장음표시 사용
111쪽
racem aer ingredienS, arterias et cor, Sanguis i influens Adtrahens igitur et dirigens conjunctae sunt causae. Id autem calorem Ontinuum eSSe eX antedictis collectum est. Id meatica Vero caloris St mentum et instrumentum principalis est, quod calorem continet
Naturalis calor suapte fere natura sertur ad Summum, hic F. 48h. Vero usque ad aliquid. Extrinseco ergo administratur arbitrio; ψὶ Π nutritur quidem et temperatur Sanguine et aere InducenSigitur nutrit et temperat, conservat igitur et disponit. Hoc
aut corporeum est, aut incorporeum. Cujuscunque autem Cor- Pori opus organicum aliquod, quando CXCOSSOrit temPUS, OCCS- Sarium CSt, languescere, ut Culum, manum. Naturale quoque
et animales quae dicuntur operationes ejusdem necessitatis lege tenentur, ut memorari, appetere, imaginari, digerere et Similia. Solus motus cordis infatigabilis, continuus. Causa igiturm OV en in Corporea est, neque accidentalis Prius enim Substantia disponit ea enim caloris et CompleXioni aCCidentium et proprietatum regimen tenet, sicut superius et in libro de anima uberius demonstratum est substantia igitur incor-POrea. Ea vero est anima. Atque horum omnium in pro- Patulo evidens signum suspirium, quod est omissi haustu Sa mente desiYa in multitudine restauratio. Cum enim alicujus con CCPtioni Seorsum Vacat anima, tamquam ab alii ab Stracta, aeri quoque adtractum intermittit, constante tamen calore ceteriSque instrumentis, quiescit interim et respiratio. an dis-POSitionem natura non sustinens laeditur. Anima igitur re- Spirans multitudine adimit, quod amisit in numero, atque hoc ne-CeSSaria quadam et ineYorabili violentia continuum in unoquoque demon Strative syllogi gat experimentum. Motus igitur cordis et intellectus hoc differunt, quod hic motus non est, neque in inStrumento Persicitur, uterque tamen insatigabilis, Continuus eodem utuntur proXim principio, aut plures unius Sunt animae hoc autem in libro de anima necessaria demonstratione CaSSatum St. Anima igitur calorem Continet, spiritum calor enim
ih Cod sanguiniS. In mas: Quod omne organum in opere Suo satigatur.
112쪽
tantum calefacit. Eo utens anima semen in membra, cibum in humores, sanguinem in Spiritum permutat. Deratiocinantur onspessulanus et Salernum, i naturae id opus
opinantes animam enim nesciente animato rationali agere, Cor
pori enim alligatam sine ipsius amminiculo nihil effectum mancipare. Si igitur opponentibus facilius est, medicinam adimere, quam physicam Concedere ' et ad interrogationem quidem
i Damit in die Aergieschulen et Monipellier und Salerno gemeint, welche sicli im Zeitalter Alsred' eines grosse Ruses erseeuten und die her-vorragendSte Orte i Abendland waren, an elchen ine lioliere medicinische Bildun erworben erden onnte, te Bologna, a die juridische, Paris, Wasdi theologische nil philosophische Bildun anbelangle Dies egeugi aucti Alexander echam De natorer. p. II. in Quid de Salerno et Monte- pessulano loquar, in quibus diligens medicorum solertia, utilitati publicae de- ServienS, toti mundo remedium contra corporum incommoditates contulit Civilis juris peritiam vendicat sibi Italia sed coelestis scriptura et liberales arte civitatem Parisiensem caeteris praeserendam esse convincunt. Die Schule on Ionipellier, etche in Ansange des reigelinte Ialirhunderis sons physicae heisSt, a Schon m die ille des a. Jahrhunderis berulim und esuchi. Joh. Sarres beriensis spricli in Seinem, um II 6 versassten Metalogicussit II, c. . vo Monipellier te on ine neben Salerno blithende Schule: Salernum et Montempessulanum profecti, lacti Sunt clientes medicorum. Haureau Hist de la phil. col. I, p. 34. - structa Hist de la ac med de
et ultramontani medici plurimum student, ut habeant scientiam de univerSali . . At medici montis Pessulani, sicut magister meus, et alii probi viri, qui fuerunt scholares, qui student satis habere scientiam de universali, non pratermittenteS scientiam Particularem unde magis aspiciunt ad curationes particulares et di-daSCala et vera experimenta habere, quam semper universalibus latrare. Nach
nungen mercenarii morborum curatores und plebejae medicinae proseSSores
113쪽
dicimus eadem et de natura objici posse, cui hujus operationem attribui multo absurdius est. Primo quia neque Cientia, neque SubStantia, neque X e St natura, ineS autem Semper ut in subjecto. Secundo quia ejus permutatio semper a contrariis fit in contraria. aYime autem quia natura Circumagitat, ideoque quotiens ipsa permutatione diSponit, prout compleXio, Corrumpitur animal. Ad rem vero et Virtutem: quia quaecunque in nobis temporum comitantia fiunt, propriis perceptionibu RSSequimur ut Supra scriptum imaginationem, digestionem et similia, quae vero Subito signa rationem et intellectum aperiunt, ut humorum et Spirituum generationem, membrorum informationem et similia. Haec enim, quae et qualiter Sint, ConprehendimUS,
fientia vero nequa Uam RSSO Uimur . . . .
