장음표시 사용
491쪽
das extremorum cognitio distincta Λsufficiat, ad omnes tamen comprehensiva erit opus, quam anima nullatenus callet. Naturalem dixi,qu niam plures aliae repugnantiae orie tur ex eisdem obleuis, secundum poten tiam obedientialein activam, vel passiuam spectaris , quarum Pere Ptio multo magis adhuc effagiet creatum intellectum, cum ipsa quoque obedientialis potentia illum I Leat in plerisque.
QVae fine res modo aliquo superia
naturales, patet ex initio lupe- rior: s articuli. Aduerte au. Ctem , non numMari inter lu pernatu. ralia quoad modum res absenteS,aut futura aut etiam praeteritas; quaru nullam anima habuit notitiam I in
his enim defectus potius cognosci-bllita. is eli, quam supernaturalitas depro- Vlla ι ad quas iure reuocari possunt ueniat i- cogi tationes cordis, quae,licet a sup-gnora io posito eas eliciente uni experime aliquarum taliter cognoscibiles;qilia tamen nulxerum non tam sui 1 peciem emittunt, nec alie- Diu petita tuis nus intcilectus in eas illata valet et ratum . eerinde eli, ac si absentes essent, vel iustirae; non sic gratia, lumen gloriae. similias. Dei dona,quae excellentem habent cognoscibilitatem, proindeq. in eorum defectum refundi non potest, quod ignorentur. At enim res quacunque ratione supernaturales,
vel spectari possitnt subessepossibi- Ii,vel actuali. Sit ergo primum pro-
R. nun- nunciarum. Aes e smaratae natu- Egian . raliter positant cognoscere ei de
ter, multa possis ita esse Deo, quae
omnem vim naturae crevat excedat,
Cognoscit seu quod in idem recidit naturali
anima in ter cognoscere possunt,m rebus crea Deo ex- tis dari puram potentiam Obedien-straordina. tialem passivam, atq; adeo&extra. pore ordinariam activam in Deo adpl
uniuersam machinam in nihiIum reis digendam, aliterve administrandari, Item, ad praefinitos rerum natur lium terminos magnitiidinis,& pa uitatis iransiliendos, sicq. ad hominem conseruandum in vallissima, aut minutissima corporis mole, ad generationem faciendam in instanti nulla mora dispositionum,ad corrupta omnia reparanda, deniq; ad haec
praeuanda,aut iminediate, aut in no-B nullis etiam assumpta quavis creat ra pro initrumento. Probatur Pr nuta at uni non dissicile , quoniam harum rcrum naturae, utpote intra univcrsi,m conclusae satis perspectae viden i ut in tel l . elui sc par at , ut certus sit, id cnim opinari mirum non ellei logicam repugnantiam in praedictis c uentis non latere. Et coinfirmatur,quia non desunt, quia arbitrentur, agnouisse Atilio telcm, aut certe alios erus notae t hilosophos extra- Ad euidenominariana in Deo poteriaiam ;ma- tem cognitori igitur cum ratione animi a cora tione non
pore expediti illam agnoscent. Poria cates .arsero, quum adroclum vi ab quid certo. impossibi- euidenterq. idia: ur, alicui subiecto litate su pone coirenite,minime oportet peo dentia disi pectu melle modum. quo coueniat, lucre. sed eli satis scire, ut ita dicam, negati-ue impostibilcm non esse omnem modum conueni cndi I ita non sat est ad aliquam cognitionem certam, atque euidentem habendam, sit argumenta impossibilitatem luadentia, diluantur, cum fieri possit, ut adhuc demonstrationes ignorentur, quae rem conficiant . Oppones tamen ita et Scire obiectis.
oportet . non esse omnem modum
impossibilem; ergo sciendum erit, aliauem esse mutolle. Concedenda Dilatio. vero est consecutio, cum solum n gauerimus, modum possibilem conueniendi distincte percipi oportere , quanquam inficiandum non est, plerosq. ab intcne separato euidenis tei esse cognoscibiles, ut diuini, g neralisque concursus suspensionem subitam, dispomionum producti nem ad educendam sermam, &c. At enim in ellcctis extraordinariis no numeramus, quae mm apud Act. I a.
nos prodigio egeat, qualia truitis a. Rae μ
492쪽
Alriui e- rIum reseratio ab Angelo liberandi
um, quia Petri gratia; denarbatio idoli e subli- rara in mi mi loco ,manuumque,& capitis raculis lia catio apud AEotios, ascensius Sim bentur. nis Magi per inane s haec enim, de si- Clemes& miliaeuenta , non quia potentia dialis Patres gent extraordinaria, seu quia rara apud Ba- ιunt,in miraculis habentur; quet ani-ron. t O. I. mas separatis non magis sunt dii sci- annalium. lia cognitu,quam interna corporis,
1. Pronun Secundum pronunciatum. Anim qciatum. separatae naturaliter, non tamen distincte cognoscere valent rerum aliquarum essentialiter supernaturaliu psis praesertim inhaerentium , tum possibilitatem. tum existentiam . Et- Cognoscit enim,quia ordinem naturalem exc anima na- dunt, quidditatiue attingi non pote- rara litet runt; quia vero, si anima in sint, ab
aliquarum eadem utique naturaliter sustinen-reru sup- tur, poterunt haud dubie saltem quo natural tu ad existentiam naturaliter, arguit i- C possibilita ueq. percipi, cuiusmodi sunt iupem te &exi naturales habitus, tum ad voluntaneatiam . tem, tum ad Intellectum attinentes; inde vero facile erit, et idem animis smiles alias qualitates possi biles cocludere. in aliisq. animis posse existere; quod si ita est, multo adhuc facilius, inio, Si distinctecognoscere valebunt si existant ea, quae in primo pronunciato sutat comprehensa, cum in facto esse,ut aiunt, rerum naturalium ordinem non excedant. 3. Pronun Tertium pronunciatum. Res alimatum. quae supernaturales, itemque modi nonnulli adeo eminent, ut nulla ratione siue ouo ad possibilitatem, siue quoad existentia ab intellectu creato percipi valeant. Ita asserunt Theologi, cum de obiecto cogitationis angelicae disceptant, expenduntque in hes aliqε ς myiterio Incarnationis, & Euchari- supernatia sti aes in quorum primo includiturra Ies co absentia omnis creatae personalita-gnosci na- tis,n odusq. unionis humanitatis ad turaliter diiunam personam ; In secundo ab no possut. sentia item panis, & vini, cum praesentia corporis Christi, absque vilis modis immediatis ad locum: existentia denique accidentium, &coniunctio ad Christi corpus abiq; ad hae. stoae. Haec ergo ea sola ratione sta.
