Aloysii Antonii Verneii ... De re metaphysica ad usum Lusitanorum adolescentium libri quatuor

발행: 1753년

분량: 273페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

68 D 2 R E M E T Α Ρ Η Y s I Aduei possunt. i . Ut de talibus rebus sit Jermo , de quἰ-hus pnguli homines iudicare possunt: ut sitnt res , quae exsistunt, &, ut vulgo dicitur, res faeli: ιδ v. g. esse Constantinopolim , Goam, R ejus generis alia , de quibus tam docti, quam indocti eodem modo dijudicare apti sunt. 2. Ut tanto in numero stat tes es, ut maior requiri non possit ut aliquid pro comperto γ' explorato babeatur . Nam , ut paullo

ante

id Tutimonium hominum vel respicit res eas, quae e lytunt , ct per sensus adquiruntur , qua οUasto 2ocant res facti; vel res , quae non sensibus , Ied ratione percipiuntur: cujusmodi est exsiluentia , O operationes intelligentiarum, qua corporis ex pertes junt , ut Augeii boni , O mali: itemque res corporea , quas Tei propter dipantiam , ut ea , qua in Uris , vel propter exilitatem suam sensibus adtingere , ac discernere non possumus . V e rebus facti hoc loco es di putatio , quae Iola bomiaam tesimonio probari possunt. Hae vero in tripliei sunt digerentia. Vel enim

Bominam testimonium omnivo consentit eum iis ,

quae fere semper experti sumus; tali casu judi-eium etiam Armum elicit, quamvis non eo gradu, quo supra diximus . Vel testimonium est de re , qua

fieri potest, vel non fieri: O si ab hominibus Do

dignis proscibitur, eo enjum itidem Armum generat. Vei denique de rebus es sermo , qua vci experientia adversantur , Uel in eo auctores alii aliis contradicunt; σε hoe casu secundum variam natu ram argumentorum , aliud , aliud judicium faeere debemus . Videses Lockium de Intellectu Humano L. IIII, cap. ι 6.

132쪽

ante diximus, non est necesse ut omnes homines sngulatim audiamus : tum quod non omnes easdem res investigarunt; tum quod ad id, quod quaerimus, tale quid in opportunum videtur. Sussicit si plerosque , qui id cognitum habent, in eamdem sententiam disputantes cognoscamus et qui si consentiunt, quis sanus tali testimonio repugnare audeis

bitὶ 3. Ut nulla ratio se offerat cur judicemus, ilios vel odio, vel amore , velise, vel alia de caussa mentiri voluisse . Quae tria si concurrunt, nullus nisi stultus eorumdem testimonio repugnabit . s i JSunt aliqui Philosophi, qui longo sermone disputant, an adsensio , quae ex communi hominum consensu in eju. modi rebus proficiscitur, vocari debeat probabilitas summa , an certitudo, id est firma opinio : & miror Cl. Bumerium , qui nullam occasionem praetermittit reprehendendi Lockium , etiam in rebus levissimis , cui tamen quantum debeat, omnes, qui utriusque scripta legerunt, exploratum habent ;litem ei de hoc negotio intentare , contendere que stam certum esse exstitisse Carthaginem , quum cerrum erat, se cha: tam , in qua scribebat, videre . Nam primum . . 'gare nequit Cl. Bumerius, hanc

propositionem. Dei pote' ut plurimi homines Dia aut , O fallan:ur , etiamsi naturae vires specte G a mus i J Loetea L. IIII. pari. a. cap. a. 3. O s. ubi de probabilitate historica , ct hermeneutica , exposuiamur , qua necefaria sunt, ut in eredendo , qua aliι narrant, non fallamur : qua omnia tum rebus, qua scripto, tum iis, qua voce consant, occommodari

133쪽

xoo DE RE METAPHYsr Camus, nullam prae se ferre contradictionem , Ideoque rem esse possibilem . Contra vero naturae legibus fieri non potest, ut homo mentis compos fallatur

putans, se chartam manu tenere, quam non hahet.

Proptereaque recte LOchius duas illas sententias duobus nominibus significavit.

Deinde , etiamsi eidem demus , utramque eadem certitudine reapse gaudere , tamen cum diverinso modo nos cogant, multoque altius & vividius

in animo defigatur , me in praesentia seribere in hae charta , quam defigitur dum lego, e titisse Carthaginem ι commode duobus nominibus duplex illa opinio distinguitur.

