Enarrationes Evangeliorum dominicalium, a prima dominica Adventus vsque ad dominicam septuagesimae ...

발행: 1565년

분량: 287페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

s DOMINI CAPRILIA

huius capituli testatur Matthaeus quibus omnibus quid

aliud e fecit quam ut se declararet non solum verbis, veruetiam&factis ab tute Dominii principem uniuers

rum non ut mutam gloriam venaretur,sed ut electi loni veritatem agnoscerent. Infideles vero reprobi inexcusabiles redderentur Sequitur:

his opus bauet. Rogabis,quid opus fuerit tam breui via, scilicet a Bethpnage usque ad Ierosolymam uti non notantum,sed duobus iumentis cum antea tam magna timnera pedibus consecerit sine iumento,ita ut etiam aliqua, do ex itinere fatigatu fuisse legatur DominusΘCausa est , quia facto suo voluit illos monere veteris prophetiae Naantea nunquam vectus aliquo iumento Ierosolymamiciti jt nec unquam aliquis alius rex asinis insidendo Ierosolymam ingressias est,is ideo noua illa pompa aliquid

noui significare voluit. Habuit ergo Dominus his opus, no necessitate absolura coacta nam absolute loque do bonorum nostrorum non indiget; sed necessitate coditionata atque 'ontanea. ut oraculum propheticum adimpleretur,& Deus in verbis suis verax declararetur hoc est , ad uosi ram necessitateri

ad suam gloriam Vati huic Zachariae quadringentis fere annis antea per Spiritum sanctum os esum est , Mellia aselisto insidentem in urbem eam aduenturum, sim nusquam alias in asino equitalia legatur quod aeque fieri oportuit atque hoc quod in Bethlebem secudum Micheam nascebatur unde manifestum est eum hoc non fecisse propter sui corporis infirmitatem aut defatigationem sed solum,

modo ad verificandum vaticinium Zachariae prophetae. quoniam nocte prccedente in Bethania requieuerat,& die isto vix per unum miliare profectus fuerat aequitur: confestim dimittet eos. Parui momenti non est , quod possestares iumentorum ignotis hominibus sine pignore utrunque iumentum dimissuros vaticinatur, idque statim ad mentionem sui nominis,ut eius virtutem nobis adumbraret. nam in hoc ostenditur virtus Christi quod no proopter Apostolos,qui nihil authoritatis prae si serebant, nec agnoscebantur qui essent,dimisissent,nisi hoc fieret opere Christi inuisibiliter corda eorum immutantis unde dabat

32쪽

ADVENTUS '

intelligere,quod ipse erat Deus, cuius ilius est immutare hominia corda Cor eteni in hominis in manu Dei solius. Vel confestim dimitte eos, scilicet Dominus, hoc est pii Iumi asinam remittet ad pristinum locum, mox ubi Ie. xo lymam fuerit ingressus.

TNAR ATIONI EVANGELII

DOMINICAM RIMAE ADVENTUS CAPUT SECUNDUM.

C autem factum est, videlicet quod Chri stus bruta ista animalia per discipulos suos sibi adduci precepit, de postmodum adducta ad suum usum habuit. Hoc inquam factum

est,non causa subleuandi laboris initiarere, nec attentandae alicuius nouitatis sed ut adimpleretur quod

di Ium ei l. ibi ut non accipitur causaliter, sed os uu-tiue non enim hoc fecit Christus,quia Propheta r dixerat sed potius e conuerso Propheta praedixerat quia Christus hoc facturus erat finis enim prophetia est Christus.

