Observationes in T. Macci Plauti Epidicum [microform]

41쪽

Vocat, quorum neuter sententiam suam pro terminis censurae,

quam tunc agebant, amplius elocutus est. ,BeachiensWerthis die thetes vo 135 13 - . Anm. 2 d SL; nichibesse scheine mi librigens 15 . - ait etiareis Jenaer Litteraturgeit. 1879 p. 238; V. I und 16 istines versuchi fur in Glossem uialten Magnerus censet Literar Central-blat 1879 p. 338). Utinam asperus unum illud tetigisset, quod angenium in l. Die Metaphern im Lateinischen onPlautus bis Terentius observasse videmus cs Bursiani annal.

XXXI 883 p. 36 Animum advortere cum accUS. - be mecten, ahrnelimen et strasen a Plauto nunquam ita usurpari Epid. 2IMetarin 1096 exceptis, quos locos ideo a Plauto non prosectos esse censendos) Neque vero illud erat silentio praetereundum, scripturam loci iamdudum doctos exasse, LRappi l. Die plautinischen Lusispiete , qui nescio qua editione vel lectione innixus personis mutatis v. 215-216 ita interpretatur: ... te RegZufischen, denks d Wie Periph Ich hori es gern. Epid. Die meisten sithren unte alei das et VerSteckt . . . Ne longus sim si iure angenio animadvertere Vocis

Simetur Ruspicionem commovit, emendandi viam equidem ingredi malo quam eiciendi et exempl. r. scribendum ro- pono: Eo captabant. Atque adeo, qui maxume animum adV0rterim,

Pleraeque eae sub sistimentis secum habebant sitia. Alteri denique versus 26 sqq. quibus pidicus l0nge se abesse simulat a cupiditate duobus senibus proprium consilium venditandi, nimirum quod verum consilium ita astute celat, tam necessarii sunt ad argumenti continuationem, ut maiora retractationis documenta opus sint quam asperi opinio a retractatore adiecti mihi videntur , praesertim quum ipSe concesserit ne lacunam quidem post 266 cum Goetetis esse statuendam nam verba optimum habere explicatum.

Iam septem illi versus 229-35 sunt adeundi, qui tam

multorum doctissimorumque ingenia vexantes spuriae originis

42쪽

Suspicione adeo non se resolverunt, ut patrocinium eorum

Suscipere paene verendum sit. Si nihilominus in hac quoquere periclitamur, quum locis non sine omni, Si dis placet, vi vincendi adhuc tractatis tum A. Spengeli recensione dissertationis De Plauti Aulularia a G. Magnero Bonnae anno

186 editae impellimur vid. Eos 186 p. l 13), ubi de loco

tractando scripta invenimus: Auch de Antian liber Epid. Π, 2, 38 libergeugi nich etc . Age consideremus, num doctissimus vir ita recte recenSuerit. Eorum enim, qui V. 29 sqq. omnino ut interpolatos

delere Volunt, G. Magneru l. S. S., quem rursus in ed. Aulul.

Canterb. pag. I 29 ann. ad . 47 sqq. defendit, et primus et solus rem subtiliter persecutus St, quippecuiu argumentis, quod o quidem comperimus, ceterorum nemo OVum quidquam addiderit. Neque desunt, quae recte ille monuerit, quamquam in ipso quaestionis cardine, ut ita dicam, rem acu non tetigit. Nam quod pag. 33 scribit: Mirum est, neminem adhuc animadvertisse, quam importune illa de matronarum luxu expositio hic sit intrusa hic enim non de matronis deque earum lux Sermo S e. q. s. totius loci contextum percepisse videtur ut qui minime. Quid enim Graviora argumenta desideramus, quibus matronarum luxuriem hoc loco perstringi monstretur, quam quae Magnertis attulit Scribens: Si quis vero . 5 ita accipere voluerit, ut viri universe dicantur neque sint pro maritis , ei simplici ratione Occurrere possumus. Nam patagium est clavus, quem Solae matronae Vestibus suis adhibebant, meretrices gerere vetitae erant, s. mettigeri Sabinam p. 359 et 377 n. 3 . Hanc in rem si accuratius inquirimus, ab initioilautinae aetatis prisci mores sunt repetendi, dum aliqua vel rerum vel verborum inconcinnitate interpolatores in cenam grassatos SSe nobis persuaserimus nam in Plauti, ut vulgo putatur, fabula Suspec

