Roberti Boyle, ... Opera varia, quorum posthac exstat catalogus. Cum indicibus necessariis, multisque figuris aeneis Defensio doctrinae de elatere et gravitate aeris, propositae ab honoratissimo Roberto Boyle, ... adversus obiectiones Francisci Lini.

발행: 1680년

분량: 93페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

Ostia quadam descultates contra Funicularem Hypothesin

Objiciuntur.

TEirio,J At, fieri potest, quamvis Examinator noster sussicienter non

probaverit tuam Hapothesin, eam tamen sua natura esse vero simi 1ein, ut, qua talis, amplexum mereatur. Quare quaedam nunc annot

bimus, advertemusque ex multis sis, quae, nostro quidem judicio, eam valde reddunt improbabilem. Et primo, cum Autor noster agnoscat, Hydrargyrum , Aquam, Via num, aliolque liquores, unum atque ac alterum , in tubis exacte superius fgillatis descendere, si Culindrus, liquorem continens, pondus Mercurialis 29 : digitorum C lindri excedat; nec subsidere ulterius, quam donec Cylindro Hydrargvri altitudinis istius aequiponderet, cum , inquam, Examinator noster , ingenioli Domini Pshalii, aliisque Experimentis inductus id admittat; non potest non mirum videri, idem praecise , quia eunque demum liquor fuci it, pondus elle potentiamve eos in Funieuintam extendendi; etiamsi Aqua, exempli gratia, & Argentum Vivum fera quatitos decies se invicem ponderositate superent, & alioquin naturasmmodum discrepantes habeant; quamvis etiam complures alii Liquo-tes, uti oleum, & Aqua, texturis itidem valde differentibus constent. A que hoc tanto magis mirandum, quoniam Alitori nostro f in suis ad Experimentum nostriun trigesimum primum Animadversionibus J visum est tantum discrimen facete inter corporum variae consistentiae, fluid

rum puta, & firmorum, aptitudinem in Funiculum se extenuandi, ut nolit humanas ullas admittere vires, quae aliquem talem, duorum Marmorum complanatorum divulsione, producere valcant, si supelficies eo Tum tam exquisite se contingant, ut omnem omnino Acrem excludant,

licet eodem in loco Ratiocinatio ipsius clare satis doceat squod Experientia alloquio praestat J cohaerentia Marmora, quamvis longe dithcilius, vi polle separari, ac, juxta ipsum,partes superficiales in Funiculum, qui Vacuum praeveniat, distendi. Iam vero Adversariorum eius φροιhesis nullatenus hac implicatui dissicultate. Etenim cum externi Aeris pondus sit illud, quod Liquores in tubis superius sigillatis suspenses tenet, nil resert , cujus naturae te auraeve sit suspensus Livor, dummodo pondus illius idem sit cum Cylii dro Mercuriali inerio aequiponderante: quemadmodum, si libra Plumbi sit in una lance,non tolletur quilibrium sive id,quod ponitur in al-