Sequitur

ρε Prolibetam scilicet Zachariam,Zachariae nono A gustinus dicit, quod quando factum noui Testamenti inruuenimus praenunciatum in veteri Testamento intelligere debemus factum a Spiritusancto ad rem aliquam not biloni significandam . Clim ergo Zacharias hunc ipsium Christi ingressum tot annis praeuiderit, rem insignem¬atu dignam eo nobis significari oportet. Sequitur dicentem Dicite filiae Sion. Vbi Zacharias dicit, Exulta a, tis filia Sion iubila filia Ierusalem cibi Matth us non solicitus de verbis Prophetς, habet, Dicite fili; Sion Septuam ginta autem, Gaude vehementer filia Sion, praedica filia Ierusalem: ut intelligamus iubilationem illam, te qua loquitur Zacharias, futuram per praedicationem Meniae, eiusque ostensione unde Matthetus breuitati studens,nulla facta mentione illius audis,ex quo processura erat huiusnodi praedicatio,absolute dixit: dicite,hoc est,iubilando praedicate. Et quod Zacharias singulariter dixerat, tu

33쪽

I DOMINICA PRIMA

bila scilicet per praedicationem loc euangelista protulit

pluraliter licens, Dicite: na per filiam Sion intellexit proripheta multos Israelitas,qui iubilando dicturi erant Ecce rex tuus,&c quemadmodum videmus hic contigisse. Naturbae quae praecedebant & quae sequebantur clamabat iuxta Matthaeum, Matth rt a dicentes, Hosinna filio Dauid benedictus qui venit in nomine domini, Hosanna in

excelsis. Et iuxta Marcum, Marc. II. b. Hosanna benedictus qui venit in nomine domini benedictum quod venit regnum patris nostri David, Hosanna in excelsis. Et iuxta

Lucam, Luc. 19. f. benedictus qui venit rex in nomine do,

mini, pax in caelori gloria in excelsis. Et iuxta Ioannem, Ioan . it. b. Hosanna benedictus qui venit in nomine domini rex Israel. Iucunda sine sacros incla acclamatio Christum regem Isi ael penitus exprimes unde Perpende. re tibi licebit testimonia Messi ς non si tum ex aduetu eius super asina Sc pullum verum multo potius si quibus laudibus euectus veniat attendas,dum turba clarari publica acclamatione Laltissimis vocibus profitebantur eum esse regem aeternum,Messiam,& deum. Vati enim varia ei a

tribuebant, prout Spiritussanctus dabat eloqui illis unde manifestum est quod istae turbae significantur per filiam Sion qua iubilando prophetabatur dictura fili Sion ,hoc est alijs Iudaeis, Ecce rex tuus venit tibi, c. Naistae turriba iubilando exultando hic pr dicabant reliquis Istaelitis, Ecce rex tuus venit tibi, &c. Quamuis enim non dixerint de verbo ad verbum, Ecce rex tuus venit tibi mansuetus,&c tamen similia imo his maiora dixerunt quod autem asinae insideret, dictu opus non erat, cum hoc omnibus ad oculum esset manifestum.

Propheta itaque Zacharias pr uidens se Christi tem p re non futurum in mortali vita, ideo omnes, qui post eum futuri sunt admonet tortatur ut non sileant: si d aduentum fili Dei in carnem publice priuatim annuncient,

oportuno importune inculcet, licens O vos omnes docti pariter, indocti qui praedicatores vultis esse veritatis dicite filiae montis Sion, hoc est, plebi Ierusalem labitatoribus eius, atque adeo toti Iudeceri omnibus Iud aminhabitantibus,qui ad cmplum in monte Sion situm hostia S

34쪽

ADVENTVS. II

stias oblaturi venire coguntur . dicite inmaam, Ecce rex tuus venit tibi mansue Asμα nec blum hoc priῖcipit,ve. rum etiam hoc futurum prophetando praedicit, A quod turbae hic impleuerunt quae praece icbant sequebantur Aominum asello insit dentem. Caeterum plab Ierosolymitana, dicitur hia Sion, non quod hoc dulci amicabilique nomine digna suem Ierusalem, quae occiderat prophetas occidere volebat omanium prophetarum dominum sed propter multiplicia beneficia huic populo a Deo exhibita . propter paternit Dei ad eam affectum, quem nunquam destitit uacilcbi impendere. Hinc in prophetis saepissime nonam filia co- re alio populi Isietaelitici significatur. Porro Sion uit mons situs versus meridiem ad cuius radicem Ierusalem ciuitas erat aedificata: in hoc monte stabant templi Dei atque palatium regis. Templum quidem Dei ut ui opopulus Ierosolymitanus a sacerdotibus in his, quς Dei sunt salutis, loceretur Palatium vero re fac arx On, quae deinde culitas Dauid dicebatur quod eam ille sua manu ethnicis abstulisset ut per illius sortitudinem idem populus contra inimicos defenderetur Min his quae pacis unire eretur. Et ideo nomine Sion tanquam a parte ciuitatis