Atque primum quidem concedendum est Plauti aevo discrepantiam illam habitus matronalis meretriciique viguisse; nam etsi certa desunt rei documenta nec satis liquet, qua

lege cancelli illi sint positi, qui postea Saeculi improbitate

43쪽

vocat, quorum neuter sententiam suam pro terminis censurae, quam tunc agebant, amplius elocutus est BeachiensWerthis die thetes vo 135-I3 - . Anm. 2 d SL; nichibesse scheinen mi ubrigens 15 f. - ait etiareis Jenaer

Litteraturgeit. 1879 p. 238; V. 15 und 216 is Res versvelit fur in Glossem thalten Magnemus censet Literar Central-blat 1879 p. 338). Utinam asperus unum illud tetigisset, quod angenium in l. Die Metaphern im Latoinischen onPlautus bis erentius observasse videmus cs Burriani annal. XXX l883 p. 36 Animum advortere cum accus. - be mecten, ahrnehmen et strasen a Plauto nunquam ita usurpari Epid. 2l Metarin 1096 exceptis, quos locos ideo a Plauto non prosectos esse censendos) Neque vero illud erat silentio praetereundum, scripturam loci iamdudum doctos exasse, LRappi l. Die plautinischen Lusispiete , qui nescio qua editione vel lectione innixus personis mutatis v. 215-216 ita interpretatur: ... Sie Keggufischen, detas dumie Periph Ichlori es gern. Epid. Di meisten sithren unte Aleid das Net VerSteckt . . .

Ne longus sim si iure angenio animadvertere Vocis Structura suspicionem commovit, emendandi viam equidem ingredi malo quam eiciendi et exempl. r. scribendum Propono:

Eos captabant. Atque adeo, qui maxume animum adv0rterim, Pleraeque eae sub sistimentis sicum habebant sitia. Alteri denique versus 26 sqq. quibus Epidicus longe se abesse simulat a cupiditate duobus senibus proprium consilium venditandi, nimirum quod verum consilium ita astute celat, tam necessarii sunt ad argumenti continuationem, ut maiora retractationis documenta opus sint quam asperi opinio a retractatore adiecti mihi videntur , praesertim quum ipse conce8serit ne lacunam quidem post 266 cum Goetrio esse Statuendam nam verba optimum habere explicatum.

Iam septem illi versus 229 35 sunt adeundi, qui tam multorum doctissimorumque ingenia vexantes spuriae originis

44쪽

itsuspicione adeo non se resolverunt, ut patrocinium eorum Suscipere paene Verendum sit. Si nihilominus in hac quoquere periclitamur, quum locis non sine omni, Si dis placet, vi vincendi adhuc tractatis tum A. Spengeli recensione dissertationis De lauti ulularia a G. Magnero Bonnae anno

186 editae impellimur vid. Eos 186 p.ra13), ubi de loco

tractando scripta invenimus: Auch de Anhan liber pid.

Π, 2, 38 libergeugi nich etc . Age consideremus, num doctissimus vir ita recte recensuerit. Eorum enim, qui V. 229 sqq. omnino ut interpolatos delere Volunt, G. Magnem l. s. S., quem rurSus in ed. Aulul. Canterb. pag. 129 ann. ad . 47 sqq. defendit, et primus et solus rem Subtiliter persecutus est, quippecuius argumentis, quod nos quidem comperimus, ceterorum nemo noVum

quidquam addiderit. Neque desunt, quae recte ille monuerit, quamquam in ipso quaestionis cardine, ut ita dicam, rem acu non tetigit. Nam quod pag. 33 scribit: Mirum est, neminem adhuc animadvertisse, quam importune illa de matronarurn luxu expositio hic sit intrusa hic enim non de matronis deque earum luxu sermo est e. q. s. totius loci contextum percepisse videtur ut qui minime. Quid enim Graviora urgumenta desideramus, quibus matronarum luxuriem hoc loco perstringi monstretur, quam quae Magnem attulit scribens: Si qui vero . 1 ita accipere voluerit, ut viri universe dicantur neque sint pro maritis , ei simplici ratione occurrere possumus. Nam patagium est clavus, quem Solae matronae vestibus suis adhibebant, meretrices gerere vetitae erant, s. mettigeri Sabinam p. 359 et 377 n. 3 . Hanc in rem si accuratius inquirimus, ab initioilautinae aetatis prisci mores sunt repetendi, dum aliqua vel rerum vel verborum inconcinnitate interpolatores in scenam grassatos esse nobis persuaserimus nam in Plauti, ut vulgo putatur, fabula suspectos versus inVenimUS.

