장음표시 사용
131쪽
punct. I. I. 3. disticuli. . num. 22. quibus consentit ex parte vasque in Tertiam Partem rom. quaest.ς I. art. I. dub. 3. Imo citatus Sanche disp. 9. in electi num. 6.eenset, neque teneri poenitentem aperire consuetudinem peccandi, quando a Confessario interroEatur, quae tamen opinio in praxi non est amplius probabilis, cum iam a Summo Pontifice Innocenti XI. in suo Decreto die secundae Martii r679. damnata fuerit in Propositione quinquagesinia octava.
Iv. Conciliari possunt primae duae opiniones dicendo, quod , per se loquendo, non obligatur Poenitens confiteri consuetudinem peccandi, per accidens vero , puta, si hoc necesse sit ad aperiendam occasionem proximam, aut si a Confessario interrogetur, obligatur consuetudinem confiteri Ratio prioris partis est, quia, per se loquendo, neque ex praecepto Divino, neque humano tenetur ce-- nitens bis confiteri, ergo qui semel est rite confessus, non tenetur, si iterum peccet, se de reincidentia accusares: ita cum praecitatis Doctoribus Diana pari. I. tract. . re- sol. II. 43. Ratio secundae partis est, quia ut Conis sarius licite, balide absolvat, oportet, ut ei constet Poenitentem accedere bene dispositum ergo si ad hune
effectum interroget ipsum de consuetudine debet Poenitens illam aperire. Ita cum communissima Doctorum sententia firmat Dicastillus disp.9. de Poenit. dub. a. n. I9F., Moy tradi. 3. de Sacram Poenit. disp. 3. quaest. 3. cap. I. f. a. num. Ig., ubi recte notat, quod si Poenitens sit vir doctus, Confessario notus, ita ut sua aut horitate possit dubitationem Confessarii excutere, & bene noscat Confessarium ad munus suum bene exercendum non indigere tali notitia, licite poterit consuetudinem celare, λο- deli Confessario de consuetudine interroganti dicere talem notitiam non esse tunc necessariam : Confessarius autem Poenitenti docto poterit credere, cillum absolvere, non extorta maiori expressione. cum his limitationbus id etiam admittere non veretur Cardenas in explicatione damnatarum Thesium Innocenti X l. Proposit 38. n. 38., quia in hoc casu non conceditur Poenitent , quantumvis docto Diqilias by Ooste
132쪽
Ceneralia Principia Cap. XIV. ros
docto, quod possit absolute Confessario interroganti de
consuetudine illam negare , aut celare, sed solum, quod possit certiorem facere Contessarium, non oportere, quod in illis circumstantiis peccandi consuetudinem aperiat. U. Rogabis, quomodo accusare se debeat, qui habet consuetudinem peccandi Respondeo : certum est ex Tridentino es. Iq. cap. I. cap. . omnia peccata esse siningillatim confitenda, idest quantum fieri potest, explicandus est numerus peccatorum, plus minusve, quando e tu ignoratur ut recte notat de Lugo disp. in ect.rg. num. 333. unde probabilis non est opinio quorumdam Canoni itarum qui cum Archidiacono putant uiscere ad
rectam Consessionem consus dicere numerum peccat
rum, exempli gratia , infus peccavi in furto, saepius in fornicatione ,sci, licet Angelus in Summa verbo Conia fesso num. I. eam rc babilem crediderit , QSylvester
verbo Confessi num. I. dixerit rem eme incertam. Nihilominus quia in aliquibus Consuetudinariis peccata fue runt nimis frequentia, ut in Meretricibus, & determi natum, ac praecisum illorum numerum explicare est, inraliter impossibile, ne Sacramentum hoc ualde onerosum reddatur, & ne cogatur oenitens ad exareissimum exarimen, quod supra reprobavimus, docent propterea C minmunissime Doctores Peccatorem consuetudinarium sati facere confitendo tempus , seu durationem peccati, verbitratia , Meretrix dicat per mensem, aut per annum, C. uisse expositam omnibus accedentibus: u Concubinarius dicat se per annum usum fuisse Concubina, tamquam uxore , c. Ita avarrus in Manuali cap. 6 num. II. Henrique lib. 2. de Poenit. cap. I. num.O Fagunde in a. praecept Ecclesiae lib. 3. cap. s. num. G. Toletus lib. 3. cap.I. num. a. quos citato sequitur Diana part.3. r.q.
resol. 89. , ranunentissimus Cardinalis de Lugo Disp.ro.
