장음표시 사용
131쪽
LIBER SECUNDUS. IOIlitetis; audierit aliquid , legerit, ista ipsa praecepta acceperit : tentabo quid deceat, quid voce , quid viribus,quid spiritu , quid lingua edicere possit. Si intelligam posse ad
summos pervenire r non solum hortabor , ut elaboret , sed etiam , si vir quoque mihi bonus videbitur, o obsecrabo. γ . tantum ego In excellente Oratore , di eodem viro bono, pono esse ornamenti universae civitati . Sin videbitur , ΑΠ eum omnia P summa fecerit, tamen ad mediocres oratores esse p summe venturus et permittam ipsi , quid velit 3 molestus magnopere Peβrse . non ero . Sin plane abhorrebit , & erit absurdus: ut se contineat , aut ad aliud studium transferat , admonebo .
Nam neque is , qui optime potest , deserendus ullo mo- stido est a cohortatione nostra , neque is , qui aliquid potest ,
deterrendus e quod alterum divinitatis mih icus usdam videtur: alterum, vel non sacere quod non optime possis , vel facere quod non pessime facias , humanitatis e tertium vero illud, clamare contra quam deceat , de quam possit , hominis est , ut tu , Catule , de quodam q declamatore di- q clamaxisti, stultitiae suae quam plurimos testes domestico praeco-tore. MUnio colligentis. De hoc igitur, qui erit talis, ut cohortandus, adjuvandus- syque sit , ita loquamur , ut ei tradamus ea duntaxat, quae n Susus docuit , ut nobis ducibus veniat eo , quo sine duce ipsi pervenimus , quoniam melior docere non possumus . XXI. ATO UE, UT a familiarὶ nostro exordiar , hunc κε ego, Catule, Sulpicium, τ primum in causa parVula ado- i eum lescentulum audivi, voce , & forma , di motu corporis , primum& reliquis rebus aptum ad hoc munus , de quo quaerimuS e Gratione. autem celeri S concitata , quod erat ingenii : dc verbis efferve Icentibus , & paulo nimium redundantibus , quod erat aetatis : non sum. aspernatus.Volo enim se esserat in adolescente tacunditas. nam facilius, sicut in vitibus, AI revocantur ea , quae sese nimium profuderunt, quam sit . ' nihil o. cum omnia summa feeerit.) Praeferrem ex MS. summe Deerit quippe quod Ciceronis. Pro Sex. Roscio v, qui hune ipsum itisula
re summe cupierunx. IV.. verr. Σο, virum fortem, quem summe Erουιneia exspectabar. I. verr. ΣΑ. La Dceni summe in cives Roma uos in-
eιυῖ. Infra cap. a. sollicitare summe. Habet alia di plura Nizoliva.
t. Re-eantur ea , ore. ) Ridicule Lambinus conjicit reseantu ν. revoeantisr enim quae se nimium prodiderunt. Virgilius rym quascunque voces ανιυ , baud xarda sequetkr . Gulielmius. Grur.
132쪽
nihil valet materies , nova sarmenta cultura exc; tantur. ἔfar siseeu, Volo esse an adolescente, unde aliquid amputem. Non enim est.. P.- potest in eo s esse succus diuturnus, quod nimis celeriter
aree. est maturitatem assecutum
s a Vidi statim indolem, neque dimisi tempus, & eum
sum cohortatus , & sorum sibi ludum putaret esse ad discendum : magistrum autem , quem vellet , eligeret: me quidem si audiret , L. Crassum . quod iste arripuit, di ita sese facturum confirmavit , atque etiam addidit, gratiae scilicet causa , me quoque sibi magistrum suturum . Vix annus intercesserat ab hoc sermone cohortationis meae, cum iste accusavit C. Norbanum, defendente me non est credibile , quid interesse mihi sit visu in inter eum , qui tum erat , di qui anno ante fuerat. omnino in illud genus eum Crassi magnificum , atque praeelarum natura ipsa dueebat; sed ea itams. 43 non satis proficere potu siet, nisi eodenii, studio atquesti Endis. mirat, Que, incidisset, atque ita dicere eos sues et, ut tota sit . mente Crassum , atque omni animo in tu fretur . . so XXII. ERGO Hoc SIT primum in praeceptis meis, ut demonstremus , quem imitetur, atque ita , ur, quoc= maxime excellant in eo , quem imitabitur, ea diligenti si me persequatur. tum accedat exercitatio, qua illum, quem ante delegerit, imitando et ingat, atque ir' xprimat, nouhit multos imitatores saepe cognovi, qui aut ea , quae facilia sunt, aut etiam illa , quae insignia , ac pene vitiosa , consectantur imitando.
