장음표시 사용
221쪽
tum sanare puerum sed etiam ad eiusdem domum venire pollicetur. Videbat ille cini omnia videt, quemque nihil omnino latet ipsum benignissimum for Centurionis quantus fidei thesaurus in eo latitaret, ob id illi respondit clementissime. Ego veniam & curabo eum. Ad sanandum autem reguli filium venire noluit,ne diuitias honorasse videretur hic ad Centurionis famulum mox ire cG- sensit, ne conditionem spreuisse seruilem putaretur. qui solo verbo valebat curare, non dedignabatur scrutam
lana uentem visitare ut nos doceret non magnos colere&modicos contemnere sed paupercs diuites limiliter honorare. Si enim diuitem honoras, propter persenam ipsius eum honoras. Si autem pauperem honoras: propter personam Christi honoras Propter eal Oan. 4.Regulo postulante pro filio suo non dixit: Ego veniam uanabo eum. Sed tu id Vade filius tuus uiuit. Illic cum rogaretur noluit ire, ne forte perib nam Reguli videatur accipere hic autem non rogatus promisit ire, ne videatur hi militatem serui contemnere A nobis autem omnino co-trario fit modo nam ad diuites curritur ab omnibus nec iussis, nec venire rogatis neque est eius rei modus. Ingerunt se omnesis in trudunt ad fastidium usque Pauper interim solus iacet destitutus omni medicorum ope qui etiam si rogentur subinde, ad pauperem venire nolunt. quo facto superbia nostra retunditur, qui in hominibus non naturam, qua ad imaginem Dei facti sunt, sed vanos honores Tallaces diuitias, maxima salutis impedimen
ta, veneramur nam quo potenteS cernimus: metuimus, Venera naur,xhonoramus quos autem pauperes con
temnimus negligimus,4 despicimus .is vero filius Dei qui de caelo venit in terram , ut superbiam fugiendam &humilitatem amandam alclue naturam hominis diligendam ostenderet ad filium Reguli rogatus ire noluit, Ladscetuum Centurionis etiam cum no rogaretur, ire paratus fuit Excelsus enim Dominus humilia respicit, &alta a longe cognoscit Sequitur:
F ressio' uens Cenιurio ait. nimirum per internuncios, quo mistrat nam ea, quae hic Matthaeriis de Centurione narrat non per ipsummet Centurionem , sed per inter- nuncios
222쪽
nuncios Domino Iesu dicta sunt intelligenda . quem adis
modum Lucas sui Euangeli cap. I. rei est e modum explicans testatur. nam cum internunci venissent ad Iesum petitionem Centurionis aperui flent ei Iesus ibat cum illis. Et c sim iam non longe esset a domo, misit ad eum Centurio anaicos dicens Domine noli vexari non enim sum dignus ut sub tectum meum intres . propter quod&meipsum non sum dignum arbitratus, ut venirem ad te, sed die verbo sanabitur puer meus. Ex quibus verbis colligitur, haec omnia per internuncios fuisse facta Se
Domine non sium di Inm ut intressu te. Ium meum. Lucas
habet quod cum Iudaei venissent ad Iesum,rogabant eum licite, dicentes ei quia dignus est ut illi hoc praestes. Ditistit enim gentem nostiamin synagogam ipse aedificais uir nobis. Verum non siccenturio, qui se indignum esse a serebar non salutari benefici, luna, veru metiam ut domi lesum reciperet. Quapropter Centurio quamuis synagogam aedificasset Iudaeis, eosque plurimum diligeret: tamen ob id non est superbia inflatus: sed semetipsum humiliavit, indignum se ratus, sub cuius tedium Domitius Iesus intraret eo ipso dignus visitatione Domini es.sectus &ad intrarioni super omnes Iudaeos habitus nam confitendo se indignum, reddidit se dignum . tecto non
recipiebat corde recipiebat quanto humilior, tanto capacior, tanto plenior Colles a Quam repellunt, valles ima plentur. Iesum igitur no longe habebat a domo , inquis Llicas,tametsi sub tectum suum inuitare no auderet hinc Psilmista Psial. 8 . Veruntamen prope timentes eum alii. tare ipsius, ut inhabitet gloria in terra nostra. Itaque situ quoque magna vis reddere merita tua,
ea ne magna esse putes, magna tunc Iunt quem --
