장음표시 사용
281쪽
Sanchea in Deealogum Om. I. libH cap. s. num. ΑεVII. Ad commutandum Iuramentum soli Deo praestitum in opus evidenter melius nec effariam non est adire Superiorem habentern potestatem commutandi, sed potest ipsemet iurans commutare, cum non dicatur promissum infringere qui in melius illis commutae . Ita Toletus Valentia, Sanchea, aliique apud Tamburinum lib.3. cap. I. g. . num.s. Imo probabile est ex Reginaldo, Valentia, Emmanuele Sa apud Bona cc Inam tomisa disp. q. qudest. I. punt'. II. num. I. quod possit etiam unusquisque comis mutare in opus aequale, cum tunc reddatur Deo, quod aeque illi gratum est in minus vero nullatenus potest quis ex se ipso commutare, quia ad hoc requiritur potem stas Iutisdictionis: unde solum possunt Inramentum in minus commutare, qui habent potestatem irritandi. reis laxandi, de quibus diximus num. I. Ec . VIII. Notandum denique, quod etiam commutaticii in minus fine causa ab habente potestatem iactae neou cita est, nec valida r quia commutatio in minus est spmcies dispensationis, quae, si a i Lege Superioris sine causa, nulla est, ut cum communi firmat Saneher inimcalogum tom. I. lib.3. c. I9. .q. verum tamen est, ubdminor causa requiritur ad commutandum in minus, quam ad totaliter relaxandum Iuramentum ris si solam maisiorem dissicultatem, aut majus incommodum, quae Iuranti superveniant ad Iuramentum exequendum esse causam sufficientem ad illud in minus commutandum, testatur Tamburinus in Decalogum lib. 3. cap.T. . . n. a.
282쪽
A P. Quid sit Blasphemia ' quomodo
, I. D Lasphemia est contumeliosa in Deum locutio alia D est in Deum immediate, ut cum de ipso dicitur esse injustum , ingratum , c. alla est mediate , ut cum male loquendo cle Creaturis, uer hi gratia, dicendo, Sanctos non esse adorandos , hominem non esse Imaginem Dei&m, quis mali loquitur indirecte de ipso Deo. Si talia locuti fuerit mere interna dicitur Blasphemia Cordis si fuerit externa dicitur Blasphemia oris. II. Ex Blasphemiis alia et in Patrem, alia in Filium . alia in Spiritum Sanctum, juxta tria Specialia attributa Divinarum Personarum, nempe omnipotentiam, quae trimbuitur Patri, Sapientiam, quae Filio, Bonitatem, quae Spiritui Sancto. III. Contumeliosa in Deum locutio ex passione, impotentia animi, dicitur Blasphemia in Patrem ut cum quis ex antecedente palsione, & concupiscentia dicit, non esse peccatum fornicari, ut ita in sua libidine aliquem pertrahat . Dicitur alasphemia in Filium, cum quis contumeliose loquitur in Deum ex ignorantia vincibi li, ut ante Conversionem faciebat Paulus , qui ad Timo laeum I. P.I. dicit se ignorantem suisse blasphemium. Bl-
283쪽
Blasphemia in Spiritum Sanctum est acutio in Deum ex pura malitia , idest cum absque passione is ignorantia quis male loquitur de Deo, ut faciebant narisaei is Scribae, qui dicebant Cliristum in Beelgebub ejicere aismonia
I U. Caeterum dicitur peccatum Blasphaemiae esse in