Spiritum vero vitae, immobilis quidem principii primum
effectum, moveri dicimus . . . Velut irradiatione quadam et Circum quaque diffundi, ut uno et eodem momento generatu in corde in exterminalibus est pulsus, atque o continuum XI Orimentum et ratio Constans et Communis Omnium peritissimorum approbaVit Poratio .... Sunt, qui virtutem motiVam hujus motu CauSam SSerunt.
Ea vero vel aptitudo est ad motum, vel aliunde potentia, Vel utrumque Anima igitur hypatonica hujus est Causa, Calor et spiritus Iropria. instrumenta id meati Ca.
P rimus et continuus animae actus vita est Haec cordisFol. 49 motu efficitur. Ibi ergo est movens semper est motori proximum, φλ quod ab eo est primum Omnis vero Virtus, quo magis accedit principio, persectior St, multitudine et divisione minor, potentia et unitate praeStantior, perSeverantior et ad operationem CCO-
in quo non licet medicum navigare. HaSer l. c. s. 777. - Dies Thaisachensin nichi et unierschatZen ; Sie eige uns I das die Opposition gege die Scholastili uersi vo de an die Erlahrun unu die Thaisachen gewiesenen Aergien ausgieng a Wie Duli schon de Gegensat vo Theorie und Praxis, Philosophie und selbstguhiedener Empiri eniwicheit War.' In marg: Quod motus corii is sit Principium aliorum motuum.
114쪽
modatior essentia integrior, sibi Sufficientior, et haec omnia meta-
physicae diligentia ad purum prosequitur. Τ Uita igitur in animali
est primum. Dicimus autem Si Primum, Ut quo non XiStente,
reliqua neque actus invenit, neque intellectus adtribuit, ipsum Vero Sine reliquis VeliYistere vel saltem intelligi possit. Sic igitur
Utta, SenSu, motu, ceteriSque Similibu prior. Neque enim CoaequaeUum Sunt SenSu et simile potentiae cum Vita. Unius autem
una est anima, et ipsius aliquod instrumentum primum. Ipsius ergo effectum ad reliquorum operatione OSSe medium, PSumque reliqui motu et operationis principium, palam autem erit ex his Animae enim beneficio primo ipsius instrumenti amministratione participant, eo enim animata Sunt, quo oblato nullum reliquorum inesse pOSSibile St. Primae enim potentiae ut appetitus retentio, digestio, expulsi animae inSunt benCfici . . . . Fol. 9 Simple Ver CRUS aut nullum habet effectum primum, aut col. II. Uno et Prim utitur organo, quod omne HUS Operatione aut
distribuens Suscipit, aut pro merito organi distribuendo elicit. Amplius aut eodem organo id efficit aut diversis. Si diversis, neutrum erit Primum, neque imple CauSa Simplicem et primum motum habebit, neque organum primum. Amplius: Si nulla in-Strumentorum participatione Simul diverSa movet organa disserentes ad differentia relationes habebit, nec erit Simplex, plures igitur unius animae ferunt , aut una e multi CompOSita, quae simul diversis et loco sejunctis tota inerit, ejuncta Seos Sum Simul
moVenS. Atque quatuor motUS, QUOS animae effectu Vocant, a Corde Prorumpere mercenarii morborum curatore non ignorant.
Cor igitur animae domicilium, hi Caenim anima Primum PutSat .... Quod Si Cerebrum condescendens anima ratiocinatur, id mediisi H et haec omnia probat metaphySica. - Dies metaphysischen rund-saige in Haupisaige de Buche de causiS. y Be IIaurea laute obige Stelle o Vita igitur an nach de Compilatio und de Handschrist r. 66I, Dicitur autem vita prima Sicut qua non ente reliqua nec actus invenit, nec intellectus attribuit, Sed ipsa sine reliquis vel Sit vel Saltem intelligatur, scilicet prior Sensu et motu et similibus. Unius enim una est anima et ju primum instrumen um est ejus igitur effectus ad reliquorum operationes Si medius, et inStrumentum pSum est eis motu et opera tionis principium . . . Pag. IS).
