장음표시 사용
191쪽
hus Sacris ad Maleficium patiandum abusus fuerit Quinisto, a grave damnum Proximo intulerit . Sexto an ad dissolvendum Maleficium alio Maleficio usus fuerit. X M. Atque hic notandum, quod cum sit intrinsece malui uti Maleficio, illicitum etiam erit a Malefico parato acceptare, ut Maleficium Maleficio solvat: unde solum licitum est tere ab isto, ut Maleficium dis luat, tollendo signum Maleficii, non tamen aliud Maleficium apponendo Tamburinus loco citato g. a. Si vero sciam possie Maleficum dissolvere Maleficium absque novo Maleficio , tunc possum petere ab eo , ut illud solvat licet se iam ipsum es e soluturum cum Maleficio quia,
quando urget gravis necessiitas, peti potest ab aliquo id, uod ipse licite facere potest, si velit, quamvis certus
it petens , quod alter per medium illicitum operabitur. Sic si me urgeat necessitas, possum petere mutuum ab Usurario, quamvis certo sciam ipsum petiturum usuras, quia si facit cum peccato id , quod sine peccato facere
potest, sibi imputet. Ita cum communi Doctorum sententia anche lib. a. in Decalogum cap. I. num. Ig.,&Tamburinus loco citato num. I. Ea porro scientia sum cit,
ut sit moralis, id est clam probabiliter, illum posse modo licito Maleficium di luere.
XXII. Neque obstat, quod qui petit a Malefico , ut
solvat, videatur consulere Malelicium, quod per se mainium, atque illicitum est non obstat inquam, quia non consulitur Maleficus. ut talis, sed ut sciens honis artihus
dissiluere Maleficium, sic nihil fit illicitum. A XXIII. Nec est illicitum tollere signum Maleficii
verbi gratia, si venesca te pereutiat, tu Morbo inficieris, paulatim tabesces; at si illam tu repercutias, immpedietur Morbus, tunc potes eam licite repercutere, quia illa repercuisione tollitur signum Maleficii ,- conseque ter Maleficium dissolvitur: anche lib. a. Summa morali cap. I. Detrius Suarea Leisus. alii apud ipsum. XX lv. Si cum Maleticio Diuinati nes, Superlliti inne. c. conjuncta fuit Haeresis sermalis, nempe externa
simul, . interna Mest casuvi summo Pontifici reservatus etsi vero
192쪽
vero eum adoratione Daemonis, cum pacto, conimela iacio, superstitione, clic non fuerit conjuncta Haeresis pra dicta, ab is poterit a quo Wis ordinario Consenore, tau tamen in aliqua Dioecesi adsit hujus Casus reservatio.
A P. XIII. . Varii Casus, in quibus dubium est,'
an reperiantur Superstit ones,
I. Uaeres prim , an interveniat Superstitio in Is casibus. Primo, Morbo caduco aliqui medentur, obmurmurando in auribus eius, qui cecidit, haec verba et Creatura Der, memento Creatores tui. Secundo Canes laetrantes quidam compescunt, & quasi mutos reclindunt dicendo: In eam O fraeno maxillas eorum eonriringe. Tertio sanguinem e naribus profluentem cohibent his ver bisci Libera me vi sanguinitas. Quarto, aliqui utant, quod qui te est S. Stephani Protomar ris pane, o aqua ieiunant, & rite confessi Sacram Communionem re Cipiunt non morientur ab aliis occisi, licet multis icti.hus vulnerentur II. Respondeo , uti si haee is similia fiant eum sola spe obtinendi a Deo effectum, non sunt peccamin s , nec superstitiosa si vero fiant cum credulitate inta Iihilis eventus, erunt peccata Superstitionis: qui , cum praeter Sacramenta, Sacramentalia, nullum ex sacras uerbis , aut rebus habeat infallibilem tactum , si quis hunc infallibiliter expectet, non nisi a Daemone ex peestare potest,in consecuenter Superstitionis peccatum commit tet. Ita amburinus loco citato num. 4 . III. Pari ratione illarendum est de illis, qui rebus naturalibus adiunguat suas preces, si enim a rebus natu