principali tota ciuitas significatur, atque adeo omnes Iudaei qui ad templaim illud in monte Sion situm venire co-

rebantur Generalius aut sic exponitur. O vos praedicatores dicite filiae Sion,hoc est,cuique animae fideli admonete inquam eam,ne surda aure praetereat hinc sequitur: ecce, quod mysterium magnum subindicat nam adverbium est demonstrandi, per quod excitantur deuotae mentes ne torpeant, sed repente inspiciant quis sit, ut debitum ei honorem impendant quasi dicat inquit Chrysost. Videte non carnali aspectu sed spirituali intellectu.

Opera virtutum eius aspicite non schema visiona eius. Si enim schema visionis eius tantum aspexeritis, decipiendi estis per naturam humanam Si autem opus eius conlideraueritis a propheta praedictum, saluandi estis virtute diuina. Sequitur:

Rex non Cyrus,non Alexander, non Iulius potenti I mus Romanorum imperato , non angelus aliquis, non

, patria

35쪽

I DOMINICA PRIMA

patriarclia magnus,non propheta eximius,no aliquis sanctitate praeclarus,sed rex regum uominus dominanti hi, filius ipse Dei,primogenitus otianis creaturae,ad ciue Pater dixit: tu es Filius meus dilectus,ex utero ante luci seruesCnui te, cui Pater tradidit omnem potestatem in caelibi in terra cuius dominatio est a s cneratione in generationem. Rex caelia terrae S princeps regum terrae, in cuius ditione cuncta sunt posita. Rex magnus kexcelsus super orn-nes populos,qui respicit terram Tacit eam tremere. Rex magnus super omnes deos, in cuius manu sunt omnes fines terrae.Rex glorieteri dominus virtutum. Rex qui sedet super Cherubin seraphin intuens abyssi,s .Rex que laudant angeli,adorant dominationes, trem ut potestates.Rex in cuius nomine omne genu flectitur c testium,terrestrita, infernorum. Rex sedens in excelsis ad dexteram patris omnipotentis. Attamen signa regalis maiestatis abscondit sub humana infirmitate. Hinc Esai. s.c.Vere tu es Deus absconditus , idque propter corporis ilia mpti sacramentum quamuis itaque iam talis non appareat tamen postomodum manifestabitur gloria eius, dum venturus est iudicare vivo & mortuos. Sequitur: tuus. no alienigenus, sicut Herodes natione Idumetis, sed tuus hoc est, legente tua, ex te secundum carne naα tus, destibi propinquus, omniumque prophetarum vatici-nijs tibi repromissus hoc adijcit Propheta, ut magis eum adamarent fieri enim plerumque solet,ut homo magis as-ficiatim ijs, qui sunt sibi magis coniuncti vel sanguine vel

affinitate Sequitur: henii. scilicet visibilis oculis: quod propheta Baruch praedixerat tertio capite suae prophetiae d. dicens Post haec an terris visus est,sicum hominibus conuersatus est scilicet,postquam praeparauit terram in aeterno tempore,&jepleuit eam bipedibus, quadrupedibus qui emittit lume vadit: vocavit illud, Mobedit illi in tremore. stellae

autem dederunt lumen in custodijs suis,&laetatis uiat: vocatae sunt, dixerunt, Adsumus Lluxerunt ei cum iucu-ditate, qui fecit illas hic est Deus nosterri non aestimabitur alius aduersus eum hic ad inuenit omnem viam disciplinae tradidit illam Iacob puero suo Israel dilecto

