장음표시 사용
151쪽
sicut ego quod si non E continent, nubant. Melius est
Deinde iam ostendit Euangelista quibus potissiorum Anna virtutibus statum viduitatis exornauerit . hinc sequitur: quem dis edebas de templo non quod in templo sine intermissione permaneret,dormiret, comederet,biberet,aut alia corpori necessaria ibi ageret, cum thaec omnia in domibus teste Apostolo facienda sint: sed quod prae ceteris ibi frequentius fuerit orationibus vacans:quodque onarii tempore oportuno sistatutis orationis horis quas etiam apud Iudaeos fuisse constat rebus interfuerit diuinis pensiun suarum precum persoluens Vel quod ,etsi ad tempus
propter corporalem necessitatem recesserit tamen deuo tioue mentis semper in oratione perseuerauerit, iuxta ita lud Luc. I 8.a. Oportet semperorare&non deficere. Vel iuxta Pauli praeceptum prioris ad Corinth. io .g.Siue ma-
ducatis siue bibitis,sive aliud quippiam facitis: omnia in gloriam Dei facite neque enim per domos ocios, ve bos, loquens quae non expediebant,discurrebat sed tempus omne quod habebat,orationi sanctae compunctionis studi js dedicabat. Discant hinc viduae non circuire domos nec in delitiis vivere,non fabulis ociosis occupare linguam, sed in tem
plo semper saltem mente perseuerare, ut in eaIum n UmCro coni putentur,de quibus dicit Apostolus, tuae vere viis duae sunt & deiblatae sperant in Domino.Q'od autem salutiorationis horae ut praedictu es ,
apud Iudaeos obseruatae fuerint,certo costat nam Petrus&Ioannes ascendebant in templum ad horam orationis nonam sic cornelius centurio hora nona erat orans iii domo sua. Et quis dubitat pie viventes exemplo David etiam luc septies in die laude Deo dixisse hunc morem iaobseruant omnes boni religiosici hunc serua ς deberent omnes Canonici, omnes Sacerdotes,omnes Ecclesiarum ministri Sequitur:
is i s ieiunia pigritiam, mnolentiam, libidinum
flammas, carnis vitia,loquacitatem, petulantiamin lasciuiam,quet omnia ex edacitate nascutu pellunt, peccata
152쪽
auserunt atque extinguunt. Vigilcm sobriam menten
praestant,carnem in spiritus seruitutem obedientia re digunt hominem ad omne opus botium expeditum reddunt, eumque capace diuinae sapient aec sciunt, illumitanant quoque omnis gratia incrementum conferunt.
E contrario caro bene pasta Taginata ruptis vincialis timoris Dei,honoris de honestatis, iugum Domini, qua uis leueri suave sit, modo amoris acrimonia condiatur reiicitri excutit esse immunditiae tradit: iumentorum inasiar in stercore computrescit: in corruptione sua perit.
quapropter qui se in sanctitate iustitia sine ieiuni ri gore seruire Deo posse arbitratur Gonge lateque aberrat.
quod animaduertens haec Anna, delitias carnis, ne in i linteum diaboli incideret, fugies: exemplo Iudith cuna Ais diebus vitae suileiunauit,flammas libidinum ieiunijs multis extinxit, carnem in spiritus seruitutem redegit, dos ad omne opus bonum expeditam reddidit. Hinc discant viduae in abstinentia, quae summa virtus est xlaudanda plurimum,uiuere: econtrario gulam, quae est vitium detestabile abominari. Verum quemadmodum labor inutilis est agrum a sen. tibus expurgareae stuticibus, nisi semine bono ut fruetus bonos in benedictione adserat, seminetur: sic parum est ieiuni js quae selum dispositive mentem in Deum eleuat, carnem domare, nisi irationibus quae directe, formaliter,in immediate in Deum nos dirigunt,quam diligenati mune vacemus. Ideo sequitur: est obsecriuionibus.7 unde LMatth. 7. Ieiunium oratiouni coniundium inuenimus, ubi dixit Dominus,hoc genus daemoniorum no ei jcitur nisi in orationein ieiunio Porro obsecratio est per sacra contestatio ad misiericordiam Dei implorandam.&ob id fit cum rei secrae additione, vectuum sic rogamus Altissimum. Adiuva nos Domine pro,pter nomen tuum Libera nos Domine a peccatis nostris propter gloriam nominis tui: vel propter bonitatem tua: vel propter temetipsum inclina Deus meus aurem:tuam e vel per natiuitatem tuam libera nos Domine &per passionem tuam miserere nolui: vel verbis alijs id ipsum si gnificantibus. Estque hoc efficacis limum orandi genus.
