장음표시 사용
261쪽
S Ia MORBI ORGANI cI. 25 Itilago naargine suo nexa est undique capsulae igamentosae articulum includenti irmanti. In cadavere, servata articuli capsa, si rem examinetis, deprehendetis cartilaginem interpositam motum sequi processus coronoidei maxillae, tam in sinu, quam ad tuberculum. His ita visis patet, quid sit maxillae luxatio. Legite, quaeso , HIPP. de hac re lib. de artio. Edit. I es. p. 707-8OO summatim colligam. Non potest luxari nisi in anteriora neque enim
ad posteriora potest, quia nil nisi ossa ibi habet, ita
ut eo versus IuYari non possit, nisi prius illa ossa Gsent diffracta ergo tantum in anteriora, idque duplici modo vo alterutro latere, Vel troque. Luxatio talis non sit unquam ore Clauso, quia in sinu tunc haeret, non super tuberculum Aperto autem ore fieri potest; sed non apertur solita inter mandendum, neque etiam paulo majori nam citra Ju-Xationem possumus aperturam magnam facere, UUm articulus ipse, seu capsa, adneXa omnia obsequi 1 a sint verum , si inter oscitandum , pandiculahdum apertur tanta sat ut Capita bina maxillae in anteriora transeant tubercula, sic se gant am ante tubercula; tunc luxatio vera est in ambobus articulis. Fieri haec non potes, nisi vi edita maxima in musculos Pterygoideos externos, biVentres maxillae inferioris Pterygoide externi oriuntur tum ab amplitudine exteriori prope tota parieti externi processus tet Fgoide , ejusque etiam margine qui cavum spectat terygoideum tum a finitima parte ossis maxillaris iaporioris, aliquando etiam ab exteriori poditione terygoide ossis palati. Inde increscit primum modice, dein decrescit, latior quam crassior in finem autem, principio multo angustiorem, abit, eumque tondinosum quale principium. Maiorem partem
se collo maxillae inferioris inserit, ubi id ab interiori
262쪽
ri parte partis prioris, statim sub capitulo suo sinuatum est inseritur praeterea capsae articuli maxillae,' anteriori interiorique parti lamellae cartilagineae mobilis. Ex directione , qua retrorsum, a simili nonnihil sursum extrorsumque tendit , facile perspici, tur, maxillam inprimis in priora trahere, ssimul oblique in latus alterum. Caput igitur maxillae e sinu ossis temporis protrahet , subjicietque tuberculo ejusdem trahensis capsam, ne corrugata illa foret inpedimento. Eodem tempore maxillam adtollit, donec dentes ei infixi aut fere, aut leviter, contingant superiores.
Biventer vero oritur ex incili quodam ad radicem processus mammiliaris procedit ad mentum imum, Iunae quadrantis forma, Cornibus utrinque sursum erectis in medio tendineus Est Carneus ubi locus Onceditur ei, tendineus in medio ob Ioci angustiam. Saepe a ventre secundo vario modo abludit portio, saConjungens cum eodem ventre biventris alterius lateris, aut cum simili abludente portione alterius LaXa, lata, tenuis poneVrosis vicinorum musculorum, specie annuli, Ytremum ejus tendinem ambit, ipseque X- tremus tendo poneVroticus adfigitur Iaxe ossi hyoidi. Frequenter etiam medius tendo per medium stylohyoi- deum, ideo tunc scissum, transit. axillam a superiori oblique deducit, agitque retrorsum. Si ambo agant, deducunt recta maxillam. Videtur hic musculus in actione sua in rectitudinem porrigi, non ero
trochlearis modo per fissuram stylohyoidei festi
huius infioxionis ansam dedita inflexio videtur colli, dum in cadavere demonstratio fit horum musculorum in recto collo hoc non ita adparet , praeterquam quod saepius ille transiitus per sternohyoideum desidoretur; bene nihilominus actionibus suis fungente biventre musculo. Ergo
263쪽
S. 712. MORBI ORGANI cI. 253 Ergo violenter agentes' in pterygoide externi biventres possunt processum maxillae inferioris e fosstila vel sinu trans tuberculum adducere ad tuberculum cis illud trahere in anteriora. Tunc illi musculi antagonistae, qui retinentis claudunt maXillam, ut temporales, masseteres, uterygoide interni superantur avi priorum. Unde HIPPOCRATES l. c. ad id tamen, inquit, ut excedat maxilla, confert, quod e nervi aut musculis, qui extra articulo sunt, aut ad eos adnectuntur, quicunque in usu Crebro dimoventur, ii in extendendo plurimum concedere solent rnon secus a coria, optime subacta, Plurimum eXtemsioni Cedunt.
