Chrestomathia rabbinica et chaldaica cum notis grammaticis, historicis, theologicis glossario et lexico abbreviaturarum ... auctore Joanne Theodoro Beelen Notas miscellaneas complectens. Notae in selecta rabbinica

발행: 1841년

분량: 331페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

NOTAE NI SCELLENEAE IN C. VII.

tiones vocant. In explicando vocabulorum significationes Rashius saeph utitur sermone patrio, hoc est, Gallico saeculi undecimi; unde usui esse potest veteri Gallorum loquendi rationi, quoad ejus sieri possit, restituendae, ut recte monuit Mulder insisti citandus, qui in opere mox laudando collegit vocabula veteris Gallorum dialecti

ex Rushiano commentario in Pentateuchum col-

Iecta. Mortem obiit Rashius anno 1104 vel II 05. Vide Bartolocci Bibliotii. magra. Rabbinio.. P. IV,

pag. 37S, sqq - Wolfii Bibliot. Hebr. Vol. I, p. I 057, sqq. et Vol III, pag. 1042, sqq. , et libellum Hollandico sermone exaratum cui titulus :Over da verssieraten van R. Salomo Beu Dah byverkortita genaamd Ras 'si, ais verilaarder de rheuiso SohrisI en Talmudische werken, en Demhreider van Hebreouwεcho Taal en Letierkunde , Mor S. I. Mulder beeedigd Trantiate ur. Am steriam 1826. Is auctor labem Rashio aspersam eluere conatur cit. op. pag. 9, sqq.) ; et eum Mul-dero in eamdem sere sententiam ad exculpandum Rasilium haec habet Luggatio, vir doctissimus

in opere supra laud. p. 27 : si Α torto si Drebbe carico a Basei delle interpretagioni meti che litterati sparse qua e la Dei suoi commentarii. Alcuna di quelle espostgioni non δ d' invenZion sua, masono tulte tratie dat Talmud o dat Midrashim; eit raccoglier quelle cose era necessita dei tempi edei luor hi in cui egii scriveva. D

232쪽

NOTAE MISCELLA NEAE IN C. vir. 229

nκa CN. Dixerat Rasti ius vocabulum IV It a mysticum tantummodo habere intellectum, eoque modo idem voca hulum interpretatos esSe veteres, qui docuere, ait, το rvd a explicandum esse : screavit Deus coelum et terram) propter Legem , quae voca

plicare secundum sisnplicem b. e. litteralem ejus sensum . sic interpreteris :gin principio creationis coeli et terrae terra erat inanis et vacua sapia' trin)et tenebris sobvoluta); tum locutus cst Deus: fiat lux. Subjungit Rasti ius : S. Scripturam non voluisse exprimere coelum et terram creata suisse primo loco ; nam si hoc voluisset, ait, legeremus non n=οκ' a sed ria moa; το IV Urena, addit, numquam in S. Scriptura occurrit absoluia, sed semper constructum Cum alio Vocabulo, ita ut Iami anumquam notet simpliciter in principio, sed semper in principio hi us vel illius rei. Et sic in nostro loco, ait Rushi, explica το ma I h a ac si

233쪽

NOTAE MISCELLA NERI IN C. VII.

scriptum fuisset: Nina rvor a. At ma, inquies, cum temporis proeteriti sit, quomodo construatur cum rvom p ejus constructionis exemplum dat Raslii το 'a' n,In quod legitur in Osee Cap. I, V. 2.

Pag. 193, 13. B P. Portentum interpretationis luc nota, Lectori Quaeris quid sit ins yy; respondet Raschi: praecepisse Deum dicendo : OB rv ΝΠ

Genes. Cap. I, v. II , ut terra produceret arbores fructiferas, quarum lignum haberet gustum et saporem eumdem ac fructus earum; sed, prolidolori mandato divino non esse obsecutam terram, sed protulisse arbores quae fructus tantum ferrent, non tales quarum etiam lignum esset Ductus; atque hinc factum esse ut, cum Adae ob ejus peccatum Deus maledixisset, maledixerit etiam

