장음표시 사용
101쪽
is CAPI se at coenis Laertii Henrico Stephano oblatum D ab eodem com num oratum Praefat. invitas Philolaph Diogenis Quamvis inquam, delirajus generis somniis tale quid irta te diei posset de omnibus tamen idem affirmare, Vetati et Um,ea-xumq; magni momenti, Praedictarum natura ipsi attenta consideratio. Quod si autem vel sola illa liiijus generis in S. codice Minotata somnia diligentius intuemur, antic sto profectb
apparet,s IzPenumero cum alio in somniorum, tum etiam quae futuros rerum eventus Praenunciant, caussam longEaltius arcessendam esse: δ quaedam quidem fortassis ab ipsemet Deo proxime immitti; quaedam seniorum opera, honorum aeque ac malorum. Habent videlicet istiusmodi insomnia quandoque plurimum affine facultati futura praedicendi non illa, quae ex certis signis aliquid conjectat, litatis est H Mecii cortina, aut Politicorum, Ut agricolariam, Physicorum, alio m l, sagacium Sc Prudentiumvirorum sed illi praedictioni, quam de re qua iam futura absque ullo indicio nonnulli instituunt. Habent videlicet quidam revera propheticum aliquid sive id ipsis divinitus arcano quopiam modo suggeratUr sive Per genios communicetur. Hujus autem generis somnia quoque istiusmodi, si non Omnia, saltem pleraque esse, non Videtur e te dubi
Gregorius M. lib., ni Moral cap. s. Exquireudum magus er est quotmodu tangant animam imagoessemniorum. Ati u.mdo nam . omnia Ueutris plenitudine vel inanitate aliquando De o is usi ione: iliquando autem c inratione imui, 2 lave, aliquando autem reve liene , seuerantur. Sed duo quae rima diximu/,om s e tri ne to cogno. o in suli unita autem quatuor in D crae criptura coin in Tenimus.
102쪽
quaquam bo vir sapiιη indicarat dicens : Multos errari stertia semula istumnes vana. Vel cert. Non ausurabiminιnte observabita somnia Quiθm prosecto veris Qvi sint aerestationis ostenditur, quaguri εοniunguntur Rursum nisi al/quando e cogitatione si, ut σί νne proceaerent , Salomon minima dixisset: Multas cura se .un ris somnia ναι nisi ab quana somnia ex misterio revelationu orirentur,iosep praeserendum se fratribu persomnium non vidare r. nec Marial onis Ium, ut ablato uiror e fra tum fuge et ρι somnium Ser ιδώ amo. neret. Rursum si aliqua uis somnia a gitatione simul ct revelatisne procederent , nequaquam Daniel prybem Nabuchodonosor,sionem duis serens a radice cogitationis anc asset, dicens: Tu rex cultare carpsisnstrata tuo quid se futurum o P haec. m. qn revelat mysteria opem distibi, qua ventura sunt. Et paulo post fu fungit dicensa Vide in ecce quasistatu, unagrandis statua ista magna ct statura Dblimis sabat eourra te, caιιra Daniel itaque cum somnium, implendum reverenter insinuar ex qua ortum sit cogitatιone m/nifestat, patenister ostenditur, quod hoc plerum 24x cogitation stimui ,ε velatione a.
neratur. Seo quomodo fiat ut nobis a superioribus potestatibus, Vel a daemonibus, oli cogitationes quaedam inseranturo somnia, ita
explicat Algustin epili. Ir Arbitror omnim motum animi aliqu/d facere cor, ore. Id autem mi ad nostros exire Iecm, tam hebetes,
tams tardas eum sint m εrwammι motin, velut cum rascimur, aut eristes aut gauiaentes sumus. Ex quo licet mycere . cum etιam cogitam in aliquid, nes id nobis an nostro corpore apparet, yparere tamen posse aere ath elave ammantibιώ, Μον um snsu acerrimu , ct in cuj--omParatione noster ne enim qui se putandu est. Itur ea, qua ut ita dicam, vestiis
103쪽