36쪽

conuersatus est Vidimus inquit a luila I loria eius, lo-xiam quasi unigeniti a patre plenum gratiara veritatis. Venit auditum perceptibilis, quando Pater nobis locutus est in Filio. Venit tractabilis manibus . nam cum manus

rex descendit de blio gloriae haeri coronatus est corona Paupertatis, corona miseriae, indutus sacco mortalitatis nostrae. Egredimini itaque fili Sion videte regem Salomonem in diademate , quo coronauit eum nrater sua in die desponsationis i litus in die laetitiae cordis eius. Sequitur: tibi J non sibi Dad commodum suum . nam ipse bonorum nostrorum non coet nihil ei adfert emolumenti nostra iustitia S bonitas nihil ei obest nostra malitia diciniquitas:adeo ut rectissime dixerit Iob cap. s. b. Si peccaueris, quid ei nocebis λωs mltiplicatae fuerint iniquiis tales tuae quid sacies contra eum: porro si iuste egeris, quid donabis ei,aut quid de manu tua accipiet Ipse enim adeo diues est, ut ditior esse nequeat, talis per euerabit in aeternum nihilo minus propter nos extremd pauper factus es, nos inopia sua ditaret ut essemus in Deo diuites,& nihil nobis in ulla gratia deesset hinc Paulus ad Romanos S. f. qui proprio filio suo non pepercit,sed pro nobis omnibus tradidit illum quomodo non etiam cuni illo omnia nobis donauit 'quis fur vel latro morte plectendus rogare auderet regem, ut pro sui liberatione naturalem proprium filium poenis ultimis traderet Athoc summus imperator Deus pater Omnipotens non rogatus, sed a nobis cotemptus fecit qui autem hoc facere in gratiam nostri sua pietate dignatus est,quid non egit,quo nobis bene esset quid est quod non cum illo nobis donauit monauit utique nobiscum illo omnia diuina virtutis suae dona Dper quae diuinae essicimur consortes naturae quamuis igitur quidam inueniantur reges qui quaerunt utilitatem non populi,sed suam quod est indicium mali regis apertissimum: ipse tamen non quaerit commodum suum, crim2 nobis nihil commodi recipere possit unde manifestum

est quod non sibi sed tibi venitri secum affert diuitias supernas

37쪽

i4 DOMINICA PRIMA

pernas,ut his ditet diligentes se&thesauros eorum repleat omnibus bonis quod Esaias nobis praedixerat capite sum Irophetiae q. hoc modo Rex noster ipse venietvi saltia-

Venit itaque tibi, hoc est, ad commodu tuum Malsam

lutem tuam spiritualem . non venit ut ad instar alicuius ferocis tyranni te perdat non venit ut bella & seditiones suscitet,non venit ut exactiones imponat vel leges condat iniquas: vel seruitute durate opprimat non venit ut cum furore te arguat, vel ut cum irὶ te cortripiat non venit ut violenter te subiiciat seruituti suae, vel amigat non venit ut vindictam sumat de peccatis tuis,vel ut meritas infernales poenas de te exigat sed tibi venit vestibi inseruiat ut te de manu inimicorum litorum redimat vi te ab omni bus hostibus tuis spiritualibus liberet: vi diabolum a primatu mundi ei jciat ut regnum peccati destruat ut caeleste regnum nobis donet: ut ad quod quisque vult,eum habeat ad votum hinc habemus Luc. i et .d. nolite timere pum

