De Romanorum vocabulis pontificalibus: Dissertatio inauguralis philologica ...

발행: 1903년

분량: 100페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

nam inducere gladium ferentem, quo crinem Alcesti amscindat Euripidem hoc a Poenia antiquo fragico mus tum.

Collatis acrob. at V 19, 1-- eadem verba invenies. Praeterea hilo ipse 3 probabilibus argumentis asseruit Servium ampliorem Gellium non legisse quid vero si quae acrobius Sat. V 7 7-8 et 17 sqq. verbolenus exscripsit meli. . A. II 6 5 et 20 25, verbolenus redire videmus apud Serv. ampi ad Ecl. V 70 et ad Aen. 314 Unde apparere puto Servium ampliorem Sua Μacrobio debere. Denique quae acrobius de Vergilio disputat in diversas partes ex diversis fontibus excerptas disponentes concentum illum inter acrobium et Servium ampliorem per omnes illas partes invenimus. Atque certe mirum esset, si Servius amplior omnes illos fontes quos Macrobius et ipse exscripsisset. Quibus argumentis praemissis facile ostendi posse puto quomodo factum sit, ut Servii amplioris textus tam saepe cum Macrobio consentiat originem enim scholiorum illorum sicut ipse hilo l. c. p. 53 sqq. antea iecerat)mihi ita fingo ad marginem scholiorum Servianorum sc brevioris exempli aliquis ex lectione sua adnotavit,

quae memoria digna videbantur tum alius quidam nova argumenta, exempla, interpretationes addidit, ut paulatim SUCCrescerent, quos nos sub Servii amplioris nomine habemus, Commentarii. Eo denique ab uno in hanc quam legimus formam redactos esse verisimile est tantum Thiloni de uno homines concedendum SSe puto. Xemplum luculentissimum nobis praebet Serv. ad Aen. II 225, ubi quattuor quasi straturis Servii commentarium compositum esse videmus.' Servii igitur irevioris librum

H Quaest. Serviana Halis Sax. 186 p. 14 sq.' Serv. Aen. V 225. Delubra delubrum dicitur, quod uno tecto plura complectitur numina, quia uno fecto Lluitur, ut est Capitolium, in quo est Minerva, Iuppiter, Iuno. alii dicunt delubrum esse locum ante emplum ubi

52쪽

paulatim auctum esse diximus in eorum autem scriptorum numero, qui ad hanc rem optimam praebebant materiem, quin Macrobius primus fere fuerit dubitari non potest. Illius enim libri permultos continebant studiorum

fructus atque eos e iis auctoribus sumptos, quibus Servius brevior in componendis suis commentariis aut nunquam aut rarissime usus est. Quae cum ita sint, mirari non debemus, quod verba quae modo in acrobio legimus, redire videmus in commentariis Servianis, cum a Viris doctis temporibus plane diversis ad Servii verba assuta sint. Quod R. Hatipap-Κlolgi consensum, quem inter Servium ampliorem Μacrobiumque intercedere videmus, non ita explicat, ut partem scholiorum ex Macrobio haustam esse putet, sed et acrobium et Servium ampliorem eosdem fonte exscripsisse contendit, hoc certe nonnullis locis recte se habet. ii iis scholiis autem, suae ad verbum

aqua currit, a diluendo est ausc- necdoche, hoc est a pars forum. - Tantum Servius ad haec alius quidam ascripsit: Varro autem rerum divinarum libro XIX numerus co

ruptus est delubrum esse dicit, aut tibi plura numina sub uno tecto sunt, ut Capitolium, aut ubi praefer aerimare sit adsumpta desum causa, ut in circo Flamini Iovi Solori, aut in quo loco dei dicam si simulacrum, ut sicut in quo Mun candelam candelabrum appellant, sic inquis deum ponunt, delubrum dicant. et hic cum dicit: δε- lubra ad summa dracones, ut esse mani frum, subtexetιi dei simulacrum adiecit enim saevaesque petunt Trifonidis arcem, nec praetermisit quin des nomen adderet dicens sub pedibusques deae clipeique sub orbe te untur, ne in rationc delubri nomen intulisse videretur. - Ad haec tertius quidam agglutinavit Masurius Sabinus delubrum, em Hes, a delibr fione corticis nam antiqui felicium arborum ramos conice detraco in f ira deorum formabant, unde Graeci ξοανον dicunt. - quarti denique cuiusdam sunt alii delubrum dicunt

templum ab eo quod nulli iunctum aedi se pluvia diluarum y aest Servianae, Dissert Gryphis . 188 p. 3 - 27.