hanc , vel in aliam Personam Divinam , non quia sit aliis quando offensivum unius Persona non alterius, s nam cum sit trium Divinarum Personarum unica Essentia, γωcatum , quod est contra illarum unam, est contra Omnes θsed quia haec vel illa Blasphemia est contra certas perse reiones particulares Divinis Personis attributas. Sic Ba phemia in Patrem opponitur Potentiae , quae peculiariter
attribuitur Patri, Blasphemia in Filium opponitur Sapientiae , quae specialiter attribuitur Filio , Blasphemia in Spiritum Mnestum opponitur Charitati , quae peculiariter Spiritu Sancto tribuitur. v. Dividitur pariter Blasphemia inmaereticalem, quae
importat falsitatem contra Fidem exempli gratia dum Deo, vel Sanctis tribuitur aliquod indecens, ut si quis clicat Deus et crudelis, invidus , A c. Sancti sunt superbi, men daces , c. vel dum aliquid iisdem negatur, quod eis competit, verbi gratia Deus non est justus, misericors Sc. Maria non est Mater Dei: Sanctus Petrus non fuit vicarius Christi vel dum Creatura tribuitur aliquid, quod soli Deo debetur , ut si quis diceret: Diabolus est noelio Deo vel denique quando vera quidem dicuntur, sed quae in vilipendium & dehonorationem Delo Saninetorum redundant: ut si quis irrisorie cum Iudaeis diceret Christo ave Rex Iudaeorum. VI. Dividitur etiam Blasphemia in simplicem . quae
dicitur verbum Deo contumeliosum, non tamen Onans
aliquam falsitatem contra Fidem ut si quis dicat faciam hoc ad despectum Dei, idest licet Deus prohibeat pereat Deus, si non ita eae maledictus , c. de quibus videatur
Stoet lib. I. p. 3. q.3. u. a. f. I. num II o. in
VII. Notandum , quod si lasphemiam aereticalis sit
conjuncta cum errore intellectus, de it, si eam exterius Diqiligo b Corale
284쪽
erellae, quod ore profert, est Haeresis, .sie Blasphemans est Haereticus a VIII. Si quis blasphemet expressa intentione. 4nim Deum in se , vel in suis Creaturis dehonorandi, di citur Blasphemia formalis , quae non nisi in perditissimia hominibus datur. Si vero quis blasphemet sine dicta inten elone cum advertentia tamen plena, quod ea verba ne Deo conmelios , dicitur Blasphemia materialisci titraque ei semper peccatum mortale, licet prima sit hae secunda vald gravior.
IV. Unus est Casus, in quo Blasphemia potest esse aluquando venialiter peccaminosa, nempe cum non adest in Blasphemante plena advertentia, ut accidit in subita, vehementi animi commotione, aut inveterata consuetudi ne quam uis conatur removere . Unde cum frequentissim desit plena aduertentia , fit, ut talia verba Blasphemiae raro sint mortaliter peccaminos . Lesilas lib. 2. cap. I. duh. s. num. 32. Diana in Summa verbo Blas bomia n. I. 6. apud Sto lib. I. p. t. q. 3. art. a. f. r. num 1 3. Bussembaum lib. 3. tract. a. de Secundo Praecepto De calogi cap. I. num M
Quae nam sit dicenda Consuetudo Blasphemandi in ordine ad Resem vationem & de obligatione
talem Consuetudinem eXtirpandi.