admodum Paulus quia se indignum arbitrabatur, qui vocaretur Apostolus, propter hoc omnium primus factus est. Itidem &loannes quia se indignum confitebatur, qui eius corrigiam calceamenti solueret amicus sponsi effectus est , imanum quam calceamento dixit esse indignam, Chri itiis super caput suum attraxit. Idcircori Petrus, quia dicebat, Exi a me Domines, quia homo
223쪽
homo peccator sum, factus est Ecclesiae fundamentum. nihil enim Deo tam gratum, quam cum extremis peccatoribus semetipsum connumerare, hoc eli totius sapientia principium quapropter si vi vere magnum aliquid operari, nunquam te esse magnorum merit rum suspiceiis nam Sc nos seruos habentes, maxime tunc os acceptos habemus, cum posteaquam omnia
nobis benevoleministrauerint, nihil magnum fecisse se
Sed dices si non ingredi debet medicus ad aegrotum, quomodo ipsi subueniet: Respondet Centurio;
Sed tantum dic verbo, o sanabitur puer meus. quasi dicat: non elimi Christe seruator ut subueniendi aut curandi gratia domum meam ingrediaris, compendiosius hanerem expedire potes, nimirum unico verbo quare non dixit, Veni salua eum, sed tantum dic verbo Tanabitur puer meusa quas qui poterat etiam absentium infirmita. tibus imperare in illic constitutus in omni loco esse preto sens quamobrem non blum potestatis eius virtutem cα fessus est essed ipsam diuinitatis eius naturam cognouit; nec quasi sanctum rogauit, sed quasi Deum ubique praesentem. caelum ac terram replentem . O magna fides, qua Dominum adhuc in carne cognouit, quod Deus est,& rex virtutum, Milo praecepto potens emittere auxilia indigentibus. O praeclara fides qua Centurio Iesu Christi dicere credit esse facere hinc sequitur: riam ' et o boinosumsub poteHate, habens sub me milites,
dic huic made, o vadit alio, veni, eo venit: seruo meo,
fac boc, facit. quasi dicat: Ex me, quia ipse potestate
nonnulla praeditus sum diuinae potentiae tua coniectu. Iam accipio nam si centum milites mihi subiecti ob
diunt mihi S dico huic adeae vadit: de alteri dico veni&venu . Insuper paterfamilias existens seruos habens lancillas , dico stetito meo fac hoc, &facit nec quisquam adeo durus est, qui audeat obloqui, sed mihi ad omnia darent qui tamen potestat Tyberi j, Herodis, iureliquis dominis meis subditus sum : ergo tibi, qui nulli subditus es sed omnium dominus &super omnia porcias, omnia tibi subiccta parebunt quare huic infirmi,
224쪽
tati die,vade,& ibit: die sanitati, veni,& veniet. Similiter si dixeris mori ut abeat, abibit si vero dixeris ut veniat, veniet. Corporales enim morbi milites sunt &vltores Dei.
Vides fidelem hominem nam quod omnibus postea
saturum erat apertum, atque clarum, quod mortis ac vitae potestatem Christus habeat, quod ad inseri ianuas deducat atque reducat: ipse multo ante lanimo credidit, alijs praedicauit. Cum enim dixit, dico veni, de venire
ac vade xvadit illud profecto significare vobiit, quod
etiam morti tanquam seruo dominari possit,4 imperare idominus: quod minime poterat in quenquain mors peruenire, si Iesus ei abcedere iusserit. Quamobrem hoc Centurio non quasi simile quoddam affert sed hoc dicit sumpto argumento a minori ad maius, quasi Christus comparationis Irae stantia nimium praecellat ac si diceret : Ego homo Him , tu Deusci ego sub potestate, tu super omnes potestates: ego habeo centum milites, imille millia angelorum: illi mihi obedidi, hi tuam faciunt voluntatem nec tum angeli, verum- etiam omnes creaturae quare si ego qui homo sum sub potestate aliena verbo imperativo tot tantaque facile enficere possum etiam absensesquid est quod facere ipse etiam absens non possis qui Deus es 4 sub aliena potestate non es P Ob id opus non est, ut praesentiam tuam corporalem, qua indignus sum, blicitem, Mintra meas aedes immundillimas inducam . Sed tantum dic verbum sanabitur puer meus.