Atque primum quidem concedendum est Plauti aevo discrepantiam illam habitus matronalis meretriciique viguisse; nam etsi certa desunt rei documenta nec Satis liquet, qua

lege cancelli illi sint positi, qui postea saeculi improbitate

45쪽

impune neglegebantur cf. Brissori. Selecta ex iure eivit antiq. cum Prehelli annot pag. 6), tamen nemo, qui meminerit vestimentorum arietatis, quae inter cives et peregrinos, patricios et plebeios, liberos et servos libertinosque ab initio sero reipublicae valuit, sibi non persuaserit victimas publieae libidinis ut ait Tertullianus, una cum Servis iam antiquitus eortis habitus sormis a matronis se distinxisse, immo priore tempore matronale decus Val. Max. VI . , antinetia Dediscipi et mor lam Rom. p. II 6 multo SeVerius osso servatum quam postea hoc factum esse videmus. 'Αltera ex parte ad simplicisSimam certo varietatis rationem recurrendum erit, qua una trinisu ,Untergietiliemis , ut

ait Meissius in Kostumhunde II p. 969 matronis mereti i-eibusque communis, illis altera tunica exterior vel potius stolari Obergicthemd cum instita et palla, quum foris versabantur, aut palla succincta pro stola es ecteri Gall. III pag. 147 sqq.), his toga meretricia propria erat; et quamquam non negamus tunicarum interiorum numerum iam Plauti aevo duplicari aut adeo multiplieari coepisse, tamen quin matronis atque meretricibus hac in re idem licuerit dubium non videmus. Proinde si tenemus illo tempore vestimenta quamvis colore materieque moris vicissitudini obnoxia sorma quidem tralaticia sibi constitisse nequedum inusitatis,

quae feruntur, Vestis generibus seriusque priorum confusione coortis aut extrinsecus repetitis velut synthesi, tacena, lena, braccis commixta suisse 'λ non alia nimirum nomina quam stolam et pallam meretricibus non concessas notare debebat poeta, qui clare matronas ip8as castigaturus erat, praesertim quum haecce vestimenta prae ceteris luxuriae speciem praese tulisse in propatulo sit neque inveniri possit, quo modo spectantes argumenti contextu et istae vocabulo . 229 ad meretriees delegati de matronis cogitarint, quae aliter non uno verbo tangantur. Quid vero Tunieam allam, uni spissam etc. Periphanes proseri, quae a cultu meretricio adeo non abhorrent, ut illo loco poetam e sabulae ratione meretriculas notasse vix iure ut neget.)- At patagiatam lmonet Magneos, et ipsi miramur. quod non indusiatam

46쪽

quoque meretricibus abiudicat, quum nusquam indusiatae i. e. alterius tunicae usum eis datum fuisse metur. Operae pretium est, quonam iure vir literatissimus patagium matronis solis addixerit, examinare. grammaticis de hoc vestis ornamento traduntur haec:,Pallis patagiis, crocotis manicis Naevi fragm. ap. Non. 540. ,Ρntagium, aureus clavus, qui pretiosis vestibus immitti solet Non. 540. - Ρatagium est, quod ad Summam tunieam assui solet quae et patagiata dicitur, et patagiarii te. Festus sub patagium. Quomodo, quaeso, ex oni locis divinemur pretiosas vestes patagiatas matronarum tantum suisse, quum aliis testimoniis cs ex gr. Epid. v. 222 meretrices nobiliores quidem nequaquam tenui habitu in publicum prodiisse satis firmetur neque legis usuram cohibentis mentio ulla fiat Sin autem quis ex clavi comparatione in tunica virili tam insignis efficiat patagio similem praestantiam suisse matronas ceterarum grege Secernentem, Vereor ne non habeat, quo rem satis defendat, quia veri simillimum est matronas Romanas et ipsas purpura usuras suisse, si virilis clavi potissimum reus imitari voluissent quod quum factum non sit cs Becker Gall. I p. 144 contra mettiger Sabin p. 359 et patagium rarius

