장음표시 사용
61쪽
Bogatus est populus, quem id bellum gerere placeret:
Crassus Consul, et Pontifex maximus, Flacco collegae, flamini Martiali, multam dixit, si a sacris discessisset. Quam multam populus remisit: pontifici tamen flaminem parere iussit. Sed ne tum quidem popuIus ad privatum detulit bellum : quamquam erat Africanus, qui anno ante de Numantinis triumphaverat; qui quum longe omnes belli gloria et virtute superaret , duas tantum tribus tulit. Ita populus romanus
consuli potius Crasso, quam privato Asricano bellum gerendum dedit. De Cn. Pompeii imperiis, summi viri, atque omnium principis, tribuni plebis turbulenti tulerunt. Nam Sertorianum bellum a senatu privato datum est, quia consules recusabant: quum
L. Philippus pro consulibus eum se mittere dixit,
VIII. Quae igitur haec comitia 3 aut quam ambi-
eius prosinciae se belli ad nistra tione arceret, pro ea, qua pollebat, ut pontifex. in stamines auctoritate, multam Flaeeo dicit. si vh tirbe, et a sacris discessisset. Neque suis certaminum suit, donee ad populum ferri placuit, quem id bellum gerere iuberet. De Crasso dubitabatur, ne pontificem maximum abire ex Italia contra religiones foret: dietaa erant sententiae, ut potius pro eousule aliquis mitteretur: aderat Africanus. qui Posset mitti. Populus remisit milliam stamini. eum tamen dieto audientem pontifici esse iussit: privatuta ei bello praefici nou placuit: duarum tantum modo tribuum puncta tulit Asticanus: consuli P. Licinio Crasso Provincia
Gabiuitis et Manilius. Quam aliter de iisdem lite idem Io alii tir in suasiove legis Maniliae t At tum dieebat ad populum; et eloquentiae est servire tempori, quum sit Piudentiae eivilis quasi administra. Duc. Quae igitur haec comitia Z Extraordinaria imperia Populus tu comitiis decernebat. Propterea quum L.
Caesar suaderet, ut senatus imperium mandaret extraordinarium, ait Cicero, ipsum comitia in curiam introducere : consequutura ostendit in-eommoda; tu primis animorum os sensiones, quae saltem in comitiis nullae sunt verendae; quoniam Populus tabellis suffragia eommittit; quo si, ut ii, qui repulsam ferunt . scire nequeant, a quibusnam sint Praeterili et neglecti. At in senatu , voce dicuntur Muteuliae. ideirco ait t
62쪽
tionem constantissimus et gravissimus civis, L. Caesar in senatum introduxit 3 Clarissimo viro atque innocentissimo decrevit imperium, privato tamen. In quo maximum nobis onus imposuit. Assensero: ambitionem induxero in curiam. Negaro: videbor suffragio meo, tanquam comitiis, honorem homini amicissimo denegasse. Quod si comitia placet in senatu habere, petamus, ambiamus: tabella modo detur nobis, sicut populo data est. Cur committis, Caesar, ut aut praestantissimus vir, si tibi non sit assensum, repulSamtulisse videatur; aut unusquisquct nostrum praeteritus , si, quum pari dignitate simus, eodem honore
digni non putemuc 2 At enim nam id exaudio C.
Caesari adolescentulo imperium extraordinarium mea
sententia dedi. Ille enim mihi praesidium extraordinarium dederat. Quum dico mihi, senatui dico, populoque romano. A quo respublica praesidium , ne
cogitatum quidem, tantum haberet, ut sine eo salva esse non posset, huic extraordinarium imperium non darem 7 Aut exercitus adimendus, aut imperium dandum suit. Quae est enim ratio, aut qui pOtest fieri, ut sine imperio teneatur exercitus 3 Νon igitur, quod ereptum non est, id existimandum est datum. Eripuissetis C. Caesari, Patres conscripti,
imperium, nisi dedissetis. Milites veterani, qui illius
auctoritatem , imperium , nomen Sequuti, Pro repu
blica arma ceperant, volebant sibi ab illo imperari:
Esto, agamus ut ia campo et eomitiis, ambiamus. Prensemus, suffragemur,
imitemur popularem Ieritatem, dummodo detur nohis, ut populo. tabella, quae det eam Iibertatem, ut, quod velimus, faciamus. c.