193쪽
ratibus expec- , ut a propriis causis etiam essectum Itistillibiliter, preces veto adhibeant solum ex spe, uti m. via vent virtutem naturalem , nil erit Superstitio δε vero a precibus illis expectaretur infallibiliter effectus, tunc esset Superstitio. IV. Quaeres secundo, quid sentiendum sit de his aliis actionibus, an scilicet in illis Superstitio aliqua reperi tur Primo , orbum Icteritium aliqui sic sanant. Α cipiunt filum conquisitum a telarum extricibus , quod italice appellatur Liccio , quo filo aegri staturam, ejusque brachia extenta ter metiuntur, mox complicant filum, se complicatum vulgari forfice super Caput , humeros , pectus In lirmi secant, idem ter repetentes singulis di hus, usque per tres dies. Alii eidem morbo medentur jubendo, ut Eger mingat in vas in cujus fundo sit herba
Marrobium . Secundo vulnera sanant quidam pulvere Sympathico vel unguento armario, sic dicto inula applicando tale ungentum armis , sanguine vulnerati cruentatis, aut panno eodem sanguine maculato, sanitatem I firmo reddunt. Tertio filum Cannabis, quod Puella vir g nevit, applicant quidam Infirmis tumore gutturis a borantibus, eosque sic sanant. Quariti. denique Resipillas curant nonnulli atramentum circumfundendo, alii argento inflammationi super posito. U. . Respondeo ad primum de remedio Icteritiae per filum, esse superstitiosum, quia, ae monet Tamburinus lib.2. Cap. s. num. 2. Omnia in eo vana apparento ad illi esseEtum producendum improportionata Ul. Ad secundum de pulvere Sympathico. unguent armario, Respondeo, quod cum in eius faetione nonnulla misceantur, quae sympathiam habere creduntur cum sanguine, carneAEgroti, nihil nisi naturale applicetur, , ius vir tutem esse naturalem probabiliter aliqui existimant, licet
non desint, qui oppositum verius Mareent. VII. Ad tertium de filo Cannabis respondeo, quod idem amburimis m-.M. inclinat, ortasse nullam it eludere superstitionem , quia sicut valle de Moura ex Ruberto h--de Trinitate eap. I. ad illa verba
194쪽
Genesis . Inimicitias ponamenter e , Mulierem, docer, quti si Mulier nuda planta pedis etiam levissime premat caput Serpentis vivacissimum , statim remanet Serpens sne motu, moritur, quam virtutem non habet planta pedis viri potest etiam dari casus, uti virgo innocens, pura in suis manibus. saliva adeat talem virtutem, quae filo cannabis communicata illum morbum propellat. v III. Ad quartum denique de Respillis dico, nullam in applicando atramento, vel argento interventre Super stitionem , quia inflammatio illa per contrarium frigus atramentio argenti extinguitur, ii alterutrum saepius applicetur , ubicumque inflammatio conspicitur : unde inepta prorsus, ct impertinentia sunt signa characteres, Qverba, quae huic remedio adjungunt aliqui, haec utpote superititiosa sunt omnino prohibenda misela
IX. Quaeres denique, an liceat aliquando procurare aliquem effectum, de quo dubitatur, an sit a causa naturali, vel a Daemoneri Respondeo, quod est probabilis opinio Tamburini , dicentis hoc licere ad evitandum magnum damnum, ad medendum vulneribus, gravibus infirmitatibus quia in tali dubio possessio stat pro liber tate , quam quilibet homo habet a Natura consulendi scilicet sibi mediis, quae praesumi possunt naturalia, dummodo id fiat cum protestatione, quam tradit Lessius lib. I. cap.qq. num . q6. de Iustitia , Gure, ubi ait : non est licitum uti remedio , de quo dubium est , an contineat tacitam armonis invocationem ; hoc enim est se expo- manifesto Superi titionis perleulo, nisi forte id fiat expressa eontrariae voluntatis protestatione.
