장음표시 사용
51쪽
De prima rerum Natura constantium Materia,
me varijs terra conditionibus d Cap. LS c v R s i s principalioribus capitibus eorum, quae attinent ad quaestiones simplices Materiae; explicanda modo se omino attinentia ad quaestirines compositas, de quibus vidistinctiuxagamus,relarendae sunt primo affecti es variae eius,& conditiones. Porphyrius in lib. de casi ibu , has esse inquitaLstimones Materis,ut sit incorpor vitae expers, insemis, permna litabilis ,infinita,impotens, rum non ens, imago molis, adipctitio substantiae fans,non in statuo similes. Vt autem diastinctili; conditiones Sassectiones eius intueamur, comparare ea debemus cum Brma: cum enim inuicem reserantur,&Materia noscatur perci, ολ am,per mutuam comparationem clarius refulgent: Forma est gradus Entis tu astane es premus, Materia infimuhea actus,haec potentia. Forma alteri inest,aliudque sibi s uia D m. Dinit, stateria subi jcitur & substernitur. Forma est persectio,& terminus,Materia id quod perficitur & terminatur. Forma opponitur priuationi,Materia est misia, & se uatur cum utrisque.Forma cum sit terminus generationis variatur, Materia seruatur eadem. Forma est contraria serm Materia nulli est contraria,sed campus in litis , &contrarietatum. Insuper quia Fotina est Actus,origo est essectionis, Materia potentiae & perpessionis,& ob id Forma valet mouere facultatem cognoscendi, eamque sormare,Materia nec moucre,nec Ermare valet, & propterea dicitur ignota, & sensum lagiens, cum tamen omne sensibile sit in Materia,ut dicitur in primo de C sto, & obiectum intellectus sit quiditas Materiata, quod propterea euenit, quia ctiam facultas, hominis cognoscens est cum corpore, & Materia iuncta. Insuper, Forma cut cornu copiae,bonum,& optabile, Materia semper est cornu inopiae,& tanquam stamina id optat & quaerit a quo perficiatur. Forma ita est pars corporis Physici, ut aliqua ratio-τα est ne sit totum,dicitur enim totum id quod res est, Materia contra, ita est pars ut aliqua ratione sit nihil,nil enim propriae naturae rei adest,antequam adueniat isma, ut dicitur in secundo Physic coniecit. Hinc etiam in secundo Physic.3 i. Materia dicitur pars, Forma vero compositio,& totum. Insuper, Forma & actus est vere unum , &vuius causa, ut dicitur in secundo de Anima contex.7. Materia vero est binarium,potestate multiplex,& multitudinis origo. Praeterea,Forma est finis, cuius gratia para . ta est Materia Ex adueris,Materia dicitur causa sine qua non ,necessaria pro fine, ordinataque in illum. Forma est dissaerentia contrahens, Materia vero tanquam genus quod contrat illuc.Formae non repugnat seorsiam a Materia seruari, ut patui de sciun clis istas, Materiae autem repugnat. Formae ibrmosum ordinum in Universo con- stituunt,
52쪽
stiniunt,interialia Brmis, pers distincti Ordinis obiacet; Cum adtentanateria huius sit conditioniq ,rire optimo ob priuationem ci iunctam redditur origo senisicillitatis,multitudinis,infiniti,interitus,viti,mali,turpitudinis,monstit,contis,ntiae easus&krtunae,obliuionis,&inscitiae,&hi competunt Materiar: quia ci3m se infurna eorum quae sunt,complicata est cum Privatione,&non ente,&propterea ut ex se est ens,ita est initium ortus, subiectum Ermae, Natura, &pars Compositi . ob non aesse uero eum ea iunctum,est origo senisinteritus,& malorum, & ob id Aristoti in r. Phys.8iasinit Materiam malam,turpem,& isminam ex ac ciati, noaaut perso
ut male putarunt, quioam a Privatione non secrcuerunt. i.
