In tres priores Aretaei Cappadocis libros commentarii

91쪽

do Hippocratem latere potuerit morbus satis Vulgatus, aut ejus aetate non egistere. Et respondet omnia intestinorum, atque ventris tormina, uno ilei nomine indicasse. Quae responsio viri doctissimi cum auctoritate Celsi, quem citat, tum hoc Aretae 1 loco confirmari videtur, quo dolorem colicum & ileum una eademqne disputatione comprehendit. Nisi quod hic quidem κωλικοὶ nominat; & tamen libro ultimo Therapeut . in indice capitum, habetur hic titulus, πρια, κωλικων. Sed hoc non est contra Mercurialem, qui de Hippocrate & antiquioribus loquitur. Nos vero Aretaeum multo tempore Celso inferiorem demonstraVimUS.

ον, sῖεν α λλο c ρησεις γι νο- ον, ἡ τίω ζ σάρκα. Ad hanc mentem Ferneli US 6. Physiol. cap. 3. dum ea caro sup . hepatis) quae subsantia concretum S coactum anguinem exprimat. Idem tamen 6. path. cap. q. jecoris substantiam C semine coni latam assirmat.yecoris inquit) soli subsantia, Dermatica cam it, nou magis quam pulmonis reparari potest. XXIII. IO. κῆ τ σοφῶν ἀφηγέοντι ιτινες J Platonem intelligit, qui in Timaeo ; si T. θυμ l. κον in jecore collocat. XXIII. II. 'Pιζωσις se φλcCῶν Vide Piippoc at. et ει Υοφῆ ς; Venarum principium hepar facit: aliter Aristoteles; cujus in sententiam nunc plerique Omnes pedibus vadunt.

tur. Scribe & suppleXXIII. a. q. θ ἀτελής, et ροθυμύη θ μοῦνον Uno Verbo θυμος dicitur, ut supra notavimus eX Hippocrate. De his signis inflammati jecoris; vid. Galen. s. de loc. astedi. in historia Siculi medici.

tur, CUm plorantes spiritum continent, & ita distenduntur: quod &in vomitu fieri palam est; πταιδία, ibid.

XXIII

92쪽

XXIII. 3 o. 'Asi ἔπι ξ εα τοι πάθεο J V orbi Ἀ-ξεις dicuntur Hippocrati, qui tempore increscunt, & deteriores subinde cilici una

Hi, θ - προ- φανῆ supple ἴκτερ ) συχνουςJ Ita Hippocrates aphoris. 61. seci . Plini US lib. 26. Cap. Ιχ. Morbum rSitim in oculis graecipue mirari es, tenuitatem illam, densi latomque tunicularum fella subeunte. Hippocrates festimo die in febre mortiferum signum esse docuit; nos scimus Tiret se aliquos etiam ab hac desperatione. Ubi parum sincere Hippocratis sententiam eXpreuit ille. Non enim a septimo die, sed ante septimum scripssit Hippocrates; neque aliud quam κα κἀν denuntiatur illo aphorismo, quod non necessario est cum desperatione; pro mortifero tamen accipere h1c videtur

XXIV. I. Oκ οιθ, ἡ Κ λοήραγίη J Icteri ante septimum diem apparentis minas averti asserit, triplici genere evacuationis, haemorrhagia, ventris profluvio bilioso, &copiosis urinis sinceris, hoc est, flavis id modum & biliosis, quae sententia est Hippocratis I. Epid. sei'. 2.

ώφελησμεν δαψιλῆς πίμορραγίη, οἷον Vid. &lib. de victu in acuti S. Oκοσοι η αμορραγών, ἡ κοιλίης τα χ J Locus depravatissimus, sed

qui minimo momento restitui poteit, addita scilicet negatione μη, equa clim litera γ eX trita fuisset, eX negatione facta est conjunelio disjunctiva quae sententiam absurdistimam eicit. Quid enim absurdius, quam post per sanguinis e naribus profluvium, aut hi

lio solum copiosam dejeetionem, aut denique urinae hoc cst, biliosissimae evacuationem, jecur suppurarit cum testatur Hippocrates ejusmodi evacuationibus criticis materia depulsa, icteri praecocis minas averruncari; nempe verbi S modo allatis eX lib. I. Epid. seel. 1.part. 6s. εςι ' Oi τιν ἐκτιώοισι &c. Idem & testatur Aretaeus; di cit enim ών ἔλεθρον λ λλαν οἰ cui dicto plane est ἀνακολουθον, quod sequi tur ; τουτεοισι θ εχπἀ τρῶς ἐςλμάδας ἐς ἐπαο nisi negatio, ut diXj, reponatur. Etsi enim non omnem suppurationem

hepatis

93쪽

lethalem esse docet Hippocrates, & post eum Galen. aphor. 43 . sed . . quae nimirum non est in substantia jecoris, sed in tunica: tamen cum simpliciter ad suppurationem converti jecur dicat Aretaeus, non est ad rem haec distinctio; deinde neque in tunica suppurationem fieri posse post illas copiosas evacuationes salis puto omnibus perspi

cuum.

cant.