I. Α Liqui Doctores apud Patrem Jaectum de Grassiso in Praxi Casuum Reservatotum lib. r. de Bl sphemia Cap. Io tenent consuetudinem induci per tria
285쪽
plicem actum , non autem per unicum tantum , aut e duplicem, quia tunc dicitur actus raro fieri juxta Bar totum in L. Iura num. I. T de Legibus. VII. Grattium sequitur Floronus I. a. de Casibus reser . vatis cas. . num. o. ubi ait, tunc aliquem dici Blasphemum Consuetudinarium, quando ab ultima Confessione per tres vices blasphemavit , modo tamen illas Blasph mias non eodem impetu, sed in diversis actibura. protui .rit nam si quis eodem impetu, in eodem aquiluries blasphemaverit, non dicetur per hunc authorem Blasphemus Consuetudinarius, quia licet illae Blasphemi e sint materialiter plures, unam tantum Blasphemiam in genere moris constituunt, cum ex eodam Passionis impetuit
III. an divero in L. Ait rator I furari num. I ff. de Iurejur ubi agit, qua paena puniendus sit Blasphemus
Consuetudinarius , dicit non lassicere binos, aut ternos aestus , ut aliquis dici possit Blasphemus Consuetudinarius, licet alias bini, aut terni actus Consuetudiem inducant, sed requiri multo plures rei terationes quod etiam asserit Memochius de Arb. Jud. cas 37s. n. 3I. apud eumdem Floronum loco citato. Ιου Fihellus tamen , in sua erudita lemione de Casibus Reservatis Casu . num. 28. sequentibus dicit, quod cum te simus in foro Conscientiae, in quo mitius agitur uuam in foro externo, ille dicitur Blasphemus Consuetudinarius in ordine ad Reservationem, qui cum assidua aetuum frequentatione Blasphemiis est ad ictus , ob id non sat esse si semel, aut iterum blasphemaverit, sed mulici pluries. Ubi etiam notat, qud non possit certo determinari numerus Blasphemiarum, quae requirantur ad Consuetudinem reservatam inducendam, sed id eme r linquendum arbitrio prudentis Confessiarii, qui ex dive s circumstantiis judicabit, an hic, Mnunc suus Paenitens assidua actuum frequentatione blasphemaverit . Unde ait, non dici Blasphematorem Consuetudinarium illum , qui etiam decies blasphemaverit unico, vel altero die, ii tamen non uerit antea blaspheaeare assuetus ex posse dici
286쪽
Consuetudinarium illum, qui duabus tantum vicibus in singulos menses continuos blasphemaverit, maxime si perplures annos hujusmod Blasphemiis fuerit assuetus . Et ex hac doctrina facile poterunt Consessarii cognoscere
quando nam poterunt, inuando non poterunt, blaspheis mos Paenitentes absolveres, ubi adest reservatio Consuetu
dinariae Blasphemiae v. Quod vero attinet ad obligationem tollendi Coninsuetudinem blasphemandi, dico, quod si quis ex Consuetudine culpabiliter blasphemet, nudium dubium est, quod
tenetur sub mortali talem Consuetudinem , in quantum Poterit, a se amovere si vero illa prava Consuetudo sit
inadvertenter blasphemandi, tunc non conveniunt Do-ficis es, an sit sub mortali extirpanda . Castropalaus enim tr. q. de duramento disp. I. punc'. s. n. q. Sanche te R. 3. Moral. c. s. num. II. Suare de Iurament l. 3. c. o. num. 6. Bonaccina de Iuramento quaest. I. punct. 3. n. I. Bussembaum l. 3. r. a. cap. I. n. I. censent habentem
talem Consuetudinem obligari sub mortali eam extirpare. Fundamentum ipsorum est in Consuetudo saepe est occasio etiam culpa iliter blasphemandi ergo qui illam tollere non conatur, cum possiit, censetur velle Blasphemiam culpabilem , tamquam effectum ex sua causa VI. Oppositum nihilominus benignius sentiunt an autem probabiliter alii judicent Ioannes Sanchea in electis disp. . num. l. Gabriel asque tom. 8. in . . quaest. 9 I. art. I. disp. . num 3 aliique, quos citat, Tequitur Matthaeus Stoet in suo Tribunali Sacramenti Poenitentiae l. P. Part. 3. quaest. . art. a. g. I. num. IlI. Ratio ipso rum est, quia falsum esse asserunt, Consuetudinem esse occasionem peccandi non enim idem sunt Consuetudo , Occasio, alioquin qui haberet Consuetudinem consentiendi cogitationibus malis, se polluendi, & similium , esset in Occasione peccandi, quod nemo dicet corruit ergo in