195쪽
I. Eresis est pertinax error hominis baptietati contrao aliquem articulum Fidei . Dicitur error, nempe In intellaemi, quia si quis proferat verba contra Fidem, sed in intellectu non habeat errorem, illa non est Haeresis, sed sunt tantum verba haereticalia. Dicitur pertina , id est deliberate se obstinate volens credere oppositum ejus, quod ab Ecclesia proponitur. Differt ab Apostasia, quia haec est recessus totalis a Fide Catholica. II. Ad aeresim igitur quatuor requiruntur et Primberror in intellectu : Secundo esse baptizatum Tertio eredere aliqua Mysteria, Walia negare : Quarto Pertia nacia III. Ex dictis liquet, quod Haeresis alia est interna, .alia externa. Interna est , cum quis interius credit pertinaciter oppositum alicujus articuli , sed hoc non manifestat signo sensibili, haec non subiacet poenis Ecelesiasticis: externa vero est, quando signo aliquo externe manifestatur id , quod interius no creditur. Iv. Qui de Fide dubitat, vel aliquem articulum Fidei esse solum probabilem putat, Haereticus ex similiter peccat peccato aeresis, qui contra Fidem ex ignorantia erataea, vel a ara sentit . t Toletus, orca alii
communiter : quia tamen haec Haeresis non est complera propterea ob illam Censura non incurritur. Ita scobarin Theologia Morali trae'. s. examine I cap.q. n. I . V. Ad hoc autem ut constituaru Haeresis externa, quae subiacet Excommunicationi, duo requiruntur Primo, ut signum externum procedat ex amictu Haeresis ternae:
Secundo, ut tale signum si vel per se vel ex circumstantiis determinate expressivum erroris interni. Ita Sanched
196쪽
in Decalogum tom. I. lib.2. cap.8. num. ., cum ipso Τamburinus lib.2. in Decalogum cap. I. g. . num. 5. vl. Unde fit primo, quod qui interius non credens movet caput, aut dicit, non es Iecundo qui caput non discooperit Sacrae Imagini , vel Ecclesiae 'ertio, qui non sanctificat dies festos, quia interius non credit, Ecclesiam habere auctoritatem injungendi observationem Festorum Quarto qui characteribus sibi soli cognitis scribit suam aeresim hi, similes non dicuntur iussi
cienter exprimere exterius aeresim internam , cum iactus externi non exprimant determinate . perfecte errorem internum mentis, ac propterea non incurrunt Censuras, alias poenas contra Haereticos impositas . Ita Doctores communiter , quibus subscribunt amburinus loco citato, instobar examine I de Fide cap.q. n. IO.
I. Iovem sunt Haereticorum cenae per Sacros an L ne impositae. Prima est , Excommunicatio latae sententiae Summo Pontifici reservata Cap. Excommunia eata g. a Cap. Ad absolvendum. Ad hoc tamen, ut Haereticus sit vitandus, requiritur, ut sit nominatimis nuntiatus Secunda poena est irregularitas, quae incurritur, quando Haereticus est publicus, totorius, hoc est, quando nominatim est denunciatus Castropalaus tona. I. trae'.q. disp.q. punc'. contra uarium, & alios contendentes et lammae reticum occultum esse irregularem. Tertia cena est infamia , quae contrahitur, quando Haeresis est notoria , vel notorietate Iuris, vel notorietate facti, hoc est vel ex sententia Iudicis, vel ex se Cap. Infameso quaest. I. Cap. Εκcommunicamus de Haereticis. Quarta
197쪽
bilitas ad sutura. Quinta poena non posse esse Patrinum in Baptismo Catholici Sexta est is posse licite contrahere Matrimonium cum Persona Catholica Septima est Confiscatio Bonorum. Octava est incapacitas testandi. Non est amissio Patriae Potestatis in Filios, di amissio Seria vorum , esurium: nam Filii, qui sunt sub Patris potestate , eximuntur ab illo a puncto commissi delicii idemque valet de Servis, qui tamen non eximuntur, ni isi post sententiam, sicuti Haereticus non nisi post sententiam incurrit poenas fustigationis, exilii, carceris mortis. II. Circa praedictas poenas nonnulla insurgunt dubia, quae secundum probabiliorem sententiam hic resolventur. Primum igitur dubium est circa privationem Beneficio rum an scilicet Haereticus postquam est Ecclesiae reconciliatus, possit sine nova dii pentatione admitti ad Bene ficia. Secundum, an statim, ac aliquis incidit in Haeresim, sit privatus Beneficiis, quae possidet, obligeturque ea relinquere ante sententiam Judicis . Tertium, an si quis reconcilietur Ecclesiae, pollit contra ipsum fulminari post reconciliationem sententia privans illum Beneficiis. Quar- tum , an Haereticus obligetur in Conscientia relinquere sua bona isco ante sententiam, is possit resistere executioni isci. Quintum, an sicut Haereticus est incapax testandi, ita teneatur in Conscientia repudiare Haeredi tatem, quae durante Haeresi, sibi sui relicta . Sextum denique qui nam dicantur relapsi inmaeresim .