VI. Recte tamen advertit vasque de Poenit quaest.or. art. I. dub. . num. 3. quod in tali casu Consuetudinarius debet explicare si possit, species peccatorum, exempli gratia, si cum Conjugatis, cum Consanguineis, aut Eumo voto
133쪽
voto Castitatis adstrictis peccavit, singulis, verbi gratia,
diebus, hebdomadis , aut mensibus, &c Toletus tamen, Navarrus citati docent, lassicere, si Meretrix dicat se fuisse omnibus expositam , quae pinio est probabilis, maxim si alias redderetur Poenitenti nimis onerosa Co fessi a VII. ine inseri Diana loco citato cum agundeet,&Henrique lib.2. de Poeni r. cap. 3. num. Io. quod rustici homines, qui agretri Winculto modo confitentur sine numero , ne examine , cogendi non sunt repetere Confessiones factas cum indoctis Parochis, quia cum bona fide confessi fuerint, .habeant uniformem vitae rationem, ac vivendi modum, facile poterit prudens Conlata sarius statim ex Confestione unius anni conjicere quantum in reliquis annis peccaverint m quot circiter peccata commiserint quod est valde notandum , ne, scrupulose compellendo ut repetant hujusmodi praeteritas Conseia sones, nimiis praemantur angustiis, es reddatur eis hoc
VIII. Ad circumstantiam quomodo spectant etiam, sunt necessario confitenda prim violentia , quae alicui fit in surando ab eo vidente, repugnante haec enim
constituit rapinam Tamburinus lib.2. Cap. I g. g. I. num. 3. Item vis, quae infertur Uirgini, ipsam invitam opprimendo, nam constituit stuprum 'essius lib. 2. cap. Io dub. I. de Iustitia. Item formalis contemptus in transgressione praecepti, etiam secundum se levisci nam talis contem plus iupra inobedientiam , irreverentiam addit contra Superiorem La yma lib. I. ira est. 3. cap. I. um .q. Suarea de Legibus lib. 3. cap. 28. num. 2q. Castropalaus tom. I. Iradi. 2. disp. I. une .ci. g. a. num.6. Denique si quis
minem a se occisum in frusta discerpat , iecur, aut cor illi extrahat, imo si etiam hominem vivum simili atroincitate tram , has circumstantias explicare debet: hae enim specialem malitiam feritatis continent, ut docent de Lugo disp. I S. see'. ra. num. 97. Suare disp. 22. edt.A. num. I 3. Dicastillus tract. 8 disp.9. d. 8. cap. I. num. OA aaliique communiter.
134쪽
Generalia Principia Map. XV. Io 7
IX. Reliqui autem modi, ut magna intensio aestus, longa duratio, Sta, nunquam, aut raro admodum speciem mutant, sed malitiam intra eamdem speciem tantum augent, Wideo non sunt necessatio in Confessione explicandi, quantumcumque enim odium, ex quo aliquis alium occidat, grave sit, quantumcumque amor, ob quem tuis fornicetur, vehemens sit, Wintensus , nulla novae malitiae species ex hoc praecise capite contrahitur, ut recte notat Suare loco citato.
I. Q Ignificat haec circumstantia tempus actionum quo nomine intelligitur, vel ipsa cujuscumque rei mora, seu duratio , vel tempus, quod Philosophi vocant extri
secum, est mensura humanarum actionum. II. Haec tamen fere nunquam mutat speciem , atque adeo rarissimus est casus, in quo illam confiteri obligeis mur is 1 cet Alensis 3 parr. quaest. 32. num . . arr. 3. opinatus sit aperiendum esse in Confessione, an peccatum
fuerit commissum in die festo, alii cum Medina lib. r.
cap.9. g. I. docuerint explicandum esse , an fornicatio commissa fuerit in diebus sacris Ferta quintae in Coena Domini, aut Feriae sextae in Parasceve, vel eo die, quo quis confessus, aut communicatus fuerit nihilominus comnuinissim a Dodioribus reprobantur istorum opiniones, ut videre est apud Ledeis ana tom. I. de Poenit. cap. I9., Henrique lib. . cap. s. num. 6. quia hujuscemodi ei cum stantiae speciem non mutant, sed solum peccatum intra eamdem speciem aggravant. Ita Suare disp. 22. sect.q. num.1I., de Lugo disp. I 6 sec'. II. num. 23.