Maxilla igitur sic posita Iuxata diductaque, vult homo in hoc statu violento illam Claudere, ne potest. Utitur vi trium musculorum Claudentium, Verum, utut illi trahunt, caput maxillae stat firmiter ante tuberculumI: ita, ut quo fortius trahunt musculi claudentes , eo firmius maxilla ad tubercula adprimatur iitque horum musculorum tanta ac diuturna Contractio, ut nimia illa tensio et originem convulsionibUS. minc HIPP. dixi I. c. His quam Celerrima re- , possitio confert Alioquin, nisi intro reversutu, fuerit, periculum ex febribus adsiduis, tardanteis alto sopore, Vitae inminet. Hi namque musculi so-
, , Orem altum invehunt quum aut praeter aturam, intenduntur , aut alienantur. Ii quoque biliosa Tm- , era, pauCa, alVO XCernere solent; si vomitus, adfuerat, sincera omitu reddere. oriuntur igiis tur ii etiam fere decimo die. In tali Casu citam ergo medelam adserre oportet. Chirurgus binos pollicos lineis fasciis bene involvat, obducat, ne a dentibus, reponente se maxilla, aedantur. Ponat obvolutos pollices ambos super dei tes molares posticos : premat sortite illa postica par-
264쪽
23 4 PATHOLOGIA. te maxillam deorsum, ut capita, quae ante tubercula haerent, ducantur supra tubercula e verum, ut id eff-ciat, debet simul digitisse cava manu anteriorem maXidae partem adtollere, ut laxentur temPoraleS,masseteres , de pterygoide interni tumque simul quodam impetu ducat maxillam retrorsum. Quo actiones has tum alidius, tum citius, Quas uno momento facit, eo felicius restituet haec triplex actio est id, quod HIPPoc R. ibidem loci dicit, repositurum debere ad tres figuras Consilium adhibere. Addit tunc HIPPOCR. tum aeger, his Obsequens, maXilla COn- mittere, a minime hiare debet. Ac reponendi qui- dem ratio haec est, quae ne alio quidem habitu ad- , ministrari possiit. Curatio vero brevis fatis est, si splenia incerata adhibita, Iaxa vinctura adligata. Belgae Chirurgi nonnulli hanc repositionem ali modo persici malunt. Nempe e durissimo signo parant duos cylindros parvos hos ponunt inter dente πο- lares posticos, quousque possunt. Ominem UD C3pite obverso postico firmant ad pectus suum magna Vi adtollunt maxillam anteriori parte. Intelligitis, quod si elevetur anterius maxilla, deprimatur postica , illi cylindri rotentur super molarium scrupeas superfi- Cie ad summam profunditatem oris , ac melant id, quod in prius dictu modo repositionis faciebant duo pollices. Sic illi faciunt idom, ad non poterunt Pollices eorum laedi a maxilla reposita. IIae tamen methodo tum nonnisi uti possunt, qUan, do molares dentes ad fundum oris omnino integri sunt: ii enim Vulsis, vel carie exesis cylindri nulli usui
Sed lapores luxatio maXillae In alterutram a tem id est in obliquum. otest hoc fori in hominibus obliquo ore oscitantibus , sternutantibus , .ma Xime a lapsu et tum non potest homo loqui, nec O Claudere a
265쪽
S 712. MORBI ORGANI cI. 55dere, nec deglutire alter maxillae Processus est in loco debito, alter ante tuberculum.
Curatio optima sit in hac obliqua luxatione, si firmato bene per alium hominem capite, Chirurgus a latere sano alapam bonam instigat; quidem sic manu inpingat in latus sanum, ut simul aliquantulum elevet
maxillam. Hoc motu Iuxatu maxillae processus e loco ante tuberculum remo Vetur, ita, ut temporaliS,masseter pterygoideus internu illico maxillam retrotrahant.
Verum monendi sunt homines hujusmodi repositionis, ne accepta alapa ignominiam ulciscantur uti contigit Lugduni Batavorum e studiosus incedens cale-yodiis ferratis' super glaciem cadens, IuXarit maXiliam in obliquum. Rusticus id videns, generosa in pacta alapa illum Curavit. Vi cohibendus erat studiosus, qui talia nunquam audiverat, ne gladio stricto rusticum occideret. obiter animadvertendum, auctores quoSdam suspectum habere sonum, qui percipitur in regressu Tis in suum cavum, quasi aliquid ibidem laederetur; sive fractis marginibus cartilaginosis excipientis cavi, sive contusa cartilagine cavi interni. Ita magnus HILDAN Uscensuit. Ab omnibus tamen saeculis animadUerterunt, quamVis non semper, tamen saepe exaudiri talem sonitum, neque tamen inde aliquid subortum mali unde videtur inanis ille metus Dolor, inflammatio, reposita luxatione remanentes potius luxationis reliquiae sunt, quam repositionis vel saltem a valida Vi nascuntur, in reponendo requisita. S. 369. Repsista in loco retinentur quiete , a 'sciis, stu partis naturali. Imo: Quod quies requiratur, facile quivis Vestrum videt alias enim aut relabi potest os repositum,
aut faeta jam antea instaminatio prior serio in gan
266쪽
z56 PATHOLOGIA.graenam Verti; et aesto non restituetur in integrum. Verum, fano sensu hoc intelligendum est; si enim partes quaedam in articulo laesae, denudatae, nimium ad se invicem adpositae maneant, Concrescere possunt, anchylosin facere. Unde, ubi metus inflammatio nis jam disparet, pars prudenter movenda, inungendaque omni die, immo bis de die fiat id autem a Chirurgo, non ab aegro Chirurgus enim novit , qua tum homo ferre queat.
