장음표시 사용
41쪽
ς Ergo metalla sunt perfecta, omnibusq; numeris
ab Iuta,ur eorum bonitati nihil omnino a
V cedere possit. Et per consequens blasphe- mia est dicere, caetera metalla imperfecta. aurum solum perfectum. the o. Ressonsis. o Quoties tandem contra regulam itio ista ex alienis principiis imo ex dictis sacrae scripturae pes sine adhibitis & detortis cum hoc absurdo theoalogastro agendum est Ipsius potius blasphemia
' impietas & dementia in majore palam nt: quae si
vera esset, ut antichymista interpret tur, nulla fa qcta fuisset nec fieri potuisset creat . OMIS et Imperfecte bonus, omnibusq; numeris absolutus, icatit ejus bonitati nihil accedere pollit,nisi solus De-tis Matth.i9.υ. 17. Nisi substantiae secundum perfectionem &imperfectionem essent in creatione distinctae, mundus non esset in partibus,& speciebus stis ab uno ad unum ordinatus , sed omnia e sient unum, &ipse Deus. Nec verum esset, quod Sapsentia II. de Deo praedicat: omnia in mei Bra, numero dc pondere disposuisti. In majore itaq; pro-Positione committit antichymista crimen falsi inscripturam interpretatione sua fallaci detorquen3 dictum secundum quid ad dictum simpliciter. Noenim quando dixitDeus de iis quς creaverat, quod
erant valde bona, etiam mox summe bona dixit, quorum bonitati nihil possit omnino accedere.
Cum persectio&bonitasnon sit uniusmodi, sed alia in creatore, alia in creaturis, scilicet summa.
42쪽
tur dicetis: a summe , aequaliter , immutabiliter bona trinitate creata seunt omnia,nec siummo nec in qualiter, nec immutabiliter bona .fd tamen bonastiἀsingula, simul verbum versa valde bona,qusa ex omnibus consistit universitatis admirabilis pulmcritudo n qua etiam illud quod malum seri r er- ἐ'ctum dicitur bonum ordinarum, ct loco biso pomtΗm eminentrus commendat bona s ut magis place. ant,' laudabiliora sint,dum comparantur malis.
Hoc etiam philosophi intellexerunt. Nam Aristoteles i. de coela scribit r primum ens non ab omnib. secundum eandem mensuram participari, sed ab his quidem perfectius,ab illis vero imperfectius. in od explicas Caesalpsi.2.yerap.q.a stribitinaequaliter primum ens ab omnibus reciperetur, omnia snmul unum essent, nusta enim esset differentia , per quam inferrent. Eod si en ta sunt plura & ab uno omnia, per diversam ejus participationem oriri necesse est. I dcilacis factum est, ut ordine quodam disposita sint corpora universi, quarenus perfecti us& imperfectius datum est illis esse. Hinc Scaliger desubii ex.6 Lisantuitiin hac mirabili rerumisistructura vel digestione summus opifex statuit gradus scit substantiarum. Et bb. . de caus plant. cap. r. Sane entiaster gradus quintam inter se assi nia sunt a prima materia ut ad intelligentram primam. Et iterum ibidem lib. .cap. 4. kuicquod in mogenereperfectum est, quodsi superiora ge' eri copiaretur, imperfectum Iudicabitur , etia ho mo. Nisil ar. perfectumsimpliciter praeter Mum , ' Qua
43쪽
Qiis propterperfectum Scimperfectum est com 'mulie n entis, cujus multiplicitatem propre xea Arist. ιn metaph. 4. cap. ib. distinxit,3c locum
habet in sumnus 6c mediis generibus, speciebus Mindividuis, in substantiis dc accidentibus, inanima Iibus, plantis & mineralibus. . Forma est potior nobiliorque natura, quam materia Z. p. capta, Caelum perfectior substantia quam elementa. Ini ementis ignis oc aec magis stat forma &quam terrat. Gort. σ ιnt. cap. 3. in Huxtis nihil
vulgatius divitione illa in imperfecte dc persecte mixta. Animalium perfecta sunt, quae Omnes sensus habent, imperfecta quae paucioreS, ut genera. mollia,crustata,testata, insecta A. de hsor. anima cap 8 Item perfecta quae simile animal immediate
