Extractum chymicarum quaestionum, sive responsionis ad theoriam lapidis philosophici editam in academia Regiomontana à quodam ibidem antichymista. ... Auctore Johanne Cunrado Gerhardo. ..

31쪽

Absurde igitur opinatur in generationib. omnium rerum initio statim nihil aliud fieri, quam attractionem & alimenti dispositionem. Ita resbluta

quoq; jam est principalis syllogitat phantasia antichymissae de lasede philosophico in sua principia,id est,in ουδενοτητα quae fuit ante nihil. Quod vero scire cupit thesi M. quaenam vis de facultas inpialia seluta tam scite iterum mixtura, tamque arcte unitura sit,ut prius; Respondemnatura,quae Dei dicitur potestas a Scaligero, sc plasticam istatu facultatem atque λογους formativos in herum creatione accepit a Spiritu illo, de quo Marsilius Fici- scap.q. artιι Cismitae scribit: Nonne Οἱrum Domini, qui est amor ignem , cumferebaturμper aquas, indidit eisdem igneum quendam vigorem eum nihilsine calore generari stosit Hic est bΡ-

mentum elementorum, virimi commiscendi, quά in qualibet re mundi seublunam elementorum mixtiones 4sicit. Haec Marsilius. Sed quia ignis per se agit indeterminale, ut docer Aristat. 2. de annma,cap. q. non id accipiendum est de igni simpIi citer esementari,quod is per se misceat, uniat quest sed de eo , qui respondet coelesti, dc est vehiculum suae formae, ille est ut Alexander in epistola diciti qui totum dirigit opus, & completia est anima eorpori coniuntia, quae unit de gighit.Recte enini de clementari quaerit Scaliger comineἡmn E. MMans. inquiens: Si gnis unu elemen a tria , tar quam partes in plantis,qiud eriscli ἁ uviat imum Vnem tribuι illo λ Sc respondet, forma, qaae spe Dornatu .a. ph cu Di Nam ideo Aristoteles ι b.α

32쪽

blia.de orcosmer. succenset veteribus qui amOta forma eius ossicio ac naturae substitu issent igne: ἐξ--,ἔνσες τοτὶ -- ώτη, μορ 'ν. At vero, in

opera nequeant ἁλλοφυλα mποεί ςα hae κρίνει γαρ ἀλλο φυλαὶ per ignem non μι t couro, or unioaa generacsonem 3n Aristoteia ossicina. Haec Scili. gur. Disi, igitur mixtionem dc unionem Q lutorun etallorum fieri a natura propria rei, sive forma per ignem,seu calorem internum adjuta nostro igne artificiali externor qua in re ut forma seu speciem conservemus sedulo monent philosophi,cavendum ab intensitae ignis ante terminum, ne arcanum fumiger, ne acetum in sumum vertatur, ne Rex & uxor sua nimio fugentur igne, ne materia vitrificetur , Sc cum forna a omnis opera tio,mixtio,unio, multiplicatio dc tinctura pereat. limi non minus artifex, qui naturae miscenti uni. entique extrinsecus administrat. ZOsinius: ο παν

ne methodo non sit θ cognitum habere debet pondus miscendorum, mensuram temporis, quantit

tem vasis oc modos ignis ψ ut sciat quid natura serat, quid respuati id quod praecipuum est secretum

artis huius , nec deriseri, nec antichymistae alicui durae cervicis revelandum. Sic enim, auctore Graistiaris in silo tractatu de elixire, quod natura cono Iuxirsus separat, & quod ars conlurgitinatuta seo