liaci 2Hateria seu nata per Fi
V M Materia sine sensu sentiti;&adulterina cognitione dieatur percupi, ut legitur in TimῬ, iure de ea quaeritiir, an sit apta per se intelligi Et quoniam esse aptum per se intelligi eotingit dupliciter, vel quia v leat suo Pliantasmate Mentem mouere,vel quia saltem mmqn Ri
ne cam valeat sormare,adeo ut iudicium Mentis in ea desinat,deuuaa se 'que notione est dubitatio. d re tres sunt opiniones,duae extremae,& vn media. opis e veteres putantes materiam primam esse uniuersam rerum est entiam esse actu ,etia
Putarunt cam posse mouere & Ermare Mentem: sed quoniam eorum sententia a Py Prima ν thagora, Platone, & Aristotele, inii diu explosa est,ideo ea neglecta,opiniones alias term Perpendamus.D.Thomas putat eam nissiti pacto esse aptam per se intelligi. Scotus se medium constituit; nquiens, eam non pose suo Phantasmate Mente , sed neunda propria notione illam formare, in quam desinat mulcium Montis. Cuius Semenua MD. Thontiri, rationibus ab eius asseclis confirmatis primo: Quod perse est , nati est per se 3. intelligi, Materia per se est, quare est nataper se intelligi , Minor patet ex praecodenti. bus. Maior ostenditur,quia res ut se habent adtae,ita ad cognitionem,ex a Metaphysicae. Hinciens statuitur obiectum Mentis. Praeteret,quod non est aptum per seintelli RSi,non cipitur in eorum Desinitionibin qua per se intelliguntur, non ehimul quod 1 est Ver se,pendet ex eo quod est ex accidenti: arMateria suinitur In Definitioni hiate. ΣTum natura constantimia, te per se intelliguntur, igitur ea quoque est apta persein,
telligi. Insuper,id de quo vera sunt praedicara,nata per se intelligi, est aptum persein, stelligi, de Materia vhra sunt lixe pit&lidatayquod sit ensi sit substantia,qus nata simi Perse intelligi quareta quoqtie debet iudicari talis. Praeter Materia suo propriose .mine denotatur,definitur,attinci ad scientias inspectrices, quae ei non competerent,
nisi csset apta per se intelligi. Demum, quod in Deo modo diuino includitur, na- stum est per se intelligi, nil enim in Deo est, quod per se intelligi non sit aptum, cum Deus sit eminentissime Metelli ibilis: M ted in Deo includiuir, cum id edat a non
gradu entis, & Deus incliadat uniuersam eius quod est lati dinem. Et addebat Sc tus in secundo Senten.distinctione duodecima Materiar in Dei Mente, Ideam respondere ι Idea enim vel est oblactum in esse cognito,vel ratio cognoscent, vel ratio perquam caetera imitati valente sentiam Dei inde to gradu,&quouis inodoxsurmis tur, se competit Materiae Idea. Confirmatur eadem sententia aue itate ara misti , aueretuis, in primo Phyi icorum, materiam secreta omi Erma pollinotione Prima intellii, quamuis cum dilucuJtate. Ex aduerso autem ratio, auestritas, &ςaeperientia oppositum nobis pateta iunt , nam quamuis concessi iv μμ pro pareb ris c petere actim p sentiae , & eiust quod est , illum tamen non iudico iniuersia esse talem ut valeat pthpria notione Brmare Mentem , quod ostendo , & qumniam ab omnibus Acadeaucis , & Peripateticis conceditur, Materiam non αsse Pars III. C aptam
53쪽
De prima Materia rerum naturat
aptam mouere Μmtem,quia hoc est c um Brinae, in eo solo versabor ut ostenda, quod non valeat per se propria notione mentem is are, adeo ut in eam per se desinat iudicium Mentis, Et primo: quod est proprium Brmae, non est tribuendum materiae , at ismare pruria notione mentem est proprium Brmae, quod ostendo: quia recipi in alio, terminare, de mare aliud, est rium tamae linc Mistoteles in tertio de Anima, conmc.seno,diat Mentem esse lotam Ermarum. Confirmatur, quia sicut sensus in secundo de Anima,dicit suscipere species sine Materia, ita lonis magis Mens, non Materiam, sed species dicitur recipere,cum magis a Materia abstrahat. Ideo