225쪽
vi Iamri autem usus miratus est. JEt erat sa-
ne res supra modum admirada, quod homo
si . Bathnicus nec prophetarum oraculis, nec Ggis testimoni j inlii tutus ad sola Chrilli fais mam, cum simul actorum abnegata falsitate, filios Israel, quibus credita erant eloquia Dei, sua fide
Sed rogabis fortassis quare Iesiis est miratus,quod a tequam fieret praescicbat antequam audiret utique noα uerat, cum tamen admiratio non nisi ex re inopinatari improuisa cauliri oleat Christo autem clim Deus sit, ni hi incognitum improuisum, aut nouum esse potest . quia ei omnia antequam fiant, sunt nota. quare igitur miratus else alseritur cum nullus ea, quae prius nouerat, admirari leat8 Respondeo quod quamuis Christo nihil fuerit nouum aut insolitum, quantum ad scientiam eius diuinam, qua omnia antequam fiant, ei sunt nota neque quantum attinet ad scientiam eius humanam, qua res in verbo, vel per species sibi inditas, etiam antequam fiant, cognoscite tamen Christo aliquid fuit nouum .in blitum secuti, dum scientiam experimentalem, qua ea quae antea noue. rat, expertus etiam est . nam per hanc poterant sibi quotidie aliqua noua insolita , ex quibus admiratio causatur, occurrere. Et ob id subiunxit Christus di mendicci vobis, non inueni tantam fidem in Israel nimirum experimentaliter quasi dicat: non sona expertus tantam fidem in Israel quare Christus non blum vi quidam volunt exteriora admirationis effecit signa, ut id nobis mirandum esse significaret: verum etiam interior quoq, admiratiocin Christo fuit Sequitur: c sequentibu se dixit Amen dii γο , non inueni tantarae in ' irael. JN6 quod in Dei para In Iosepho per angelos diuinorum conicio, In Ioanne baptista, Smieone, de similibus non fuerit tanta sed qu5d in ijs qui sanandoria languorum gratia ad Dominum conueniebant,non esset ad,
226쪽
D MIN. III. Pos EPIPHAN. 2o 3 hue tanta inuenta.
Sed qua de causa, inquies, leprosi fides, qui etiam istis
maiora persecisse videtur, non est laudata a Christo P non enim dixit dic verbo,sed quod multo maius est,uelis an tum modo . Id vero est, quod de ipso caelesti patre propheta protulit, dicens: Omnia, quaecunque voluit, seucit quare ergo Christus etiam leprosi fidem laudibus 5 celebrauit Aut quomodo salua veritate dicere potuit, cum huius lepros fides maior fuisse videatur, se in Israel tantam non inuenisse fidem. Respondeo quod quamuis fides ipsius leprosi tam fuerit magna cognitione certitudine, seu firmitate,atque fides Centurionis: tamen haec longe maior extitit confidentia dc deuotione nam quo quis est humilior, eo et rides eius deuotione maior. hunc autem Centurionem praedicto lepros fuisse humiliorem ex praediistis manifestum est . hic enim se indignuarbitratus est sub cuius tectum intraret Christus. Ille autem cum Christus se contingere vellet, nequaquam id prohibuit, neque se eius coin tu indignum professus est: sed modo sanitatem consequi posset, tangi se a Christo permisit quod nequaquam ut apparet, Centurio sua sua peratus humilitate permisisset hinc dicit beatus Augusti. nus: Tantam quid eae tam magnam. unde magnam Z de minimo,id est, de humilitate grandem ac similem grano
sinapis quanto minutiori, tanto feruentiori quamobrem huius Centurionis fides maior asseritur,quia maiore cha αritatis actu formata deprehenditur. Sequitur:
Diso autem vobi ,quod mulii ab oriente, occidente venient. JOccasione sumpta ex tanta viri gentilis fide praedicit suturam genti una si lutem Eam tamen expresse non pro tu. lit, sed luna per Periphrasim adumbrauit ut infirmis parceret, maligno ne exasperaret: nam citius terram volare quod in Prouerbio est Iudaeis uespersuasisset,quam nos Ethnicos ad regnum Dei, hoc est, ad numerum filio. rum Dei recipi posse Adeo liter legis cum sanguine Sccarne Abrahae eos tunc excaeca uir, ut tot prophetaru suorum oracula intelligere nequirent multo minus verba Christi,quinobis Dei gratia obscura non sunt capere,potuissent Deus autem qui diues est in misericordia secundum vi-