153쪽
uapropter semper orationem concludimus dicendo, per
ominum nostrum Iesum Christum. Semii tur:
seruiens, scilicet Deo, idque propter emetipsum' taoniam bonus est, quia ei seruire regnare est. Sequitur: nocte oedis hoc est frequentibus competentibus vi-eibus,nocturnis pariter ωdiurnis hinc Psalmista: Beatus vir,qui in lege Domini meditabitur die ac nocte quibus verbis nostri animi torpor reprehenditur, nostra tepiditas vituperio aspergitur, nostra tarditas redarguitur , nostra
acedia taxatur, oui ad orationem tarde conuenimus citius, quam neccile est,recedimus:& omne nostrae vitae te-
pus comessationibus &superfluis locutionibus conterimus, Leya hos sorbillantes paulatim producimus. Ceterum diligeter adeo haec omnia,quae ad Anna laudem pertinebant, Euan pelista descripst,partim, omniuliorum veritas omnibus infallibilis redderetur: partim tb c Anna ab alijs,quae simili modo vocabatur, distingueretur: partim ut Euangelista dignam illam ostederet, quae confiteretur Domino testimonium Christo perhiberet. si quidem vita sua onmibus cuiuscunque statu sceminis specimen virtutis exhibuit, dum virginibus virgo, nuptis nupta,&viduis vidua vitae sanctae praebuit exemplum. quapropter omni ex parte digna extitit,quae men iste, si is esset, aduentum redemptoris mundi nunciaret. hinc sequitur; Et baeci a raJ stillicet qua Simeon accepit puerum in
ulnas suas. superueniens ubi graecus textus habet ἐπιστασα id est assistens. confitebatur domino. ubi graece habemus: ανθα μολογειτο τε κυρί', id est, vicissim confitebatur D
mino, consessione respondebat hoc est, postquam Sismeon consessus fuerat mysteria Iesu, tunc: Anna cos essionem Simeonis prosecuta respodebat illi, dicta illius confirmando confellionem propriam consessioni Simeonis addendo nam αν ρωμολ γέομιώ, quo sanctus Lucas hoc in loco utitur, no simplicem consessionem significat sed alternationem Qvicissitudinem consessionis
Ceterum consessio non semper ad peccatum pertinet , quemadmodum quum dicit Psalmista, Psal. 3I Dixi comfitebor
154쪽
Pos NATALEM. Ia Isitebor aduersum me iniustitiam meam Domino,& tu remisisti impietatem peccati mei sed aliquando etiam ad Iaudem,aliquando ad gratiarum actionem bati Ihando ad fidei protestationem. Ad laudem quum dicit 'salmista,
Psal. Io 8.d.Confitebor domino nimis in ore meo, in medio multorum laudabo eum. Ad gratiarum actione, cum
dicit idem psalmographus Psal. io .a. Confitebor tibi domine in toto corde meo,quoniam audisti verba oris mei. Et cum dicit Christus Matth. 14. l. Confiteor tibi patet Domine caeli terrae quia abscondisti haec a sapientibus& prudentibus4 reuelasti ea paruulis Ad fidei vero protestationem,cu dicit Apostolus ad Rom. Is b. Corde creditur ad iustitiam; ore autem cosellio fit ad salutem id est, ore fidem protestamur ad salutem . Eodem modo lieconsessio Annae non ad peccatum, sed ad laudem, gratiarum actionem, S fidei protestationem attinet Anna ita, que cofitebatur domino,id est,quem vidit praesentem Iea iam,laudauit,eique eo,quod iuxta prophetarum oracula ad mundi redemptionem descendisi et, quas potuit maximas, egit gratias,& coram omnibus fidem suam synceris verbis protestata est quamobrem Anna in Simeonis bona verba. laudis gratiarum actionis Idei protestationis antiphonas vicissim respondit unde colligitur Christi sponsas prohibendas non esse, ne cum viris in Ecclesia laudis sacrificium Deo alternatim decantent quemadmodum Monialesvi Beginae in hodiernum usq; diem agunt. Sequitur Domino. nimirum Deo incarnato ioc est,Iesu Cluisto. nam subditur:
loquebatur de isto, scilicet Iesu Christo, non de mundo nec rebus mundanis quid autem de verbo ad verbum de Christo locuta sit Anna in Evangelio expressum no est. Sanctae Ecclesi doctorestentiunt ipsam coram omnibus praesentibus dixi ile, quod puerulus ille praesens Iesus esset verus Messias , crusque Dei filius in gratiam nostri iani iam incarnatus ut nos sua sutura passione ireciosissimi sanguinis effusione a iugo peccati, a potestate diabolitia condemnatione aeterna liberaret& redimeret atque ut
nos caelestibus regnis peripsim apertis eo perducerer un- 1 de madi
155쪽
de manifestuin est quod Anna no solum laudabat Iesum Dei filium,verum etiam alios suis verbis ad fili Dei lauadem prouocabat quod&nos omni tempore facere de
Nec mirum cuiqua videri debet,quod Anna haec desiis milia adhuc per ipsum adimplenda praedicere potuit, quum prophetissa extiterit, si iritu prophetico Laec frutura praedixerit.