Α tuunt ijdem TheoIogi intellectum
creatum, atque adeo humanum effugere,quod multo sint diuiniora, uavi naturali cognitione etiam contii issa in se ipsis percipi valeant; quod
ideo addiderim, quoniam,cum natu raliter cognoscant separatae mentes separataeterum subsistentium personalitates; mentes nasi quo casu eas non intueantur, aut turaliter quia diuinus concursus sublatus est . cognoscut ad intuendum, aut quia re vera non reto subsi-B dantur, ut accidit humanitati Chri- stentiumsti, iam modo aliquo, etsi colafusissi- personal
mo, quidquid Deus ibidem molia- tates. tur, percipere dicentur. Ea tamen
perceptio rei, modi ve in se ipso non dioetur. Sed quoniam huius sectionis doctrina ad articulum quintum
quaest. 1 7. primae partis copiosior est, 'satis fuerit, pauca bH ad nostrum iustitutum accommodasse.
Post disputationem de cognitio
ne animae separatae, consequens erat,vide appetitu eiusdem tractaremus; quia tamen multo abditiora sunt intel Iectui humano, quae D ad voluntatem, quam quae ad ipsum attinent; quia item tradita superius doctrina de cognitione ad appetii si accommodari potest per analogiam;
reliquum est, ut ad extremam hanc disputatior fide motu descendamus, quattuor articulis concludendam: tribus disseremus, an ne anima svpa- Ordo trarata vim motricem, tum sui, tum et adarum aliorum possideat. Quarto, de eius rerum. modi potentiae actu,ac termino peris E tractaDimus.
Argugmenta, eris pro σνe et idemur. In anima I mirata potentiam , rNn βι . ιum aliorum minitem non dari.
Eisi constans nune sit Theologo.
rii, imo& Philosophorum senistentia ,
493쪽
laeo moueri , posset interdum ab Ainformato eorpore sese expe/ire absque vita ipsius corporis ostenissione , sicque initar colubri depositis exuuiIs abire nuda. quod est inauditum.
7. Argum. Septimum . Si humanae animaeneultatem se mouendi haberent, ad nos frequenter regrederentur, quod tamen fabulae simile esse creditur.
Denique ita sensisse videntur eraves Philosophi, dum ipsis etiam in. Bielligenti; s localem immobilitatem
donant , inter quos Aristoteles 3 1. Mer. texi 4 I. concludit, substantias sempiternas, atque immobiles tot esse, quot sunt coelorum orbes. Aue
mes quoque ad eundem Metaphysticorum librum scribit, formam separatam adaequa te distribui in voIeme,
de intelligentem, absque ulla mentione mouentis. Credendum igitur est,airima rationalem extra corpus , Cneque seipsam.neque rem aliam mouere pom .
i. opinio TN praesenti dubitatione non nuru Dalleues a- I lae se offerunt sententiae ordinea imas Io. suo expediendae. Prima eorum, qui taliter irra animam separatam prorsum immo. mobiles. bilem localiter fortasse ponent, hoc est,neque i is, neque ab ulla externavi, non quidem ea immobilitate quuex immensitate naturae illi proueniat, uti Deo, sed ex quadam, ut ita dicam, ineptitudine, atque impers: Quid sese clione, eo fere pacto , quo relati rit Dur. ω nem modum ve seorsim spectatum Edescet a- immobilem diceremus,diuina etiam nimς Chri interposita poteItate. Non videmurni ad in se alieni ab hac sententia Durandus iuros ia 3 .di sti net. 1 x.quasi . . ac Ioan nes Pi- Citaru- cus Mirandu Ia. q. r. Apologetici se a Soario dum no sine graui errore verisimilae s. p. to. a. putant, Christi Domini animam ad disput 43. in seros non deste isse . reali suae
feci. a. substantiae praesenna , sed erim ,
priorum Patrum animetu noua gloria , luce, laetitiaque perfundemio . Neque enim fidei articulum tam lieno sensu interpretaremur, si crederent. ab Angelis , aut certe Deo beatis si nam animam praesentem inferis secundum subitantiam fieri posse; eorum vero fundamentum, si firmum esset, non solum de Christi anima, sed de quavis a Ila imm bilitatem concluderet; ideoque diximus, eos a proposita sententia a. Iienos non videri. At tenim, im- materiales subitantias loci propri3 incapaces esse, atque adeo & Iati
nis, quod aflectiones lis diuidus sint. Itaque solum eis superesse ratio aematiam in loco essendi , ac mouendi longe diuer sam, hoc est, pene aequi-
uocam, per operationem, seu virtuistis contactum, ipsum attingendo i cum, si non actu, saltem potestate. Quo fit, ciuxta Durandum ut An- Quae furage ii nulli bi sint , si de existentia in rit Dur. loco priori modo sit sermo , &sint pinio cir- ubique; si posteriori, cum nullum ea Angelo locum motumve diuisibilem subi- tu existenre queant, Ze rursus in omnem ido- tiam in Ionei sint operari: at vero anima sep co.