Qui plura de natura&caustis insomniora cognoscere desiderant, illis ante alios legendi fuerint Aristotelis cum de insomniis, tum de divinationepe insomnia libelli Quamvis obscurior illa sit doctrina, Sciaturalibus ille caussis plus induIgeat, quam fere par est. Quod quidem Aristoteli tanto magis fiterit ignoscendum, quanto plus ille videtur contemsisse rem sacram morum gentilium, quantoque minus pie de divinis videtur sensisse. Digna quoque lectu est Ernesti Soneri ejusdem argumenti oratio, in eximio opere Philosophiae Altorma exhibita nisi quod non desint, quae in illa merito potiant desiderari. Nam si phantasiae omnino plus justo Misa videtur attribuere, quo rectius superiori inυαμ nos adscribimus. Quamvis enim divinitus immissa somnia omnino admittat, geniorum tamen Operam Sc concursum plane non attingit. Unde etiam et
recte quis reprehenderit, quod ejusmodi somnia agentis
inducta insuper habeat bt quae illis videntur attribuenda, sine discrimine phantasiae vel peculiari illi, ne in . ter phantasiama res externas esse contendit, motui adscribit. Nec illud a concedendum , quod fascinationis Se incantationis vim omnem eludat; cum tamen res illa nimium proh certa sit, multorumque infelicissima experientia nimis comprobata. Non quidem dixerimus Sonerum hac parte fovisse impias sententias Petri Pomponatii, ut qui phantasiae omnia illa attribuerit, quae tamen non nisi a geniis potuerunt vel possunt proficisci caute tamen illum locum omnin esse tractandum, plane censemus Nec illud dissimulandum, in exemplorum adductione Sonerum non satis fuisse sollicitiam nec distinguere inter illa, quae certa sunt, la quae fidei dubiae nec aliam inter illa, quae anaturalibus caussis, vel Magicis fue- d
104쪽
GENES E s. creant producta. s demum novum illud gemas motus,
quo res phantasiam, vel sensoria, adeoque facultates sensitiva somni tempore movere credit, non satis suffcienter
probat; ad quod ipsum tamen persuadendum integra ist-naec oratio tendit. Divinorum autem vel potius ex caussis supernaturali-hus productorum adeoque miraculosorum somniorum non auca exempla collegit Valerius Maximus lib. I. c. . Nec hac dubitamus illud referre, quod Galenus lib. XIV. de Method med. p. 8. comem Orat de homine tumefacta lingua edeblaborante, ut ore eam eontinere non posset,eti noctu emia
dentifimum per quietem somnium consilivm Galeni de remedio sopis applicando probassut, ac materiam ipsam medicamentitatu definivit De qua universa re omninb operae pretium est insuper legere, quo Hieronymus Iordanus magna diligentiacono uisita proposuit long Hesantissimo suo libro ,
de eo quod munum est in morbuDumam corporu e I 6. Seor sim verbis incubatione, infanu Deo; -Medicina eatissa olim facta, itidem elegantem disputationem conscripsit ante aliis quot annos in hac Acad. Henricus ei mitis: qua iuxta cum Iordano luculenter ostendit, quam frequens fuerit apud Gentiles, divinitus, Ut ipsi credebant remediorum ad varii generis morbos pellendos facta indicati . Ruibus omnibus digna omninbest, quae addatur historia plane ad. miranda Se insularis exemnii desomnambulo quodam 5efatidicis somniis ipsi subinde factis, quam fuse descripsit Henricus ab Heer observ. Medic. H. a quaein
105쪽
62 CAPPT n. I. Quaenam vero illorum insomniorum fuerit eatissa, nunc quidem sortassis non necessiim est prolixe indagare epraesertim cum fundamenta hujus rei iam tam paulli ante sint exstructa Naturalibus sane ex causiis illa fuisse omta nemo temere affirmare poterit Multo minus soli phan, tasiae tale quid vel potest vel debet adscribi quamvis non desint, qui ex grege theorum spiritus dari negantes, non dubitent ad eum modum sentiri. Ubi non possumus non notare oti Baptist. Portae imprudentiam , qua lib. I. hystognomiae cap. II. somniorum ex similitudine desumptam interpretationem,Iosepho, Danieli, aliis divinitus ciatam, cUm arte Oneirocritia,confundit. Quin itaque superior vis cum alias, tum in ejusmodi fatidicis somniis concurrat, non videtur amplius esse dubitandum. Ad Gene XXV. . Foetum jam grandiorem sese movere in Utero, nihil est novum, sed homini pariter cum omnibus aliis animantibus vivum laetUm Parientibus commune: e quidem quanto vegetior fuerit scelus, tanto magis ille sese solet agitare. Verum de tali motu haec non esse intelligenda, ipsam et historia docet. Nec enim de re omnibus gravidis competente ad Deum eonsulendum Rebecca abiis et Fuit itaque motus ille similis pugnae cuidam. Id quod divina quoque responsio manifesto comprobat . sta hoc moti longe alius est, quo Johannes in utero matris exustasse legitur Luc. I. p. 4 I. Omnino enim verosimilis illorum est sententia, qui eundem non nis divinitus factum asserimi. Hinc Hieronymus epist. 