Nihil est facilius, quam amictum imitari alicujus, aut statum , aut motum. Si vero etiam v vitiose aliquid est , id es Fusus. sumere , di in eo Vitiosum esse , non magnum est , ut ille , AEld. PM qui nunc etiam , amissa voce , surit in Republiea x Fusius ,
a. Vidi statim indolem , neque dimisi e/mpus. in Non celabo lectorem meam suspicione mi sed primum proponam unius libri vel ris scripturam , sic igitur in eo scriptum est di neque dimis ipsum per dere rempus, quo quis ineptitis est ' quis non videt, haec verba, QD- rodere , ab aliquo indocto esse aci oram Iib. adscripta, deinde ab Indoctiore IIbrario in ordinem di contextum verborum Μ. Tullii esse conjecta sed progrediar longius . su sficatus sum aliquando
Ctiam vocem , tempus, esse alienanir atque ita legendum . nequo dimisit vel neque eum dimisi, ct sum eohoiratus . veruntamen nihil sine auctoritate codicum manust. mutandum censeo . nam & dimittere tempus dixit, Philipp. m. Nullum temptia P. C. dimittam , neque diurnum , neque nst turnum. Lamb.
i. Non satis princere potuisset. riscera videtur scribendum, ut est in veteribus libris Ursin.
133쪽
n tuos in dicendo C. Fimbriae, quos tamen habuit ille, non dissequitur : oris pravitatem .& verborum latitudinem imi- tatur. sed tamen ille nec deligere scivit, cujus potissimum similis esset , & in eo i pio , quem delegerat, imitati etiam
Qui autem ita faciet , ut oportet , primum vigilet nece vase est in deligendo : deinde, quem probavit, In eo, quae maxime excellent, ea diligentissime persequatur. Quid enim causae censetis esse , cur aetates extulerint singulae singula prope genera dicendi ρ quod non tam facile in nostris Oratoribus possumus ludicares quia scripta, ex quibus Judicium fieri post et , non multa sane reliquerunt, quam in Graecis a ex quorum scriptis , cujusque aetatis quae dicendi ratio , voluntasque fuerid, intelligi potest . Antiquissimi sere sunt, quorum quidem scripta ν constent, usPericles atque Alcibiades , & eadem aetate Thucydides , yexten subtiles, acuti, breves ι sententiis magis, quam verbis L hq
abundantes. Non potuisset accidere, ut unum esset omnium
senus , nisi aliquem sibi proponerent ad imitandum. Coi secuti sunt hos Critias, Theramenes , Lysias. multa Lysiae scripta sunt, nulla Critiae, de Theramene audivimus. omnes etiam tum retinebant illum 64 Perieli succum , sed era ut paulo uberiore filo. Ecee tibi exortus est Isocrates, magisteritiorum omnium , cujus e ludo , tanquam ex equo Trojano , meri principes cxierunt : sed eorum parti in in pompa , partim in acie illustres esse voluerunt. XXIII. ITA U E ET I L 2 r , οβ Theopompi, Ephori, νε
sire omnibus, & Gallicanis Gulielmii duobus, denique editioni bus exoletis. adnotavitque sic legi in vetustioribus membranis Rivius; cuius Castigationes consulenda . G t. s. Meri prineles. J Cum scirem notatam , & argumentis confirmatam a P. victorio hanc scripturam , eandemque a Nonio ΜWcello testatam , non putavi mihi esse repudiandam, quamvis eam in nullis libris manuscr. repererim expressam . Itaque licebit, si cui placeat magis , vulgatam lectionem ret; nere , sonumera pran . sed non dissimulabo , verba illa, malistet istorum ommum, mihi videri non esse M. Tullii, sed ex ora libri in contextum esse translata. Lamb. Produxit istud primum P. Victorius. qui videatur libro xviii. cap. 6. sicciue erat ad oram Pal. quarti, cum ni halejus loco haberet. nam alii, innumeri plancipcto Grur. . . Theopompi, Ephori, Phιlisti. in in veteribus exemplis numero multitudinis leguntur haec nomina , Theopompi , Ephori , Philistι , νηη rata. Quae scriptura sine caiisa fuJt mutata. Nam alibi Decios, wει, cte. dicis stabutens ικως mul*eIO. Camer.
