장음표시 사용
161쪽
III. Caussa o benssciariae, atque adeo etiam iurispatronatus, quippe quas vel spirituales, vel propct spirituales, iure ordinario ad ecclesiasticum perisii uel tribunal i) iure, inquam ordinario, namque, uti sapienter monet Benedi eius XIV. ibidem n. q. quaedam ex huiusi nodi caussis, vel ex privile io apostolico, vel ex diuturna consuetudino iudici lateo diiudicandae rogo*vantur. Et sane I , utriusque Siciliae Rex nonnulla in utroque R Ρgno eonfert beneficia. A, Caussae possessionis etiam beneficiorum per urna turis balao vi capitulorum Regni in S. R. consilio, iudicio, ut aiulat, summariissimo definiuntur. 3 , Controversia o haud raro exoriri soli lao , num sci-lleel bullis pontificiis, per quas beneficia eonseruntur impartiendum sit pla. citum regium , an non , in curia capellani maioris , et Regia Camera ex consuetudine ὁiseuliuntur. IV. Praeterea novissimum coneordalum x74. I. tria excipit iurispatronatus genera, nimirum regii, laudatis, et de universi late honorum. Et re quidem vera I, regii patronalus iura quod speetai, Principes iam indo a pri-
Pro maiori tamen cauleia, ea , quae infra sequuntur, declaramns, videlicet non posse nec debere praedictum iudidem sese ingerere in caussis, in quibus agitur dooxecutione litterarum Apostolicarum, etiam super collatione quora meunque beneficiorum saecularium , vel regularium, pro quarum executione certi sunt dati executores, si fuerit quoquomodo roclamatum, ol de illato gravamine, vel excessu dicium, in ne idem iudex in hisce caussis in omnibus , et per omnia, ut supra de aliis dictum, declamatum est procedat.
5. 29. De aubdeIeyalia a ludise eeelegiarilao deputandis Deputare etiam non poterit sub legalos , in dioecesibus praedicti Regni commorantes , multoque minus eis concedere exemptionem a iurisdictione suorum Omdinariorum, praeterquam unum , qui lamen occlesiastieus sit , in quaeumque Episcoporum residentia, ei in praecipuis aliis Regni civitatibus , ut sunt Drepanum , Therme, Mile, et Masara, seu Augusta; vulgo Trapani, Termini, Mela o, et δε-
g. 3o. De Iisteria patentibus eaeemptionis Praeterea nemini concedi poterunt litterae patentes exomplionis a Iurisdielion sui Ordinarii ex titulo inserviendi euriae, vel tribunali ipsius iudicis delagati; ex optis tantum ministris , el ossicialibus necessariis: qui tamen in toto Regno non sint ultra quinquaginta , praetor eos , qui praecipuis primae , secundae , et tertiae instantiae ecclesiasticis curiis Panormi inserviunt.
g. 31. De Haeiplina eι observantia Reyularium Nullatenus quoque idem iudex ecclesiasueus nee in prima instantia, nee in gra- Duili reo by Cooste
162쪽
seis temporibus plura sibi, vel sundationis, vel dotalionis nomino eiusmodi iura vindicasse prudite demonstrat Gagli ardus ij. Quare non modo istiusmodi beneficia Ilex eo D seri, verum et quoli 's eo utroversiae exoriantur ,
quae ad eadem bene seia spectare videntur, Regis iussu aeque in pelitorio, ac in possossorio in Curia Capellani maioris , et regali Camera s. Claraodi seu liuntur.
Al a. Iura patronatus seud alia , et de universi tale bonorum , in iis dun taxat eaussis ad iudicem laicum pertinent, quibus vel de patronatu agatur, scilicet num sit laudo adnexus , an non , vel de ipsa bonorum universilain te, eiusque legitimo herede, cui non nisi simul, et honorum possessionem, et palponatum adipisci licet. 3. Reliquae eosdem hosce patronalus spectantes eontroversiae , ne ad forum laicum portrahantur, provide sanxit Caroliis Borbonius regio rescripto 26. Octobris an . I 737. apud Gagli ardum ibid. n. 5. 4. Legata pia , capellaniae mere lateales , et beneficia pro sana , scilicet quae sine ullo Episcopi consensu , et primitus eonstituta sunt, et postea alaicis patronis conserri consuevero, beneficiariis sori ecclesiastici caussis ad censenda non sunt. Quaro in his iudex laicus iam in petitorio, quam in possessorio iure coguoseel. Fori duntaxat episcopalis ius est capellanos ad 1 Ibid. iit. VII. g. R R.