32쪽

aiis eius praecise Libram aequet. Deinde notare est, Explicationem, quam Autor noster de Funiculo suo tradit Capite decimo Γ ubi illum sulcipit exponendum J multo magis admirationem ciere,quam satis sacere,nec ulla ejusmodi parallela Naturae operatione probari, cujus veritatem Adversarii ipsius non sint Idque merito in dubium vocaturi.Cum e contra, Pondus de Elaterium Aeris ex indubitatis ejusmodi Experimentis possint inferri, quae Controversam nostram praesentem non spectant. Aeris quippe Gravitas bilance potest ostendi; N Elaterium ejus tam aperte se exscrit in Sclopetis Pneu maticis, aliisque instrumentis, ut Adversarius noster uti jam supra, occasione data, inculcavimus 3 id non inficietur; Sed, ut Explicationein Funiculi ejus ab ipso allatam expendamus, duo vult, quae notemus, Primo, Argentum,dum replet totum tubum non mere tariere eius Fummi- se rasem ut primo a sectu idetur sed eidem quoqaefrmiter adhaerere. Pateth e fsubjicitJ Experimento igo in prima Ar umento Capitis tertii de tubo utrinque aperto. Verum quid huic probationi respondendum, facile ex eo colligetur, quod ad ist ad Argumentum reposuimus. Et quod Autor noster addit, ut probet, Digitum adhaercrc Argento sibi subdito, non autem ipti tubo; videlicet, quia, licet illi iubi orificium ibo, aliave F. materia ad basionem impediente, inungatur, non minus tamen frmiter a hiribit di itus, quam praus; ad id Responsio ex eodem loco deduci porcii r neque forsan ratiocinatio ejus magnopere satisfaciet illis, qui Perpendunt, corpora per Trusionem satis facile ad tantam cohaesionem. educi poge , quanta in casu nostro inter tabum & digitum intercedit, noriobitante, quod eortun alter oleo sit inunctus; quique etiam considerant, digiti ad tubum adhaesionem deprehendi in calibus, ubi inclusi Mercurii si perficies digito non est contigua, sed multis pollicibus infra eum subsidit. Quoad illud, quod de ratione adiicit, quare Aqua& Hydrargyrum suctione ascendant, jam ante docuimus, quid ei sit respondendum, dum ascensum istum pressionDexterni Aeris adscripsimus; ita ut opus non sit ad Funiculum confugere, vel una cum ipso, hoc in loco imaginari, quod, quia in ejusmodi casibus nihil est praetet Aquam vel Argentum, quod Aeri succedat squod tamen non est probatu . s. i. facile. tenuioris AEthereae substantiae respectu J ideo Paries ipsius Aeris fui verbis ejus utamur J sic tubo inclusa qua alias tam facile pe- paranturJ nunc tam fortitersibi agglutin niur, ut validissimam s uri videm l conficiant catenam .qua nonseram Aqua sed ponderoesum illud Aut tumo in altum trahatur. Qui modus contorquendi paululum Aeris r refacti, in funem adeo validam quam sit probabilis, Lectori judicandum termitto & interea ad alterum Autoris nostri Notandum pergo, quod oc modo proponit; Rarefactionem,me extensionem corporas ad occupandum masorem locum scri non selo caure, sed etiam dissensione, seu G

33쪽

magia' patet sumorum quantitate , qui in vasis Chymicis r nn ἰ

ad unam Spiritus guttam compotiendum. Αe bibis '

in rem nostram, quod Examinator ad prius exemoLm sm: dumi particula: Hydrargvcleonyeis,h- ἐ-- PUm suum roboramnendo, adducicini enim talis est alis ah i 'S'ςN-uipp probabile, eaini ejusmodi ill 'eiuram, cum fumos istos M.=humo 'f'I ' Ritur, esse coiis cons es:

tollere, sed etiam foret' v itotalia προ M E

ux in plurimas partes dissi ,ri r mihi φλ - νι introrsum trahere, aliaque fluida Π

quς, mallarum ad instar, integrum sursum i iklph μ' ΤΠΤqRQ4 ς iam Recipienti coiispiciantist. -- , i q0 invis in exhausto

corpora fluida permanere *η multisque aliis signis, Difficile quoque intellectu videtur oram a

34쪽

t tur vel contorsio, vel peculiaris aliqua.de artificialis co pone cum partium textura ; Rarefactio Aeris L si concederetur J haud includit, vel infert hujusmbdi partium structuram, qualis ad sacienda coris pora Elastica requiretur. At ii Cartesianum de Elateriorum causa Placitum admittitur, tunc substantia nostra extenuata, cum Poros non habeat, quia materia subtili cui insuper Autor noster vitrum statuit ii perviumJ pervadantur, Elatere destituetur. Atque, utut sit, cum Fides