rata neque hoc, necive illo modo ob Cum de Ioeandem rationem alicubi est; siqui- co Ang. dem&substantia spiritualis est, ob tradi. I. d. idque incapax diuidui loci. vel latio. 3 7. 2. p. d. nis, Arcorporis forma; minimeque q. 1 cui c6 proinde ad operationem extemam sentit Hς rordinata ab . medio corpore, quod ue. ibi. q.
Sed quam grauiter Durandus cum Pico sit lapsus, tum alibi , tum ad quaest. I. i. pari. ostendi solet, ubi
iuxta sacrarum literarum, Patrumque intelligentiam probatur, Chrissit Domini descentum ad inferos r tione animae, corpus enim in sepul chro iacit it immobile, diuinum at tem verbum ubique erat ipsius su stantiae praesentia suisse exhibitum. Nimirum fatuis est Durandum, tum cuiuslibet Iationis terminum putat esse diuisibiIem , cum tamen siti piamet rei mobilis praetentia, ast nen tia ve ad hoc, aut illud spati uniusve reale, siue imaginarium, atque adei, spiricitatis , vcl corporea, pro F f eiul-
494쪽
lito TR AC T. DE ANI MA SE PAR
eiusdem rei mobiIis natura, & conditione, quae proinde, si spiritualis
erit, sine ullo incommodo, ratione suae indivisibilis praesentiae ad corporale spatiu respectu aliquo terminabitur. Cur enim minus ni impossi. bile, rem spiritualem ad materiam corporalem ordinem habere agentis,q tiam praesentis, accidentis 1e;de confirmatur , quoniam Aristoteles
tias Coelo assidere strabit; quod, qua ratione fiat, quam Iocaliter, nemo excogitabit, si eos modos essendi in alio percurrat, quos idem Philosophus libro A. Physic.capite 3.tex.13. proposuit. Qualibet Statuendum igitur, eo ipso, quores creata res creata per se, ac seorsim ab 'iaseorsim ab existit, mobilem loco esse, siue a se,
alia exilies siue ab extrinseca virtute: namque, mobilis Io ut Attitoteles libro I. Poster. ap. I O. . scribit, si negatio adaquata causa est negationis, affirmatio quoque assi mationis causa erit ; quapropter, si non alia de causa negamus, Deum
loco moueri posse, quam quia immensae stibilantiae est , hon alia sane
biles esse , quam cuia definitae sunt hibIlantiae, quia si in Ioco designa-- funt, distantiae propinquitati Lque capaces evadun t necessario, atque adeo & lationis, cum istiusmodi assectiones separabiles ad inuicem
Immobili- non sint,eodemque pertiueant. Vntas ad locu de econtra D. Thomas I. par. post- ex immen. quam de immensitate Dei egit,quinii tale con- stione 3. e vestigio subiecit nonam,
luditur. pro eiusdem immobilitate asserenda. Videbat scilicet,attributum immobilitatis ad locum ex immensi ta.
tis attributo, tanquam ex vera rati O-
ne a priori concludi. ei da sen Secunda sententia . quam recen Irata tenes tiores quidam Thomisis approbandanimas a ponar animam si paratam a Deo.Αnse non mo gelis ve mobilem localiter, a te au- ueri ,refel- tem minime, eandemque ali 3 etiam litur. D.Thomae vulgo,ascribunt. Sed neisque ea vera est . neque D. Thomsimputanda. Etenim , quemadmodum quod substantia creata defini. Α ta sit,mohilis loco est,m, quMOvivens, a se mobilis esse concluditur 3 atque adeo sim cognitionem
vivat, localem mobilitatem obtine-hit: id quod ita verum reperimus, vecontrario exemplo refelli nequeat, neque enim conchylia loco imm bilia dicuntur,quod vim aliquam si se deducendi,adducendique non haheant; habere enim plane fatetur , Curcochyristoteles, libro I. de Anima, capite Ita dican-B II. text. 36. sed quod locum ex toto tur loco i-
non permutent. Ceterum, quae Io- mobilia.
