장음표시 사용
502쪽
CATHOLICORUM EXERCITUUM APUD INSUBRE 4 IMP. GV3ERNATORI MEDIOLANI.
ex Comitis Ducis actionibus , atque consilijs a
rva arte expressam, his quoque exprimi, & circumferri litteris, quae terras omnes nusquam peregrinae adeunt, intererat omnium , qui regnant, quive etiam regnantur. Sed eorum praecipue intererat, quos virtus, aut fortuna sua
evexit in eius fastigij praecipitium, vel certe praecipiti discrimen, ut continui, atque intimi regnantibus sint. Nam sicuti Christiana Politica mens, unde haec ducta imago est, consiliis institutisque suis, Maximo Imperio, MMximoque
503쪽
ximoque Regi securitatem praestat, dc secure interim ipsa tranquilleque agit: ita potarit etiam in quamlibet aulam Regiamve delata imago eadem, vim salutiferam offerre intuentibus, si non parem, certe similem veteris diuini si mulacri miraculis, ab cuius adspectu manabat salus. Hoc igitur, breue quidem in frontem, sed in recessu multa rerum Volumina complexum opus statim ubi prodierat in lucem, ego tridui labore latine transcripsi properans exhibere quoddam industriae meae specimen, ut salutifera effigies, & Mosaicum , veluti simulacrum , externarum
quoq; linguarum hominibus sub Eminentiae Vestrae nomine illico attolleretur. Nam, & Mosen ipsum Eminentia Vestra . generositato sui animi, paternoque . & mitissimo sensu repraesentat: ac vere talem quasi Patriarcham huic Prouinciae dedere. Deus,& Rex.
α ille ipse, qui inter haec monumenta antam spirat.
504쪽
Olitiarj Comes . Genuere, Henricus Gugmanus, Maria Pimen- tella : quorum decora, ic virtutis pluribus memorasse iniuria tantinrum nominum fuerit. Philippi U. i Legatus apud Pontificem Maximum erat Romae. Pater, cum ibi natus ille est . Actaque per honestarum artium cultum prima aetate , Patri socius ad grauissima quaeque ibat: Neapolim: in Siciliam: quae Regna pro Rege aliquandiu administrauit. Hia,badolescens ex contubernio Patris hausit vina cum litteris etiam indocilem illam usus , & experientiae disciplinam , quam nullae satis unquamolitterae tradiderunt. Inde diustus in Hispaniam, sedem ac magistrarisiiuris prudentiae Salmanticam habuit, Vinenti, ex ingeniorum elegantia, opibusque principum iuubnum mistam, ac magnifice compositam. Ibi Ac demiae Regimen ad cum defertur , quae sun mainter nobiles iuuenes dignatio est . Neque ille licenter , ut plerique, titulum studiorum ad lasciuiam, aut humiliter studia ipsa ad lites, ic emolumentasori vertebat. Sed cognoscere antiquitatem 2 c gnoscere statum, & arcana conditionemque imperitantium e tractare militares artes, stusque terrarum, imperij causas, certamina , & momenta dignitatis , atque honoris s repetere a Philos hiae fontibus, unde, & principio manavere leges: haec, di alia studia, dc meditamenta iuucni erant, qualia vel magnae fortunae, vel magni animi esse solent. ι Interea ,frater natu maximus, & aliquanto postea
505쪽
7 Pater, et Jecessere . Quo duplici senere, Domiu ; N iura saccessionis incubuere in ipsum: - ac sese in Regiam contulit. Ibi varie aliquandiuc conflictatus est, ut dato inter ancipitia sui experi-
mento, per tristium laetorumque vices ad sinima. perueniret . Romana legatio oblata ei suerat cum
spe haud dubia Magnatis quoque praerogatiuam titulumque adipiscendi, qui honor Patri destinatus,
interpellatus eius morte frierat. Sed repudiata Legatione , spes' etiam illa iuueni dissertur. Mox insidijs petitus ad neccm, S non sine miraculo su- perstes, regnanti hodie Philippo admouetur , quo tempore Regina sponsa ad Principem ex Gallia deducenda erat.