134쪽
Philisti , Naucratae , , multique alii naturis disserunt: vo-Σ sese, &. luntate autem 47 similes sunt , di inter a sese magistri: &P μυς- i , qui se ad causas contulerunt, ut Demosthenes , Hyperides, Lycurgus , AEschines, Dinarchus, aliique complures , etsi inter se pares non fuerunt, tamen suo t. Omnes ina virtutis. eodem a vexitatis imitandae genere Versati , quorum quan-Pe rce . naan sit imitatio , tandiu genus illud dicendi , studium-- Θ que vixit ss Posteaquam , exstinctis his, omnis eorum memoria sensim obseurata est de evanuit: alia quaedam dicendi molliorat, ae remissiora genera viguerunt . Inde Demochares,
quem aiunt. 8 sororis filium suisse Demostheni : tum Phalereus ille Demetrius, omnium istorum , mea sententia , politissimus , aliique eorum similes exstiterunt. Quae si vo-but etiam lemus usque ad hoc tempus persequi i intelligemus, b ut' i hodie Alabandensem illum Meneclem, dc ejus fratrem Hie-c ἱmst, Ioclem , quos ego audivi, tota e imitetur Asia r si e sem-tur. per fuisse aliquem , cujus se similes plerique esse vellent. Pesrςς. Hanc igitur similitudinem qui imitatione assequi volet, 'si tum exercitationibus crebris atque magnis, tum scribendo maxime persequatur . quod si hic noster Sulpicius faceret, multo ejus oratio esset prestior : in qua nunc interdum , ut in herbis rustici solent dicere , in summa ubertate inest luxuries quaedam , quae stilo depascenda est. - Hic Sulpicius i Me quidem, inquit,. recte mones, id-' que mihi gratum est: sed ne te quidem , Antoni, multum seriptitasse arbitror . Tum ille : Quasi vero , -inquit, non ea praecipiam aliis, quae mihi ipsi desunt. sed tamen ne tabulas quidem conficere existimor : verum & in hoc , ex re familiat; in ea , & in illo , ex eo, quod dico, quantulum id cumque est, quid faciam, Iudicari potest. Atque esse tamen multos videmus, qui neminem imitentur , di suapte natura , quod velint, sine eujusquam similia
Q. Similes sunt, is inter sese magistνῶ. ) Restitui hunc locum e
Pall. duobus &. totidem Gallicanis , neque recedebant ceteri nostri Ins . aut antiquitus editi, quam quod repeterent illud ct etiam ante maristri. Gruter. Quid ergost utrum ignorat an imprudens omittit lectionem in Stephanica victorii semiIes sunt inter ese is magistri Cum vero Ciceronianum sit illud smiles inter sese , ut quod toties occurrit libro tertio at non item inrer sese magιstri , quid censebimus Gronavis 48. Sororis filium fuisse Demostheni. 2 sic edidi. secutus ΜS. Οκο- ni nsem, & exempla doctorum hominum in pre edente cap. 22. ubi est Perieli, di cap. o. itidem sic edi oportuit Dem Rheni. Idem.
