장음표시 사용
41쪽
gentes in nomine Domini in Ierusalem. Fodem modo tua re irretabantur, Dauidem cum ait Psal. t. Et dominabitur a mari usque ad mare: d flumine usque ad terminos orbis terrarum Coram illo praecident Aethiopes Scinimici eius terram lingent. Reges Tharsis Linsulae munera offerent: Reges Arabum de Saba dona adduceiar. Et
adorabunt eum omnes rege S terrae omnes gentes seruientei Mid genus plurima scripturae loca alia in eadem inducunt sententiam quae non intelligentes spiritualiter imo plenda, credebant Messiam temporali Maiestate omnibus imperaturum. Et huiusmodi falsam opinionem non tantum mali habuerunt Iudaei sed etiam qui pij erant,adeonque cosnati Sc apostoli Christi nam sicut Matthaeus scribit capite o Venit ad Iesum mater filiorum Zebedaei αpeiij cvt ex filijs alter ad dexteram,ad sinistram alter sederet in regno Chri sti nec Apostoli etiam post resurrectionem aliud suspicati videntur, dum Christit ad caelos asce-surum interrogar Laistoru primo Domine si in tempore
hoc restitues regnum Isiael Ita quoque Iudaei, qui hodie
Rogabis fortassis qui ergo fieri potuerit ut Ioanne Baptistam putarent esse Christum, ut legitur Luc. . d. hoc modo: Existimante autem populo de cogitantibus omnibus in cordibus suis de Ioanne, ne sorte ipse esset Christus quem tamen ad oculum videbant omnem rerum si cularium administratione reiicerein conteneres Respo- deo quod existimabant Christum futurum in hoc saeculo magnum quamuis non ita statim a principio vitae eius. Verum hunc illorum errorem propheta Zacharias elidere eos ad semitam veritatis perducere voles, dicite, inquit, filia Sion ,hoc est,genti Iudeorum: Ecce rex tuus Messias, seu Christus venit tibi, non ut tu putas gloriosus, nec Vt dominator terrenus, potestatem aut gloria ostentans, nec quicquam regium, quamuis re vera rex sit, exhibens sed manssiletus,pauper,4 sedens superas nam pullum filia subiugalis quasi diceret hoc habebis signum filia Si O,adis uentus tui Messiae quod illum videbis pauperem,mansuem tum de super asellum sedentem ad te venire. Christus quoque,vise probaret esse Melliam se illum esse de quo Zachari
42쪽
eharias prophetauerat, curauit, ut sibi adducerentur asina&pullus eius quibus vicissim insideret introiturus in Ierusalem ad patiendum. Et deinde illis insidens Iero lyrimam ingressus est quemadmodum non unus duntaxat Euagelista, verum omnes simul nobis describunt,adeo ut Dominus ipse iam hodie sententiam istam veterum simul recentium Iudaeorum iuxta prophetiam Zachariae uniis colloca sesso funditus euerterit, cui velut pauper ege nus insidens urbem ingressus est. Πhim quoque proprium non habuit sed commodatitium Esaias quoque hanc I daeorum opulionem plane rei jcit,dum dicit A. suo capiate a. dices Quis credidi auditui nostroci de brachium Dorimini cui reuelatum est Et ascedet sicut virgultum coram eo, sicut radix de terra stienti non est species ei neque
decor:& vidimus eum,&non erat aspectus, sidesiderauiauimus eum despectum &nouissimum virorum,uirum doalorum4 scientem infirmitatem siquasi absconditus vultus eius, despectus unde nec reputauimus eu.Vere lamguores nostros ipse tulit Holores nostros ipse portauit.&nos reputauimus eum quasi leprosum, percussiim a Deo,& humiliatum. Demens igitur fuerit necesse est, qui non videat haec huic Iudaeorum opinioni plane aduersiiri. hinc enim perspicuὸ cognoscitur Christum ad nos no deascendisse ut temporalia nutus mundi regna sibi usurparet,&asscriberet: sed ut nostros dolores portaret. Relinquo alia variae scriptura loca, ex quibus hoc ipsum euidentissime ostendi posset. Quod aut ad intelleistum prophetiarum prius in cotrariam partem adductatu attinet Dico quod David, Esilias,
