장음표시 사용
151쪽
. LIBER SECUNDUs. I 23bus prope taculis ante cognovit , quam eam Graeci natam esse senserunt. & certe non tulit ullos haec civitas aut gloria clariores, aut auctoritate graviores, aut humanitate politiores , P. Africano , C. Laelio , L. Furio , qui serim em ditissimos homines ex Graecia palam semper habuerunt. Atque ego ex istis saepe audivi , cum dicerent, pergratum Athenienses & sibi secisse , & multis princIpibus civitatis , quod , cum ad Senatum legatos de suis maximis rebus c εmitterent, tres illius aetatis nobilissimos Philosophos misi iasent , Carneadem , & Critolaum , & Diogenem . Itaque eos, dum Romae essent, &76 a se, di ab aliis frequenter auditos: quos tu cum haberes auctores , Antoni, miror , P.CXXIII. cur Philosophiae , sicut Zethus ille Pacuvianus , prope bel- Ium indixeris. Minime , x inquit Antonius : ac sic deere vi philosophaia 3 36ri potius, ut Neoptolemus apud Ennium, paneIsr riam . x omnino haud placet. Sed tamen haec est mea sententia, quam ψη I'μ' η' videbar exposuisse. ego ista studia non improbo , moderata modo sint : opinionem istorum studiorum , & suspicionem artificii apud eos, qui res judicent , Oratori adversar Iam esse arbitror. imminuit enim di oratoris auctoritarem ecoration s fidem . XXXVIII. SED , UT Eo revocetur, unde hue de eis- navit oratio, ex tribus illis clarissimis Philosophis, quos Romam veni sti dixisti, v desne Diogenem V sitisse , qui diceret, artem se tradere bene differendi, & vera , ac sal sad ijudicandi, quam verbo Graeco διαλεκτικὴ, appellaret pIn hac arte , si modo est haec ars , nullum est praeceptum , quo modo verum inveniatur, sed tantum in , quo modo judicetur Nam di omne , quod eloquimur, x sic, ut id aut is et 'esse dicamus, aut non est e, di si simpliciter dictium sit, susci- x alia fit. piunt r
rs. - se , in ab aliis frequenter auditor. 9 Africano, Laelio . Furio . In tragoedia Pacuvii Zetheus de Amphion altereantur. Zetheus musicam damnate eum debeat Amphion illam tueti , de reditur alio, & fiustra sapientiam Iaudat. Cic. de Invent. lib. I. Mursi non id quod aceusabitur , defendet, ne si quiscaem ambitus aecusabitur manu se fortem esse defendet, ut semphion apaed Euripidem , item apud Pacuvium, qui vιtuperata missica sapie stiam laudae. Strebius. I. Nam omno , quos eloquamur, sic , Me id ani es' . Ueneti e .e avr esse. Sed vetustissimi libri eam scripturam , quae Me. Me id aut exhibet, retinent, quam . in summa commoditate sen1iis cur mutatam velimus non in elligo is Camerra
152쪽
piunt Dialectici, ut judicent, verumne sit, an salsum si conjuncte sit elatum , & adjuncta sint alia , judicent, rectene adjuncta sint , di verane summa sit unIu1cujusque rationis: & ad extremum ipsi se compungunt suis acuminibus,& multa quaerendo , reperiunt non modo ea , quae jam non positi ipsi dissolvere , ted etiam quibus ante exorsa , & potius detexta prope retexantur, , , Hic nos igitur Stoicus iste nihil adjuvat, quoniam quem admodum inveniam quid dicam , non docet i atque itin etiam impedit, quod & multa reperit, quae seget ullo mo-dci posse dissolvi , & genus sermonis affert non liquissum , non susum , ae profluens, sed exi se , aridum, concisumae minutum, quod si quid probabit, ita probabit, ut Ora
toti tamen aptum non esse fateatur Ilaec enim nostra oratio misi titudinis est auribus accommodand, , ad o Nectan-
. dos an mos, ad impellendos, ad ea probanda , quae non. . 3 aurificis statera , sed quadam populari trutina examinantur '.