33쪽

parat, i aut ars separari sola natura colungit, Ac naturaliter distat, ancorungit imilado natura, no subito, dc hoc est artis huius secretum. Itaque in hoc iopere,ut Lombardus docet,haec duo diutinoie co- sideranda sunt, stilicet natura agens, &ars ministrans. Si consideremus ex parte naturae agentis, dicimus quod totum Opus est naturale, quia natura est illa, quae decoquendo appetit, retinet, dige-

rit& expellit, dc permiscet, oe corrumpit, Sc generat,dc informat praecepto Dei benedicti oc glo riosi suo tempore lapide antediet uo dc hoc lapide

natura format metalla per ipsoru cola xtionem. Si aut consideramus ex parte ministrationu: tunc opus hoc est artificiale. non quia ars generet,& corrumpat, & informet, sed solu ministret naturae operanti rum hoc. Natura. n sola nonem x est in taliti per scin ars sibi ministret. Propterea eo modo quoars ministrat naturae, eo modo operatur natura I bene, bene,sin aut male male. Tota igitur operatio rari e generationis Δc mixtionis innaturalis. Ratione autem ministrationis est artificialis,sicut patet in decoetione ciborum.

II se gumentum cbntra compositionem ct resolutιonem metallorum m M principia.

Q I nulla principia dantur metallorum metalta

communia tunc neque datur resia io in e dem,& nova ex ijs compositas.

Sed prius verum. Ergo & posterius. Minorem probat T. quia Chymici comune sul--& hydrargycu comunia metallinu principiar

34쪽

robant ex eo, quoniam cum omnib. metallis c&uncta reperiuntur. Ex quo similiter concludit:ergo metallorum quoque principia sunt terrς lapides calcanthum pyrites,metallum metalli, sulfur hydrargyri & vicissim. a. Quia sulfur nec ratione pinguedinis stare, nec igneae naturae suae dat metalloru coagulti, formam aut materia,sed tantum reis solvit,ac tollit: hydrargyrum ver o ob uniformitatem suam non potest este djstinctorum metalia loru materia cum non habeat partes dissimiles,ex

quibus hoc vel illud metallum paratur. thesas Relponsio.

Primo paralogistitus est ex quatuor terminis. Nam aliud est comunetiam sive unu esse substantia, ut est compositu ex sua materia & forma, vel mixtum ex elementis: aliud unum per accidens,ut est acer tritici vel hordei, cementum cla calse& arena. Dicunt Chymici cum omnibus metallis coniuncta reperiri sulfur bc hydrargyrum unione seu mixtionς substantiali per minima non apposi alicunq; accidentali, ut antichytrusta falso affingit. Accidentalem heterogeneOrum iri metallis coniunctionem si non separat oculus, separat ignis: post cuius examen substantialia principia cum metallo manent hererogeneis semotis. Unde coniugium solis & lunae lesb. 3. lapides & terra sunt locus generationis metallorum,

sed non sunt materia conveniens ad commixtionem eorum. Ideo ab ipsis separatur metallum,uzab incongruo & heterogeneo. Ignis enim hecero-ῖenea supara oc homogenea congrcg r. B . a. Secum

35쪽

Secundo quod ait sulfur nec ratione pinguednis suae, nec ratione naturae igneae dare metallorum coagulum formam 3c materiam, responde

ex Geb.libr. yers cap 7. per distinctionem, nempe duplicem esse in metallicis corporibus suusureitatem '. unam quidem substantialem in profundo argenti vivi conclusam in principio como mixtionis : alteram vero sapervenientem seu a 7 cidentalem. Ignorat autemantichymista merallis tale duplex inesse sulfur intrinsecum Sc extrinsecum: hoc comburere & resolvere per accidens: illud vero minime. Suliur enim auri neque resilvit aurum neque tollit , quantocunque tempore teneatur in igne. Concedo ita que sulfur extraneum non esse auri coagulum vel rorinam: falso tamen negat sulfur esse coagulum vel formam caeterorum metallorum imperfectorum : quorum

ob idipsum, quod sulfure extrinseco in speciem metalli coagulata sent, eis proprium est igne ρε- solvi ac consenti velocius vel tardius secundum sulfuris extrinseci maiorem vel minorem quantitatem in ipsis existentem , ut docet Geber lior. 3.

