장음표시 사용
181쪽
ossicacem supponit actionem, quam exeludero. inussieaeem quo reddoro ni. litur. Atque hine etiam patet non omnem rei defensionem esse exceptionem; unde adlegationes illae, quibus reus aetionem ipso iure sublatum ostendit, defensio quidem erunt, haud vero exceptio, nisi latiori quadaci
X v. Plures distinguuntur Exeepi sonum species , uti reales , Bi persona Ies, temporales, sive dilatoriae, et perpetuae, sive peremptoriae, civiles, et praetoriae: verum de his sal abundo in irastitutionibus eivilibus. XVI. Illud hie tantummodo adposito ad ius nostrum advertere licet, ex Leptionem exeommunicationis, licet dilatoriam, in quaeumqua parte iudieii ,etiam post litem contes latam, opponi posse, ne sellieet quis eum excommunicato, communicare cogatur irin. Ubi vero ad adpellationem devenium est, excommunicationis exceptio adversus Betorem opponi nequit. Quum enim excommunicationis nomine adversus reum exeipere non liceat, quippe qui invitus ad iudieium trahitur , defensione haud fraudandus 2ὶ ; at Jue in caussa adpellationis aetor rei vices sustinere videatur, cui legitimaesensimuli modo monuimus, deneganda non est: hine rescriptum impetra. lum ab exeommunicato in ea ussa adpellationis validum censetur 3 .
tatur , ab Innocentio 1 V. in concilio lugdunensi i) eorta iam constitutatarina fuit, qua illam proponi oportet, nimirum ut exprimatur ex ommuni Calionis species, et excommunieantis nomen, et apertissimis documentis in ira Delo dierum spatium probetur: quod si non probaveris, iuriae in eaus 1a procedere non Omittaι, reum in evensis , quas actor ob hoc diuulillis ae ferisse Getieriι, praehabita metatione condemnans. Postremo hactenus dicta ex constitutio no Martini V. ad enuanda de iis tantummodo excommunicatis intelligas, qui vel fuerint denuntiati, vel publice clericum
XVIII. Quaedam exest plionis speetes est reeonventio, si vo mutua pellito, nimirum quum reus coram eodem iudico aliquid mutuo ab actoro pelai, tanquam sibi debilum e uti o. g. si Titius Caium ex caussa stipulationis apud iudicem conveniat , poterit Caius apud eundem iudieem Tilium ex Caussa mutui reconvenire. verum reconventio in ipso litis exordio insit. tuenda est, hoc est ante litem contestatam, vel in continenti 5 . XIX. Reconventio in iudicio aequo orὸ inario, ac delegato Ioeum ha het 6ὶ. Verum pluribus in casibus reus reconvenire u latur, uti I, in caus sa criminali et , nisi prius suam probaverit innocentiam Ε , in caussa Depositi, nisi prius depositum restitueri l. 3 , in caussa spirituali coram iudi eo laico. 4, in caussis, quae coram arbitris ex partium compromisso Bgun ij cap. I. , et II. de Meepisenibus. - ψ Cap. VII. de iminosia r cap. v. de eaeceptionibur. - 3ὶ Cop. X., oi X lv. de eae eptionibua - έ4ὶ cap. I. de eaeceptio nibva in VI. 5 Glossa in authent: ot consequenter verbo alsoquin C. de lent. , eι interloc.
182쪽
tur si . Neque demum S, excommuni colo reconvenire ius est, quum in re. Conveni udo reus ac loris personam induat: atqui, uti nuper innuimus, aclo ris munere fungi excoin municatus velatur a . De restitutions spoliatorum XX. Spolium est iniqua privatio possessionis, vel quasi: unde remedium ad eiusmodi recuperandam possessionem resfutitio dicitur spoliaιorum. Eiusmodi restitutio species quaedam exceptionis est, qua nulla legibus Ecclesiasticis celebrior, sive potius actio est per modum exceptionis obiecta 3 . ure communi spoliatus, hoe est per vim e possessione rei eoutrovorsae eie- eius, ab eo , qui dei eii, ante conveniri non potest, quam restitutionem in integrum rueeperit 4 . Neque sal serii possessionis restitutio, nisi Eliam de fructibus, damnis, et expensis satisfiat s 5 . Ea quo locum habet etiam quum
quis ab iniusta possessions deiicitur s) : alquo adeo iure canonico etiam ubi de ro mobili agitur et .
