장음표시 사용
191쪽
est sed illam altiora quaerentem quam sola humanitas habebat ad virtutem diuinitatis contemplandam subleuabat dicens: Quid mihi & tibi est mulier ac si diceret:
quid huinanitati tuae, cum miraculo quod quaeris, comis mune est, cum miracula operari diuinae virtutis sit. Cum igitur miracula, quae mihi ad promouendam hominum salutem incumbunt facienda,libi in mentem veniunt,ad diuinam virtutem meam, ex qua fiunt, mentis oculos erigas oportet quo docemur, nos idipsum facere debere, quotiescunque mentio miraculi facta fuerit qua propter quamuis haec Domini verba videantur onerose, tamen Ioannes Euangelii a merito nobis recuset ea. nam
hie uniuersum suum conscripsit Euangelium quosdam
contra haereticos,qui Christum ante Mariain suisse negabant eius diiiiiiitatem non agnoscentes Vt igitur ea eL set nobis cognita,Euangelista noster Ioannes hic eam noubis tribus aut quatuor subindicat verbis dicens quid mihi & tibi est mulier nam cum suae diuininaturae matremmon habeat, diuinae virtutis opera facturus matrem non recognoscit. Idque propterea, quia iam tunc in auribusaeius haereticorum blasphemia persi,nabant, qui dicturi
erant, quod Christi totum initium ex Maria est. Unde unius eiusdemque personae naturam utramque duabus his breuibus exprimit sententi j s. Diuinam quidem dicendo quid mihi, tibi est mulier humanam vero cum protinus subiungit: nondum venit hora mea nam qui secundum diuinitatem sine tempore, sine matre est secundum humanitatem matrem,tempora, dc horas habere dignatus est hinc sequitur . Inondum lenit hora mea. quo verbo non hora fatalis, ut
haeretici voluerunt, sed nora passionis significatur . Ac si diceret Nondum venit hora passionis qua vere manifesterri, quid humanitas quam ex te assumpsi , possit. quae tuli impleta est, quando pendens in cruce dixit, mulier ecce filius tuus quasi diceret: Ecce quod ex te assumpsipati is ori potest, miraculum quod quaeris, sine diuinitate operari non potest. Vetum haec beati Augustini interpretatio valde longe petita videtur quare vulgarem huius partis Euangeli explicationem iam aggrediamur ut
192쪽
POST EPIPHANIAM. 69 eam examinemus & excutiamus.
Dicit itaque Christus matri quidmihi di tibi est mulis Θquasi diceret O mulier quid curae, licitudinis mihi
tibi est de procurando vino cum illud nec meum nec tuum sit curare Curent hoc qui ad illud delegati sunt munus architriclini Verum nec haec interpretatio nobis probatur quia Maria prius dixit filio,vinum non habent,
eo animo ut per miraculum procuraret eis vinum . quem.
admodum circa hoc Euangelium Augustinus, Chry somusvi Ha,mo expresse habent hoc autem nullus pn sentium per miraculuin facere potuit, nisi Christus. m.
