Syriani antiquissimi interpretis In 2. 12. et 13. Aristotelis libros Metaphysices commentarius, a Hieronymo Bagolino, ... Latinitate donatus

발행: 1558년

분량: 260페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

substantiam praeferunt, O extollunt, cur cum numeri a pud eos , O magnitudines sint, ct anima, ct corpora non sunt posteriora semper ex prioribus . sed etiam cum xlim rinon sint magnitudines siunt, fiunt, haec etiam siquis a

stulerit erunt anima, ct corpora. contra eos vero qui idea lem nκmerum admittunt, virum magnaturines,quae pro

mae ex numeris fiunt ,set O ipse idcae, aut non. O an reeipiant considerationem propriamiavi mathematicam ad irsas transferre oporteat. Dicendum igitur est pro prioribus quidem quod nec mathematicam substantiam solam considerant,et ordinem omnino dantes ipsissubiectis semper conse re ad secundorum subsistentiam priora dicunt. Recte enim dictum hoc est, quod oportet esse continuitatem unam natu ralium rerum, nihil aliunde aduentitium inspici,sed quod non solam mathematicam substantiam uiri la norint , es mathematicis nominibus etiam tuae de diuinissunt oceant. dictum quidem est scpe in praecedentibus. Verum praesens tiam dubitatio hoc clare ostendit. nam si accusat eos ut non facisntes ex magnitudinibus, O numeris animam pι9ribus ipsa existentibus testatur manifese, quia eas quaesunt in intellectu per diuinos numeros generabant , pro secundis uero, quod primae magnitudines ideae sunt, per se circulus , per Iepyramis, perse triangulum. a mathematicis uero rati nibus reminiscentiae nobis illorum fiunt. non quia sicilicet illis accommodentur mathematicae leculationes discursiuae existentes O partitae. O unct quo procedentes , persum sitiones concludentes .sed ut in epistolis dictum En de per se

circulo , quod nec figura, nec nomen, nec disinitio , necis temtia est eius cognitio , sed speculationem rei. acquiri., scienti cis considerationibus uici m collisis ueluti lapidibus

ignem emittentibus lumen effulgere intellectuale. Idcirco non asociamus illi. mathematica ergo doctrina es praepar tis quaedam ueluti in imaginibus exercentabus animam ad

232쪽

sYRIANVS IN LIB. XIII.

per se intuitiuam excolaris attingentiam. non ergo concupis uni ideis accommodare mathematica ,sed ut ab imagin bus ad illa ab his reuocari volunt. PRIMI uero duos numeros facientes. IN vE H I T v R quidem nunc in suum praeceptorem. ipse enim est qui clare mathemata ab intelliatralibus formis di screvit: quamuis etiam apDd alios non alterum tantum ,sed. utraque cognoscantur Dicit autem quod non docet de gen ratione mathematici numeri. oportet enim ipsum generari, cum prius non esset, sed neque ex ei dem cum ideatigen rari debet , ne idem illi uideatur, neque ex allis: num rumenim impossbile es aliter subuere quam ex unitate, O in

rerminato binario. nos ergo dicemus contra ipsum, cur nonc hoc latissimum supponis praeceptorem dicere, quo etiam ipse in sermonibus de natura uti ex gitasti ζ quod proporti ne quidem eadem sunt numerorum principia, simpliciter uero non eadem. huiuscemodi quid certe O tu innuis, cum is cas, ex alio quidem magno, O paruo, sed non ex quo ma

enitudines . alius est enim binarius mathematicorum numerorum generativus, alius autem magnitudinum. ram iusingulis entium ordinibus seorsum intellectualia, O proportionalia , O naturalia considerantur principia. θαerere tamen quo pasto unum,quae ubique sunt, multa producit, O

generat, O philosophi est, O ab illis de causa huius sermo

habitus est. JMN1Α itaque haec absque ratione sunt. I A E Cirhetoricas perorationes imitantur, sed non absoluum tur a comoediarum scurrilitate. idcirco plurima ipsoro,qu cunque rei conuenientia non seunt, opus est praetergredi, aut aliter coniungere. meminit autem de Simonide in his,quae adeo inordinate scripta sunt .siunt enim cauillatorie dii Ia, O minime intel ent.m complentia. V IDE-

233쪽

VI DE T vR autem &ipse elementa magnum di pa

uum clamare.

Q ON i A M binarius est magnum Oparuum. Binarius u ro parem solum o praecipue pariter parem consiluit, alios dicit non posse ex magno O par generatos iri: sed dieIumes sepe quem binarium magnum o paruum uocabant, eo quod eum qui est cuiusique multitudinisgeneratiuus. AasvRDvM quoque est generatio nem facere aete na cum sint. Si p a R Dppositionem hoc faciunt doctrime causa, in quo errant ζnis forte iuxta te , qua effectivam causam in aeternis vim admittis: sed his placet omnia exprinvise haberesu mentiam.

