Enarrationes Evangeliorum dominicalium, a prima dominica Adventus vsque ad dominicam septuagesimae ...

발행: 1565년

분량: 287페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

r38 DOMINICA PRIMA

schismata: quot ciuitates, tot noui ccissiae ritus r quot doctores,tot sectarum genera nunc reptriantur . Et quomodo alius rerum status esse potest, ubi communis congregario desieritur xvitaturi Proinde communem fidelium coetum sequi Lobseruare non blum homini Christiano cosuit illimum , verum etiam tutissimum est a quo quanto quis sese magis alienat, tanto is in errorem citius adigitur quareno modo utile ac salillare,sed etiam sumis mynecessarium est, ut commum templari domus Deo sacrae habeyntur, in quibus communes ceremonia, diuinus culius obseruetur. In quibus communes, in communibus festiuitatibus fiant conciones , quibus populus beneficiorum sibi a Deo collatorum admoneatur, ut illi ob haec eratias agat. His enim omnibus christiana coiscordia fouet is,& dominus Deus, quo nobis omne bonu

pro manat,colitur. Sequitur:

coii*mmatoci: diebus cum redirent. Jhoc , Completis&transactis septem diebus azymorum ad solemnitatem illam spei latibus Solemnitas enim illa septem diebus durare solet: ut expresse habemus Deut. Is .a ubi sic dicitur: Septem diebus comedes absque fermento . Veruntamen

aliqui octo dies huic festiuitati deputant. Id quod benefaciunt, si praefatis septem integris diebus annumeretur dies immediate eos praecedes,in cuius vespera luna qua ta decima inamolabatur phase,prout in Exodo fuit,rqceptum quando igitur glossavi doctores octo dies huic se- sto assignant, dies Parasceves in cuius vespera agnus edebatur, cum praefatis annumeratur.

Ceterum his verbis testari voluit Euangelista parentes

Iesu nihil quod legis erat, praetermisisse essed Hierosolymis ab initio ad finem usque festi permansisse . qua in re

eorum continua commendatur deuotio, quod Hiero lymis toto solemnitatis illius tempore commorabantur.

vnderi nos docemur in templo ad finem usque diuini os fici j perseuerare, nec ante diuina laudis consummatione nos subducere. Sed heu proh dolor nos plerunque nullius rei laeturam facere si lemus libentius quam teporis,quod cultui diuino impendendum fuerat hinc nec finem se eri,nec finem concionis subinde expectare solemus. In rebus

162쪽

pos T EPIPHANIAM. I '.

rebus vero ludicris dbaliquando etiam perniciosis,omne nobis tempus breue videtur unde nostra acedia cinstabilitas manifeste deprehenditur,qui saepenumero sine rationabili causa ante finem vel bi Dei recedimus, ante fine diuini offici nos subducimus Sequitur: cum redirent hoc est, cum reuerterentur ab Hieroselymis Galilaeam versus. remansit puer Iesmin Iierusalem,' unde colligitur quod Mariavi Iosephus puerum Iesiam dum iret in Hierusale , secum sumpserunt quo docentur parentes,ut dum ad te-plum pergunt,pueros secum sumant: aut certissimam Dei aram expedici, qui per prophetam minatur se sanguinem omnium pereuntium ab iis, quorum id negligentia accidit, requisiturum . Etenim satis non est ut vos boni sitis vita vestra culpari non possit sed loc agendum vobis est, ut eos qui siue ex vobis prognati, siue vestrae curae commissi sunt,assitefaciatis pietati ac sanctis moribus. Ansiimite itaque,dum templum acceditis, filios vestros, v straeque fidei traditos cutiam inde a pueris operam dent verae pietatis studiis de cultui diuino, sanctisque assuescat

moribus, audiant ibi missam,auscultent Lobservent verobum Dei,aquam sumant benedictam, ceterasque discant Ecclesiae consuetudines non negligere. ut sic una cum annis succrestat in illis amor Dei,&cultus pietatis . nam ut Hieremias dicit Threnorum tertio Bonum est homini