Hieremias non loquuntur de externa temporali ad in inistratione terreni regni quemadmodum Iudaei opinabantur Ladhuc hodie,qui vivunt, opinatur: sed de spirituali regno Christi fidei. Porro dubia est hic questio: an Christus utrique Masi-xpullo, an alteri tantum insederit rapparet quod utri-rue: ouia no est verisimile, quod Christus asinam curasset byaaduci, nisi voluisset ea uti, nec ut apparet iniunxisset
discipulis vi dicerent, quia Dominus his opus habet, nisi voluisset uuique insidere nec denique trique imposuis
43쪽
sent Apostoli vestimenta sua nisi utrooue vectus suisset. quamuis autem haec argumenta facile solui possint,& dii- taxat probabilia existant: tame textus Zachariae adeo apertus est , ut de hac te nulla videatur posse esse dubitatio. Nam Zach. 9.c. expresse habetur: Ascendens super asinam xsuper pullum filium asinae. quod si dixeris interpretem male vertisse, vertendum fuisse:Ascendens super asinum xsuper pullum filium asinae, ut hoc non diuis in accipiatur quasi super diuersa numero animalia vicissim sederit: sed coniunctim ut unum Midem animal, super quod Dominus sederit,intelligatur per asinum & pullum, ita videlicet ut ipse pullus annus quidem fuerit natura,pullus vero aetate nihil hac tua responsione xeuasione effecerisci cum Matthaeus expresse habeat duo anina alia numero diuersa suisse Christo necesseria, Christo attestante qui ait, quia Domin his opus habet & cofestim dimittet eos, scilicet asinos,loquens de illis pluraliter idque asserit factum esse ut impleretur quod dictum est per Prophetam. unde constat Zachariam non de uno,sed de duobus diue sis numero animalibus prophetasse. Si enim duo animalia numero diuersi fuerunt Christo necessaria, quia id futurum praedictum erat per Prophetam ergo Propheta de duobus diuersis numero animalibus in sua Prophetia est locutus quod si verum est ut equidem non dubito cum ergo Zacliarias expressassam edicat,Christum ascedis se super asinam,aut si mauis iuxta tuam sentetiam,asinum Se super pullum filium asinae, De hoc intelligens duo
diuersa numero animalia, non dubium est quin utrique insederit. quorsum enim ascendisset super utrunque, nisi ut utrique insideret 'praeterea quorsum interseruisset non solum Propheta, verum etiam Euangelista colunctionem
&ysi voluisset de asino pullo per appositionem loqui ΘHis rationibus moti Doctores plurimi hoc ipsum anserere non dubitauerunt: ex quorum numero lint Chrysostomus, Theophylactus, Beda, beatus Thomas, Remi gius, Ludolphus, Lanspergius, Ecquius,Dionysius de Do
Porro mirabitur quis, quam igitur ob causam alii tres Euangelistimeminerint solius pulli,si Lasinae insederit
44쪽
Dico eos selius pulli fecisse mentionem,non etiam asinet: qiii reliqui tres Euangelistae solis Christianis ex gentibus conuersis qui per pullum significantur, scripserunt euangelium Matthaeus vero Christianis ex Iudaismo creden, tibus euangelium natiua lingua hebraica descripsit, &ob id asinam quoque commemorat qua hic Iudaeos figurate exprimit.