Testudinum, Funes, &c. oporteat, quando introrsum contrahuntur,

Poros suos vel replere, vel coarctare, augerique iv. crassitie., prout minuuntur in longitudine I Examiuatoris noliri Fgniculum plurimum discrepare ab ilIis est necetIe, cum Poris careat, qui partes se contrahentes recipiant, seque ipsum contraliat quoad longitu4inem,

absque crassitiet augmento. Nec obtendi jure potest , hanc sui ipsus Contractionem fieri ob fugam Vacui, quoniam , licet illa non fieret , Vacuum non consequeretur. Ac, si dicas, ipsam fieri ut corpus praeternaturaliter extensum ad naturales suas dimensiones seipsum restituat; Responsum habe , Me non adeo pronum admittere Achiones propter finem in inanimatis, proindeque cognitione destitutis corinporibus, ideoque indubitata quaedam Exempla, de istiusmodi operationibus producta, lubens viderem. Vtut sit, mihi, qui in inquisitionibus Physicis Causas potius Efficientes, quam Finales specto, sa-gile non est concipere, quomodo Aer sese expandendo Γ in quo casu

vis ejus, uti vis aliorum corporum Rarefactorum, maxime videtur extrorsism tendere, uti in Pulvere Purio, GEOlipilis , calefactis Thermo metris, erc. videre est J tam prodigiosam acquirat potentiam, contigua corpora introrsum movendi. Nec mihi videtur valde probabile, quando, exempli causa, marmoris Politi pars in Funiculum extenditur, Funicatum istum tam vehementer tui in marmor Δναςρορῶν ambiis m. Optarem limiliter, Autorem nostrum clarius explicalle, qua rati

ne fiat squod ubivis sumit pro concello J ut externi Aeris accellus tantopere tamque subito Funiculi sui tensionem relaxet; quoniam, cum ille sit fjuxta ipsum J reale de Poris destitutum corpus , non est adeo intellectui obvium, quomodo alterius corporis praesentia tam facile M in tantum usque gradum possit contrahere, Sed obtervabo potius , improbabile admodum esse, spatium illud , quod Adversarius noster r plerum esse Funicatari sua substantia contendit, plenum elle exiguis,

iisque.vehementet admodum extensis Funiculis qui corporum omnium contiguorum superficies mordicus prehendant, easquc violenter sem- Per trahere introrsum conentur. Etenim in Experimento nostro vigesimo scxto retulimus, Pendulum in exhausto nostro Recipienti in motum.*ctum eam libere tamque tonse ultro citroque sevibrat se, ac, quan-xum quidem uo percipere potu rara, in Paulini Irc se commin

35쪽

visset; imo, Horologii portatilis bilanx inibi libere celariterque hine inde movebatur: quod dissiculter concipitur ista corpora praeitare polle, si medium, ex innumeris vehementerque tensis Funiculis constans,ipsis elici perrumpendum. Qua occasione adjicere pollumus, nonnihil initum esse, hos Funicuus, ita horum corporum per ea trajectu sectos, uptosve , tam prompte partium suarum reunionem , & sine ullo alio negotio redintegrationem recuperare. Hoc quoque, ceu peculiare quid mirandum notare in Autoris nostri Funiculo pollemus, In hoc scilicet casu duas divisas cujusque rupti Funiculi partes, sese, aliorum ruptorum Funium ad instar, non contrahere, & a se invicem resilire ; sed sui modo dicebamus) illico se redintegrare; cum E contra, quando in Expeperimento Tomicelliano tubus, contentusqtie in eo Mercurius, Mercuriore stagnanti in Aerem sublevatur, Funiculim tam vehementer se contzabar, ut penitus evaneseu;adeo ut ascendens Hydrargyrum ad ipsam usque tubi summitatem seratur. Hae, inquam, pluresque aliae dissicultates urgeri hac occasione pollent; verum, sat multas earum hac Vice nos me moralle autumantes, tempestivum nunc putamus ad Diesertationis nostrae residuum pedem proferre.

Rarefactionis Aristotelicae, ab Adverserio pruo

examen.

AT non est hoc omne, quod improbabilem reddit Hνοι, η Ex

minatoris, Etenim,praeter illa jam memorata, quae eam νmellactis Valdc di ιlem reddunt, necessario talem supponit Rarefactionem dc Condensationem, quam, fateor meam, aeque ac plurium aliorum cO sultorum Virorum, intelligentiam fugere.