XX l. Spoliator, adversus quem eiusmodi remedium est institulum, non modo is intelligitur qui per so αμεσως spoliavit verum ei qui Spolium man davit, vel suo nomino factum ratum has uti 8ὶ: immo iure canonico etiam qui accipit rem ab alio vi ablatam 9 . XXII. Iam vero generalis illa regula , quae spoliatum ante Omnia restituendum praecipit, plures palitur exceptiones: I. ubi agens de spolio, itidem de spolio reconveniatur Io).2. Ubi spoliatus libere consentiat, ut de spolio simul, et proprietate iudieium agitetur II . 3. Ubi agenti de spolio respondeatur ipsum nunquam possedisSe, neque enim iudici fas est restituli ouem decernere, nisi prius haee discutiatur ex
4. Ubi pro spolialore habeatur iuris praesumptio, uti quum quis sibi decimarum in aliena parochia possessionem sibi restituendam postulet: hoc enim casu restituendus non est, nisi postquam legi limo probaverit eam possessionem legitime fuisse consecutum; quum iure communi decimarum perceptio intra cuiuscunquo parochiae sines proprio parocho conveniat Isὶ.5. Ubi quis alienam possessionem invadens, inde vi a legitimo Domino repellator: cuicui enim res suas lueri natura ipsa permittit i3ὶ.6. Ubi spoliatus sit nolorius praedo, eique exceptio dominii, do quo certo consset, opponatur I4 Baee capila indicasse salis sit, quum sustus in institutiombus civilibus explicentur.
De replicationibua XXIlI. Sieuli reo lieet adversus aetorem exceptiono uli ad eius actionem
183쪽
excludendam , ita quoque aetori ius Osi replicatione rei exest plio noua iusir mare, Suam tuu firmare actionum. Uudo replicatio recte defiuitur: eaeceptionis eaeclusio sit. XXIV. No autem exceptionum, et replicationum numerus nimium ex er Seat, iudicis partes erunt certum ipsis modum imponere. Verum in foro ecclesiastico repetitis excepti ovibus, et replicationibus plerumque locuS non datur, sed iudex ex osseio caussam concludit:
De litis eontestatione XXV. Si nullae a reo exceptiones opponantur, vel oppositae iam Bb actore dissa lac sint, ad litis contestationem devenitur, quae proprie ipsius iudicii in ilium est. Contestari litem, vel iudicium olim dieebantur qui tu
dicium accipiebant ; utra suo enim contendentium pars eos, qui aderis ut stestes advocans, dicere solebat: testes estote. Iure decretalium lis contestatur per potitionem ae loris in iudicio propositam , et rei contradictionem eum animo ipsam litem conlusiandi 23. Porro in regno neapolitano in iudiciis civilibus lis contestata dicitur, qisum iudex utrique parti terminum adprobanda incumbentia adsignat δ). uuod in curiis cliam eeclesiasticis moribus reco plum P St.