YTHAGORICI igitur utrum non faciunt, aut faciunt generationem. o more rationes has Aristoteles proponat, non latebit prudentiores e sed ut ex his, quae ponit, prostquamur Pythagoricorum intelligentiam, dicendum es quod unum quidem simul totum dicunt, quod ex materia O forma dispositum est. huius uero constitutionem sic dicunt fieri. Ratione qua. natura proficiscitur colorem, O Duram, O causa m mnino generant primo quidem in assectum,seu absique qualitate aliqua corpus fit. hoc nanque es infinito proximum. deinde id quod dispositum G. cum terminus o naturalis ratio perfecte occupauerit subiectum. Quod vero etiam de si parabilibus numeris dixerunt uiri, O maxime omnium hi, etiam prius memInimus.1 M PARI s igitur generationem esse non dicunt. VT s CILICET ex nomine ipsius paris per comparationem utique inueneris apud illas haec dula, Imparem nanque ipsis

234쪽

sYRIANVS IN LIB. XIII.

deis appropriantes iure ingenitum esse icunt, parem uero materialibus proportione re*ondentem suanentes genera bilem uocant, binario asciscunt. nam quod cognatos pamres O impares numeros ex eisdem generarentprincipris. et

si bos quidem unitati similes esse, illos uero binario dicerent

saepe meminimus. PAREM uero ex imparibus quidem afferunt. PAREM, materiam habentes O formam. per materiam quidem ut ex binario profectum , magnum Oparuum habere dicunt: per formam uero aequalitate temperari. Haec uero non ex tempore ,sed semper. si autem priora indilpost a d spositis enunciant, doctrinae gratia, communis est hic omnium m9s. nam ct tu materiam priorem dicis,qprincipium

corporis, etsi semper istositam, oe ornatam.

HABE T autem dubitationem & recte dubitanti. vo D quidem rectum ipsum et bonum principalioribus causis distribui uult, corruit .sed nec hoc pacto sermonem incia pere aequum crat, sed erat rationabilius dixisse: habet autedubitationem, O recte dubitanti mirabilem, nec theologos

aliud quid recte dicere quis supponit: sed illud omniti absurdissmum est putare, aut uni bonum hoc pacto concurrere , aut imum maxime primum sic principium dici , ut elemem tum , ex qua cum insit numerus constat. omnia enim haec falso narrata sunt. nam unum O bonum idem sunt apud Platonem, coe abstra itum est ab omni substantia, O intelleIIu, O uita . POETAE uero antiqui huic similiter aut regnare, aut dominari. NEc E haec, ut rei ueritas est, narrata sunt de theologis . ILli nanque nοItem quidem, O caelum dicunt regnare, ct a

235쪽

II te haec maximum ipsorum partem qui, aetherem deis, msidumq; mortalιbus detribuit, cui primus regnauit insignis Erisce us, post quem nox sceptrum habens in manibus Ε-risce i. post quam caelum quod primum dijs dominabatur, post matrem noIIem, ipsum autem Chaos o super regna tis habitationem. Iouem uero non primum ,sed quintum regem nominant manifeste data ei a nocte oracula. Immortalem deorum regem quintum factum iri. principium igitur maxime primum etiam apud ipsos unum est O ipsum bonum,post quod binarius ipso regno melior aether o Chaos ex sententia Pothagorae: deinde prima , secreta deorum g nera , in quibus primus apparens s uniuersorum pater Orex, quem ob hoc Thanem appellarunt. neque litar optiami philosophorum 2 d s absisunt, nec theologi potentiora, O meliora principalioribus ipsis dicunt , quae posteriora sunt: sed una es apud omnes eos ueritas.

VERvMTAMsN his quidem,quia permu tantur do minantes entibuS. RECTE quidem primam causam optimam esse dicentes reciapis r theologi tamen non faciunt mutationes regnorum . etsi

hoc uideantur praesescaere fabulosa figmenta:sed antiquioribus semper manentibus tu propr3s moribus fecunda hoc pacto siubsistere dicunt. DIMENTI v M autem immobiles substantias esse. Esτ quidem supersubstantiale O apud Platonem linum ipsum O bonum. O apud Cratinum Pythagoricum, O apud omnes fere qui a scholis Tythagoricoru profecti sunt. sed tamen poratur unis esse substantia primi principis, quod

uocabant bonum, ut unitatis O boni omnibus causam exsetem, O uideamus, an aliquod ad eos absurdum sequatur . .

236쪽

sYRIANUS IN LIB. XIII.

DuBI TATIO igitur est haec, utrum oportet dicere.