At enim Prolepsis. Oecupat quod opponi poterat, et ostendit, quid inter L. Caesaris pro Servilio sententiam, et suam pro Caesare Oetaviano intersit. lD. Exaudi Nempe die aut quidem ubmisse, sed ut Cicero audiret ; hoc
C. Caesari γ Oetaviano. Mea sententia dedi Vt adolescens vix annorum viginti exertatum regeret pro consulari potestate. Duc.
63쪽
IΝ M. ANTOMPRlegio Martia, et quarta, ita se contulerunt ad auctoritatem senatus, populique romani dignitatem, Ut Ouin deposcerent imperatorem et ducem. Caesari bellum necessitas, fasces senatus dedit. Otioso vero,
nillil agenti privato, obsecro te, L. Caesar cum peritissimo homine mihi res est quando imperium senatus dedit 3IX. Sed de hoc quidem hactenus, ne refragari homini amicissimo, ac de me optime merito, Videar. Eatsi quis potest refragari non modo non Petenti, verum etiam recusanti Τ Illa vero, Patres conscripti, aliena consulum dignitate . aliena temporans gravitate sententia est, ut consules, Dolabellae persequendi causa, Asiam et Syflam sortiantur. Dicam, cur inutile rei
publicae: sed prius. quam turpe consulibus sit, videte. Quum consul designatus obsideatur, in eoque Iiberando salus sit posita reipublicae ; quumque a populo romano Pestiferi Cives, parricidaeque descive
rint; quumque id bellum geramus, quo bello de di
gnitate, de libertate, de vita decernamus; et, si in potestatem quis Antonii venerit, proposita sint tommenta at lite cruciatus; quumque harum rerum omnium
decertatio consulibus Optimis et sortissimis commissa et commendata sit: Asiae et Syriae mentio siet, ut aut suspicioni crimen, aut invidiae materiam dedisse videamur 3 At vero ita decernunt, ut liberato Brutor id enim restabat, ut relicto , deserto, prodito. Ego
vero mentionem omnino provinciarum factam dico
Contuleranto Sie Ern. e cod. Vatie. Vulgo contulerat. Otioso Dero P. Servilium otiosum dieit esse . et nihil agentem, hoe est, ere privatum : quia neque habebat dixercitu in , uoque erat armatus, ut Caesar , in Aiatovium. FLE . At Dero ita decernunt Prolepsis , eum irrisione. At deternunt, non ituros adversus Dolabellam , nisi
quum liberatus obsidione Brutus sue rit. Benigne quidem, quod nolunt hune reuuqui, defeti, Prodi. D L.
64쪽
illienissimo tempore. Quamvis enim in lentus animus tuus Sit, C. Pansa , sicut est ad virum sortissimum et omnium clarissimum liberandum : tamen rerum natura cogit te necessario referre animum altiluando ad
Dolabellam persequendum, et partem aliquam in Asiam et Syriam derivare curae et cogitationis tuae. Si autem si evi posset, vel plures te animos habere ellem, clitos omnes ad Mutinam intenderes. Quod quoniam sieri non potest, istoc animo. quem habes
Praestantissimum atque optimum . nihil te volumus, nisi de Bruto cogitare. Facis tu id quidem , et eo maxime incumbis: duas lamen res, magnas PraeSertim, Non modo agere uno tempore, sed ne cogitando quidem explicare quisquam potest. Incitare et innam mare tuum istud praestantissimum studium, non ad ni iam ulla ex parte curam transferre debemus. Adde istuc sermones hominum , adde suspiciones, adde invidiam. Imitare me, quem tu semper laudasti: qui instructam ornatamque u senatu provinciam deposui, at incendium patriae, omissa omni cogitatione, Testinguerem. Nemo erit, praeier unum me, quicum profecto, si quid interesse tua putasses, Pro Summa familiaritate nostra Communicasses, qui credat, te
invito. provinciam tibi esse decretam. Hanc, quaeSO, pro tua singulari sapientia, reprime sumam; sique enice, ne id quod non curas, Cupere videare. Quod ciuidem eo vehementius tibi laborandum est, quia in eandem cadere suspicionem collega , vir clarissimus, non potest. Nihil horum scit, nihil suspicatur. Bellum gerit; in acie stat; de sanguine et de spiritu decertat; a rite provinciam sibi decretam audiet, quam potueritiem pus ei rei datum suspicari. Vereor, ne exercitus
Sume est . ad in Ab hoc verbo u sque ad letliam sere partem orat.