XXVI. De multipliei eontestationis litis esse elu salis in institutionibus civilibus: illud hie duit laxat observandum, tu iudieiis ecclesiasticis antiqui luSSollemnem litis contustationem non fuisse requisitam. Episcopi enim Br bitrorum polius more controversias discutiebant, ae desiliebant. Atque δε deo citam iuro nolo in caussis, quac simplicitur, ei de plano, la. o Sino strepitu forensi tractandae sunt, uti libellus iudiei ab aetore Osserendi S non requiritur, ita neque lis necessario ex iuris praescripto conlin
De iuramento calumniae XXVII. IIuiusmodi iuramenti genus in tribunalia invectum est, ut sine calumniis expedirentur iudicia: semper enim homines, lieel scelesti religione iuramenti torrentur, quo Deum ipsum invocant non modo uti veritalis testem, Sed eliam, ut perfidia se ullo rem 5ὶ Calumniae auto in vocabulum hicen notione usurpatur, qua fraudes quascunque ad alium litibu' vexandum
XXVIII. Eiusmodi iuramentum praestare coguntur lum allor, tum reus: Reior, quod credens su iustam, bonamque Gubsam habere, actionem in tenderit: reus quod putatis sibi ius favere, ad ius ciandum venerit 73. XXIX. Non modo aetor, et reus ad iurandum de calumnia tenentur, e rum etiam, ubi iudiei libuerit, eorundem advocati, procuratores, SIudiei, lulores, curatores 8). i) L. XXII. D. ibid. - a) Can. un. hoo tu. - 3ὶ Pragm. III. de ordine iudicio. rum . - 43 Clement. Il ue reri . a ignis: - 53 L. il. C . de rebus creditis. - 6, L. CCXXX ii l. l . de nobis. sisntf- 33 L. XL.V. g. 4. D. Iumit. eicis. - η) Cup. VI, de iuram. Palum. cap. n. eouem in IV. L. t l. D. de turriui . culumn, Dissilired by Cooste
184쪽
XXX. Eiusmodi iuramentum in ipso litis exordio, si vo post litem con lesiali iii desertur, quod si prinei pio omissuui fuerit, in quacunque iudicii parte deserri poteril i . Ei quidem ea adireta poena, ut actor de calumnia
iurare renuens ab instituta cadat actione, reus vero pro consesso habeatur. erum illud hic animadvertendum, iuramentiam calumniae seculis lem poribus in Curiis aeque ecclesiasticis, ac laicalibus sere exolevisse, ei qui dem ea de caussa, quod licquentissima hoc intuitu essent periuria.
I. Lile contestata, cognitisque a iudico iustis contendentium petionibus, proponendae sunt ab aetore prohaliones. Probatio definiri potest: verilaus demonstratio yer idonea arstimenta, eι legitima media. igitur ut vetitas, quam in iudicio actor proseri, et reus insciatur, dignosci possit, probatio nibus opus est. Porro videt quisquis aetori probandi onus ineumbere: atque deo actore non probaule, reus, etiamsi nihil praestitorii, est lamen absolvendus 23. Beo duntaxat excipienti oppositae exceptionis demonstralis pro
H. Duplex vulgo ponitur probatio scilicet ut allera sit plena, altera se mi plena. Prior ea est, quae laniam si dem laeti, quanta ad desiniendam controverSiam satis sit. Posterior est, por quam sil, ut rebus gestis aliqua a iudi eo fides praestari possit, non tamen lania, ut iure eam debeat sequi iusententia dicenda, quippe quae constat ex levioribus argumeniis.lli. Probationum genera plura quidem, ac varia , ad oelo tamen Veluti Sum nu capita commodo revocari posse videntur, se ille et 1 eonsessio rci li, testes lil , instrumenta IV, iusiurandum V, oeularis inspectio Vl. votorium
Vli, sama VllI, praesumptio. De singulis breviter, et quidem pro iustiluit