115쪽
quibusdam efficit, aut sedem permutat. Continuu Vero motuSest cordis, ibi ergo Semper est movenS, id autem animam SSO, PraemiSSa documentant, testatur syncope i et Strangulatio Amplius S i modi, et iis par si dii Pici S anima, non ergo OVetur localiter, praeterquam secundum accidenS, motu Cilicet Corporis animati hoc in postremo physicae inevitabili necessarietate demonstrat Aristoteles Sedem igitur non permutat. Atqui ipsa omnium Virtutum Corpori eSt operatriX, organa igitur
movet, in eo enS, quod OS Virtutum Potentia .... Palam igitur, a Corde Virtute omne OXOrdium Umore, ingulas tamen Singulis et propriis inStrumenti ad integritatis persectionem procedere; ideo principii ' languore et ipsa corrumpi,
convaleScentia reStitui, Virtutum Cilicet omnium Constante primordio. Si enim instrumenti corruptione Virtutis quoque desineret principium, organo iterum Sanitati restituto, Virtutum denuo innasci primordium et ab Xtrinseco ConSequenS SSet NerVUS quoque PerciSuS, aut nucha ), SimileSque caSu partes inferiores
reddunt insensibiles; non enim habent si principium, quod potentiam ducat in actum.
T1is habitis, intuendum diligentius, quod corpus, cujuS hebesFol ob
et solida naturaliter essentia est, et animam, quae quidem ob Sub col. I. tilissimam incorporeae essentiae naturam i cujusquam ProVidetur ingenio, medio aliquo incire oportuit, quod in neutriuSFol. 9b Componentium termino, utriuSque tamen participatione, aliqua col. II.
tam absone dissidentia in unius ejusdemque essentiae foedus uniret ad igitur, si omnimode Corporeae conditionis naturam effugeret, ab animae subtili essentia nihil disjungeret idem etiam, si totius Corporeae Conditionis lege admitteret, a primi corporiS
116쪽
hebetudine non distaret neque plene igitur Sensibile, neque omnimode incorporeum esse oportuit. Primo igitur et subtilissimo SenS ViX percipi, reliquorum ero Sensuum judicium effugere ne- Cessarium fuit, quatenus ensibilitate aliqua corporeae essentiae naturam prae se ferret et multa insensibilitate prorsus insensibilis animae quacunque Connaturalitate Subtilitatem admitteret hac enim subtilitatis imitatione, ab anima impressiones sine medio CXCipere, Corpori quoque corporeitate ipSa uniri possibile. Cumque totum illi corpus subtilitate sit pervium, toti amministrare Corpori quicquid perciperet, pro suscipientium tamen varietate Vario distribuere potuit quod et ratio postulavit, ut ad totius Corporis ParteS QUASCunque Virtus animae pertingeret. Id ergo primum est animi organum, ejus actus primu SVita, qua mediante Ceteras Corporis Virtutes producit. Id semini naturaliter inest necessario. Anima enim, Cum ex se immobilis et impartibilis usquequaque Sit, Cumque certam in Corpore Sedem obtineat, instrumento, Cujus actu et ministerio virtutes mini-Straret, indigebat. Creator igitur, ut perfectum optimus efficeretinStrumentum animae, actu et materialiter primae impressit materiae, quod velut a centro in Circumserentiam potentias circumquaque deserret, ut sequentia docebunt. Hoc igitur, aestimo, vinculum et moventi organum physici Spiritum vocant, quod ex aere ignito Videtur ConStare.