III. Excipe casum, in quo fortasse ratione temporis Deo , ejusque cultui notabilis aliqua irreverentia irrog
135쪽
tur, ut si quis ludos publicos , comaedias, praesertimin scaenas, aut spectacula ludicra in ipso die Feriae sexta in
Parasceve, verbi gratia, perinde , ac tempore Bacchanalium exibere vellet: haec enim gravissima irreverentia videretur erga sacratissimum illum diem, quo memoria Dominicae Passionis specla liter ab Ecclesia colitur: unoe etiam is grave peccatum eiset . Ita de Lugo, 'amaburinus apud Sto citato lib. I. pari. I. quaest. I. num. H. Iv. Solum igitur haec circumitantia specialem assert
malitiam δε est specialiter confitenda , cum violatur praeceptum speciale obligans ratione talis temporis, ut si in vigilia alicujus Sancti, vel Feria sexta, vel Sabbato, aut in quatuor Anni temporibus , in quibus ab Ecclesia jejunium praecipitur, vel in Quadragesima carnes com das, aut ii tali die voveris aliquod faceres, vel ab ali quo abstinere, quod alias praescindendo a voto, vel Juxamento, posses licite facere: Sto loco citato num. 4. V Duratio denique, seu mora in peccato, quantumcumque longa sit, & diuturna , peccatum in aliam spe ciem per se non trahit, unde, in Confessione non est necenario explicanda, ut docet Idem Sto num. O.
Varia Corollaria deducuntur ex dictis.
I. Tm sertur igitur primo, quod sicut circumstantiae, quae
I speciem non mutant , non sunt necessario in Conis fessione explicandae, ita nec illae, quae sunt transcendentales, quae videlicet in omni peccato sunt imbibitae, ueest ingratitudo, ni tria in Deum , irreverentia , inobe dientia , c. , quia, si quis confiteatur se blasphemum homicidam , aut adulterum fuisse, sufficienter intelligitur luisse ingratum , inube aientem, Deo injurium.
136쪽
Generalia principia Cap XUL Ioo
II. Ad vertendum tamen , qud si praedicta circumis stantiae formaliter, quasi reflexe intendantur a peccante, verbi gratia, si quis blasphemet, ne obediat Diis vino praecepto, vel ut actum ingratitudinis, irrevere tiae, aut iniuriae in Deum faciat, sunt omnin specialiter .in Confessione explicandoe, quia virtutes, quibus opponuntur , obligant pecialiter, ne peccata contra ipsas formaliter fiant , unde qui diem fel tum non sanctificat expressa intentione inhonorandi Deum . vel non obedie di Ecclesiae , committit peccatum irreligiositatis, es obedientiae specie diversum ab eo quod committit exemcens opera servilia , vel non audiens aerum die felici propter lucrum, aut alium finem indifferentem, quia hic materialem dumtaxat irreligiositatem, in Gheclientiam, ille vero formalem. expressam committit sto lib. I.
Part. I. quaest. I. art. . num. 9.