65쪽
IN M. ANTONVM quoque nostri, qui non delectus necessitate, sed voluntariis studiis se ad rempublica in Contulerunt, tam
dentur animis, si quidquam aliud a nobis, nisi de instanti bello cogitatum putabunt. X. Quod si provinciae consulibus expetendae videntur, sicut saepe multis clarissimis viris expetitae sunt: reddite prius nobis Brutum, lumen et decus civitatis; qui ita conservandus est, ut id signum, quod de caelo delapsum, Vestae custodiis continetur; quo salvo, salvi sumus futuri. Tunc vel in caelum vos, si fieri poterit, humeris nostris tollemus; provincias certe dignissimas vobis deligemus. Nunc quod agitur, agamus. Agitur autem , liberine vivamus, an
mortem obeamus: quae certe servituti anteponenda
est. Quid, si etiam asseri larditatem ista sententia ad Dolabellam persequendum 3 Quando enim veniet con- sui3 an id exspectamus. quo ne Festigium quidem Asiae civitatum atque urbium relinquatur 7 At mittent aliquem de suo numero. Valde mihi probari potest, qui paulo ante clarissimo viro privato imperium extra ordinem non dedi. At hominem dignum mittent. Num P. Servilio digniorem 2 At eum quidem civitas non habet. Quod ergo ipse nemini putat dandum, ne a senatu quidem; id ego unius iudicio delatum comprobem 2 Expedito nobis homine et parato, Patres Conscripti, opus est, et eo, qui imperium legitimum habeat; qui praeterea auctoritatem, nomen, exercitum, perspectum animum in republica liberanda.
Te neeessapi Raec Eruestitis un- eis inclusit. mia signum) Ernestius vel id deletidiim , vel illud reponendum cen
ratae custodiis continetur Palladium, quod inter septem imperii romani pispiora recenset Servius , in Aeneid. VlI. 188 , et in Vestae penetralibus eustodiebatur. Duc.
Quod ergo i se Servilius: qui muuus illud recusaverat, dixeratque
66쪽
PHIL 1ΡPICA UNDECIM Λ, CAP. II 6 IXI. Quis igitur is est 3 aut M. Brutus, aut C. Cas
sius, aut uterque. Decernerem Plane, Sicut multa, consulem, alterum, umbove, ni Brutum colligassemus in Graecia, et eius auxilium ad Italiam ver ere, quam ad Asiam maluissemus: non ut ex ea acie reSpe tum haberemus, sed ut ipsa acies subsidium haberet etiam transmarinum. Praeterea. Patres conscripti, M. Brutum retinet etiam nunc C. Antonius, qui tenet Apolloniam, magnam urbe' et gruVem tenet, Opinor,
Byllidem: tenet Amantiam; instat Epiro; urget Illyricum ; habet aliquot cohortes, habet equitatum. Hin C, si Brutus erit traductus ad aliud bellusti, Graeciam
certe amiserimus. Est autem etiam de Brundisio atque illa ora Italiae providendum. Quamquam miror tamdiu morari Antonium. Solet enim accipere ipse manicas, nec diutius obsidionis metum sustinere. Quod si consecerit Brutus, et intellexerit, plus se reipu
blicae prolaturum, si Dolabellam persequatur, quam
nemini dandum, ne a senatu quidem. Supra: Quis ροωst refragari . non
modo non Polemi, Merum etiam rem
santi' MAN. ut mulia, eonsulem Sehula. edidit aiatia multL. T. Brutum colligassemus in Graecia Hoe dixit, propter senatusconsultum, quo senatus ei provinciam Maeedoniam, Illyricum, cunetamque Graeciam deereverat. mandaveratque . ut eum suis copiis proxime Italiam
erael. FER . Non ut ex ea aeta sed tit
ima acies Haec corrupta esse omnes satentur. Equidem coniicio legendum: non modo ue ex ea scit. Iι Ita ad id cauxilium res e cium haberemus . sed tit ima Italia ιυMidium habet vi etiam transmari' num. Sie optime hie locus eonsentit eum Philipp. X. 5, ubi de Braiii exercitu sic dixerat; qui ab itio αδ
rimum et praesidium I missimiam adimit reimblieae. Solet enim aeripere ime manicas Quas capiebaut, credo, iter iacturi . quibus braehia muniebant nuda contra iniurias caeli. ut pileis capita. Id igitur Cicero intiuit: solet non diu morari tu iIlis locis , ad quae appropinquare audit sibi adversantes eo pias di sed celeriter adornare fugam, tanquam homo mollis et esseminatus. Horum enim erant manicae, quae vitis apud Romanos vitio verteban