Ad vim objectionis hujus eo melius dijudicandum; paucis nobis est praemittendum, Corpus vulgo dici rarestera, seu dilatari vocabulum

cnim illud sensu capio laxiori, quam multos alios facere scio, ob rati nem m' significandam quando majores acquirit dimensiones, quam idem corpus prius habebat, & condensari, quando in minores reducitur dimensiones, i cest , in minus spatium, quam ante possidebat; Utiquando sicca spongia, prius aquae immersa, in 'molem intumescit multo majorem,& tunc sortiter compressa inque eo statu retenta, non in minorem modo locum redigitur, quam quem occupabat prius , quam comprimeretur, sed & in minorem, quam quem occupabat, prius, ouam etiam humectaretur. Insuper & hoc mihi praemittendum Rares . io, ut i c Gad satio, cum sint inter maxime obvia P cnomina N

turae

36쪽

turae, tres esses de quantum nobis quidem constat, non nisi tres modos eam explicandi. Nam,vel dicendum, nobis cum Atomorum & Va- cui Assertoribus,Corpulcula,cx quibus rarefactum corpus constat, ita a se invicem secedere, ut nulla alia substantia inter ea se ingerat ad do serta spatia, quae incontigua inter Corpuscula linquuntur, replenda: veccum pluribus ex priscis & modernis etiam, inprimis Caramanu, assi mandum , Nova Nec intervalla, inter rarefacti corporis particulas producta , non nisi Poros esse dilatatos, eodem, quo Pori tumidae Spongiae per imbibitam aquam,modo , repletos subtili quadam substantia AEtherea, disjunctas inter Particulas se insinuante et vel dcnique , imaginandum, cum AriRotele, & maxima sequacium eius parte, unum idemque corpus non maius modo spatium in Rarc factione, & minus in Condensatione , obtinere, sed adaequale & exacte replere, adeoque, quando rare fit, ampliores dimensiones , absque eo, ut vel ullas Vacuitates inter componentia ejus Corpuscula relinquat, vel novam ullam extraneamve substantiam quamcunque inter ipsa admittat, acquirere. Iam vero ultima haecc Nut nonnulli eam appellant, rigor/sa R, re factionis via est, ad quam in inpothes sua Adversarius noster recurrite licet, fateor, ea mihi adeo videatur intellectu dissicilis,lit, ullumne possit ejus beneficio Phaenomenon explanari dubitem ; cum, rem aliquam e Flanare , si, cam , ab hoc vel illo , in Natura notiori, quam est ipsa,

deducere.

Cui animus est, Aristotelicam hanc Rarefactionem amplissime di Dculsam legere , ad crudita se conserat Gaspndi , Cariesis, de Magnam scripta, qui Flurium insignium absurditatum eam insimularunt. Sed

quoad me ipsum , contentus ero hac vice , duobus , tribusve in ipso Autore nothro, etsi non simili, occurrentibus locis uti.

Supponamus igitur,quod in Experimento Magdeburgico toties sit licet oratis opinor ad Hapothesin suam probandam urget 1 Supponamus, nquam, facilioris considerationis gratia , non dilatatum Aerem, qui ut ipse tradit dimidium circiter spatij pollicena possidebat , ex centum coustare Corpusculis, vel si illud vocabulum hoc in casu dis plicet centum partibus, nil quippe refert, quem numerum designeisurus nec a quoquam negabitur, uti tota Acris portio, sive aggregarum centum horum Corpusculorum, toti, quod replet, spatio est adaequatum, ita unamquamque harum centum partium, quae illud consti Lunt, similitet spatio suo peculiari adaequale esse commensuratam, uuam hie partem integri spatii centesimam eis: supponimus Hoc primitis, cum Autor noster alibi doceat , Corpore occupante locum, Cerbi Iratia duplo maiorem, neces eΠμι qualibet ejm pars lacum quoque duplo maiorem occupet, inuitat nos, ut subjungamus, in tota Globi capacitate qui,juxta ipsum, alium ab Aere non-expanso occupatum bis