corum distantium cognitione pollent, ex toto elum locum mutare u lent.Quid ergo in animam tam mobili cognitione praeditam errimuSiniurii λ eam q. velut statuam quandam immobilem effciemus, cadaueri suo, ut olim Prometheum Cauc so perpetub alligatam. At, inquiunτ, Obiectis anima actus est corporis non asit C iten sed informans, ut merito mouere se non possit, si non in Gnaei. Verum, si formarum assiten. D. lutio. tium modum in essendo , cognoscendo , appetendoque extra corispus obtinet, cur non obtineat mo-utia αλ Ad haec animae depositis cor- Animassporibus, nulli loco sunt addictς.ciam parate tula nullo pendeant in sui conterua- Ii loco sitit:one , vllave persectione , quam addictae
alibi assequi nequeant ; cum igitur D immensae non sint, ad earum sane perfectionem spectabit localis variatio, ac morio. Itaque, siqua res per se,ac seorsim existit,in uniuerso, definita, vivens ad varia loca indifferens, nulla ratio erit, cura se mobi, lis non dicatur eae vero conditiones
in animam corpori iam vivificando minime addictam, non minus,quam in Angelos gregie competunt Rua
separatae sui moueiadi potentiam n o depo- non de augauerit se inde constat , ictitia . quia eam ficultatem sicuti & in An- motrita. gelis intellectum, & volutatem esia
credit, qu sit. I . de Malo,art. I. ad I 4.
nisi quod erga corpus a se inserinatum ilia tantum exerceat, Angeli v
495쪽
easdem lacultates secum deuehat, ut iuptii cum eodem Thoma tradidimus,sentit haud dubie. illam sui saltem mouendi vim possidere. Quin
etiam I. pari. quaeli. 3.atti c. I. in a
gumento. Sed contra;ex motu,quem
Christi anima separata ad inferos
edidit, quemque catholice profit mur,concludit,pari ratione in Angelis esse motum lationis admittedum; nam quod ex anima Christi beata argumentetur, ideo facit.quia aliud fortasse exemplum ita emcax ad institutum inii eniri non potuit e re tamen vera eius articuli institutum de naturali vi motrice procedit; illud et Mol. 4. d. potantum D. Thonias inficiatur,ni-qs. q. r .ar. hil a se posse animam humanam mo3. uere, praeter corpus , quod in fora
Suar. disp. Malo, ad a. quem sequutur Capremis. suae Me. Ius .dist. vlt.quaest. 2. Caietanus ci-
se,. 6. nu. lato loco primae partis, alijque Re-
Vera stia Est nihilominus tertia sententia aaiae conce- nobis adi; cienda; videlicet, separadens, tum tam animam non sui solum, ted a- se, tu alia liarum rerum sibi externarum, mi- mouendi ni meque substantialiter iunetii rumvim. motricem esse; pro viribus tamen, ut sequenti articulo attingemus , ita Alvilensis in s.capite Matthsi, quaestio. I x . Quae quidem sententiacu superiori doctrina apte cohaeret. Eiaimuero, ut ex definitae subitantiae existentia concluditur mobilitas,&ex vita mobrlitas a se . ita ex sui mobilitate aliorum quoque mobilitasirecessario colligitur quod etiam inductione fit malii festum. Quamuis
enim natura aliqua moriere se non
possit, quae possit alia , id est, Deus,
attamen nihil, quod motum subeat, priua ur omnino virtute mouendi cetera I quod non in animantibus
sollim , sed in corporibus etiam Sat est v- inanimis cernere est , quae , dumnio Iocais mouentur , ca etiam mouent, quae Iis, ut ani- .offenderint, ut aer, arbores , coema separa tum supremuin 3 inferiores , &Gra externa Nimirum, potentia, de qua loqui- corpora mur, siculi motiua loco est, ita non mouear. maiorem, quam loealem unionem sui cum remouenda desiderat, ut in actum prodeat: quapropter, cum ea
unio inter animam & corpus dari possit absque informatione, ut Iiquet in anima Christi ab inferis r rem, quae sepulto corpori pritis a-itit,quain per insormationem illud animaret,liquet item in cuiusuis h minis anima in morte, ubi, dissoluta in instanti informatione, perseuerat adhuc localis praesentia animae ad corpus , cum non nisi immediate poli sitabitura nulla ratio est, cur motum illi nequeat impertire, si m uendi potentia sit praedita. Quod adeo verum est, ut non inepte secundae sententiae Auctores collegerint, nullam animae ineste potensiam se mouendi, si nullam habeat mouendi alias Deinde argumentari lice . Pleraq. vera senis sunt quae sine ulla sui locali motione tentia maia alia vel pellunt, vel trahunt, ut ignis gis confit iniectu salem, magnes ferrum; qua matur. ratione igitur tam nobilis substatia. tamque, ut ita dicam,actuosa, quani est rationalis anima extra corpus seposita,aliorum mouendi essicacia d.
stituatur. Praeterea; animae e receptaculis, quibus ad iteratam usque unionem
corporum commorantur, nonnunquam egrediuntur ad vivos , cum eisque in effectis corporibus coli quuntur , ut inferius ostendemus a haec autem munia nec sine potentia motrice prsitari possunt,nec tantam habenteminentiam, ut extraordinario Dei concursu egeant: inest igitur ea vis animis naturaliter. Ob has sa. ne ac similes ratiorres probatior nuceli eiusmodi sententia , quam non ignobiles etiam Theologi superiori aetate docuerunt,Henricus duod- Ccitantur lib. I I.quaest. I . Aureolus apud C, Auctores preolum citato loco. Scotus .di- per verastinet. 49. quaest. . Bastolius eadem 1ententia. dist. quaeli. I .artic I. Maior quaest. 8.Aestidius Quod lib. 4. quest. I Abulentis in capit. 8. Matth. quaest. I 24.&alia, ante quos Galenus non satis alioquin certus de natura animae, in libro de Tremore, in rigore fatetur,
minimc deceptum iti,qui anima esse F f i dixe
496쪽
dixerit substantiam, quς persem Aueri possit. Et Alexandrinus Cle-
Iem .de mens 6. Strom. naturam animae esse
Anim. q.f. scripsi se ipsa impelli S excitari:
nec desunt,qui arbitretur, humanam animam interdum in hac vita luae peculiaris potentiae motricis, quam nitimur ait ruere , signa exhibere . eum seruenti aliqua rerum sublinitum contemplatione corpus in sublimet ult.