De probatione per confessionem IV. Nulla magis optanda probatio, quam ea, quae a proprii oris evus 'sione habetur: qua de re in ea ussis praecipue civilibus primum lenia uduper positiones utrinque consessio, quam aliae producantur probatione M P Siliones sunt per brevem, scripturam praeeipua iudicii capita comploelon lem, ut iis consessione adversarii eonstitutis, aut negatis, pateat alteri, quid sibi deinde probandum sit, quidque in probatis habendum. Iam vero dia Plex potissimum distinguitur iudicialis consessio, nimirum taciIa, Et eae γυεβα. Tacita est, quum reus positionibus ab adversario sibi propositis , neque personaliter, neque per procuratorem respondere velit, vel eODiu Inaciter iude discedai. Iu huiusmodi reum respondere detrectantem, id i 'qunm in contumacem , atque adeo tanquam in consile ulem, vel negaulem, prout actori crit utilius, poenis animadvertendum est δὶ . i) Indicato cap. ll.- s) Cap. III. de cav3 P Se . a) cap. I. de confero is tu antiq. colleci. Diuitiam by Corale
185쪽
V. Consessio evressa est, quum qui& positioni expresse respondeat , credo, vel non credo, unde vel lateatur, vel iusic ictu e , quod ipsi in positione quaesitum est. l' laeto ubi quis saleatur, urgebitur sua eousessiouo, tanquam re iam probata. V l. In positionibus plura iure deerelatium constituta sunt I, respondere positionibus non tenetur pars adversa, nisi iudicis urgente praecepto I . Qua de re II, legitimo citetur oportet, ut ad respoudendum a iudice eompelli possit. Neque ili, iudici ius est per positiones interrogare, nisi parto id postulante a . Tum IV, nemo respondere tenetur positionibus perplexis, dubiis, obscuris, ea pilosis, ad caussam non perlinentibus Uude V, positi nes, Butequam parti responsurae orirantur, iudiei exhibendae sunt, ut digno eat, admittendae ne sint, an potius reiiciendae.
VII. Frequentissimo iudieiorum usu ad ostondendam rei dubiae verita. em adhibentur testes, qui sidem iudiei faciant, Porro ut testibus in legea habeatur fides, necessum est, ut sint idonei, omnique exceptione maiores . h. e. quibus nihil possit iure opponi, ne ad testilleandum admittantur. Et sane ah dicendo testimonio alii natura, alii conditione, ae demum alii vita repelluntur VIII. Natura repelluntur foeminae, impuberes, perpetuo amentes ele. Condiιione areenlue servi, domestici, et familiares, uti adsit es, consanguinei, famuli, liberti, coloni ele. Visa demum prohibentur infames, litui inissamia iuris, uti sunt omnes de aliquo erimine damnati, lum ei iam infamia Deli, uti sunt omnes eriminosi, et scelesti, qui ob perditos suos mores mala olent. Adhaee reprobatur quoquo testimonium inimici adversus inimicum 3ὶ , neque saeile admittitur testimonium laici adversus clericum 4 .Laiei enim solent esso elericis infesti et uli clerici, in caussis praesertim criminalibus, admittuntur adversus laicos 5 . IX. Testium ad foveratio omni prorsus odii, vel adsuetionis suspiciones eareat necessum est 6ὶ, neque ubi in hunc modum sancitur: iurenι se non Privato Odio, neque amicula, neque pro aliquo commetsi, quod habuerin
ret quod habent, vel quod habituri sunt ad hoc iurandum inductos. Hoeiuramentum initio examinis testibus praestandum omnino est: Sine quo uniuscuiusque lestimonium nullius est roboris. X. Duo testes, qui idonei sint, omnique exceptione maiores, ad haec et in reddendo testimonio concordes, plenam faciunt probationem, tum ex universali consuetudine a Christo Domino probata et , tum etiam ex celebri decretali Alexandri IlI. 83. Coetvi duntaxat episcopali propter honorem summi Sacerdotii indulsit constantinus M., ut ad litis decisionem unius tantummodo Episeopi testimonium salis habeatur; ιestimonium ab uno liceι
si a cap. II. de probationibus In VI.
a in Rebussus in traei. de respona. art. I. n. I 4.