135쪽
studine consequantur : 49 quod & in vobis animadvexti recte potest, Caesar, di Cotta, quorum alter inusitatu in quidem nostris oratoribus lepotem quendam , & salem 3 alter acutissimum , & subtilissi imi in dicendi genus cst consecutus . Neque vero vester aequalis Curio , patre , mea sentem tia , vel eloquentissimo temporibus illis , quenquam mihi. ma- : .:gnopere videtur imitari : qui tamen verborum gravitate , di elegantia copia , suam quandam expressit quasi sormam. , figuramque dicendi, quod ego maxime potui judie re in ea causa , quam ille contra me apud centumviros Iopto fratribus Cossis dixit. in qua nihil illi defuir, quod non modo copiosus , sed etiam sapiens orator habere deberet. XXIV. U E R U M , ut aliquando ad causas deducamus il- sylum, quem constituimus , di eas quidem , in quibus plusculum negotii est , judiciorum , atque litium riserit aliquis fortasse hoc praeceptum et est enim non tam acutum quam necessarium , magisque monitoris non Isaiul quam eruditi magistri) hoc d ei primum praecipiemus , quascun- d εἰ
que causas erit acturus , ut eas diligenter , penitusque co- ς Φ μ' gnoscat. Hoe in ludo non praecipitur. faciles enim causae ad pueros i e odeseruntur. Lex peregrinum vetat in murum adscendere tadscendit : hostes repulit δε accusatur. Nihil est negotii hujusmodi causam cognoscere . Recte igitur nihil de causaP.CXVIII. discenda praecipiunt. haec est enim in ludo causarum fere formula. At vero in foro, tabulae, testimonia, δ pacta, con
m. Ruod ct in vobis animadverti recte potest . 9 Eximie liber Ox nii animiam advert. , quod ne Ciceronis esse dubites, inspice paterna ad Livium κx V. 8. ex quorum imitatione etiam Sidonius lib. ν- epist. Io. in qua solo vel maxime animam advertιe veteris peritia diI gentiaque resedisse vestigia . Et vis. g. animum adverti exacti mum viarum posse censeri, de quo civis malas loqui , bonus taeera usu posse .
so. Pro fratribus C. . Ita Pall. posteriores . at primus Rustiis. - . consciis . Hem. membr. Ram . Pith. Cinis Gruter. Ut habeas sextam varietatem, in Oxoniensi Iegitur Cossisi & forsan hoc ve
s r. Nihil de ea a disenda pr. 9 Atqui id totum eorum opus est . Sed scias , lector , se tibi offerre Lambinu in Ae Gothostedum, -- de deductus fuit Grutetus , cum in Stephanica Victorii sit disce do, quod & nunc restitui, ut unice necessarium , qu ippe disiere est. idem τύ cognoscere. Etiam ML modo habebat Dascunqua ενιτ πἀ- staturus . & mox eausas sciunt Mos uises, ut aliqui cx Gruterianis, quod mihi videtur elegans sane oxymomnis Gon. sa. Pacta, eonventa. Est, qui hic distinctionem tollendam cenisset, quod non probo. Toties enim Cicero has duas voces, interposita Disiliaco by Cooste
136쪽
venta, stipulationes, cognationes,, amnitates, deendis responsa , vita denique eorum i qur in causa versant ut, toDta cognoscenda est et quarum rerum gligentia pleras litiis causas , & maxime privatas i sunt enim multotipe obscutariores 7 videmus amitti . t 1.
Io I Ita nonnulli , dum operam suam multam existimat; voia lunt, ut toro soro volitare, re a causa ad ea illam ire vi 'fit L deantur D causas ς dicunt incognitas. In quo est illa qai unt, ai;έ dent' magna offensi , Vel negirgentiae , susceptis rebus t sumunt. vel perfidiae , receptis r sed etiam illa major opinrone, quor nemo potest de ea re , quam non novit , non eurpissime si icere . ita duin 4 inertiae vituperationem , quae major est, contemnunt, assequuntur etiam illam , quam ni agis νpsi
fugiunt tarditatis 3: .ii . . P:
xoa - Equidem soleo dare operam, ut de sua quisquete me ipse doceat , de , ut nequis alius adsit, quo liberius loquatur, di agere adversarii caulam , ur ille agat sua iri, re quidquid deri