III. Infertur secundo , quod quando dictum est aperiendas esse circumstantias, quae speciem peccati mutant, illa mutatio specifica non est nostice accipienda, sed moraliter; nam furtum leve, .furtum grave logice non differunt specie, cum differant solum secundum plus,
minus, quod logice speciem non mutat differunt tamen moraliter, idest in ratione injuriae magnae Proximi, offensae Divinae ac proinde turtum magnum, id est, teria gravis , est necessario in Consessione aperiendum, non autem leves Coninc disp. . dub. 3. num.I IU. Insertur tertio, quod circumstantiae, quae peccatum ita minuunt, ut quod praescindendo ab illis, fullset mortale ratione illarum evadat veniale sunt necessario in Consessione explicandae. Ita eum communi sententia Bonaccina disp. s. quaest. I. sect.2 dissiculi. 3. num.*., ali quin mendacium diceretur in Confessione, quia Propone- Ietur, ut mortale, quod est tantum veniale. V. Quaeres, an id, quod diximus, solas scilicet cir cumstantias mutantes speciem esse necessario explicandas, locum habeat etiam in incestu in primo, securae gradu Responde, assirmant hos duos gradus explicandos
esse La man, Bonaccina. Valentia, seu alii judicant,
137쪽
non esse Mecessarium exprimere tales gradus, sed lassicere, quod qui commisit incestum , etiam cum Matre , dicat commisi incestum naturalem rata Gobat de Sacramento Poenitentiae num. 38 . amburinus lib. 2. cap. . . . n. 48. Diana pari. I. tra'. . resol. 3I., mali sequentes Divum Thomam a. a. quaest. I sq. art. Cajetanum ibidem, quia talis circumitantia speciem non mutat, sed solum notabiliter aggravat. Idem valet in furto, in quo non est necesse dicere suratus sum mille, sed satis est dicere, furatus sum quantitatem notabilem. Ita de Lugo disp. ID. ct. 3. amburinus lib. 2. Cap.8. g. I. num. I. quo citar,& sequitur Stoet in Tribunali Poenitentiae lib. I. pari. I. quaest. I. art. . num. 89., qui idem etiam docet de eo, qui plures Horas Canonicas non recitavit, ad quas tenebatur; lassicit enim, si dicat se graviter peccatse non recitando aliquas oras. UI. Quaeres denique , an pro facienda Consessione peccata sint scripto adnotanda Respondeo, communem Doctorum sententiam esse, non data hanc obligationem scribendi peccata, etiam si aliquis habeat memoriam a bilem, putet facile fore, ut aliouorum obliviscatur, si ea non scribat. Ratio est, quia suavitas Christi. D mini non obligavit nos ad maximam, extraordinariam diligentiam, sed ad communem, & ordinariam scribere
autem peccata esse extraordinariam, .non mediocrem
diligentiam omnes docent ergo ad illam non obligamur; quare satis est, quod qui vult confiteri, in memoriam sua
peccata per examen revocet. Ita Sto lib. I. Par. I. n. III. Coninc disp. . dub. O num. 2. Suare disp. 22. ec . .
num. . . alii. Quare Cajetanus verbo Confesso concl. o.
recte dixit, id solum esse valde utile modo prudenter fiat, caveatur periculum amittendi scriptura mo nullatenus autem necessarium
VII. Potest dari tamen casus, quamvis rarissime,'ubdaliquis, si alio modo non possit, teneatur scripto confiteri, ut quando urgeat mortis periculum is moribundus existimet, se non posse elicere actum perfecta co tritionis , nec aliud medium supersit ad consuleno um
138쪽
Generalia Principia Cap. XVII. II
propria saluti , quam Consessio per scripturam iacta. Ita Suare disp. 36. ec'.6 num.I. Bonaccina disp.3 suaest. s. secl. a. punct ultimo num.6. Mali unde si Confessamus esset surdus QPoenitens non posset uti huc, nec ullo alio modo, nisi per scripturam confiteri , α urgeret periculum mortis, tunc utique teneretur scripto confiteri. dummodo tamen Confessarius praesens, non per ternuntium , aut per epistolam absolveret: hoc enim pro hibetur a Clemente III in Bulla a Patre Uiva relata in sua Trutina damnatarum hesium S.Io.
Ι Uoniam omne peccatum relationem habet ad Le- egem, seu Praeceptum , ideo ad rite se examinan- dum in ordine ad Sacramentalem peccatorum Consessionem, Lestes. Praecepta, ipsorumque naturam, obligationem scire oportet. De his igitur aliqua ad Praxim magis necessaria explanabimus. II. Lex proprie talis est ordinatio rationis ob Bonum commune ab eo, qui curam habet Communitatis promul gata. Ita . Thomas I. a. quaest.9 . arr.q. PraecePtum autem - Lex ad invicem usurpantur , quamvis Prae ceptum in hoc a Lege differat, quod aliquod Praeceptum potest esse temporale de natura ego Legis est, quod sit perpetua. Unde cum omnis Lex sit Praeceptum, non vero omne Praeceptum sit Lex differunt tanquam genus, species Praeceptum autem definiri solet, recta agendorum, vel omittendorum ratio. III. Dividitur Praeceptum in affirmativum δε negativum. Primum est, quod bonum praecipit: secundum vero, quod aratum prohibet Assirin
139쪽
IV. Assirmativum obligat semper, sed non ad semper scilicet non est pro quovis tempore latum verbi
gratia, Praeceptum honorandi Parentes non est piacti caninoum novis tempore, sed quando res id requirit: sic exempli gratia, quando se praebet occasio, eos revereri debemus, quando indigent, adjuvare, quando praecipiunt, eis obedire, c.