portare iugum Domini ab adolescentia sua . Adolescens

enim ut habemus Prouerb. 11.yiuxta viam suam, etiam cum senuerit, non recedet ab ea: suo semel est imbuta recens seruabit odorem testa diu. Econtrario qui a iuuentute assueverunt malefacere, in malitia perseuerant. Profecto enim cum in prauum induruerit iuuentus, fregeris eam citius, quam correxeris: dc

uod semel curuum, haud unqua rectum hinc Hier. I 3. Si mutare potest Aethiops pellem suam,aut pardus varietates suas: vos poteritis bene facere, cum didiceritis malum.Non dico tamen, quod nemo qui pueritiae, ado lescentiaeque tempore membra sua ex nibuit vanitati iniquitati atque immunditiae, possit abij cere opera ten brarum S induere arma lucis: cum nobis luce meridia

na ex

163쪽

na ex Euangelio clarius sit Mariam Magdalenam, Ma tharum,filium prodigum atq; Zachaeum a diaboli laqueis ad meliorem frugem sese recepisse atque respuisse. Publicanos item heretrices Ioannem bene monente audijs se, teterrimos suos mores in candidos commutasse, atque

ad viam iustitiae reuersos esse. Sed hoc assero quod difficilius laboriosius sit consueta derelinquere, mandata Dei obseruare eos qui seculo huic seruierunt: non tamen est impossibile nam etsi viribus arbor sicca absq; fractura feci non possit arte tamenin industria tecta curuari curua possunt recta fieri sed illo labore opus non erit,s a principio prima aetatis statim occurratur . quod faciendum esse asserit sapiens Eccl. .c. dices Fili j tibi sit ni, erudi illos curua illos a pueritia eorum.Curva inquit)ad similitudinem virgulti,quod dum tenerum est,in qua-uis partem quam facillime flecti potest sed cum iam i

durueriti fregeris citius quam flexeris arte tamen industriaque flexibile est. Ad honorem ergo timorem Dei aprina a statim aetate educa liberos tuos, postmodum illo labore opus non erit. Remansit autem puer Iesus in Ierusalem, non casu, nec parentum negligentia: sed sua voluntate, ordinatione. Idque multis de causis: quarum prima haec est, ut ostenderet quanto Zelo adhuc puer duceretur rerum celestium,

ut ipsemet in serius testatur dicens: nesciebatis quia in his quae patris mei sunt, oportet me esset Dias namque inter homines homo natus inquit Beda fecit quod facicdum hominibus per angelos imperauerat Deus seruauit it se legem, quam dedit, ut nobis qui puri homines sumus, sero

uandum per omnia quicquid Deus iubet ostenderet. Deinde ut suam sipientiam tunc demonstrare ad gloriam patris anciperet. Ad nihil enim aliud laborabat, qua V sui gloriam patris in omnibus promoueret. Rursus ut pueris, imori cunctis exemplum persistendi in tenapioin cultu diuino praeberet. Denique ut nos amore sapientia 4 profectus spiritualis carnales corporaliter derelinquere debere paretes suo

facto doceret. Sequitur: Er non cognouerunt parentes e . Inimirum ne per paren tes Ire-

164쪽

tes a rebus diuinis abstraheretur: vel ne contemptorio rum haberetur, si rogatus ab ipsis vicum eis pergeret in Nazareth, resisteret. Ideoque tacitus rem suam & patris caelestis procurauit.

ENARRATIONIS EVANGELII

DOMINICAE PRIMAM POST EPIPHANIAM' DOMINI, CAPUT II.