io. Quare istam artem totam dimIttamus, qxae in excogiatandis argumentis muta nimium est , in jugi candis n/mium loquax. Critolaum issum , quem simul cum Diogene v nisse commemoras, puto plus huic si iidio nosiro prodesse potuisse. Erat enim ab isto Aristotele.. a cujus in ventis tIbi A Ust o u deor non Ionete aberrare. atque Inter func r Aristotelem, cujus & 79 illum legi librum , in quo exposuit dicendi artes omnium superiorum , & illos, in quibus ipse sua quaedam de eadem arte dixit, & hos germanos hujus ariss marit stros, hoc mihi visitam ess interesse , qMod i Ile eadem acie mentis, qua rerum omnium Vim, naturamque Visserat , haec quoque adspexit , quae ad dicendi artem, quam illexhi. iamb despiciebλt, pertinebant. R illi autem, qui hoc solum co-
tamen nequaquam improbamus , praeserti in cum de aurifice alibi Cicero , anto Plautus uominari P, Sc aput Varronem aura Mastatera legatur. Camerar. siera exhibent Palat. sec. quart. Suintis
sexta sept. Oct. ne qinis id putet cum Cameratio non laveniri in libris vetustioribus . sed fic quoque Gallicanus Mominii ac Pithaei arximis tamen restabat in Pati. ceteris & Μemmii gharva 4.
s. Illum lego ii um, im 3ιο ex Uuir. Liber Aristotelis, in quo exposuit dicendi artes omnium Rhetorum superiorum , non extat. Scripsit 'Aτακτων , hoc est indigestorum libros daodecim , quos hic sitnificari puto . Extant alii ad Theodectem , in quibus ipse . sua quaedam de eadem arte dicit. Sprebaeus in . . 85. αγι Disiti os by Coosli
153쪽
nendum ducebant, a habitarunt in hac una ratione tractan- P. B.
da, non eadem prudentia, qua ille , sed ulu in hoe uno genere , studioque majore . . . Lamb. Carneadis vero vis incredibilis illa dicendi, & varietas , 16 iperquam esset optanda nobis : qui nullam unquam in illis suis di putationibus rem defendit, quam non nrobarit; nul- 'am oppugna Vir, quam non everterit. Sed hoe majus estruiddam , quam ab iis , qui haec tradunt, di docent; po-
XXXIX. EGO AUTEM , si quem nunc plane rudem HI a Institui ad dicendum veli in , his potius tradam assiduis uno opere eandem incudem diem noctemque tundentibus, qui omnes tenuissimas particulas , atque omnia minima mansa , ut nutrices infantibus b pueris , in os inserant. Sin sit is , qui & doctrina mihi liberaliter institutus, di aliquo jam im- huius usu , dc satis acri ingenio esse videatur; illuc eum rapiam , ubi non seclusa aliqua aquilla teneatur, sed unde universum flumen erumpat : qui illi sedes , dc tanquam domicilia omnium argumentorum commonstret, di ea breviter illustret , verbisque definiat. Quid enim est , in quo haereat , qui viderit, omne , quod sumatur in oratione aut ad probandum, aut ad refellendum, aut ex sua sumi vi atque natura, aut assumi foris p Ex sua vi, Cum aut res , quae sit tota , quaeratur , aut par ejus , aut Vocabulum , quod habeat , aut quippiam , rem illam quod attingat. Extrinsecus autem , cum ea , quae sunt foris , neque inhaerent In rei natura , colliguntur. Si res tota quaeritur , definitione universa vis explicanda i 6
est, sic Si majestas est amplitudo ac dian iras civitatis, is eam minuit, qui exercitum hostibus populi Romani tradidit, non qui eum , qui id secisset , populi Romani potestati tradidit. 8ἰn pars i partitione , hoc modo: Aut Senatui parendum itis de salute Reipublicae Fuit, aut aliud eonsilium instituendum , aut sua sponte faciendum ; aliud consilium , superbum ; suum , arrogans . utendum igitur suit consilio Senatus . Sin ex vocabulo , ut Carbo : Si Consul est , qui consulit patriae , quid aliud secit Opimius pSin ab eo , quod rem e attingar , plures sunt argumento- 166rum sedes ac loci. nam & conjuncta quaeremus a & ge nera , c attin-δc partes generibus subjectas, & similitudines , & dissimi- git . . litudines , & contraria , & consequentia , Sc consentanea , st quasi praecurrentia , bc repugnantia , di causas rerunι