istorum sententia fundamentum contrariae sententiae, quae confundere videtur Occasionem cum Consuetudine. VII. Rursus certum communiter est, neminem teneri in Consessione explicare Consuetudinem e qua pecca
287쪽
uit, nisi de illa a Confessario interrogetur. Ita Bonaetutia de Sacramentis disp. s. a. punct. a. I. 3. dimnum. 22. Suare de Paenitentia disp. aD secti . num Is Reginaldus I. o. num. 38. Diana pari. I. tract. . de Circumstantiis resol. 3. cis. Sed Monsuetudo asset occasio obligaretur eam confiteri , ut de proxima Occa sane voluntaria, docent communiter Dmnes ergo maniis stum videtur Consuetudinem praedictam non posse dici eis casionem Quod si quis terminis abutens , velit hanc vocare eis casionem internam, non externam , qualis est retentio Concubinae domi, quae si possit expelli, grave peccatum
est ab aestu fornicationis Ostinctum illam retinere: si quis dicat esse obligationem talem habitum extirpandici responderi potest a Iem obligationem esse indistinctam ab obbligatione non peccandi , atque adeo ulcere , si se Blasphemans curet non blasphemare, quod non lassicit in externa occasione voluntaria cillam enim habens non solum obligatur, verbi gratia non fornicari, sed etiam alia obligatione tenetur Concubinam domo ejicere. IX. Si quis autem illum habitum lasphemandi exinpresse vellet retineres, ut haberet maiorem blasphemandi facilitatem , tunc utique tam perversa voluntas esset novirum peccatum sed hoc accidere nequit, nisi quis si di holice malus.
De variis Generibus Blasphemiarum et M ad quos nam pertineat Blasph morum punitio
I Ui iratu non coni Meum, sed contra hominem, nominat membia , vel mortem Christi ejus vul-.
aera i hcramenta. similia , dummodo absit
288쪽
contemptus, seandalum , non blasphemat, sed ais usurpat Divinum Nomen, venialiter peccat: Stoet loco
citato num. I 9., Iussem baum ubi supra n.o. II. Imprecans alteri fulmina grandinem, cemonem, mortem, δέα , ob subitam iram usum rationis aliquateis nus avertentem, quae tamen mala extra iram ipsi nollet evenire , non lalphemat, neque mortaliter peccat: Si tamen Filius Parentibus , de Subditus Superiori ea in faciem imprecaretur, esset gravis irreverentia , atque adeo mortalis, ut omnes communiter docent. Similiter maledicens vento, Pluviae, Tempestati, Brutis,&c pe ea peccato imprecationis, α est culpa tantum venialis,
nisi sorte fieret cum expressa Relatione ad Deum, aut eum animo deliberato gravis damni Proximi, in his enim ea si bus erit culpa mortalis : Thomas de Bene de ossicio SS. Inquisitionis par.2. dub. II 8 see'. s. n.o. III. Blasphemiae contra Deum, Sanctos sunt omisne eiusdem speciei, quia opponuntur unio eidem Viris tuti Religionis, quae tota obligat ad cultum Dei in Sanisciorum propter Deum. Ita Cajetanus in Summa verbo Blaspbemia , in a. a. quaest. I 3 art. I. ad 2. I. aliisque plurimi, quos citat .sequitur Thomas de Bene 'loco citato seci. . n. I. qui n. Io insert, uiscere in Comsessione dicere seitoties blasphemasse, absque necessitate explicandi , an Masphemiae fuerint vel contra Deum, Beatam virginem, aut Sanctos prolatae contrarium proin babilius existimat De Lugo de Poenit. disp. in se&s. IV. Blasphemiae tamen, quae continent Haeresim, Tatione aeresis, opponuntur Fidei, Religioni, atque ideo circumstantiam mutantem speciem includunt sicuti Cireum stantiam hujusmodi an cludunt Blasphemiae prolatae ex desperatione, vel ex Odio Dei, quia hae non modo Religioni , sed etiam Charitati , ω Spei opponuntur, atque de sunt necessari in Consessione explicandae. Ita Doctores communiter. V. De Blasphemiis Haereticalibus solum Inqui fit6reseognoscunt privative auoad omnes alios Iudices , etiam Eccleti altitos. Ita doctissimus Thomas delaene de ossicio
289쪽
SS. Inquisitionis par. 2. dub. 2IO. seel. II. num. I. cum eo communiter. Doctores. VI. Alia vero Blasphemiae sunt mixti fori , daturque Propterea locus praeventioni inter Iudices Ecclesiasticos. Seeulares, sicuti per textum in cap. a. de Maledicis, docent Abbas ibidem . . Royas de Haereticis a par. Tert. I a. n. I 2., Joannes AZOrius Om. I. Institutionum Moralium lact. cap.28 quaest. .