M leses in temo de Anima 3 8.manifestans quomodo Anima fiat omnia n. quit,Non Iapis in Anima est,sed eius Brma, ideo Mens dicitur species specierum, &sensus species sensibilium, ut manus organum organorum, conspicuε Aristo. λ a non materiam ait formare Mentem. Hic actus ad sermam pertinens icitur ratio intelligendi de cognoscendi,&quidditas materiata constituitur Ierse obitatium Men . tis. Praeterea,Aristor.in contex.nono,teriij de Anima,loquens de aptis intelligi a Mente, numerat carnem,& esie carnis,compositum scilicet & .rmam, non autem numerat Materiam. Insuper, in tertio Physicorum cap .de infinito, infinitum dicitur secundum se ignotum, at Materia est quoddam indefinitum, termino carens, de origo infiniti, quare ne dum ex se est ignota,versim insuper est origo inscitiae caeterorum.PN-
terra,cognoscere aliquid per te, est cognoscere quid est, quare vi res se habet ad quid est, ita putandum est se linere ad cognitionem: Materia non est pars,sed vehiculum ipsius quid est,ut asseritur in calce secundi Physici quare ea non est apta per se intelligi, sed esse vehiculum sarmarum, quae per se intelligi aptae sunt.Praeterea Plato in Ti-mrode Academici omnes, inficiantur materiam per se intelligi , Platonem sequitur Aristoteles,qui nunquam dixit eam intulisi per se, sed vel esse ignotam , vel intelligi per negationem, vel per Analogiam Graeci interpretes id ipsum affirmam: de qua uis T istius asseruerit Materiai osseapprastiendi notione prima seorsum ab Omni relatione, non ob id ducteam ita per intelligi, ut notione propria valeat istinare mentem ed solam quatenus per praedicata nonnulla communia ius sunt ab uno, circumscribi valet. Praeterea id quod dicitur a Scoto, quod Materiae in Dei mentelaea proria respondeat, vatim non puto: nam Ideae nomen denotat speciem, quae Erma est. Hinc Plato inagnus Hearum inertor & propugnator, & cum eo Academici omnes, non Materiae, sed solum Brinae approbarunt Ideas, de Aristoteles quoque in et .Physicor. 28 .laeam redegit ad formam inquiens Ormam,de exemplar constititere unum genus causae.Et confirmat quia Idea est quid completum, de definiatum, solim periret dein specie constitutae competens, qualis non est Materia. D nium Ideae sunt vere intelligibilia , Materia autem a Platone soliun adulterina noti ιia vix percipi dicitur.
Refilurio dis dratis, o Miseria su via per se intelligi. Cap. I M.
R o exam resolut e pro sitae difficultatis, praenoscendi sunt m di , quibus Materia ccisoscitur: qui hunc in modum rediguntur in ordinem. Materia cog chur vel per negationem, ut dicitur in decumo Metaphysicae vi moquario, vel perpositionem dc aifirmati nem, qui secundus modus vel ei competit sine relatione, vel cum relatione r si sine vel id ni per priora, vel per posteriora , per priora principia nosci non potest, eum sit simplex , di principium primum, solum id fieri potest per praedicata communia , dcis te dic o quod sit Ens vel Substantia. Si hoscitur per pri
54쪽
posteriora, ea vel sunt composita veli'perationes , si composita, noscitur μ eorum Per post
resolutionem, si fuerint operationes, Transmutatio dicitur nos ducere in notitiam Gra c-Materiae. Si vero noscitur per relationem,ea vel est pura & simplex relatio , sic mat ρου ἔψ .ria noscitur per Ermam ad quam refertur : Si vero non fuerit limplex relatio, sed simi ido plurium rationum,tunc nosti dicitur per Analogiam, quae An vim ex v xijsficipi potest,uteit Ibeo, ex silua, cinatre,ex flamina, Protheo,&s il uspi uom ;serim tamen & aptissim ξ sumitur ex arte constantibus, ut patefecit Arthims inpri v.f Oia moPhysicorum 69. Ex his colligo varios esse modos quibus materia an in ogn risci Ili super pro resolutione diruuliatis duas proiso Conolusiones. R in a- concrus. I.