generant, imperfecta quae vermem aut ovum. a. . aegen. amma cap. I. In plantis videmus inquit Maliger in a. depiant. p. ιι . eandem naturae scenam, ut quaedam simperfectae, nonnullae careant
iupite, ramis deficiantur aliae, fructus aliquae non ferant, aliis flos desit 6cc. Sicut autem singulis generibus certa in est perfectionis & mperfectionis ratio,ita in metallis, qua perfecta Sc imperfecta
dicuntur praecipua est a generatione 6c mixtione. Experientia enim testatur in mineris a fossoribus observata metallorum imperfectorum transitum continue fieri versus aurum, δc argentum, ut Petrus Ferrariensis cap. ao. dc Dionys Zachar. tractati sus parte. 1. docent. Hocerum modo omne quod est inmotu ad formam ad quam ultimo Or
44쪽
t. 4.metaph. cap ib.ma . πλο- ἐMν ἡ μορφη: N- λειον δε M-: Dis e rem eme tum vero quod habet formam. Hanc ultimam formam se quitur perfecta mixtio, unde Geber scribit libr..ti summa perfect. cap. δ metallorum perfectionem circa mixtionis modum versari. Quam per sectionem 6c alii philosophi similiter statuunt, ut Scheg. de occult. med. facult. cap. 3 inquit: in substantia rum generabilium perfectione inprimis consideratur perseverantia & diuturnitas durationis ratiaone craseos,ita ut haec persectissima iudicetur.γε propter ἁ-9ειαν diutissime subsistat Sc perduret. Eiusmodi in metallis iunt aurum&argentum. Hujus perfectionis judex non est amichymis ita pha thasia multennis, sed ignis Sc caetera artis crateria, de quibus apud Gebrum ob. ultimo summa perfectionis Sc apud docimastas videre est. Haec omnia oculis ita manifesta sunt, ut siquis hunc perfectio- nis 3c imperfectionis ordinem in creaturis,& praesertim in metallisinficientur, is clarissimum selem in meridie parentib. oculis se videre neget, δc merito ad Anticyranum illud antichymilita concituum relegandus sit, donee sifficientibus elleborisimis purgatus sapiat. Itaque antichymistae theoria potius blasphema, impia & demens est, dum me tallis tribuit divinam perfectionem, quorum bonitati nihil omnino accedere possit, transmutans
ipse species physicas in metaphysicas phantastica
religiositate, quae pariter a sacris literis refutatur. Nani si aurum aliis metallis melius atque persecti us dicere vetat pietas ut ait thes G. cur ornatum templi
45쪽
templiHieroselymitant Deus praecepisset fieri mauro potius quam ex aliis metallis Blasphenn f issent Magi,quiab oriente Christo nato Puero aurum potius apportarunt muneri, quam stannum, plumbum, prum, ferrum. Blasphemus esse Petrus cum sanctis aliquot prophetis, qui fidem sanctorum auro & argento per ignem probato aequipararunt, non serro, aut plumbo , propter perrectionem. Quid multis Consensus omnium gemitum & populorum, principum & regum, primatum inter metalla auro decernit, quod aliunde
Quod nisi esset non perfectiora essent aeterna caducis, caelestia elementaribus: neo vaseret logi cum illud principium 3. topi . quod diuturnius, id melius & eligibilios. Sublunaria quanto coelestibus& aeternis similiora tanto persectiora. Similitudo . haec induratione 6c incorruptibilitate & puritate Bbstantiae consistit. Unde Hermes in secretis cap. .stribit Osibi/bιklo horum corpor uπωρωπιὰ quorum ρram um est aurum orum perfidi sinum,
rex ct Eaput, quodncc ten a corrumpit, nec aqua
alterat, nec res devastan es devastant, quia jureomplexio est temperata ct natura darecta in cau- istate uiditate numiditate oesiccitate, nec su-
proruum qu cquam 3n eo est. Ideo philosophripsum praesulanulis VI. Argumentum adversus divisionem metalloiarum in imperfecta or perfecta thesa a.