Pag. I94, V. 1.. Cur solem luna magnitudine non aequet, ridicula hic datur interpretatio ; quam tamen Rashi non excogitavit sed in suum commentarium derivavit ex opere Talmudico, ubi si) eadem interpretatio legitur sed multo verbosior, atque ita

234쪽

NOTAE MISCELLANEAE IN C. VII.

ut jam non risum tantum moveat verum etiam indignationem et horrorem ob verborum impie

slὶ in S. Codire perpetuo genus promiseue dederint, aut maseulini generis est: forte Tab ineuriae tribuenda res est. mudiei voeabulo πν utrumque

235쪽

NOrae MISCELLINEAE IN C. VII.

h. e. Rabbi Simeon ben Pagi proposuit hanc objectionem tu ): scriptum est: fecit autem Deus

duo luminaria magna οῦ et porro Scriptum est :luminare majus et luminare minus. Dixit luna coram Deo sancto, laudetur : Domine mundi lsieri-Di possit ut sint duo reges qui administrent regnum Hebr. coronam) unum idemque 3 yespondit ei Dominus Vade et minuito te ipsam minuitor . Reposuit luna) coram Domino mundi: siti quia dixi coram te verbum rectum debeam memet minuere 3 respondet Dominus : Vade et praeesto diei et nocti. Cui Iuna : quamain , inquit, excellentia est lucernae in meridie, quid prodest pDixit illi : computent per te Israelitae dies et annos. Reposuit ipsi Sol I : fieri non potest

ut non computent per eam revolutiones hcaele tes), cum dictum sit : et sint in signa et in tem pora et in dies et in annos. Vade, ait muS, Vocentur justi nomine tuo : dacob parvus, Samuel parvus, David parvus. Videns vero non acquiescere lunam dixit Deus Sanctus, laudetur, Osserte Sacrificium

expiationis pro me propterea quod minui lunam. Et hoc est quod dixit R. Simeon ben Lavisti :quid caper novilunii, de quo dicitur : Domino pDixit Deus sanctus, laudetur : caper iste sit sacri sicium expiationis propterea quod minui lunam.

1ὶ N: ' reddidi Sol secuudum marginem textos Gemariti legi- interpretationem nasthi quae ad tur, ubi κ v explieatur: tauri. Diuitiaco by Gorale

236쪽

NOTAE MISCELLANEAE IN C. VII.

Ηucusque narratio Talniudica.

Sed hic aequitas postulat. ut dicamus esse Judaeis librum, cui titulus : mm PB pomum et flos .ex Exod. Cap. XXV, 33 ; in quo libro reserente Bartoloecio in Part. 3 suae Biblioth. magnae Rabbinicae pag. 852 C dicta hyperbolica, quae in utroque I almude reperiuntur, vel in libro NTt Zohar sunt relata , vel in ta)ον narrationes sunt alicujus facti, exempli causa allegatae contenta, vel denique veluti tatis Proverbia a Rabbinis pronunciata, in moralem ac bonum

sensum reduci curantur. D Lus operis auctor est

B. Jacob ben R. Isaac Luetatio de Saphet, urbe superioris Galilere; excusus liber est Basileae A. 1581, in-40, et Avis telodami apud Ascher Enschel A. 1790. In hujus ergo libri editione Amstelo lamensi, qua utor, Sermo est P. VB, de v quam supra posui

mus , in qua cum plura dissicilia n p) esse dicit

Luratio, tum latetur hoc omnium maxime dissicile esse quod Deus ibi introducitur dicens : osserte sacrificium propitiationispro nis. En verba auctoris:

237쪽

offerte pro ma sacrificium piaculare etc. Quomodo sermo esse potest de sacrificio piaculari ubi agitur de divina majestate 3 absiti absiti aut quis posset cohibere manum ejus Dei), laudetur, quominus augeret lumen lunae et emceret ut hujus lumen aequaret lumen solis Τ nAge verb, Videamus quanam ratione Lu2gatio explicet verba haec : osserta sacrisicium pia lare pro nis, quae si sumantur, ut jacent, impia esse non abnuit. Εn ejus verba : ν,ν κ=ari nurer

238쪽

NOTAE MISCELLANEAE IN C. VII.

