Petri Fontidonii ... Pro sacro, et oecumenico Concilio Trident. aduersus Io. Fabricium Montanum ad Germanos oratio

121쪽

II 2 PETRI FONTID.

Id m,sed traditionibus definiuit: Dicimus illud verbum, quod nobis diuini scriptores literis expressum tradiderunt, multis in Iocis arduum esse, atque difficile, abditos plerunq; in eo sensus & recciditos deliten cerer ad quos aditus omnibus patere non possit. Dicimus tantam fuisse illius verbino scripti, sed in mentibus Apostolorum a magistro impressi, vim &auctoritate, ut verbum illud literis comprehensum,ad illud, tanquam ad Lydium lapidem, exigeretur: quod nobis princeps Apostolorum Petrus declarauit, qui, quemadmodum emoriae proditum est, Marci euagelium, ad illud verbum, quod audierat a Christo, &animo suo alia infixum retinebat, exegerit. Dicimus Ecclesiam sancta diu sine scripto vixisse,& florui sis, & in dignoscendis scripturis, morem illum & cosuetudinem Apostolorum fuisse ecutam: ut quem ad modum Apostoli in examinandis scriptis eorum, qui Christi doctrinam literis consecrabant, utebantur illo verbo non scripto, sic ipsa apostolicas traditiones adibat, di cosulebat,atq; illis iudicibus vera euangelia ab spuriis& nothis separabat. Hanc ration em secutus serapion,si Eusebio creditura

122쪽

ditur, euangeliu illud, quod diui Petri nomine circumferebatur, reiecit, quod non esset apostolicis traditionibus consentaneu. Dicimus tanto habitas in pretio sui cse traditio nes,ut Irengus sine scripturis Ecelesiam consistere, sine traditionibus vero non posse iudicauerit: &Sylvanu episcopus,ut refert Theodoretus, cum constantium tyrannum ad fidei sanioris desectionem hortantem,sibi mortem etiam minitantem audiret, Potestate quidem habes, inquit, nos puniendit nos autem Patrum statuta, non ideo destruemus. Quibus vetabis indicauit, quanti faceret traditiones,

quarum conseruandarum gratia, vel momtem diceret esse contemnendam . Longum esset commemorare,quae ab Epiphanio,Basilio,Pionysio,IgnatiO,Polyca O, Clemcte Alexandrino, & caeteris Ecclesiae sanct luminibus in hanc sententia de tr ditionibus dicta sunt: quae si animaduertisses, no esses in eas ta impudenter debacchatus.Cociliu etiam Epnes .cotra Nestortu coactum, quia corruperant ac deprauarant scripturas haeretici,ad traditi sies, ta nil ad integros Sincorruptos iudices,co iugisse,& reliqua magna & antiqua Cocilia huc

123쪽

morem semper tenuisse legimus. Neq; v xo solum Catholici ijs armis aduersus Ec-oesiae hostes pugnabat: sed haeretici etiam ipsi suos errores, illis potissimum tuebantur. Testes sunt Eusebius Nicomediensis,

Artemon,Basilides,Carpocrates,Μarcion, Ualentinus , qui haereses suas, quas vel aliquo sanctarum scripturarum praetextu, λcutivos nunc facitis,cofirmare potui sient, solis eas traditionibus asserere conabatur,

se ita ab ipsis Apostoloru discipulis accepisse dicebant, quod illud unicum, & stramissimum Ecclesiae fundamentum esse ambitrarentur. o nefaria haereticorum calliditas,atque versutia:illi scripturae testim

n iis destituti,traditionum se prisidio tu

banturr vos vero apertissimis Apostolorutraditionibus, doctorum antiquorum auctoritate,communiEccIesiae cosensu, omnium iam praeteritorum seculorum iudicio damnati, nos ad unicum striptu tribunal veteratoriὸ prouocatis: omnia e terna adiumenta illius interpretationi nocessaria rem ouetis: proprium cuiusq; sensum, & mediocrem tantummodo diligentiam cum pio,&sincero animo colunctam

