Antonii de Haen ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones pathologicas

291쪽

S. I 2. ORBI ORGANI cI. 28 Idietum annulum hernia si cum sacco peritonaei ita in hernia femorali , foraminis ovalis, uibilicati

observatur fieri Circa Uae nonnulla observanda. Si hernia hoc modo lente nascatur in umbili co aut ad annulum , contingit saepe, ut locu S per quem contenta abdominis elabuntur, sensim latescat, totaque sub descensum via ita amplietUr, ut homo per totam vitam elapsum omentum, intestit una cum peritonaeo inpune ferat. Sponte quippe parte elapsae introeunt ipsi jacenti, surgentique elabuntur; quam tumuis inpletae aut aere aut faecibus, Iatam hanc viam tuto remeare possunt sacco peritonaeali interim vicinis cohaerente, Concrescente partibus.

go Reperire est homines , quibus ita dilatentur

laxentur hae loca herniarum , ut ingen intestinorum pars plerumque hospitetur in iisdem : unde ventris quidem dolor a mesenterio tracto , tractisque intestinis . sed nulla quoad herniam symptomata prau a. x Verum enim vero pars pleraque hominum ita hernia habet , ut XeUntes easdem, intranteSQUE, inmo quandoque perpetuo elapsas , tamdiu inpune gerant, donec vel nata annuli constrictione spasmodica, vel intestinis aere, aut faecibus, aut inflammatione tumescentibus, Via iisdem ad annulum , vel ad hum demcunque, Unde XiVerant, locum praecludatur is pars elapsa inflammata se ipsam strangulet. 4 Tales quoque reperiatis, qui non Ut praecedentes diu, atque inpiane, id illico ab hernia recenti Tune so1mata et halibus potantur symptomatibUS.

Tandem Iurim; sunt, qui in culpate gestantes

sua hernia bono muniti brachiori , tandem, vel quod illud vetustate corrumpatur; vel quod motum niXUmve fortiorem a Violentiorem edant , Uam Ut brachiori vis sustinere illum queat vel quod aut sumto

emetico , aut morbo, cui frequens vomitus Comes,

292쪽

corripiantur; Vel quod ex prava diaeta intestina vehementer turgeant, hernia prodeat, ct aliquando hoc ipso lothalis fiat.

Hernia igitur talis, ut intra corpUs haereat, ab que a loco, Per Quem Xierat, Comprimatur, stramguleturque, nunc consideranda.

Causa hujus compressionis ut plurimum vel Er est, vel maxime te corace materieS. Vtut enim crederemus, intestinum leum, quod saeptisime in hernia propendet, stercoracea carere materie convincemur nihilosecius eiusdem in illo praesentiae , quia L hernia in dextra inguinis parte inguinalisne, an scrotalis, aut femoralis fuerit, formatur ut plurimum ab ite accedente jam prope ad valvulam

Bauhinianam , quo loco Ycrementa jam stercoraceam induere naturam occipiunt.

Etiamsi non esset pars illa elapsi intestini tam

Propinqua suae in Colon insertioni, tamen residua albmentorum absorptis liquidioribus Xsucca redduntur, diuque stagnantia adcumulantur, indurantur , ita ut ii testino, ne se evacuet, maximo sit inpedimento. 3 Ipsum colon 1OLANU & ALFINU Viderunt herniam ingrcisum vidi ego idem in nosocomio; ν. at Med. . . c. a. de herniis. 4 Processus vermicularis in quibusdam longus a materie indurata aereque elastico plenus in herniam potest inlabi, ibidemque Comprimi ut quoque inVeni. 25. Ug. 1745. infantem 2 septimanarUm ape-rUi, Cui a tertia vitae septimana inutilis erat adhibita cura, ut scroti dextra pars tota in inguen usque detumesceret. Hydrocele aderat in tunica testis vaginali, cujus fundo infimo testis concreverat. Ipse Vermicularis processus in tam parvo infante ultra: pollices

longus, digito lato ab ipso testiculo thiatum distans ter

293쪽

L. 712 MORBI ORGANI cI. 283 minabatur I contrectando Videbamus aera e illo inpetuos subire ipsum Coeci faCcum. Non enim solae Deces, sed flatus quoque, hic vo-niunt considerandi vel soli, Vel misti cum oeculenta materie Solus aer USnoque in cadaveribus hominum, quos Colica interemit, aut iliaca passio, aut cholera morbus, inmanem in molem inventus est X- tendisse intestina Si id Contingat in elapso intra herniam intestino, poterit turgescens sibi iam Claudere. Quo autem diutius manet, eo magi rarescit, eoque plus expandit intestinum. In plerisque vero herniis non solus, sed cecibus invenitur inretitus. Etenim in omni hernia ordinaria Consideremus Jo- cum constrictionis duas intestini portioneS, alteram, quae inlapsa descendat alteram, quae flexu facto repetat corpori interiora et adeoque Contemplemur binas intestini portiones constrictas haerere in arctato xitus Ioco. Ubi ergo Crassa materies in elapso intestino adcumulatiar, aligetur, absorpto liquidiori indurescat; si aer quoque inter eandem interceptUs rarescat, pars Umebit tota, tumor perget ad annulum, sive alium quemcunque exitus locum ambaeque haeci tostini portiones ad Iocum angustum sese inmaniter Compressurae sunt. Ergo tunc nascentur herniae incar. ceratae de UibUS OX, symptomata. Paullo vero aliter se res habet in tali herniae spe