154쪽
Ms. Ia 4 paria , minora quaeremus.16 XL. Ex coNIUNcTIS se argumenta ducuntur: Si pietati summa tribuenda laus est , debetis moveri, cum Metellum tam pie lugere videatis . Ex genere autem: Si- magistratus in populi Romani potestate esse debent, quid Norbanum accusas , cujus tribunatus voluntati parvi e civitatis piiss EX parte autem ea , quae est subiecta generi: Si omnes, qui Reipublicae consulunt, cari nobis esse debent , certe P.CXXIV. in primis imperatores, quorum consiliis , virtute, peti culis, retinemus & nostram salutem , & imperii dignita: tem . Ex similitudine autem , si serae partus suos diligunt, qua nos in liberos nostros indulgentia esse debemus pi ιν At ex dissimilitudine: Si barbatorum est in diem vivere nostra consilia sempiternum tempus spectare debent. Atque
utroque in genere dc similitudinis , & dissimilἱtudinis ,
exenipla sunt ex aliorum factis , aut dictis , aut eventis , de fictae narrationes saepe ponendae . Iani ex contrario : Si Gracchus nesarie , praeclare Opimius .iνo Ex conseque utibus r Si & ferro intersistus ille , S tu inimicus ejus cum gladio cruento coiri prehensus es in illo ipso Ioco, & nemo praeter te ibi visus est , & causa nemini, Betu seinpet audax o quid est, quod de fac Inore dubitate positsinus p Εκ consentaneis , di praecurrentibus , Sc repugnan itibus , ut olim Crassus adoIescens : Non si Opimium de sendisti , Carbo, idcirco te isti bonum civem putabunt. s- mulasse te, & aliud quid quaesiise perspίcuum est, quod Ti. Oracchi mortem saepe in concIonibus deplorasti , quod. p. Asrieani necis foetus fuisti, 30 quod eam legem in tribunatu tuli lii, quod semper a bonis dissensissi .
go. Saod eam legem dre. igh Ius in Fastis ad annum V.C. Dcxxκr ν putat ante haec aliquid omissu in ignavia librariorum I quod veI prodat discrepantia mss. quorum' hi quod legem ; illi quidem legem is Memmiano vero abest illud qsod eam . putat inquam fuisse prius. θα ad C. Graeeha dkx is auctor reperenda per sdιtiooes x bis tιa to- restatis fuisti. vel stilite quid . idem ait, ni f. suum supra habitalle hic crassus. erat enim praesens : infra vero semper a bonis discessisti. quod utrirarique probat . etiam ego prius . nam si abeundum a vulgato disse Uri , malim dindisti cum Memmiano ae Pithaean .srur. Postremum hoc firmat quoque Oxoniensis de haud dubie ipse Cicero rix. lcgg. I s. nbosti bo uine Iasa est , L. finis , sed paco famιlia Lxerim , dataente a bonis atque omni rumusculos populare starione captanta . Et alioquin hoc verbam pluvisse Ciceroni passim
155쪽
Ex causis autem rerum sic: Avaritiam si tollere vultis , ira mater ejus est tollenda , luxuries. Ex iis autem , quae sunt orta de causis : Si aerarii copiis S ad belli ad umenta , di ad ornamenta pacis utimur , vectigalibus serviamus . Majora autem , dc ira nora , di paria comparabimus , sc. Ex ma ore i Si bona existimatio divitiis praestat , eli pecunia tantopere expetitur , quanto gloria magis est expetenda pΕx minore sic :hie parv.e consuetudinis e&coni. Ex pati sic : Est ejusdem dc eripere e contra Rempublicam 1 .& largiri pecunias. Foris autem assumuntur ea , quae non sua vi , sed extranea sublevantur , ut haec: Hoc verum est ι dicit enim in Lutatius. Hoc falsum est 3 liabita enim quaestio est . Hoc sequi necesse est , recito enim tabulas . de quo genere toto patillo ante dixi. Haec, ut brevissime dici potuerunt , ita a me dicta sunt . XLI. UT E N I M si aurum eui, quod esset multi satiam ιδ defossum , comnaonstrare vellem , satis esse deberet, si siegna , 'dc notas ostenderem locorum , quibus cognitis ille si-