Sed Muoniam ostendimus, anima BD paratalia peculiarem sui,& aliorum mouendi potentiam habere , qtiaetendum reuabat , an ea a volun-Motricissa tale intellectitque dili inguatur, nisi cultatis di cadubitatio libro I. de Coelo, cap. st in elici ab s. quatit. 7. de Angelis, in quibus par inteIlectu, et tratio resoluta esset. Illud solum.& volunta modo aduertimus, eos. qui partem
te. ' negantem sequuntur, non adeo m
tricem substantiarum separatarum cum voluntate intellectuque con- Cfundere, ut distinguet e eam no pos sint etiam realiter. Nimirum cesent,
intellectum di voluntatem non in actu primo, sed secundo, hoc est, ut
stant sub abibus practicis praescribendi , diligendique motum , ratio
nem potentiae mot:uae obtinere. Vn
de localis impulsio sequatur. Qu pacto plerique de potentia Dei ex cu trice philosoflhantur, asserentes. eam esse Dei volutatem cum actu eL Dficaci operandi ad extra, indeque ctionem externam prodire, quae in
sotu .i. arg. Α D primum respondendum; Si ιλ. quando in sacris literis morim Etium animae aliquo deserri perhibentur, id vel ad dignitatem spectare , si sint beatae , vel ad quandam diuinae iustitiae executionem, Quo sen- si sint nocentes. Atque in priori sensu loquan- su Augustinus Serm. 3. de Ascentur scriptu sione Domini, qui est I 6. de tem-ra , & I a- pcire a itemque Eusebius Emissenus,
truo, Gim Homit v. de Ascensione, aliique μcti Doctores de Christo ascendente dicunt, aniscripserunt, eum non in auxilium mas ali- necessitatis , sed in obsequium di- quo defetiynitatis euectum , illaturnaue coelo ri. fuisse. Ad secundum; Si verum est, quod solui. ex Platone retulimus, ad calcem superioris articuli plana est responsio; Sed esto, nulla exhibuerint animae unitae corporibus propriae motricis potentiae signa, ideo ne illa sunt destitutae alioqui neque subsistentiam eas habere quis colligat, quod
in corpore illa non prodant. Itaque, ut ad argumentum responde mus, absque eiusmodi potentiae usu, non autem intellectus de volunt iis, constare potuit humana vitas item non oportuit has ipsas potentias in nobis duplicatas in uentra . sed potentiam cognoscendi,&appetendi;aliae enim i n corpore sun t,aligin anima ; unde id, quod in fine argumenti addebatur , retorqueri in Aduersarios potest, ut, quemam
dum facultates istae, sic & motrix in
homine geminaretur. Tertium argumentum non valet solui.3.
in eos, qui animas separatas abo, vis motrix tectis species haurire volunt; sic e- ad separa-nim accommodata propinquitate rarum ani- opus est,atque adeo & locali morim marum dine. Sed esto,non hauriant ad digni- gressionestatem sane illius spiritualis Remu- ins eruit.&bl.animarum separatarum intersunt & conuia
conuentus, ac digressiones mutuae, tus. nisi tanquam saxa medio mari, noctes atque dies immotas esse arbitreis
Quattum; Etsi probaret, ani. Iul. 4. mam separatam non nisi punctaliter Diuisibili- ex illere posse, oihil adhuc ipsius tas rei in mobilitatem concluderet ; siquIdem bilis intro diuisibilitas rei mobilis , itemque tu tantum pars mouens S mota, non in quoli- physico rebet motu , sed in Phisico requi- quiritur. runtur, sex to & octauo Phisicorum. Rursus rc ondemus distinctione maioris; est enim vera, si velit, i diuisibile moueri non posse motu continuo: falsa, si discretos quod nostro instituto sat est. Deinde, iam
omisia maiori propositione, Iur. qui
497쪽
ad mlnorem respondeant, animam A bonae notae Auctoribus, animam rationalem , si sorte brachium a corpore praecidatur, manere adhuc in eo spatio, quamuis non inform liue, ut in corpore reliquo, eo quod ipsa semper certum spatium, in quo definitive sit, exigat , non minusquam corpora, in quo sint circumscriptiue . Quo sane pacto dicendum esset, in generationis instanti non infundi solum, sed effundi animam e corpusculo, cum sit contractius, quam requitat anima ; quod cum ridiculum sit, seu potius ineptum, respondemus, abicissa parte corporis, non nisi In reliquo mane. re animam, quἔa unum essendi ni Oodum habere debui naturaliter, non
duplicem, hoc cit, vel informationis Nullus est tantum, vel separatio itis. At enim leparatae poli toralem separationem diuiduo aniniae ma indiuiduoq. loco se poterit accom-gnitudi-- modare,proindeq. nullum certς manis terini-.gnitudinis versus minimum dem nus versus laet, sicuti certum deposcit corpus,
minimum quod informet,eo quod per illum sit
Solui. . Ad quintum: Satis esse , ut an,
rnae nobilitatem tueamur, si vel momento cieatur. Sed & tempore nam
bilem esse nihil vetat, cum istud ense possit spirituale , ac per se dimetiens successivam animae motionem: . quae moti .licet mesurari etiam pos.' m a corporeo tempor ex accident id euenit, quatenus in idem tempus imaginatium, virumque reale tem-sus, corporsum scilicet, ac spirituae coincidere valet. Iam vero D. A euilin i effatum de motu ratione mmilis, spatiique diuiduo est interpi
Solin. 6. Ad sextum I In sententia Plato nis credentis , animam rationalem in corpore esse instat nautae , lacile concessu esset, eam integro corpore
expedire se posse, nisi foreasse, quod
in malum totius abeundi facultas cederet, eam animae Plato non d
