Tractatus de promouendis episcopis. Auctore Sebastiano Medice ..

91쪽

amore, de cura secularitim rerumhoc rasimus . Ratione

sic probatur conclusio, fidelibus, clericis licitum est studere in his scientiis,per quas perficitur intellectus humanus. In hoc enim videtur perfectio hominis consistere, ut intellectus eius de potentia reducatur in actum, quod fit per cognitionem veritatis. Dion Dicit enim Dionysius. . de diu in nomin quod bonum. 2 animae humanae est secundum ratione esse, cuius perlaetio in cognitione veritatis con sistit. Non est autem dubium, quin per scientia seculares intellectus humanu multarum veritatum consequatur

cognitionem, ergo licitum erit clericis illis studore in in illis erudiri. Secunda concIusio studiu

92쪽

De prona. Epist. Iost

multipliciter utile . Primo ad exercitationem, subtialiationem ingeniorum, Ut patet per Aug. in lib. de Doet. Carist ubi dicit, quod per huiusmodi humanarum scientiarum studia, acutiora, ct subtiliora redduntur ingenia , propter quod dicit Beda in quada gloss. super lib.

reg.&habetur in c. 8.37.dist. Turbat acumen ingeniorum legentium , is deficere eos cogit , qui eos a legendis se cularibus libris omnino existimat prohibendos. Secundo est utile harum scientiarum studium ad intelligentiam scripturarum diuinarum,secundum quod accipitur ab Augustino ubi supra scilicet de Doct Christ ubi dicitur, quod tripliciter ina peditur quis ab intelligentia scripturarum videlicet aue

93쪽

per ignorantiam rerum, aut per ignorantiam signorum, aut per ignorantiam ambiguarum conclusionum . Et

ideo in istis tribus conuenit nos adiuuari scientijs secularibus, aut scilicet in signis intelligendis, siue in rebus cognolcendis, aut in ambiguis dissoluendis . . Tertio est utile studiu Philosophiae,siue scientiarum seculatium ad veritatis de se sonem, S falsitatis impugnationem, sicut accipitur ab Aug. super Gen. ad literam.

Noverunt enim inquit, infideles multi, Mimpi plura de

motu corporum coelestium,&figura eorum de ponderi bus elementorum, inualitate eorum, unde cum scriptura secundum sit perficiem literae videatur interdum contraria illis, quae certa ratione vide

94쪽

videntur,is probantur, qui eorum non habet notitiana, quomodo valebit eorum calumnias repellere,aut scrip turam,&recte ipsam exponere, quasi diceret, nullo modo,

unde etiam Isidorus,& habe tur in c. qui demensa.37. dist. si quispiam contra Mathematicos velit scribere imperi tus Matheseos,risui patet,&aduersus Philosophos dispuritans, si ignorat dogmata Philosophorum,& hoc de primo

arti Culo.

Circa secundum articulusit ista conclusio; septem a tium liberalium est utile ad Theologiam addiscendam , patet ista conclusio discurre-do per singula earum . Pro quo est notandum bt prael

ectum est,quod scientijs secularibus potest se uuae e Theologus, maacime in tribus sibi

95쪽

necessarijs valde, scilicet insignis intelligendis, in ambiguitatibus dissoluendis, ilirebus,4 earum proprietatibus cognoscendiS.

Sed constat, quod in signis intelligendis iuuatu homo per grammaticam , quae est prima artium liberalium. Ad hoc enim quod sit insignis integritas, oportet nos vitare solaecismos in barbarismos sciit docet August. quod Mos facere non possumus, nisi per grammaticam. Utuntur etiaDoci ore sacri scripturae trobicis locutionibus , 'ocinultiplicius , quam possunt cogitare, vel credere, qui eos nesciunt, idem Aug. locet. 3 de Doct Christiana,Mita pάtet utilitas,immo necessitas artis grammaticae ad hos tropos intelligendos. Necessitas, siue utilitas ae