recta cognitione incomplexa no est apta per se intelligi,nec ita,ut mouet valeat, nec ita,ut valeat Ermate Mentem,terminando actum intelluendioAltera est,Materia co-αgnitione complexa nedum manifestari potest per praedicata relata , vethmetiam perabsbluta, di endo qu6d sit ens, ct substantia, & hoc indicauit Tiam istius In sua dignes iis , ut dixi in praecedentibus. 'Prima akertio consplana est pet dicta in calce 'praecedenta cap., eam se uenter approbauit Auermes,de praesertim in primo Phyncorum 6ς.in ia.Metaphysicae, i .& alibi, Nec dissicile est rationes aduersas diluere. - hes ad Dicebatur primis,Materiam esse aptam per se intelligi,cum mperse ens. Respondeo; uersae. per se natu intelligi,duplex esse,Vel per te,hoc est,per praedicata absoluta, ei per se c5 solutis r. Petentia,non per aliud,& ita concedo Materiam nostin hoc ostellit ratio, Vel per se, quia valeat sermare mentem,&esse per se terminum actu intelligendi,& ita nego Nateriam per se intelligi.At addebat ui ,ut res se habet ad esse,ita ad cognitione.Concedo: Materia est ens obsolutum de per se,ideo per praedicata absoluta cognoscitur, at non est ens qui sit actus sermalis, ideo non potest nosci eo cognitionis genere, qui huiusmodi actui congruit,est ens cui repugnat existere seorstim ab actu & λrma, ideo Erepugnat ita nosci. Dicebatur secundo,quod non est aptum per se intelligi n a cipitur in eorum definitione,quae per se intelligi apta sunt.Respondeo,in eis non accipi ut principale & primo declarans, sed ut iunctum cum eo; ideo inquit Arist.in secu-vio Physicorum conte.viti. Materiam accipi in Definitione, tanquam vehiculum D finitionis. Addebatur, materiam suo nomine denotari, definiri, ingredi scientias. Respondeo, haec ei competere modo illi consentaneo & iam explicato . Praeterea, etiam inane, & infinitum denotantur nomine, definiuntur, & considerantur in scienia Diat. 2 riis, cum tamen non sint. Insuper dicebatur: omne, quod includitur in Dei mente,
est aptum per se intelligi.Respondeo, esse aptum per se intelligi, ut in ea includitur, in ea autem sunt Materiata sine Matetia,Contraria sine oppositione,Mortalia modo suis Diuino, inchoata cum perrectionen demtim secundum eminentiam, non autem in aliorum. Dei Mente locum habet distincta Materiae Idea, ut patefeci. At dicet aliquis, cum Materia noscatur per praedicata absoluta, & ea snt apta per se intelligi,est nec e eetiam Materia sit apta intelligi per se. Respondeo, ea praedicata absoluta, non suntvniuocao ob id non sunt natura una in cunctis eadem, sed sunt ab uno, quorum conditio propria in cutietis est varia, & in talibus primo apprae hendimus principale,&per illud cum quadam translatione cognoscimus alia,& propterea nec Ens, nec Substantia sunt toto genere nata per se intelligi, &cognitioni absolutae materiae semia sper antecedit cognitio aliqua b i. ' cum relatione,ob quam
55쪽
De Prima Materia rerum naturai., Materiapera uuam Dei potentiam eat seruari seorsum a Forma' cl. IIII.
, T distincte percipiamus attin vi ad propositam dissicuitatςpi, Wgno
scendum est, hac re ex Senipula Arist. nullam esse dubita nem: imst enim solum nouit modum operandi Dei per MIermedias secundasii musas,& per naturam, de quo omnes consessu G pon posse in tuta 1 seorsum 4serma existere,&struati:non autem nouit modum Miterun ne forma. operandi Icisolutum,de quo recte Theologi inci aiunt,quae potest tacere Deus per cau
tentiam: Si vero eain non includit, intcrendum cru mr.abs h in mi tessam id posse fieri,&de hoc solum, per principia Peripatetica dis pyigre valemus, an iochidat contradictionem,uci neὸ Qua de re duae sunt opiniones, ita Th0 existimat id include-D. O reco tradictionein:Sc Rus vero ob actu in enti taliuana qMui tribuit,id renui se bid asserit pςr absoluta Dei potetiam posset eruariscorsu matbrm i no qua opini evariae & hae praesertim possunt .is surri rationes. Et primo: Magi silenta idqnti Substantia de suo Subiecto,quam maturia ex forma; sed e3 in Summento Alt uaseruantur sine Subiecto,quare de Materia sine i 0rma.Accidentia inagis pendulit Ruthyca sidentis esse est alteri inhaerere,iu innuper tuta sunt pincriora Sullii ruta.Confirmatur: quia absolutum d :st incitum N prius alio, p*yςst sine colurouersia seruari seorsum 3 ab eo, materia comparata cum Hrma est huiuimodi ι Insuper,quousun is Dcus vii, cit per intς ςdias caulas secundas, potettoeficere