장음표시 사용
281쪽
sceret, & ne occasionem pseudoapostolis daret expolian
di domos, essetque euangelium venale. Esca ventri subaudis. modo seruit, . venter seruit escis detis autem hunc subaudis ventrem, destruet per mortem , cum cessauerit ossicium edendi,&redactus fuerit in puluerem, oe haηc subaudis escam, destruet, cum homines nasci d clierint. Commistitem hominis non fornicationi, subaudis debet seruire, ea domino, dominus coipori, subaudis immortalitatem dabit. Deus velo pater Cr domin msuscitabit, & vere filiu suscitauit semetipsum, Et uos se citabit deus pater cum filio, per virturem suam. Ne sitatu quoniam corpora ve ramembrasunt Christi8 Generaliter tota ecclesia est corpus Christi, quia ipse est caput & princeps eius secundum humanitatem .eo i homo factus est propter nos singuli auteelecti. membra sunt eius. Si ergo dominus Ieius Christus
tantummodo animam susciperet, membra sius non essent nisi animae nostrae. Quia vero a corpus suscepit, per quod etiam nobis est caput. qui ex anima & corpore constamus, profecto & membra illius sunt corpora nostra. Tollen em v mcmbra Christi, faciam membra meretricis8 4 Uiti quia mebra quae meretrici adhaerent S copulantur, desinunt esse membra Christi. On nescitu quoniam qui adhaeret meretrici in coitu, unum corpus efficiturZ6c per naturam, & per maculam peccati unum efficiuntur. Per naturam masculus& mulier unu corpus sunt, quia mulier de viro sumpta est. Per maculam vero peccati,concumbendo siniui,in ipso amplexu coitus viati corpus fiunt, sicut & ille qui legitimet uxori copulatur. Vel etia qui adhaeret meretrici,vnti corpus efficitur quia similis ei efficitur per peccatis. Erunt enim inquit duo in carne una in personis: vel quia ex viri corpore facta est mulier : vel etiam simul concubendo unum corpusessiciuntur. Qiu autem actaeret domino. spiritus e . Spiritu sanctus perse deus est, & mens hominis,sive spiritus cuspiritaliter vivit,& voluntate dei adimplet,per fide & dilectione adhaerendo summo spiritui, essicitur cis eo unus spii itus. Fietite fornicationem. Non dixit, pugnate contra sornicatiotis sed sugite. Cuenim multa sint vitia contra quae rugitare deleamus,verbi gratia, sicut contra ebrietate Agulositae,abstinedo a nimia potatione vini, &perceptione ciborii similique modo contra alia,contra fornicatione no
282쪽
prγῖpitur nobis pugnare,sed fugere,quia nullo modo molius vitari potest. Debemus enim fugere locii, & declinare personas, quibus facile fornicatio suggeritur: & quaerere
multitudine hominia,quoru reuerentia timeamus fornicatione perpetrare,licet cocupiscetia nobis suggerat. Omne enim peccatu quodcunque fecerit homo extra corpiis est: qui adire fornicatur in corpus suum peccat. Quaestio oritur in hoc loco Cum dominus dicat De eorde exeunt cogitationes inalae, adulteriti, fornicatio,homicidiu, furtum, caeteraque talia c&cum nullum peccatu fiat, nisi corpore delectante,& animaco sentiete, quare apostolus dicat omnia peccata extra corpus esse,solumque peccatu fornicationis in corpore confisere 3Quae hoc modo soluitur, quia ad exaggerandia tantum malum hoc dixit Apostolas: quoniam comparatione
istius peccati,omnia peccata quasi extra corpus sunt: dum enim facit furtum,homicidium,aut aliquid late, dum illud agit, aliud potest cogitare Verbi gratia. Vult facere surtu, cogitat se poenitentiam acturum Profert falsium testimonium,forsitan de poenitentia quam agere debet, cogitat
Dum autem fornicatur,ita prae om ibus peccatis tota mesabsorbetur in coitu, totumque animum voluptas corporis ita facit captiuum atque seruum sibi,ut totus sit homo carneus, nihil valens cogitare, praeter quod delectatione corporis agit. nescitu quoniam membra veha templum cstupiritussancti, qm in vobis estZ a tempore baptismatis, quem bobetis a deo, non estis vestri3 Superius dixit,templum dei,