C A P. V. De obligatione denunciandi
I. A diem Blasphemantem tenetur intra triduum uino lum denuncia res ita praecipitur in Concilio Lateranensio in Cap. Si quis per apillum causa a a quaest. I., a Iulio III in Conltitutione , quae incipit In utrιν, ubi non denunciam punitur iisdem poenis, quas incurrit Blasphemam. II. Advertendum tamen, quod Blasphemi Haereticales denunciandi sunt solis Inquisitoribus, i quia ipsi soli de talibus Blasphemis cognoscunt. Blasphemi vero non Hae reticales denunciandi sunt vel Iudici Ecclesiastico , vel Seculari, ita ut, qui denunciavit Seculari , satisfecerit suae obligationi, nec tenebitur denunciare Ecclesiastico, e converso. Notandum etiam, quod denunciatio adhuc est facienda de Blasphemia etiam sub conditione pro Iata. Ita Royas de Haereticis a par assert. II. alii, quos sequitur Areteved. l. 8 recapit. lib. q. n. Iq. III. In crimine Haeresis specia Ie est, ut fiat denunciatio sine praemissa correctione Evangelica, quia in Haeresi magnum est periculum , ne alii eadem inficiantur ex alia partem aeretici correctio est dissicillima. At in Blaia Phenetia, si sit secreta, prudenter speretur emendatio
290쪽
ex correctione fraterna, probabilius est, hane esse prae mittendam, dummodo Blasphemia non sit Haereticalis Ita Manuel in Summa Om. I. cap. 34. num.6 Lud vicus Lope r. par. Instructorii cap. 28 a. edina in Summa
lib. r. cap. Iq. f.2., quibus subscribit Thomas de Bene loco citato est.2I num. . ubi ex his recte infert, quod edicta Inquisitoruni praecipientia Blasphemos statim deis nunciari, intelligenda sunt , servata Evangelica Correis emione. Si vero Blasphemia fuerit publica , potest fieri denuntiatio etiam ante factam correctionem, im etiam post secutam emendationem, quia iudicialis denuntiatio non tendit principaliter in hoc casu ad emendationem delinquentis, sed ad consulendum Bono publico, ut expunitione publici delim timeant ceteri, 4 Blasphemiis
abstineant: ovarruvias lib. 2. variar. Resol cap. Io. num. 3. Sayrus in Clavi Regia l.6. cap. I 3. n. I 8. WAZO Iius tom. I. lib.9. cap. 28 quaest. 8 QI3.
IV. Si poena inflicta Blasphemo simplici a Iudicea clesiastico mon fuerit competens, poterit Blasphemus acincusari apud Iudicem Laicum , hic ipsum punire in supplementum poenae omissa a Iudice Ecclesiastico Datque
hoc idem poterit Judex Ecclesiasticus facere contra Reum non condigne punitum a Iudice Laico nec obstat Capi tutum De his aecusationibus, ubi dicitur, non polse a cusationem replicari, nam Textus intelligitur , quando Reus fuit ab alio Iudice condigne punitus, non autem quando primus Judex poenam competentem non inflixit.
Abbas in Cap. de Officio ordinarii circa finem. Felinus et Cap. Dd olim de Iudaeis in fine, Clarus in I final.
quaest. S. vers. penuit Gomo lib. g. variar. cap. . h. o. Marc. miramica par. q. titul an sit Iudicium Civitii. 2 .,