du appellationis, aut per modum provisionis, sese ingerat in quomodolibet coneer. non libus disciplinam. et observantiam regularem personarum utriusque sexus; di. stributionem ossiciorum; collationem regularium in uno, aut altero monasterio, aut conventu, ordinationes circa chorum, ot alloculorium monialium , earumque clausuram; designationes cellarum , aliaque similia , sed in his omnibus procedatur ab iis, ad quos perlinei, iuxta sacros eanones, statuta singulorum ordinum, et apost Ii eas constitutiones.
g. M. De praesidibus capitulorium, et evperioribui, atque incialibus
in monallertia Caveat similiter, ne depulet praesides capitulorum, superiores , vel abbatissas , Vicarios, vel vicarias, vel qualescunque officiales in monasteriis, vel domibus regularibus utriusque sexus ex quocumque litulo, vel colore, sive inconvenientium . sivo dissidiorum, si v discrepantiae suffragiorum, etiam per viam actuum pro isto natium ; sed omnino liberae remaneant iuxta sacrorum canonum praescriptum , et ipsorum ordinum regularium statuta , electiones, et deputationes omnium Praelatorum, ei ossiciorum. g. 33. De magistria, praelaetoribus et rectoridiua aludiorum Itidem nequeat , etiam per modum provisionis, d putare magistros, lectores, rectores studiorum , neque in possessione munerum , vel ossiciorum confirmare eos , qui finito tempore a constitutionibus suorum ordinum praescripto, de boni illa dimittere, vel qui remoti a legitimis superioribus fuerint. In caussis autem inter regulares, vere contentiosis, et in quibus esse potest de iure locus appellationi, cxple-lo cursu iudicii in unoquoquo ordine rPgulari, a suis constitutionibus praefinito, si succumbentes prosequi intendant; tune caussae ad praedictum iudicem occlesiasii- um devolvantur , qui procedere teneatur, servatis in omnibus , ei per omnia iis , quae supra, quoad alias caussas statuta sunt, ita lamen, ut in caussis nulli talis pro .
163쪽
missas celebrandas, aliaque gpiritualia iisdem Bd noxa munIa o Munda comis pellere ex Panormitano in caput Ioannes de D3ωmeutia Nu m. 7. , euius sententia usu recepta est. De cau3sis funerariis V. Caussa o su nerarias partim ad forum ecclesiasticum, partim ad saecularo spectant Satis ostensum est, ecclesia Sticae Sepulturas politiam constituere, olim Episeoporuiu proprium munus sui Sso I). At iuro novo occlesiasti ei quidem i uris est, quibusna in indulgenda , vel deneganda ecclesiastica Sepultura sit, decernere, controversias do Plectione Sepulturao exorientes desin iro , lempus efferendis, humandisque fidelium cadaveribus do. signare, ac demum do usu Crucis parochialis, de abusionibus, quae hoe in capite n elericis inducantur, de iuribus su nerariis inter Ecclesias, Ecclois Elasti eosque distribuendis, aliasque id genus controversias coguOScere , ac
sessionis iam ante, quam post elapsum quinquennii, nullo modo so interponal, sed illae ad normam omnino sacrorum canonum, et sacri concilii tridentini sessione xxv. de Reyularibus cap. xxIx. cognoscantur, ei terminentur. g. 34. De usti iurisdietionis Episcopis a concilio tridentino concessae Ad haec Delegatus non impediat usum iurisdictionis, a sacro concilio triden lino Episeopis, uti Sedis Apostolicao delegalis , in exemptos Saecularos clericos attribuislae; facultatem tamen habet idem occlesiasticus procedendi etiam in prima instantia in eorumdem clericorum saecularium exemplorum caussis , tam civilibus, quam criminalibus, easdemque, iuris ordine servato cognoscendi, ae iudicandi, et in casuvppellationis a decretis, vel sententiis eiusdem iudicis delegati, in omnibus sa serventur, quae supra hae de re statuta sunt. 5. 35. De gravioribus Episcoporum caussis Quoad graviores Episcoporum , et Arctii episcoporum caussas, servetur omninodi positio sacrarum constitutionum, et Racri concilii tridentini sΡssi Ono xxiv. cap. v. de reformatione. In aliis vero minoribus , et civilibus caussis, in quibus Episcopi, aut Archiepiscopi Regni Siciliae ultra Pharum, non actores, sed rei sunt, delo. galus ius habet iudicandi etiam in priina instantia, si caussa sit Archiopiseopi, vel Episcopi exempti a iurisdictione in tropolitica ct signanter quoad omnos in caussis solutionis pensionum , , ct in secunda tantum inflantia, Si caussa sit Episcopi , lini motropolitico subiecti. Tunc enim in prima instantia cauSsa ab Archiepiscopo ei it iudicanda. In casu autem appellationis a iudicio delegali, serventur omitia insuperioribus disposita.
