Valentini Henrici Vogleri De rebus naturalibus ac medicis quarum in scripturis sacris fit mentio commenntarius. Accessit ejusdem Physiologia historiae passionis Jesu Christi 1

발행: 1682년

분량: 563페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

sacra deferebat ad Acbillem, mentis detineretur, naetri gantes non tridi ferent aut intempestivi Verba Philostrati

ιξιι se νωιτα νυ in καθορμic ' Mipa udivi. Philostrati merba interpretantur dietu Petrilocum proxime a nobu citatum Bodaeus Comm. in Theophrasti Ebb. de plantis P. 7 6 colo. Ad Johannis I. I. His verbis D. Apostolus respicit ad incarnationemia Λουν, ceu ipse loquitur in Evanielis cap. I. m. I . quod

videlicet Christus verum, naturale corpus almum serit, ut refutaret illos, qui adscititio tantum corpore illum apparuisse nugabantur; tali nempe, quali Angeli &daemones apparere solent. Est videlicet de essentia corporis, Ut manibus possit sentiri Si percipi. Ad quod proinde ipse quoque Christus Provocat Lucae vit q/. 39. Recte autor operis de eardinalibus Christi operibiis Cypriano adscripti, sermon. de Accens. Ad hoc nectitaria 'ii hujus temporis quadraginta dierum a resurrectione is is, ut recollem quos infu-uam timor impegerat, mente solidaret ne esse phantolicum sed merum corpus, quod surrexerat, tam commessationibus quam contrectationibus probaret. Quamvis autem corpu omne sensi, tamas sentiri, percips debeat, ne corporis nomine nisi Per iniuriam appellari possit, quod sensum tactus non ferit nihilominus tamen non hoc ita accipiendum est, qUasi omnia corpora ab duali modo in sensum tactus cadant. Talis certe contrectatio cuius h. l. Scapud Lucam mentio rit, non nisis solidis OPPO

462쪽

L JσΠ ANNIS 389 corporibus eo eriti Sunt enim multa corpora, quae

ad eum modum plane contrectari nequeunt. Nec enim vel aerem vel ignem vel quasvis exhalationes ita manibus contrectare aut conti itere possumus, quod nempe subtili-m Se tenuitas partrum corporum illorum id non admit

tat. Piapropter lassicit, si sensu tactus possint percipi le

plorari. Quod autem corpus omne tactile esse diximus id cumprimis observandum est contra hodiernos naturalium re rum perturbatores, nec minus advelis vulgares a Mathe malicis petitas de corporis natura opiniones Etenim vuligo per corpus illud denotati solet, quod Euclides ditat trinam dimensionem obtinere et quum tamen illud perpe ram fiat, ibi Euclidis illa definitio de solidis corpori stan tum sit accipienda. Quae nec ipse tamen omnibus lidis

corporibus convenit, sed illis duntaxat, quae talem hent figuram, ut sub Mathematicam considerationem ve

nire possint. Id quod ex ipso Euclide Maliis Mathematicis

habere. Non ergo per corporea maturam seis ae resereremstnis corpo rea qualitatem Nervi usu claus penetrami. Nam quo tangitur. cor. in est quod palpatν , corp- est: ν corpore autem re-Σ-- δε- m natur enim eorpus animale, surgit corpis stiritate. Sed ι εβbti. lim , hae rasilin, utpote adhuc terrena bis quatimi concretam. Nam quomodo nouiso in in quo manebantunsient se nerum λυσι gsa cicatricum, qua domιν ω Palpanda obtulit In quo non solum firma ,sed etiam devotionem acuit quod vulnera susce m pro nobis caelognferre maluιν ab iure nMulti, Deo patri nostr precia libertatu seuderet. Ambros libis comment. in Lucam.

Mathematicorum doctrinam quitur Augustinus L de quo in anima c. ta scribens ecorpus nullum esse, quod non pro modosuo habeat AEquam