sine eis , duni non sunt cilentia his.1 lius; at forma est causa secunda,quae non est cilciatu Maxeriae,quare&c. Prsier ,-bolata sorma a. lateria,cui altera non succedat,vel Maxeri4 inyci it,vel seruatur,1R,psudicendu qd intereat,quia est aeterna,& p lamna, quia si interiret, vel transirctio nihil,vel in aliquid,non in . liquid, tuta est simplex, si in nihil, lioc ficii non potcst P naturam,sed solum per absolutam Dei potentiam, & nos supponimus Deu velle lima- , m Materia: si alterum eligis, id est qJ volum ui Praeterea,quod Deus sine medio valeta N,ςIiam sine medio valet seruare, sine in tarmedia forma creauit materi , qu/m 6 sine ea valet illam seruare.les upex,quaecunq; ex accidςnti conneruantur valent sus nit Materia de s ma nectutur ex accidetivis ostedo: nam ' tibi exposcunt genus aliquod ,etjain exposcunt ipccivm R definitum indiuiduum, at Materia nullam sibi definita forma ei poscit,quare necio; ma.Cδ.d ac tingentvr ις h t m singulari , comtingentex vi se liet ad sp i ct isqus eoru, his vkl similib.rgxionit, . cuius in a . bunud. I 3.q.2.asserua absoluta Dei potevtii gem steriam fer ari siue torma; Ejusdem Philopo. opinionis visu pii tuisse Hailoponus,qui exmoens coni. 1 3 primi Physicanquit,
qua Materia nunquam sit sine stirma,in ea est natura prior,*m Materia sublata, a fertur thrma, non vice versa, valemus.n. ghasime sec ue torma a Materia & in
telligere ea subsistere cli no egeat Subiecto vi sit, tormρ aut que cogitatione pol P se
subsistere,& esse sine materia:& si particulares res Deus produxit,constat, qδ tunc p-AIexdderi existebat Subicctu.Idipsum quoq; videtur asserere Ale.in j.de Aia c. a. Ex aduerso in sententia actus psentis materis,no videtur tali mometi,ut ob illumaterigno aduersetur seruari sine ibrma,& qJ id cotrouersia includat,ondo,& primo,seruari seorstin ab altero, est illud actu existere sine altero,actu aut existere est munus Erms, & icludit Ermale actu.Propterea Ruer. a. Phy. I a.& 3.Cςli zy.dixit Si Materia existeret sine Erma, qε no est actu ,esset actu, Est instatia de Usto,qε est corpus simplex,& subsistes.Soluitur, gacrii Materia varia eli,na est Materia actu, proportione rudcns Elemctis copositis, in
56쪽
in Cario enim inueniuntur iuncta,quae inmortalibus sunt Euneta. Pia terea, si Ma. - Ο . teria eicitaret seorsumat serma Pea esset narura aliqua absoluta& completa definitae speciei , & non esset: osset quic- , quia quae in uniuesso subsistunt, iunt indiuidua alicinus species rar teria eum si spotestate, est soliun inchoatio quaedam' ,& noncst quid,nec quale,nec qumum, cinutamen omne quod in uniuerso est aptum seo tum existere,dquid earum lita uetera ,rimc Materiaesset, de no esset Materia: esset quidem per asserentes ea seruarimon esset asti luia ut inquit Auerati8. yctat es 3 materia esset immunis ab omni forma,non posset esse Subiectu motus& mutationis,
retur seorsum a Qrnaa,ea esset in seco no essesnon esiet,quia mole careret: esset autem,quia quod generatur ex ea,in loco est.Insuper,ea esset extensa,& non extensa:es sset extens quia ut legitur in Φ. Phyci 1.Materia est cillitio & cxtensio qu dani,distinctaa magnitudin quae superseis & terminis circumscribitur in mane qsdam Aeelicitur ex eodem AEna ora 8 t. Ex aduerso non esset extensamula non esset quanta,&.ita darαur interuallum,unx interuato,dimensio, sine dim* ς, tanquam stparabile vaeuuintadeo inquit Arist inprimis de inru&inresstu φ dati
cuius haec sunt extrem ni trita est,quae sine aise unoe non valet exilicre neque es nina.Et re vera imaginari no valeo, quid nataee MN Mat a seorsit mi' ibrina ,α quomodo existaei. Hinc inter miracula Dei' unquam hoc tigitur,ve latuitamsne fori seruauerit: Quae iuramen absolutaveritas Deusitat cui me sit, io. s. iiii