III. Ad primum igitur respondeo , quod si aeresis
sui occulta, potest reconciliatus admitti ad Beneficia sine dispensationi si vero fuit publica, per ipsam contracta
est Irregularitas, ac propterea sine dispensatione ad Beneficia admitti nequit. Ad secundum dico , quod non modo non tenetur ea relinquere ante sententiam , sed nec post sententiam , donec per executionem spolietur Ad tertium, non posse post reconciliationem , saltem si Haereticus sponte rediit ad idem, fulminari sententiam illum Beneficiis possessis spoliantem Tam butinus loco citato num. io Ad quartum de Confiscatione Bonorum
dico, non teneri relinquere sua Bona Fisco, ante sentcntiam Diqiligo b Coral
198쪽
, iam Iudicis, quia nemo obligari potest, ex probabiliori
Doctorum sententia, ab humana Potestate ad exequendam contra se ipsum poenam gravem talis enim obligatio utpote excedens humanam infirmitatem , esset plurimis transgremonibus obnoxia , ac proinde communi bono contraria. Ad quintum respondeo, quod probabile pariter est, non teneri repudiare Haereditatem sibi relictam, sed posse expectare sententiam , quia in poenalibus non debet fieri extensio. Ad sextum dico, quod elapsus, qui puniendu et poena mortis ex Cap. Absolvensim 33- , Cap. Illos quoque de aereticis , ille dicitur, qui cum publice fuerit correctus .emendatus , iterum vel in eamdem, vel in aliam Hariesim labitur. Ita amburinus
C A P. XVI. De Absolutione ab Haeresi.
I. TNquires quomodo se gerere debeat Confessarius It circa absolutionem ab aries Respondeo quando accedit Poenitens , qui in Haeresim lapsus est, videat Con fessarius, an possit illum excusare ab Haeresi reservata vel an sit in talibus circumstantiis, in quibus, licet privilegiatus non sit, possit nihilominus illum absolvere. II. Pro quo notandum est quod si aeresis fuit mer8 interna reservationi non subjacet. Ita communiter Doctores , quos sequitur amburinus lib. a. in Decalogum Cap. I. g. 8. num. 2. Idem dicendum est si fuit solum externa, non interna , quia nominem e resis in reservatione illa intelligitur, quae est simul interna, externa. Quamvis enim proferens Haeresim externam ab Inquisitoribus puniatur, quia praesumitur illum habere etiam i ternam is quia Bono publico aeresis etiam externε tantum prolata nocet; nihilominus in foro Conscientiae a vere Disilia i Corale
199쪽
veresnon est Haereticus, nec Ex commimicitionem incuserit, ac proinde potest a quovis Confessario absolvi, cum Haeresis tantum completa, formalis, non autem solum materialis, sit reservata. III. Quod si Poenitens dubitet, an dum externe r tulit Haeresim , habuerit etiam errorem interne probabile est, eum a simplici Confessario posse absolvi, quia
cum versemur in materia reservationis, quae est odiosa restringenda est ad Haeresim tantum certam is completam, non tem est extendenda ad incertam, mincompletam. Ita cum Caramuele is Merolla amburinus loco citato num . . IV. Si vero certus sit Poenitens, suam Haeresim fuisse internam,' externam, sed ignorabat ei annexam illa excommunicationem , illam non incurrit atque adeo in reservationem non incidit, quia Casus Summo Pontifici sunt tantum reservati, quatenus habent annexam excommunicationem , unde poterit a quocumque Confessario