do aeri, Ic qui nihil aliud sit quam aer commotus ti agitatus, en to etia

463쪽

' clari flameli et,quando non duntaxat corpus per solidum definiunt, sequo modo solidum modo corpus appellant, atque ita utraque isthac voce Promiscue uruntur, sed etiam; Et cumprimis quidem , quando solidi sive corporis sui spe cies afferunt ia describunt Certe si non nisi illa demum essent corpora, quibus trina ejusmodi dimensio competit, non tantum dic ignis Miner 8c multa alia subtilia seu ut M veteribus nonnullis appellata sunt spirituosa corpora corporum numero raeludenda forent, sed etiam multa solida quoque accurate loquendo non essent corpora quod talis trina dimensio non in omnibus reperiatur. Est scili- licet, ceu jam tum dictum fuit, omne corpus tactile, se vicissim omne tactile est corpus. Nec alio sensu corporis vox apud priscos hilosophos solis illis Mathematicis ex cepti , unquam ruit usurpata. Id quod apud Aristotelem de alios luculentissime apparet. Cuo cumprimis etiam pertinet illud Lucretii. . I. v. 3os Tangere enim re tangi, nisi corpus,multa pote stres. Id quod propterea quoque jam tum paucis monui lib. I. Insit. 'sol cap. penult. g. vlι. Reliquas enim utiles la stolidas de corporis natura doctrinas, quales hodie Passim proponuntur, h. l. adferre non est necessiim Castigavi autem Scillas quoque jam tum in an

no tutionibus addornelii Martini divvtatione PDficat.

to dimensiones eaedem competant. . Et posteaquam in sequentihus copiose de iis disseruisset, cap. o. cor m nultam, eo quod unu, gitudine, latitud ne, altitudine careat addit Ita ill utpote quae prooposito suo argumento quam maxime essent accommoda. Stoicorum lactrina de orpore exposita est a Lipsi i a Physiol. sole. GJin dicit Scerpulantum non ecti non ςρηινιctavi Augustia, ι. M. νεηρβοη. . i.

464쪽

Ad Iacobici. II. Non infrequens est S. Scripturae ejusmodi similitudi ne uti quales cum alia passim occurrunt, tum Psalmo Xc. m. striam CII. . Ia; Psalmo item CIII. m. Is Qualia

multa alia parallela loca ad hunc ipsum epistolae Iacobi

versiculum solent annotari, in quibus omnibus tamen hoc Apostolicum dictum eminet. Constat videlicet per vehementem aestum S gramen & omnes alias herbas ae plantas, ipsas etiam arbores marcescere; M si aestus vehe mens si diuque duret, nec etiam stirpes alias rigenturae refocillentur ita exsiccari Marescere ut Pereant, sive potius 'egetationem M vitam suam amittant. Facit autem hoc ipsum aestus sole M aliis quoque stellis productus perhumidi absumtionem. Etenim omnes Plantae quo plus aestum patiuntur, eo magis quoque redduntur exsuccae.

Praeterea quando ita a solea aestu torrentur, usque adeo' marcidae fiunt 3 enervantur, ut Sc contactu Sc visu id liceat deprehendere. Haec enim caussa est, quare ab aestu mar crescentia foliarac flores incurventur, nec pristinum matium occupent. Quod maestus insuper venementius instat, omni suo succo absiam to percrant e quodammodo etiam evanescunt disparent herbae. Memorabile est

quod in Epistolis iis bequi legitur eum observame, an, pos trans Danubium in ungaria sitos, propter nimium solis aestum plane exaruisse, quum ex adverso qui in citerio ri parte siti sunt, gramine laetissime crescente Sc in miraminitudinem surgente virescerent. Praeterea ad exsiccationem Misarasmum illum plan rarum, quem a nimio caeli aestu Patiuntur, non parum

quoque confert primo ipsius soli, in quo Planta crescit. a. tura. Si enim illud siccum S arenosum suerit, non no test non caloris vis esse major quum ex adverso uvida M

465쪽

aestu onendantur e torreantur. Id quod discrimem magris ouoque Emimine licet observare Macrum videlicea

iam usisha, humida fuerit, largum raum Pri

Drres la quinti viceversa tali tempestate geresui agris humidis patiantur damnum. Quando nimirum solum resum sterile est siccum, accedente nimio aestu, Paucum illud,quod in eo haeret,humidum facileexhauritur, terra iam tum sicca aeca re magis magisque aduritur uncta

calor ejus nori potest noti Ihemeninis plantas a cere.

Deinde gramen prae omnibus aliis plantis monteminem tibus solis aestum sentit, quod minus Profunde radices agat. Unde si reliqua insuper accesserint Incommoda,Pa- lothi subtracto necessario marcescit purita H quod in omnibus aliis quoque Ustipemcie duntaxat terre Me.

ii Q id tamen non ita accipiendiim es , quali Ommsmarior grammisat aliarum plantarum sit ipsis exitiosus inpoteri fallas vix quidqtiam ex illis plantisponit corvservari, praesertim si se su Mem YοἰMrurnior uerae plerumque Meliere, quae Durno aestu simi tosta 3 urar, cida, rore sub auioratri iter in reficiuntur'. lia enim rhm iam non Dares emeridiealari illi sustinen festo id observare licet in calidioribus; regionibus, ut te in quibus quanto calidiores Micciores fuerint dies, tanto temperatiores quoq; noctes e lentia tedente visuper larga evaporatione, quibos Plaesae benigne refocillantur sedeatis demurn marserexiluit Aest,qui ominem plantarum, humiditatem lissipati absumit. Dominis rem se in