37쪽

18 BOYLII DEFENSIO

millies superabat Jesse itidem oportere bis millenas spatii partes, quae singulae singulis prae .nemoratis centesimis Aeris partibus commenturentur; proindeque, quando affirmat , dimidium istum Aeris pollicem totam Globi cavitatem pol sediisse,si nolimus ut ipse non vult vel Vacuitates, vel intervenientem aliquam substantiam subtilem in Aetearum partium intervallo admittere , permittat nobis oportet, ut conclud mus , unamqaamque Aeris partem bis mille spatij partes adaequale replere. Iam vero, audacter docere , hoc non modo elle naturaliterpossibile L non enim hic disceptamus , quid Divio a pum omnipotentia Ised revera & regularitet fieri in Experimento Magdeburgico , Cartesia-ms, sine dubio valde absurdum videbitur, reliquitque illis Philosophis, qui Extensionem nonnisi ratione statuum a Corpore differre, proi deque acquiti, & interire, sine Materiae additione vel detractione. neutiquam polle, nitrumque non dubito, reliquis illis Lectoribus apparebit , qui expendant, omnes passi .n Physicos Extensionem , ut inleparabilem , & ut immediate manantem a Materia ;*Corpora , ut nec Gsario ad commensuratum spatium relata, spectasse. Neque video, si unal ortio Aeris facile eo redigi potest , ut exacte impleat spatium , bis mil. ies illud superans, quod prius solummodo replebat abs lue novae ullius substantiae additione , non video , inquam, qui Materia, in unaquaque harum bis mille spatij partium contenta, ulteritis ac ligi non pollit ad alias bis mille replendum, &sc deinceps , quandoquidem unumquod, que horum de novo repletorum spatiorum , corpore exacte repletum praesumitur , nec ullum spatium, proindeque nec illud, quod replebat Aer non rarefactus , magis este plenum, quam adaequale potest. Cum, que , juxta Adversarium nostrum, non fluida modo Corpora, ut sunt Aer , & Argentum Vivum, sed ipse etiam solida At dura, ut Marmor, istiusmodi, de quo sermo est , distensionis iunt capacia , cur non fieri possit Mandas nescio quot millenis vicibus , quam nunc est , grandior absque eo, ut vel quid Vacui suas inter partes admittat,vel etiam unius novae Materiae Additamento augeatur Z Quod ipsum adeo mihi est ar duum conceptu, ut subinde dubitavcrim, an non , iiquidem probari possit, in exhausto , de quo loquimur, Globo nullas intus esse Vacu tates, nec ulli Materiae subtili in Iestum ab extra permitti, an non. inquam foret intelligibilius supponere, Deum novam crealle Materiam , quae in Aeris veniret societatem in Cavitate replcnda, quam cundem omnino Aurem adaequale bis mille spatia replcre, querum unu in ipsi exacte , etiam quando compresIus non erat, Uinmensurabatur. Complures enim praeclari Physici, tum prisci, tNm moderni, qui rati ilibus Naturalibus inducti credunt, Animas hominum creari de in fundi, admittent tanquam consentaneum intellcctui, Deum, emerget tibus occasionibus,cxebrosubstantias cicate. Novi autem,Pla cs eorum

38쪽

contra FR. LINUM. 29

non itidem Intes ligibile existimaturos, absque' immediata ipsius Inte positione, de novo augeri revera Di mensiones posse , nisi vel admittantur Vacuitates, vel Materia addatur.

Et sane quando has aliasque considerabam dissicultates , quae Rarefactionem illam , quam Examinator noster per totum suum Librum supponit, comitantur , inventcbamque, ipsum ad ea, quae de Rarefactione docet, nos subinde remittere; non poteram non ea Capita, quae innuebat, avidus adire. Ast, evolutis illis, deprehendebam, illibatas manere istas diis cultates, arduumque admodum esse vel acuto ingenio, Thematis alicujus elucidationem ultra, quam seri genius ejus, exporriὀere.