Et, ut verum fatear, nisi nomina accurate definiverimus, tota haec controversa de vocabulo

esse videbitur, quod nec ipse Cl. Bumerius di stetur. Verum si rei naturam , uti par est, considera. mus , reperiemus ab ipsa rei varietate eiusmodi conistro versiam exsistere. Quare commode, atque ad rem valde accommodate rem totam explicatum iri

puto, si tres ordines certitudinis constituerimus e Altera est certitudo Metaphysica, quam habent axioismata Metaphysica , & Mathematica , quae ita sunt vera, ut nullo modo falsa esse possint. Altera PD-sea , quam habent res cognitae per sensus , quae ita verae sunt, ut nullis naturalium rerum viribus falsae esse possint et tametsi si summam Dei potentiam Conins deramus, alio modo esse possunt: ut se offert in Eucharistia , quae panis videtur , panis tamen non est. Tertia Moralis , quae ita vera est, ut etiamsi vix aut ne vix quidem falsa esse possit, tamen, si rei naturam examinamus, nulla contradictio se offerat, nullum miraculum a Deo factum esse putemus, si falsa exsti-

134쪽

LIErR Tll RTIus. Io exstiterit. Quod, ut clarius cognoscatur, eodem a quo ille usus est, exemplo rem inlustrabimus .

E. g. si singuli homines falsi esse possunt , cur non omnes , qui aliquid suisse testantur saltim cur non illi, qui testantur fuisse Carthaginem Z Si numerum Ueterum inimus , qui de Carthagine memoriae produnt, non multos esse reperiemus . Forum a

qui ea urbe stante scripserunt, habemus Aristotelem , S Polybium, plurimum Thucydidem , n Plautum et sIJ ut alios omittamus , qui a posterioribu Reitati reperiuntur, veluti Fabium, S Philinum a

13 Addunt aliqui inscriptionem Columnae Rostratae C. Duilli , qua ipsi ob triumphum de Siculis , O Paetiorum eluse in foro Romano posita erat, ut ait Plinius , ct Quin stilianus , ct qua etiam nanc Roma exstat in Capitolio . se Verum sit ea ipsa saltis Ciaconius vir Antiquitatis peritissimus 3 quamis Plinius, Ruinctilianusque viderunt, n qn facileri dixerim et certe antiqua illa , quae ipsius DaiIlIis aetate, hoe es quingentesimo fere P. R. C. anno

is eollocata fuit, nos esse videtur: nam γ litterais elegantiores sunt, quam ut illo rudi barum a G,, tium saeclo in eisa videri possint; di seribendῶis ratio , qua illa aetate Romani utebantur, nouis adamussin in ea servata reperitur. δε Ciacon illa in Column. Rostr. inscript. explicatio , apud Gralium lintiq. Roman. Τomo IIII. pag. I 8 Ii. Adeo uo

erisimilius videatur , post C. Caesarem , immo post 2 uinctilianum usum restitutam fuisse talem bosim , eamque esse , qua nano Roma videtur. Recte ut iudicemur, ex ea nullam pro exsi lentia Carthaginis

135쪽

nium a Cicerone et Menandrum a Iosepho &c. Tum Augustaeo aevo offendimus Ciceroncm , Sallustium, Nepotem , Virgilium, Horatium , Livium , Diodorum Siculum , Strabonem . Post Augusti aevum se offerunt Paterculus, Mela, Curtius, Plinius Se nior , Flavius Josephus , Florus, Plutarchus , Justinus Historicus , Appianus Alexandrinus , Tertullianus , Dici Cassius , Herodianus , Ptolemaeus , SO linus, Eusebius , Themistius , Orosus , Eutropius, Procopius, alii. Fac esse XXX x. auctores , fac esse T. qui exstent. Num L. homines falli, aut mentiri non possunt Z Sed, his omissis, num omnes, de qui hus loquimur , eadem auctoritate censendi sunt num omnes eam viderunt Z minime vero : nam si

Polybium s tres enim reliquos in Africa suisse non constat, inamo verisimilius est nunaquam ibi fuisse J

argumentum duei poste . Eo magis, quod in ea nos de Carthagine , sed de Poenis , ct Carib iniens-ὼas , idque in Sicilia , mentio fit et quos gentis nomen est, non urbis . Idem de Fastis Triumphalibus dἰeendum esse τἰ-

detur . aeuorum antiquitatem es concedamus, quι ramen certae antἰquitatis non sunt, ct an ex aliis sumti sint non constat; tamen non efficiunt, quod zo- Iumus . Perpetuo enim loquuntur de 'Poenis , numin

CLASSE POENICA EGIT. R. INTERx ALAR. id es , nu vates

victoriam, O triumphum.