Rursiis hic quaestio est, cui Dias prius insederit an asinae an pullo Dico quod prius assinae, deinde pullo, ut inquit Theophylactus. Sed mirum videri potest quod Dominus
iam ad montem Olivarum peruenies & Iero lymis pro, pior factus petat non uno, verum duobus vehi iumentis qui antea per medium Samariae Galilaeae vi Lucas dicit tantum itineris pedes confecit, ut ex itinere defatigatus fuisse legatur,nec tame vehi animali selitus sit. Verum
mirari desines, cum hanc rem animaduerteris certam habere causam. Causam assignat Matthaeus dicens loc autefactum est ut impleretur quod dictum est per Prophetam
dicentem, Dicite filiae Sion: Ecce rex tuus venit, c. hoc
autem dictum erat per Prophetam, ut illo exhibito signo Liudicio Messias agnosceretur. Si roges quare Christus illo non potius alio signo humano iudicio splendidiorea nobis qui nihil, nisi quod magnu est, miramuryagnosci voluerit:Respondeo, ψ illo signo a nobis voluit agnosci, in quo voluit ut se imitemur. Vide igitur quomodo ille ad te veniat ut pari modo tu quoque ad illum accedere labores Ob id enim hic in summa egestate se dedignatus non est exhibere, palamque videri ab omnibus pauper humilis,mansuetus&asinis vectus, atque ita ad te venire, ut tuam superbiam confundatvi fastiim, ut eius discas sormam,paupertatis, humilitatis, masiuetudinis aliarumque virtutum imitari hinc Chrysestomus Dominus, inquit, haec fecit, ut nos doceret ne niaiora quam nec ularius usus cxigit requiramus itaque quando etiam nascebatur, non magnificas ardes, non locupletem matrem .ssed pauperrimam fabro desponsitam elegit, Min tugurio nascitur Scin praesepio ponitur. Sic discipulos non oratores aut pro. phetas voluit nec genere aut fortuna charos, sed inopes valde dc ignotos. mensa sua ordeaceis non unquam pani-
45쪽
bus, nonnunquam quos discipuli e soro emerunt, reserta
erat. Recunabebat praeterea in serno: vestes viles, nec conditionem vulgi excedentes induebatur domum nullam habebat cumque de loco in locum transeundum erat,pedibus iter faciebat.&sc faciebat,ut laboretierunque c5ficeretur. Haec Chrysost ad quae si mores leculi conferret
vellem, Deus bone, qua ineptari dissimilis foret collatio. Est praeterea alia causa ob quam in tam paruo itineris spacio uti voluit utroque iumento quia sui doctores asser ut his duobus animalibus brutis Iud os uentiles desgnat. Asina quidem,quoniam xvetula xgestandis assueta erat ponderibus Onagogam Iudaeorum, quae multo iam tem-l ore legis Moysaicae iugum portauerat,rect e figurat pulo vero, cui ut Marcus ait nemo adhuc insederat,gentes s nificat diuinae lem non alligatas .feras Lindomitas. Et Diis utrique insidere voluit, ut significare esse virorumque nomine mortem passurit. Hinc patriarcha lacob de Messia
loquens Genes 49.b meminit pulli,id est,gentilis popu-ti,ie asinae,hoc est, synagogae,dicens: Non auferetur Ice pirum de Iuda&dux de femore eius: donec veniat qui mittendus est,ac ipse erat expectatio gentiumci ligans ad vineam pullum suum xad vitem, o fili mi, asinam suam. quasi dicat patriarcha Iacob: Christus qui mittendus erit ligabit pullum suum hoc est,gentilem populum ad vinea suam, id est, domum Israel vinea enim Domini sabaoth,
domus Istae est hoc est,ad Apostolos qui ex Iud is sunt. Et asinam suam , id est synagogam graui legis pondere depressam copulabit viti electae,id est,sibi. Nam Christus
dicit Ioan . s. Ego sum vitis vera unde consequitur quod
non blum Iudaeos sed, gentiles copulabit sibi nam noalia ex causa gentiles copulat vineae quam ut vineae in semii etiam inserantur viti elech ὀ sibi. Et primo quidem sedit super asinam quia primo quieuit in Iudaeorum synagopa deinde super pullum, quia exuetmis temporibus quieuit in gentili populo. ENA
46쪽
DOMINICAE PRIMAE ADVENTUS, c APUT PARTV M.
V NI E s autem disicispuli fecerunt sculpraecepit ibilis I M J Ecce discipuli fecerunt, quem adamodum illis praecepit Iesus nam discipulorum Christi est praeceptis Dei sine ulla cunctatione parere, nec dissicultatem alicuius mandati, sed maiestatem mandatis attendere nos quoque
eorum exemplo edocti libeter faciamus quod nobis pr.cipit Iesus Sequitur: es adduxerunt asimam pullum. hoc erat, quod Christus ab eis fieri volebat. Sunt quidam, qui non quod Christus vult faciunt sed sua desideria expressis Christi mandatis praeponunt. Huiusmodi homines Christo Domino non
placent, nec mercedem bonam ab eo accipient. Qui igitur vitam aeterna desiderant,n6 hos imitentur,sed Aposto. Ios,qui id quod Christus mandauerat fecerunt nec tamee contenti etiam aliud pium opus quod Christus no iusiserat,addiderunt hinc si quitur: imposiseruntsuper eos vestimentasua, hoc enim Aposto, Ii non iusti sed ex semetipsis fecerunt:quod animaduertere hic debent qui nihil putant Deo placere,ab eodem non praeceptum: qui dicunt omnia ad inuentiones elle humanas, qua cimque non sunt expresta scripturis nam id falsillimaum esse, vel hinc deprςbendi potest. Siquidem Apo.