Quod ipsum dico, ne , dum profiteor scriptum ipsus mihi non satisfacere, Vituperare me virum quis cogitet, propterea quod non praestet quod sorte praestari nequit, & quia abstruias ejusmodi Notiones planas non reddit, quae vix si ullatenus sunt intel7igibiles. Atque sane uti Argumentum hoc modeste satis tractavit, ita alicubi ejus scribendi modus mihi est obscurior quod idico , non ut vitio ipsi vertam, quod de materia tam difficili scripsit stylo suspenso de ambiguo, sed ut parem. mihi ipsi excusationem; si non rectὸ semper mentem ejus conje

Duo sunt, quae in Ratefactionis, quam persuasum it,gratiam adducit P ius, Rarefactionis Phaenomena non posse vel per Vacuitates, Vel per AEthereae substantiae subingtellum explicari; Posterius, geminum esse modum rigidam illam Rarefactionem explicandi, quam ipse propu

gnat.

Objectiones ejus contra Epicureum & Cartesianum explicandae Rareis iactionis modum nonnullae lunt speciosae magis, quam plurimae earum, quae adversus ipsas urgeri solent; non tamen adeo , ut Iesponsiones fatis commode non admittant. Verum , dum quaedam ex Argumentis

illis facilia videbantur,quibus ab illis respondebatur,qui Hypothesi quisnilla impugnant, patrocinantur , priusquam reliqua penitus examinassem, mihi, sorte de his Capitibus mentionem apud Virum Ingeniosum , insta in hoc Tractatu pluribus memorandum, mentionem se ciciati , ipse dicebat, se illa eo usque impensius, quam reliqua, consid ca IIc , ut Hypotheses quasdam excogitaverit, quibus Rarefactionis Ph 1io ne mi vel secundum Hyperaspillas Vacui, vel secundum Sectatores Cartesii possint explicari; adjiciens, sed etiam Exemplum Rarefactionis Autoris nostri,quod ille sibi ex eo quod accidit in Reta Aristotelica suppeditatum obtendit, examinasse. Quare, satis superque distentus multifariis Avocationibus, sententiaeque meae de Rarefactionis & Condens tionis imodo Declarationem in alium Tractatum reservans, Lectorem ad ingeniosas, de hoc Argumento Coniecturas remittam , quas Autor catum huic Dissertationi micatae statuit,& hoc duntaxat generatim ad-C c et jiciam,

39쪽

atam. Quod, cum Examinatoris hac occasione ratiocinium hoc iit, Α inittendum esse suum Rarefactionis modum , eo quota neuter duorum teliquorum commodὸ possit explicari, Adversarij ipsius aevo iure-

H preb si connexa, non posse superari; a non intelligibili quippe teliuste genio exortat cum illa, quibus reliquae viae subjacent, non niti cxinde manare videri queant , quod nondum homines dixerint, quodnam Fieutarum Motuumque minutarum Particularum genas Ipsas attenr . optime pota, ut Corpus, ex iis cortitans, convcruentav

orum alter a Guistis proponitur,altera Cartes ii, aliisque,qui corpora solidissima,ipsumque Vitrum, AEthereae seu subtili Materiae pervia

is admittunt; explicate Modum aggreditur, quo r ita illa, quam

docet, Rarefactio perficitur e & praefatus explicationem modi, quo tin uiae rarefacti corporis partes extenduntur , dependere , qualitate partium in quas corpus ultimate resolvitur ; recteque Oblervans, i ccc sum esse,ut illae ve revera sint indivisibile vel in inlinitum v ue divisis biles,conatur Rarefactionem AristMelicam luxta ambas hasce Hant inses explicare. Verum , licet duas ita vias proponat Raresactionem suam Probandi, attamen, praeterquam quod adversiis inter se frontibus puos nant, de iis adeo obscure loquitur & ambigue, ut minus facile vide Ir dinnoscere,utri earum velit adhaerere, quam quod vix IPle In alter

tra ipsarum acquiescat. . -

Et priino, postliam tradidit quomodo explanari possit Rarcsctis, si Corpora in infinitκm divisibilia admittamus, ipse talem cudit Objectionem adversus paxtium in continus infinitatem, ad quam tam ocuram constringitur responsionem reponere, ut eam intalectum meum fugere profiteas , arbitrerque , non modo maximam Lectorum non Praeiudicatorum partem tam parum, ac ego , in responsione ut acquieturos , sed Autorem etiam ipsum non miraturum conreuionem meam , quandoquidem eodem .in loco responsionem nonnihil .ulca Tam esia agnoscit, conaturque eam exinde excusare, quod in illa ip