ado: Fayciis. Nempe Tino, in hominibus D visis debilibus; do, ubi diu IuXata pars citra repositionem fuit, quia forte tumor in cavo Xcipientea glandulis, vel aliunde natus, facile potest expellereo repositum. 3tio, quando ingens facta est distorsio elongatio ligamentorum, ita ut illa debilitata indamaXime fuerint. 4to, quando novimus aliquid circa ligamenta, aut capsulas difffactum esse, ut melius haec coalescant. 5to, etsi nihil horum omnium adesset, tamen fasciis utendum in inmorigeris infantibus, immo in hominibus adultis nimis agilibus, quietis inpatientibus. Juvat tunc e mandato HIPPOCR., partes ita ligare, ut pleniorum Uel corporum mollium, ex lana aliisque paratorum adplicatione retineamus articulum ita, ut natura UXationis praegressae requirit. 3tio et Situ partis naturali. Quem situm natura-1em partium si quis apte nosse velit, jubebat BoER-HAAVIUs, nos hominem bene sanum, rite dormientem, intueri oportere. Non enim homo sanus , isque
dormiens jacet ut cadaver; verum silent in illo musculi illi, qui unice subjacent imperio voluntatis reliqui agunt, qui actionibus vitalibus dicantur, nec UΟ-luntate unice reguntur. Brachium in illo homine acet juxta latus, cubitus utcunque steXus, manu Paulo altior brachio &c.
267쪽
1amon fit aliquando, ut laxitas tanta adsit Igamentorum, capsularum post factam repositionem, ut luxatio continuo redeat. Longo tempore tum re quiritur usus externus internusque roborantium, ad stringentium e quae si non juVarent, HIPPOCRATEs, Ut . Passim omnes, ad ferrumis ignem se vertebat. Nam non solebant facile rem desperatam relinquere. Hinc aph. 8-6. quae medicamenta non sanandi, ea ferrum sanat; quae ferrum non sanat, ea ignis sanat quae vero ignis non sanat, ea insanabilia Xistimare Oportet. Hinc sapientes V locum externum prudenter igne inustum cogebant se contrahere Contractissima cicatrice nata melius retineri partes videbant ut me
thodum potestis videre in citato saepius libro 1PPO
Addit Lil. I. E. AN W1ETEN, se vidisse empiricum, qui hac inustione contrahere cutim in ioco herniarum conabatur , ne tam facile postea cederet in lapsis partibus; immo, ut retineret easdem. Haec CRUsa, cur BELLO STE , FERNELIUs, aliique inponi velint emplastrum ex adstringentibus. Sic ad finem perduxi caput hoc BOERHAAv11 doluxatione Commendare nobis, hoc Xpllicans, solebat magnus Vir, praeter HIPPoc RATEM, PETITU Μ, an quam qui omnes minutias tractaret, quae in generali doctrina tractari adeo singulatim non potuerant.
Perduximus nunc Pathologiam haud quidem ousque, quam si sola' unica illa traderetur, sed tamen ut nesciam Is quid absque Xplicatione praetermissum.
268쪽
tam , non integris 3 ad hoc indigens Iectionibus subponebat se pauca dicendo satis ile intelligibilum
auditoribus, quibus per integrum anni decursum tradere solebat aphorismOS. Desumsi ideo jam ct desumata in sequentibus Varia ex phorismis, quae in athologici summatim tantum expolita capi vi possent a Tyronibus.
