장음표시 사용
211쪽
Interprete Hieronymo Bagolino, philosopho praestantissimo,
cOMME TARIVS. Da MAc igitur substantia dicta sint tot. Omnes autem faciunt principia contraria, sicut in physicis usque ad id: nullum igitur contrariorum prO,prie principium fuerit omnium. SED aliud per quae aduersatur bis qui immobilium principia contraria faciunt. quemadmodum ipsepro principi s sensebilium contraria una cum subiccto assumere non indignum putauit. Syllogi at autem more suo, contraria sunt in subiecto, principia non sunt in subiccto, ne ante subiectum non sub tantia sit. patet conclusio. cotraria igitur non sunt principia . etsi principia non quatenus contraria, sed quatenus alia quaedam sunt, ut intellectus corpusAut quodvis sit sub testum ipsis. Ad quae dicendum quod huiuscemodi contraria illi in principiis non quae assumunt, quae sunt non substantialia secundum id quod est deteriussubstantia, sed fortesecundum id quod messius est. substantiarum enim principia su per ubsantialia ese oportet. omnino autem nec a q'asi V positis uiri incipiebant. sed O quod ulterius erat norant, nit satur Philolaus, Deum dicens finem . infinitatem con- I. Cc 2 siluisse.
212쪽
Ritu se . per finem quidem uni cognatiorem ostendens omne coordinationem. per insinιtatem uero eam, quae ab hac est diminuta, inadhuc ante duo principia, unam ct singularem causam ct ab omnias abstractam praeponebat, quam Arctenenis quidem causam ante causam esse icebat.Philolaus uero omnium principium esse affirmat. Brotinus uero quod Iuraeus omne exuperat O substantia O virtute ant qxitate . ex quibus motus etiam diuinus Plato et in epistolis, O in de republica, O in Philebo, O Parmenide easdem de eis uoces emittit. neque igitur propostiones sane sunt. nam O dicens contraria insubiecto falsa est, superna omnino si contraria opartet uIcare nullst modo non substantialia, O
quae dicit principia sani s stantiae . nam proprie principia, quae sunt omnium principia supersubstantialia fiunt. nec conclusio aliquid eorum, quae iuris placent confutat. etenim ab his quae quasi opposetasunt incipiebant .sed praeponeba ni unum ab utrisique abstractum Oprinci se , O elementis.
vgRo alterum contrariorum materia faciunt.; c dualitaten, quae est ante omnes numeros materiale causam esse dicunt. neque enim omnino diuini numeri materia induent. nec Plato interminata dualitatem per inaequalitatem demonstrans, dictata Pythagora qui eandem per mu titudinem demons rabat . uterque enim ipsorum ex his, qua per ipsum insunt numeris, nititur ipsam appellare . dictum est autem quod est multitudinis causa G progressus, OD-eundae uirtutis, O diuersitatis. quemadmodum unum essidentitatis causa diuinis formis,staeternae permanentiae ct
immutationis. Manente enim, inΤuit, aeuo in uno, causam
aeterna permanentiae in isdem, ct eodem modo ipsius diu nae subsantiae ostendens. ET ENIM qui inaequale & unum dicit elementa. O po R
213쪽
o PORTEBAT enim, inquit Platonem, dicere, haec ratione quidem duo esse , numero uero unum . sic enim melius est e ponere , quam ut Alexander opinatus es ipsum dicere: sedo mirabunde Acemus non βc Platonem dicere alterum prin opiorum inaequale O dualitatem O magnum Oparuis, ut tu nunc accipis. Sed quod multitudinis existens Oprocessuum causa, θ' omnia generans magna ct parra, ut consueuit ibi idem Aci . his etiam meretur nominibus significari. omnino autem si quidem aliud est ipsius subiectum, alia autem in ipsa rationes, ut Socrates est alius a simo, o uentrofio , aut si secundum quid quidem infunt magna, secum dum quid uero parua, poterat ratione quidem duo facere ipsam, subiecto uero unam . si uero excelsu inestabili ab his , qua ab ipsa fuerit magnis O paruis siccreta est, ct es quolibet subiecto melior, quem babet locum huiuscemoti siem monem dire Iibi AT V K R o & principia, quae elementa uocant, non
recte tradunt. OMNE s hi ex sententia eius, diuinius quidem principium ,
O paternum numerorum unum uocant, maternum uero