Rτro as Fibus ostendebatur in minis effiessi asotiati, faciledicinantur. Dicebatur primo, Accidentia ingis pendere eksulsi solatis pristantia. Respondeo,ea magis pendere secundum 'esiae absinthi arnon Gura. secundum actum existendi,quiest proprias formae Insuper,accidentia. ' 'pendentri substantia in genere materi non ibrinae, Deus potest sup- . plere sua potentia munera Materia at non Ermae,cum hoc fieri nequeat sine controuersia At addebatur,quod accidentis esse est alteri inhaerere. Respondeo,debere inhaerere alteri quo nucelsario eget, nisi aliud eminentiori virtute suppleat attinentia ad H,seruando accidentia sine Subieeto,quibus per se competit, ut sint apta alicti inlis . rete. Addebatur absolutum & prius polle sine altero seruari, quod non attinet ad essentiam eiu .Respondeo,materiam considerari posse & secundum elle absolute,& se Diluamrdi: eundum actum Giendi,su ima consideratione est prior, altera est posterior forma, ideo non παλrma vi sit,sed ut actu existatalis addo non semper unum absolutum di modo aliquo prius, posseseruari sine alio,nam animal sine aliqua elius specien species sine aliquo indiuiduo servari non potest i de ut repugnat dari genus sine aliqua seecie,ita repugnae actu existero Materiam, quae dicit genus,sine formaqnges eius species. Addebatur ablata soram a Materia cui altera non su edat,vel Materia seruatur, vel ne. Respondeo, hanc rationem petere in principio nam hoe est id, de quo est dubitatio,an possit isma aboler cui altera non succedat At dices,sinna per Dei potentiam potest in nihilum redigi, ut ex nihilo potest creari . Respondeo redigeressimam in nihilum,est una quoqueri nihilum redigere Materiam eius, quod diuinae
potentiae non aduersatur tenim concreata fuit materia cum irma,ita una in iiihilssredigi potcst. Addebatur id quod Deus sine medio valet creare,etia sine medio valet seruare.Respondeo,sine medio Deus constituit esse Materiae, at per mediam λrmam ei tribuit,ut actu existat in uniuerso.Dicebatur,Materiam cum strina ex accidenti ne φα Riideo,in rone includi deceptione a sciuo ad coniuncta,non.n.sequitur, Locus λ
57쪽
De Prima Materia reruria naturai.
potest esse sine e desilii corpore.& sine illo, igitur absolute sine coqMne,nam remam exsisseere is in comingit is teri vel definite, vel indefurite sumptiun, nis exposcit-desinui: sumptant, sed indoinue, vesuti etiam species ut sic in Vohaeris, non aliquod definituor particularcamn tame particulata aliquod exposcat inde te sumptum. Aiserebatur immitia Philop. quam ego missam iacio, quia multa dicis de prima intutia.& praesinim in disputationibus conua cluna, quae ego valdi: dubia iudico, ne dicam filia. t si
V M. principale latet,ea quoque obscura tint ,. quae cum eo nectunturi Quaeri de Materia solet an sit ina,ves multipleme& ti est una, quo ,
sit uni Dubitatio est de triaruria primarerum natura costamnam. Quadetu opimones varii uitMOnulli enim sputatu ni vis erus iij uni, - 1 nonnullissures una.Im umoras 1 dixere Dein ratus Leucippus, re Epicurus,qui Materiamputariis innumeras Athonios. Similiter Ma NorasMut M AMY.D. teriain dirit numeraminia similium paritum, in Ilaoconiiue incius a,plures & fiasa. nitas existiι nauit. Empedoclis, i quatuor corporea Elementadixit Materiam rerii. inis Em Similiter Parmenides constituens incm & Tcirain, una asscrucre . Hesiodus , qui
dum itus N, ita 'jain specie,ci genere distinctis, materia unim est principi om Omotum dς-m PGedlagmentorum, ut asseritur in ia. Mutapbvsicae.Praeterca, si omnia eiici in Maturis,lunc ex quouis posset fieri quodvis, quod falsum assunt Arist.in primo piis disp. M is sontra Anaxagoram. His de similibus rationibus poliet aliquis iiii ιδ i,m turi; m non que unam. Ex aduerso Arist.in primo Phys s o.Materiam alle
58쪽
quia pro permutatione requestur Subici tum aliquod manens idem sub utroque reclmiuo.Insuper si Materis mortalium estent multar,vel estent subordinatae, It utinet et . penitiis: silabordinata cannisurdo exposcit unum primam:Si distin 'penittis mula laevum esse absolute prima se tibi uinin aliquo gonem Confirmatur iqitrio insi σdistinctio est per actum formam,Materia autem potestasin. 'minea, Dp m Mάteriat essent plures eleuacta ex rauis earum gigni possent,vel quaedam fide vita i . 6
ex altera fierem; ti prinui tunc altera erit redundan&;si alteriam eliSis, ri , Deerit coavnune principium. Insuper ψ rise habet de prima contraxietate arati diste ad 7 . rubri, Materiam , ita de Materia se habere putandum cst, oin is enim, prima oontiussinas . y Subiectum unum exposcit . contrarietas prima,in qimmererem rediguntur,1 maiest, serma&priuatisi quare etiam: mma Materia iudicanda est' una. Denalim, lelaber,
de piamo agetae,ita , primo wiente putandum est se hab-Yprimu age u in in quo eunta ruuntur ineludiactu, hoc est virtute pro lutei dii, quare seniliser δmum patiens statui debet unum, in quo cuncta sint potestate: ideo Stoici di Misaeligi
haec duo dixere prima principia rerum, Materiam,& Duum.