nauerit, dum idoneas di spositiones haberet in corpore. Illa tamen sen- opinio tentia suo loco relatata est. Qua π- credentiu, quam posita re vera instantiali v- .aiam uni. Ialoae, verisi inite adtac'exi Ilii turta corpori etsi ab incolumi corpore elabi ne. se prim queat, sicuti neque in praue disposi- rid mouetum illabi, ut scite disserit Henricus, Te. Quodl. II. quaest. I . ad calcem : seipsam tamen primario mouere polin
1e,ac ratione uni nis motum corpo
ei impetrire, his semie ration bus. Prima, quia sit bitantialis unio atri. I. eorummae erga coreus in causa potius erit, ratio. ut motus animae corpori communiis B cetur, quam ut illum impediat. Secunda : Unio ad corpus animae se, nsistentiae non obeii , neque igitur oberit; quominus praeseri innas e faciat primario, cui libuerit, loco, quamuis corpore circundetur. N. que enim inclusio illa animae subsistentis intra corpus impedire posse videtur conatum animae ad motum.
Tertia; Intellectiis etiam animae in- 3 formantis , more Angelico potest C intelligcte, si, illius ordinis species habeat, ut non solum in statia immortali tatis verum esse Theologi docent , sed etiam i a Chri ilo Domino apud nos commoranti accidisse certum est; nimirum, quia ad illarum specierum usum nihil attiisnet,corpusne mortale,an immortale informet anima. Cum igitur motrix potentia nullis egeat inditis instrumentis, iam nunc in actu movenD di prodire saltem pi ogressiue poterit, si propria est humatiae animae ,
quod ideo adiecimus, quia, ut Scotus in . distinet. 49. quaeli. i . animata uertit, ideo nunc animatorum corin pus sina plici motu non defert, sicuti in beatitudinis flatu delatura est , quia membra aequaliter a virtute motrice animae non possidentur. arta 3 'via , si usum acce- dendi iecedendique , anima intra corpus habeat, recte intelligitur, quo pacto in abscissi brachio esse desinat, aut in extremis pedibys,
homine iam moribun in . Recte item , qua ratione in partes nutria
menti semotas inferatur : nimiis rum, in priori euentu post unionis dissi Iutionem, praesentia quoque ais inlini aboletur propter localem ea
Lialemque abscessum ἀ in posteriori
498쪽
verb , post localem partialemque
abscessum ad nouam materiam, lul stantialis unio existit. Atque experimenta adeo urgere visa sunt Scali et ro pro Platone, ut nullum aliud ara umentum rem conficere putet, si
Quinta; Potentia motrix activa est, non passiua, ut probatior sententia tenet; rectius igitur animae inhaer bit, quam corpori, cum illa motum efficiat,ista recipiat. Non est tamen ob haec argumenta a communi Philosophorum sensu
recedendum .ium,quia in brutis animantibus motrix tentia corporis persectio est, a qua humanum compus decidera iniquum est .lum etiam, quia , qua ratione potentia eiusmodi, quae in beluis corporea est dicitur in anima residere,in eadem diceretur residere visus, audi tus, ceteratque facultates,tam internae,quam extern q;
quod, etsi paucis Nominalium probatum fuit, a vera tame Philosophia alienum est. Eadem porro argumeta falso sum
ponunt, animam motrice potentia
sibi propria uti posse naturaliter,
dum corpus informat, cum tamen per unionem religara sit, atque alteriuς veluti iuris existat, hoc est, totius hominis, ut proinde motum per se non exerceat, sed homo per illam. Vnde etiam , cum anima corpori r
unietur , ipsum per potentiam sibi propriam non mouebit, absque nouo Dei dono, ut probabilitet sentit Soarius ad quatitiones . tertiae pamtis,disputatione 48. sc tione quarta,. colligitque ex D. Thoma,alijsq. D ctoribus. Ad primum igitur argumentum dicito, unionem in causa esse ne mintus ab anima eliciatur, qui eius so- Iiussit, alioquin, si seipiam solam
mouere cum nulla necessitate cog retur motum coreori impertiret ,
iam ab eo incolumi , atque immoto recedere posset, quod nemo dicet. Ad seeundum, noeta antecedente, negandum est , quod in reliquo aris gumento adducitur. Ad tertium , concedendum est antecedens, quia A ea specierum infusio atque usus, naturales ammis non erunt: quo pacto fatemur etiam, posse illas corporibus, siue caducis, siue iam immortalibus mitas,motum proprium exercere,iIsdemque corporibus communicare; unde,quod ex Scoto affertur, potentiam motricem in hac vita membra pei secte non possidere pro nobis facit, ac verum est, licet unio in dissolubilis euadat, quoniam, ut B paulo ante diximus , potestas illa animae ad mouendum corpus per Peculiarem eiusdem animae motricem facultatem,nouo Dei dono vi tra re- unionem debet cotingere. Ad quam Solui. tum; non deesse exempla,qui biis intelligamus.animae euenire, quae ibidem recensentur. Etenim Deus in recori upta esse desinit, ne tamen vllam etiam partialem retractationem
subit; Christus item Dominus con-C sectaris speciebus fit denuo praesens, nec proinde locali motione etiam partiali ob id agitatur. Aliqua ergo simili ratione anima absq. vlla etiam partiali latione,&a membro abscisiaso aberit.& in alimenti materiam inferetur. Ad quintum, negetur consci Solui. quutio ; ceterae nam q. potentiae senti entes acti uae sunt, quae nihilominus corpori adhaerescunt.