g. 36. De Upeio Iudicia Melasiastici erya mandala Apostolica Denique, ut nos, nostrique Successores Romani Pontisces, diligenter curabimus,
164쪽
De caussis olim iure decretalium ad eceleriasueum forum vectantibus VI. Ae primo caussas decimarum ad ecclesiasticum tribunal pertiner olim edixerunt Alexander III. I , et innocentius III. 23. Atqui tum in
aliis regionibus , lum vel maxim in nostro neapolitano Regno , iam indoab pluribus saeculis mos inolevii, ut fideles nonnisi a laica Potestate ad decimas persolvendas eompellantur, tum et controversiae hoe caput spectantes in tribunali lateo diseutiantur 33. VII. Olim iure acque communi, ae neapolitano invadentes hona quaevis, iura vo Ecclesiastica episeopali soro parebant, a quo per censuras ad rem stituenda iniusto ablata eompellebantur in . SI nodi mel philana, et saleentiana 5 Porro subseculi Regni nostri mores possessoris personam potius, quam rem Ecclesiae intuentes, iamdudum eiusmodi caussas in laicum tribunal invexere. Idem intelligas do caussis ad emphileutas, conductor sque ee si in cap. V., et VI. de decimis. - a) Ibidem cap. XXUI. et XXXII. - 3ὶ Gri-maldus lib. XlI. n. 5; et 6: Gagitardus ibid. lit. VIII. n. v. - 4) Can. lit., Vl II;
Et IX. caus. I R. q. II. cap. I l. de privilegiis. - 5 In colleci. labb. lom. Xll. pag. 265. Ughellius lom. VII. itia. sacri in archiep. Salern . ut supra disposita , ae Malula adamussim serventur , quae vim, et esseelum habere concordiae statuimus , et decernimus: nee quidquam a nostris ministris sub quovis praetextu, vel colore peragatur, quod eorumdem observantiam, et exe utionem retardare, vel impedire possit, ita dictus iudex Ecclesiasticus nullas sibi sumat pa tes, etiam per modum provisionis, vel sub alio quovis praetextu , eontra ordinaliones, et mandata, quae vel nostra, vel nostrorum pro tempore Successorum propria manu per speciale rescriptum signata, et subscripta erunt, nee eorum executionem, quantum in ipsomet sit, audeat impodire, vel retardaro ; sed eisdem debita reum multa, Observantia, et executio om uino praestetur.