466쪽

tem suum calorem Se decus obtineat; quae necessario damnum patiuntur, uecolexhausto edissipato. Non se cus at Aue in homine quoque Sc aliis animalibus quo laetiori valetudine corpus gavisum fuerit, eo simul quoque est vividius Mirato colore quasi vestitum. Cumprimis autem quum juvenilis aptas, Momnis illi vicina, prae omnibus aliis maxime sit florida, utpote quod tum corporis vigor suam κιalta obtineat; plantae quoque dum florent, juvenilem aetatem quam maxime prae sese erant et non mirum quoque cxflorentes herbasi plantas prae omnibus aliis suis aetatibus, e quas pro tempori varietate Patiuntur, vicissitudinibus, maxime esse vividas Sc vegetas- Nec tamen duntaxat calor ita herbasar plantas amici sedat frigus qubque, prout notum est M autumn ch-- primis atque sub hiemem fieri let nisi quod discrimen inter etfectum ilhim, quando a frigoreae quando a calore Promiscitur , intercedat. Calor videlicet idipsum facit, Maiorem pariter Se humidum plantarum educendovi dissipando frigus autem suffocando. Haec enim est ανο -- illainristoteli diecti, quam hodie quidam magnopere

insectantur; quum tamen reapse, quancio ad catactas rerum

reddendas deventum est, plane idem nobiscum dicanti sentiant Solent etiam praeterea sive integrae stirpes sitis illarum partes a frigore enectae computrescere praesertim si humidiores merint, Se humida quoque tempestasaccedat atquae ab aestu solari sunt osta, quod exsucca reddantur, prae siccitate Schumoris absentia non putrescunt. Qtiamvis autem Si frigus pariter maestus caeli ita plantas laedat, nihilominus tamen solus ille effectus, qui a calore proficiscitur, adducitur in exemplum,quod caloris vis

Dd a longe

467쪽

Diibatari potest, quid per sive limitam h. l. .

telligatur an anima , an vero calor. Prius ei indem for te magis hac innititur, Quod anima spiritus voce magis videatur de orati posterius tamen non incommode quoque intelligi potest; praesertim si spiritus voce cum no tu is veterum illud denotemus, quod aereae vel igneae est naturae iniin imo utrumq; simul non incommoti potest intelligi, praesertim quum de tali spiritus praelantia agatur, a qua vita dependet. Quamvis autem anima, salva vita,a esse nequeat,sc ipsa pra ente animatum quoq*vivat nihilo rei us amen, ipsa anima calido nativo anquamproxi-rno instrumento utrist, Multa in calidi nativi conservacio ne consistit, ceu rectedocuit Aristoteles Ouamdiuvidelicet eali in illud saluti m est, tamdiu quoque vita est superstes Neterea lido AExstinctospia quo e simul vita cessat. ec anima hi corpore t nere potest, usi stivolo exstincto simul M ipsa quoque secedit in an sentia, calidi nativi conservatio, M'ha, dissontali ne conjuncta sint ita ut uno praesente, reliqua quoque Prsentia int Mino absente, relicua quoque simul absu

etiarn corpus aliquod vivere potest, nisi in eo praesens sis anima verum porro est, vitam, calidi nativi consetis vationem proxime tantum respicere animam vegetantem: adeo ut, licet facultas is livant intellec stivi e non exserant, nihilominus tamen, modo vegetario adhueti calor supinis, animal ipsum quouiae adhuc vi ere dicatur. Unde rea accurate intuenti ua rufesto apparet, vegetantem il-

468쪽

um animam te calidi praesentiam praecipuas partes obtinere uti etiam de caussa homines ec stasin Manimi deliquium pallios ad ius redire subinde experimur, quamdiu antina vegutati vaticalidum nativum supersunt. Hinc itidem porro unice caussa dependet, quare scelus laciniantis alicujus caedes pro vero homicidio habeatur. Quamvis enim, solo sensu tactus excepto, nullus alius in ejusmodi foetu sese prodat, multo minus vis intelligendi vel sensus internus in eo deprehendatur; sed sola vegetatrix facultas, calidum in tantem vel laetum vivere faciant, illis superstitibus te salvis superiores facultates sensim manifestentur nihilominus tamen propterea quoque vegetativa illa animai calidi praesentia vitam foetui lacinfanti largiantur δε quasi undamenta sint superiorum facultatum, non minus homicidii est reus qui infantem talem, quam qui adultum hominem vita privat. Non secus 'idelicet atoue homo aliquis alto somno oppressius vel deliqui animi correptus vel etiam extra se raptus, nihilominus tamen est hosno. Et qui ejusmodi hominem periniit, non minus homicidium committit, quam qui vij

tanti sentienti violentas manUs infert. Ad Iacobi IIIo. II. 2.