adhibendam esie dicitis: &eam, quam V

124쪽

stris turpissimis erroribus, Vel repugnantem, atq; reluctatem seruire cogitis, quam ream facitis, iudicem nunc unicum conistrouersiarum esse vultis. Illam facile, ape tam, expeditam, omnibus etiam rudibus&agrestib. hominibus, patere dicitis: nos vero, Fabrici,nouimus & cofitemur illam multis in locis arduam, atq; difficillimam essetidque nobis ipsorum sanctorum Apostolorum testimonia: immensi labores P trum doctissimorum in eius interpret tione collocati:rerum ipsarum cilestium, atque di uinarum, de quibus disserit, magnitudo: abditissima musteria, quae in ea delitescunttistylus ipse, character, & forma dicendi,& quod est apertius , argumetum, id quide veterum haereticorum, &vestra nunc potissimum in eius interpretatio nodissidia testatur.Scimus Christum id apertisti me significasse, q Prophetas in Eces sa interpretes diuinorum oraculoru reliquerit. Nouimus scripturam, non semper sui interpretem esset quod ipsi contenditis,chm saepe incidant loci,qui primo aspectu secum pugnare, &se inuicem iugular videantur. Scimus priuatum cuiusque spiritum quamlibet innocetia 2 caritate munituma

125쪽

nitum, verae illius intelligentiae assequendae satis non esse, cum multos ex antiquis doctoribus,cum origine,Tertullianu, prianu, Irenaeum & alios quam plurimos recta illius interpretaticie aliquibus in locis deflexisse conspiciamus. Scimus Apollinares,Sabellios,Nouatianos, Manichaeos suas haereses seripturae testimoniis probare fuisse conatos: quod utique nunquam a cidisset, si ea sic esset aperta,ut nulla legentibus dubitandi ratio suboriri posset. Nec ullum aliud inter Catholicos & haereticos erat discrimen , quam quod illi sincere, ij vero perperam &sinistre scripturas diuitanas interpretarentur. Proserebant, inquit Vincentius Lyrinensis, Apostoli diuinae legis exempla, proferebant & haereticie J- serebant Apostoli psalmorum auctorit tes, proferebant & illi:,pserebant Apostoli sentetias Prophetarum ,& illi nihil minus proferebant: sed cum ea, quae si militer protulerant, interpretari no similiter coepissent,tunc simplices a subdolis, tunc infucati fucatis, tunc recti a peruersis, tune

postremo veri Apostoli a falsis Apostolist

decernebant. Nouimus Arrianos,qui,teste

Basilio, scriptura apertissimi esse dicebati

126쪽

RDemeritas, qui hanc etia haeresim ii Sadducaeis hauserat, Ecclesiae iam iudicio, auctore Epiphanio, fuisse codem natos. Experimur perniciosissimam,& turbulentis. sima haeresim esse existimare, aditu cuiuis patere ad intelligentiam sanctam script rarum: cuius causa tot pugnas & sediti oes ex ortas,& illum vertiginis spirit Germaniam &resi quas prouincias iactasse videamus, cum aliter Luingliani, Lutherani, Anabaptistae, Sacramentarii, Adamitae, &cretera hominum portenta, unum atque eundem scripturae locum dilacerent, tomqueant, &corrumpant potius, quam interpretentur. Quid hoc est, Fabricii in omnibus vestris prouinciis, in omnibus oppidis, in singulis domibus, inter vestra latera contentiones acerrimae de legitimo sensu scripturarum Versantur. Vides pugnantes Luthera nos cum Sacramentariis, utrosque cum Anabaptistis, & Adamitis,& dicere audes, illas esse apertissimast pugnabat etiam aliquando de Vno,aut altero scripturae testimonio Hieronymus cum Augustino et & tu id apertum esse dices, in cuius interpretatione non modo hae.

reticorum, qui vim inferre literis diuinis

127쪽

ng PETRI FONTID. consueuerunt, sed sanctissimorum homunum, qui sincerhlucem euangelicet veritatis inuestigabant, tanta fuerit digladiatio:

Nox vero credimus Ecclesia Catholicam, columnam esse,& firmamentum veritatis, a cuius latere Christus nunquam discedat: cuius comes individuus: cuius doctor, at quemagistersit Spiritus sanctus: cuius lumen diuinum in sacris potissimum Conciliis eluceat: cuius praesentia cohonestantur,patrωcinio fouentur, luce veritatis illustrantur: ut neque hactenus errauerint, neque errare possint, neque, Ut tu menti. Tis,se mutuis decretis, velut illatis vulneribus, confecerint. quae quia no profers, neque ego in illis refellendis elaborabo: satis est dicere, te fui me mentitum, Ut pari, qua obiecta sunt, facilitate refellantur. Credimus ergo, Fabrici, Cocilia sacrosancta incorruptos esse iudices veritatis: Ueros, atq; Iegitimos diuinarum scripturarum intemi pretes: nuntios diuini voluntatis,qui Dei. nobis mentem aperiant: quae obscurioribus scriptur ocis lumen inserant:que exis ortas in Ecclesia tempestates componante quibus qui non obteperant, merito Christi&Ecclesiae hostes iudicantur. Tu verbomnia