Ordo igitur rerum exigit, ut et spiritum inspiciamus. Eo enim ignoto, ne sane praemissa concipiet intellectus, nec ad Sequentia patebit accessus. Quid igitur Spiritus et quae ejus materia, qui sint spiritus et qui ipsorum ad invicem, quique Singulorum effectus et proprietates inspiciendus Aristoteles In
quarto meteorum corpora meteorica in quatuor partitur, scilicet sumum Vaporem, halitum, Spiritum, definitque Spiritum corpus
meteoricum habile fluere in longitudinem; i meteoricum fit enim per elevationem fluit in longum, in quo differt a relliquis
meteorici . . . Materia hujus subtilissima et parvissima pars
Sanguini rub pate ad cor ascendenti S. . . . Adtractum Rutem
117쪽
eXordio spiritum Vitae primum animae actum e SSO, neque digeStionem SiVC OPerationem quamcunque, in Pate Si 'e in alia qualibet corporis parte, nisi hoc amminiculante Spiritu celebrari, ostensum est Vegetari igitur inanimatum, PoSSibile non St. Neque, si quis de simpliciter vegetabili objiciat, adtendendum Cum idem sit vita et Vegetationis piritus, distet officio organum enim VitaeFol. 5o et vegetationi idem fere est in simpliciter vegetabili Praecipui ψ'- quoque PhySi Ci . . . . des ori tantum Sse Commemorant, ubi Ari-Stotele ... 4 Si a quoque Liae a e fi bi uri, in libro, quem dedisserentia animae et spiritus edidit, tantum duo ostendit, Uitalem, et a vitali animal em originem sumere docet. Dicimus igitur, in pate ut alibi calorem digestionis esse instrumentum, animam Cro generationi auctorem, quod in libro de anima docet Aristoteles. De embryonis Vero Spiritu Suos dicetur Capitulo. Sed neque aer ingrediens hujus materia est. Quaedam
enim animalia non respirant, quae tamCn Ct O Ct Sanguinem et hunc habere Spiritum conStan CSt, ut PiSCOS; Suti cantur etiam Cum Cri XPonuntur, quia tracheam non habent. Respirantia quoque quaedam hauStum aeri aliquamdiu intermittunt, spiritu Vitae neque momento Carere SUStinentia. Quod Galenus Compotenter, Secundum magnitudinem C habent thorace proportionalem Spiritum pulsui, dicit, non quod aer Spiritus fiat intendit, Sed quod ad caloris mitigationem Sufficiat. Si enim cordis caliditati thoracis latitudo proportionalis est, quantum ad CaloriSmitigationem et quanto tempore necessarium St, ducit Si VerodiSSonant, non Sicut Si minor sit thoraX, quam Cordi eXigat Calor, CCCSSarium St, frequentior fiat inspiratio, Commensurabili ut in numero Suppleat, quod omissum S in quantitate . . . Et Aristoteles in libro de anima, Capitulum de VOCO et Sono, CSPiranti, inquit, Congruit natura in duo opera, et ad Calorem quidem interiorem, ut necessarium est, et ad Vocem, ut Sit bona, h. . ,
' usat vo Spatere Hand.' Suo voti paterer Haud in margine.
118쪽
Tres autem in animali corpore spiritus esse, medicorum scholateStatur i)i Cor igitur calidum Nirtute Niget adtractiva Sanguinem igitur ducit ab pate, qui in dextro cordis thalamo ad purum Purgatu S, Sini Strum puri Ssimus ingreditur, cujus subtili S-
Simam partem anima Subito Calore permutat in Spiritum, quem aer X terior medietate ut praeOStenSum Stadmi SSUS, COInfortat, Calorem Om Per an S, C dUrntUr.
Sic igitur intelligendum, quotiens e aere Spiritum fieri S-
Duo igitur sunt spiritus horum haec prima disserentia est:
posueoaquod hic Vitam PCratur, ille SenSum et motum . . . Cor enim col. II SCnSU Prin Ci Pium OSt, Ut PraedocuimuS, OtuS, Ut mani Stum St. Primu enim et praecipuus sensuum et quo mediante alii ducuntur
ad actum, quo etiam animal est animal, tactus Si hoc in libro de anima probat Aristoteles.s Animal igitur inse- Parabiliter comitatur et necessario vitae essentialiter inerit Principio. ) Anima enim animalis simple et una Sti
UeberSetZung aere reSpirato utitur natura in duo opera. Sicut lingua et in gustum et locutionem . . . Interpretatio autem est propter bene CSSe. Sic et Spiritu et ad calorem interiorem tanquam necessarius. Causa autem in alteriS dicta est et ad vocem ut bene sit Text. 8). Im usam mentiange de nun solgende Polemi gege dies Ansichtder erZte, etche nacti demons orllegende Manuscripte nichi reproducirbarist, Spricli de Versasser o seinem Buche de gradu et complexione: ut in libro de gradu et comi)lexione docuimus.' de anim. 434 23 : ρανεγιν ora O , oio' et αυε α ρυ ζυα ζψOV. cf. 34 27 435 2. I 3h .' In de nun Migenden, eget grosse Verdorbenhei de Textes nichireproducti baren Stellen, is de Versasser estrebi, das Her alS GI A Tui Κῖδ' si ευ, nach Zuweisen. Se in Argumentation is etwa solgende Ware dasHei SelbSt nichi ugleicii UrsinneswerkZeug, son dern urde es vo AuSSen herda Vermogen alii Zianelimen emplangen, o musste die Seele in Zwei ge-trerant Vermogen, Lebensi rast 1id alii nehmungsvermogen, ersallen, undhiitte nichi in inheli Eches und erstes organ welches eben das Her ist, 'urchwelches das hier ersi una Thiere erile.