cie, quales, saepius ipse vidi, descriptas depi,

ctasque plures auctores habent in his portio intostini ita delabitur in saccum herniosum, ut pars libera adhu maneat intra abdomen. Ponite diamotron illi octo linearum , latitudinemque Ilinque linearum incidere in saccum poritonaei manifestum nobis sit latitudinem linearum trium manere intra abdomen. VER-ΗEYEN, UcΚ, AL sv talia jam suis observarunt

temporibus. Idem vidi' descripsi Rat Med. p. a.

Porro

294쪽

α84 THOLOGIA. Porro per amplitudinem illam trium inearum, quae haeret intra abdomen incolumis, Regulenta materies er-que a superioribu versus Colon ibere meare possunt. Credibiles sit, hos homines saepe ab ipsa natura JUVari, dum ipse peristallicus motus auctior elapsam in L cum portionem movere, trahere suisque de CarCeribus expedire posse videtur Ast vero inventum saepius est, hanc ipsam portionem elapsam mora adaevisse suo sacco, saccum vicinis ita, ut nulla naturae molimina ultra superstat, quibus in abdomen reduce

Neque leum modo ita quandoque se habet, sed ipsum colon visum est in umbilicati partim elapsum, partim intra abdomen haerens, a Chirurgi ARNAUD LE DRAN: ipseque 1 TTRAEus in Mem de Acad. roi des c. ann. 7OO. talem herniam scripto prodidit. UYscΗius bina habet exempla in Thes.

Dum incile hoc phoenomenon est, poterunt homines vera strangulata hernia adfici. Vidi aliquoties portionem elapsam materi foeculenta compacta adeo turgidam, Ut tota inflammaretur. Communicata inflammatio cum intestim reliqua portione constringit illud, minuit diametrum ejus, emcitque , ut materiae Colon petenti via praecludatur omnis Inflammatio haec cito in gangraenam abiens , rem brevi facit conclamatam. Advertitur haud raro elapsa haec pars ita in fac- cum quemdam productum, ut formet adpendiculam quam in cadavere crassa foeculenta materi turgidam inveni. Strangulatam facere hanc herniae speciem constri-Gio spasmodica potest, aperturam arctans maiteries crassa pedetentim in sacculo coacervatara frigus externum , inepti brachieri mala adplicatio. ρd etiam

a causa interna potest idem gigni malum homines diu

295쪽

diu multumque corpus suum inferciverint materia rapsa, indigestili, non solubili, ut sunt V. g. Cerasa, Pru ma, meSpili copioseis cum nuclei comesta, Xempla docuerunt, ad isthmum illum 2 3. linearum obicem oriri insuperabilem. Νunc ad praecipua suffocatae hemiae symptomata. Inflammatione magna nata Circa loca herniosa, in testini pars illa constringitur cum omnibus sui nervulis, adcumulatoque sanguine in sua substantia turget,

quamdiu adfluxus humorum a superna parte, aut a me senterio, nondum penitus intercipitur. Inflammatio haec Mendit se a loco inlapsus artis, usque in locum, in quo elapsa pars redien cohaeret cum fui parte intra abdomen haerente. Irritatusque locus Titus, lege communi membranacearum, nervosarum Partium , facile convellitur , spasmodice constringitur, ab adpressa mole inflammatUr. In intestinati hernia communi tria maXime considerantur hic adfecta e 1 utraque pars inlapsi intestini; mesenterium intestino adnexum peritonaeum in loco constrictionis. Quam sensibilia intestina saepius sint, ultra modum

irritata inflammataque , docet colica inflammatoria, colica pictaviensis ileus, miserere mei, acre irritanS, Verme rodente ; dolorum, convulsionum mortis miserrimae sufficiente mausae. Mesenterii senusitatem nunquam satis admirari se posse RuYscΗ1us testabatur, facultatem id Xaminandi reberrimam nactus; quia, dum de hac mira me- senterii proprietate AD Anat. Dec. 2. n. q. scriberet, iam per Mannos X auctoritate Amp. Magistratu Amstelaedamensis cadaveribus eorum examinandi Prae-suerat, quo mors exstinxerat violenta. Porro nihil irequentius ea in urbe inter tot anilleno nautas, quam