de perspicuum euadit illud non fuiste architriclini sed
Christi quare falsa est ea interpreratio, qua dicitur hoctionsuisse nuneris Mossicii Christi,sed architriclini. Prς-terea nisi Christus duriusculem atti loqui voluisset,ea non mulierem sed matre vocasset. Iam vero Christus non dixit.quid mihi tibi est mater sed mulier,ob certii mysterium aliquanto gurius cum ea agens quamobrem o monino leuis blanda, . qualis est praedicta, huic loco non congruit interpretatio. Restat igitur tertiam huius loci interpretationem iam subi j ciamus. Dicit igitur Christus, quid mihi&tibi est mulier, non secus atque si dixisset: Myid mihi tecum negocii est, o mulier, in faciendis miraculis quae me operari oportet, non ad tuum beneplacitum, sed iuxta voluntatem patris mei , qui in caelis est. u petis ut hoc statim faciam antequam omnibus manio festus sit vini defectus, ne sponsus ob defectum vini pudore periclitetur ignominia assiciatur. Verum patris mei caelestis voluntas est, ut conuertam aquam in vinum posteaquam omnibus constiterit vini defeetus, ut omnes miraculum considerantes glorificent patrem meum qui in caelis est. Id quod longe melius est, quam si ad vitan- .dam sponsi infamiam aquam vertam in vinum. Praestat .enim salutem multarum animarum quam unius hominisi uaerere commodum temporale Decreui itaque id prae- . stare cum illa hora, in qua constabit omnibus vini defo ctus,aduenerit. Vnde in hoc negocio te habebo non tan- , quam matrem, cui merito obediendum sit, sed tanquam
mulierem & quasi mihi incognitam quia nuc usque adeo
193쪽
incumbit mihi onus caelestium negociorum, ut non vacet perpendere, quid maternis tuis affectibus debeam. nec etiam habeo perficere voluntatem meam sed impositam a patre perficere obedientiam, cuius opus omnino praeserendum est cura carnis. Vtergo legem persectdi pleret , matrem suam saluo eius honore nesciuit quia profecto nulla est de honestatio patris vel matris, dum cis non quaelibet causa sed blius praefertur honor vel opus Dei. Propter haec enim omnia tropriam quoque animam, nedum matrem ne0ligere debemus. Curae ergo ipsi erat maternus honor,sed longe magis vr aequum erat, honor Dei commune in multos beneficium,cuius gratia humanam carnem accepit. Vt discant Omnes se non peccare contra praeceptum Dei de honore parentum a Deo nobis datum etiamsi voluntati parent tun, Dei voluntatem praeseramus nam deum parentes diligere,
honorare, eisque obedire nobis necessarium est sed in omnibus Deum praeferre spiritualia pluris quam haec temporalia facere. Iuxta illud Act. 3. Oportet obedire Deo magis quam hominibus. Rogabis fortassis, an ergo Maria peccauerit quod, I uitantequam omnibus manifestus esset vini defectus quam in vinum transformari 3 Respondeo quod non . quia beata virgo pietate mota id voluit' nimirum ne sponsus xij,quorum erat de vino prouidere conuiuis, nafamia flagrarent. Eodem modo Nartha sororem suam Magdalenam, cum assideret pedibus Domini audiens verba salutis,abstrahere a Domino volebat: ut sibi in in
struendo conuiuio auxilium serret. nusquam tamen Martha, qua ii in hoc peccauerit, legitur repfehensa Reprehenditur quidem a Domino, non quod ob id peccatum
committeret, sed quod Mariam ab eo, quod melius erat, auellere, et 'rei ut operam daret, quae adeo bona non erat.
non conueniret hoc modo maria hic ab ipso Domino quasi mulier increpatiar quia id quod bonum erat,reli isto eo quod melius erat, filio ut faceret, persti adere volebat. Vnde manifestum est quod Dominus aliquando quosndam alicuius reprehendit facti in quo tamen immunes sunt a peccato quemadmodum Matth. Iis. dicens Petro:
194쪽
Vade post me Satana scandalum es mihi quia non sapis ea quae Dei sunt, sed ea quae hominum ubi tamen Petrus nihil deliquerat,quia error Apostolino ex incentivo diaaboli sed expietatis prouenit affectu. amuis aut Dei genitrix mulier hic sit appellata de eius tamen dubitandu no est virginitate siquidem ex usu
scripturae omnes foeminae tam virgines st nuptae mulieres appellatur hinc cum prima omnium nostrum sorin retur mater Eua,dictum cit Aedificavit Dns colla,quam de Adam tulerat,in muliere quare hoc nomine non comruptio sed sexus designatur Sequitur:
gruum quia necdum cohoc est, tempus miraculo consstat omnibus deficere vinum cuenim miracula ad diuinam fiant gloriam manifestadam expedit ei sit hunc vini desectum prius oes sciant. Tune enim miraculum, suas habebit vires, diuinam declaarabit gloriam. Eritque acceptius his, manifestiusque hoaspitibus, utilius quoque, quos iam e mundo elegi, discipulis nam eos ad Catholicam adducet fidem. Vnde manifestum est, quod illa textus particula,nonduvenit hora mea, quoad homines est intelligenda quoad holes enim una hora conuenientior est alia sicut hic post recognitione defectus si ante eam, utilior erat ad faciendum miraculu hora quamobrem Christus non ubiq; nee semper,sed curiora eius est, hoc est,qn plurimos ad catholicam perducere potest fide,tuc tande miracilla operatur.