quidam magnum Oparuum ut Plato. quidam multum paucum, directi . quidam excedens Oexcessum, ad gen ratius recurrentes. quidam uero aliud. quidam autem mutilitudinem: sed omnes bos idem ostendere sepe meminimus rsed illud dicit sequi his qui generaliora assumunt contraria cum specialioribus, O numerum assismere . at hoc falsum esse deprehenditur.nam si interminatam dicis dualitatε,quo pacto genus eius est numerus, qui ex ipse generatur ζ si uora ipsam per Aedualitateprimus in Heatibus numeris hic est. SI AvTEM sunt ut uolunt entia ex contrariis. INTENTIO eius manifeste Uendiisse uelle praeiudicare uno
214쪽
ex omnibus O hunc improbare, ut ex superabcindanti alii sunt condemnati: sed est icendum, quod nec iudice indigent
uiri cit,nec omnino dissentiant,nec ab ipso confutantur. Qui uni multitudinem opponunt. Vt unum paucum facientes , si enim aliquid eorum, quae in nono meminimus, in iliis dicebatur manifeste nec multitudini omni paucum esse contrarium sita excessum habenti, neque unum ccntraria esse multitudini O numero; sed potius ut ad aliquid opponi. sum propter falsaesunt ambae propositiones etiam ex siententia Gius, per quas redargutionis suae colligit conclusionem, et quae dicit unum esse contrarium multitudini, O quae ponit omne contrarium multitudini paucum esse, O non indigebimus quibusdam, quae propositionibus adure1 cntur,sed tamen e
rum, quae ab ipso in nono sicripta sunt, i Iione faciemus. et si cur de his frustra di fundore nam neque unum quod illi ponunt, vir dirigit, nec multitudine, ut dicebant, accipit. D
clarabunt quoque sequentia extra propositu uiri occursum.
VNubi uero quod mensuram significet numerum est, & in omni est aliud subiectum, usque ad illud , O aut alicuius alterius huiuscemodi appellationis. C v M v I Rr illi diuini dicerent unum quidem ipsum Deo
ceteris unionis causam, O cuiuslibet entis, o omnis uitae,
O intellectus perfectissimi ulteriorem mensuram unam omnium, ut omnibus substantiam, O finem illustrantem, O ut omnia continente,interminantem inest abitibus sui . O omnisini superexpensis excellentiis daemonius hic uir mianimam in quantitate, ob pa ruitatem omnium eiusdemgeneris communem mensuram apparentem accipiens, firmat nullam et e neque mensuram, neque uirum quod non si in subiecto et prius, ut ab uno entium principio aut illi connexa unitate . quasi a quodam pauimento diuino decedenssermo, o nem quidem aboleuit incorporeorum distulationem. ω- tius
215쪽
thio autem mundanae latitudinis in ultima corporum delatus supinusprostratus est, minimas ob paruitatem O tenuitatem inter ipsas moles pertractam. ob hoc horum qui eiusdem esse speciei mensuram enuncia is, ut in equis, illaris uero eiusdem generis ut in bomne, equo,Deo, I n qmbus nounouit, quid dicat tenim ipse dubitauit, quomodo ealdi creutibuspraedicationibus numeris nominauerit, nisι quod nu- Inrerum generum ipsum uocari iudicauit. Dignum itaque es his, aut quae sunt praeclari Pythagorae conferre, qui exemptum esse omniquaque ipsum unum O mensuram, non solum a corporibus aut mundanis rebus sed O ab ipsis inte les tibiis. Cum ipsum ueneratus principium esse enitum d cit , O intelligibilium mensuram ingeneralem aeternam,
sola, dominatricem, O ipsam si ipsam Uen M. item.
aut quae sent dumis Platonis , in quibus Deum mensuram esse omnium enunciauit, ut principia, ct fines, O media emtium in se ipso amplectentem. haec enim quas meme conciapiens facile puto conspicit, quantum recest a uera mensi ra, quod n&nc ab ipso assignatur unum oe mensura, quae diligenter sic mensurare quandoque possunt, ut illa per quae mensiuratio sit. non enim equus es qui mensurat decem quos: sed Iuraeus noster forte equo utens, sed ut exactius loquamur, neque equo, sed uno monadico, quod est num ri ex unitatibus constituti principium , O ipso numero monadico, hoc est ex unitatibus consituto, sed uerae mensi rae substantiam, O potentias, ct finem mensurabilium d terminantes mensurarum, denominatione sic dignae exis malae sunt. O haec neque ipsum Aristotelem latuerunt.