XXIV. 17. 'Eς φαν φλεσα μεγάλGJ Ita enim etiam Aristoteles appellat μεγάλu μεγις υ φλε ἔοι, Ι .hist. Cap. II. XXIV. I9. I A ca ρῶτον λοCον et ereS in jecore humano plures lobos seu fibras agno erunt. . Ita Gal. Cap. . de usu pari. 2 l, τὶ θ

De jecore enim haec debent intelligi. Servius ad eum locum : brae sunt eminentiae jecoris. Si tamen ta rei ta standum est, vix hujusmodi fibras in homine admittemus. Fernet. I. phys jecur fere bras in 7. Grae)ci λιἔὼς vocant) disserisum; quamvis conspe rum δε nobis est, nec raro, folinum, nulli que s bris divulsum. Aristoteles quidem nullam hujusmodi fibrarum fecit mentionem, sed de jecore haec tantum

merum fibrarum in Variis animalibus notat. XXV. I. Galen. in EXegesi eXponit τὰς c. e fcματρο υονίους i. e. vel res ex fluxu afectus. Male tamen ibi aes ιὰ pro a ονιου ; Vel in Uni Versis S at lictilis, Vel proprie circa COXendicem. E. υτε ρηγνυώρη πιμο ραγDη 1κ ην i ia' C ούμ ραγίη , Pro verbo μο-ραγεν. SI rupta vena sataguinem effuderit.

94쪽

verbium est, Luatit Ino nudius tertius, καθ' ἐν giuatim: quae sane huic loco non quadrant; scribe itaque ευ τε et μοθεν - ακφαινί-m τι άμα ἰplana haec lectio; cui & Crassi versio congruit. XXV. II. Προσώπου ε Θηρια ξαυ-J mi VS Vertit facies decolor rubet, quod absurdum videtur ; quae enim rubet facies, quomodo decolor dici postit Eadem perpleXitas in verbis Arctaei: nisi quarundam Vultus partium tantum; aliarum rubor intelligatur. Sed puto rubedinem hic significari remissam & ditatam ; quod sequentia

verba indicant: το ξυμπαν σῶ ια.

XXV. 2I. 'Eπω τοῦ Θ ηυῶδες J VOX haec occurrit passim apud Hippocratem lib. 2 Epid. se ist. I. φθινοπώοου μάλι α Θη, λες. item 6. Epid. sedi. I. de cujus eXpositione inter doctOS non convenit, ut nec ipsum nomen ejusdem ubique significationis. Duae autem sunt acceptiones magis Vulgatae, vel pro malignitate vique morbi aut humoris indomita & effera, qualis atrae bilis; vel pro lumbricis. Loca id confirmantia obvia apud Hippocratem. Foesius secundam acceptionem magis amplestitur, Jc citato loco CX et . Epid eX ponit, quibus interaneorum animalia autumni malignitas in generat. Vertim aliam acceptionem hujus dictionis minus tritam nobis hic insinuare videtur Aret LEUS, nimirum pro macie CXtrema, qua Vultus efferatur. Pravis enim alimentis homines non solum contabescere, sed etiam emerari certum est inquit) το Θηυωδες - ακμά ac τι, νέο mi, οισι ιΕνη - λήτης zπονηρῆς f ταλιυπωώης ἡ Aristotele S in probi. τι Θηυίδοις τὰ ιψοις f τὰ ηΘη οὶ G τῆ - ον ες η ἡ κομμιιτ . Ibi Θηυ διὸς τὰς ιψεις intelligo squalore ac macie corporis deformes S ferini. At que hoc sensu hic accipiendum esse, patet iis symptomatis, quae in hocce affectu proponit, nempe cutis siccitate, rugis, atque asperitate ; tum eos aegro S ait Ciue μαωσμ ύλας. 3XXV.

95쪽

XXV. 33. Km -η-F, Olirn divinavi Bitermissio, pausa, induciae, sed nihil mutandum: proprie successo; cui autem aliud succedit, id non est perpetuum. Ita haec vox pro intervallo recte accipitur.