Icit mater eius, non turbata, non comota de fili Dre, sponsiones sed de potestate usin pietate, de bonitate Sc misericordia confidens Iantae enim eum sciebat misericordii& pietatis,ut facere quod petebatur,no esset recusaturus,sed indigentibus Megenis compassurus. Quo nos docemur, etiamsi nobis cinoramus videatur de facto durius resipodere,&no statim petita cocedere: tamen de Diti pietate non diffidere: sed cum beata virgine fiducialiter eius misericordiam expectare. Sequitur: mini ro Ex quo manifestum est quod non solum loquitur ad filium, veru metiam ad eos qui seruiebant recubentibus, ministros, vinum procurare studensis ne ihi
195쪽
laborarent penuria omnem operam adhibens . Intellexit enim in illis Domini verbis,quid mihi & tibi eit mulier pnondum venit hora mea. se non esse contemptam necleo titionem suam omnino esse repuliam sed duntaxat cou nienter dilata unde ministris praecepit ut filii iubetis praecepta alacriter exequerentur,atq; impleret hinc sequitur. quodcunque dixerit vobisfacite. Si enim Christus illa matris petitionem implere plane recusasset, quid opus fuerat Mariam committere seruis, ut quod ille iuberet, diligenter implerent:quid quod nec ipse Christus miraculu illud secisset,si ad matris preces facturu se omnino abnegasset Dicit itaque mater eius ministris,certissime scies Chriasium aquam in vinum transformaturum : quodcuque dioxerit vobis facite quasi dicat. Non rebellare,non recus te, nullam iaciedorum rationem qu rite, nec eius institutum,quamuis vobis videatur nouum,ridete quare oportuna comonitione ministrorum animosir parat de sollicita praemonet, ne veram eius ignorantes virtutem de eo quod futurum erat, dissiderent vel ne quod praecepturus erat,amentia reputarent:vel ne irridentes gratia miraculi
indigni fierent: led ut praecepto obedientes manifestandae gloriae Dei via facerent. Ide nobis dictu esse putemus.Neoque enim nos vult Deus habere operistiorum iudices,sed praeceptorum suoru executores nec sussicit nobis aliquid eorum qu 'r cepit Chrisi' facere sed quicquid madau rit faciendia est. Siquide hic Maria in seruis istis dem ad a. uit nobis Christianis omnibus ut quicquid nos ille facere iusterit, faciamus sedulo nani maledictus vis qui non permanserit inoibus, quae scripta sunt in libro legis. , is nofacit qui offendit in uno na qui offendit in uno faelus est omni u reus maledictus aut qui declinata mandatis tuis. Ceterum consilium hoc virginis matris erat longe prγstantissimum quod semper, si modo la Deo petimus, impetrare velimus,facere debemus nec potuit aliud esse consilium ad impetrandum a Diro vinum conuenientius. quare enim quidam no adipiscuntur ea quibus indigent8 Ratio in promptu est, quia no obseruant madata Dei: sed statim propter egestate vel ad impatientia dilabuntur; vel propter penuriam furatur, vel alia homine indigna committunt
196쪽
Pos EPIPHANIAn. 273 mittunt facinora.&idcirco Deus eorum inopiae no succurrit: sed eos propter ipsorum peccata, paupertate assia sit. Si autem in praeceptis Dei obseruandis perseuerarent, sine dudio Deus eorum indipetiam subleuaret. Sed rogabis an nihil aliud praeterῆ obseruatio mandatoru Dei ad hoc requiratur,ut Deus nostrisubsidi uir stet calamitati pDico aliud requiri,nimiru ut Deo ad nostra miseria depcllenda collaboremus nisi enim famuli hausissent aqua Christus eam in vinum non couertisset quare si nos fueririmus pigri desides de Christo collaborare noluerimus, Christus nostra non subueniet inopiae. Propterea requiritur ut vinum feramus architriclino, id est, ut posteaquam Christus nobis adiumeto fuerit, non deseramus eius praecepta sed in illis adimplendis aeque diligentes simus, atq;