Detem ntes , omnia , et singula , in Superioribus expressa per nullum Patria cham, Archiepiscopum,Episcopum, aliasque alia auctoritate, dignitate, et praeeminentia sulgentes, impugnari unquam posse, aut debere, praesenteSque semper Vali das, et esseaces esse, et fore, suosque plunarios, et integros effectus sortiri, et obtinero de re, atque ab omnibus, et singulis, ad quos spectat, sive spectabit, eas firmitor, et inviolabiliter observandas essε , nulloque unquam tempore notari, retraetori, invalidari, inque ius, vel controversiam vocar, posse; ipsasque praesentes sub quibusque gratiarum revocationibus, suspensionibus , limitationibus , aliisque contrariis dispositionibus, etiam per nos ipsos, et Successores nostros Romanos Pontisces factis, ei iaciendis , concessis, et concedendis, minime comprehendi; scd st tuimus casdem lias Iitteras, tanquam ad Ecclesiarum Siciliae tranquillitatem, et pacem a nobis editas, semper omnino excipiendas ; si quidquid secus super his , ut praesertur per nos approbatis, a quoquam quavis auctoritate, scienior, vel ignoran-lor conligerit allentari, irritum , Di inans decernimus, non obstantibus eoi Suetudinibus, privilegiis, et indutiis , quomodocumque in eout rarium praemimorum alias
165쪽
elesiasticorum praediorum spectantibus, aliisque ponti scio , vel episeopali consensu initis conventionibus. VIII. Caussas quoquo ex iis contractibus emergentes, quibus voli, vel iurisiurandi sanctitas aliqua ratione admixta videretur , olun sibi vindieahant Episcopi, et quidem iure decretallum r . At id iuris iamdiu an liqua tum Est. Quoties enim in eiusmodi eaussis de iureiurando , eiusve vi Excitentur quaestiones, has a iudiee Iaico, ceu accessoriae, rite agilantur. Unde periurii exceptio nullo impedimento est, cur iudex laicus ulterius procedat. Quinimmo ubi instruelo rite iudicio constiterit, coulractum vel ipso iuro, vel ob aliquem iuris desectum irritum esse, ipsum quoque iuramentum, neu contra tui aduexum, ex se cadere existimant. Celerum nemini sive latis eo, sive clerico contra iurisiurandi religionem agere fas est, nisi rationabilem ob caussam a Summo Pontifice , vel ab Episcopo relaxationem impe
IX. caussas etiam testamentariae olim ecclesiasticae fuerunt. Fidelibus enim in usu suil, iam inde a primis saeculis Episcopis Eua testamenta eo n- signanda tradere, iisdemque eorum executionem committere, et quidem adsentientibus ipsis imperatoribus 33. Qua de re iure deeret alium I, Cnu sae omu es testamentariae, scilicet ubi de validi talo, sollemnitalibus , aliis. que ad genus testamenta ipsa spectantibus ageretur, ad ecclesiasticum tribunal reserebantur D.
a. Alexander IlI. omnem adhiberi fidem statuit testamentis, praesertim ad pias caussas, a parochis, aliisve PresbFleris eoram duobus, tribus vo i stibus conseri plis. Id quod Benedictus XIII. in Synodo Romana firma.
Demum 3. Si quis inleslatus decedebat, usus invaluerat, ut testamentum per Episcopum suppleretur, ac certa haereditatis portione piis operi inhus reservata, reliquum heredibus legitimis dispertiretur 6ὶ. At vero tria haee capita seculis temporibus, praesertim in Regno Deapolitano ecclesia sit eis tribunalibus ad mpla sunt 7 . Tum hae in re l. synodus provincialis neapolitana cap. 45 sic deereverat: cenget sacra synodus, consueιud nem, υι conseiani Episcopi testamenta eorum, qui intestati moriuntur, tὶ Cap. XIII. de iudieiis eap. XXII. de iureiurandor et cap. III. de foro competenti in VI. - gὶ Cap. II., et VIII. de iureiurando. - 3 L. XXul II. C. MEpisc., ει cier. authent. eidem legi subiecta. - 4) Tit. de testamentia. 'Tit. XX. cap. I. - 6ὶ Gonzalca in cap. X ; et X l. ibidem : Thomas. pari. ib. I. cap. 24: synodus romana ibid. cap. 2-- 7 Chloe . lom. XVII. archiv. g. 38. Nemo haa litteras infringere audem
Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrae constitutionis, coneo diao, et voluntatis infringero , vel Ei ausu temerario contrairo. Si quis autem hoc tillenia re praesumpserit , indignationem omnipotentis Dei, ac Beatorum Petri , ct Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Ronaae apud Sanctum Petrum anno Incarnationis Dominicae millesimo septingentesimo vigesimo octavo tertio Kalendas Seplombris, Pontis calus nostri anno quinto vidimis Bullarium Romanum edit, Coequelines Romae II 36.Τora. XII.