thesi vix habere se aliter res possit. Quapropter solummodo adjiciam hac occasione , num non liquere, aliam eiusmodi divitibilitatem continui, qualis hic supponitur , Rar factionem illam, quam ipse propugnat,probaturam. Etenim, imLco tinui partes integrantes magis minusue itae vel infinitae numeIO , un quaeque tamen pars, cum sit substantia corporea , aliquam spatij pa

40쪽

hla, ad usque magnitudinem duplam rarefiat,tunc quialbet pars adduram itidem dimensionem extendetur, atque tum locum , quem occupa. at prius, tum alterum ipsi aequalem, adeoque duo loca replebit.

Alterum Argumentum , ad hactenus memoratam Rarefactionis eriplicandae rationem comprobandam adductum, est , Quod complures eruditi viri, quos inter duos nominat, Aquinatem & Suaredium, d Cuere,eandem rem corpoream naturaliter esse polle , & δε facto saepὸ esse in animabus Brutorum revera indivisibilein , & viatialiter extensam. Verum, quamvis utrumque hunc Autorem , ob insignem eorum Eruditionem Scholasticam & Metaphysicam, eo, quo par est, cultu prosequor ; attamen nescire Examinator nequit, me prolixum oonficere posse Scriptorum, & veterum, & recentiorum, syllabum, aequὰ bene saltem, ac sunt S. omas sequinaι de Suare et ius,in Phylicis versi torum;quorum nonnussi,naturaliter hoc esse possibile , diserte negarunt; alii vero, in eadem se esse sententia prodiderunt, dum talia posuere primcipia, quibuscum hoc de Cir mali indivisibilium Corpusculorum exte sone Placitum nullatenus potest consistere. Ac nullus licet Autor hactenus eam oppugnas let, ego tamen, qui non discepto quid hie vel Eusenserit , sed quid rationi sit consentaneum sentire , nihilominus eatnnunc rejicere non vererer, nec dubitarem e plurimos ex optimis Physicis ejusdem opinionis asseclas reperturum, & inter eos ipsum sortJExaminatorem , qui quomodocunque haec consessio cum tribus sequentibus Libri sui Capitibus consonet P tradit pagina,i so.quod, Avixta probabιliorem sensemiam,huiusmodi Uirmata extensio rei corporea conc denda non en, utpote seli rei θirituris propriare. Sed , ut finem tandem imponam taedio huic Investigationi, quam in Aristotelicum Rarefactionis modum qui adeo obscurus est, ut vix vel proponi, vel examinari, paucis queat 9 institutinus, non milii su- main intrepide affirmare, utrum ex duobus eam explicandi modis per Atomosne, an per Partes in infinitum divisibiles in Autor noster am-Plectatur. Sed quicunque demum sit, ostendit Ie me arbitror, haud inteuligibiliter ipsum eam explicalle : atque id eo minus vereor exist are,

quod ipse tam sit ingenuus, ut sub finem sui de duplici hoc modo sermonis in de opinione, quam praefert, hunc in modum loquatur ; Prasae commuηi ct recepta hallenus in Scholis sententia insistere, ena licii diis

cultates quidem non claresolvat is tamen aperte nonsuccumbit. Adeo ut

in hoc de Rarefactione discursu, ad quem Autor tam crebrd in praegressae Libri sui parte nos remisit, tanquam eum , qui probaturus esset Doctrinam,quae ibi maxime videbatiu improbabilis, ipse duntaxat in locum Probabilis I pothesis,gratis rejectae,Dogina substituerit,quod ipse assi mare non ausit commode posse a difficultatibus,quibuscum colluctatur,. Lberaritaeuam is no.i dubit civisior Lςctores, praesertim Physicos, eum

sis a

SEARCH

MENU NAVIGATION