PRIMO quidem per se suscientismo hoc est ei bonum efseper se susticisns: sed inest ei ob sim citatem subsiste

tia. non enim est bonum o aliud quid, sed hoc ipsum bonum. Quare unum eo quod n9n componitur . eius natura

ex bono O altero quodam. sic enim indigeremus altero principio, in quo bonum nulli cuiuis missum esset, oe esset sin- rerum . adducit enim φρ discultatem de uno, quoniam modo consiueto potius quam theologico Usum intelligit. si autem aliqui unum supponentes esse mathematicorum num rorum post unum auferant ab ipso ipsum bonum, non de mnium principio disserunt. sita de causa numerorum monsedicorum , hoc est, aut ex unitatibus constituuntur, O constat ipsum quoque bonum esse eorum, quae ex ipsa genera tur . non tamen simpliciter ipsum bonum. Certe enim quod dicit omnes unitates fierent in quod bonum: unitates non materiales, sed quae in speciebus numerorum considerantur , quae sunt huius quidem numeri bonum . quinatas ipsa, ut ita dicam, quinari, O decas denarii. non tamen id quod bonum simpliciter, ut unitates, quae a principio maxime primo proficiscuntur . Illa enim non solum dei sunt, sed O deorum continentiae quaedam, O nullum absurdum est in uniuersiis asiluentiam esse bonorum . nam quod diurnum e linuidia caret es incomprehensibile humana ratiocin tione . O ideae quoque o numeri speciem habent boni, tamquam maxime primae causs foetus existentes. Onon oportet haec ut absurda asserre quae ex se uiri admittunt. AT vgRo cuiuscunque uelit ponat quis esse ideas. SI v N v M , inquit, est bonum, boni speciem habent O ipse ideae. Quod si concessum fuerit, dubium ci emergit, quo rum oportet ideas supponere . nam siue bonorum tantum, qua hic sunt, ut uirtutum, neque substantiarum erunt ideae, ncque

237쪽

METAPHYS. ARIST. Irs neque substantiae, siue substantiarum, erant omnes, quae hic sunt substantiae bonae, quoniam per ipsas ideas subsia

sunt, quae bonae sunt. Cum his etiam omnibus 5 imum, inquit, bonum est, non unum sue binarium, sue inaequale, me multitudinem illud oporteat vocare, erit malum. ut ex contrariis generatio rerum sit. Ad quem dixerit utique quis quod se uirtutum erant ideae, non prohibebat essesubstantias . non enim quale es exemplar huiuscemodi prorsues O imago, sed O impartibiles partibilium sunt causae, o intellectuales non intelle tualium, O immortales momtalium ,sic siubstantiae qualitatum non qIarumcunque , sidearum, quae substantiarum perfectivae sunt. O sic mnium etiam substantiarum sunt ideae, ut O sunt, non necesse est, quae hic sunt omnia pulchra bonaq; esse. non enim semper retinet mensura, id quod a superioribus recipit, immo euersa ad immoderationem deferuntur. Cur praeterea si unum bonum est, alterum principium necesse est esse malis. primum enim illud unum dicunt esse ipsum bonum uod a fractum est ab omni compositione cum alis. O est superius ad duo principia, quae post ipsum sunt. sed etiam, si quod prius est , O diuinius duorum principiorum, quam unitatem uocant, bonum esse dicant, non sequitur ad eor binarium. O s aliam habeat oppositionem ad unitatem, malum dicere. non enim ex huiuscemodi oppositione diuina generantur atque procedunt, sed ex optimo principio Osinc rilsmum bonum habente. Quare quaecunque in sequent bus, ut sequentia siuppositioni, colligit imposbilia, in nullo conuenientia uiris illis infert. nam apud eos malum ex princi se penitus exclusum est, ut diuus Plato in Theaet to manifese dixit, quod impossibile est inter deos locari, sed mortales naturas, O hunc locum necessirio insalitare.

238쪽

sYRIANUS IN LIB. XIII.

Ins o hic quidem effugiebat bonum adiungere uiri. v i est fugaera Cur frustra somniatur aureus Chosippus equo etiam pacto sequebatur ex huiuscemodi contrarijs esse diuinarum rerum subsisentiam ςHt v gRo dicunt inaequale mali naturam. Rscra dicit. inaequale enim Pod est in causa entium assumebant, quod O antiquius est alteritate ipsa, quae est ingeneribus entis . non solum optimum dicebant esse,sed O optimorum maxιmegenerativum. si autem in ultimis O materialibus est aliquod apud eos inaequale improbatum ulaliae ad multitudinis generativam causam, visi quod O illinc γtiam quodam modo hoc est. ACCIDIT itaque omnia entia participia esse mali

extra unum ipsum unum.