Hac aute sua praedicatione roborabat firma spe Sc cerutissima expectatione eos,qui tyranide diaboli grauati expectabant liberatione Israel per Christum hinc sequitur: omnibus qui expec faba redemptionem Ista L hoc est, Liberationem Israeliticae plebis a iugo peccati, potestate di boli,& condemnatione aeterna. Sed quare illis potius qui expectabat redemptionem Istael,loquebatur, quam alijs quia sanetii dare canibus4 margaritas mittere ante porcos nolebat; sicuti nec aequum erat. Et ut perfecerunt omnia secundum exem Domini: reuersis tia Galitiam in ciuitatem suam Nazareth. hoc est, Postquam Maii, Ioseph omnia in templo absoluerunt quae seco dum legis praecepta ad ritum purificationis spectabant: nimirum infantem in templo offerendo , atque huc quin, que ciclis redimendo, legalesque hostias immolando x habetur Leuit. Ir .a. tunc reuersi sunt in Galilaeam in es
213amuis autem ad nullius istorii, quae praedicia sunt,
impletioncm parentes Iesu obligarentur,eo quod lex L uit. h. exceperit hanc, quae non siuscepto semine sed spiritu sancto in eam desuper veniente peperit tamen conbmuni lege tum ad euitandum scandalum, tum ad exemplum humilitatis nobis exhibendum uti voluerunt. Cum igitin communi aliorum more haec omnia facta trantactaque reddidissent, reuersi sunt in galileam io statim nam intercessiit fuga in Aegyptum Saepe enim cum
aliquid narrant Euangelistae factum post aliud ,ita id narrant quasi mox post illud factum sit, cum tamen multa interccsserint. Atque hoc ex eo contingit, quod quandoq; ea quae intercedere deberet ab alio aliquo Euangelista satatis enarrata sciant,vi ob id omittant quod hic accidi se videa
156쪽
se videmus . nam Lucas multa hoc in loco praetermisit, quae a Matthaeo satis descripta nouerat quapropter non statim post purificationem reuersi sunt in Galilaeam, sed admonitus in somnis Ioseph ut Matth us aithsecessit cupuero in Aegyptum, ne ab Herode necadus inueniretur. erat ibi usque ad obitum Herodis. Desuncto aute Heis
roderedijt in Galil am. ut hic scribitur habitauit in
ciuitate Nazareth unde reuersio in Galil am, cuius hiememinit Lucas,eadem est cum ea, quam Matthaeus commemorat factam post reditum ex Aegypto quia enim Ioseph secudum Matthaei narrationem reuersus ex Aegypto decreuerat redire in Iud am: admonitus aute in somnis secessit in Galilaeam apparet ex Iudaea, non autem ex
Galilaea ipsum fugisse. Si enim ex Nazareth fugisset in
Aegyptum, non dubitasset in Nazareth redeundum esse, maxime cum ibi domum haberet propriam ; non autem in Bethlehem. Huius sententiae sunt sanctissimus Augustinus de venerabilis Beda. Sequitur: in iuuatemsuam Nazareth Nazareth autem dicitur eo-ri ciuitas, quia antequam venirent in Bethlehem cibi habitauerant, idcirco christus ibi conceptus erat Sequitur: Puer autem in eo quod puer vocatur, minor angeli se si sectus est,sicrescere, confortari potuit hinc sequitur: ersebat scilicet secudum quod homo,& aetate cor- fioris quantitate, qui, ut Deus, idem ipse est S inuati abi is permanet, laeternaliter perfectus est quamuis en inapotuit ex utero matris in statura perfecti viri pro Q edere,&iustam statim persectam sibi assumere magnitudinem maluit tamen ut puer paulatim, tempore crescere . par. tim ne phantas, videretur,partim ut ostenderet se dedignatum non esse omnem illam humana naturae coditionem dummodo peccatum ironitatem ad peccandum ignorantiam exceperis nostri gratia suscipere quamobrem hic radicitus extirpatur Manichcorum haereticum dogma, qui dixerunt dominum nostrum Iesum Christum verum corpus non assumpsisse nisi enim cram carnem habuisset, crescere non potuisset quia in natura Dei nec