sillus grex, quia complacuit patri vcstro dare vobis regnum idque per Iesum Christum silium suum qui ut inquit Prophcta mai uetu est non iracundus, noluaeuus , non minabundus, non crudelis, qui suam latina ulciscatur iniuriam, sed qui sit longanimis, tractabilis, infirmis que parczns. Venit enim non ut iudicet mundum , sed es aluetur mundus per ipsum; ut ipsemet fatetur Ioan . . venit scruare non damnare venit ut te sibi attrahat,non ut te repellat unde Luc. 9. Cum discipuli scilicet Iacobus Ioannes contra eos, qui psbs non receperant, dicerent: Vis domine dicamus, descendat ignis de caelo consumat illos couersus increpabat illos Dominus dicens: Nescitis cuius spiritus estis filius hominis non venit animas perde-te,scd saluare. Nec luna non obesse operibus,vcrinia nec verbis cupit hinc primaelctri secundo Qui cum malediceretur, non maledicebat cum pateretur non commina.

Datur Ausculta Esaiam capite s 3.b. dicente Sicut ovis, ad occisionem ducetur, quasi agnus coram tondente se obmutescctri non aperiet os suu quis non miretur mansuetudinem tantam. quis hanc aduertensio obitupescatΘ5olent homines timore concuti noui alicuius rinis me

ttientes

38쪽

tirentcs bella aut exactiones, seruitutes aut iniusta grauaumina At non est quod timeamus ex aduentu huius nostri regis, quem nobis Zacharias pollicetur siqui leni adeo

raransuctus cit, ut eius mansuetudinem mirentur onuaes: ut

non sol una mansuetus , sed potius omnis mansuetudinis

fons Morigo merito dici debeat quid est quod pussit nobis nostrum regem magis reddere acceptum, una lue nObis magis facere, quam huiusmodi masuetudo charum occommendatum: Prosccto talis nobis rex necessarius erat. Alioqui quomodo eum accedere auderemus tot peccaris inlirmitatibus obnoxij, qui etiam nunc vix dum accedere audemus cum tamen toties eius nobis praedicata sitimansuetudo, bonitas, benignitas: no est itaque quod ti-1neamus,sed cum fiducia ad uironum gratiae eius accedamus ut ibi misericordiam consequamur gratiam inueuitiamus si enim nihil est, quod in hoc rege amplius desiderari possit,quid es quod adhuc cum formidamus ric.

remur accedereὶ

Porro Hebr a exemplaria loco illius dictionis masiustus habent dictionem pauper hoc modo: Ecce rex tuus veniet tibi iustus Sc saluator ipse pauper cisi edens super asinam super pullum filium asinae nam per dictionem

anali,qua Zacharias utitur, etiana paupertas ut Hieronymus vertit signiscatur quae lectio si cui arriserit, scopo non aberrat cum Christus, quamuis rex fuerit,ianae omnium pauperrimus an hoc mundo extiterit,qui ne tantilluquidem,quo caput suum reclinaret,habuit verum malo cum Marii, o mansuetus quam pauper legere:quod Jeptuaginta faciunt nam mansuetudo regem omnibus gra, tum facit:non autem paupertas sic enim mundi si ingenium Sequitur:

S deus super si mri ullum filium subiugali . hoc mansuetudinem eius nobis aperte insinuat non enim ferocialiquo vehitur caballo discordiam ditem e pectore spirante, qui de longinquo odoretur bellum gaudeat ad vocem tubae: sed asino insidet pacis, tranquillitatis amico&ad pugnam ineptissimo nec vides in circuitu ius splendentes gladios inquit Chrysestomus aut cetcra ar-ὲiloni terribiliuni ornamenta vi quondam ad inra G- structi

39쪽

DOMINICA PRIMA

structionem veneriat Nabuchodonosor Antiochus rex. quid igitur Ramos frondetes testimonia pietatis ut propter mansuetudinem amaretur non autem potentiam timeretur. SI cui quondam Exod ro quando cunctus populus videbat vocesilampade dc sonitum buccinae montemque fumantem. Et perterriti fauore concussi steterunt procul dicentes Moysi: Loquere tu nobis iudiemus: non loquatur nobis Dominus,ne sorte moriamur. Et ait Moyses ad populum, nolite timere ut enim probaret vos, venit Deus, it terror illius esset in vobis, non eccaretis. Iam autem non venit in tanta maiestate, sed umilis pauper,in mansuetus. talem ut expectaretis, voluit Propheta vobis indicare. Nouerat enim Propheta

quod tu expectare regem gloriosiim crudelevi ad sanguinem fundendum siticiitissimum, &ob id te instruere voluit,vi non talem expectares,sed mansuetum illum videlicet qui asinis veheretur . quod nisi aliquid in litu&praeter expectationem foret, nequaquam tam diligenter te praemoneri curasset propheta Zacharias.