commemoretur, quam consentaneum est, si Stolae pallaeque

instar insigne proprium et peculiare matronarum illud esse Volebant, grammaticus clavum vel ob formae similitudinem Verbramung vel parem adsuendi modum cs errar. l. S. S. p. 206 contulisse videtur es arguar, und mmmSen, Rom. Alterilime VI p. 63 sqq.). Iam quod Festus docet

patagium ad summam tunicam esse adsutuae, quo iure sine scrupulo aeteriorem illam l. e. Stolam matronariam esse dicamus quam interiorem meretricibus quoque usitatam, praesertim si Reinius in aut RealenkykL I p. 224 sub,tunica recte monuit exteriorem nunquam alio quam stolae nomine appellatam esse Quia autem matronis patagium minime abiudicare studemus, quod quidem necesse est, Si Festi illud tunicam non pro stola usurpatum concedimus nam nemo non videat matronarum patagium, si interiori

47쪽

tunicae adsutum erat, neque vestem ornare neque omnino conspici potuisse, quum Stola operta esset , sit nimis anxie

Remi illud cautum aut rectius fortasse ita intellegendum, ut matronalis tunica exterior ne pluribus quidem tunicis receptis stolae nomine mutato supparus sit nominata virilis instar. licuerit ergo etiam Festo de muliebri veste dicenti stolae

tunicaeque nomina confundere neutiquam prosecto grammaticorum locis impedimur, quominus, quo quidem tempore

vestimentorum cancelli stabant, tunicae patagium adsutum fuisse contendamus et aeteriori matronarum . . Stolae, et meretriorum interiori vel pluribus concessis alteri tertiaevo non adeo toga elatae, ut ornamentum lateret. Qua autem causa meretrice negata stola tunicas vario modo pretiosiores

reddiderint, vix in dubio est. roinde quo Becker Q. S. S. II p. 143 probet patagium nobilium feminarum fuisse insigne, nos plane fugit. Ceterum mettigerus ipse sententiam multo cautius chartis mandavit quam Becherus et Magnerus nam scribens pag. 377 ,Dies Bordure a stigentiis nur in Vorrecti de Matronen , mulieribus promiscue patagium non abiudicat argumenta vero sententiae in hac quoque re desideramus.

Fortasse sufficiat in his acquiescere atque pro sabulae argumento ad meretrices solas locum referre: i' sed ne Ferrarium, qui iam in voce regilla V. 23 monet t. S. S. p. 239): Hei autem l etiam matronarum luxum perstringere certum est ceterosque omnes, qui Vers illis matronarum luxuriem tangi voluerunt, neglegentes speciem audaciae in nos committamus Imbeant matronae solae patagium, habeant etiam iussi sitim ne ita quidem ersus ratione carent. Nam si poeta meretricularum luxuriem obiurgans Vestimentis mulieribus universis communibus nomina quaedam

intermiscet ad matronas potius referenda, id quoque bono consilio magnaque arte molitus est. Discimus enim e Livi hist. l. XXXIV c. I effusum cultum, qui lege Oppia sumptuaria coercebatur, n0 in scortis tantum viguisse, quae habitus ornamenta quaestu causa appetiisse per se probabile est, sed matronas ipsas adeo occupavisse, ut nulla nec auctoritate

48쪽

nec verecundia nec imperio virorum limine contineri possent, sed vias aditusque in sorum obsidentes Viros descendentes ad forum orarent, ut florente republica, crescente in dies privata omnium fortuna, matroni quoque priStinum matum reddi paterentur. Quid veri similius, quam abrogata legea u. c. LIX easdem matronas licentia reddita plus minusve inepte abusas esse, etsi L. Valerius tribunus plebi periculum

non esse cenSuerat, ne mulieres ad luxuriem effunderentur Liv. l. s. s. c. ) Ut igitur illo aevo mores mulierum nondum tantopere corrumpi 0episse concedimus atque Sub imperatoribus, ita tunc praecipue duobus gravissimis bellis secundo arte finitis inane matronarum quarundam cultus studium amplioribus opibus undique Romam confluentibus

adeo auctum SSe perSURSUm habemus, ut priscorum cancellorum immemore Vestimentis uterentur colore materieVemiris, quae cive antiquo mori Cat0nisque severitati faventes meretrice digniora quam matrona putarent. ales ineptias notare poetae comici est, nec Supersedet munere Plautus remita instituens, ut istae voce manifesto ad meretrices antea nominatas reserenda scortorum luxuriem se carpturum indiceto tunicarum nomina varia proferens incipiat, tunc patagiatae mentione intermissa matronarum quoque pudoris oblitarum censuram agat: nam quae pudica mulier cum meretricibus