157쪽
confortabatur Grςci codices addunt,spiritu; sic enim habent Καὶ ἐκραταιοῖτο πνευ n, id est,consortabatur spiritu, hoc est, In anima sua confirmabatur a spiritus ancio. Dicitur autem hic Iesus iuxta corporis staturam in anima sua corroborari spirituri proficere, non Ouod iuxta corporis staturam sapientior redderetur, sed quia sicut crescendo magis ac naagis augebatur corpore cita quoque magis ac magis sbi insitam demonstraret sapientiam,
que cum aetatis cremento dies magis ac magiS homi
nibus exhiberet videndam ωaudiendam, ijsque redderet manifestam. Si enim cluamdiu paruus aetate crat,omnem suam demonstrasset sapientiam, prodigium vis iis fuisset. nunc autem iuxta incrementi mensuram, sapietiam suam declarabat: S hanc paulatim oris magis ac magis exhibebat. Et ob id hic dicitur Christus a spiritu saneto in anima consortatus.Vel a spiritus ancio in anima confortatus asseritur,quia in sapientiae a libus continuo sese exercebat. Vel quia sapientia noti sibi, sed alijs, dum alios ad laudem Dei excitabat, proficiebat que nradmo tum m gister in scholis proficere dicitur, dum eius discipuli ineruditione sub eo proficiunt quare iuxta mensuram ar tis corporeae non reddebatur sapientior sed duntaxat spientia ei indita ab eo ad aliorum eruditionem declarabatur,4 quotidie magis ac magis in eo emicabat atque elucebat.' nomodo enim is paulatim sapientior recidipoli et, qui ab ipsi, incarnationis momento, omni sapientia, Virtute, gratia, omnique dono spiritus sancti plenus existit ΘTalis autem extitit,cuius iam fit mentio puer iste. Iuxta illud Ioan . i. Vidimus gloriam eius, gloriam quasi unigeniti a patre plenum grati in veritatis unde de Hier. 3r d. recte dicitur Nouum faciet Dominus super terra. mulier circundabit virum . quia in utero virginis persectus vir non solum propic animamin carnem, sed etiam propter sapientiamin gratiam,quibus plenus erat,extitit. unde&hic adhuc infantulus plenus sapientia a Lucad scribitur hinc sequitur: pletius sapi na scilicet diuina Mincreata quia,ut Deus, fuit subitantialiter sapiensi sapietia ipsa aeterna, increa-etae r immensa Dcinderi plenus extitit sapientia creata infusa,
158쪽
insuli, eaque omnimodais abundantissima quia in eo adhuc puero suerunt omnes sapientia & scientiae thesauri absconditi non enim ad mensiuram veluti alij homines gratiam spiritiissancti recepit, sed copiosissime nam in eo sicut dicit Apostolus habitabat omnis plenitudo diuinitatis corporaliter equitur: oe gratia Dei erat in ita. nimiru adeo magna, ut ex quo homo esse inciperet,persectus esset homo Deus, humaαna assumesin diuina non dc serens unde tanta plenituno gratia Dei erat in illo secundum naturam humanam ac sumptam,quantam capere poterat mens creata ita ut ab exordio suae creationis tota capacitas animae eius fuerit gratia Dei impleta.
Euangelium Luce secundo f. g. tempore , Cumsam esset Issus annorum duodecim. J De Iesu Christo seruatore nostro gloriosissima Mariae
virginis filio, qui & vere creditur xlibere dicitur Dei patris nigenitus Filius, hic sermo est. An hic tantum duodecim annos aetatis habetΘChristus secundum quod homo est, reete duodecim annos natustas. seritur . Secundum vero quod Deus est , quia non potest variari, non potest mutari dicete Davi deditu semper idem ipse es,& anni tui non deficient,recte intemporalis Mino commutabilis dicitur In Bethlehem secundum hominis naturam nascitur sed iuxta diuinam ab initio , a diebus aeternitatis genitus est,adeo ut omnia per ipsum facta sint xsine ipso factum sit nihil qui aut tempus ipsum cre uit,ante omne tempus fuerit necesse est hinc dicit Ioan.8. Antequam Abraham fieret, ego sum.