prius eramus dum in anxietate costituti essemus. Denique oportet nos em adhibere operam ut donis Dei no abutamur,sed duntaxat quantum necessitas postulat, ea surpe
mus. quod nobis significatur per gustare. qc aute mystica vel potius moralia quia non longe sunt petita, puto lectoribus futura magis accepta. Sequitur:
Erant aut ibi lapidea Ddri est positae. hydria r ea dictio est derivata ab Da ρ,quod est aqua,quq Latine aqualis diocitur. iuxta illud Gene. 14. Pauxillum aquae mihi ad sorbendum prςbe de hydria tua. Ex eo aute quod additur lapideae,certissimum est non fuisse lignea,nec magni valoris: quod argumentum est paupertatis eorum. Sequi lux: secudum purificatione haec pars textus nunqua in iis vinufuisse ostedit,ne quis infideliu suspicari posset aliquo sortassis crassiore vino in eis insidete, deinde infusa aqua limapidissimum vinii effectum siquide destinata erant ut co-tinerent aqua, qua purgarentur Iudaei quamobre hydriae erant non vaca vinaria, quales multas legimus in Moysis petateucho unde hoc facit ad miraculi certitudine quod prius nullum in vasis illis constat fuisse vinum. Sequitur: ludaeorum qui plus de externa quam interna munditia erant soliciti qui nusquam non corpus suuri omnia sua supellectilia abluebant sed animae ornatum porro negligebant nam brdes corporis crebro. animae autem aut rariro,aut nunquam mundabant tolumodo obseruantes traditiones
197쪽
17 DOMINICA SECUNDA ditiones hominum ut nobis satis aeside Marcus testatur, cap.suo . a. sic scribens Pharisaei omnes Iudaeu, nisi crebro lauerint manus, no manducant tenentes traditionem senioriam: Ma foro venientes nisi baptizentur, non comedunt. Et alia multa sunt qua tradita sunt illis seruare,baptismata calicum, Murceorum aeramentoruin lectorum. unde mos hic Iudaeoru fuit perpetuus, ut semper in promptu aquam,qua purgarentur, haberent quia faciale polluebantur unde cum Palestina inopia aquarum laboret rari enim illic fontes scaturiunt hydriae illae aqua semper plenae seruabantur; ne si quado immundi fierent, longius flumina petenda essent, sed prope purgarentur. Atque haec causa erat ob quam ibi fuerint lapideae hydriae
sex positae. Verum quia externa illa bapti sinata, hoc est, externae lotiones significant internam, vereor ne si illa non accesserit oleum & operam perdas. Lavaminiac mu-di estote, ait diis Esa. I. ut intelligamus quam lotionem velit,addit: Auferte mala cogitationum vestrarii ab oculis meis, quiescite agere peruerse, discite benefacere Iudaei
aute has Dei admonitiones nihili faciebant. Et de fide Iesu quae purificat corda,& vera charitate quae operit multitudinem peccatorum,&de eleelziosynis, quς purgant peccata, ne cogitabant quidem. unde dias Matth. 23. c. inuehitur in eos dicens: Vae vobis scribarvi Pharisei hypocriatae quia mundatis quod deforis est calicis siparopsidis intus autem pleni estis rapinarii minuditia quapropter non dissimiles sunt nostro seculo Pharisaeis illi, qui cum in festis diebus subinde se luxuriosius vestiuerunt, putant se egregie suo periunctos officio ac diem Domini dili-fenter sanctificalle Verii non ita se res habet na ad nihi-u nobis valet ornatus externus, neglecto interno,hic primum quaerendus est, ille poste, hunc adhibere oportet, illum si neglexerli nihil piaculi commisisti hic necessa,
xius est,ille honestatis est politicae . Sequitur: capientes singula metrεLM bina vel ternas loc est, capietes sngulae metretas duplicatas vel triplicatas. Talute accurate loquitur de hydrijs istis ut oem male loquedi occasionem caluntatorii, diuini operissim iraculi hui' adina at.