XISTIMANT E autem illum eis in comitis tu, venerunt iter diei. scilicet a Ierusalem,

cedendori versus Galilaeam pergendo. Asserunt nonnulli consuetuatnem fuis. se,ut seorsum viri, seorsum mulieres,propter maiorem deuotionem iter agereth cuntes ad se lemnitates puerosque impuberes licitἡ cum utrisque tuisse quo factum est, vi beata virgo existimaret eum esse in comitatu Ioseph: Ioseph autem opinaretur eundem esse in comitatu mulierum. Atque ob id peregerunt iter unius diei, eum esse in comitatu eae istimantes. requirebant eum inter cognatos edi notos. scilicet cum vespereri in fine prima diei ad hospitium deuenientes &mutuo colloquentes animaduerterent, quod cum nullo ipsorum esset,vel redistet Iesus, nec scirent ubi esset.Tunc enim eodem vesperi, etiam toto die sequenti requirebat eum inter cognatos totos,sperantes illum apua eorum aliquem ex amicitia fuisse detentum.

Et non inuenientes eum, nimirum inter cognatos tos nam Dominus saepenumero non inuenitur inter cognatos motos nec etiam semper apud amicos consilia bona litae salutaria reperiri possunt. Dominus autem, quando voluit elle, in his qua patris

sui erant, non est inuentus inter cognatos totos,ut nos.

suo doceret exemplo renuciare debere cognatis totis, quando volumus caelestis doctrina promotionem susci. Per quia non contingit metam perfectionis attingere eos qui adbuc vagantur in his quae corpori conferunt. Et quemadmodii hoc hic suo exemplo cita quoq; postmodum hoc suo docuit diuino eloquio dicens: Luc. r .f. Si

quis ve-

165쪽

quis venit ad me&non odit patrem suum&matrem&vxorem filiosvi fratres de sorores, adhuc autem S animam suam: non potest meus eis discipulus Sequitur: regre Uunt in Ierusalem. scilicet tertia die hinc discimus exemplo Marii Iosephi,ubi nam Christum,si eum

inuenire volumus,quaerere debeamus; quaeri namque debet a nobis, si eum inuenire desideramus in Ierusalam. nam cum unaquaeque res suum locum a Deo sibi habeat deputatum ideo in suo loco unaquaeque res, ut inueniri

possit, quaeri debet. Sic pisces in aova, ferae in desertis &montibus, pecoram campis, palcuis ructus in arboribus: Christus autem in Ierusalem, quae viso pacis interpretatur nam in pace factus est locus eius vi non nisi inter concordes habitare inuenitur. Inter discordes enim non Christus, sed diabolus reperitur hinc prioris ad Corinth. t .f.non enim est dissensionis Deus, sed pacis. Cum autem Christus in Ierusalem quaeri debeat sunt tamen quidam,qui nunquam Ierusalem adeunt,sed semo per alia loca. Iam conuenticula potorum tabernas: iam plateasin forum iam prostibulari loca inhonesta: ia alia loca voluptuaria, in quibus Christus reperiri non potest. ideo illis in locis eum non inuenient unquam. Ite igitur qui Christum inuenire desideratis, cum Maria Lio, seph in Ierusalem,in templum,&inter doctores:sine duo bio eum inuenietis Sequitur: requirentes eum hinc ipsa re coperimus Mariam Josephum manibus, pedibusque noctesquevi dies obnixe

omnia secisse,qu Hiarum erant partium: neque ullo temopore eos suis ostici js defuisse. Vnde discimus quantopere parentibus curae debeantiasse fili j, quos tamen, proh do lor, ubiqueri semper videmus mirum in modum parentibus este neglectui, nec quicquam eos pensi habere an recte instituantur, an non qui si perpenderent quam districtam iustissimo iudici Deo de illis sint reddituri latio,

nem,certe maiorem illorum gererent curam. Sunt prosecto qui maiorem suorum pecorum quam filiorum habet rationem. Etsi qui sunt, quos licitudo filiorum cruciat: tamen non inuigilant ut posteaquam puerilibus crepun- dij renuncia uerintvi prouectioris aetatis facti fuerint, inpietate