si ipse soderet , & id , quod vellet, parvulo labore , nullo όrrore inveniret : sic Iaas ego aro umentor una novi notas , quae illa mihi quaerenti demonstrant , ubi sint; reli-etua cura & cogitatione eruuntur. Quod autem argumentorum genus cuique causarunt ge- ly neri maxime conveniat, non est artis exquisitae praescribere ,
sed est mediocris ingenii 3udicare. Neque enim nunc id agi mus , ut artem alἱ quam dicendi explicemus, sed ut docti ili- E. H. mis hominibus usus nostri s quasi quaedam monita trada- f qu .mus . His igitur locis in mente , & cogitatione defixis , di in omni re ad dicendum posita excitatis, nihil erit, quod Lamb. Oratorem effugere possit, non modo in serensibus disceptationibus , sed omnino in ullo genere dicendi. Si vero assequetur, ut talis videatur , qualem se v deri yysii velit,
r. fac has ego argumentorum κνω nostar, qua alia mihi quarenti deis monstravit , ubi sente, reliqua ere.) Pal. Oct. non habet novi, sed erus, quod de in primo. sed is praesterea scripsit erui notas , quarenta de monstraui; sita Din. dc vero Pal. secundus, item Pith. non Eonostit . rua uia miha a ut verisimila sit testituendum avistoti: se haι auis. m n rum nepas quarenxi demonstravi , sessio : r tua dic Grutet.
causa hujus mortem Iert tam Iamiliarite :
Ouid si iese amasser s quid mihi hic faeiet patri s
156쪽
ges ciat, velit, & animos eorum ita gassiciet, apud quos aget, ut eos , quocunque velit, vel trahere vel rapere possit; nihil 'profecto praeterea ad dicendum requiret. Jam illud videmus , nequaquam satis esse , reperire quid dicas , nisi id in-
Ventum tractare possis. . Tractatio autem varia esse debet, ne aut cognoscat artem
qui audiat, aut de satigetur similitudinis satietate. Proponi oportet, quid afferas , & id quare ita sit , ostendere : & ex iisdem illis locis interdum concludere , relinquere alias , alioque transire : sepe non proponere , ae ratione ipsa af renda , quid proponendum fuerit, declarare: si cui quiduo de. smile dicas , prius ut simile confirmes di deinde hquod ag
tur, adjungas : puncta argumentorum plerumque ut occucitas, nequis ea numerare possit, ut re distinguantur , verbis confusa esse videantur .
XLII. Η n. c UT & properans, & apud doctos, & semidoctus ipse percurro, ut aliquando ad illa majora veniamus.1 g Nihil eri enim in dicendo , Catule , majus, quam ut faveas oratori is , qui audiet, utque ipse sic moveatur, ut impetu quodam animi , & perturbatione magis , quam judicio aut
consilio , regatur. Plura enim multo homines judicant odio, aut amore , aut cupiditate , aut iraeundia , aut dolore, aut laetitia , aut spe , aut timore , aut errore , aut aliqua permotione mentis , quam veritate , aut praescripto , aut juris
norma aliqua , aut judicii sormula , aut legibus . Quare, nisi quid vobis aliud placet, ad illa pergamus . Patalium , inquit Catulus , etiam nunc deesse videtur iis rebus , Antoni, quas exposuisti , quod sit tibi ante explicandum . quam illuc proficiscare, quo te d cis intendere. Quidi placeat. nam , inquit 8 Qui ordo tibi i placet , inquit Catulus , &r quae dispositio argumentorum, in qua tu mihi semper deus videri soles . Vide quam sui in isto genere, inquit, Catule, deus.