HAEC, omnia sicquuntnrad eos, qui duo principia uniuers rum faciunt, i aq; per bonum O malum diuidunt. omnia enim participabunt malo praeter alterum principiorum, ut Empedocles, omnia participare lite uisasunt praeter ipsam amicitiam, et priora posterioribus purius habebunt malum, O operabitur bonum in malo, O desiderabit malum ipsum bonum, etsi sit eius pernities oe corruptio. Si autem et materiale sit hoc malum, erit potentia optimum. O dignum certe es admirari ristotelem in his, quo pacto nouitsequetia ad hanc suppositionem absurda, O minimis illa tradi dit , non ob hoc tamen O dicere ipsum aliquid contra Pythagoricos putandum est. nam nullo pacto illi malum in principiis assumpserunt.

HAEC itaque omnia accidunt. PHOC quidem absurdomm siequitur, inquit, quia omne priueipium elementum faciunt. Quod absurdum putat ad hoc

sequi ἐ

239쪽

METAPHYS. ARIST. II 6 sequi ρ omnia esse bona, si ipsum bonum, ut elementum est,

principium: alterum uero quia contraria principia putant, esse O malum principium: alterum uero, Iura ipsum unum principium esse putant. non enim erit amplius, inquit bonum si quidem es unum: alterum uero, quia primas su santias numeros esse dixerunt , immini mali participes esse numeros . quatuor igitur absurda secuta sunt, ad qua-.tuor suppositiones. omnia enim erunt bona o mala , praeter unum ipsium O malum principium , O principium non bonum, O numeri mali immissι participes erunt. Dicendum es ergo ad ipsum, quod neque elementum qu le tu intelligis faciunt omnibus principium , neque hac. contraria faciunt principia, ut hoc quidem sit bonum, at terum uero malum, neque ipsum unum iuxta intelligentiam illorum excipis, nec sequitur ad id, quod est deparabiles numeros esse participes, ipsos esse puri O immissi meum scilicet missum malum effugerit pritim non ex iis telligibili sola substantia, sed O ex uniuerso aethere . hic

vero circa mortalem naturam oberret , O associetur pamticularibus bonis per recessum ab ipsis. Recte igitur tradita sunt principia , O melius est bonum unum dicere quam intellectum. Qui enim unum ipsum uocat, imm sum bonum seruat , O solum bonum . nam bonum non uult coniungi alicui. Qui autem intellectum uocat, non solum bonum facit. δει autem O animal O ens O intelliasibile manifeste ab ipso bono ad id, quod speciem habetoni defertur , nec vere unum assecutus , O uni multa

distribuens. NON RECTE autem opinatur, neque si quis assimilat. ERANT fortasse quidam, qui ct uniuersiorum principia imperfectiora esse putabant suis ectibus, putantes gener

bilibus

240쪽

sYRIANUS IN LIB. XIII.

bilibus eodem modo se habere uniuersa, contra. quos disit. nec generatio Iimpliclier ca imperfecto ad perfectum d cuit, ut ex semine ad animal, sed etiam impersecIum ex

persecto subsistere facit. homo enim estpriorfemine Oscausa seminis. O simpliciter quod actu est, s prius eo quod potentia. oe saluus est quidem sermo in uti que, O recte percutit eos qui unum simul quidem principium dicuntentium, simulq; in substantiale eo modo quo substantia d terius. O degenerabilibus suscienter diserit, cum per se

ctum imperfreto praeponat. Verum si non admittat rati nes , quae sunt in uniuerso, nescio quo pacto opinionem femnare poterit. nam quid de animatibus exputrefactione d cetur ρ quid praeterea de arboribus , aut uirgultis, aut tam bis stonte nascentibus . non enim etiam in his putabimus praeesse in natura uniuersi essestiuas ipsorum rationes: sed qui has non admisierit, quo pacto aut ante imperfectum pem festum in natura permittet, aut ex univocis singula submflere faciet ζ Dicere enim quod sol O Rodiacus cum sint perstara Osubsistere haec faciunt O perficiunt, maxime

quutim est communem dicere causamgenerabilium, o non singularum propriam. Deinde quo pacto instrumentalibus membris distinguunt culicem Cr uermem O cetera ex putrefactione . si neque ipsi borum habent rationes , neque

moueant id quod habet, nisi forte ipsi casui horum semper

generationem commiserit O membrorum dearticulationersed casus non siem r eodem modo ,sed in contingentibus in minori constitatur.

AB svRDv M autem est & totum simul solidis & m, thematicis facere. Hoc Alexandor in Platonem dicit proiectum esse. si ergo recte coniectat Aristotelis intelligentias, nec nos inconsideratum aliquid dicemus de diuo Platone, cum dixeri

a mus

SEARCH

MENU NAVIGATION