53쪽

cum acrobio concinunt nec quicquam ultra addunt, quin ipse acrobius compilatus sit non dubitabimus, praesertim si quando huius ipsius auctor Superste est, quod supra in locis e Gellio excerptis usu venire vidimus. Quoniam qui maximum pontificalium verborum numerum nobis tradiderunt, quomodo inter se cohaereant disseruimus, de iis obiter pauca commemoremus, quos hic illic talia vocabula exhibere supra diximus. Inter quos Isidorus plane pendet a Servio, cum

Nonius inprimis Gelli Noctes Atticas et Varronis libros de vita populi Romani antiquitatibusque rerum humanarum et rerum divinarum compositos expilaverit. Scriptores vero ecclesiastici ante omnes Varronis antiquitates rerum divinarum exscribenda Susceperunt, quorum

Augustinus in libro qui des civitate dei inscribitur, tamari cum Varrone vinculo coniunctus est, ut viri docti inde rationem atque indolem huius operis restituere conati sint. 3 Quae Arnob adv. nat. VIII et 2 de cultu ritibusque sacrificiorum Romanorum affert, originem ducere videntur ab opere quodam in lexici modum instituto, in quo Singula quaeque, quae ad sacrificia pertinebant, composita et explicata erant. In glosso graphorum denique opera Confluxerunt veteris doctrinae miserae reliquiae, quarum haud minima pars e Festi . Verrii libris sumpta est. i R. Agati M. Taerenti Varronis antiquisatum rerum divinarum libri I, XIV XV XV . Flecheis annal. Suppl. XXIV p. 5 sqq.

54쪽

iI. Iani ad alteram huius commentationis Venimu Pamtem, in qua quae de singulorum pontificalium verborum et significationibus et veriloquiis' proferri possunt, composita sunt. In iis autem enumerandi eam secutus Sum rationem, ut secundum litterarum ordinem in priore parte ea asserrem vocabula, quae nonnisi a pontificibus in sacris adhibita esse docemur, cum in altera inveniantur ea, quibus etiam in communi hominum sermone usitatis pontifices certa quadam notione eaque a communi diversa Semper uso esse Scriptore narrant. Ablegmina. aut Fest. p. 21, 7 Abia rara partes extorum, quae diis immolansuri ci Glossar. at V 589, 28 Able mina partes extorum quae roses mina dicuntur. Hanc vocem, quae nusquam alia legitur, e praepositione ab et radice ter compositam SSe apparet.

Acieris. aut Fest. p. 10, 1 Acieris sescuris aerea, qua in sacri ciis utebantur saces of . Quae Glossar. Lat. V 90, 3 leguntur: cieris onus securis, X OCFesti loco sumpta esse videntur cf. praeterea GlOSSar. Lat. II 13 9 Accerres, IV 202, 3 Acesriis. Variae igitur cum vocabuli formae traditae sint, varias de eo sententias protulerunt viri docti, e quibus rectun vidisse mihi videtur Fr. uecheler' qui huic vocabulo 'am subesses dicit radicem, quam in imus,

i In quibus cum non ita facile vera a falsis dinoscantur. insigni comitate consilium suum mihi commodavit v. d. ridericus Bechiel, cui gratias agere quam maximas iucundum est.

'mus Rhen. XLVI 89 p. 233.

55쪽

a te vocibus invenimus acieris autem ad acies se habere demonstrat, ut speres, scribus, quae leguntur apud Enn. ann. 132. 10. Vare sat Μen 1. 350, ad spes, spei, quae forma recentioribus temporibus sola in Romanorum

Sermone remansit.