46쪽
I natura in generacione metallorum semperintenta est in aurum tanqnam in perfectius per impedimenta autem suum scopum non semper an sequitur9 tunc consequitur illud absurdum, natu- 'ram saepius a suo scopo aberrare cum major sit reliquorum metallorum quam auri copia P quod contradicit principio physico naturam ullius inum suum adipisci scopum. Fallit consequens. Quia unius rei possunt enmu ita fines obscopus non unus. In generationibus luibusdam animalium dc vegetabilium alia est otiua media, alia ultima, utriusque tamen idem scopus esti nempe utilitas hominis. Sumus enim& nos quodammodo finis, ut alibi ex philosopho audivimus. Itaque in rerum generatione via mus naturam duplici procedere via adpersectionem, mediate vel immediate ut alibi diximus. Sicut autem animal aliquando sibi sinule generar, aliquando Mn statim simile, sed quiddam mediaeformae, ut ovum aut vermem dc planta alias e radice similem plantam profert , alias prius
semenast fructum: ita natura mineralis , ut Petrus Ferrariensis docet cap. aO.1ngenerationeau ri alibi ex propriis princip is aurum s mediate pro
ducit, alibi prius imperfecita. Nunc in vegetabilibus interroga agricolam Sc videbis minimam partem tritici pervenire adfrugem, id est acu am ultimam plantae formam , maxima ua
seminis intorcepta ad cibum. io miliab . h.
47쪽
re interroga ancillam vel uxorem tuam 3c dicent tibi,gallina, sua, plura rarere Ova,quam excludant pullos. Nihil Ommus tamen natura a icopo non ab errat, etsi in ovis, Ob interceptionem ad usis humanos, in assecutione formae ultimae, quae est pullus, quam tamen natura semper& primo intendit, utplurimum frustretur. Novisti enim multo plura comedi solere ovae, quam pullos. Deliras etiamsi scopum ultimum non assequi & aberrare a scopo, in opere naturae, idem putas. Quia tunc natu ra a scopo aberrare dicitur, quando gallina neque ovum generat, neque pullum, sed aut sterilis est, aut pro ovo vivace subventaneum veI aliud monstri producit. Sic etiam creator disposuit generationem metallorum v eorum usus non solum sit informa ultima, sed etia in forma media ad quacuq; perduxit illa minera. Et quemadmodum semeti vel ovum intercipitur ad usum hominis, quo minus pertingant ad sormam ultimam, ita etiam res se habet in met allis , quae imperfecta effodiuntur. Nam si metalla imperfecta inquit Vincentius in Decι b. kλι dealch mia) remanerent in mineris
suis,praepararet ea natura per gradativam mutati onem, donec pervenirent ad speciem auri vel argenti. Ex quibus nunc manifestum est naturam ne que in medio termino generationis, in quo subsistit ex accidenti, neque in ultimo, scopo suo G-strari Et quamvis plures inveniantur fodinae aliorum metallorum quam auri, nihilominus naturas posvo non Distratur, sed sto tempore porire tur, nisi intervenirent aut impedirent homines.
48쪽
De progressu aeris vel argenti in aurum magnesiae,stainni &plumbi inargentum alibi dictum es .Hoc tamen non de omnibus mineris intelligendum est. sicut enim non omnis seri omnia tellus: ita quoq; non in quavis vena metallorum hic transitus datur ob plura alia incidentia impedimenta ab ineptitudine materiae nimium heterogeneae & impurat, a ,stu loci 8e inprimis ab influxu caeterorum planetarum praedominantium, jus causi dicitArtesius in clave sepientiae majoris cap. I. nisi essent dives actiones ct in entia corporum caelestum in ipsa
inferiora, omnia corpora mineratia essent aurum.