hic spiritussancti,quia in substantia ide est spiritussanctus, quod & deus. Et in quo habitat spiritussanctus,habitat pa
ter habitat & filius: quia sicut sunt inius substatiar, uniusq; deitatis, ita inseparabiles sunt. Quadocuque animus & delectatio trahit nos ad libidine,vel ad aliquod vitis, debemus considerare P non sumus nos ri,neque nostrae potestatis: sed Christi serui sum cuius volutati obedire debemum, cuius sanguine redempti sumus , sicut sequetia manifestat. Pulsatur corpus delectatione,vult anima eonsentire,debet rationabilitas animae ad se redire,ac dicere: Quid cogitas quid aestuaris quo vis ire λ Non esinae potestatis,sed Christi seruus es,qui te redemit preciosissimo sanguine suo, a diaboli captiuitate: ut quid iterum vis captiuari a diabolo. de
eiu potestati subdi,qui tibi in primo parete omnem gloria' abstu
283쪽
CAPUT VII. , IIῖ abstulit3Du talia coeperit cogitare, omnipotetis dei gratia
protectus, euadet laqueos incentive delectationis. Empti enim e iis Drecto magno, non auro neq argento sed languine Christi:. Ille qui emitur siue redimitur, captiuus tenetur, Mseruus est illius a quo redimitur. Sic penus humanum captiuum tenebatur a diabolosseruusque erat diaboli, quoniam accipiendo dulcedinem pomi vetiti, vendidit semetipsuin illi: Redemptus vero sanguine Christi. illius seruus est,eiusque voluntati ob rem perare debet. Glorificate m pomine deum in corpore vestro. Ille deum glorificat qui mandata illius seruando, alios ad laudem dei excitat, iuxta quod dominus ait, Videant opera vestra bona,& glorificent patremi vestrum. Deum etiam portat, qui eius notitiam praeceptaque in mente gerendo, operibusque implendo . 1 an Oe vivit & iuste, secundum quod dominus praecipit: Saneti estote,quia & ego sanctus sum. Qincunc ne ergo sancte vi-'ndo sanctus est, deuin portat in mente sua, ad cuius imaginem est factus in anima.
per vestras literas, bonum est bomini muherem non tangere, siue non accipere.
Pseudoapostolis dicentibus ad Corinthios, Non debetis mulietibus ad baerere,qui mudi deo seruitis: sed qui creditis in Christum, vestras uxores debe: tis dimittere. Scripserui Apostolo Corinthii super hac re,Vtrum deberent uxoribus adhaerere in coitu, necne. Quibus Apost respondit,Bonum quidem esse
ab uxore abstinere sed melius esse accipere,quam cum aIterius perpetrare adulterium, aut aliquo modo fornicationem. Uxori vir debitum reddat ,smititer autem γ uxor vim id est , non se subtrahant abinuicem: volente viro con
cumbere , locum det & licentiam mulier. Similiter & vi. seruiat mulieri reddens ei debitum concumbendi, illa volente. Mulier sui corporis id est, sui genitalis membri potestatem non habet, ut prohibeat viro coitum, o Sed in viri; ο- testate est. Similiter vir sui corporου. id est, sui verendi siue tenitalis membri non babit pol laie,ut mulieri prohibeat coim
284쪽
sed in mulicris potestare est. Sic sibi sunt inuicem debitore1
& quod maius est,serui:ut una debeat esse voluntas in lege naturae. Dies festi, diesque purgationis,& ipsa ratio conceptus & partus,iuxta legem cestari his debere monstrantur. Nolite fraudare invicem, id est nolite vos subtrahere abiit uice in ne forte disicessio generet fornicationem: nisilior ere censensiti, id est communi voluntate & consilio, ut vacetis
orationi ad tempus. Omni quidem tempore oradum est nobis, orationique insistere debemus: sed tunc acceptior est
Deo nostra oratio , quando mundo corde & corpore profertur. Cum enim quis etiam concessa non tangit,ostendi esse velle accipere quod praedicatur. 1terum reuertimini in
idipsam id est ad licitu coitu. Consilium dat coniugatis, ut