Ad tegrare. aut Fest. . 12, 3 ad errare est vinum in sacri iis aurere. inurrare enim et ad e rare minus factum est in usarum rediore Quod verbum ceteriiminauditum fictum esse videtur a far quam radicem in fanore, in eo VidemuS.

flumen, quid a sese, quid gratiua, cammcum ' ex quibus duo quae prima suns, uuium nomina, reconcree qualisa e disersa, series et cro, quae sequi ur, liborum

si ni cantaus continet. Vocabulorum quae hoc loco A nobius affert, sine dubio magna pars ipsis a pontificibus non iam intellegebatur; vox a seia alibi non legitur fortasse orta est ex asinissa ci a rico 'irium. Agonia. aut Fest p. 10, 10 Amnias hostias su an a vendo dissas cf. p. 10, 5 hostiam enim avsiqui Voniam

vocaban Gloss. Lat. IV 13, 40 306 4 amni hostia. IV 205 2. V 438, 11 Dubium esse non poteSt, quin

vox a ni ab agonis originem duxerit inde aliae proiectae Sunt, ut puta aut Fest. p. 10, 5 Aronium y dies appellabatur, quo rex hostiam immolabas, i. Varro de l. l. VI 12 Aonales dies, Agonalia Paul. l. α). Albo galerus. aut Fest. p. 10, 12 Albo Ierus a Da nominams est enim iacum capitis, quo Diales a- mines, id est sacerdotes Iovis, MIehanmm Ficbat enim ex hostia alba Iovi area, cui a iobam apex vir ut olea ina. Huius vocabuli veriloquium perspicuum es Ceterum quae Geli. . A X 15, 32 secundum . Varronem de flamine Diali exponit. ad manc rem pertinentes is solum album

56쪽

habes olorum, vel ιαν maximus, vel quod Iovi immolata hostia alba id fieri sorteat es etiam galeo S. Attilaneus. Serv. ampi Aen. XII 170 nonnulli auum porcum non porcam in foederibus adserunt solere mactari, sed possum periphrasi usum propter nominis hum litatem insonsam vero bidentem dixisse, quism onti cesaltilaneam vocant: ci Act. D. Arv. C. I. L. VI 2099 p. v. 24 et p. II v. 1. Vocabuli compositio aperta est. Ambarvalis hostia. Hanc vocem, etsi fratrum Arvalium est, tamen in pontificalium verborum collecti nem recepimus, quod iratres Arvales antiquissimis temporibus sub pontificum potestate fuisse verisimile est et quod, cum Collegium fratrum oblitteratum esset, pontifices eorum sacerdotali munere fungebantur Strab. V 230 . Ceterum quid significet vox quibusque ex elementi composita Sit, cum appareat, nihil iam de ea dicendum est. Macrob. Sat. III 5 7 ambarvalis hostia est, ut ait PD, ius Fessus, quae rei divinae causa circum arva ducitur ab his, qui pro 'vibus faciun ci. Paul. Fest. p. 5, 1. SerV.

Verg. Ecl. III 77. V 75 Georg. I 345. Strabo V 230.

Glossar. at V 615, 28. Eodem modo formatum est amburbius, i Serv. Verg. Ecl. III 77. Paul. Fest. p. 5, 2. Gloss. at V 16, 3, quae glossa sine dubio Servio

debetur. Ambegnus Paul. Fest. p. 4, 16 Ambedo bos et verbis appellabantur, quum ad eorum utraques aura Uni in sacri cium ducebantur. Varro de l. l. VII 31 M ambignabo apud augures, quam circum aliae hostiae consumunturIci Gloss. Lat. V 559 7. Aliter Fulgent. p. 113 14 Helin):

Bebius Macer qui fas alia sacrorum scripsis, is non eas quae gomino parerent, oves sacri care cum duobus arnis altrinsecus religoris, quas oves ambignas vocari quasi ex Nfraque pari a nos habentes. De fornais ambieg nus, ambes nus, ambignus ita resse habere videtur vocabulum compositum est ex ambi- et ρο-- Si vocabulum ambi cum a Voce Coniungitur,

57쪽

quae a vocali incipit, s eliditur: L am amatis, amb-edo, amb-Eo, amλέως Si ero secunda vox a consona incipit, formam ambo in coniunctione adhiberi videmus ambia lustrium, ambi ariana, ambi-dex re et Cum ero Sermo Latinus in syllaba clausa ante Complures Consona pro

vocali es ponere soleat ci. Dietrich euschr. . v I. Syracis rach. I 593 sqq. , quam Paulus nobis tradidit formam

amberna ut rectam accipere OSSumuS. Anclabris. aut Fest. p. 77, 11 Anclabris ea ex qua in sacri cando diis anciatur, quod re haurifur in Straturque, i. p. 10 11 Anclabris mensa ministeriis disinis fata. Vasa quoquc in ea, qui s sacerdotes uruntur, anclabria appellantur. Hoc vocabulum alias non invenitur. Anclabris ab anclare deducitur, ut lavabrum a

lavare cum verbo anclare ei Graecum αντλαν, αντλεῖν.