Verum enina vero plures morborum reperiatis specieS, de quibus o ERRA AVIUS On egit, quaSue Zltem vix tetigit. Sic V. c. in historia de morbis osse sium non habetis ab illo tractatos, neque commentariis elucidatos tres notabile morbos ossium, spinam b dam , dontalgiam is paronychiam, quorum Obis tum pathologiam tum curandi rationem adtuli. Eandem ob rationem maxilla laxationem peculiariter paullo ante sis breviter tradidi. Brevior tamen nunquam non ero in illi morbis, quorum III. L. Baro νan wIETE dedit commentarios, quam quidem in aliis, quorum adhuc Commentarii desiderantur Hoc pede perrecturus in reliquo athologiae decursu inchoab nunc doctrinam de herniis, quas leviter tantum BoERHAAVIUs tetigit in apho finis autem, quod doleaduml, altum de illis habetur silentium. Conabor vero, hanc Obi penuriam subplere, quia res tanti ponderis si, ut Crediderim nullum esse morbum, in quo lethale magis errores conmittantur, quam quidem in herniis.
Ait BoERHAAVIus Hernice umbilicales , in ζuinales , crotales, sicin , in vicis femorales in feminis turn meari , intestini, pinguedini , aeris , quin
in eas ingre lsus uteri prolapsus , escae, ta intestini recti. Hernia, κηώ , olim dictus ita quivis tumor;
dein omnis tumor praeternaturalis in umbilico sini uine , scroto, summo semore , foramine ovali o Sigi schii
269쪽
I. 712. ORBI ORGANI cI. 259 abdomine universio , thorace, gutture Ortus ut Plurimum a Visceribus partibus in his cavis locatis, unaque Cum dilatata cavi sui membrana elapsis. Hac ratione hernia desinio, easque dico eras, ut illas distinguatis ab alia herniarum specie , quae uri dicenda; Uippe quae aera, quae acipem, quae aquam Continent, quae alia prorsus adparebit ratione
Hernia vox bonae latinitatis ipso, quo nunc sensu. Ingens iratis adparuit hernia aeris. ε MARTIAL Epigramm. 3. 26. quo jam tempore denotabat prolapsum intestini vel omenti X amulo. Sed graeca adpellatio passim obtinuit apud latinos auctores rinde enterocele, enterocelicus 3PUd LINI Um, O RATIUM &c. inus nunc in arte usitata alia vox, idem designans , Ramex , amices , amicosus , suo Pata LAUT , PLINIO , aliisque; LAUTU in P e nul Mercatore ramices rumpere, pro herniam clamando, Currendo Contrahere. Quum multiplex sit hornia, numerosa nomina ad ferunt confusionem, graecarum litterarum potissimum ignaris e recensenda nomina haec, Xplicandaque pauciS.
I uuerniis eros sunt, quas definitio data continet. Hernio spurio , quae aera, quae adipem, quae aquam Continent.
gomornis definiuntur a loco, quem occupandit et. Ε ξο χῖαλγ. sive 'ε6 16βαλοκηλὴν Hernia umbilica lis 2. Βυβονοκηλ:1 bubones graecis , quod Jatinis in guina, ergo hernia inguinalis. 3. χεοκηλ , hernia scrotalis quando ea, quae in inguen ossent ex abdo mine inlapsa ultra jam ad scrotum descenderont, eam que ob causam completam talem Vocarunt: quae vero ibium obsideret inguen, ignes dixerunt inconsistam.
270쪽
partii. Abdominatis , seu potius entralis , obtinens quocunque in ventris ioco Hernia foraminis=nagni sis schii, seu foraminalis. 30 Herniae definiuntur ab inlapis parisbus e πι-
πλο λή, hernia menti. άντεροκηλὴ, hernia intest, ni seu intesinalis Uvτεροεπιπλοκηλὰ hernia tum natolini, tum omenti, hernia intesinose omentalis 40 Herniae definiuntur 4 loco , quo elabuntur, Wapartibus, quas Iapyas gerant : τριφαλοεπιπλοκηλη thernia umbilicatis Homentalis C μιφαλοεντεροκηλὴ hernia umbilicatis intesinatio tandem autem 'μφα- λοεπιπλοεντεροκηλὶ, hernia umbilicatis omentalis cintestinalis.
πλοκιχλη, hernia inguinalis Homeritatis, e s. p. σχεοῖ- πιπλοκηλη, hernia scrotalix omentalis , e. s. p. uti in Primo Xemplo.
Atque haec nomina potissimum respiciunt hernias intestinates' omentales ad abdomen Habentur tamen aliae vera herniarum speciis, ex aliis partibusa ut
sunt hernia uteri, hernia escae urinariae , immo ienis etc. eaque inguinulis vel crotalis hernia in horace, pulmonis, immo asperia arteriae hernia hernia peculiaris entriculi a latere cartilaginis iphoidis. Haec de eris herniis sed sunt hernicie dictae purios , ingens saepe negotium facessentes ita dictae, quia in solitis verarum herniarum locis comparentes mentiuntur veras hinc dictae serniae sed quia non gerunt in suo sinu ea, quae veras gerere hernia dixi mus, Furiae Ocantur