XXVI. IO. Ε τεχει θ του δε η εγ γνο φη φυγμονη - αἰ μαλα ψJQuibus urinae suXus intercipiatur, memorat. Est autem Archigeni sugillatio in oculis, sanguine CX plaga in partem contusam effuso, quasi ον μι. Hic Vero pro grumo sanguinis accipitur; idemque est quod ut Galenus eXponit in libello adversus Lycum, in descriptione κυ μ ατ', hoc est, conceptUS s X dierum, tradita ab Hippocrate, lib. de natura pueri. Haec sunt verba Hippo

dum censuerim τινο , i. e quodam exis ente tu a 'sd mμάλωπι, mole scilicet consanguiuea, albore ex feminis sub santi , quae rudimentum est partium spermaticarum, ut deinceps scribit. Ex quibus Galeni verbis patet, α μαλωπα ibi pro hoc est, grumo sanguinis usurpari ab Hippocrate; quemadmodum hic ab Aretaeo. XXVI. 17. 'Dελη ἡ ξυμφορή x in f ξιωια θησιςJ in MS. lentet. ξυμ-

Lo, C κοθορνυμοι & Θορνυμ ω, ex imio. Sic apud Lucianum τὼ υπνου. Talem somni modum notat in Caio Suetonius; incita-hatar tu omuia maxime ; neque enim pius quὰm tribus nos Iarnis horis

quiescebat, ac ne his quidem placidia quiete, sed Iastia miris rerum

96쪽

interjectis, postquam cavam descendentem descripsit, subdit, ά:άρ se δὲ κοιλη: Ob hanc causam hic in plurali κοιλας φλείας diXit. XXVI. 3 3. 'Aλλ' ἡ φλεγμονῆ το ξυώ ιιιμ ολ ραγιο γιβο - νθ xl S. τῆ ξιά

propter quam uterus & Vestica partes nervosae dicuntur, aperit idem Galenu S co m. I. in I. Epid. Part. 2. & nos quoque declaramus nostris in problematis medici S. XXVII. ii. ΕΗ γ-mκων g - έων f φλεγμονας οριαπιε ε 3 Locus mihi mendi suspectus. Sed abstineo. XXVII. 18. 'Aδρονίη τε πει. ολῆςJ Ita Galenus lib. 6. de symptomatum

XXVII

97쪽

XXVII. 3 I. βουπρη εiJ Plinius lib. 3O. cap. Supresis animaIesi ra rum in Italia, simillimum farabaeo longissedi; fallit inter herbas maxime bovem ; unde S uomen iuvenit; devoratrimque tae Ioseue in m.

mat ita, ut rumpat. Herba etiam est ejus nominis, de qua Theophrastus lib. . histor. Plant. cap. 8. Idem Plinius lib. et L. cap. 22. Lupresim magna inconsantid Graeci in laudibus ciborum etiam habuere, iidemque remedia tauquam contra Te mim prodiderunt. Et ipsum nomen indicio es, boum certe venenum eqse, quos di stire gusat fatentur. XXVII. 32. Km τονά μιασι ι sic in Turneb. Lait. εμπιπ ,1 Mira scripturae depravati O, in dictione τε νάθ, ασι. LCge meo periculo, etτῆυοκάριπησι. GenUS Cit erucae in piceis nascens, de quo vide Dioscor. lib. 6. cap. 2. Indicio est verbum sequens accenditur. Non enim flatu vesica inflammari potest. πνιγος.

XXVIII 13. Tιν Cartilaginem intelligit, quam e formem Anatomici appellant: de qua Galen. lib. 7. de usu partium ita scribit ; τοῦ f τω το πέρος, ο

μιῆ f τι τη ψερους τ φρενων δη δε G κα δίας. Notat igitur Aretaeus uterum hysterici S ad Cartilaginem usque ensiformem interdum ascendere ; & non in Omnem partem vagari; ceu animal quoddam sit in animali, quemadmodum de pudendo ait Aristoteles, libro de motu animalium ; eam scilicet partem ello 's Quae opinio et li fuse a Galeno refellitur in libro 6. de to C. alis cap. s. tamen & Hippocratis & Platonis auetoritate, Aretaei quoque hoc loco, atque eXperientia standi in P O ius eii, quam Galerii rationibus, quas & ipse Fernelius, ut experientiae contrarias. explodit, lib. 6. de sympl. cap. I 6. Hippocra is Verba lunt lib. de loc. in homine: ων σφι ειρ m) ον γοις

foetus causώ; oscitanter: i πόθεσις Uic me icamentum significat, quod locis mulieris inditur: Vero dicitur. quod abortum faci t. Hippocrate S c περπὸν Vocat. Juvenalis simpliciter

98쪽

XXIX. Is . NT A οκως ὼθ α f ενΘαJ Scribe in neutro. Comparat motum uteri cum motu arboris, quam Ventus impellit in diversas partes, ob quam causam nutare Videtur. Quia tamen ta pius πρέμ νου similitudo usurpatur, ad exprimendam rerum stabilitatem, quae nullam in partem inclinent; quomodo usum Phavorinum, cum de Socratis constantia verba faceret, testatur Gellius At

τ cir εμ νων; Venit mihi in mentem, fortaste Aretaeum iaως πτρυμνη, si ut ipsis, scripsisse, maxime cum eo spectare videantur sequentia Verba, ἄνω τὸ κατω et λαει, sursum G deorsum natat. Sed tamen receptam lectionem non soli cito.