posita e uia ct iungit , ut satis pateat eam intelligi etiam Ubs non si tibitur . Iurisconsulti quoque distinguunt , euin pacta proprie sint promissa, quae non nisi alterum obligant , convenca, au- . rem quae utrumque, em eo , quod inter eos convenli . si ramem. quis pugnet sub voce movenνα iterum subaudiri pacta fi IN anomva de alienum ab ista sententia sciat. Herbuet. i. . . . II. In quo est iἰla quirim is agna ossensio, erc. Hunc lacum a superioribus interpreribus male inrellectum , sie eYprics. Qui cali is . dicunt incognitas, peccant, de offendunt vel negligentia , si causas lotum suscipiant, vel perfidia , si eas data sua clientibus fide . recipiunt. Sed haec non est sola eorum culpa; in causis incognitis. dicendis inest illa offensio, quae major est quam isti iaravolles Opinantur. Sempes enim , di m parum solertes sunt , criminose ε perfide, inertes censeantur . neia ne quae revera maior est accusat ita infeliciter se habent, At tardi etiam putentur, suae Ie- vera minor est accusatio , quam tamen isti maximam esse arbitrantu . Pearce. Inertia visupersianem, qua maior est Locus hse Lambinui Ec alios exercuit, cum non videTent, quomodo inertiae vitupera istio posset dici major quam tarditatis. Si ΜM. aliquam hic exhiberent differentiam in voce tardinatis , crederem aliquod uitium. latere. Nunc, quoniam ab iis nillil auxilii sperandum est , in ea sum sententia , quod Cicero non dicit tarditatem maius vitium est di in Oratore quam inertiam . sed homines istos inertes , Iscet revera minus sit , illi Hi magis fugare quam alterum. . Inersi enim hic nihil aliud designati, quam artis ignorantiam , quae in oratore sane est vitium maximum , cum non possit dicere quod pus est, ac etiam non dicere quod non opus est, ut loquivur auebor insta c. et s. Vorbuta.
137쪽
sua re cogit ari t, in medium proferat '. Itaque cum . ille di- Ωessit, tres personas unus sustineo summa animi aequitate, imeam , advertarii, judicis. Qui locus est talis , .us pius ba. ibeat ad jumenti, quam incommodi hunc judico vile dicendum t ubi plus mali, quam boni reperio,, id totum ab- r c ijudico, atque cilcio. i iti . Ita assequor, ut alio tempore cogitem , quid dicam i o adi alio dicam in quae duo plerique ingenio freti. simul sa- f quae-ciunt. sed certe ii dein illi melius aliquanto dicerent,
aliud sumendum sibi tempus ad cogitandum , t aliud ad di-,
eendum putaerent . Cum rem penitus causamque cognovi ,1 statim occurrit animo , quae sit causa g ambigui . . , Lamb. Nihil est enim , quod inter homines ambigatur : sve ex Io crimine causa. constet, ut facinoris. : sive ex controversa , ut hereditatis r sive ex deliberatione , ut belli : sive ex persona , ut laudis : sive ex disputatione , ut de ratione vivendi : in quo non aut quid tactum sit, aut fiat, suturuin-ve sit, quaeratur, aut quale sit , aut quid vocetur. ν iii XXV. Ac Mos TE A sere causae , quae quidem sunt i ros Iiminum , plerumque inficiatione de senduntur. Nam di de pecuniis repetundis , quae naaximae sunt , neganda scrire sunt omnia r & de ambitu raro illud datur , ut possis liberalitatem ac benignitatem ab ambitu atque largitione se jungere. de sicariis, dei veneficiis , de peculatu , inficiati necesse est . Id est igitur genus primum causarum. in judim's . iam ciis , ex controversa facti. In deliberationibus pIcrumque is., b iis ex futuri , raro h etiam ex instantis, aut facti. ... AES.Grstu. Saepe i autem res n pn sit, necne , ses qualis sit, quaeri' tur : ut cum L. Opimii causam dqsendebat apud populum 'audiente me , C. Carbo Consul , nihil de C. Gracchi nece negabat: sed id jure pro salute patriae sacrilan esse dicebat, ut P. B. ei)em Carboni. Tribuno plebis alia tum mente Rempublicam capessenti, P. Africanus de Ti. Graccho interroganti, responderat , jure caesum videri. Jure autem Omnia de' lite spon fenduntur , quae sunt ejus generis , ut aut oportuerit , aut debat. licuerit , aut necesse fuerit. aut imprudentia , aut casu sa- L με. r
ea esse videantur . : '. l . r
Jam quid vocetur, quaeritur, cum , quo verbo quid ap- Io 'pellandum sit, contenditur di ut mihi ipsi cum hoc Sulpicio
fuit. s . Atque Hixis . Est a Gallicanis & Pall. nam recepta lectio licio. sic & supra lib. i. cap. 3 a. Μ. habemus item eiicio, quod 3Lmbinus, invitis nisi . mutavit in reIi cist. Gruter. . . ,
138쪽
suit in Norbani causa summa contentio . pleraque en ἱm de iis, quae ab isto objiciebamur , cum confiterer , tamen ab illo majestatem imminueam negabam e ex quo verbo lege.