67쪽
si in Graecia maneat: aget ipse per sese, ut 4dhuc quoquo secit; neque in tot incendiis, quibus conse-
stim succurrendum est, exspectabit senatum. Nam et Boutus et Cassius multis iam in rebus ipse sibi senatus suit. Necesse est enim, in tanta conversione et perturbatione rerum, temporibus potius Parere, quam moribus. Nec enim nunc Primum aut Brutus aut Cassius salutem libertatemque patriae, Iegem sanctissimam, et morem optimum iudicavit. Itaque si ad nos nihil reserretur de Dolabella persequendo, tamen ego pro decreto putarem , quum essent tales virtute, nu-ctori late, nobilitate viri: quorum alterius iam notus nobis est exercitus . alterius auditus. XII. Non igitur Brutus exspectavit decreta DOStra, quum studia nosset. Neque enim est in provinciam suam Cretam prosectus; in Macedoniam alienam advolavit ; omnia sua putavit, quae VOS Vestra Esse veI- letis; legiones conscripsit novas. excepit veleres; oquitatum ad se abduxit Dolabellae, atque eum nondum tanto parricidio oblitum , hostem sua sententia iudicavit. Nam ni ita esset, quo iure equitatum a Consulent,duceret 8 Quid 2 C. Cassius, pari magni tridine animi et consilii praeditus , nonne eo ex Italia consilio prosectus est, ut prohiberet Syria Dolabellam 7 Qua lege Τ quo iure 7 Eo, quod Iupiter ipse sanxit, ut omnia, quae reipublicae salutaria ossent, legitima et
Nam et si tittis et Cassis Multa EuscePerant et consecerant privato consilio, nullaque publica auctoritate Brutus et Cassius. Quarnohren
tia deiandere. Quod quum aliqua PQ turbatio est oris reipublicae, et ex. raordinarius lumultus colici aliis . inusitata sutit elicuti adha uda remedia, et PraesentiMiuia; neqtie aemperneres e est imperium exspectare magi,trat turn , hi, quod agendum e,l. videtur e et Publica stilurum. Duc. Aue oritate . nobilitate Vulgo ἔπι ditur stimula, quod quit in aui eced.it tales , iuepte abundat.
68쪽
PHILIPPICA vM ECIMA , CAP. 12 63 iusta haberentur. Est enim lex nihil aliud, nisi recta
et a numine deorum tracta vallo , imperans honesta,
prohibens contraria. Isuic igitur legi paruit Cassius , quum est in Syriam prosectus, alienam provinciam, si homines legibus scriptis uterentur; his vero ΟΡ- Pressis , suam, lege naturae. Sed ut ea vestra quoque auctoritate firmetuo, censeo: Quum P. Dolabella, quique eius crudelissimi et teterrimi iacinoris ministri, Socii, adiutores fuerunt, hostes populi romani a senatu iudicati sint; quumque senatus P. Dolabellam bello persequendum censuerit, ut is , qui omnia deorum hominumque iura novo, inaudito, inexpiabili scelere polluet fit, nesarioque patriae se parricidio ob strinxerit , poenas diis hominibusque meritas debitasque persolvat: Senatui placere, C. Cassium, proconsulem, provinciam Syriam obtinere, uti qui eam optimo iure provinciam obtinuerit; eumque a Q. Marcio Crispo, proconsule, L. Statio Murco, proconsule, A. Allieno legato, exercitus accipere, hos que et tradere: Cumque his copiis, et si quas praeterea paraverit, bello P. Dolabellam terra marique persequi: eius belli gerendi causa, quibus ei videatur. Da VES, nsul RS, pecuniam , cetera, quae ad id bellum gerendum pertineant, ut imperandi in Syria , Asia, Bithynia, Ponto, ius potestatem gite habeat; utque, quamcumque in provinciam eius belli gerendi causa advenerit. ibi maius imperium C. Cassii, proconsulis, sit, quam eius erit, qui eam provinciam tum obtinebit. quum C. assilis, proconsul. in eam provinciam Venerit; Begem Deiotarum patrem, et regem Deiotarum filium, si, ut multis bellis saepenumero imperium populi romani