159쪽
Hic igitur Deus noster intemporalis, incommutabilis an nostra factus est natura mutabilisvi temporalis: vii bus mutabilibus d temporalibus ad suam aeternitatem stabilitatem viam faceret, ut in uno eodemq, eruato. re nostro via esset qua ascenderemus, illa ad qua, niremus, veritas qua frueremur. Cum aut audis factu, noli dubitare factore factus est enim in forma serui, quioninia fecerat in forma Dei factus est qui cucta fecerat ut ille inueniretur, qui benefactus petierat. Sequitur 'ascendentibus illis Hierosolymam. nimirum Maria & Iosepho quod autem Maria ascendit,cam non ex praecepto
legas feciste vel ex eo conuincitur, quod ad sest Iud o-rum conuenire viris tantum praeceptum erat, mulieribus non item Dominus enim dixit Exod. 23. d.4 34. c. et
in anno apparebitomne masculinii coram domino Deo uo. Vnde constat Mariam dum ascendit in Hierusalem, id ipsum non fecisse ex obligatione legali. Cur igitur,artam,quia a suo filio ob eius amorem diuelli non poterat partim, quia festiuitatis deuotiolari inuitabat his de causis non prolixitate itineris, non asperitate montium, non dissicultate laboris retardata ,sed impigre tantum itionetis absoluens ad festiuam synagogae una cum Iosephololemnitatem peruenit. Sequitur:
Hierosolymam. hinc perspicuum est quod in festis Iudaeorum non solum tempus sed si locus obseruabatur. unde certo cognoscitur peregrinatione in veteri testameto in praecepto fuisse quod si hodie quoque fieret. maiore haberent conqueredi ansam haeretici pauperum nomine, quos dicunt pro educandis filijs operari debere. Sequitur secundum consuetudinem die est hinc manifestii est quod S: Mari Iosephus peregrinabantur,non voluptatis,nocuriositatis, ed cultus, reuerentia & honorificentiae Dei alia quamuis enim Dei filium apud se haberent, cuius lex erat umbra tamen legem contemnere praetextu Chriasti noluerunt: sed potius omnia iuxta praescriptum te is diei festi consiuetudinem peragere voluerunt. Et certe vere piorum est,ut non omnia perpetuo facere instituant, quae licita suat sed potius ea, quae nouam sibi quam aliis
160쪽
pos T EPIPHANIAM. Induis si scilicet Pasch . nam praesens festiuitas fuit Paschae dominus aIem Deus sestiuitates tres Iudaeis indixerat,quibus quotannis omnes conuenire Hieroselymis debebant nimirum sestiuitatem Paschae, Petecostes, Scenopegiae. nam Exod. 23. c. sic habemus tribus vacibus per
singustos annos mihi festa celebrabitis. Solemnitatem azymorum custodies hoc erat festum Paschae. Q lemnitatem messis primitivorum operis tui, quaecunque seminaueris in agro: hoc erat festum Pentecostes. Solenita. tem quoque in exitu anni, quando congregaueris omnes
fruges tuas in agro s& hoc erat festum Scenopegiae. Et unaquaeq; harum festiuitatu durabat per septem dies,atq; praeter has festiuitates etia dies sabbati erat festiuitate vemnerabilis,&ali quidam dies. Vnde manifestum est, longe lateque a via veritatis aberrare hqreticos,qui dies festos abrogare conantur, utq; unum diem in nullo ali praeferendii esse clamitant. quod si verum est, ut ipsi asserunt, cur dominus ipse Deus festa quaedam celebrari praecepit, quidem loge prae alijs diebus8 aut cur quosdam dies in scripturis sacris vocavit festos,& abhibus habere voluit prae alijs diebus celebresΘCeterum hae festiuitates praeter futuram rerum imaginem ad hoc instituta fuerant, ut inter plebem concordia doctrinae,ceremoniarum, sicultus diuini melius conseruari posset,ne quilibet in suo angulo,suisque latebris noua dogmata,& nouos ritus excogitaretri excogitatos inaueheret. sed quemadmodum omnibus non nisi unus Deus esset cognitus: ita etiam non nisi una fides,una doctrinaritidem ritus apud omnes obseruarentur. Verum quo nunc ventum si videamus obsecro multi sunt inter nos, quia communi Christianorum consortio no solum sese abstrahunt,verum etiam plane separant. neque unquam, aut raro admodum in Christianoru coetu cospiciuntur; quod apud omnes Christianos honestum ac utile habitum fuit, ne terunci quidem faciunt quisque sibi nihil opus esse neque diebus sestis, neque templo, neque concione persuasum habet. Se sibimet legere,orare, Deum laudare posse animum inducitis obfirmat suum . unde fit, proh dolor,ut quot capita,tot opiniones quot domus,tot fidei