96쪽

Deprom. Epist. II 3

iis logica etiam patet. Sunt enim in sacra scriptura multae ambiguitates,& difficiles qu aestiones, ad quas intelligedas, di luendas, necessa ri: es nobis logica, unde Augus . a. de Do in Chris . Disputationis disciplina , ides

logica ad omnia genera quaesionum quae in literis sunt penetranda,in dis luenda

plurimum valet. Sunt tamen

ibi tria cauenda cilicet tibi do risiandi,intentio decipie-di, iraeeminentia superandi aduersarium. Hoc etiam modo patet de

rhetorica, quoniam venusta sermonis, quae habetur per arite rhetoricae, multum es utinlis,e quod secundum Tuli tumultos mouet venusta eloquij, quo sine ea moueret

qualitas facti. t Quarto idem patet de vitilitate

97쪽

litate.arithmeticae. Nam scriptura sancta multum loqui tur de numeris, quorum imperitia, ut dicit Aug. multa facit obscura, quae sunt non proprie, sed transumptiue, S: inystice posita. Quinto utilis est etiam musica, dicente Aug. lib. de ordine. Ad istarum, inquit rerum cognitionem neminem arbitror debere aspirare, sine

illo duplicis scientiae bono, scilicet disputationis logicae is numerorum, scilicet

musicae, quia de musicis loquitur , scilicet de cytara, tympano, .choro, huius. modi, ad quarum cognitionem utilis est musica . Sexto utilis est astrologia,

cum sacra scripturacinterdu Ioquatur de Sole, Luna,&Stellis, quarum cognitio spectat ad astrologiam. septi-

98쪽

Deprom. Epist. Is

Septimo utilis est gς0mς- tria. Loquitur en in scriptu-xa sacra de altitudine coeli, latitudine terrae , di imius modi, ad quae cognoscenda sexilis, Mnecessaria est scienti geometrici. Patet ergo, quod uniuerses iter omnes artes liberales,& disciplinae valent ad pleniorem intelligetiam, notitiam diuinarum scripturarum . Et per consequeSlicitum est immo perutile in illis studere, dummodo in eis quis discrete studeat, 4 ordinate, recte idest bona inte-Ηis habitis pro stlutioneau thuritatum,qus possent adduci in contrarium est notandum quod cum scientiatae perfectio intelle istus , immo sit etiani virtus intelleolualis;vsps eius no vituperaturi

sed abusus, qui est inultiplex,

99쪽

, priuro,videlicet cu quis turpibus sci ipsis amat orijs, huiusmodi inficitur, hoc . n. reprehondit Hieronymussuqper epistolam ad Ephesi&hahetur in c. legant. 37. dist.ise undo cum aliquis ad istas has seculares scientias, tamquam in eis propter se delectatur non ordinans eas ad veram sapientiam, cum timen Philosophi ad sapientia humanam omnes scientias ordii ri dicant, sed potius ex earunt delectatione dec Pti sacram scripturam negligunt, dediti studio seculariu selehtiarum Hinc etiam filius prodigus, qui relictis pάternis dapibus, quaeridie ' . trem suun repleri siliquis Raba porcorum, ut dicit Rabanus lib.de Ecclesiasticis script riς; re habetur in . c. legimusca d. propten hoc etiadire

100쪽

fert Hier de diuino iudicio flagellatum , qui ita se scientiis secularibus dedicauerata quod cum interdum ,Prophe tas assumeret sermo horro uret in cultus , de quo in prae . dicto .c. legimus.Tertio cura

eis aliquis, non solum discitu sed etiam docet, viperab derogat ecclesiasticae dignia tali in se ipso inde Grego lxius reprehendit quenda episcopum , qui contra episcopale officium pro lectione: euangeli populo grammati 'cam exponebat.

tur, quae tam rationabiliter

legenda probantur, sed sucum lares literas quidam lusuppVolup zalc, poetarum sis i