166쪽
OD IGIomnivo tollendam esse, etiam immemorabilem . Mos quidem viget, ut piae
defunctorum dispositiones, ubi duobus, aut iribus fide dignis testibus pro balaa suerint, suam in regiis tribunalibus consequantur exeeutionem. At illud quoque iuris oblinet, ut si parochus, aliusve presbIler. Vel eas a leSla loro dictatas conscripserit, vel fiduciariam disponendi facultatem ab eo ne ceperit, unius duntaxat lestis vicem subeat. Demum quum illud praecipue
in causSa esset, cur caussae testamentariae ad ecclesiasticum forum reserendae censerentur quod testamenta a notariis ecclesiastieis plerumque cot
sicerentur; hinc iam inde ab an I 57i. Cardinali Gran vela Prorege i sanciliam est, ne testamenta ah aliis , quam a notariis regiis couScribere u tur, adiecta quoque poena salsi, et nulli latis Actorum. X. Antiquitus i ii re aeque civili, ne canonico Episcopis facultas erat pro spicere, ut piae fidelium dispositiones Θxocutioni mandarentur, atque adeo sideles etiam laicos ad easdem implendas adigere 2 in Regno quidemtica politano istiusmodi caussae habebantur , tanquam mixti fori , unde locus erat praeventioni: DD. apud Gagli ardum ibid. n. I9 Verum an . ID O. Noa poli iussu Pauli lii tribunal Rev. Cam prae erectum est, eidemque Nuntius apostolicus pracseclus, cuius partes erant, in legala pia, aut cadu ca, aut neglecta inquirere, lum et ad his faciendum satis etiam laicos Compellere, ut indo corrogala pecunia fabrica ecclesiasticae Varicanae S. l'E- iri adhiberetur. Regiis quidem Rescriptis huiusce tribunalis potestas plures passa est limilationes et novissima Concordatorum lege I74 I. pro Vide decretum est, ut laici ad pia legata exsolvenda a laicis iudicibus adigantur,eeelosiastici ab ecclesiasticis 3 . . XI. Postremo ad forum ecclosiasticum iure deerelatium pertinent caussa o omnes miserabilium personarum, viduarum, pupillorum ele. eale uuS , ut hisce personis suas civiles caussas praeserit m pecuniarias, Eliam Bever sus laicos, in ecclesiasticis tribunalibus agere fas esset. Hoc tu luitu ad lorum Episcopale laicorum Caussae haud raro trahebantur , et aliquando , iudi eo lateo in exhibenda iustitia negligente , illam adversus laicorum tu dex Ecelesiasticus exercebat 4 . Atqui utrumque hoc caput usu receptum non est , ac praecipue de posteriore ingenuo laietur Covarruvias b). II occerte scio, eam canonistarum opinionem amd Regia in artiarum , et Galliae praetoria risui equidem fore , tantum abesι, ut ea in v Stim , οι praetim recePta Sit. Porro me minorint Episcopi, ipsis, omnibusque curam animarum habentibus praecepto divino mandalum esse pduperum , alia rumque miserabilium personarum curam paternam gorere φ .
De caussis criminalibus fori eeclesiastici
167쪽
versus Fidem, Religionem , Sacramenta ole: aliae a , profanae, quibus in crimina Rempublicam laedentia inquiritur , uti homicidium , furtum ,
rapina Dic: aliae demum 3, communes , nimirum , quum de delictis Religionem simul, et Rempublicam violantibus irae latur, uti adulterium, periurium, blasphemia etc. Caussae profanae, et communes soro laico, saltem iure novissimo, reservatae sunt: tau Ssas vero ecclesiasticas solus cognoscit iudex ecclesiasticus.