186쪽
Diseopo perhibitum omnes. iudices indubitanter aecipiant. Illud est
enim veritatis auctoritate firmaιum , illud incorrti tum, quod a sacro-aancto homine conscientia mentis illibatae protuleriι i . X l. Testes legitime ei tali, qui vel iudicem adire renuant, vel iudicem Bdeuules iuramentum praestare nolint, hene cogi poterunt, vel mu telae indictione, vel captis pignori hus, vel etiam censuris ecclesiasticis 23. At contra qui ad dicendum testimonium sponte accedit, pro suspecto habetur. XII. Testes ita admissos, iuratosque debet iudex ipsci per so , clam et georsum ab aliis singulatim examinare. Ipse per se: iudicis enim adspectus haud raro salsi audaciam refraenali clam, scilicet, ut praeter iudicem non intersit, nisi graphiarius, sive notarius, qui depositiones exseribat. Seorsum ab aliis, ut nimirum alter alterius testimonium ignoret. Do peragendi examinis methodo, lum et de exceptionibus, quae adversus testes produci Pos
Bunt, opportunius tu institutionibus ei vilibus. De probatione per aer Iuras XIlI. Altera probationis speetes est, quae sit per seri pluras, quas hic in
strumenta die imus. Porro Instrumentum aliud pul,licum est, aliud privatum. Publicum est, quod a persona publica, scilicet a tabellione, sive notari Becundum leges, et consuetudines conseri itur. Qua dμ re, uti recte nolat Rebussus 33 , etiamsi scri plura a iudice sit exarata, et leues habeat subsignatos, atque adeo litterae propria manu a Rege conscriptae, tanquam pri vata habentur chirographa, quia neque Regis, neque iudicis . sed unius duntaxat pragmatici, sive notarii munus est instrumenta conficere, et iugeri pluras redigere.
XIV. Ul Instrumentum publicum dici possit, plenamque fidem sacero ,
requiritur om uino, ut cum notario duo saltem testes et intersint, et subseribant 43. Adhaee et annus, dies, mensis , indictio , ne loeus exprimantur. Verum in his, aliisque peculiaribus locorum legibus, et consuetudinibus
XV. Publieis instrumentis ad censentur et illae seri plurae, quae a DD. 5 speciali nomine vocantu nati thenticae, quippe quad sigillo vel Episeopi, vel Principis, aut Capituli, civitatis, universi latis, aliusve publici corporis, si e collegii signatae sunt φὶ. Tum quoque epigraphae insculptae lapidibus , columnis, sepulcris, ac demum quae ex publicis archiviis extrahuntur. XVI. Instrumentum privatum dictum 1' διοχNρου illud est, quod sola
scribentium , nul rom contrahentium a uetori tale subsistit: huiusmodi sunt chirographi debitorum, a poetiae, antapochae, codices rationum, Dpisto'
XVII. Publica instria monia legitime consecta plenam pariunt probationem , neque saei te eontra huiusmodi testes recipiuntur set). At privato in
187쪽
seriptionibus sit munitum. Verum instrumenta privata tostium subscriptionibus destituta plerum suo non nisi contra scribe utem prohant , dum de Scri plura constet, et caussa debila sit adiecta ij. Excipe liberatoriam conses-Sionem, scilicet si quis prosileatur sibi fuisse solutum, quae valet, etiamsi u Ma non sit expressa, idque tu favorem liberationis ai. De iureiurando XVII l. Ubi iudiei non licuit per testes, instrumenta, aliasue similes o dinarias probationes veritatem elicere, iuramentum adhiberi solol, quo veritas ab ipsis contendentibus interposita religione, exquiratur. Unde a Romanis iusiurandum maxime expediendarum litium remedium habitum est 3 . Ac merito 3u letorium audire consuevit, quippe quod desectum probati num Suppleat. Namque non nisi ob dcfectuvi a iudice per iusiurandum li-lem aliquam decidi oportet. XlX. Iusiurandum trifariam partiri solet, nempe ut aliud sil iudietate , aliud necessarium, et aliud voluntarium. Dicitur volunιaritim , quod ex ira iudiciunt pars parii deseri in modum transactionis ). Iudicia te dieitur, quod in iudicio, seu adprobante iudice pars parti deseri, vel reseri 5). Dc- feri autem iusiurandum, qui ossori alteri iurandi conditionem ; reseri Vero, qui iurandi conditionem sibi oblatam reiicii in orirentem. Necessarium demum est, quod ad litem decidendam iudex imponit, eaque intentione ab utroque litigante praesta Iur, ut secundum illud iudex pronunciet: unde liιis
decisorium vulgo dicitur. XX. Iain vero ex nonnullorum Canon istarum sententia bipartita duntaxat est iurisiurandi divisio, ita ut iudiei ale , ot necessarium unum idemque iuramenti genus sit. N quo enim illis adsentimus docioribus ; qui censent iusiurandum a parte parii deserri, vel resorri posse, etiamsi aliunde probationes haberi possitit. Pro socio nimia haec in iureiurando deserendo, vel reserendo facilitas iudici permittenda non est: quamlatissi ina enim Periuriis muniretur Via.