h. s. a Dicit porro : Osserta s=,ν pro ma auor sietum piaculare etc., quasi diceret : proptere quod minoravi lunam offerte in sacrificium piaculare caprum unum, ut condonem vobis speccata) in singulis noviluniis. Istud autem =by I R. Alphes in cap. I, tract. πν Io pro eodem

habet ac =,N , notatque permutatas esse litteras Net M. Auctor autem More Neb him suaimonides , memoria eius sit in benedictione , haec scribit in ejus operis parte 3, cap. 46: α dicitur actor Dium pro peccato 2 domino de sacrificio Neomeniae; hoc vero ideo lactum est ne putarent offerentes illud sacriscium) se sacrificare lunae, quemadmodum faciebant AEgyptii qui singulis Neomeniis lunae sacrifieabant; ideo de hoc sacrificio Neomeniae dictum est: aacrisicium pro peccato 3) Domino, non lunae. Nee vero idem timendum erat de hircissestorum et reliquis, quandoquidem dies illi nequaquam dies erant lunae consecrati. o Videtur autem idcirco dicere ibi 4 , cum non acquiesceret Iuna, voluisse Deum eam placare hune illi honorem

239쪽

NOTAE MISCELLA RIE IN C. VII.

conserendo, ut nimirum Israelitae offerrent sacrificium singulis Neomeniis. Idque cedit in honorem et gloriam ipsius Π, sc. lunae); attamen intentio est sacrificare Deo. Quamvis autem hoc sit aliquid quod cor sollicitum reddat an non sit idololatricum, absit, absit tamen ut sit. Nam quod dicit :osserte sacrificium piaculare pro me s),νὶ, tantumdem est ac si dixisset : innitamini in me; ego

enim praecepi, nec curate ea quae dicunt errantes. Itaque omnino interpretanda sunt haec verba sicut

illa : in me s)bνὶ sit maledietis tua sili mi. is

Gen. C. 27, 13. Ego vero non putem ope hujus explicationis sublatam esse eam sententiae impietatem quam Supra culpabamus. Quid enim tota excusatio ad duplicem hanc redit animadversionem: 1' scilicet, in verbis=,ν Ba wari το =,ν non esse explicandum Pro ma sed 'ad ma, sive mihi: το =,ν enim scriptum esse pro ), N. 2' τα =,ν explicandum esse in me, ut in hoc : 'n, by =,ν. At quis non videt quam sint haec ridiculat Prosecto nou negamus pro by passim bH occurrere in S. Codice, sed in loco Talmudico, quem prae manibus habemus , aliud =,ν significare non potest nisi pro

Et quid aliud notent quae proxime sequuntur, ubi Deus inhucitur dicens : by MBI κῖ vel

240쪽

NOTR MISCEM. RNEAE IN C. VII.

. m=Π PN =I Uylao h. e. Hircus iste ait aacrisicium e lationis proptereaquod minoravi lunam; quem alium, quaeso, obvius verborum sensus hic expiandum doceat nisi Deum p Alter autem excusationis modus ne resutatione quidem dignus est. Pag. 195, V. 5. . ex repetito Jod in vocabulo ' YD formationem duplicem in homine distinguendam esse doeet

hic Rasti ius, ex Bereshith Rabba Parasha p. 7t, in edit. Francosurtiensi Α' trinn, Na), undhhaec sumsit. Ibi tamen et aliae dantur hujus Ioareduplicati sin quo certe m7sterium nullum latet significationes ; v. g. reduplicatum illud Iod denotare duplex quod homini inest figmentum , bonum a U se. et malum sv Π xh). Circa locutionem Dri ΠΥ= animadvertendum est, docente Cl. Drach, ea non ubique notari concupiscentiam malam, sed, et frequentius quidem, phrasi DI ' ait significari Satanam, spiritum sc. rebellem, qui et angelus mortis n m et aer ena antiquus

Pag. 196, V. 1.πUR V u. Suprὲ dixerat panem et vinum prolatum suisse a Melchisedech ut lassos Abrahae

l) Vide Cl. Brachii disserta- Du mehe originei selon la ει- tionem eruditam, cui titulus e nagogue.

SEARCH

MENU NAVIGATION