X u I. Iam vero plura hae in ra peculiaria praeseribit ius neapolitanum fie. I, caussae Fidem spectantes, uti crimina haereseos, et pol3gamiae, ac xecranda laicorum temeritas , qui vel sacrosanctum Missae Nacrificium , aliave sacrorum ordinum ministeria peragere , vel fidelium consessio nos xcipere ausint, ex novissima concordalorum Iege x et x. Ecclesiastimo Polestati reservata sunt I . 2. In publicos peccatores, qui aliis offensioni sunt, uti sacrilegos, adulteros, concubinarios, usurarios, blasphemos, aliosquo eiusdem turlaris homines, ius est Episcopi animadvertendi censuris poenisque lanium spiritualibus: Concordalum Ir i. ibid. art. s. 3. Festorum diorum violatorcs ex regio edicto 3. Ianuari II 9. poenis duntaxat spiritualibus ab Oceloeiastico, temporalibus a laico magistra lupi celondi sunt. 4. Domum si in foro laico , dum de atrocioro quodam crimine agitur ,
quaestio incidat more spiritualis, o. g ex processu adversus sacrilegum quendam sacrae pixidis larem, aut blasphemum, suspicio haereseos emor-gat, iudex laicus ex inveterato tribunalium usu , quem concordatum ibid.art. 5. comprobat, caussam una cum actis, ipsumque reum ad Curiam Oc. etesiasticam remittit, ut ipsa de crimino haereseos ius dicat: quo iudicio peracto , reus dentio Iudici Iaico tradendus est, ut procedat a J ulteriora. Igitur Coneordali beneficio ab utroque soro olim in alae sunt contentiones olim Dcerrimae, ae frequentes de criminibus mixti fori.
Multipliei nomine cuicui forum sortiri datum est
XIV. Quamvis omnium ecclesiasticarum caussarum , quae in singulis cmergant dioecesibus, nonnisi Episcopus dioece sanus iudex sit ordinarius , potest tamen una, eademque persona plura, variaque fora sortiri peculiaribus quibusdam titulis: nempe domicilii, oristinis , contractus, delicti , rei controvergae , benescii, Succe33ionis, proroctationis, ac demum Pri
XV. Ae. T. dicitur quis alicubi domicilium constitulum habero, ubi multis annis incoluerit, atque in cius animo voluntas inhaereat ibi perpetuo commorandi, id quod ex mora decennii dignoscitur, et ex maioris saltem suorum bonorum partis in domicilii locum invectione. Igitur potest quis in sui domicilii foro convcniri: quin immo ex aliena oliam iurisdictione licet incolas quoscumquo in domicilii sorum trahero 3 . u. Originem constituunt Dalales, unde illo origi uis locus habetur, ubi
a) Gngliardus ibid. iii. IX.- 3ὶ L. V. D. de iudieiis.
168쪽
quis ex parentibus ibi si xum habentibus domicilium n aliis sἰi: cives enis in primis facit origo i . Atqui ut quis ad forum originis trahatur, salis
non est, ut ibi fuerit progenitus, sed etiam requiritur, ut ibi praesens sit: neque enim a loco, ubi iamdiu sibi eonstituerii domicilium, in natali solo, nisi praesens ibidem sit, in ius vocari potest a . 3. Ratione contractus potest quis compelli ad satisfactionem in eius locisoro, ubi contrahendo onus subiit satisfaciendi. Qua de re tutori, et negotiorum gestori, ubi tutelam, euram, negotiaque gesserunt, ibi rationes reddendae sunt 3 . 4. Ratione delieti potest quis denuntiari, legitimisque poenis adsiet in
Ioco, ubi delictum vel inchoatum, vol eommissum est ). Idem quoque canones esserunt, ae praesertim apud Gratianum 53. 5. Forum rei controversae quis sortitur quantum ad actiones reales , nique adeo etiam mixtas, scilicet personales in rem scriptas. In his datur Eui cui actio adversus quoscumque possessores, licet alibi domicilium , originem quo habeant Q.