Atque haec in gratiam sexti argu- AbsoIuis D menti primi articuli dicta sint. Cui resposioad
directores podentes assumptum ne- 6.are pringamus et motus enim localis ani- cipalemae liber est, virio ver5 subffantia- Iis omnino nati iratis,ideoqtie natura sua prior unde motus localis ess-cacitatem directam non habet erga illam , haud dissimili ratione, quamaturus scoriis per se abutero non egreditur, sed parentis nisu , pollea vero per se iam huc atque illuc mi-E grat. Quanquam in directam esseatiis tale habere poterit, veluti, cum quis sibi ferrum adigit. Et haec quidem ratio concIudit similiter,neque Angelum locali impulsu posse animam πιni tam avellere a corpore, quidquid nonnulli huius aetatis Theologi inficientu T. Septimum argumentirin postu- ωIut.nlat, an demortuorum animae ad via
499쪽
uos etiam regrediamur, cum eisque
colloquia misceant, aliave exteri
ra signa sui aduentus exhibeant Cui dubitationi paucis respondemuS ,
quanquam non raro huiusmodi animarum apparitiones somniantium Demor- sint deliram emaaut mali Daemonis, uuinum a- Praestigiatorumque ludi,ut D. Augum imas ali- stinus in libro de Cura pro mortuis, quado huc atque alibi docet , quin etiam pro cuire. animis , quandoque Angeli praeito sint, attamen ipsaemet huc venire a- liquando, a Deo aut iubentur boni
alicuius gratia,aut permittuntur Vexandi causa, more daemonum: quanquam posterius hoc minus probari possit . ut cum Diuo Chrysostomo latius disputat Abulensis in caput
octauum Matthaei , quaestione I 24. Itaque, siue hoc, siue illo filae res accidat , aduentare illas, sententia est grau: ssimorum Patrum, Austiistini,sstem Abu Gregorii , Eusebii, Theodoreii ,&
Iesiis in is . aliorum , Quos citat illustris Is Card. c. IIatth a Rober. Bellar. lib. 1. de Purgatorio, q. Is a. capite 8. tomo I. Addit tamen Diuus Sol. in A. Thomas I. pati. quaeli. 89. artic. 8. ad
art. . tandum , quatenus praeter statutam
a Deo legem huc per se veniat anima, Ginque legem syectasse diuina
oracula, di plerosuue Patrum, quinties animarum nullam poli abscessum a corpore e suis locis ad nos re- Cmeare mise contendunt , veluti libro A. Regum , capite xx. Iob a&alibi. Item Augustinus de Cura pro Doctora mortuis , capite ι 3. & r 9 Vii de non dimidi ii de mediocris orta est dubitatio inter apparitio Sacrae paranae Interpretes, an Deusne Samuc libro I. Regum , capite 28. Pradilis animae ctam Iegem abrogauerit, quo loco Regi Sau- anima defuncti Samuelis ad viueniali. tem Saulem dicitur aduentasse , aupotius imaginaria tantum osten. Elio fuerit apud Regem interius, vel etiam Angeli alicuius pro Samuelis anima subrogatio. Qua de re Diuiis Augustinus libro x. ad
Simplicianum , quaest. 3. & quaeliearum , quas ad Dulcitium composuit, & quaest. 27. in vetus nouum que Tellamentum : libro item a. de
Mirabit. Sacrae Scripturae, capite II.
λ Iustinus Martyr, quaest. 32. ad Geuintes,Iosephus libro 8. Antiquitatum, capit. I 4. Abulensis proximὰ citato loco Regum; quaest.28. Lyranus, de alii in eundem locum Rupertus lis et .super libros Regum, capite II. Vi elotia in Relestione de Magna, q. . quae quidem dissicultas, etsi olim a
que fuerit controuersa, nunc tamen,
postquam Ecclesiastici liber interca- Ecclesias linonicas scripturas habetur , mulio cicap. 6. 3 certiore it illius pars aflirmativa, ut obseruat D Thomas I. pari. quaest.