166쪽

pos T EPIPHANIAM. I

pietate diligenter instituatur. Imo malunt suos filios, di vanitatibus quam pietati deditos est, quod vel hine perspectum exploratum esse poterit: tu i ii eos amplius Dei obsequio quam mundi vanitatibus inclinatos vide,

rint hinc dolent,hinc in aprobe eos arguunt,nomina Lol- lardorum, Carthusiensitim Inailium eis imponentes. Si autem eos mundo renunciare dc Deo se deuouere contigerit, profusis achrymis di sibi uuntur, supra qu in dici

possit tristantur quod si procaces, superbos,elatos,sermo. ne turpes,operibus sceleratos, mundoque per omnia se utentes per pexerint hos diligunt, hos fouent, hos, in mundi vanitatibus persiliant, adhortatur nec tru,quoaniam omne animal sibi simile diligit,ut dicitur Eccl. t 3. c. Et ob id quales sunt parentes,tales filios& filias nutriunt:

nec attendunt illud Eccle. 6. a. Melior est unus timens

Deum,quam mille fili impij: Lutilius est mori sine filijs,

quam relinquere filios impios. Proinde audiamus scripturam Eccle. o. b. quae valde diligenter nos admonet, ne liberos nostros negligamus. Ea enim sic habet: si des puero potestatem in iuuentute,& ne despicias cogitatus illius.Curva ceruicem eius in iuuentuteri tunde latera eius,dum infans est: ne forte induret&non credat tibi erit tibi dolor animae . Et hoc certissime fit dum enim eos adhuc pueros negligis adolescentes minus corrigere poteris. Sed quid fit: dum tu noinstituis filios tuos, ut revereantur Deum: hic non dat illis mentem,etiam si ab eis te amari magni pendi postules ut revereantur te quapropter reliquum est, s tibi in filijs recte prospectu velis, ut eos totis ingeni viribus erudias &, si rebelles sint,flagellis, das hinc Prouerb. I b. Noli subtrahere a puero disciplinam. Si enim percusseris eum

virga non morietur. Tu virga percuties eum tin animam eius de inferno liberabis. Sequitur: Elfactum eli: pG triduum inuenerunt illum, scilicet Maariari Iosephus quod autem Christusa suis paretibus inuenitur,exemplo nobis est,a quibus potissimum inueniatur nimirum ab eis qui illum cum deuotione ex toto corderi summo cum labore quaerunt. quod aperte habemus Hierem .i9. c. his verbis ἰ haeretis me: inuenietis: cum quaesieri-

167쪽

r 4 DOMINICA PRIMA

quaesieritis me in toto corde vestro quod vero non nisi post triduum inuenitur,argumento nobis est,quod volo tibiis inuenire Christum non sufficiat quaerere illum per integrum triduum, cum etiam post triduum continue desine intermissione,ut inueniri possit,quaeri debeat,hoc est,

uniuer hoc tempore praesenti quid enim prodest quibusdam quod tempore quadragesimali laschae Christuqueterunt, alijs temporibus ea jciunt conten uni Pquid etiam profuit quibusdam quod Christum non hoc praesenti tempore, sed post hanc vitam quaesierunt in diues

epulo quaerens auxilium Lagari; dum esset in inferno, exauditus est'An virgines fatuar,dum clausa esset ianua n-tromissae sunt An non satis animaduertis ex his talijs scripturae locis,quod Christus postquam nox venit,esti cxorabilis cur itaque tamdiu expectas P Attede quid di

cat Apostolus posterioris ad Corinth. 6.a.Ecce nunc tem pus acceptabile,ecce nunc dies silutis. Et Eseias suae prophetiae cap. 1.b .ini rite dominum dum inueniri potest, inuocate eum dum prope est, scilicet hoc praesenti tem fore. Praesens enim tempus est, in quo eum quaerere de-emus: inuenire possumus. Post nanc vitam clamantes non exaudit,sed deridetvi subsannat. Sequitur: intempti, scilicet materiali inuenerunt illum: ut nobis