Restitio ae custatis per varias Druinctiones, es Concim
VM quaeritur,an Materia primamortalium iraturae statium sit vivi pirnoscendu,quod: Vnum multiplicii citvsurparur. Nam primo datur ;Vnsi numero, Ipecie, genete, G Analogia,ut legitur in s .Metaphysicp. Insuper Vnum numero etiam est inultiplex,& prssertim triplex.Primo pernegationem,quia non fit numero multiplicatu in. Scciiiido per priuationem,quia sit priuatiana diructione secundum numetum.Tertio, per allirmati . mero malit nem/c hoc est duplex,uel per denominationem,quod competit compolito, ut insat pis est unus numero, vel ut unum contra distinguitura quavis multiplicatione &distin .ctione,& hoc est duplex, vel amr,ut forma,vel potestate, ut ait Auer. r a. Metaphysicae m. I t.His prarassumptri pluetiani disticultatem septem Conclusionibus dissoluendam puto.Prima est,si conrularatur Vnum miniuro ocitu & per denominationem,ma s0- cta teria nec um,nec multiplex est taenim v nuis est eompositum, quod per sermam ess G .ahi. numero & actu unu. Haecineriis est Aristan primo Phys. 69. dicentis,Materia non ita Prima. unum Principium est, nec mi ens, vitioc aliquid, nempe compositum. Secunda aD sertio est, si Materia consideratur prima notione, per pudicata absoluta Si per ea,
qus illi competunt seorsum a relatione,Materia ea Vna per aflirmationem,&peest, RSumendo unum ut conuertitur cum Ente.Ηεc assertio conspicua est per diri yilli inltio quarti Metaphyia acinam Materia cum per se sit ens,de substantia, per se quoque
aiudiearita l. Tertia assertio,ii materia consideratur cum relatione ad decein νPredicamenta,quia nil eorum est,etiaim est una per negarionem,quatenus est expuri imalii tudinis&varietatis pendentis eκλrmis decem Praedicamentoru. Quartassistio,st Materia consideratur cum tisatione,de eum communi priuatione & positiae, ea ' in una pre priuationem quarenus est priuata varietate irmarum, quas aptare recispere:&lam: est illa Vnim, similis unitati generis,ut dixit Arist secundo Metaph sicet,
coni.7. ita.n. tentia tanquam genus, reseriur ad genus materiaturum is arum. , Quinta assertio est,si Materia consideratur extrinsecus cum superadditis relationibus, tot sunt Materiae,quot krmae ad quas refertur:& quia primo resertur ad quatuor Brmas Eleinentorum,ideo Arist. 3. li 37.dixit,quadruplicem esse Materiam primam. Et in primo de ortu & interitu,cont. χρ aisseruit, Materiam esse numero unam, ratione non eandem.Sexta assertio, dum Materia consideratur ut ismarum varietate or- 6
59쪽
i De Prima 4 fateria retiam naturai.
nem,quoniam eis ollim com ut raper, Animam in tui cum alip ikaxina habet, vel eo caret,ita solum in anima repsitur,ita tamen,ut non repugnet naturae &conditioni eius.