136쪽

LIBER TOTI Us. I Og seiungimus, siJ ceteri, qui Augustaeo arvo scripserunt , centum & eo amplius post Carthaginem destructam annis scripserunt. Potuerunt illi quidem novam Carthaginem , coloniam illam Romanorum, quam Caius se lar et J vel potius A ugustus filius circa veterem Carthaginem exstrui curavit, devotiones diras urbis veteris cavens religiose , 3Iquaeque usque ad VII. Christi sieculum duravit, de qua vi κ rudera quaedam exstant, videre: sed veterem Carthaginem, urbem illam celeberrimam, aemula in imperii, ac gloriae Romanorum , profecto non viderunt. Multo minus eam viderunt illi , qui a I. usque ad VI. Christi sarculum, de quibus supra , scripserunt. Igitur ad trium, vel quatuor hominum testimonium , qui stante Carthagine id ipsum litteris mandarunt . res tota reducitur e quo rum tres, ut ante diximus, Carthagine fuerint, nec ne, incertum est prorsus : immo vero ibi non

s iJ Plerique omnes, qui ante Augusti aeΦum seripsere, si unuω alterum excip as , de Poenis , Pet Carthaginiensibus loquuntur tantum veluti de geπ- re quodam , ct yeano , vel provincia , non de urbe astuod idem pluriωi , quos supra nominavimus , in

Augusi aevo, O post fecere : qui proindo ad om

ciendum id , quod necessarium videbis tur , tu oppor tuni videntur . Adeo in arctiorem ambitum redu eendi videntuν I id optet praedicti .

23 Strabo L. XVII. Plato νebba in Vita Julii

Caesaris . 3J φυλαταμπος τῆs κου'.vi τὸ er . Appianus in Puunt eis Extrem.

137쪽

3o4 DS REMETA PHYs rea fui se , verisimilius videtur. Quis igitur negare audebit , IIII. homines , Praesertim , qui non coingnita , sed audita reserunt, vel falli potuisse , vel

fallere ὶ si Ἱ

Num i id Ruom saepe, ct quam varie homines in rebar Bi toricis falsi fuerint,etiam eum de rebus gravissimio esset sermo s quanto eum plausu ejusmodi errores, immo ct mendacia ac fraudes fuerint excepta ; quom diu duraverint; quot homines ceteroqui non ine pios tenuerint; tam bene exploratum es iis , qui

historia ct Melesiamea , ct GUili exculti sunt, ut is ibit supra . i. Primum aliquot libri adficti fuere sanctis hominibus tum Veteris testamenti, ut Adamo , Eno- eho , Abrahamo , Elia, eeteris : tam Novi testamenti, ut Evangelistis, Apostolis , immo ct cir so Ps: tum demum fansiissimis viris in eoelsia Christi, Pontificibus Max. aliisque viris doctis , praesertim primis saeculis , tot libri adtributi sunt Dei a Chrisianis , vel ab Haeretieis , vel ab Ethn

eis , at iniri numerus non possit: ut Canones Apostolorum, ut Constitutiones Apostolicae, at Epistolae aliquot Ignatii Nartyris, ut Canones novem Antiochense synodi, ut cetera nimis multa , qua a nonnullis Delestiae ae D. aliquando pro veris habita,

postea suppositicia eognita sunt: ut in Hist. Eeeles passim se offert, ct quae distincte videri possunt apud

talem Alex. Hist. Eccles primor. secul. Immo quoe Iibri S S. Delesiae P P. falso ad ii fuerint, eorum seripta opera Benidictis. Congregat. S. gmar is Gallia edita emendata declarant , qua con

138쪽

LI BIR TE RTIus. I Os Num Igitur omnes mentiuntur 3 minime vero, nam & ego Carthaginem fuisse defendo, quia plurimis argumentis id ipsum mihi videtur moraliter perspicuum , & certum. Hoc ago, moralem ejusmodi

suli possunt: ut mittam Grabium in Spici legio Patrum , Fabricium in Codice Apocrypho Novi Testam. ι, alios , qui scripta suppositicia eollegerunt. Rutuὶ Angelis ipsis tributi libri ab Pudris ferebuntur , de quibus legi potest Cotelerius ad Constitui. Apostolicas L. VI. c. I 6. Tanta fuit licentia

mentiendi.

2. Deinde quot falsa etiam Libris, quἰ germani fetus erant certorum auctorum , fuerint ad mista , idque variis etiam de ea sis, declarant iidem auctores, qui interpolata , ct depravata scri

pta multa memorant.