non mehercule mihi , nisi admonito , venisset in mentem rut possis existimare, me in ea , in quibus nonnunquam aliquid efficere videor , usu solere in dicendo , vel casu potiuS incurrere . Ac res quidem ista , quam ego , quia non noram , sic , tanquam iguo tum hominem , praete ibam ,
ga. Relinyuere alias, alioque trans re. Pal. pr. sec. aliorsum transi re s ut suspicer repetendam diuionem prireedentem , relinquere AEli r
157쪽
Lin ER SECUNDUS. I 29 tantum potest in dicendo, ut ad vincendum nulla plus possit. Sed tamen mihi videris ante tempus a me rationem ordi- εnis , di disponendarum rerum requis .sse. Nam si ego omnem vim oratoris in argumentis, & in re ipsa per se comprobanda posuissem , tempus esset jam de ordine argumentorum , & de collocatione aliquid dicere . Sed eum tria sint a r ex xume proposita , de uno dictum a cum de duobus reliquis dixero, tum erit denique de disponenda tota oratione quaerendum .
XLIII. U AT ET IGITUR multum ad vincendum, pro- 82bati mores, instituta , & facta , & vitam eorum , qui agent causas , di eorum , pro quibus e di item improbari adversaxi rum , animosque corum , apud quos agitur , conciliari
quam maxime ad benevolentiam cum erga oratorem , tumersa illum , pro quo dicet orator . Conc liantur autem an mi dignitate hominis . rebus gestis, existimatione vitae r quae facilius ornari possunt, si modo sunt , quam fingi, si nulla sunt . Sed lia e adjuvant in Oratore , ,enitas vocis , vultus, pudoris significatio, verborum comitas: si quid persequare acrius , . ud inuitus , & coactus sacere videare . Deilitatis , liberalitatis , mansuetudinis , pietatis, grati Hanimi , n on appetentis, non avidi, signa proferri perutile est et eaque omnia , quae proborum , demissorum , non acri iam , non pertinacium , non litigiosorum , non acerborum sunt , valde benevolentiam conciliant, abalienantque ab , iis, in quibus haec non sunt. Itaque eadem sunt in adversa
rios ex contrario conserenda . . et i .
Sed genus hoc totum orationis in iis causis excellet, ita τ squibus minus potest inflammari animus judicis acti & vehementi quadam incitatione . Non enim semper sortis oratio quaeritur , sed saepe placida , summissa , lenis, quae maxime commendat reos . Reos autem appello non eos mora,
qui arguuntur, sed omnes, quorum de re disceptatur. siccnim olim loquebantur . .
Horum igitur exprimere mores oratione , justos , i nise is gros , religiosos, timidos, perserentes injurῖarum , ha itum quiddam valet: & hoc vel in principiis, vel in re narranda,
83. Benevolen iam reneinane . γ' PIth. hem Pal. pr. ac sec. e3neinant . unde putabat Gulielmius geminata litera r8p6nendum eoueinnane , sed prostat credere Io mutatum inscitia librariorum in n.
158쪽
, s . vel in peroranda , tantam habet vim , si est suaviter, is &,
'cum sensu tractatum , ut saepe plus, quam causa , Valeat. Tantum autem essicitur sensu quodam , ac ratione dicendi, ut quasi mores oratoris essingat oratio . Genere enim quodam sententiarum , & genere verborum, adhibita etiam.