V. Negativum obligat semper m ad semper, idest pro quolibet tempore sic obligamur pro quolibet tem
pore non blasphemare, non fornicari,&c., quia pro quo libet tempore malum non facere obligamur. VI. Dividitur secundo Praeceptum in naturale 'positivum. Naturale est dictamen Rationis unicuique adum , c. VII. Positivum est, quod libere, vel a Deo, vel ab Homine impositum est, ut Praeceptum de Baptismo, de Confessione peccatorum, generaliter omnia Praecepta Ecclesiae, & Leges Principum in Bonum commune latae. VIII. In Praeceptis naturalibus dari nequit variatio, aut dispensatio, mea non observare est intrinsece malum. In positivis autem dari potest dispensatio Superior enim, qui libere obligavit, potest etiam libere ab obligatione solvere.
IX. Ex dimis colligitur, quod ornaalis malitia peccati in voluntaria Praecepti transgret Iione consistit quare non facere opus bonum, quod non est praeceptum , verbi gratia , non audire Sacrum diebus ferialibus, non cor respondere inspirationibus in materia consilii, similibus, nullum est peccatum, quia de his nullum extat Pra ceptum Suare de Relig. lib. I. cap. . num. 23. , dum-naodo tamen absit contemptus, ut si nollet quis Divinis inspirationibus respondere, mei consiliis annuere, quia parvi estimaret illius consilia, inspirationes qua de re videndus ide Praecep r. I. cap. 2. ωΑlvare tona, I. de ita spirituali lib. I. pari.a caP-3O. Porrci
140쪽
Generalia Principia Cap. XVII. II 3
X. Porro ad constituendam formalem peccat morta
lis malitiam duo requiruntur: primum est gravitas mat riae , secundum plena advertentia, .liber, ac plenus voluntatis consensus unde fit, ut cogitationes turpes, aut contra Fidem motus carnis involuntarii etiam usque ad seminis effusionem, vis, quam ab alio patitur mulier, similia non sint peccata, quia non sunt voluntaria. Si militer vehementissimi motus irae , vel concupiscentiae, qui valde perturbant Rationem is libertatem tollunt, non sunt peccata : Sanche in Selectis disp. 2I per to
XI. Notetur hic aurea Doc ma Divi Thomete, quam tradit Quod libet nono, art. Is per haec verba . Omni quos , n qua de peccato mortal qua ratur, ni evre δεῖ meratas habeatur, periculose determinatur . Unde iuxt1 hanc D trinam nemo debet esse facilis in damnando de peccato mortali aliquam 4tionem, sed tunc solum id est faciendum,quando actio graviter opponitur alicui Praecepto quare falluntur, qui nimio zelo indulgentes, ut strichii orem teneant viam , passim peccata mortalia in actionibus ponunt periculum enim est, ne dum ultra Praeceptum volunt obligare, multos sine fundamento in aeter nam perditionem adducant. XII. Leges humanae obligant non solum sub poena , sed etiam sub culpa, quia Superioribus, tam Ecclesiasticis, quam Laicis Deus nos obedire praecepit: unde com muniuima Theolosorum sententia est, Subditos peccare mortaliter, aut venialiter, transgrediendo eges, prout transgressio graviter, aut leviter opponitur fini a Legisla
XIII. Nequit tamen regulariter Superior sub mortali
rem levem praeciperes verbi gratia , ne dicatur levernendacium, ne leves Proximi defectus aperiantur, Ἀ-
milia; quia cum ipse Deus nos in levi materia sub gravi non obliget, multo minus obligare poterit ejus minister:
XIV. Dixi regulariteri nam si materia ali6quin I vis, ratione circumstantiae fieret gravjs, exempli gratia,