XXI. Igitur iuramentum iudiciale, sive necessarium, suppletorium, aut lilis decisorium illud dieas , quod non nisi plona probatione desie iente, vel
Paribus ex utraque parte exstantibus argumentis, adeo ut eaussa nimis dubia sit, a iudico aetori, vel reo desertur, ut inde verilas in apertum proseratur 6 . Quamobrem merito Decessarium nuncupatur, lum quia nece S pario a iudice propter de elum probationum desertur, tum quia necesSorio M parie, cui imponitur, subeundum est, ni caussa cadere velit. Excipe ubi
deleratur ae lori plone probanti, vel reo advorsus quem nihil probatum sil Τ). id quod in criminalibus praesertim locum habet, in quibus reus eriminis damnandus non est, nisi Ox clarissimis probationibus i8ὶ XXII. Quid quod etiam in caussis civilibus non uisi pare , et Summa eum Prudentia iuramentum deserendum es ly Admodum enim lacile est, ut ho- i) Cap. XIV. ibid.- st) L XL. D. de saetis.- 3) Leg. I. Dig de iureis mi. 4) Leg. I l. III. XVII. Xulit. Dig. de itaretur. 5) Leg. XXXVIII. Dig. ibid.
6ὶ L. XXXI. I . de iureiur. 7ὶ li. XII. c. de rebus credit. cap. II. de probaliouibus .- 8ὶ L. sin. C. de probationibua.
188쪽
mines tueri eupiditate adleeli periurium commiliani. Unde in antiquis vi. similiorum legibus i , et in capitularibus regum lean eorum saὶ sane itur, ut iudex pro virili nitatur per testes, vel per scripturas veritatem extundere: ne ad Saeramenta facile veniamr. M Sacramenta cito non sant. De oeulari inspectione XXIlI. Non levis ponderis est probatio illa, quae dieitur oeularis in-' spectio , quaeque fit per iudicis aecessum , et inspectionem. Elias praeeipuus usus est in iis, quae oculis subiiciuntur, uti est in iudicio finium ro. gundorum, vel quum Bgitur de novo opere aedificando, vel de veteris aedis eii saeto immutanda. Verum in his, aliisquo id genus iudieiis satis non est ut iudex ipsct aecedat ad inspiciendum, sed requiritur, ut peritis utatura iure ad id muneris constitutis: qui omnino requiruntur, licet index ipsct inspecturus accedat: ad haec litigatores legitime advocandi sunt, quorum quisque in hac caussa actor est, et reus: si quidem de uirius quo praeiudiciu ex aequo sgitur s3j. De reliquis probationum speciebus mox titulo Sequenti.