ab sol ira Castropalaus tona. I. tract.q. disp.q. punct. 3. V. Ille verci, qui est lapsus in Haeresim reservatam si si in articulo mortis, potest absolvi ab omni simplici Sacerdotes, quamvis praesens esset Parochus , aut alius habens facultatem absolvendi a cas bus Pontificiis qui
quid in contrarium contra hanc doctrinam asserat novissime Ioannes Clericatus in Decisionibus de Sacramento Poenitentiae decis.38. num. 28. quia indistincte Concilium Tridentinum selff.iq. cap. . concessit omnibus Sacerdotibus facultatem absolvendi in articulo mortis ab omnibus censuris, peccatis unde non est, cur eam nos restringere debeamus ad casum, in quo non adsit alius legitime approbatus, cum Ecclesia voluerit omnibus Fidelibus in illo articulo existentibus facultatem concedere Sacramentaliter confitendi cum omnibus illis Sacerdotibus, quibus ipsis placuerit. Ita Augustinus Barbosa de Potestate Episcopi allegat. 23. num. II. , cum Sayro Rodrique , a,
v I. Si autem ille, qui est in articulo mortis, sit pubes, credatur , fore ut convalescat, duo ipsi sunt im-
200쪽
ponenda. Primo Juramentum de stando Mandato Eccleis sim Secundo onus, si convaluerit, se Superiori praesen tandi; si ver impubes sit, aut iudicetur cert morituri rus ex eo morbo, vel habiturus perpetuum impedimen tum adeundi Pontificem, ab illis omnibus imponendis es abstinendum. Ita Castropalaus loco citato disp.q. punet. I.
VII. Nomine articuli mortis intelligitur probabile periculum moriendi, unde qui gravio periculoso morin bo laborat, aut ille, qui longum iter Terra marique est aggressurus, qui est in periculo Naufragii, Mulier de Iicatae complessionis brevi paratura, reputantur in arti culo mortis, quia sunt in probabili periculo moriendi; atque adeo a quovis simplici Sacerdote possunt ab omnibus esuris, s peccatis absolvi. VIII. Eodem privilegio gaudent, qui perpetuo impedimento Superiorem adeundi tenentur , vel ratione aegritudinis, vel paupertatis , vel servitutis , vel cende Carceris, aut Triremium. Ita Castropalaus tom. I. trac'.q. disp. . p. g. g. I. num .q. IX. Dixi, si teneatur impedimento adeundi Superiorem , quia licet constitutus in eo periculo posset vel mediante Consessario , vel mediis epistolis obtinere facultatem, ut absolvi possit ab excommunicatione reservatari non obligatur haec facere, sed dum nequit per se ipsum adire Superiorem, potest a quovis Confessario absolvi unde cum Monialis inmaeresim lapsa nequeat Summum Pontificem adire potest a quolibet Confessario pro suo Monasterio approbato absolvi. Ita cum Castropalao, aliis amburinus loco citato num. Io in fine, ubi monet, quod si ille , qui in Haeresim incidit, non habeat Confessarium , qui eum possit absolvere, & urgeat necessitas Communicandi propter periculum infamiae , vel quid simile , poterit Communicare cum actu persectae Contritionis , vel Confessionem dimidiare , confitendo scilicet peccata non reservata, cum dolore tamen uniue sali , quia sic in directe absolutionem recipiet etiam ab Haeresi, cum onere tamen comparendi coram Superiore,