L cIn AT A veritate, facile est,rariones aduersias idissie
agendum non satis esse unum. Respon-uagens primum esse unum, proximuin veru multiplex,ut etiam Malcri Insuper agens respondet potentiae Materiae, quae multis plex est,ideo proxima agentia sunt multa. His accedit , quod maior competit distri. erio agenti quia eiu ma,&adius,quam patienti.Inferiatur,si materia esset manu 3 nrem,omnia ellant unum numero. Respondeo tum sequiquia dum dicimus Vnum num*o id este,cuius materia est una. Denotatur. materia proxima praedita accidenti bus propriis indiuiduorum,quorum collectio in alio eadem non reperitur. Addinaqxur vuum numero,non clIe originem multitudinis, nec posse in mestis numero distia ctis reperiri Dicendum cum Averroe duodecimo Metaphnicae,com.decimoquario. id esse verum de uno numero actu,non de eo quod potestate est ,& est unum per ne - rationem&priuationem,quod etiam valetesselongo multitudinis , ob multiplicem
lacuitatem, varias Brmas.Inferebatur,itam quouis, posset fieri quodvis. Respon 6 deo,id c*ntingere non proxime,sed E longinquo,non per unam, sed per multastrans. mutariq* - ξη declaratis colligo primo, matariam esse unam, Materiam esse Noua raria Dpli m, & eam nec unam nec multiplicem esse.Colligo secundo, Materiam esse una tar ex genere, ut asserit Arimieles secundo Metaphysicae conti septimo, quod verum. estι dictis. 3 quatenus materia est simillima generi, differt tamen a genere , ut declarauit Alexane der,secundo naturalium quaest. capit.vigesimosexto cum eo Auerroes duodecimo Metaphysicae,duodecimoquarto.Colliso terii materiam non uno,sed multis modi
pota dici unam numero. H. I ilia i . . re,
60쪽
UM materia ex se silens,&substantia,ture de ea quaeritur visit ira, vel malaiormosa,vel desermis Plotinus uni cum Stoicis & Manichsis Potisur. asseruit materiam esse eadem cum priuatione,& ex se malamadeci use 'tigruerunt relati Philosbphi duo esse prima rerum principia, tanqua duos exercituum duces. Deum S materiam, bonum,& malum, ex quorum mutua pugna variae prodirent victoriae,& iuperante Deo effunderentur bon incente InateriaμRuerent mala,quam pugnam discere Mundo cosua,de qua loquitur Philoponus in disp.contra Proclum,Simplicius in epictetum cap. 3 2.D.Thomas 3 contra Geui.c. I 3.Auermes 3. disp. contra Alga. in sol. I a. diibij. Quae sententia partim falsa, partim vera estistia quidem, tum quia materia ex Deo pendet , noli autem est principium absolute primum,contradillinctum a Deo,tum insuper quia ea non est ipsum malum,sedita accidenti mala est,nempe ob adnexam priuationem,tum demum, quia materia ut ex aceidenti est mala,ita etiam ex accidenti est causa malorum.Vera ad Omodo autem quatenus mala prodeuntex imbecillitate materiae-ex permixtione eius cunon Enae,siue cum priuatione,& indeprodeunt monstra, imbecillitates enium,inte. ritus, & similia.Cum enim non valeat exacte accipere ordinem, prudeuntem ex superisprincipi,, est origo inordinationis,& mali. Propterea pro resolutione propositae Resolutis . dissiculistis an materia sit bona vel mala, accipi edu est bonum esse quadruplex,Meta 3οηκm quώphysicum, Physicum oraten Diuinu.Materia non est bona bono diuino,huiusmo. Φροις di enim est Fides, Spes, & Charitas. Non bono morali, id enim vel virtus est, vel ex ea produ. Si loquimur de bono Physico, huiusmodi est forma, & perfectio compositorum per naturam,de quo bono loquendo,Forma est principale bonuo est bonum secundum forma,materia est bona ex accidenti,quatenus est praedita Erma,ex se autem nec bona est secundum formam,nec mala,est tamen bona secundarid,quia utilis est & necessaria pro constitutione conapqiiLDemlim si loquimur de bono Metaphysico,quod reciprocatur cum eo quod est,quia materia ex se est en & substantia ex se etiam bona est,&vtest infima in ordine eorum quae sunt,ita est infima in ordine bonorum.Vercin instabit aliquiqOmne includens conditionem boni, includit eondi- IUotis. tionem finis,malaia non includit conditionem finis,quia finis est forma,ut dicitur in secundo Physicorurn, quare nec boni.Respondeo,finem esse duplicem,unum princia Glutio. palem,& huiusmodi est isma;alterum non principalem,sed ordinatum in principalem,& huiusmodi sunt requisita pro fine, quae optantur pro fine principali, de omne quod optatur, quatenus optatur, obtinet conditionem finis, & id quod optatur ob aliud,includit conditionem eius boni,quod utile dicitur Et progrediendo per notio. co siser
nes materae, diccndum est, materiam in prima notione consideratam per praedicata absoluta,esse per se bonam,ut bonum reciprocatur cum ente: Consideratam cu negatione decem Praedicamentorum,non esse bonam secundum Hrmam: Consideratam tertio, cum priuatione,esse malam ex accidenti nempe ob priuationem: Demum consideratam cum Hrma,esse bonam ex accidenti,ex se vero esse utilem & necessariam. Et quoniam materia partim estens, partim non ens, ob priuatisiem , ut estens, est causa boni, & constitutionis compositorum: ut vero non ens,est oriago detrimenti & malorum, quae tamen mala per Dei prou, dentiam diriguntur in bonum, veluti interitus in ortum rerum .Ex his quoque pater tuo modo materia iudicari do. beat larmosa,&desermis.