De iudicio eriminali iure ecclesiastico antiguo
I. criminum vindie lam quod spectat, distinguendum omnino itis ant, quum inler, et novum. Iure namque antiquo, uti ex veterum conellio eum ne tis elucet, istius modi poetae erat Priino querela libello chnseri pia ab accusatore Episcopo vel FI nodo pro personae accusatae conditione exhibebatur. Neque enim facile siue accusatore, et libello votores iudieia institue.bant; unde quaedam accusationis species in Ecclesia iam indo a primis saeculis videtur luisse servata. Profecto Optatus Milevilanus , quod Macario homicidii nomino aestu salo communionem non de noxa erit, in hunc moin dum se purgat: erempta sileantur, ἰcamus eι nos quod dicisis, reum fuisse Mue tame quod si fuit acetisatore silente, a nobis non licuiι abstineri. Scriptum est euim ante cognitam caussam neminem esse damnandum . dicite quis eum accusavit, eι auultus non est ' Dicite Macarium eo e atim esse culpam, et nostram siluisse sententiam Simus enim qualeseun. que iudices in Melesia, quod eι msi non nestatis, quod nos iussices esset eros a l. iudices severioros debere fuisse contenditia. Non enim possumus facere, quod non fecis Deus, qui in iudicio suo Personas gwarare diasnalus est: nec eundem volui esse accusaιρrem iudicem. Non enim po-ιeει quis in una caussa eodem momento duas yoriare Peraonas, ut in eo indem iudicio et accusator esse possiι, eι iuriae. Quod Deus nec per Omnipotenιiam feeis, til nobis iudicandi formam Osιenderet, docuit, reum i) Lis. II. cap. XXII.- g) Lib. VI l. cap. 97. 3 L. X. ibid; et L. XLIV. g. 4. D. com . uiri .
189쪽
rina aeeuratore non debere damnari, auι aestusatorem eum efffa, qui iu- deae in ea caussa futurus est. Quod contraelius iradit Augustinus si): Nosa communione prohibere quemquam non possumus, nisi aυι monte c-- festum , auι in aliquo sive saeculari, sine eeelesiastico iudicio nomi-tum, atque convictum. Guis enim sibi utrumque audeat adsumere , ut euique ipse aiι accusator, eι iudeaer Is his sano productis Optati, et Augustini auctoritalibus antiquae eeelesiastieae in criminosos animadvertendi disciplindio veluti scintillao exiliunt. II. Accusatus vero ter, qualervo in ius vocari solebat, ut defensioni loeus non desset. Iu sInodo chalcedonensi EulIches ter ex Episcoporum feci. lentia, ut ad SI nodum accederet, eompellatus est. At citatus si eoram adessEdol reclaret, ipse ob contumaciam quae crimen acerbissima sem per poena dignum habitum est) excommunicationis, vel depositionis poena mul-elahatur: quod eadem synodus in Eulrchetem praestitit. Quod si coram adesset, interrogatus audiebatur pro se dicturus, ipseque vicissim testes audiebat, instrumenta inspiciebat: si quid ipsi excipiendum , vel respondondum superesset, id ei lirebat: denique Episcopus, vel unodus sententiam dicebat. III. Porro ini reis peragendis plura quam diligentissime observabantur. I, ne qua temere, praesertim adversus presbIterum , et Episeopum , re eiperetur accusatio, pro quibus tanta diligentia oleolis illa iuro ponderosa habebatur praesumptio, ne saei le. rederetur, nisi quod duobus, vel tribualeslibus probatum esset , et quidem iuxta mandatum Apostoli a : adver- us yreabyterum accusationem noιi recipere, nisi sub duobus, auι ιribus ιestibus. Quaeret fortasse quispiam , curnam hie Apostolus peculiare dopresbIteris mandalum dederit, quum lex sit omnibus communis, ne scilicet quis uno contra se dicente testimonium eondes m netur , sed ut in ora duorum, vel trium lestium siet omne verbum 3ὶ . Sunt qui eensent Apo-Εlolum eo spectasse , ut eiusmodi cautio, cum lateis etiam alioquin adhibenda , religiosius servaretur eum presbIteris , qui sanctiores habentur , magisque immunes, quorum dignitas sublimior est, nomenque odiis magis obnoxium. At verisimilior illorum videtur interpretatio, qui docent, Apostolum non do condemnatione solum loqui, verum et dB aecusatione: adeo ut praecipiat ui si lateus, licet ab uno aceu satus , damnan ' dus non est, nisi duorum , aut trium testimonium criminis veritatem mu-lestetur: adversus presbrterum lamen ne accusatio quidem recipiatur, niSi duorum, aut trium testimonio firmata. Idque tum pluribus de caussis, lumvel maxime quod haud raro fideles presbyterorum , alque adeo Pastorum suorum correctionibus offensi, eorum crimina exaggerare eo usueScaut ,
atque ad ipsos criminis insimulandos facile prosiliant. l V. Tum Ε, studioso inquirebant in accusatores, et potiori iure in trales, sellieet qui essent, qualesve, quibus moribus , qua sama , et quo animo ad dicendum testimonium acerasisset. Unde in salsos testes ius talionis sauci. 1 Hom. I. de Poenis. ηὶ Epist. l. ad Timoth. v. is. - 3 Dcui. XVII., oi XVIII. Cooste
190쪽
tum reperitur si .Tum in falsos testos perpetuao exeommunieationis poena sancitur a . V. Adlia e roi ad exemplum terroris public inerepabantur , rei scilicet non quilibet, sed qui publico iudicio eonvicti essent 33. Si euii enim haud lacilo accusatio recipienda, ita quum quis legitimo fuerit iudieio conuietus, ei parcendum non est, sed eoram omnibus, idest palam, et in publieo Κωclesia o conventu arguendus.