ENARRATIONIS EVANGELII

DOMINICAE PRIMAE ADVENTVs, CAPUT TERTIVM.

EM UNI super asinam mullum fliumsubiuga lis. hinc non blum eius masuetudinem, ve, rum etiam paupertatem perspicimus Egestatis enim Christi euidens argumentu est,quod asino, eoque non suo ero olymam sit adii ctus nec venit cum magna pompa multis militibus coim stipatus, nec preciosa purpura fulgens nec curru aureo aut equo insigni vectus sed assello paupertate sibi insidentis perspicue indicanti insidens nec est quod putes eum ideo non esse regem, quia reges huius mundi non imitatur pompa illa luxu regali nam Dominus per Zacliaria pollicetur tibi regem pauperem sedentem super asinam

pullum filiu subiugalis quasi diceret Propheta: In hoc signo cognosces Christum, Messiamque tuum,cum videtis il-

40쪽

ris illuna pauperem& sedentem super asinam aduenire. Interrogetur ergo ludaeus quisitam regii asina vectus ina ui Chrys stomus Iero lymam intrauis nemine pro-ecto praeter Christudicere possunt unde manifestum est hunc ipsiim esse, te quo Zacharias hoc futuru praedixit:& qui non icilii Zachariae, veru etiam Prophetis omnibus&Patriarchir,non si tum Angelis archangesis, sed desipsi Omnipotenti Deo dum Ierosolymam veniens asello insi,debat, augustus villis est. Si autem hoc abneges quod abasit ut quis eo dementiae perueniat da igitur mihi aliti regem praeter nostrum Christum Iesum , qui possit stapte

virtute claudis gressum restituere,leprosos mundare,oculos caecorum aperire, mortuos denique suscitare. Haec

iiii omnia operatus est Iesus, Mariae virginis Filius pnec lumi c,verum omnia quaecunque voluit, fecit,in caelo in terra: nec quisquam est qui voluntati ipsius resistere queat. Capere eum vultis,sed quia voluntas eius nondum est, facere id non potestis . nam si praeualere ei possetis quare eum non comprehenditis, dum in conspectu vestri omnium ciuitatem ingreditur,ingreditur templum, vendentes Mementes ei j cies Unde omnibus notum euadit falsissimam esse Iuditoruopinionem, qua seducti putabant Messiam usurpaturum sublimem rerum secularium administrationem,& venturum cum magna pompa vulgi iudicio splendida adeo ut toti imperaturus esset mundo, uniuersumque in udum regno Iudaico pariturum. Et hanc falsi persiasam opinionem ex scripturis uxerant perperam ab illis intellectis: quemadmodum nunc quoq; hqretici falso intellectu scibpturarum si ducuntur . nam illud quod Esaiae h. a. habetur, sic intelligebant.Erit in nouissimis diebus praeparatus mons domus Domini in vertice monitu,&eleuabitur su-lser colles Et fluent ad eum omnes gentes: Mibunt popu i multi Vicent: Venites ascendamus ad montem Dornini,&ad domum dei Iacob,4 docebit nos vias suas, dc ambulabimus in semitis eius quia de Sion exibit lex,&verbum Domini de Ierusalem. Sic et Hieremiam intellio sebant dicentem cap. 3. f. In tempore illo vocabunt Ieru salem solium Domini de congregabuntur ad eam omnes

SEARCH

MENU NAVIGATION