fgnificetur quod si Dei filium quaerendo inuenire velimus mon spectaculorum, aut tumultuum loca,nec potOrum conuenticula, sed templum, oratorium seu locum

contemplationi aptu ingredi debeamus idque ea de causa, ut Christum ibi quaerendo inuenire possimus nam si templiana petamus quemadmodum a quam plurimis, pro dolor, fieri indubitatum est ut fabulis ociosis tem,

pus inutiliter consumamus: vinos probe comptos ex ornatos alijs ostentemus ut eis, Quos turpi amore prosea quimur,libidinis ardor sortius inligaturvi medullitus se-le insinuet Christum ibi nunquam inueniemus. Quamobrem eo veniamus quemadmodum aria Iosepia fecere) non ob aliud quam ut Christum ibi summa cum deuotioneis ex toto corde quaeramus . quod si fecerimus,

dubio procul Christum ibi inueniemus. sedentem tu viedis Actorum Ecclesiasticorum cottho,

168쪽

Pos EPIPHANIAM. I sdoxorum, non in medio h reticorum. Nam inter haeretiis cosmo Christus, sed diabolus inuenitur hanc ob causam tam crebro ab apostolo Paulo incitamura exstimulamur

ad audiendosis legendos doctores, quos spiritu sanctus vi Ecclesiam aedificent, in Ecclesia constituit qui syncere

verbum Dei,citra omnem adulterationem tractant quia

Christus in medio eorum est. A magistris vero mendacibus de satanae Apostolis tanquam a gladio ancipiti Manis cie colubri est fugiendum hinc frustrantur illi non inis ueniunt Christum,qui eum inter hos quaerunt. Sequitur: audientem illos interro .vitem eos. hic disciplinire ius est ordo primis audire,dem de audita discutereri interrogare Dominus autem audiebat Minterrogabat cos, non ut aliquid ab eis disceret, cum ad amussin calluerit Madvnguem tenuerit,quicquid ulli hominum scire licuit unquam &eo multo amplius hinc Paulus ad Colos . r. a. In quo nimirum Christo sunt omnes thesauri sapientiat lcientiae ab sesiditi: sed audiebat illos, ut occasione eos interrogandi haberet: interrogabat eos,ut interrogando eos erudiret.Ex eodem namque sente doctrina manat de sapienter interrogareri conuenienter resp6dere:seu alios respondendo erudire. Praeterea audiebat interrogabat eos ut suo ille facto doceret adolescentes, quid eis, quamuis sapientes, eruditi essent,coueniret,ut audiat potius magistros quam

docere desiderent ne se vana ostentatione iact ent.

Denique eo ipso voluit nos docere, ut ipsi quoq; alios

audiamus, io stead audierimus interrogemus: nec n-

uam proprio nimium ingenio confidamus quod si ho-ie multi facerent, non ita turpiter a via veritatis aberrarent. Inueniuntur enim qui audent antequam quicquam

didicerint, de quovis themate disserere, quo dubium noest quam Cepimine a via veritatis aberrare. Sequitur: interrogantem Sed quid interrogauit Respondeo quod de quςstionibus legis nam Hieronymus in epistola ad Paulinum hoc modo scribit Duodecim annos saluator impleuerat,4 in templo sedens prudenter de quaeαstionibus legis interrogauit. Et forsan etiam de Christo an venisset, an in proximo venturus esset quamuis enim