actione leni, 84 facilitatemque significanti, essicitur , ut probi , ut bene morati, ut boni viri esse videantur . ,ε, XLIV. HUIe AUTEM est illa dispar adjuncta ratio orationis , quae alio quodam genere mentes judicum permo- vet, impellItque , ut aut oderint, aut diligant, aut in-' sperent. videant, aut salvum velint, aut metuant, aut i spernant, L s si P aut cupiant, aut abhorreant, aut laetentur, aut moereant, aut misereantur, aut punire velint, aut ad eos motus
abducantur , si qui finitimi sunt, & propinqui his ac tali-.
bus animi perturbationibus. . 186 Atque illud optandum est oratori, ut aliquam permotI .nem animorum sua sponte ipsi afferant ad causam judices , , ad id , quod utilitas oratoris seret, accommodatam . Faci-.lius est enim currentem ut ajunt incitare, quam commovere languentem . Sin id , aut non erit, aut erit obscurius, P. 3. scut medico diligenti , priusquam conetur aegro adhibere medicinam, non solum morbus ejus, cui mederi volet, sed etiam consuetudo valentis,& natura corporis cognoscenda est di sie equidem T cum aggredior ancipitem causam,di gravem ad animos judicum pertractandos , omni mente in ea cogitatione curaque versor. , ut odorer quam sagacissi
me posm, quid sentiant, quid existiment, qu id exspe- . ctent, quid velint, quo deduei oratione faeillime posse
g . Faeilitatemaua signi an i. sic Pal. sec. neque abit primus nisi quod is Ruseati. erat etiam nostrum in Memmiano memb. nam Pith. Deilitatem Iisu eanti , sine copula. vulgata , facilixaxe que significandi . Aldus Nepos publicavit , DevItateque signi andi .
8s. Ad eos motus abdtieantur. Editiq prima & victoriana , addu .eantur. M C. nostri dedueantur, aut deducant. Idem. 86. Non sIum m. bus et tis , eui mederi volet. Priores ites voces restant tantummodo in Pal. pr. in sec. Pilli. & Alem. membr. qu tuor. Non habent, inquam, eui medera volet . & vero non requia tam si absint. Idem.
87. cum a Grediρr aneιpitem eausam , is gravem ad aueimos cte. Itaquidem Pall. posteriores. sed pr. & sec. item duo Gallicani, cum I. in aneipiti ea a ct gravi ad ammas cte. neque displicebat Gu- . Iiclinio. Idem . Nec aliter habet HS. Oxonii. Gronov. - . 88. de eas Disiliaco by Corale
159쪽
LIRER SECUNDUS. IylSi se dant, & , ut ante dixi , nasua sponte , quo impelli
mus, inclinant, atque propendent et accipio qnod datur,& ad id , unde aliquis flatus ostenditur , vela do. Sin est in reger , quietusque judex e plus est operis . sunt enim omnia dicendo excitanda , nihil adjuyante natura. Sed tantam vim habet illa , quae 3. recte a bono Poeta dicta est δ' flexanima,
atque omnium regina rerum , oratio , ut non modo 'o inclinantem erigere , aut stantem inclinare , sed etiam adve santem dc repugnantem , ut Imperator bonus ac fortis , capere possit . XLV. II nc sUNT illa, quae me ludens Crassus modo sagitabat, n quae a me divinitus tractari solere diceret, di in causa M p Aquilii , C. que Norbani , nonnullisque aliis, quasi praeelare acta , Iaudaret et quae me hercule ego , Crasse, cum a te tractantur in causis , horrere soIeci . tanta vis animi , tantus impetus , tantus dolor, oculis , uni tu , gestu, digito denique isto tuo significari solet. tantum est flumen gravissimorum , optimorumque Verbornm , tam integraesententiae, tam . verae, tam novae , tam sine pigmentis ,
fucoque puerili , ut mihi non solum tu incendere judicem , sed ipse ardere videaris . Neque fieri potest , ut doleat is , qui audit, ut oderit, ut invideat, ut pertimescat aliquid , ut ad fletum , miseri cordiamque deducatur ; nisi omnes ii motus , quos Orator adhibere volet judiei, in ipso oratore impressi esse , atque inusti videbuntur . Quod si fictus aliquis dolor suscipiendus esset, di si in ejusmodi genere orationis nihil esset, nisi falsum s28. Recte a bono poeta dicta est fiexanima. Ab animῖs flectendis , ita ab Ennio dicta in 7 ut ab Euripide τύρανν dia, a regendis m derandisque hominum rebus. Inclinantes erigit , ut lapsantes animo relevat in spem, stantem & in proposito manentem inclinat, epuἶnantem capit. Idcirco Imperatori bono fle forti comparatur, qui hostes adversantes atque repugnantes capit . Hia Vis ne Cui salsa videatur, efficit mu sica . Etenim si modi, qui non loquuntur, miris modis assiciant animos nostros, oratio sapiens atque modu lata plus efficiet. Strebatis.