stoli iussi ut adducerent asinam pullum, hoc ipsum fecerunt. Θd non blum hoc, verum etiam quod non fueranti ulli addiderunt dum vestimenta sua Domino supposuerunt nihilo minus hoc Christo acceptum fuit. Imposuerunt ergo super eos vestimeta sita, videlicet ne vilium animalium aspera terga premeret: sed mollius,ho. nestiusque sederet ob id enim non permiserunt discipuisti, ut Dominus nudo insideret asino: sed pro reuerentia lo,co sellae superposuerunt vestimenta sua: quod Apostoli spiritussancti instinctu fecerunt nos erudientes ut Christi venerabile corpus, quod Damascenus deificatum vocare
47쪽
Σ DOMINICA PRIMA audet, sine summa reuerentia non tractemus.
Hic quoq; perpendite,quato affecturi studio, ut Christo Domino placeant, sua vestimenta exuerint,vt ea Christo supponantvi largiantur, adeo ut dubium non sit, quin si copia Tacultas illis maior fuisset, longe plura contulissent unde manifestum euadit, quod apostolici Spiritiis nihil capiunt qui hic Domino sunt auari Sequitur:
est eum desupersederefecerunt. Ivnde etiam animaduertere debemus,quanto amore ut Christo rem gratam faciat opera etiam infima aggrediantur instar ministrorum, qui dominos suos, ut equis insideant,adiuuant. Hic iam regis gloriae humilitatem attende, cuius qua- uis sit orbis terrarum, quicquid caeli terraeque ambitu continetur in cuius faciem angeli desiderant prospicere
coram quo colninnae caeli contremiscunt quam humili,
ter tamen ciuitatem Ierusale, in qua Iudaei opuletissima αnobilissimi habitabat, si ingi essus, sedes tum super asina, tum super pullum filium subiugalis adeo ut mirum sit Altissimu sese nostri gratia adlatam demisisse humilitatem. Ex quo omnibus notissimum est, quod sicut Propheta praedixerat Messiam venturum Ierusalem super utrunque animal asinam i ullii ita certissime sit impletum succes iuὰ enim vectus est utroque Sequitur: Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in ina: Prius actum est de cultu Christo ab Apostolis exhibito Iam, ro hic fit mentio cultus Christo a turba praestiti: quae partim egressa fuerat de larico secuta saluatorem partim ex Ierosolymis illi obuiam ut Ioannes ait progressa suerat. Dicit itaque Euagelista quod ingens hominum multitudo strauit vestimenta sua in via: qui certe populi cultus, si externa attendas, maior est quam apostolorum. Hi Christum super vestes suas sedere secerunt populus auteiumentis vestes suas si culcandas obiecit: idque ut ad honorem gloriam Christi Iesu pertransfuntis vestibus suis viam exornarent quod admiratione dignis limum fuit. nunquam enim Dauidi vel Salomoni triumphanti talis honor exhibitus est. tanto mirabilius extitit: quato maαgis ex improvise factum est, Deo ad hoc turbam instigan.
48쪽
Alii autem caedebant ramos de arboribus, emebant in via. Jquemadmodum in supplicationibus nostris terram orsare nostrates solent in honore Deiri sacerdotum transeuntium graminibus,floribus, auendula, rosimarinoac simibus herbis odoriferis. Hic adiicit Ioannes euangelista capite suo ix. b. quod
Matthaeus non habet: videlicet, Et turba naulta quae venerat ad diem festum,ctim audissent quia Iesus venit Ieros αlymam acceperunt ramos palmarum & processerunt obuiam ei. ex quo certissimum est,quod non luna caedebat ramos de arboribus, ut eos sternerent in via vertina etiam ut eos gestarent manibus euntes per viam . nam gestatio
palmarum fuit usitata Iudaeis in argumentum, signum victoriar: eo quod palma naturam esse quidam scribunt, ut non cedat oneri imposito, sed aduersus pondus surgat.