V l. Summopere etiam 4, eavebant, ne tu προ-ποληψλιαν accusionem Ferronarum divinis oraculis toties damnatam ineiderent, quippe qui persuasi, soro ut quo iudieio iudiearent, ipsi aliquando iudiearentur 4M. III. Domum 5, ut omnia rito, Iegitii neque consecta constarent, notarii h. e. diaconi, vel leelores per Dotas, sive sigia scribere parati, cuncta , quae in iudicio sebant , dieebanturque, eum a iudice, tum a partibus distincte, suis ipsorum verbis, no interruptionibus quidem,et exclamatiooibus omissis, scripto consignabant; cui, veluti processui, instrumenta praelecta inserebantur , ut de iudiciorum integri late constaret posteris. Haec iudi-eiorum ecclesiasticorum in eliminibus vindicandis saetes antiqua. De proeersu criminali instruendo iure deeretalium V IlI. Seeuiis lomporibus Iuris Romani studium, uti in caussis ei vilibus, ita ei in criminalibus solemnia formularum, plurimasque ambages, quibus hodiernus erimitialium iudiciorum ordo scalet, e foro laicali in ecclesiasti. eum invexit, hanc iudieandi rationem, qua possumus hie brevitate, ei perspicuitate, Explicandam adgredimur. IX. Ac primo reeoplis iam, probatisque Beousationibus, de quibus supr. tu IQ, tum et testibus auditis, alii quo praeviis iam expletis informati nibus , ut aiunt, iudiei inspiciendum ost, num rei captura decernenda sit, an vero simpliciter ei landus. Nequo enim quem ilia in fas est in carcerem detrudi, nisi quom logi lima indieia , vel gravioris admis i criminis, vel sugae suspectum secerint. Hane inquisitionem lum lus Civilo i5 , tum ot IusCanonicum f) ludi eis prudentiao prorsus commili uni , adeo ut ex constis tutione Regni contra e Praenaros , capitali iudicio subiiciantur qui sina
Superiorum mandato porsonam aliquam , vel hona capere , retinere, vel eustodire audeant. 'De eareertim qualitare
X. Rei in careeres detrusi custodiae duntaxat nomina sunt delinendi , haud vero ut ibi torqvoantur ad interitum, macerentur inedia, aut acerbi. late ulla adfligantur tr). Undo Fridericus I l. diserte sanxit 8ὶ: squalora
carceria macerari non Columus accuratum. Et Carolus Borhonius prag. IJ Deut.1XIX. 39: consi. apost. lib. XI. cap. 49 : L. I. II. et III. c. theod. calumniat. - 2ὶ Conc. arolat. I. can. XlV; et II. can. XXIV. - IJ A post. Opist. I. ad I molli. 5.-M Deuι. I. 37: XVI. I9: Matth. VII. R. eonει. volt. lib. 11. cap. 57. 5ὶ L. IlI. C. de exhib. reorum. - 6ὶ Cap. XV. de lent . eaecomm . in VI.