Porro metreta penultima producta gen' cst vasis, quod confici
198쪽
vos TEPI HANIAM. I seonficitur ex duobus batis, quod Dioscorides metreta diaxit Plinius vero cadum appellat quod ipsum oracum
est utroque tamen nostri utuntur. Est aute congiorii decem ut author es Dioscorides lib. . Decem aut congi se, xaginta sextarios valent id est, amphoram 'vadiatem. quomodo aut Latini genus huius nominis mutarint, mirum videri potest nam apud graecos dicitur: μετρητη vel μsrρητης. clique masculinum. Verum hoc quia parui momenti est, millimi facimus ad uastitutum reuertimur. Est itaqii metreta Gretcorum mensura eadem cum cado,out rent,nder balsame. Accipitur tamen aliquando simpliciter Latinis pro vase unde manifestu est quod de magnitudine istarum hydriaru nihil certi diceri possumus propterea quod no ram mensurie mensurarii nota soleat
non solum iuxta regiones, verum etia oppidatim vica-ttin immutari nihilominus tame ex Euan 'elistς verbis in
consesso est hydrias fuisse capacitatis non paruae, dum dicitur quod singulae hydriae continebant non solum nam
metretam, sed metretas binas vel ternas quare nec loco facile moueri potuertit nisi enim tam magna: capaces
fuissent hydriae,potuisset aliqui suspicari clam ab aliquo hydrias illas vino plenas fuisse allatas.Verum quoniatam capaces describuntur, nullus relinquitur suspitioni locus, nec si aliquo clam assc rra potuerunt. Erant igitur hydriae
capacitatis maxinaae, non scyphi,non crateret, non calices, non vitra quae vinis epotandi , sunt magis apta.
Quod aui e Christus tanta vasa vino repleuerit testatur eius liberalitate Sc diuitias bonitatis eius hς cenim ex hoe eius facto pala omnibus elucescunt. unde ad simile quoque exemplar prouocat ditiores, ut&ipsi erga pauperes tanto sint liberaliores,quanto sunt locupletio res. Sequitur: dicit ei tesmynon discipulis sed ministris, qui ministrabant mensis . quibus prius sanctissima illa virgo loquuta est, dicens : Quodcunque dixerit vobis, facite. 6 hoeropterea ut ministros ipse qui aqua hausissent, testes haeret miraculi, ne qua fraus, ne quod praestigiu putaretur. His itaque dicu Iesus. Implete 33drias aqua. Ivnde colli iapitur eas iam noluisse aqua plenas. Ex eis enim sumpserat aqua qua antequa mensae assidere incipercnt purgabatur.
199쪽
Praeterea opus fuerat eis aqua ad mundanda supellectile, ouae similiter ex illis hydrijssumpta erat iussit ergo Iesus suppleri, quod fuerat amotu, lices. Implete hydrias aqua.