post dies orationis ad usum naturale reuertantur,expoues causam quare hoc praecipiat, ne tentet inquit vos Sathanas siue diabolus propter incontinentiam vesbam, videlicet ne uno se subtrahente alter fornicetur,& sathanas locum tetandi inueniat. Hoc autem dico secundum indulgentiam, non
secundum imperium . quia non praecipio sed permitto. voti autem omnes homines essesicut meipsum, id est si fieri posset, vellem omnes homines csie,sicut ego sum,& amare virginitatem sicut ego amo. Sed quia non potest fieri, concedo secudum indulgentiam infirmis, qui se no possunt continere: non tamen praecipio perfectis secundum imperium: quia omnes homines vellent me in omnibus imitari , lac in integritate corporis permanere , quia scio quantum valeat castitas apud Deum, alim quid sic, ut virgo maneat, alius vero sic, ut sit cum coniuge. Melius est enim nuberesu Wi. Non dixit ideo comparativo modo,melius est nubere quam uri, quasi bonum sit uri , ideoque est melius nubere, sed consuetudine secutus est Solemus enim dicere.Melius est lucrum facere quam damnum.Melius est unum oculum habere quam nullum. Melius est uno pede inniti,& ex altera parte baculo sustentari,quam fractis crusib 'repere. bic meliusest nubere & uxorem ducere,quamvri,quod est proprie calore corporis cogente libidinem explere,& quocunque modo nefas perpetrare. His autem qui matrimonio ma listunt, id est, uxori legitimae: quae coniunctio matrimonium dicitur,a matrona, eo quod fit mater silicrum . praecipio non ego, ea mea sententia, sed dominus in euangelio,
285쪽
eum seIἰo, uxorem a viro non dissedere, excepta causa sornicationis. Quὸd si disi serit causa fornicationis, innu
pta maneat, aut viro suo reconcilietur. Nam caeteri ego dico, non
domnus. Locutus est superius cum innuptis & viduis atque coniugatis fidelibus modo dicit caeteris,id est, permixtis infidelibus cum fidelibus. Quare dicit, ego dico no dominus nunquid dominus non loquebatur per eum Z Vtiq;. sed ideo dixit se dicere,& non dominum,quia hoc prςce pium non continetur in euangelio dictum a domino,sicut illud superius qu4d non debeat vir dimittere uxorem sua. nisi causa fornicationis. Si quis frater fidelis habet xxο- rem insidelem, siue non credentem: Cr baec uxor consentit habitare cum illo: id est,si nomini Christiano non detrahit
non dimittat illam. quia accidere solebat,ut viro credente
mulier infidelis persisteret: & plerunque uxore credente vir infidelis maneret. Ideo talia praecepit Apostolus: ut si nomini Christiano non detraheret, non dimitteret aliquis sociam suam. Santi catus est enim vir infidelis per mu herem metem. Iam hoc euenerat in multis post dolii iniascensionem , ut per mulierem fidelem sanctiscatus esset
vir iusdelis credendo in Christum, illius praedicatione &bono exemplo,quae de superba facta erat immitis & subiecta viro: & per virum fidelem mulier infidelis saluata est similiter quondam. O lioqui sit. vestri immundi essent: nane autem sancti sunt, id est, si ambo infideles entis,uel iIla qui fidelis factus est, iterum reuerteretur ad paganismum propter illum qui noluit credere, utique fili j vos sinitarentur. Vel etiam si fidelis dimitteret sectam suam infidelem, essentque separati abliniicein, filij forsitan immundi ei et, quia idolis deseruirent patre infideli vel matre ins tali adhortante,& immundi essent etiam ex cibis quos comederent idolis consecratis. Nunc autem dum simul morantur
fidelis cum infideli,sorsitan filij illorum fidelem imitamur.& sancti sunt. Quod si in Heis vir aut mulier, a tacto fidelidissedit, nolens crederet d cedat, id est, liberam Labeat potestatem discedendi tamen fidelis non proiiciat illum a se neque propter illum discedat a fide. Non enim struitutus tectu e 'frater aut soror in eiusmodi, id est hi tali facto,id