8 ad Demetriadem sci ibit Johannem prophetasse in utero maserno. Quo etiam respicit quando epist. si ad Algasiam quaest. I. ita claudit ut quomo-
d Elias fecundi praecursor a mentus en ita Johanne memtiarum in carne Dominum Salvatoremo non sollim in eremo,
106쪽
sed etiam in mafris utero salutarit, reexultatione eorporis
Ad menes. XIX. p. a. seqq. &c. Nihil fere tum antiquis, tum hodiernis moribus passim ita est be fuit usitatum, quam potui ad ebrietatem, que indulgere quamvis plurimis tale quid obtingit praeter animi sententiam. Certe res ipsa digna est consideratione; quae ipsa duobus sere capitibus absolvitur,tUm ejus cogni tione, in quonam videlicet ebrietas consistat; tum consi deratis illis, quae vim obtinent inebriandi. Quod ad Prius pertinet uiniis docet, caput maximula primario issici Sc quidem ita, Ut illud praeter naturam incalescat; ceu jam olim praeclare observatum fuit sect. 3. problematum, quae in Aristotelem autorem reserri solent; perperam tamen, ut alibi luculenter ostenditur. Hinc lane etiam est, quod suibus cerebrum fuerit calidius illi prae aliis etiam possint hoc affectu corripi minimo etiam multis sobrie viventibu si omni potu κα βαρυιῶ abstinentibus tale quid obvenit, per humorum Praeter naturam in caput tendentium efficaciam , illis videlicet qui cum catarrhis solent conflictari. Prout autem porro cerebriam aliter temperatum merit, Scipimmet potus genu Saliis atquci aliis qualitatibus instructiim,pro eo quoque variis aliis modis ebrii assici solent. Hinc alii quidam in furorem quasi aguntur, alii quidam redduntur laeti bc hilares, alii quidam somnolentii torpidi, alii quidam tristitia ar iuntur, alii quidam etiam sortes quasi redduntur u aiadaces, alii quidam solito quodamodo redduntur ingeniosiores, i in Universum singuli Propemodum suo quodam modo assiciun-
107쪽
nexum inter humores Manimiam intercedere, pro sanguinis etiam varia constitutione sensus internosi ipsam metinentem nostram diversimode simul affici. Quibus praeterea omnia alia addenda sunt extra nos posta, vel alias inter caussas remotas 1 externas numerari solita, quae ad ebrietatem vel cito producendam, vel longeaemorandam, vel etiam plane discutiendam faciunt. Prout scit ipse animus noster vel tranquillior vel commotior fuerit, pro eo quoque magna varietas circa ebrietatem inducendam occurrit. Plerumque videlicet, qui animo sunt plane desae- Cato Iereno, minus ebrietatem incurrunt prae illis, quihus graves curae animum macerant, quique Perpetuo quasi moerore conficiuntur. Ut vel hinc manifesto appareat reciprocus ille, corpus Manimum mutuo afficiens, motus. Praeterea vero non parum huc conferunt partes infimi venatris, ante omnes ipsemet ventriculus Quibus enim de-hilior ille obtigit, nunquam etiam fere non cerebrum quoque habent minus robustum quod videlicet frequentioresu citiores in id e ventriculo fiantia αλυιήσει 'ua de causa etiam jejuno stomacho sumtus generosior aliquis potus praeter alia varia damna citi imme caput tentat. Quod vel in illis clare observare licet, qui matUtino temn re potum ejusmodi assii mere consuevertant. Debet autem ipsemet quoque potus inebriandi vim obtinens considerari. Qui enim κλ est,uel alias vaporosus, longe citius in ebriat, prae alio aliquo, qui minus est talis Praeterea citioisque qui diutius inventriculo restagnat chius capiti nocet.