128쪽

ORATIO. I somnia diuinis literis coprehensi solo Dei verbo ecclesiam colligi, atq; discerni:Concilia no modo errare posse, sed iam saepius turpiter erra Ue: summos Pontifices nihil hactenus boni fecisse arguis, & nihil boni deinceps facere posse improbissime vatia

cinaris: antiquos Patres ad solani no scripturam relegare mentiris. & haec quidem omnia, quae grauissima sunt, qui dissicillima,quae contumeliose, cum nullis aliis a gumetis, quam tua unius, calonis scilicet, auctoritate confirmes: quod aliud responsum, quam illud Aemilii Scauri sperare poteris, nunquid tibi potius, quam Ecclesiae

catholicae credendum putaS'Sed cum te ex illo iam loco depulsum effς videres, & intelligeres aperte non de scripturi sacri auctoritate, quam omnes summam esse con sitemur, sed de illius legitima interpretatione controuersiam esse, ut in hanc are nam nobiscum descendas, sequos tibi dari iudices postulas: te facile osten surum pol 1iceris, vos multo sincerius scripturam interpretari , antiquasq; interpretandi leges

fuisse secutos. Qui sunt, obsecro, ii aequi iudices, Fabrici, quos tibi dari postulas, quorum arbitrio lites di simultates diri. I man

129쪽

mantur' scriptura trahitur in varios senasus, Concilia a vobis irridentur, traditiones subsannatur: Patrum interpretationes traducuntur,&illoru auctoritas contem

ni tur: qui ergo reliqui iam iudices reperiri possunt, quorum arbitrio causa commitiataturi Si locus aliquis scripturie sit excutiendus, &post inspectos ipsos Graecos &Hebraeos fontes, post discussam singuloruuerborum energia, post inducta alia eius. dem scripturae sacrae testimonia, quae aliquid adiumenti illius interpretationi pocsent afferre, post collata exemplaria, post

diligentem inuestigationem Verae, atque germanae interpretationis, adhuc quisque suam sententiam, Vtispe Videmus contigisse, pertinaciter & mordicus tueat: quo iudiceres componeturi quΘ arbitro pars altera conuinceturi Nonne vides Fabrici, nullum futurum esse finem controuesiae

illis iudicib. reiectis, quos sacru Concilium sanctissime excogitauit, &tu iniustis. . si me repxehendis' Qui emalij iudices incorruptiores,sapietiores, grauiores excogitari possunt iis, quos Conciliu constituit' quod si illi tibi no facebant,cur eOS, RUOS tibi optabas exhiberi,no n ominasti in osse

veli

130쪽

vehementer cuperem, Montane,cui sis addictus haeresi, in cuius tot magistroru ver ba iuraueris: ni si tu fortasse quae est vestra audacia, atque licentia) non contentus er roribus ab alijs inuentis nouum aliquod monstrum aluisti, nouam aliquam se iam commentus es. Neque enim se iam qui piam vestrum ministri nomine dignum arbitratur, nisi ipse etiam noui aliquid at tulerit, quo&ipse celebris habeat, & nO- . tium iugum miseris Germanis imponat,& amictae Ecclesie Christiante nouum etiavulnus instigat. O improbissima licentia, Deo invisa, hominibus perniciosa, & religioni exitialis. MeritoTertullianus preter pictoriam & poeticam tertiam dixit haeretaticam iam licentiam commemorari possed Sed illud, inquam, nosse cuperem, nunquid esses Anabaptista, Adam ita, aut Sacramentarius, aut qua ex schola prodieris ea rum, quas vix ia possit mus numeraretquaquam, quantu ego coniectura assequi ponsum, ex illo transfugarum asylo Geneua, ex equo illo Troiano, unde tot Ecclesiae hostes,pdierunt,icessisti. meo etenim tu

dicio Caluin ista es: cuius magnopere mihi studiosus videaris: qui omnia,quae in hane