minima urgia cultro dirimere , eoque adversariorum saepe

296쪽

z86 PATHOLO TA. saepe petere ventres. X hac frequentissima saucias1 mesenterii inspectione coactus fuit, illa vulnera, quam vis nulla aeteroqui notabilis pars laesa esset, ut lethalia ad judices referre, Etenim mesenterium , quod formatur in summa lumborum regione ex peritonae Veniente a diaphragmateis e peritonaeo eodem adscendente secundum lumbos ita, ut dritonaeum hi duplex conjungatur adunatione telae cellulosae, quam peritonaeum Xterne ambientem Vidimus , quae tela eluti duplex se hic interponit illud, inquam, mesenterium praeter asia lactea primi, secundi generis, praeter glandulas, Praeter Vasa denique arteriosa venosaque, tum secretioni, tum nutritioni inservientia, gaudet nervis maXime sensilibus rita ut abdomen Vulnerati, cultro mesenterium quidem penetrante, sed nullam aliam notabilem partem vulnerante, passim intra binos ternosve dies, post inexplicabiles abdominis anxietates tortura Vitam cum

morte Conmutarent.

Advertendum tamen, sensilitatem hanc mesenterii minus esse calamitosam prope intestina, quam ali-qUanto inde remotius. Fert enim mesenterium ibidem loci acu pungi ligari in vulnere, ne par gaΠ-graenosa a mesenterio & adnexo intestino intra abdomen inmature trahatur. Compressio vero, suffocatio in hernia facta propagantur cum reliquis intestini mesenterii portionibus intra abdomen contentiS; adeoque funestissimae. Sed ipso in loco angustato peritonaeum premitur validissime, praeterquam quod a turgidissimo, durissimoque intestino undique ad Vicinas partes adfricetur. Est autem illud inflammationibus saepius obnoxium

quam redimus. Juvenis Hagae-Comitum, semper Tanus, quarto

Iulii anni 1753. vehementer ealidus ex moti subito

297쪽

S. 712 MORBI ORGANIci. 287 Rigesit. Biduo post dolorem ventris inferioris parte

dextra Conquestus, Medicum vocat. Ille nihil mali in pulsu, oculis, lingua animadvertens, lene purgans praescripsit Colicam leviorem ratus. Die tertio reUO-catus Medicus intelligit, purgans biduo ante datumino vomitu redditum esse , noctem praegressam inqUietam , auctum in ventre dolorem, alvum nullam febrim modicam. Tactu ingravescebat ventris dolor; cataplasma emollientis limum inponitur, secatur Vma, sanguis crustam inflammatoriam non gerit. Purgans leve, sed Copia magna datum. Iners haesit. Haustum oleum, o vomitu redditum alvus tamen dein terquaterque soluta citra OIori levamen, ne dolorem

ulla ratione compescuit pium. Quarto die, postquam pulsus sudor frigidus gangraenam denotassent, Uavit animam.

Inciso cadavere inventa sunt omnia sanissima in corpore sed in Ioco dolori inde per latam plagam perfusum gangraena adparuit peritonaeum Caetera, ut dixi, viscera nil habebant quod Culpares. Ergo tres partes dirissimis inflammationibus' convulsionibus atque gangraenae obnoxias hernia stringit,

irritat, inflammat unde potestis capere, quid fiat in loco ipso. Si jam omentum simul adsit, quanquam illud haudita sensile , tamen ab iisdem causis hic praesentibus inflammatione pessima , propter olei corruptionem, adficitur.

Verum propagat se malum o re alias partes, per totum intestinorum tractum, per totum mesenterium , peritonaeum, omentum doICr pergit adde,

quod jam inpermeabile intestinum in suo cavo, omnia retroagat surium, inverso motu peristast o. Hine

298쪽

z88 PATHOLOGIA. Hinc nausea, vomitus , dolor ad epigastrium, venter tumidus, tensus, durus, anXieta praecordiOrum, adsumtorum Omnium per os ejectio, singultus, convulsio, materiae fere faeculentae OmitUS, OrS.

Atque hic morbi status est ille, in quo maximi

non Condonandi errores iudicis Conmittuntur. Oportet igitur, ut Vos hic aliquamdiu detineam , nam res seria agitur . edici plerumque de hernii ne cogitant quidem, pro colica communi rem tractant. Lant purgantia varii generis, sed vomitu reddenda. Enemata inmittunt varia, inani spe quandoque se ipso: aegros fallunt; quia, si in Colo Deces multsunt, prodeunt illae, quum haereant ultra herniam D, Cunt tum edici bens jam sanabitur , quia prodeunt faeces e tamen illae haeserant ultra locum obstructum ;nam possunt se Xonerare par ilei, cecum, Colonis

rectum.