119쪽
EX ea autem tantum Vivit et sentit animal. EX una igitur Cau Sa. EX ea igitur animal est. A causa igitur uniformi Sentit et vivit. Quae Cum certum in corde domicilium in-
Sideat, Sedemque non Permutet, in eo On CoaequaCUUm Semel Operatur. Ipsumi igitur et Sensu et motu et Vitae primum erit instrumentum, ut teStantur Praecipuorum Scripta PhySiCorum. Signum autem in Vehementior Cordi PaSSione, non SCCndente' ad caput vitae Spiritu, Sensus deficiunt, Capite tamen incolum . . . Capite enim male Se habente, ut instrumento minus habili languent sensus in Cordi passione, ut primi motori languore deficiunt. Spiritus item animalis interpolatur Operatio, Vitali nunquam Spiritu quoque Vitae operatio uniformis, animalis vero multifariam Par-tibilis. Vitalis enim irradiando vivificat, animalis ero OSUltatione SenSum et motum Xtrinsecus inducit. Et primi quidem OPUS intrinSeca Causa quaedam movet et perficit, ideoque et Sibi Sufficiens est et semper in actu animali Ver effectum CX-trinsecum aliquando adVeniens tanquam minus perfectum CXCitat . . Etiam dolet et delectatur animalis, vitalis ero minime. Atque is interioris tantum habitudinis, aequalitatis quoque Sive inaequalitati est nuntius neque admittit utrumlibet ille Vero tam interiora quam exteriora, semper tamen Cum aequalitate, diS- Cernit, ejUSque Operatio X arbitrio utrumlibet suscipit. Et X his quidem utrorumque proprietates et effectus diligens lector
Qualiter vero ex vitali fiat animalis, Superest intueri Spiritus igitur vitae irradiatione caput ascendit, pervenit igitur VirtuS
ad Cerebrum sicut calor a Sole in terrae Superficiem, Um tamen media quaedam Corpora nullius Caloris actionem SuSCOPOrint, Ut Sequentia docebunt. Per Capillare arteriarum Sectione Cerebri
cellulis admittitur, qui, cum potentia sit animalis, ibidem digestior Purgatiorque, Phantasiae, rationi memoriaeque ministrans fit actu animalis Id enim ei tantum deest ad animalitatem, ut
120쪽
IOoorganum Competen Purgatu Sortiatur. Eiusdem quoque irradiatio ad totum corpus a cerebro tanquam a speculi superficiereSultat . . . A Corde enim VirtuS Xoritur, in erebro Consortata ConSummatur. Signum: Cerebrum Purum, temperatum integre irradiationem suscipit, perfecteque refundit sicut exactissime polita speculi superficies radium, Sensu integro recenteSque perficiens turbidum vero et impurum ut melancholicum, eg-maticum . . . irradiationem minu perfecte. SUSCipienS, SenSUS hebete pigrosque producit. Re Sullans ergo a Cerebro virtus Spiritu animali replet nervos, quorum ortu Sa Cerebro
Fol. saa .riStoteletin Secundo de anima vegetabilem, inquit, animamco I. necesSarium est habere omne quod Vivit a generatione usque ad Corruptionem; Subjungens neCeSSarium CSt, ait, Omne quod genOratur et Corrumpitur ' augmentum suscipere et detrimentum ).
Hoc autem sine alimento impossibile, nihil enim augetur Vel minuitur physice, nisi quod alitur alitur vero nihil nisi vita, hoc
autem Semper ab anima. Cum igitur Susceptum in utero Semen futurum Sit actuale, ali necesse est et Vivere, neque actu animaleSt, Sed potentia, desunt enim animalitati Organa actu Ver VC-getabile, neque tamen separatam habet vegetationis animam; eadem enim et Vegetationem perficit et animalitatem, sed deSunt inStrumenta. Ideoque potentia est animal actu Vero egetabile,
cum vegetationes tantum ut instrumento si ad tempus utatur inhabitans anima animalis. Vegetari vero est physice nutriri. Nutrimenti autem est duple est ectus, totalis scilicet et parti-
marg: Quod anima a princit, io conceptionis inest seminibus mixtis. yy Cod corporationem. δL Coae corporatur. 3 s. d. n. II, I 5b 26, 4I6b I a. β, Coae vegetationiS. hi coae instrumentiS.' In marge Quod in animali una tantum Substantia Sit, non duae.