G. Eadem beneficiarii lari ratio videtur esse, scilient eIeriens in controversiis suum beneficium spectaui ibus legitimo in foro loei , ubi illud silum est, convenitur 73. I. Ratione successionis heres, licet absens, in proprio delaneti testatoris soro conveniendus est 8), atque adeo lis eum defuncto incoepta, in eodem soro ipsi suscipienda est 9 . Ubi enim hereditatem adit, cum defuncti creditoribus veluti contrahere videtur. 8. Ratione prorogationis, scilicet quum quis iurisdietioni iudicis ineom. petentis, ad cuius forum deductus est, litem coram ipso contestando se subitine it to . Porro cleriei latet iudieis iurisdictionem prorogare velantur; at duntaxat in iudicem incompotentem possunt eonsentire, quum is Persona sit e clesiastica, ot Episcopi dioeeosani voluntas accedat ii . s. Postremo sorum privilegii sortiuntur monachi, et regulares, qui spe
ciali Sedis Apostolicao praerogativa ab opiscopali iurisdictione sunt exempli, licet in multis adhuc Episcopis ipsis parendum sit: uti exposuimus Ia . Sunt quoque ei clerici saecula ros nonnulli, qui ab episeopali soro exemplisorum habent privilegii. Quinam vero vel saeeularium, vel regularium sint,
qui hoe fruantur privilegio, videsis Gagitardum qui haec copiose salis, aeorudite explieat ia .
D Log. I. cod. ubi δε eriminibus. Iustinianus novell. LXIx. eap. I. 5) Can. IV., et v. Carras. 6. u. III: Innocent. III. cap. xlv. tae foro competenti: et cap.
II. de priviles. 6ὶ L. XXXIX, et L. D. do sudiciis. Abbas in cap. uli. de foro eo ei.- 7 Cap.
169쪽
i. Iudex proprie dicitur, qui ita iudieat, ut in eo publieo munere tangatur. Et salie iudicandi munus publicum est si . Quaro iudices omnes die uu-tur habere notionem, h. e. saeuitatem cognoscendi iure publico constitu tam a . improprie iudices dicuntur arbitri , qui ex consensu litigatorum , et compromisso eliguntur. Profecto privatorum consensus iudicem nou sa-cit 33. Adpellantur tamen iudices propter adsiuitatem, quam cum veris iudicibus habent, eo quod partibus iudieis langantur, et arbitria ad iudiciorum similitudinem reda ela sint M. II. Iudicis nomen aliquando generatim usurpatur; scilicet ut omnes Com. Pleelatur, qui cognoscendi, et iudicandi potestatem habent, sive illam iuro magistratus, aut vi alicuius iurisdictionis exerceant 5), sive iure nudae notionis, uti in Iure civili iudices pedauei, in Iure vero Canovico iudices de- legali. Atque hina palei quidnam discriminis statuendum inter iudicem Ordinarium , et Delegatum , qua de re iam egimus super ιu. III. de iudicio ordinario, et delegato. II l. Porro iudices ordinarii proprie, ae primario sunt soli Episcopi, quihus veluti ουωωδως essentialirer totius dioeceseos iurisdielio convenit φ . Vicarii Episcoporum generales etiam ordinarii dicuntur: ii enim nullum di. stinctum constituunt sorum , sed quum iudieia exerceni, ipsam mei Episcopi personam, veluti pro tribunali sedentem, sustinent 73. Non diS- simili ratione Sedis Apostoli eae Legali quorum usus saeculo Xll. primum cx iure civili tu ecclesiasti eum indueius ost) etiam ordinarii eensentur: licet Enim eis auctoritas ex speciali R. Pontilicis delegatione sit imperitia ; attamen, quia αμεσως immediate Pontificis gerunt vices, universamque ex Er cent iurisdictionem, ordinarii adpellari consueverunt. IV. Igilue iudex delegatus ab Ordinario distinguitur, tum quod iurisdietionem neque propriam habet, neque suo nomine exercet, lum vero prue
ei pue, quod munus suum alteri demandare nequit, nisi tamen sit delegatus a Papa 8ὶ. Sicut enim Iure Romano iudex a Principes datus iudicis consit tuendi potestatem habebam, ita hoc exemplo R. Pontifices suis legatis tua dandi iudices denegandum non censuerunt 9). Quamobrem huiusmodi Sedis Apostolicas legali possunt non modo elericos in dignitate constitulos , verum ei ipsos Episcopos subdelegare, eosdemque, si necessitas urgent , Etiam compellere, quin ei sententiarum executionem iisdem demandare, ita tamen tit in coactione modum servent,dignitati deserant, et personae o . V. Ubi primum delegatorum usus invaluit, caussae etiam in remotiSSi mis regionibus delegari coeperunt. Verum eoncilium lateranense IV. ut li- x L. LXXVIII. D. de sidiae.- α) L. v. D. de re sed . - 3ὶ L. III. C. de iu- Melis. - 4ὶ L. XI v. C. ibidem. - 5ὶ L. I. D. de iuri . tot. tia. de iurisa. Omn.