Tertio quodaddit de hydrargyro quasi ob Dmso miratem suam non possit esse distinctorum

metallorummateria tantum abest a vero, ut p tius invertenda sit ratio, & dicendum, quin ob ipsamuni rinitamir. & nullam aliam ob causam hydrargyrum esse materiam septem distinctorum metallorum,haud secus ac materia prima obhomogeneam naturam sebiectum est 4. elemen

36쪽

Orum 6c omnium ex eis compotitorum. A se mis enim incipit distinctio, non a materia, a qua potius est convenientia dc uia formitas teste Petro

Ferrariensi cap. t ct M. & ut Scaliger inquit libri caus plant. cap ao materia non variat forma, sed a forma variatur materia. Haec I ritI1sima noster multennis fundamenti speculator ignorat. Caetera plenius lab I.cv.f.degenerat. metallorum persequar, ubi manifestissimi, rationibus dc experimentis probabitur, metalla composita esse ex mercurio 3c sulfure, itemq ae sale,&c. II L. Argumentum contra resolutionem meis taliorum m seu a prιncipia ct compositionem. ἐP Rincipia materiam & formam separatim pro-- ducere & postea componere utrumq; ad substantiam constituendam solius Dei opus ess, thesIs. . i. Quemadmodum igitur non datur materia expers formae, ita nec fornaa materiae, Ac per co sequens auri forma ab eiusdem materia et i inseparabilis,nec unquam absq; illa seorsim existet. thesItem licet rubedo auri seu tinctura, qua formam auri dicunt, extrahatur a corpore sdo albo per liquores, tamen non pluS tinger, quam antea cingebat, dc sapientes isti homines operam Scoleum perdentes, summam suam stultitiam produnt

Restondes. Nugas agit antic missa, quas a sui similibus stultis haulit, non a sapientibus. Nullus enim un-

B 3 quam

37쪽

aa Ex r R ACTUM C ΗΥHIC quam philosephus docuit formam auri isto mocdo ab albo suo corpore separare , de alii corpori

rursus immittere. Haec enim trans istis 'm ica, qualis sertur messium, vel metempsychosis quase Pythagorica, non modo cu lucro non est, sed etiacum damno. Lapis noster fit primo niger,deinde albus,postea citrinus, dc ultimo rubeus. Tinctura autem haec sophistarum seu rubedo manet unius coloris in principio medio 8c fine. Ergo lapis no- ster de tinctura vera longe aliud est. Nec movent nos inanes antichytastae speculationes de materia dc forma,quod neutra per se existere possit. hii enim nos impugnantiqui ipsi statumus neq; ideas separarim existere , nec materim primam illam

Aristotelis absque forma aliqua reperiri , n ndi bis possibile esse materiam a formη, oc vicissis separare,nisi tirn4ια. Assirimus autem contra, in& minori mundo formalia ες materiali principia seorsim existere,sicut coelum 8celementa, mas & foemina discreta sunr, quorum alterum in gςnerationς formam confert, alterum materi am, ut apud Aristotelem notum est. sis etiam in artibus talia activa δc passiva principia separatim reperiuntur, ut aqua lapidasca, Ac lignumad te siciendam, aqua aerosa ad aes ex ferro producem dum , stirculus ad aliam arborem ex stirpe faciem

dam. Similiter in Alchymia philosephi potesta

te naturae dc artis parant, sibi formale quoddam principium 3uri vel argenti non separatum, instar Meae Platonic e , sed cum astro suo, id est, cum