Ancus et Ancula. aut Fest. p. 19, 16 Ancillae dictae ab Anco Martio rem, quod is bello magnum semianarum numerum ceperis. Sive ideo sic appellansuri quod antiqui anculare dicebant pro ministrare, ex quo dii quoque ac me feruntur coli, quibus nomina sunt Anculi et Anculae Ut ex aul. p. 77, 11 v. Anclabris apparet, haec VOX Coniungebatur cum anclare, quod est haurire. Id quod falsum est Ancultis ortum est ex ambigolos, quae VOX eadem S atque Graecum asιφιστολος Bugge Altuat. SIud. 22). Ab hoc anculus deductum est anculare, quod significat ministrare ab anclare autem sive haurire plane alienum St. Ape Xao. Arnob adv. nat. VI 24 quid inquam sibi haec volunt apes ones, hirciae, sit Ernia, lovavi, quae sunt nomina et farcimin m onera, hirquino alia Savusne comminutis alia inculca a pulmonibus cf. Varro de l. l. V 111 rιod in hoc farcimine summo quiddam eminet, ab eo quod ut in capit apex apexabo dictu Glossar Lat. 440, 30 561, 31 os ab sarcimen x hoc rotundum. Tantum ex his scriptorum locis intellegi potest, hoc vocabulo certum quoddam farciminum genus significari; sed

58쪽

unde originem duxerit vox dicere nequeo. Quam Varro affert explicandi rationem ab apice arcessitam vix pro recta accipies. Ceterum apexabo, quam formam Varro glossariumque exhibent, certe non diversa es Altera utra forma inde fortasse orta est, quod librarii errore aliud quoddam vocabulum cum hoc confundebatur. Ar ferius. aut Fest. p. 11 14 Ameria aqua iuge in ris libabatur dicta, a ferendo sive vas vini quod sacris

adhibebarum Eandem fere huius vocabuli explicationem exhibent Glossar. at loci aliquot IV 208, 11. V 491, 5. 441, 29. Paulus l. c. recte dicit hoc vocabulum a ferre fictum esse clittera ante in i r transiit id quod saepius

in prisco Romanorum Sermone iactum est, ut V. gr. arfui ei Sen. Cons de Bacch. legitur cf. Priscian P45. Ceterum a Verbo ferre complures voces sacrae deducuntur, ut puta

in riae, inrumenta, praeferimιlum, re orisa faba, et in dialecto Umbricat amerium Armillum Paul. Fest. p. 2, 5 Armillum vas vianarium in sacris dictum quod armo, id est humero depor emrpci Non. p. 547, Gloss. Lat. IV 20, 6 480, 34. Quod vocabulum nisi ab armo derivari non posse recte Festus dixiLArmita Paul. Fest. p. 4 1 Armis dicebam vieto

sacrificans, cui lacinia togis in humerum erat reiecta Legibus enim Laurensum sanctum es , ne pomum ex alieno legium in armum, id est quod humeri onus sit. Gloss.

Lat. II 3 19 Armisia σέα. De hoc vocabulo quomodo res se habeat, dubius haereo. Nani de virginibus tali modo ornatis nihil plane constat quod Scaliger in Festi editione maximam virginem Vestalem dictam esset Saepius contingit, ut Latinae linguae voces sollemneS redeant in Umbrorum sermone cf. stilla aul. p. 73, prosiciae p. 85, impidum p. 87, adolere P. 1, arculam p. 92, Dura p. 105. Dragendoris, Die muDach de Vestalisinen, us Rhen. LIp. 28 ex hoc Pauli loco coniecit priscis temporibus virgines Vestae toga vestitas fuisse.