170쪽
ligantium eommodo prospicerui, cavit, ne quis ultra duas dieIas eatra suam dioecesim per litteras vos olι otia ιrahi possis si). Quod postea spati vinad unam dielam coarctavii Bomia eius VIII. a). Iloc antiquis canonibus ruam maIime conforme est, quibus decernitur: quaecunque ne9Oιιa in suis oeis, ubi orta sunι, desulenda ia).
B iuro iudicis munus suscipere, aut exereero vetentur. Ae x, iure iudices Ogere nequeunt foeminae, quippe quae ratione sexus inea paces sunt iuris
Regnis, ubi huiusmodi m valuit eonsuetudo, ius dicere non vetantur 53. Quin et Abbalissae aliquae uti mi ei persanensis in nostro Regno , vel exeonsuetudine, vel ex privilegio iurisdictionem non modo in guas canonicas, vel sanctimoniales exercent, verum Et in elericos sibi subiectos: quos etiam ab ossicio, et benelleio suspendere possunt 6 . Excommunicationis vero censuram infligere velantur: excommunicandi unim potestas clavium Ee-Elesiae est, quae Meminis traditae non sunt. Eadem ratione suspensio, qua de loquitur indicatum emuι XII. neqvo veri Dominis suspensio intelligenda est, quae arque ac excommunicatio elavium potestatem requirit, sed simplex prohibilio celebrandi divina, fructuumque subtractio.
quidem quod ratione conditionis Iure Civili pro mortuis habentur 7 . Tum etiam omnes iidamos 8 . Quin immo non modo qui ob erimen aliquod damnati fuerint, verum et qui famosum aliquod admiserint scelus , quod nolorium sit, iudices dari nequeunt f. Unde haereti ei, se hismatici, evcommunicati non modo iudicis ossicium suscipere, verum et suseeplum exedi Cere velantur io . id tamen est animadvertendum ex bulla Martini V. ad evitianda, excommunieatum iii risdictione non orbari, nisi fuerit denunciatus, vel publicus elerici percussor. Adhaee et illi letali: iudici enim ad legum, ea nonumque normam sevientia proserenda est r i).
iecapti, impuberes si et . Al si de minoribus quaeras,nliud iure civili, aliud vero Iure Canoui eo obtinet. Iuro enim civili qui eumque XVlII. annum Bxplevit, potest iudex consi lui: al Iure Canonico non nisi vigesimo anno ex. pleto potest quis iudicem ogere IS . Tantummodo ex paritum tonsensu poterit iudex eligi is , qui quamquam XX annum non perligerit, XVIlI lamen iam compleverit 143.
que normam sententia est proserenda, quippe qui legum minister est, non a in Cap. XXVIII. de regeristia.- gὶ Cap. II. eodem ia VI. - 3ὶ Syn. earlli. an. 325. epist. ad Coeleatinum Pontificem: S. Cyprianus epist. l. v. apud Pame Iium. - 4ὶ L. II. D. M res. iuris. 5 cap. IV. M arbitris.- 6) cap. XII. demus itale, et Obedientia. 7) L. CC IX. D. de res. iuris.- 8ὶ can. I., et II. caus. 3. q. VII.- 9 L. IV., Di v I. C. ad L. tui. I. un. C. de infamibus. io)Can. Iv. caus .g4. q. I. cap. xlli. g. 5. de haeretis, a.- ii in Can. lv. caus. 3. q. VII. ig) Vidosis Gongalesium ad eap. XlII. de resci ptis. - id) cap. XLI. de os . el poleat. sudicia clelectati.