XXIX. 17. Ab ἔολον ζ Θύου Generationis scilicet, quae opus divinum est, nempe participatio aeternitatis in rebus interitui obnoxiis. Generant enim animalia & plantae, .να ζ άὼ f F Θύου usfi- χωθιν δάαν , inquit Aristoteles lib. 2. de anima ; quare generatio. nem eleganter Θ δεον τοῦ b γμοι Vocat AretaeUS. Porro Verba haec citat ex Plutarcho in Pericle Claudius Minos, commentariis in Alciati cmblemata, imbi. 77. manifesto lapsu memoriae; sed& judicii, qui non adverterit Ionicae dialecti verba, quae nusquam apud Plutarchum.

pellat lib. 1. Methodi. Item in lib. de tumoribus praeter naturam, ubi & varios alle eius ea voce significari docet: nam de incipientem elephanti assim ita appellari notat, & tubercula jUXta aureS: τοῦτο si

99쪽

pro quo scribe als φυσιν ibit & morbus σατυυας dufius Aristoteli lib . de gen. an. cap. 3. Cium humore nimio facies tumet, ut satyris. De fatyriassi iterum noster cap. πῆι ἐλάφα β'.XXIX. 18. 'Ες όμοιοτῶ F Galenus citato libro Metho

animalia, cum ad aliquem assectum irae, Vel timoris, vel audaciae, certa corpori S mutatione incitantur; non enim ad rem Veneream tantum pertinet id verbum, ut plerique eXistimant. Alistoteles lib. I.

verbis liquet hoc verbum κέ ασκά ita indicare corporis ad aliquem animi motum, ceu inchoatum affectum. Sic apud Suidam Herodotus ad Olorum patrem ThucydidiS; σε ολορε ae τεκν ς' ο σις ηος οργωσαν τ- ωρος τοι Qua pio Plei non plane asse lentior Galeno, cum explicans Aphoris . sei'. I. ait hoc verbum translatum esse ab animalibus ad Venerem concitatis. Latius enim patere hoc verbum, Origo ipsa indicat: ab ο ἐγοου enim appeto, per syncopen fastum est ὀργῶ, inde & οργη. Hippocrat. cργκτα Olχοιον diXit 6. Epid. pro humores ἐκκυσιν ἐτει μους C σκά ασου, prumptus parat que ad excretionem facere. XXX. I 8. Λογ τι S γυwιῶκες Disputatio l)1c de nomine ut Vulgo loquuntur). Negat Aretaeus foeminas satyria si laborantes esse: quod non habeant μουοι ἐς ορθίησιν, caudam videlicet salacem, quae Propter naturam recte maneat, qualem satyri habent. erum ut largiamur ea causa in foeminis σα υργασιν dici non posse; attamen hoc non obitat, quominus affectus idem, qui viris ορθίασιν facit, iis vere accidat: nam & mulieres tentiginem pati suo modo testatur Galenus lib. I . de usu pari. - τον supple αυχενα ψ- κε σα ο

100쪽

qui subest ei nomini patiantur, confirmari potest verbis Juvenalis de

Cum enim impudicissima illa uxor nulla Veneris abundantia satiariposiet, ut ipsemet ait Juvenalis, plane affirmare licet hanc laborasse eo affectu, qui in viris Satyriasiis dicitur; utpote quae, ut initio Aretaeus definit, nihil aliud sit, quam ες ομιλ ίω, libido es raenis quae nullo concubitu sedari potest; ουδὲ ε τ πολλοισι συιεχ ετιτορ νον τι όρθιον. Ejusmodi esse & furorem uterinum arbitror satyria si virorum analogum, quem ad clariorem docrinam χλοσαυί- appellat Aretae a S, qUasii propria sit foeminarum μαχλοσ-η,

CAUSIS SIGNIS

DIUTURNORUM MORBORUM.

XX II. io. Θανατου - τέου - Aliter Hippocrates citato loco: a gros nolle quidem mori, sed tamen morbi molestiam con

Sed non diversa Hippocrati sentit Aretaeus. Verum s an positio particulae