Apuleja tota illa causa pendebat. ι : II.
log Atque in hoe genere causarum nonnulli praecipiunt, ut verbum illud , quod causam iacit, s lucide breviterque -- i definiat . Quod mihi quidem perquam puetile videli solet. alia est enim P eum inter doctos homines de iis ipsis rebus P quae versantur in artibus , disputatur, verborum defini tior ut, cum quaeritur, quid sit ars, quid sit lex , quiast civitas. In quibus hoc praecipit ratio atque doctrina , utl definiae. Vis ejuS rei, quam i definias , sic exprimatur, ut neque MS . , absit quidquam , neque superstis ii ou Quod quidem in ilia causa neque Sulpic Ius fecit, neque
ego facere conatus sum . Nam, quantum uterque nostr uni
potuit, omni eo pia dicendi di laxavit , quid esset majestate imminuere Etenim definitio primum reprehenso verbo uno , aut addito, aut de imo, saepe extorquetur e manibus r de inde genere ipso doctrinam redoIet , exercitationemque peti, hi, i, ne pus x istin in , di in mentem judieis intra bilui m. Πon potest. aute enim m praeterlabitur quam percepta est. ωο v. XXVI. SED IN EO genere, in quo e quale sit quid bito ambigitur, exsstit etiam ex scripti interpretatione sepe contentio , in quo nulla potest esse , nisi ex ambiguo , con-i . troversia. Nam illud ipsum , cum serIptum a sententia discrepat', genus quoddam habet ambigui: quod tum explica tur, eum ea Verba , quae desunt , sit ggesta' sunt': quibus additis defenditur, seruentiam script perspἱeuam salsie , . . & ex contrariis scriptis si quid ambigitur,non novum genu syn ita nascitur, sed superioris generis causa duplieatur. ra itaque nunquam dijud; car; poterit, aut ita di)udieabitur, ut referendis praeteritis verbis ν id scriptum , quodcunque de se redimus , suppleatur. Ira fit , ut unum gemus in iis causis, quae propter scriptum ambiguntur , reIinquatur, si est scri r ptum aliquid ambigue. Ambiguorum aurem complura senera sunt, quae mihi videntur ii melius nosse ν qui dialectici appellantur et hi au-
s s. Lue,aee spesiferqke definiat. ) vulgata amplius breviter Me Neariaque a finiat. quae vox iure displicuit P. Manutio. nec est Jn Palat. ptioribus aut totidem Gallicanis , secundus interim noster habebat breviterque definiarur , ut voIebat idem literaratu eosαinen egre
139쪽
L1BAR S CUNDUs. IIIaem nostri ignorare , qui non minus nosse debeant,r tum illud est frequentissimum in omni consuetudine vel sermonis, vel seripti , cum idcirco aliquid ambigitur, quod aut verbum aut verba sint praetermissa . Iterum ante in peccant, cum genus hoc causarum , quod ri a in scripti interpretatione versatur , ab illis eausis , in qui- P. CXIXbus, qualis quaeque res si, disceptatur , se jungunt. nusquam enim tam quaeritur, quale sit genus ipsiim rei, quam in scripto , quod rotum a facti controversia separatum est . Ita tria sunt omnino genera , quae in disceptationem & D; controversiam eadere possunt quid fiat, factum , suturumve si r aut quale sit, aut quomodo nominetur . nam& illud quidem , quod quidam Graeci adjungunt, rectene factum sit , totum in eo est , quod quale sit, quaerimus. XXVII. SED IAM ad institutum revertar meum. Cum igitur, accepto causae genere , P dc coenito, rem tractare P ς0gm coepi, nihiI prius constituo , quam, quid sit allud, quo si ph. fmihi reserenda sit omnis illa oratio , quae sit propria quaestionis & judieiis deinde illa duo diligentissime considero , quorum alterum commendationem habet q nostram , aut eorum, quos defendimus 3 alterum est accommodatum ad eorum animos , apud quos dicimus , ad id , quod volumus,
Ita ratio omnis dicendἱ tribus ad persuadendum rebus est iis nixa: ut probemus vera esse ea , quae de sendimus : ut conciliemus nobis eos , qui audiunt: ut animos eorum , ad quencunque causa postulabit motum , vocemus . Ad probandum autem duplex est oratori subjecta mate- iis
rἱes e una rerum earum , quae non excogitantur ab oratore, sed in re r positae , ratione tractantur e ut tabulae, testim Pr propos-nia , pacta , eonventa, quaestioneS , leges , Senatus eon- -.Peorce.