scribit quippe infecundo Politici libri de his eadem cum his , qui ante ipsum philosophati sunt. O dicit palam hoc pacto ,
omnium enim certissima mensura est ipsum bonum. Quare manifestum est, quod logice potius O gratia contentionu eiprocedunt rationes, ct aequum es nos in singulis talium bo-
216쪽
mericum illud contra ipsum alloqui, suo O alias fabulam
Q uero inaequale ut unum quid, dualitatem autem interminatam faciunt magni & parui, usque ad id, nunc autem alterum solum praedicatur. V N v M O aequale quod nn principio paterno magis assum tur . nec est ad aliquid, nec omnino accidens. stasi opus est uera dicere, res substantialis unionis, Ur qualitatis omnι-bus causa, O mansionem, O imitatem, est immutati nem , O puritatem , seu sinceritatem omnibus superlu stram, quemadmodum oe ipsium in quale quod quandoque quidem in magnum θ' partium sic diuidit, quandoque uero in multum paucum, quandoque etiam in excedens et e cessum, cum in prima dualitate sumitur . gnificative quidem audiricem causam uniuersorum ostendit. melius autem non quidem solis accidentibus ,sed O ex ipsa generatissubstantiis constituit. Odicule igitur ad consuetiora multis uominum si gnificata latus sic corrigit antiquorum doctrinas. nos uero non solum non facere ipsos accidens prius substantia allirmamus. Verum nec siecundum aut inferiorem alia quem locum in principiis , diuinis ictis accidenti distri buere. omnino enim nihil immobilibus accidit ex sententia
ipsorum , sed O ipsi aequalitas ibi O ipsa scientia, identiatas, similitudo alteritas. omnia haec 'bstantiae sunt f i, O non aliorum huiuscemodi sunt. huiuscemodi enim i sas multis in locis sed et in Phaedro Platonem describentem audiuimus: conlicit inam iustitia, onstitit temperantiam, conlpicit scientia,non qua adest generatio, nec qua alta alicubi sit in alio, quales uidelicet funt eorum, quae non entia disic appellamus. sed illam quae cum sit in eo, quod est ens uere scientia es. idcirco Iulo taro, quae ibi funt ipsium uocare consueuit, quod secunda quosda exactioim, eo quo uisit
217쪽
non alterius, melius est. Quare O si causi ibisit iis usro causatus non es ibi hoc accidenter: stasecundum substantiam O in uniuersum de omnibus habitudinibus eadem Gratio. quare quaedam eorum, quae ibi sunt supersubstantia Ea sunt. quadam vero substantiae . accidens uero sorte circa animam in generatione existentem, O ipsam generati nem . Haec ergo ad tutam eius argumentationem dicta sint. dicere se uero dualitatis, quae ibi ect causam, ipsum di cum, aut denarii ipsum multum nulli quod nostrum es commiserit. Non enim monadicus es numerus cui bac accidunt , aut aliter insepossunt. SIMPLICITER autem considerare nunquid possibile sit aeterna ex elcmentis constare. E T antequam ipse huic obviaret praediximus nos , vel potius
non nos ,sed antiquismi philosophantium,stoptimi: quia
ex materialibus elementis, aut omnino ea elementis,
quae sic dicuntur elementa, ut in alterius consitutione assi mantur, non subsistunt diuinae ictaeo formae . quod enim ex materialibus constat elementis generabile es , O corruptibile . quod uero ex immaterialibus O si in generabile , tamen est compositum. simplices uero O in generabiles opus est esse diuinasformas, O neque ut animam ordinatas esse, neque multo magis mundum hunc esse compositas. nihil l tur opus est nos recurrere ad primum negocium de caelo , in quo demonstratum est generalem, O quod omnino potes non esse corruptibile esse , O non aeternum. sed Jonte ipse concedentes, etsi non omnia sigillatim ,sutem ipsam conclusionem recte sie habere elementa dicimus ab antiquis uo cari generatorias omnium causas . Cum autem multa dicta sint in his digna aduocatione . illi maximesumpto est aduem tendum, in quo dicit nullam sesubstantiam aeteream, nisi
si antiis . nam si a tu in sexto legerimus cactu, erit quidem
218쪽
O nunc fecundum ipsum , aether aeternus. sed non concinit probatioui sumptum hoc. nihil enim prolabet etiam, quod est ex elementis, ex materia a Iu esse: sed si in recto casu
actus periculum incuraret nunc, nec corium non aeternum d
cat, etsi aeterno tempore subsistat . non enim semper quod es immateriale, O forma satim separabilis es. SVNT autem quidam,qui dualitatem quidem interminatam faciunt. NON grauiter ferentes huiuscemodi aequale , nec timentes admirandis dialecticorum argumentationes , dualitatem dicere multitudinis causam uoluerunt: sed quia cognati nem eius cum praeflantiori principio ostendere uoluerunt, cum illud aequale putare ni appellandum esse, hanc inaequale appellabant. unum autem seu unitatem illud appellantes dualitatem hoc dicere maluerunt,ob quas uero causas, saepe dixιmus. diximus quoq; alias esse, quae idealem numerum: alias uero, qua mathematicum consituant, longe quidem sematas ,sed per similitudinem quandam in illas extentes. HvLTAs quidem sunt causae eversionis ad has causas.