a Luca

169쪽

IA DOMINICA PRIMA

a Luca Euangelista literis mandatum conscriptum nosi,quid ab eis percontatus sit,quidue eos interrogauerit: Tunc teporis tamen frequetissimas existimamus fuisse de Messia quaestiones,quem in proximo affuturum fere omnis populus tibi persuasum nabebat, partim ex relatu pastorum in nocte natiuitatis Domini super gregem suum vigilantium, partim ex aduetu regum super nato Iudaeorum rege in Ierusalem interrogantium partim denique ex testimonio Simeonisvi Annet Iesum hunc Nazarenum in templo Hiero lymitano coram omnibus verum esse Messiam profitentium. Atque adeo horum omni u rumor in apricum erupit,& in lucem venit, ut propter ea cuirimum eorum enet mentio, Herodes infantes interfecerit. Cum igitur duodecim annis expectatus,nondum putaretur venisse,ac frequens esset eius metioin exprompta populo eius memorix verisimile est etiam hanc de Messia venturo quaestionem inter Christum, doctores Hierosolymitanos fuisse tractatam . quemadmodum Natth. 22. d. interrogat Christus Quid vobis videtur de Christo: cuius filius esimo quod illi necesse fuerit ab illis sciscitari quod disceret: sed ut prudenter interrogando,eos,

ut legis scientiam profitebantur Sc vim legis ignorabat,

Oceret. Sequitur:

eos nimirum doctores ut sciamus, quosin audire interrogare, ne a via veritatis aberremus, debeamus.

ENARRATIONI EVANGELII

DOMINICAE PRIMAE Pos T EPIPHANI AN DOMINI, CAPUT III.

TvPEBANT autem omnes, Ihoc est, veli menter admirabantur omnes etiam doctissimi quique ob mauditam illius in responde. do sapientiam quae res satis probabat angentos pastores, magos, Simeonemri Annam tanta, tamque admiranda non frustra de illo pronuncianse:& tamen quod tum teporis faciebat Christus,non suis.

se nisi praeludium quoddam, ertissimum est nondum ad

170쪽

Pos T a PIPHANIAM. I Ieam aetatem peruenerat,qua serio negocium suum aggreaderetur sed semel personam suam iocem , quo nobis omnibus insimiaretur quato desiderio gloriam Dei&sa, Iutem hominum in omnibus promouendi &maturandi teneretur, exhibere in publico volebat. Tanto namq; harum rerum desiderio tenebatur, ut quod ad has res destiis natum erat tempus,vix expectare possct quemadmodum

ex nimia redimendi humanum genus cupiditate expecta. re non potuit, quousque suus ab hostibus sanguis funderetur, sed priusquam hostium adesset quisquam , ipsemet in monte Oliveti singuinis sui salutiferum emisit cruore.

sicuti iam dudum antea praedixerat,Luc. I 2. Baptismo habeo bapti Eari 'uomodo coarctor donec perficiatur,&iterum Luc. 14. Desiderio desideraui hoc Pascha manducare vobiscum Sequitur: qui eum audiebant, scilicet adhuc puerum tam mature, eloquenter,& constanter etiam occultissima quaeque eda.

cris literis depromentem nam quod tantillus puer dictis&responsis suis admirabilem quandam plusquam nilem sapientiam,quam addiscere non puderet nec pigeret prouecta aetatis doetores,declararetvi coram omnib' exhiberet, omnes in admirationem vertit.Sequitur:

sute sui dentia nam hi omnes nouam quandam supendam, qualem nullus unquam hominum habuit, prudentiam audiunt a puero: cum ea tamen antiquis deni

bus sol simodo attribui sileat hinc Iob rL.b. In antiquis est sapientia 4n multo tempore prudentia.Sequitur: responsis eius hinc colligimus Iesum non solum auis diuisseri interrogasse Hierouγlymitanos doctores, verum etiam vicissim doctores ipsbs auditari animaduersa tanta Iesu in scripturis intelligentia eum Laudiuisse cinterrogasse quo factum est ut Iesus ad interrogationes d chorum responderet consuetudinem obseruas peritissimi magistri, qui nunc interrogando, nunc respondendo discipulos instruit. Alioqui non adiunxisset Euangelista,

restonsis eius Sequitur: di videntes admiratisunt hac textus particulam quidam duntaxat ad Mariam Iosephum reserunt. Verum comomunis doctorum sententia est illud debere de omnibus 1 intelli.

SEARCH

MENU NAVIGATION