est infidelis si non vult manere cum fideli, ille qui fidelienon est ita subiectus illi ve debeat illum sequi,neque subie
286쪽
ctus est eulpae, propter hoc si ille discedit. in pace enim
id est ad concordiam vocavit nos deus. idcirco si vult discedere infidelis qui blasphemat nomen domini,recedat, ut pacem possit babere fidelis,id est , non oportet litigare cum eo qui discedit. unde enim sicis mulier aut vir, si unus aurerum saluum faciet,n sicut unicuique viro & mulieri diuisitisue disposuit, domi i , subaudis tempora credendi, ut primum credat vir, deinde mulier, aut primum mulier, deinde vir Gunumquemquesicut vocami dominm ad fidem, ita ambulet, ita maneat, id est si habes uxorem , tene eam: si non babes,ducere non compelleris. Circuniasius aliquis vocanu est, non adducat praeputium. Quid est quod loquens Apostolus de uxoribus atque coniugatis, sic subito trania luit ad circuncisionem atque praeputium 3 Et quomodo potest adduci praeputium quod praecisum est: Notandum in hoc loco,quia non de circuncisione,id est expoliatione pellis genitalis membri loquitur,sed circuncisum appelIat liberum ab uxore & pr putiatum,uxorem habentem. Circuncisus inquit vocatus est quis,id est,inon habens uxorem, non adducat praeputium , id est non ducat uxorem, ut non sit praeputiatus sed alienus a coniugio. In praeputio Hi quis vocatus est, id est habens uxorem, non ci cumulatar, id est non relinquat uxorem sua in , nisi illa forte casta permanere decreuerit. Circuncisio nihil est, id est,
castitas sine bonis operibus nihil est:& instiper fides sine operibus otiosa est. Cr praeputium nihil est, id est, coniu- gium absque opere bono.Si fuerit quis circuncisus, id est eastus siue coelibatus, quod est sine uxore, carueritque bonis operibus,nihil ei prodest sua castitas. Si etiam fuerie coniugatus,& non habuerit bona opera,coniugium illius nec prodest nec obest ei, sed obstruatio mandatorum δει prodest. Vn quisque in qua vocatione vocatus est ad fidem, in
ea permaneat, siue cum uxore, siue sine uxore. SemM subaudis uxoris vocatus es, cuius voluntati seruite & par re debes: non sit tibι curae. noli descere neque dimittere eam,quia non ideo amittes regnum dei, licet coniugatuvsis si ita semicris uxori,u non displiceas creatori. sed O si totes liber feri, subaudis ab uxore id est,si tua coniunx obierit, aut etiam in castitate manere elegerit, magis utere subaudis ista libertate,ut consentias ei,& aliam noli accirere.
287쪽
CAPUT VII. nopere. Qia enim in domino, id est ut in domino crederet, vocatus est seruiu, subaudis uxoris, libertus esi domini, id est liberatus est a peccati iugo, & quandam libertatulam ha- , beta domino, ut serioat uxori ita ut non displiceat creatori. Similiter qui liber vocatis est, id est sine uxore, serum est risti, id est,non debet se occupare seruitio terreno de
uxorio sed ex toto debet seruire do uo: quoniam maiusseruitium requiritur ei a domino, quam a coniugato. Pretιο
empti essis, id est,sanguine Christi, nolite scri serui bomissi, id est,tierui uxorum . illi serui essiciuntur hominum,qui propter uxorem deserunt creatorem:& ei displicent,immoderate serui entes uxori. Tam charo ergo precio empti sum':
ut nullo alio redimi possemus,vili sanguine fit ij dei. Quapropter sicut ille qui emitur,magis seruire debet illi a quo
emitur,ut aliquando vicem reddat emptori ita & nos omni studio atque instantia seruire debemus Christo a quo empti sumus. Unusquisque frater, id est fidelis, in quo vocatus est ut crederet, in hoc permaneat videlicet si cum uxore vocatus est,non dimittat illam: si liber est ab uxore, si se potest continere utatur illa libertate. De virginibus praeceptum domini non habeo. quia dominus virginitatem laudauit, non tamen praecepit,ne videretur nuptias damnare.