Id rtunae initium. Mouitque sile auxit aditus ille curas, & artes, aegritudinemque nonnullorum. Eis usque profecerunt, ut in quodam sermone, non sine arbitris dixerit Comiti Princepsi fessum iam se esse taedio, ac satietate ipsas. Vltima fortunae malignitas, conatusve supremus hic fuit. Excepit que G manus atrox id telum, siue potius vitavit verbo uno, quod amor in principem, & Euangeli, ca disciplina , sed & nobilitas insita pronuntiarat Namque flexo reuerenter poplite , Principi supplicauio, Vt quandocunque'castigandus in posterum
ita, coercendusque esset et, spectatores aemuli tantummodo ne adhiberentur. Ex eo carior acceptiomque esse coepit. Iuuit oc orta dissensio inter eos, quibus haec incrementa Cuzmani non placebant. Voluerat postea tamen abire ex Regia Comes in ipso capessendae sumime gratiae articulo, & mi
mento: im scilicet, a aduentame per morbum
506쪽
fine Regis Patris, initia Principi filio adessent. Imhibuit, tenuitque Princeps, totam sibi ii emnendae tantae molis, si decederet Pater, in eius fide positam esse perquam benigno testatus. Mortuo Rege patre i nouus Rex, cuncta rerum atque consiliorum, velut unico, vel certe fidissimo amico permiserat, comendaueratque huic. Et ipsis
negotij sibi satis in tuenda Regiscvita, domoque
fore arbitratus , caetera Balthasari Ziinicae reliquid atque coirimendauit, hactentis necessitudini, ecfanguini Obsequiitus, ut virum eum integritatis ecprudentiae si1mmum ad regia negotia adhiberet . Alioqui, sanguinis, & necessitudinum gratiarumqt omnium serea nescius cgit, anteponendo,& prota,cendo ad summa quaeque munera etiania alienos. si potiores, melioresque essent. Et Castellae Pracisdem ita , sita apud Regem dominendatione testi. monioque fecit Cardinalem Trestium , cum alte rum facere posset, qui domui suae adnexus, ideo que fidus magis, vcl minus certe suspectus habe retur. Nam fuerat Tressius ex intima Lermae Du cis, & Demarchi septem Ecclesiarum amicitia iquorum hic, sub Comite Duce , vltimo supplicio affectus fuerat s ille , ab loco deciderat eodem, in quem locum Comes ipse succesiit. Rarumque est, ut eiusmodi succetares rectis oculis adspiciam tur inter fictionis eius reliquias, quae fortunauta
Prima noui Regni. consilia fuere et reuocati ab .exilio nonnulli procerum, quorum alioqui celo lare nomen, & inclyta virtus meruerat, ut ea per iram offensio muc nonnullam irrogata poena romitteretur.
507쪽
ratus. Sublata, quae ministri, sue aulici repererant in quaestum, quaeve reperta sic , atque exercita,
non ip rum modo manus,& animos, sed Regiam quoque inquinabant, in qua institutum iam inde antiquitus hoc, ut sit venale ibi meritis, & virtute quicquid fortasse alibi venale auro habetur . :Dum haec, & alia agerentur, Tunica moritur, quo participe consiliorum omnium, atque adiutore Comes utebatur, ut & Regis mandata oportune exequi, & ea, quae decernenda, mandanda , stae
tuenda essent, disponere facilius possEt . Eo modi tuo, tres statim elegit nominauitque alios, qui de negotiis omnibus ad Regem Iubinde relaturi erant, atque id III. Virorum Consilium: institui Comes magnopere concupiuit, ne stius unquam omnia ipse obiret .i Sed, & Consilium aliud , approbante Rege instituit, quod finiendis negotijs, .terminandisque esset, pertaesus nempe moras , ct taedia d, Iationum, quae apud Consilia, ordinesve alios, magni discriminis deliberationibus ob inania nonnulla
saepe interuenirent. Excogitauerat vero etiam inueneratque hoc : ut
ex regio conclaui senestellae quaedam in conclauia aperirentur , quacunque ordo aliquis sederet . Id non modestiae tantum, sed ad caetera quoque vinculum posse esse crediderat, si adesse ibi, & Πω spectare inde Regem suspicari possent, etiam, cum neque prospectaret, neque adesset. Regi ipsi ad omnia honesta studia sua sponte propenso authoriuit, ut Domus potissimum annales, &auita m Numenta peruolutaret, atque adsumeret hoc lana .. optimi
508쪽
ν optimi Imperii instruimentum. Cui consilio beni. sne assense Maiestas ad Auorum deinde normam referre ac dirigere pleraque in quotidiano regimine instituit. Inprimis autem illud , siue ab exemplis& consuetudine Veterum, siue proprio inuento masnoque prouisu, Rex Comesque instituerunt, ut ne consilijs interessent tunc cum de magistratibus Ω-cerdotijsue disponendis deliberandum consultandumque est. Ita namque liberam re absque vinc lo re pectuve ullo solutam integramque consultationem posse relinqui. Rem monetariam fraude multiplici corruptam,