H E V certe quamuis eses bonus,sortiter dixisti,si Plato flui- te dubitaui, O praecipue suppositiones in Sophista positas
prosiquens . Postea quid commune habet non ens alterius. natura ad minima diuisa adduxit ipsum: principia uero e tis generibus priora sunt. quod es unitatis,quodq; intcseminatae dualitatis.
ETs I primum quidem si eras multipliciter.
MAXIM E uero de alsis entibus sermones apud Platonem
fiunt. si igitur haec decem genera a ferre uolebas, quasi pases absque non ente ostendere multitudinem in entibus , audi rursus quod si non bi alteritas , nec decem entis genera fuerint,
219쪽
fuerint, nec utique duo, neque aliud, quidpraeter unum numero ζ Cum autem sit alteritas,es O non ens. unumquodq; enim decem generum entis ,si est aliud ab aliis, singulariter quidem est,sed uno modo non est. quare magis non est,quam
sit. etiam si ipsam dixeris substantiam . Cum enim fit seu
stantia nec quantitas, nec qualitas, nec phsio, nec actio est. Compone igitur ipsum, O vim dogmatis inuenies. si multa sunt, es alteritas. si est alteritas, est inon ens. si multa entia sunt, est non ens . non erat igitur alio modo instare adapparextiam Parmenideae rationis,nec alio modo stabilita miatitudo, visi O non ens simul inferretur . nec ob hoc rupugnat Plato ipsi Parmenidae in eo, quod uerismum est ista sunt quidem utrique sermones ueri: sed es manifestior qui Platonis. ille enim desolo intelligibili disserens, Oper unionem ipsum prosequens,= dominantem in ipso identitatem, O Empedocleam amicitiam, unum esse ens enuntiauit. Pla . is uero . cum nosset esse quodam modo ct ipsum sensibile, quosl est alterum a uere ente, quod etiam ob hoc decens est non ens patius quam ens appellari. est uero O ipsum intelligibile, non minus multitudinem, quam unum alteriusq; naturum induxit ad entia, O hac substantiale non res quem demonstrauit, ut in Sophista multis argumentation Dus de dignis probatum est. DEINDE ex quo non ente, & ente entia sunt. v r g x specie quidem priuatione minime. omnino enim
priuatio nihil entibus prodest per se: sed quia cum apud eos quinque entium genera sint, unum quoddam istorum ait ritas est. opus autem huius es singulum facere, quod alia non sit ex non ente: quod est per ipsum alterum, O substan- tia multa sunt entia. substantia enim omnibus esse comm nicat , cum non sit illorum, ut quibusdam subiis Iuni, sed principium c fons quidam essendi, oe omnibus hoc sugge
220쪽
rens abstuesui diminutione. Alteritas vero iseiungit non loco ,sed substantia entia ipsa O multiplicat, O facit non esse altera alteris eadem, oestruare singula sua proprietatis puritatem, O immisam immaculatamq; con1tituti nem sed sientia more nostro dicentes siensibilia nominem queramus ex quo quidem ente, quo uero Non ente, haec subsistentiamsumpserunt. Iterum diu um O alia entis genera O praericia substantiam O alteritatem causas diacent . extenditur ranque eorum o ratio Osecunda uirtus ad omnia quouis modo entia. uerum quia in ima entia pluribus causis subseruiunt, O magis uaria compositione utuntur, ex ente quidem fant ipsa forma, non ente uero ab ipsa materiar sed ut hocpacto tantum dicentes ipsos etiam ipse Aristoteles audit .scribit enim consequenter ad haec. Vv L T itaque falsum, & hanc naturam dicere ipsam
non ens ex quo & ente multa entia. CV M illi dicerent non ens quod est ex alteritate etiam in i
telligibilibus esse: sedin sensibilibus hoc ipsumq; O mat
riale , vicaruntq; materiam nonsolam non ens ,sed O DL sum : quia uidetur quidem esse omnia ,sed mentitur. nec est, nec fit aliquod entium. admirantas ristoteles priamum quidem interrogans eos ex quo ente quo non ente
substantiarum multitudinem producunt .supposuit ipsos diacere de eo, quod est per materiam .i deinde fumens ab ip- Isis quod falsum uocabant materiam, qram subjciebant for omis. inquit i os ex falsio supponentes entia facere hoc modo BDIVns. entia non exente: falsum non ense entia ex falso: quibus uersutissimes ubiunxit, quod imitari forte nituntur geometras, non tamen imitantur . non enis a firmant
illi ex descripta quidem, quae pedalis non sit , sie quadrangu lum describere . hoc re is dicens quod non utitur geometra falso .praeter trem uniuersum nod eas a d eos, quod cr