comparari non erubescat Quod autem ne ita quidem de stola, sed musia loquitur indu8iata, patagiata, in medio relinquimus, utrum re Vera unquam Romae vestis indusiata vel ,patagiata Sit nominata, an Oeta Verbo numerose cadente honestum stolae nomen circumire et matronarum obiurgationem cum meretricum censura tunicae nomine utrisque communis artius connectere, vel patagium ipsum ob effusiorem cultum notare voluerit. δε)Longius fere, quam pro huius libelli terminis ex usu sit, a quaestionis contextu abducti sumus monstrando enumerationem illam vestimentorum quum nominibus a tempore tum consilio ab ingeniollauti non modo non abhorrere, Sed praecedentes Versus 222 sqq. festivissime ex0rnare. Nunc de personarum partibus m,nnulla sunt dicenda.

49쪽

Atque imprimis monere velimus v. 25 sqq. omnes libros cod. E excepto ita utieriphanis nota initio versus omissa modio tamen inserta sit, L Goere. d. Curc praef. p. XI Periphani dare quam personarum dispositionem ita retinendam Age putamus, ut eod. Ambr auctoritate innixi, quae mss. JF fide firmatur, totum locum scribamus:

E U ad monstruosae vestis speciem miram ironice alludens):

erraverunt omnes, ut opinamur, qui erSona mutare volunt. Licet enim subtilius Magnem l. s. s. p. 33 iudicaverit Epidicum importunarum uxorum commemoratione praeter calliditatem Periphanis animum praeoccupare, quum ij se postea Stratippocli uxorem arbitrandam cen8eat Bam neque matronas imprimis perstringit Servus, neque, si ita esset, inepte Senem prae0ccuparet, quandoquidem et eriphanis horror mulierum cs v. 17 sqq. haudquaquam servo ignotum iam ante apparuerit, et consilium uxoris filio arbitrandae ab Apoecide prius commemoratum Ait cf. V. 90), ita ut muliebris cultus reprehensio animo senis conveniens, consilium servi nuptiarum e necessitate profectum et ideo seni probatum nullo modo inter se discrepent, tamen cavillatio illa servum minus quam Senem decet. Ut enim meretrices tantum illo loco tangantur, in propatulo est eriphanem patrem luxuriem earum tributis iuvenum altam v. 227 meliore iure moleste ferre atque carpere quam pidicum ut autem una matronae

50쪽

perstringantur, morosi senis conditioni hoc multo magis convenire quam serVi quis est, qui neget, quamquam hunc illius auribus fraudis causa servire non ignoramus Quod autem Periphani locum tribuere malumus quam Apoecidi, non solum

librorum fide adducimur, sed etiam illius conditione e fabula

perspicua, quoniam Periphanes Viduus, cui insuper Acropolistis meretricula pro filia domi est, muliebrem cultum et matronarum et meretricum Satis superque cognitum habuerit, de Apoecide contra nihil certum constat. Quamquam unum offendere nemo non videat Si enim Periphanem V 225 usque ad V 23 nulla e personarum vicibus profecta mora interiecta loquentem facimus, sententiarum ordo claudicat: nam . 229 sqq. si ita leguntur, ut in libris nunc exhibentur, una cum antecedentibus V. 227-28 eommode

ab eodem dici vix possunt. Atqui iterati homines iam in nota eriphanis V 22 haesitavere quid mirum, si ei, qui illos versus 225-28 pidico ut Nothius et ostius vel Apoecidi ut Goereius dederant, hic iterum personarum vices

admittendas censebant Quorum rectissime, ut opinor, Bothitis ad Periphanem se convertit quamquam emendatio, quam proposuit, ex ratione instituta v. 225-28 Epidico tribuento)supervacanea sita neque audienda sunt Munm confidentia verba l. S. s. p. 34): Bothius quid ita scripsit et verba Ρeriphani attribuit, quae ratio eme/Haud uon potest probari Ne multa habere nobi Videmur, qu Viam munire queamus. Est enim universi loci v. 223-236 tenor per se satis dilu

Mann ummaus undinos In uno v. 22 transitionem desideramus qua re nisi lacuna indicatur, de particula est cogitandum contextum restituente, et Vestei Voce remota quae