227쪽
χo DOMINICA TERTIA dum viscera miseration tim suarum , nos miseram ,ere miserabilem gentem quod Iuchaeis impossibile pe-n fabula videbatur, propemodum ex lapidibus filios
condidit Abrahae: non hos, aut illos duntaxat, sed omnes qui fidem eius imitabuntur unde per oriens Moccidens omnia totius uniuersi intelligit loca , in quibus gentiles tunc commorabantur . Dicit igitur quod multi ab orienteis occidente venient, hoc est, multigentiles ex omni gente quae sub sole est, venient per me, meosque Apostolos, & praedicatores ad fidem catholicam non secus atque hic Centurio ex gentili,ssitelis esse. ctus est. Sequitur:
di recumbent id est requiescent epulabuntur . hine Luc. 22. Ego dispono vobis, sicut dii posuit mihi pater
meus regnum , ut edatis &bibatis super incnsem meatri in reon me . Res omni uiri iucundissimari res omni consolatione plenissimi, nos non ut catulos micas , quae cadunt de mensa dominorum debere colligere, sed reves factos cum reo ibus mensae regis caelorum accum abere, atque allidere non est tamen quod epulas terrae huius ibi cogites nam ibi alimentis opus non erit quare nec illic debemus carnales desiderare epulas aut aliquid tale in illo concupiscere regno . nam hoc si fac Iemus, non vitia virtutibus mutaremus, sed vicia subderemus. Aliud enim elidesiderare regnum caelorum propter sapicntiam Sc vitam aeternam aliud propter felicitatem terrenam , quasi ibi habituri eam essemus opulentiorem atque maiorem . Si sic te diuitem in regno illo futurum putas, ut inquit beatus Augustinus cupiditatem non amputas, sed mutas quare hoc pacto ibi diues non eris in ramen non nisi illic diues eris . nam ibi sunt diuitia sine indigentia hic autem indigentia tua colligit plurima quare multum habent diuites ρ quia multis egent . maior indigentia quasi maiores comparat facultates. Illic autem ipsa indigentia morietur. Tunc vere diues eris quando nullius indigens eris . non tu diues langes iis pauper, qui non habet iumenta, currus,in familiam . quares quia non indiget ' quanto
fortior, tanto mi uus indigus. Ergo ibi diuitiae & vere diuitiae
228쪽
uitiae haec Augustinus Mysteriorum horum iucunditas atque suauitas literis comendari no potest cluare quisque pro se videat, ut ea quae calamus exprimere nequit, spiri trusuo aettim et Sequitur: cum Abraham, o Iacobal Gentiler autem ideo pro filijs ab his patriarchis agnoscentur, quia horum fidem imitati sunt. Sequitur: in regna calorum4 Ex hoc colligitur patriarchis nonicse pro milium regnum de hoc mundori terrenum,clucin. admodum Iudaei opinati sunt: sed regnum calorum, seu caeleste. Illud etiam tanquam mercedem gentiles pro sua fide recipient Sequitur:
Fili autem regni, Rogabis quinam filii dicantur regni'
Dico quod hi, qui iuxta carnis cognationem genus ducunt ex Abraham, Isaac, Iacob ni autem dicuntur filii regni quia ex genere, cui promissum est regnum carulorum, nascuntur secundum carnem quapropter filii sunt regni vocatione, non electione promissione, non consecutiones reputatione & nomine, non reipsa teritate hinc sequitur: eiicientur in tenebras exteriores. non dicit quod omnes fili j regni, sed indefinite si iij regni ij cientur in tenebras exteriores, quia quemadmodum non omnes sed duntaxat multi gentiles recumbent cum Abraham Isaac, Iacob in regno caelorum ita non omnes, sed multi fili regni ij cientur in tenebras exteriores, hoe est,non solum non recipientur quia tenebras infidelitatis non abiecerunt teriores: verum etiam ob id in tenebras pro ij cientur exteriores. Intcriores tenebras dicit sapientiae, gratiae, Sc veritatis priuati uas, seu caecitatem cordis. Extei torcs vero tenebras, sensibilis lucis priuatiuas. Vnde tenebrosium certum est locum et se danatorum nam qua-uis in inferno sit ignis Lille tamen obscurus est, atque sumosius, non aut lucidus, nisi forsitan in tantum, ut danati se mutuo ad cum ulu suae miseriae videre possint. Sequitur: Ibi eritμιM J Etiam ante diem Indici extremi, no quiadem corporalis S exterior, quemadmodum hic perlachrymarum re liuionem nam tunc anima suis corporibus, ex quibus lachrymae generari solent , erunt exutae: sed