Hieronym Apo III admers. R in Dein pectoris ferquilinio foetorem profers cadaverum: ες contra sententiam prophe alem amarum dicis esse, quod quasi dulce

lavdameras. In Comitatu Mansfeldico duo lacus confluunt, alter dulcis, alter salsus Inviungaria prope Budam quidam sons in summo bulliens, in fundo pisces alens, Bus q.

In infantibus tamen iantasiae vis eo, quou dormientes labra instar suis gentium moveant proditur. t risius potius convullivorum motuum indicium, rasertim quod adhuc alias non riterint quod recenter nati praecipue contingit. ., Disjur 'ν Orale

469쪽

Ad Epist. Iudae si a.

. Non solum δε actu carentes, sed omnesinuntiversum nubes, silae steriles sint, sive aqua repletae, a ventis aguntur, ceu quotidie cuivis observare licet, nihilomimis tamen istae magis a vento agitantur, quod videlicet minus graves sint, e propterea celerius immiti possint. Pr pter levitatem quoque suam fatilius in omnem partem

moventur observare autem illud ipsum malias est, tum

cumprimis in magnis tempestatibus, praesertim quando cum largis Phariis vehementes venti eo ungi solent: arissime videlicet tum licet deprehendere, quam plane inaequaliter nubes moveantur ' in enim steriles sunt, clatissime incedunt, g avidis ei adverso lente progredientdibus Patet autem vel hinc quoque quod nubes non eis lis aquosis sed etiam ex siceis, terrenis exhalationibus comstent. Quin intendum solae hae quasdam nubes oensilii unt, illas videlicet omnes, quae nullam pluviam si tanta Ipsa lias quoque aquam stillantes nubes simul ex siccis exhalaitionibus constare, ex reliquiis illarumcluum plum jam emissa est, satis aperte conspicitur Ad Epist. Iudae. V on ridetur quidem ullam habere dimeultatem, quid per stellas erraticas denotetur, quum in vulgus quoque cognitae sint quaedam stellae, quae planetarum nomine

singulae

QQCaietanias deflatis discurrente intestigit Cornet a Lapide da igne fatuo, qui tamen prius la planeta exposuera b

470쪽

LU D AE 39 Digulae peculiarem suum obtineant motum, Si modo

conjiangantur, modo sibi opponantur, modo alias varias positiones obtineant, atque ita nec inter sese nec etiam cum fixis collatae aequalem dulantia mihi ineant; nihilo minus tamen singulis suus regularisia ordinamus motUs, quem Perpetuo observant, comPetit Ps cxxxv I, ψ XLIIX, 6; xxiv, 6: prout quidem ista omnia vertit Lutherus. Unde α πλανω πλανητας, minime erratis0s errones, apposite vocat Ambros epist. 33. Id quod propter varias alterationes in mundo hoc sublunari excitandas esse factum , alibi fusius docebitur, mel quasi extra controversiam. Non etiam verisimile eΦ, tolernia lunam stellarum erraticarum

nomine a S. Scriptore insigniri, quum alias passim motus illorum ad conditoris omnipotentia mi infinitam sapie tiam declarandam in S. Scripturis lapraedicetiar. QVaPropter liis similibus aliisque rationibus adductus non equidem existimo tales planetas h l. intelligi Fuerit igitur de

Ouid si igitur hic per siem πλανηται intellexerimus ignes fatuo vulgo dictos pra sertim quum tales ignes Mitelli quoque similes sint,& pro omni blas aliis meteoesis ignitis maxime vagabundi atque ita vere oberrantes. Sunt autem tales ignes vulgo quoque notissimi, solentque cumprimis frequenter adparere iacistis locis, tibi pingues dantur exhalationes Rhia de caussa quoque saepius visuntur in istis locis, ubi copiosis flanguis est profusus uassa sunt ubi supplicia peragi solent, ite mihi morticinia animali Umprojiciuntur; in coemiteri Iubi prae Ita commissa, magnaque hominum&jumentorum strageS edita. Quamvis vero tales ignes Inaturalibus caussis saepius oriantur: nihilominus tamen plurimis constat experimentis, malos genios subinde istis ign)bus sese muscae, quin etiam foePe

SEARCH

MENU NAVIGATION