38쪽

subtilissimo suo & coelesti subjecto veluti pro-.. lprio vehiculo concretum, quod super materiale principium suum ut proprium suum passivum, id , mercurium Sc imperfecta metalla proiecti miri igne & unitum convertit ea in suam naturam recundum astri sive formalis principii activita

l Tsi omniaista plana essent, id est, etsi metalla

. generarentur, constarentque ex dictis principii , , dc possent resolvi in eadem, iterumque ex ijs componi, tincturae tamen auri nullam unquam

linesse mile comunciam : quia quisquid ars componat,autavere etiam possit. Itistosio. ' Paralogismus est quatuor terminorum. Hos enim de arte axioma locum habet in formis artisfietalibus solum,& operibus mechanicis. Tinchao.ra vero philosophica ab arte sola nequaquam fit, sed incompositione eius ars & natura simul mutuas tradunt operas. Componit ars soris, natura ilatus, illa adjuvando, haec principaliter in cunctis agendo, ita ut forma generetur no artificialis , sed naturalis. Mamfine igitur in elencho apparent i quatuor termini. D Ande semetipsum contradi- Aione Se turpi fallacia accidentis implicat. Nam eum thesi n. conflantia dc fixitatem auri definiat, quod sit ἀφώηστοι, id est, immunitas a coris

39쪽

ruptione,quae fit a natura, aut per putrediuem aut per ignem, non obstante, quod aurum etiam cor rumpi possit per accidens ab arte se ut ibidem po nil idem velit nolit detinctura auri pronuncia' recompellitur, quod nempe in illa n hilominus silcon ilia 6c immunitas a corruptione per se Bc respeehu naturae , etsi per accidens ab arte ei corrupticicontingerepossj, cum eadem sit ratio auri 3c tincturae, Sc talem etiam proprietatem tinc urae ipse antichmista requirat thesin. quam

de Geber de investigatione Perferibomscv. a. ρο- nis, inquiens : Nos quaeram substantiam unam facere ex Pluribuε tamen aggregatam, coadunatam, fixam, quam suster ignem positam, ignis non exprimat. Et Hermes : O lapis noster staret in igne usque ad novissmum diem nunquam consumeretur. Et Alfidius: nec ignis ei dominatur nec

aliud,nec selfura vastant i um. . ae ergo να- tigo sophisticandi dicere bac ι..thesi, tincturae a xi nullam inesse constantiam, Sc thesi 3s. asserere oppositum , nempe tincturam auri debere esse immunem ab omni corruptione, quae fit per igne

aut putredinemὶ Item thesi aurum omnino es.se ἀλαλίον atque indis lubile, 6etiam aurum corrumpi posse per accidens, quasi vox omnino

non excludat Omnem λυπιν, etiam eam, quae

per accidens est. Adeo amichymista sibi nullibi eonstat, ut hinc patetat, non rincturae philo phicae, sed suis thesibus nullam inesse constantiam. Aurum igitur 6c tincturam auri licet ars dissol-

40쪽

xerion ignoret nostra, nihil tamen constantiae eorum deroφatur, sed ambo in omnibus elemenistis, praecipue vero in igni caeterisque examinibus auri legitimis perpetuam fixitatem& constantiam servant. Quam corruptionem Vero Pgraciadens, id est, per artem mediantibus aquis mineralibi vi fle ne thesisι. proponit, eam antichymillae don mus. Conveniunt enim labra lactucis. Ea quippe sophistica est, nec naturalis dissolutio, sed velius perditio auri, ncc quoq; in censu examinum auri legitimorum continetur . R. Argumentum a metallorumpressione.

A thes Eo. usi ad 3o. mir e vario memate induitur in hoc argumento anuchymista, nunc convuciatur, nunc execratur, nunc ex clamat, nunc divu am ultionem minatur, & ubiq; sacra profanis, falsi veris miscet,raptus hinc inde impetu pha ni sae& multennis suae speculationis superbis rebus insania, sed nos omnibus breviter in ordinem re.

dactis principale argumentum hoc syllogismo in

clusimus: ' ' e.

Quicquid valde bonum est, etiam persee eb

num, omnibusque numeris absolutum est,ut

ejus bonitati nihil omino aecedere possit Ἀσι Sed Deus de metallis & aliis rebus creatu in principio pronuntiavit , quod erant valdὸ