229쪽
io DOMINICA TERTIAtae sed erit eis fletus interior, id est, summa tristitia, ex qua corporalis fletus causati bi et Post diem autem iudici reassumpto corpore, erit quidem eius fletus corporalis,verum nec iunc per lachrumarum distillationem. quia cum nihil haeis per cibum tunc restiti retur , si continuὶ
ab eis aliquid per lachrymarum distillationem abstrahe
retur, tandem consumerentur. Omne enim finitum
consumitur, si aliquid ab eo continue abstrahatur. Praeterea si tunc elici lachrymarum resolutio illius humoris qui per lachrymas distillat, oporteretis generationem. Illa autem generatio tunc esse non poterit, quia cessante motu primi mobilis omnis generatio & corruptio Metia omnis corporalis alteratio finem habebit quamobrem erit in eis corporalis fetus non quidem per lachrymarum distillationem sed per oculorum4 cerebri conturbationem Sequitur:
edi stridor dentium id est, animaeri interiorum vis erum horrenda concussio. Sed post diem Iudici etiam erit in eis propter frigus vehementissinuti stridor dentium coraporalis Ibunt enim a calore nimio ad aquas nivium. quapropter damnati non solum poena damni, nina iraec rentia diuinae visionis, sed fisensus punientur. Ceterum per has tres sensibiles poenas scilicet tenebras,fletum, &stridorem dentium describuntur ad literam uniuerset poena sensus,queteriit in inferno.Ternarius namque numerus,quia pei sectionis est, ad uniuersitatem poenaruin gnificandam inductus cst. Sequitur: Et dixit usu, Centurioni. Inon in propria persena, sed in
Vade, hoc est, ad istum aegrotum puerum, pro quo sollicitus essedi & ab hac tua sollicitudines timore recta.de, si cuiusque esto. Sequitur: sicut credidisti, me posse lo cibo absentem curare
FLit tibi. nimirum vi fidei robur tanto magis in te accrescat quanto magis quaecunque per eam vis impetrare te posse adipisci animaduertis,&prospicis. Sequitur: sanatu, Zi puer ex illa hora. yid est , In illa hora rimo eodem ut puto momento, quo Christus verba haec protulit.
230쪽
tulit nam eius dixisse secisse erat. Ipse enim dixitDsacta sunt omnia: mandauit &creata sunt uniuersia . Credamus ergo& nos Dominum nostium Iesum Christum omnia poste, ubique praesentem esse,eius in lulgentia cunctorum nobis remissionem peccatorum largiri, procul dubio sicut credimus, modo eius praecepta seruauerimus, fiet nobis nam sanitas animet sicut ncc corpori synon tribui, tu nec generi nec alijs meritis, sed soli fidei charitate formatae. Credidit enim Centurio post Christum omnia, credidit Dominu eum esse rerum omni u. Vndevi meruit; ut quod petierat impleretur hinc disce unicuiq; homini ita euenturum, ut ipse fide per dilectione operante crediderit. Siquidem secundum Originem nihil in conspectu Dei mirabile est,nihil magnum, nihil preciosem, nil tan.
tum fides charitate formata hac enim fides mensura est, qua omnia in futura vita mensurabuntur.
CAPYT PRIMUM. Euangelium Matthaei octauo .
o tempo e feniente Iesu in nauiaculam, Refert hic Euangelista Christum praedicando occupatum ascedis se in nauiculam, neque contentum fuisse ut ijs qui citra mare habitabant. Evangeli j semcntem faceret, nis insu, per ulterioribus quoque istis ad quos iam nauicula vectus progrediebatur,euangeli Taret. Ascendit igitur nauiculam, ut nauigaret Ille qui to. tum mundum diuina virtute gubernat. Sed qui Aiacis opus habet nauicula ad transnavigandum . nunquid nousupra mare transire poterat qui Petro praestitit supra undas maris ambulared An non poterat suis coram vestigiis