59쪽

putat, nihil habet quo sententiam defendat. Ac ne de Saliis quidem virginibus cogitari potest. Eas enim paludatas, non toga vestitas sacrificium facere Aelius Stilo nos docet Fest. p. 3294 1'. Vocabulum certe ab armo fictum est. Armitia autem ci Gloss. I.at. l. c. sacrificia appellata luisse videntur, quae ab his virginibus fieri solebant Assidet a. aut Fest. p. 19, 12 Assidetae mensae

vocantur, ad quas sedentes famines sacra faciunt. Festus ex assidere Compositum esse hoc vocabulum ceterum inauditum recte dicit, os mederi medela, suadere, Suadela,

invere iugola Goelatus ea quae Gloss. Lat. IV 476, 44 et V 589, 9 exhibent, nempe asseda sella, iiivis cum nostra glossa coniungit fortasse recte. Alanuvium at anulus . Paul. Festi p. 18, 11:AManuvium sic codd. est oculi siculis genus, quo in sacri iis utebantur sacerdores Romani, cf. Nigidius p. Non. p. 40 . ex re in saliaribus auunus ad antis libri tintinnas, i est sonat Glossar Lat. I 22, 25 arena εἶδος

τοτηρίου στράκου, ν ά πρυτάνεις ἐν ταῖς θυσιαι χρωνται. ibid. v. 47 afanulus amanulus liber αγιον ρεως σκεμος, ιμήλιον. Praeterea in commentariis ludorum saecularium quintorum et septimorum C. I. L. VI 2323 v. 10 et 132 legitur ad afallam inuerunt sequentibus nominibus virorum qui tum sacrificio adfuerunt. De quo dicit Mommseni) θMιm vocabulum quid si ni caret, cum frustra

quaesivissem, admonueruns per litteras et Buccheler et Zave.. meisia vocabuli in re sacra apud Romanos antiquitus usu pati, quod est a tana, a quo falla derivatum sis, corolla corona, femella a femina Signi catur eo vasculum quoidam in re sacra tirpatum e. q. s. Recte haec Omna Sensecundum Viros doctos quos appellat olim in usu iu- erunt et atana et atanus et fanum, a quibus formis

et atalla aedi alanulum originem iuxerunt Sed quod i Ephem epigr. VIII p. 254.

60쪽

Hommsen in annotatione 2 eius quem laudavi loci eam quam Festus l. α exhibet lectionem reiciens pro Mantivium athanulum scribi vult, virum egregium non Sequimur. E stant enim satis multa exempla quae nos docent ipsis invasis sacris formam illam in uvium exeuntem usurPatam fuisse, quibus monemur ut Festi glossae scripturam minime mutemus Paul. Fest. p. 337, 10 Simpulum asparvulum .... in . . . in sacri iis libaeum Schol. Iuv. VI 343 Sim- pu Vium vas sacri iis aprum . . . . est. p. 2644 2: rubrum, pelluvium in sari iis vas .... est. p. 161a15: alluvium lacum commentarium sacrorum signi- sicut . . . e. q. s. Atanuvium igitur cum ut formam Vere ILatinam Servare possimus, quaeritur, utrum scriptura

per th an per u aut recta sit re cum a vocabulis Latinis plane abhorreat, minime habet quo defendatur secundum illum quem supra laudavi titulum, qui atalla exhibet, una tantummodo i littera recte scribitur. Auli coctus Paul. Fest. p. 23, 13 Aulas dicebant, quas nos dicimus ollas, quia nullam liueram ominabanLBaque aulicocia sic codd. exta, quae in ollis coquebantur dicebant, id est elixa. Eodem spectat quod Varro de l. l. 10 dicit etiam 'umentum quod ad os olli qua soles addi ex mola, id es ex sale et farre moliso. Quod Vincabulum quid significet, quibus ex elementis compositum sit, perspicuum est. Apud Festum autem pro utacocia, quod iam dudum in suspicionem vocaverunt viri docti, quid reponendum sit, docent Acta fratrum Arvalium in quibus compluriens aulicoria illa exta appellantur: e. g. C. I. L. VI 2065 a v. 21 exta aulicocta reddidis. Ceterum

perfacile per librarii errorem ex COCΤUS illud COCIUS fieri potuit. Bria Glossar Lat. II 31 19: Bria εἶδος αγγείου.

Arnob adv. at VI 29 in eo loco ubi de sacris Romanorum ritibus verba facit brias depromise of Apul apta. 59. Charis. . L. I p. 83, 16 Heber et ebriacus ne dixeris.

bria enim vas vinarium, inde ebrius et ebria dic

SEARCH

MENU NAVIGATION