69쪽
IN M. ANTONIVM iuverint, item C. Cassium proconsulem copiis suis. opibusque iuvissent, senatui populoque romano gratum esse facturos: itemque si ceteri reges, tetrarchae, dynastaeque secissent, senatum populumque romanum eorum ossicii non immemorem suturum : utique C. Pansa, A. Hirtius, consules, alter ambove, si eis videbitur, republica recuperata, de Provinciis consularibus , praetoriis, ad hunc ordinem primo quoque tempore reserant. Interea provinciae ab iis, a quibus obtinentur, obtineantur, quoad cuique ex se
XIT Hoc senatusconsulto ardentem inflammabitis, et armatum armabitis Cassium. Nec enim animum eius Polestis Ignorare, nec copias. Animus is est, quem videtis; copiae, quas audistis, sortis et constantis viri, qui, ne vivo quidem Trebonio, Dolabellae latrocinium in Syriam penetrare sivisset. Allienus, similiaris et necessarius meus, POSt interi tum Trebonii prosectus,
ne dici quidem se legatum Dolabellae volet. Est Q. Caecilii Bassi, privati illius quidem, sed sortis et praeclari viri, robustus et victor exercitus. Deiotari regis, et patris et filii, et magnus et nostro more instructus exercitus: sumina tu silio spes, summa ingenii indoles, summa virtus. Quid de patre dicam 2 cuius benivolentia in populum romanum est ipsius aequalis aetati; qui non solum socius imperatovum nostrorum fuit in bellis, verum etiam dux copiarum Suarum. Quae de illo viro Sulla , qυae Murena , quae Servilius, quae Lucullus, quam ornate, quam honori- sice, quam grai viter Saepe in senatu praedicaverunt 3
Quid de Cn. Pompeio loquar 3 qui unum Deiotarum
ii, toto orbe terrarum ex animo amicum , vereque
Summa virtus in lia plerique MSS. Plurimis editoribus Piobatuin . Vulgo nonnulli summaque.
70쪽
PHILIPPICA UNDECIMA, Ch P. 65henivolum , unum fidelem populo romano iudicavit. Fuimus imperatores, ego et M. Bibulus, in propinquis finitimisque provinciis. Ab eodem rege adiuti sumus et equitatu et pedestribus copiis. Sequutum est hoc acerbissimum et calamitosissimum civile bellum. In tuo, qRid iaciendum Deiotaro, quid omnino rectius
suerit, dicere non est necesse: praesertim quum contra, ae Deiotarus sensit, victoria belli iudicarit. Quo in bello si fuit error, communis ei suit cum senatu ; sin recta sententia, ne victa quidem causa vituperanda est.
XIV. Ad has copias accedent alii reges, etiam delectus accedent. Νeque vero classes deerunt: tanti Tyrii Cassium faciunt, tanti eius in Syria nomen atque Phoenice est. Paratum habet imperatorem, C. Cassium, Patres conscripti, respublica contra Dolabellam , nec paratum solum, sed peritum atque sortem. Magnas ille res gessit ante Bibuli, summi viri, adventum, quom Pacori nobilissimos duces maximasque copias sidit, Syriamque immani Parthorum impetu liberavit.
Maximam eius, et singularem Iaudem praetermitto. Cuius enim praedicatio nondum Omnibus grata est, hane memoriae potius . quam vocis testimonio conseP-vemus. Animadverti, Patres conscripti, dici iam a quibusdam, exornari etiam nimium a me Brutum. nimium Cassium ornari: Cassio vero sententia mea dominatum
Tunti larii - tanti eius ui Smia Hieronymira Ferrarius reponendum
nomen Quoniam erant mari propin- censebat, tantum eius .... nomen a
quae regionea. in quibus gerendum ut esset illi simile . quantum nomen Cassios bellum habebat, opus ei erat eius fuerit in Orat. pro Deiot. cap. 4. navalibus copiis , quas dieit Cieero Duc. non defuturas; sup'editantibus, pro- ειωαὶ Parthos duee Pacore regis pler insignem viri famam atque exi- Orodis filio Euphratem transiisse. xtimationem, Tariis, Syris, Phaeni- susosque a Cassio, caesosque suisse cibus: qui omnes rei nauticae peritia, etiam ex Epist. ad Atticum apparet. et navium muIlitudine eommendati. FE .