sed dixit: Sunt eunuchi, qui seipsos castrauerunt propter 'I' regnum caeloram,atque subintulit. Qui potest capere, capiat. Consilium autem do, quod non displiceat aliis, tanta quam misericordiam consecutus 2 domino,ut sim fidelis, subaudis consiliator, & idoneus in dandis salutaribus con siliis. Paulus Apostolus consiliator Dei erat, quia spiritum dei habebat, sicut ipse alias dicit Puto autem quod & ego spiritum dei habeam. Idcirco dicit,Gratiam 3c misericordiam consecutus sum, ut sim fidelis consiliator dei:ideoque consilium meum non debeo vobis abscondere. Existimo ergo hoc bonum esse, id est virginitatem seruare, propter in lo-tem nec statem. instantem siue praesentem necectatem appellat tribulationem & angustiam quam sustinent coiugati,& maxime coniugatae,fastidium videlicet in cocipiendo, dolorem in parturiendo: quo dolore plerunq; solet mulier mori , curam multam & laborem in alendis re contuendis filii. tristitiam de aegrotatione dc morte eorum maxirae si omnibus filiis fuerit orbata, de amissione quoq
288쪽
eoniug7s. Similiter etia labores & dolores quos sustinet vir de amissione filiorii,& morte uxoris . a quib' omnibus sunt illi liberi qui virginitatem seruant,imitantes illam vitam quae post mortem erit.Quapropter subdit Apostolus: quoniam bon m est homini sic esse, id est,in integritate corporis vivere,virginitatem seruare , ut possit esse liber ab his necessitatibus. Quod vero sequitur, tribulationem tamen cae
nubabebant huiusemodi, illi tales videlicet qui matrimonio copulantur, quod supra appellauit necessitatem. instantem in hoc loco appellauit tribulationem. Ego ocitem vobis parco. & est sensus,Suadeo vobis,& consilium do ut casti sitis, volens vos seruare ne in tribulationem carnis incidatis. A liter: Ego vobis parco,id est, dimitto, vel consentio accedere vos ad hane tribulationem carnis,si non vultis integritatem corporis seruare. Tempus subaudis vitae
nostrae, breue est, quia in breui finietur: ideoque non est populus dei ita propagandus generatione carnati,sicut hactenus a principio mundi, sed est iam regeneratione colli gendus. Reliquum est, id est hoc remanet,vel hoc superest, ut Cr qui balent uxores modo, tanquam non babentes
ρα uxorem nanque habet sed quasi non babet.qui hodie ridetur illam habere,sed crastina die moritur, & dess, nil postmodum uxorem habere.Ideoque debet in praesenti seculo futuram vitam imitari. xn qua erunt electi fimiles angelis dei. Aliter, uxorem habet,sed quasi non habet,qui
se scit debita carnis exoluere, ut tamen peream mundo tota mente non cogatur inhaerere videsicet sic reddens debitum uxori,ut non displiceat creatori qui sient, tanquam non 'ntes sint. Flet quilibet amissione proximorulis.& miserias huius seculi sua quoque & aliorum peccata: sed quasi non fiet,qui consolationem habet in spe coelestis remunerationis,ut impleatur quod dominus dixit Beati qui lugent, quoniam ipsi conssabuntur qui gaudet,tanquam non gaudentes. Multi sunt qui gaudent de temporalibus commodis: sed quasi non gaudent quia sic gaudent in tem
poralibus bonis,ut semper tormenta perpetua consideret,& aeternum dei iudicium timeant. qui emunt, tanquam non possidentes.. Emit aliquisptaedia terrena, boues,Geruos,& ancillas: scd quasi non possidet,duti repente ab hoc seculo transit per mortem corporis.Aliter: Emunt m ul
289쪽
I alii bona temporalia atque ad usum suum aliorunque praeparant,quae in hoc seculo necessaria sunt: sed quali non possident,dum sic adhaerent terrenis, ut non amittant aeterna, cauta cosideratione praeuidentes,q ita haec omnia in proximo relicturi sint: spemq; suam in terrenis &trasitoriis rebus & possessionibus non ponunt, . qui utuntur hoc mudo, tanquam non utuntur. Multi utuntur bonis huius seculi, sicut reges 3c principes: sed quasi non utuntur, dum insperato munus de concupiscentiam eius relinquunt per morte cor horis Multi etiam utuntur his quae in hoc inudo sunt, sicut