adulteratamque restituit Comes atque emendauit. Per amnes impatientes antea nauium , inuenit, ac ,
muniuit nauibus iter . Auri quoque Venas aperuit, quamuis eius metalli magnus ipse contemptor. Quodque caput tuit, reptum omne patrimonium,& vectigalia, quae tuendae Maiestati iunt superiorum temporum prodigentia, necessitatibusue , dis spata, exhausta, inquinata usuris, oppignerata etiam atque alienata recepit, atque liberauit: re sustulit ex regia Domo portentum illud , ut egere videretur Rex , cuius Regna Reges alios ditant: intra cuius fines nascitur quicquid fere auri mortales vident. Ad rem militarem. recte , atque ordine disponendam, Npro sua parte administranda bella, quae ab Catholicae Religionis hostibus, eorumue amicis,
multiplicia, & magna statim incidere Regi, tanto
maiore excubauit cura Comes Dux, quanto maior
atque validior in eius animo cura Religionis ipsius: ob quam & gesta suere bella semper in hoc Imperio , & gerentur, donec diuisi inter se mortales, ac
509쪽
73 diuisa Imperitantium studia circa Religionem erunt. donec fiat illud , quod ore diuino Veritas ipsa denique futurum esse promisit, VNUM OVILE
Satis constat, ob eiusmodi curam, & verὶ datam e celo solicitudinem hanc, accidisse haud semel, ut acerrima illa, atque ad Imperij custodiam vigilantissima Mens, ab ipsis Imperij viilitatibus aberrasse videretur, si Catholici Regis, & Catholicae Fidei unquam diuersae inter se utilitates , diuersa emolumenta esse possent. Idque tunc praecipue accidit cum Infans Maria Regis soror, Angliae Regis filio peteretur in matrimonium, eiusque neginiij causa Madritum in Regiam Princeps ille venis set. Quippe, nisi conuenisset res, ac nisi nuptiales tabulae obsignatae essent, bella inexplicabilia minitabantur haud obscure Anglus,& Anglo coniuncti, Danus, Holandi, Mauri, Turca, Gabor,& nonnulli etiam e nostris, quo plus terroris ea coniuratio idve foedus haberet. Singulas Imperij Catholici partes uno tempore inuadendas inter se isti diuiserantvrere, vastare, capere, dein partiri prouincias, commutare Vrbes, & alia, quae irrita fuere, siue etiam aduersa foederatis. Cumque in tanto turbine rerum
concilia apud Regem super eo negotio quotidie haherentur , an Infans danda Anglo esset i Comitis Ducis una sententia semper fuit, in quam & Rex sua sponte ibat: haud aliter scilicet, neque alia dandam esse conditione, quam si Religio Catholica sub certis legibus in eo Regno serta tecta conserua retur , idque geniali pacto pretium fieret. Atque
id ComitisDuciis singulare meritum MensApostolica
510쪽
& diuina Pontificis Vrbani benignissime ampIex
ta est 3 & litterae Apostolicae cum honorifica test ficatione venere ad eum, longe anteponendae prae- mijs illis possessionibusque terrarum, quaS coniura' ii sibi destinarant. Par constantia Comitis Ducis spectata est alio, quoque consilio, quod ad salutem securitatemvo Regis incaute, ac velut inerudite, susceptum fuisseti plerique crediderunt cum haerentem in Rupellaei obsidione Gallum Hispana classe adiuuandum esse censuisset: quo subsidio debellatum illic, constit tumque Regi regnum est . Nam ea victoria, sicuti rem eisecerat tantam , dederatque vere Gallo Regnum, ita cubilia rebellium stabulaque Haeretico. rum illa purgarat: eiusque negotij exitu nihil C tholici Regis Maiestati, neque conuenientius, neq; gloriosius esse potuit. Consilia autem haec, & instituta Comitis Ducis,
magnique pro Religione simul, & pro suo Rege
conatus, possunt Uno quidem, ac perpetuo tenore
exhibere hanc Privati Christiani effigiem, quam exprimere hinc volumus. Sed discrimen inter se tamen habuere quoddam . Et veluti diuersa tempora fuere morum animique eius, cum fuerit an mus semper ipse idem . Nam , quamdiu fuerat Comiti Daci spes, & cura aliqua successionis stirpisque continuandae: etiam cogitationum consti rumque partem, spes, & cura illa occuparat. Vt vero filia unica, quam habuerat, exanimem partum edidit, & paulo post ipsa extincta est i coepit ita viuere, sine filia pater , sine nepote auus , quasi mortuus ipse sibi esset. Ex tota noctis, & diei cothuersione, ad curandum quiete corpus ,,curandam l pietatu