Sed quid sibi istud vult Dite 3 ministri solliciti sunt de vini penuria,& tu dicis, implete hydrias acua Illi dei
culis copitant,& tu praecipis ut vas a purificationis impleant: hoc aute quavis mirum videatur,quomodo tame mirum non sitiam accipite. hoc igitur voluit Diis ut omnes hinc animaduerteremus, nosino collaborare debere. Si namque nihil agere voliterimus, non est quod quicqua a Domino speremus. Potuisset ipse sol O nutu replere uniuersa purificationis vasa verum ut sciremus nostrum esse ei collaborare, id noluit. Facimus aure aliquando quaeda, ouar exigua nullius momenti videntur, unde tame fructus prouenit uberrimus quis unquam credidisset, P ex hac aqua,quam ministri hauserant, habuissent vinu illud nobilissimili Similiter quis crederet, nisi hoc uniuersiisaacra doceret scriptura, nos propter laborem quem hic viginti aut triginta aut quadraginta,&c. annis patienters itinemus, vitam habituros semper duraturam 8 quis sibi
persuasisse unquam nisi verbis Christi edoctus, nos ad
pturos, s praecepta Christi, quae vires nostras, o superant, obseruauerimus, vitam nulla plane miseria permixtam 3 An non choc nobis significatur ex eo, quod ob tantillum laboris, quod in hauri eda insumpserant aqua, acceperunt vinum istud nobilissimum: Ita prosecto Patiem
ter igitur uniuersas huius seculi calamitates aerumnas sustinete, nam inde proueniet salus perpetua Sequitur: Et impleverunt Musiue ad summum. Chry stomus hic quaerit,quare Christus antequa implerentur non fecit mioraculum , cum tamen Deus omnia ex nihilo creaverit, &cum hoc longe fuisset admirabilin s keius diuinitate indicasset persectius. Respondet quod hoc fuisset quide admirabilius, non tamen ita credibile nec tam facile multitudini potuisset persia aderi. quam ob rem nec ipse hydrias impleuit ut ministri qui aquam hauserant,testari possciat, nec totum subelle nec fraudem, sed nec magicum quicquam hic usurpatum haec autem ratio est, ob quam suo, rum magnitudinem miraculorum quandoque Christus
200쪽
imminuerit ipse,uto facilius sicilius crederentur. Chrysbltomus praeterea hic aliam affert causam,quare
maluerit Christus aquam in vinum couertere quam praeter aquam vinum creare. quia cum sint nonnulli hqretici,
ut alterum mundi opificem ea,quae videntur opera conini disse alseuerant, ideo ut horum insaniani cohibeat, plura facit ex subiectis substanti j miracula . quod nequaquam faceret sit alius aliquis opifex Deo contrarius, ea, quae videntur, creasset opera. Si enim ita se res haberet, Christus utique illis ahenis ad propriae virtutis demonstrationem, sius non esset. Sequitur: Acit eis Iesm hauris nur. Iubet hauriri nulla dilati ne interposita vi intelligamus quam statim in vinu conuersam:& miraculum istud Christum sine ullo verbo blasua voluntate diuina esse operatum. Omnis enim creatuara pure in obedientia consistit diuina adeo ut de ea fiat, quidquid diuinae illius placitum fuerit voluntati hinc Psalmista, Psal. t 3 .Omnia,quaecunque voluit Dominus fecit in caelo,terra,mariin omnibus a Dyssis. Sequituri ferte arabitriclino. hoc est,principi apparandi conui- vij, praefecto in couiuio ministrantium, vel potius praeposito tribus mensis accubitorijs . nam architriclinus di citur princeps triclinii, ab ἄρα, graece, quod Latine dicitur princeps,&τρικλiHον quod est locus tres mensas ac cubitorias habens hinc ternario lectorum seu mensarum numero perfectum conuiuium significatur. Erat igitur architriclinus is, teste Chry stomo, cuius hoc ossicium erat videbito ordine lapparatu omnia dispensaret. nam ex eo quod architriclinus vocat sponsum& dicit primo loco ponendum esse bonum vinum,se autenescisse de hoc meliori vino indicat sui muneris es e,omnia debito modo Mord me disponere atque procurare. Hoc autem munus maxime sobrijs& temperantibu demandari bi et unde merito iubet Christus, te primo vinum seratur, eo quod ceteris esset sobrio tri ad iudicandum de vini qualitate aptior. Deinde quod archiis triclini iudicio maior ab omnibus fides haberetur. Denique vi sic Christus etiam honorem deferret ei, quem sp6sus architriclinum constituendo honorauerat. Iuxta illud