boni reges de principes diuitesque, ut fuit Abraham , Iob, A David, obpropter dignitatem honoris & principatus
qua obtinent, non possint his non uti: sed quasi non utuntur,dum non sunt serui diuitiarum , neq; permittunt haec ea de suae menti dominari cogitantes cuncta transitoria esse. Praeterit enim figura huius mun di id est,transibit figura dc species mundi per ignem, remanebit substantia renouata per ignem 3e melior, ad hoc ut in aeternuin maneat . iuxta quod Salomon dicit,Terra in aeternum stat. Volo autem vos sine Ducitudine esse, id est, sine multa & seperflua cura, quam habent coniugati. Qui cum uxore est,riuisus est. quoniaspiram,id est, mete. Ideo addidit,mete siue spiritu, quia multae sunt quae habet integritatem corporis, sed non sunt virgines mente: quoniam si possent,iam nupsissent. Haec ad viditatem vegram dico, quoniam sanctum est apud deum. de leue in hoc secuto,in virginitate permanere. non uti queum vobis iniiciam, id est ideo ista non dico , ut aeternam
perditionem vobis imi tanti sed ad rid quod sonisium 63, subaudis prouocans. Virginitatem seruare honestum est ergo omne honestum sanctum,ideoque virginitas sancta honesta,& deo accepta est. Si Pis autem existimat se putat turpem se videri ab aliis, si per virgine sua. γὸ sitsuper- adultu, id est, eo quod ad nubiles annos peruenerit,timet tillam fornicari cum aliquo seruorum suorum nec potestillam seruare virginem, q'od vult faciat, id est, tradat illam cuicunque puli: non peccat virgo si nubat: quod, dormierit id
est,si mortuus suerit viret Minabat mulier cui vult, tantum D
domino,id est, fideli se misceat viro. Ieatior autem erit ,si 'c
290쪽
fientia ipsorum cum sit infirma, polluitur: quoniam dii frin Ἀ- res in fide viderint recumbere idoso,& comedere idolothy'ta aliquid numinis & religiosium putant esse in idolis . Et in hoc est illorum conscientia infirma,vel quia putantes omnia esse munda comediit idolothyta,vel quia aliquid numinis credunt esse in idoli q. Esca autem nos non commentat deo. subaudis quam credimus mundam id est, non facie nos acceptabiles deo & laudabiles apud illum. neque enim nou manducauerimus subaudis de sacrificiis idolorum, defocmm,ut alios cibos non habealnus, quos possimus manciucare: neque si manducauerimus carnes idolis consecratas, abundabimus, subaudis ut aliorum ciborum resectionem no quaeramus. Videte autem ne forte haec licentia vestra, qua creditis omnia munda mundis , & per inuocationem nominis
Christi omnia sanctificari, Gendiculum fiat infirmis in fide,
ut credant aliquid deitatis este in idolo: χ comedant propter hoc carnes illi consecratas. Si quis enim viderat euinqui babet scienti im, id est,qui perfectus est in fide, & credit
omnia munda, in idolio recumbentem, id est,recumbendo maducare. Sic peccatis in fratres, dii comeditis cora illis carnes idolis consecratas,recubentes in idolio. Si sca scania betat fratrem meum, quemlibet credente,simplicem & adhuc infirmum in fide, non manducabo carnem idolis consecrata, inae ternum,ne ratrem meum scandabetem. E rant quida apud Corinthios, qui scitatiam habetes omnia munda esse, co- edebaut cibos idolis consecratos, & prouocabant simplices & infirmos in fide adsimilia.qui dicebant: Nisi isti ut
prudentia & scientia habent , scirent deitatem esse in his idolis, nequaqua hoc agerent. Manducabo ergo & ego,ut consecter per has carnes. Ecotra erat alij persectiores, qui licer scirent omnia esse munda adeo facta , nolebant carnes idolotbytas comedere,quia scieban t illas per inuoeationem daemonioru esse immundas, & ne scandalirarent fratrem suu prevocando eu ad comedendii, dicebant ista quae Apostolus ex persona illorum loquitur: Ante inquit moriar fame, qua vi fratrem meu scandalizem, manducando carnes idolothytas. Et non solum abstinebo ab illi,s sed etiam ab omnibus, pro quibus ille potest scandalizari. p. test tamen ex persona Apostoli esse dictu in , ut Apostolus ex se talia diceret,prouocans eos ad charitatem.