sulta, res judicatae, decreta , responsa ,& reliqua , si quae sunt, quae non reperiuntur ab oratore, sed ad oratorema causa , atque a s reis deseruntur. Altera est, quae totas te.m. in disputatione, e & argumentatione oratoris collocata est. t & in Ita in superiore genere de tractandis argumentis , in hoe autem etiam de inveniendis cogitandum est. Atque isti qui- iij , dem ,s . non reperiuntur ab Oratore. Locum sanavi ex Pal. pr. ac sec. item Μem. uno & Pith. vulgati in hune diem, ab oratore pariuntur: nisi quod editio prima pertiantur, quae scriptura semitam monstras ad verum, non est quidem tecepta te tio barbarar sed cum paulo polh iterum sequatur illud parauniar . heic sane locum habere non debet. Gruter. S g.
140쪽
dem , qui docent, cum causas in plura genera secuerunt νsingulis generibus argumentorum copiam suggerunt. quod etiamsi ad instituendos adolescentulos magis aptum est , ut, simul ac posita sit causa habe aut quo se reserant, unde statim expedita possint argumenta depromereitamen ἐκ tardi ingenii est rivulos consectari , fontes rerum non videre : αjam aetatis est ususque nostri, a capite , quod xelimus , arcessere , dc, unde omnia manant, videre ν. Et piimum genus illud earum rerum , quae ad Oratorem. deseruntur, meditatum nobis in perpetuum ad omnem usum similium telum esse debebit . nam pro tabulis & contra tabulas ri pro testibus & contra testes pro quaistionibus de contra quaestiones; & item de ceteris rebus ejusdem generis, vel separatina dicere solemus de genere universo , vel definite de singulis temporibus , hominibus , causis et quos qui
dem locos i vobis hoc, Cotta, & Sulpici, dico multa
commentatione , atque meditatione paratos atque expeditos habere debetis . . . Longum est enim nunc me explicam , qua Tatione aut confirmare, aut infirmare testes , tabulas, quaestiones Voportet. Haec sunt omnia ingenii vel mediocris,exercitati nis autem maximae et artem quidem , & praecepta duntaxat hactenus requirunt , ut certis dicendi luminibus omentur
Itemque illa,quae sunt alterius generis, quae tota ab oratore pariuntur,excogitationem non habent dissicilem,explicationem magis illustrem perpolitamque desiderant. Itaquae cum haec duo nobis quaerenda sint in causis , primum, quid: deinde , quomodo dicamus : alterum , quod totum arte tinctum videtur , tametsi artem requirit, tamen prudentia: est pene medioeris, quid dicendum sit, videre: alterum est, in quo oratoris vis illa divina virtusque cernitur , ea, quae dicenda sunt, ornate , copiose , yarieque dicere . XXVIII. QUARE ILLAM partem supegiorem, quoniam Ω-i mel ita vobis placuit, non recusabo, quo minus perpoliam atque conficiam:quantum consequar, vos judicabitis: quibus
ex locis adeas tres res, quae ad fidem faciendam solae valent, ducatur oratio,ut & concilientur animi. doccantur,& m veantur. hec sunt enim tria numero: ea vero quemadmodum
illustrentur, prostoest, qui omnes docere possit, qui hoc primus in nostros mores induxi liqui maxime auxit, qui solus effecit. Namque ego , Catule , dicam enim non revereris assentandi suspicionem) neminem esse Oratorem paulo tu istrici-