi exercitus imperialis solummodo exigant. VIII. Ut pastus Imperatoris ab Episcopis, & Comitibus secundum antiquam Consuetudinem solvatur. Quod si novo tempore fiscus comitialis in ius ecclesiasticum conversus est, augeatur stipenditum imperiale
ab Ecclesia, iuxta quod res publicae fuerint
scopo, vel his, qui ab eo substituti sunt,
irae beatur; nullusque eam ad suam capelam, nisi sorte concessione Episcopi, conferat. Quod si secisse contigerit, primum legibus subjacedat humanis, postea excommunicatione populi constrictus, ad ultimum ipsa capella, quae magis contentionem, quam utilitatem aliquam praestat,
X. Ut plebes Ecclesiae nullatenus, aut Comitibus, aut Episcoporum vasi illis, aut ullis laicis iκ beneficia tribuantur . XI. Ut in domibus Ecclesiarum neque
Missus, neque Comes, vel iudex quasi proconsuetudine, neque placitum, neque hospitium vendicent, sed in publicis vicis domos constituant, in quibus placitum teneant, & secundum antiquam consuetudinem hospitentur.
XII. Ut singula plebes Archipresbyterum habeant, propter assiduam erga populi Dei curam singulis plebibus Archipresbyteros praeesse volumus, qui non solum imperiri vulgi solicitudinem gerant, verum etiam e rum presbyterorum, qui per minores titulos habitant, vitam jugi circumspectione custodiant, & qua unusquisque industria divinum opus exerceat, Episcopo suo renuntient; nec obtendat Episcopus, non egere
plebem Archipresbytero. Quod si ipse gu
Constitutionum Imperialium haec edidit prae fixo nomine Berenga Pii Imyeratoris , eaque retulit ad annum DCCCCHI. ut constituta in Conventu Ticinensi . Atqui Berengaritis anno illo erat quidem Rex Italiae, sed non Imperatores eique tunc tribui nequeunt, quae Immperiali auctoritate constituta fuisse ipse Capitulorum textus innuit diseris. Rectius Ec- cardi Elenchus, qui legitur Bibliothecae Germanicae Vol. II. P. 1. ms morat Capitula Lamberti Regis, quae haec ipsam et esse pro certo habeo . in quo tantum offendit , quod Lambertus fuerit quidem Imperator, sed non