Praeterea concesib hoc quod vult antichymis a. nempe na urae intentionem supremam non esse
aurum, sed speciem cujuscunque metalli, nihil tamen hinc alchymiae derogatur, cum transmutati Ohem etiam in natura possibilem videamus non aecise secundum viam hanc linearum , sed tam retrorsum quam prorsum in se invicem commeare metalla,ut ferrum m cuprum Ac recrementum cupri inferrum. Et Albertus lib. 3.dereb.min.tract. cap. 6. generationem metallorum ad se invicem etiarii circularem inedemonstrat ex Hermete Aesiis antiquis philosophis. Et dictum illud: qui non
κῆbficat, non rufiscat,etiam hoc modo accipituri nemo potest argriitum in aurum vertere, nisi sciverit etiam aurum in argentum reciproce tranLmutare , Nam non solum propter hunc progrec sum natur ae seu formae, sed multo magis ob propinquitatem vel tymbolum communis materiet fit transmutatio in metallis,sicut in elementis, de qua
49쪽
pertis auc integris syllogisinis agit, sed enthymematii, quibus non selum altera proposi , 1ed interdum integri prosyllogisnu desunt, in quibus fallacia occultatur,sicut hac fit: Sed eruamus pro- ώsyllogismum: si natura semper in perseetionem
intenta est: tunc solum aurum generati quia solum aurum est metallorum perfectio. , sed prius est. Ero posterius. Hic maioris ratio fallit errore comequentis. Aurum enim non est omnis metallorum perfectio, vel forma, sed perfectio, vel
si a tantum ultima. Fallacia haec sinuli paralogismo Melaratur. Possemus enim pariter conti dere, nec Deum per verba, crescite Sc multiplicamini cnam juvat semper antichymistam ex Gene,, si disputare 9 ovum gallinae creatia. hoc modo, si natura semper in persectionem intenta est a tunc gallina solum pullum generat, quia solus pullus est
generarionis persectio. Prius est. Ergo posterius. , Et per consequens ante lapsum gallinae nulla ρο- per ere ova, sed post lapsum demum in cibum ho- , minis sint creata. Et antea formatos pullos parie- bant,eosque lacte nutriebant,sicut vespertiliones: Dignus prosecto sermo conviviis saturnaliu,qua lis incidit etiam apud Macrobium , libr. 7. V. θὲοvumne priusfuerit an Gallina Sedo absurde, fallis errore consequentis, putans nullam esse perfectionem ; nisi ultimae formae, cum tamen ex supra dictis eoiulit ; esse etiam alias perfectiones metallorum quatenus quieseunt in media forma, atque ita permanent in sua specie ut ovum & triticum ad usus humanos. Tot enim . . , G a sim
50쪽
inquit Scal. in com. de plant. sunt rerum perse Aiones, quot hominum utilitates: & α4.-causpiant. c. q. Theophrastus ait duplicem esse perfectionem ex duplici fine, alteram ad nostrum usim referri, alteramadgenerationem. Ignis & aer sunt formatiora, teste Aristotele, nihilominus terra re aqua sunt creata et si minus perfecta. In propriis auri mineris natura primo intedit auru, dc id solu: sed in mineria caeteris no primo intendit aura, sed imperiae inualiquod. Iem; nec naturae intentio Omnis est primo auri generatio, nisi in propria minera,in caeteris .n. mineris est naturae Intentio prumo imperfecta generare. In mineris Itaq; imperfectorum metallorum, si intentionem ad ultimam
formam refert, intentionem cum exsecutionecΟ-
fundit. Finis etsi primum est intentione, tamen ultimum est in executione seu effectu. Generationes rerum, quas natura intendit non fiunt subito,sed certo tempore, non ubiq; , sed definito loco, non confuse,sed certo ordine Sc modo transeundo per ita media: nec natura facit saltus. Esto naturae intentio solum aurum,ex dictis tamen causis no statim intentionem sequitur effectus.Itaq; retorquetur argumentum in antichymistam : Sicut enim non omne, in cujus perfectionem natura intenta est,statim ultima forma immediate perficitur: ita
creator in creatione non omne principium metalli nec omnem venam mox aurum esse voluit ; sed
seo modo dctempore. De duplici modo generatiaonis auri supra diximus. Nihil etiam eorum sequitur quae ante lapsum do creatione deliria somniat