quam si statim intestinam vasa subeat. Unde etiam,st, quod quidam potus in magna copia absuu nausea postitRssumi, quidam autem minus prout videlicet diutius vel 4evius
108쪽
σgNES EOS. 'rbrevitas in stom rcho commoratus fuerit. Neque illud non attendendum est, quod in quibusdam citius potus vel in vasa rapiatur, vel etiam ad renesia vesicam feratur: qutans ex adverso in aliis neutrum horum , vel saltem parce fiat: Unde porro fit, quod quidam ad sat longum tempus bibem do non tamen ad urinae excretionem soleant exstimulari, quidam autem subinde ad eam reddendam cogantur. Praeterea quibus ne hoc quidem fit, nec tamen ullam molestiam vel nauseam inventriculo percipiunt, illis vel omnem vel saltem maximam potus amunati partem vasa subire a que per habitum corporis dispergi oportet. Quod vero ad potum plum inebriandi vi pollentem pertinet, utique notissmum est, quo generosior ille fuerit, eo plus etiam tali facultate illum esse instructum. Et vinurri quidem inter primos merito numeratur. Cui affines sunt omnes alii potus factitii, sive ex frumento,sive ex melle, sive ex fructibus facti fuerint. De quibus omnibus tamen hoz discrimen in universum notari debet, quod quidam ei lius inebrient, quidam tardius; quidam porro breviorem ebri tatem inducant, quidam longiorem. Et quidem quom a gis subtilium, tenuium partium fuerit potus, eo citiUS quidem caput serire potest, ita tamen ut citius ebrietasM crapula dissipetur. E contrario qui potus crassores partes obtinent, tardius quidem caput oecupant, difficilius tameni multblongiori tempore dissipari possunt. Id qtaod vel Propterea quoque notari meretur, ne quis varios potus Uno eodem e tempore ingerat, utpote cum eo modo non tantum citius ebrietas producatur, sed etiam difficilius dissipetur, majoremque crapulam excitet sit idipsum videlicet hoc modo, quod dum tenues generos potu Pa tescitdinventriculo alterantur, simul crassores, quaeque non Xque Pioniae unitationem subuo possunt, alteriuω
109쪽
7 AD CAPUT X. potus partes crudos adlitica semicoctos in terebriam se cum abripiant. Unde adeo fit, ut M ventriculus masis perturbetur, oc quae in caput semicocta abrepta sunt diutius ibi commorentUr, unde gravior Ic diuturnior crapula prodeat necessum est. Quo diu eius videlicet in capite haerent humores istiusmodi ed magis effervescunt. In quo crapulae caussa unice consistit. omodo vero somnus ab inebriatione producatur inivi est exponere. Quum enim omnis ebrietas L at per cerebri incalescentiam, non quamlibet, sed quae a POtu assumto est producta, bc ita quidem, ut plurimae evaporationes in cerebrum sint factae non potest utique non fieri, quin illae postea in cerebro refrigerentur, inquidem eo citius, quola majori copia id facium fuerit, minus dissipari potuerit
desceret, una ipstim eo citius alterare quiverit. Uno verbo: quando vinum vel alius generosus potus halitus in magna copia ad cerebrum miserit, atque ita cerebro incalescente ebrietas oritur; vaporibus autem illis postea in cerebro refrigeratis, somnus Producitur: eo Plane modo, quo supra
Ex quibus omnibus facile jam patet, non vinum tantum sed omnia illa, quae halituosa sunt, vim simul obtinere inebriandi. Ne lita quam enim cum nonnullis existimandum est, quasi vinum habeat vim narcoticam seu obstu
pefa-Nolumus Benevolum Lectorem ni celare n. Autorem lententiam suam postea mutasse Namque deprehcndimus eum in margine autographi haec verba ita mutasse: Per ebrietatem non rei rigeratur. sed justo olus incalescit. Unde rubedo faciei oculorum calor. Praetere ebrietati obsiliunt topica oe,ontalia refrigerantia. Pioducitur autem somnus per inebriationem non tam a rei rigeratis humoribus sive vaporibus quam sui beatione. Quomodo copiosis iam us exstinguit flammam via Ialtem conibet.
110쪽
Ptomatum Me Narcotica facunostri dicte
et enim quaedam hujus generis in eo ob
alfinitatem tamen nonnullorum symnam nequaquam vis inebriandi cum est confundenda. De qua re quum ira teticis prolixius jam aliquantbsi huc tanquam in locum alienti, Sserre . Quum vero ebrietas in eo, prout dic uim est, consillat non mirum fuerit multos alio potus praeter viniam eque facultatem illam obtinere. Ouales potus sunt plurimi ex frumento facti, vel etiam ex melle. Cujus posteriori generis potus maxime usitati sunt in P Olonia I. ivonia reliquaque Sarmatia, regno item Sueciae aliisque confinibus locis. Tantum hoc notetur ipsam seu frumenti seu mellis praeparationem multo Plurimilia huc conferre. Nec enime simplici aliquo frumenti decocto talis potus in chriandi vi pollens unquam potest parari; sed illam demum acquirit Per fermentationem, quam altationem vulgi , appellant. Neque negandum, lupulum etiam inco tum multiam vim illam promovere. De quare alia fusius.
incalet cere cere rham, leta simia etiam fanstrinem variis O
di anacti agitari. incle etiam non potestia Cnfleta, uincum alii sensus tum cumprimis quidem phantasia miris modis alteretur. Id Uod in caussa etiam est quod varios mores a in nere soleant ebrii: id quod piuillo ante indicatum fuit. Cum vero Per Unam ebrietatem ita Dcorporis .anima iaculitates assiciantur, non mirum debet esse, quod ebriosi vel stupidi vel deliri vel alias ali. in quasi naturaria indesere deprehenduntiar.
Qui plura in universum de ebrietatevi ebriis cognosce re volet, illi ante alios legendus erit elegans, doctus K siber