Dummense Sept. 76O. transiuem per Cari thiam, raelatus moriebatur, quod emetico a balilaea tore propter normem omitum dato ac repetito, herniam suam in gangraenam ConVerterit. LOCi, quo eram, Spital, Medicus sero advocatus morientem Vidit. Μoritur sic saepe aeger mirante edico, Catilamque morti non capiente, nisi forte sero, dum cadaver, vestibus denudatum , docet adfuisse herniam, siquidem magna sit; dum vero parva, maXime in femore, nil adparet; quinis gangraena facta herniae mul. tum illam subsidere facit. Si alliquaodo contigit, edicos, Cadaver secantes , rubore perfundi, Vm inveniunt herniam, quam ne suspicati quidem fuerant Saepe adhuc detegitur casu, dum sapiens rerum adveniens e symptomatibus adesse suspicatur herniam' locum Xaminat plerumque tamen ille sero nimis Uenit. Vidi in tali neglecto casu operatione tamen ad huc servatam Vitam.

Puella

299쪽

s. 712 MORBI URGANI cI. Puella rustica dives laborat colica , nausea vom, tu Senior edicus apud nos, qui unice se sapere ex omnibus Μedicis gloriabatur, biduo medicitiam facit, ut sistat vomitum, alvum solvat, sed incassum. Iungitur illi alter e senioribus, magnus quoque sui

Iaudator. Ille carpit praecedentem seniorem , quod corpus puellae nimium exagitaverit oportuisse namque, dum vomitu non cessaret, abstinere ab irritantibus, laad optata confugere. Nonne videtur Vobis ipse loquens alter SYBENHAMiri Sed, parturiunt montes, nascetur ridiculus mus. In arcanis erat illi Veterano

menthae opto. Hac spopondit, superaturum se Mium. Sed pergit interea malum, postquam pio suis set per aliquot hora sopitum. Perditus hoc praepostero labore tertius dies. Iterum injicitur enem ;nunc quae injicit illud, mulier, detegit herniam, ambosque illos sapientes Hippocrates, qui continua urgia in consultationibus super morbi diagnosi, experientia quivis sua habuerant , rubore persu dit. Dexterrimus Chirurgus operatione felici cum successu peracta reduxit uallae fanitatem t Uerum plerumque gangraena incipiens die 3 vel . inutilem facit operationem.

Non sine intimo animi dolore recordor casuum quamplurimorum, ubi similis neglectus miseros homines letho dederint suffecit monuisse. Miramini forsiitan, quod causae hae latere queant, quum homines laborantes hernia potissimum de illo loco conqueri videantur debere, is ita herniam indicare. Verum, dum in praxi versabimini, rem aliterestis Xperturi. I Enim, si tumor parvus est, non suspicantur homines quid mali, vel vix advertunt maxime, quia totus venter dolet, vomitus continuo ventriculum

300쪽

insectat, hinc noli credunt, hoc illi parvo tumori deberi.

st Forte hi homines habuere hemiam per amnos, eamque inculpate. Hinc mera colica se laborare autumant; hinc nil queruntur singularis. Utrumque sexum , maXime tamineum, tanta saepe erecundia tenet, ut mori, quam herniam india Care aut Ostendere mallent. Immo , si Pruden eam sinpicaretur Aledicus, praefracte negant. Non dicerem tali a Vobis, nisi toties tristi novissem Xemplo. Immo, aliquando, quum hoc suspicarer subordinavi JpUlierem, quae feminae enem injectura esset, ut illaco, quo ipsi dicerem modo, quasi aliud agens, EX minaret, sic quandoque rem deteXi.

4 Videbitis postea tria exempla herniae femoralis, in quibus ne minimus quidem adfuit dolor in

loco herniae. Igitur os, meliora edocti, semper intentos gerit in omnem eventum animos ut si vomitu pertinax, frequen cum magno ventris dolore, in alvo clausa, Contingat, inani aut noxia opera tempus Vestrum ne teratis Igitur etiam me secundum Hethale GXioma Momitu Vomitu curatur; me, inquam, leti emeticum, me malum fiat posthac inmedicabile. Revera quidem in priae visitatione non semper potesti amabilem sexum quaestione tali conflandare; sed successu tempori potestis interrogare , Nequa Medicus locuna

suspicandi habet, nisi quum viderit, post optima in

prima Vissitatione praescripta remedia malum acrius insurreXisse tunc si callidus est, oportet honeste iterum rogare, an ad inguina vel umbilicum tumidi quid gerat. Uo negato oportet, dicat edicus, gaudeo quam maXime, mihi te ibi, tumidum Experiri; sed, quaeso, ne in malam patrem interpreteris, quod

id olficili quia, si non rogassem, adfuisset Potuissem