8 s. Flexanima, atque omnium regina rerum , oratio . In duobus Lambinianis , non est copulatio atqωe, neque exstat in Μem. aut Pith. di sic fuerit pars septenarii . retinent eam tamen Palat. posteriores . nam Primus praefert flos atque anima omnium. sec. Ie x atque ani
so. Inclinanxem erigeνe. Pall. prasec. item Μem. 8c Pith. excipere. 5c fere est ut praeponam vulgato. loquitur enim de iudice, tan-quani de milite nobis adversario. Dem. I a s I. In
160쪽
salsum , atque imitatione simulatum , major ars aliqua sorsitan esset requirenda. nunc ego, quid tibi, Crasse , quid ceteris accidat, nescio: de me autem causa nulla est , cur apud homines prudentissimos , atque amicissimos mentiall. non mehercule unquam apud Juὸices, aut dolorem, aut misericordiam , aut invidiam, aut odium excitare dicendo
voluit quin ipse in commovendis judicibus , iis ipsis sensibus , ad quos illos adducere vellem , permovereris. Τήλ' . Neque enim iacile est perficere , ut P irascatur , cui tu velis, judex, si tu ipse id lente ferre videare : neque ut cui'. oderit eum, quem tu velis , nisi te ipsum flagrantem odio Pe me. ei ante viderit r neque ad misericordiam adducetur , nisi ei tu signa doloris tui verbis, sententiis, Voce, vultu, collacrymatione denique ostenderis . Ut enim nulla materies tam P.CXXVI .facilis ad exardescendum est , quae, nisi admoto igni, ignem' accesse, eonei pere possit : sc nulla mens est tam ad comprehenden-
ἡ 2. dam vim oratoris parata , quae possit incendi, nisi instam-
Steth. matus ipse ad eam , & ardens q accesseris .isI XLVI. Ac, ME FORTE hoc magnum , ac mirabile esse videatur, hominem toties irasci , toties dolere, totidis omni animi motu concitari, praesertim in rebus alienis rL magna vis est earum sententiarum , atque eorum locorum , quos agas tractesque dicendo , nihil ut opus sit smulatione de fallaciis. ipsa enim natura orationis eJus , quae suscipit in ad aliorum animos permovendos , Oratorem ipsum magis etiam, quam quenquam eorum , qui audiunt , permovet. 92 Et ne hoe in ea usis , in iudiciis , in amicorum periculi&, in concursu hominum , in civitate , 9 in foro accidere miremur , eum agitur non solum ingenii nostri existimatio nam id esset levius : quanquam , cum pro sessus sis, te xl posse facere, quod pauci, ne id quidem negligendum est sed alia sunt majora multo, fides, ossicium, diligentia: quibus rebus adducti , etiam cum alienissimos defendimus , tamen eos alienos, si ipsi viri boni volumus haberi, existimare non possumus . 1 Sed. x
yr. In foro aeridere miremur. In uno codice manu scri t. sequ-tur deinceps haec verba, vademus etiam id evenire in quibusdam alais rebus eoine is a nobis , ct nostra coσitatione adinυentis deinde , e m
ssitur , cte. quae non esse Ciceronis, sed alicujus indocti , qui tamen fibi valde doctus videretur , deesse hic aliquid existimantis . esse puto neminum mediocriter eruditum , qui non videat. Om,it .