3. Praterea eamdem fortunam expertos esse profanos libros adeo Piris doctis eertum est, at non nisi bonarum litterarum rudes dubitare possint. Mulφa ex littaro sub alieuo nomine apparebant, ut plau sum ciaptarent: quod Socrati , ct Aristoteli, ut sili ι praeter eam , evenisse, tesis est nobilis auctor Diogenes Laertius L. II. g. 6o. EAmmonius in Categorias: immo pleraque eAristotelis scripta suppο- stricia esse , doeet Patricius Discussion. Peripatetic. Tomo I. l. a. p. 39. Ruod idem de saeclo suo dolet B. Augustinus L. XXXIII. contra Faustum cap. 6. Multa etiam foede interpolatae ut quaeritur Originer apud Rufinum de Adulteratione Scriptor. Origen.

x a singula erudite de more persequitur fir doctis simu

139쪽

tos Da Ra METAPHYsi Amodi evidentiam non facere, ut, si rei ipsius naturam consideramus , sallere omnino non possit . Certe in hoc rerum ordine vix , aut nullo modo

fallet: at potest, quod non habent res phasee evi

simus yoannes Moerius in Polymathia , praesertim

. Poremo si inlustria Historiae facta , quasmnibus certissima putabantur, ct postea falya est euemo irutum es, percensere vetiem, longam eset stunum tamen ct alterum adducam . Deleto Surdanapali morte Veterum Asbriorum imperio , tria alia imperia inde exstitisse , alterum Novorum AJ Briorum a Nino juniori conditum , alterum Hab- Ioniorum a Telesis seu Nibonassare , tertium Medorum ab Arbace satrape regio Medorum , adeo exploratum Uidetur celebrἱoribus Chronologis, quos suis oculis cernerent . Veruntamen doctissimus Pri- deaux in Histor. Iudaeorum L. I. initio plane eonficit, non nisi duo imperia nuta esse, Babyloniorum, O 'Oriorum : s qui etξam Med am obtinuere J etimridemque esse Tigiat. Pile ser Arbacem . Tertiam vero illud imperium Medorum ab his sejundium insomnia referri debere. Item histoνῖam LXXII. ἰnterpretum Peram esse, non flum veteres Iudaei , Christiani pro certo habuere , sed etiam in praesentia junt homines nouinepti, qui id in dubium vocare nefas putent . Tamen eiusmodi hφoriam , quam a Deudo-Arpes , di Pseudo- Aristobulo Veteres hauserunt , omnia

finis alii signa prae se ferre, doctissimi aliqui Re

140쪽

LIggR T r R T Iu s . ro' dentes , quae naturae viribus mutari ct aster se habere non possunt. Verbo dicam: si aliquot Histori ei , qui aliquid litteris produnt, vel fallantur , vel fallant , miraculum nullum est, nec ad infinitam Dei ceutiores luetile uti me demonstrarant . Nee alia quid an plius ex Veterum testimonio efficitur , quam Ptolemaei Pbiladelphi tempore fuciam esse versionem Gracam legis , eui postea sub aliis Ptolemaeis ter- fionem additam reliquorum librorum . Vides Priadeaux loco cit. Part. II. l. I9. pag. m. 33O. seqq. O Roncaelia ad Nata I. Alex. IJist. Eceles. Saeculi II. differt. i I. I unico .

Frater ea σ-δρ/ta seu supremum eonflium να- daeorum ex LXM. senioribus compositum , a Mψι temporibus ad Christum usque durasse , penes quod esset summa reipublieae, iudiciumque de feris o profanis rebus, non modo veteres Iudaei , ct Thol-mudipae, sed plerique omnes Recentiores, qui de Republiea, vel Θxedriir γudaeorum Jcriuere , pro

certo ponunt. Verum cum in 'Bibliis nusquam , etiam cum maxime opus esset commemorare , de re

eursu ad tale consilium mentio Aut sed ad Pudiees Rex es , Pontifices Mo. mos , uti Deus jusserat; s Deuterono m. c. xv H. v. S. ct sape alibi J cl.rre con scitur , nullum ei limo A consilium exstitisse , praeterquam ad tempus Juo fe is deferto e quod tam es

alio modo se habebia . Non nisi Herodis Magni , ct Cbrisis temporinus in Elavellis AAthar Ap ο qalorum, o post ad destructionem vjque Tem pii Oe. de tali coninio semo babetur et quod ita nu

SEARCH

MENU NAVIGATION