89.arti c. 3. ad 2. quandoquidcua capite ultimo praefati libri inter S muelis laudes conam zmoratur, prophetasse illum etiam post mortem. quod neque intelligi commode valet de alio prophetandi actu, qu mcum Sauli as paruit: neque ita proprie laudaretur, si cςmon aliquis pro Samuelis anima ad Saulem venis- Anima sao set; tametsi ex eodem textu colliga- muelis vetur, eum In vero corpore apparuis re appa-
se, de quo disceptate non est huius ruit Regi loci, neque instituti. Porro autena, si Sauli.
non qiι id gestum sit , sed quid fieri
potuerit,in Quiratur, certum eli,sp
ctata naturali conditione animarum Animae se- corpore vacantium , nullo miracu- paratς posio earum qua in lilΜ' hinc inde poste iunt cor-
comm Igrare,cis eqtie lolcriem exae- pora assuis re, aliave tractabili materia corpora merc. eis: agere , & m eis nunc hominem ponere.nunc , luam, si libeat utque
eo modo lui aduentus signa nobis exhibem. Est & alius animarum regressus Sentent a ad corpora informanda , id est, re- existi nansurrectio, de qua Theologi q. Sent. tium, antia libro e nam de Pythagorica palin- mas ito regenesia libro x. de An nia, capite I. quirere quali. 7.d: et una fuit. Illud tunicn cecias di. hac in re dubitabile est , an pecu-spositi liari tantum Dei lege cautum sit, IazS, ut iu- ne anima a proprio corpore semel forment. auulsa in alia sese inserat , quae in maternis v tetis passim praeparantur; an id communi naturae iure contingat; una .lcilicet, alii ma unum ta-
tum corpus, dispesitionesque respiciente ; videtur enim pars prioris Auctoribus adirmanda,qui quamlibet anima cuiuis corpusculo mitio
500쪽
numero eli Molina, extrema disput. I .pams . Soarius dileiit s. suae Met. sin. 6. quo loco addit, sic esse animam rationalem ad quamlibet dispositam materiam indifferentem , uti eil indifferens materia ad quamlibet formam. Iis concinit Toletus, Iibro I. de Anima,quaeli. I 8. nec non Henricus Gandauensis Qii lib. ι I. quaeli. I 4. dum altruit, humanam animam illabi posse in corpus,seque il- BIasubstantialiter copulare, quoties paratum aderit, qIianquam de proprio ac certo corpore tantum Henri- Animas cus Gand. disserat. At enim libro I. requirere Pliy:icorum .capite s. quaest. I I .ari lc. certas di- 4. ad . ad 6.&Iibro I. de Genetati spositio-- ne,capit. quaeli. ι3.ad Philosophiaenes ad in normam , ac doctrinam Artito telis formaticiis magis consentanea iudicatur pars ne verior pollerior 3 animas , videlicet, rati fetetia est. nales certa sibi corpora . ac disposi- Clioties vendicare. qtiae si desint, informandi munus ob re nequeant,
nisi vero, Dei absoluta potestate physicam normam suptrante, ut annotauit Fonseca lib. F. Met. I. quaest. I .
sest. 1. 8ζ 3. Solutio ex Ad extremum argumentum,quod tremiargu ex Aristotelis atque Averrois auth me.ui. ritate petebatur, dicendum, illum immobilitatis nomine intellexisse immortalitatems hunc motricem p tentiam ab intellectu,voluntateque non distinxisse realiter, sicque tradiis tam ab eo diuisionein adaequatam esse, futuram alioquin trimembrem,s in formati,ut vocant, sensu loque
poten tia motricis animarum separaraarum.
I .D.ibit. T TActenus ostedimus, potentiam II loco motricem animae separatae inesse, consequens nunc est,ut de illius actu, atq; termino disseramus, ubi nonnullae scitu dignae dubitatio- Opi aio ad nes se offeriint expl:cande Prima,an motu i in- cum Icanim corpus ve aliquod ciet,
prius impulsoria qualitate id prae- mediath
stet, an solo motu. Recentiores qui- impulsumdam arbitrantur,substantias separa- non requitas s quid immediate moueant loca- rens. liter, motu edere sine impulsu, quod Ut Marius nullam qualitatem educere valeam d. 3 . MN ex potet late iubiecti.Ceterum,si per taph. sest corpus a se immediate motum reli- 6.nu. 24.ua moueant, im elu, eo quhdab- Fiidamen.nt,opus esse, qui iam per immedi, tu trutum corpus educi poterit a corporibuS. Ita vero,aiunt, rem sese habere
insupernis lationibus,deferente, scilicet, intelligentia primum mobile solo motu,deindeq. in subiectos cPlos qualitatem impulsoriam per primum in ij ciente . non quidem Instarpbysicae causae illam producendo sed aetiuum ut aiunt passivis applica do. inae doctrina lic ulterius confise mari potest. Primo; quia, ut res aliis a Ratio. qua moueatur loco, sat est, si ipsum lationis motum subeat; cur enim alterari illam prius oportebit ali
quin dicat quispiam , neque Deum sine impultu mouere posse, quod est absurdum; quod si Deus absque illo possit, poterunt & reliquae separatae substantiae, cum ille mouendi ritus
tantam dignitatem prae se non serat, ut soli Deo debeat competere.Secuin 1. Ralici do: Anima, puncto contenta, moueri potest,tum a se ipsa, tum etiam ab D alio instantanee; impulsus autem ad succcssuum motum istum modo de-jeruire posse videtur; ergo in eo saltem lationis modo im ulla non erit opus. Tertio: Potentia motiva ad. 3 Rario.
modum naturalis est ir non ergo Impullum nunc spiritalem , nunc comporeum valet exprimere , quod tamen concedendum esset , si anima nunc se, nunc corpus aliquod impulsu cieret.
E Probanda tamen non videttiris, Resellitia perior lenientia I nam, si semel a dia 'mittamus, exerceri motum posse ab aliquo per se motore , absque vi Iaqualitatis impressions in rem per semotam, pronum erit, negare similem impressionein , etiam cum corpora alia aliis interiectis mouentur I qua enim ratione primu corpus motum