quare eam victoribus tradere consiueuerunt veteres, eo
quod hostibus non cessassent hinc Machab. i g. Simon Machabaeus cum ramis palmarum,hymnis, sicitharisaerosolymam ingressus est,cum de hostibus victoriam tuli L. set, in signum victoriosuae . Nec hoc selum consuetudinis erat apud Iudaeos verum etiam apud Romanos Graecos nam ii in signum triumphi lictoria palmis uteαbantur quodvi hic eo nomine factum nemini dubiu est quia& hic palmae fuerunt signa triumphiri vexilla victo, mae Christi, qua moriedo erat mortem superaturusvi crucis trophaeo de diabolo mortis principe triumphaturus. hinc consuetudo postmodum fluxit per uniuersum Christiani simum,ut in die palmarum palmae circumferatur ad triumphalem victoriam Christi designandam . unde quo/que de his qui hostem in certamine martyri vicerunt Scin patria gaudent, scriptu est apocal.7. c. 'almae in manibus eorum quae causi est, ob quam Martyres consuetum est ita pingere, ut palmam in manibus serant. Ceterum ad hanc deuotionem lonorificam obuiationem commot. e fiunt turbae, potissimum propter miracultum auditum de resuscitato Laaearo quia ecundum Augustinum inter omnia miracula, quae fecit Donamus noster Iesus Christus, Laetari resuscitatio praecipue praediis catur Sequitur: 1 Turbae
49쪽
Turba autem qu e praecedebant sequebantui ,J hinc constat
processiones illinctu spiritusancti esse ab Ecclesia insti,
tutas: S: Neochristianos malefacere reiiciendo has sacroasanctae Ecclesiae constitutiones Sequitur clamabant, Cum opere cuncta fecissent, vocis ouoque tribuunt testimonium nam vi pyius dictum est, auo diriscipuli ex Apostolis adduxerunt asinam&pullum deinde
ijdemin ali cum ipsis imposuerunt super cos vestimenta
sua eum desuper sedere fecerunt, ne turba tam pio instituto deelle videretur, strauit viam vestimentis suis.Aali j qui forsan vestes non habebant, quas Christo subi jcerent, ramos de arboribus cedebant Partim tramis arborum viam exornarent partim ut in signum triumphi deviistoriae eos in manibus portarent. Alij denique qui prae cedebant xsequebantur laudes Christo buccis concrepatibus edebant, adeo ut nemo esset qui non vellet iuperet Christo gratificari hoc si aduertitis, fratres charissimi, non puto quenquam vestrum esse quin velit ex animo cupiat Claristo bonis operibus gratificari Sicut nemo est, quin possit si velit Christo rem gratam exhibere qui non habet vestes quas asino Christi ubi jciat, certe vel ramis arborum viam sternat quod si nec hoc potest, saltem lauri des Deo decantet vel id faciendi bonam voluntatem habeat, quam Deus gratam habet. Expendant ergo ditiores nomine Christi vestes kthesauros: Expendant mediocres vitae superflua quamuis exigua Expendant minores homo
nos cantica. Omnia enim haec non despiciet Dominus. Hic igitur admonemur in cultum diuinu in omnia liberὰ esse expendenda Sequitur:
dicentes, bo anuisti David: Hosanna tantundem natac si dicas: Lia,age salua vel obsecro salua nam hosanna dictiones duae sunt, quarum prior hos vel hos, utrunque enim hebraice bene dicitur imperativus cst terti hebreorum coiugationis, a verbo Iasa unde Iesus significans idem quod saluum fac, adsis vel auxiliare Altera pars scilicet,na est particula obsecradi ac si dicas,saluum fac obsecro ut habetur Psal. 1 . unde haec verba desiumpta sunt. Ibi enim sic habetur O Domine saluum me fac, O Domine bene prosperare, benedictus qui venit in nomine
50쪽
mine Domini quod ali sic reddunt Obsecro Domine salutina me fac obsecro Domine bene prosperare: ben dictus qui venit in nomine Domini. quavis autem apud Hebra os sit solum vn litera nun nihilominus bene pronunciamus per duplicem literam nun dicendo Ho- Ianna quia illa litera nun apud Hebraeos scribitur per punctiam dages. His praemissis sciendum est hic duplicem esse interpreaetationemri quidam nim sic intelligunt, ut hae particula textus filio David, regatur a dicetes Ali vero ut regatur ab Hosanna. Iuxta primum modum intelligendi hic est sensus: Dicentes silio David,obsecro salua, scilicet nos. Sic intelligut Beda,beatus Thomas, Ludolphus Carthusian Lanspergius, frater Henricus Helmesius Hieronymus quoque in epistola ad Dan a sum hoc modo intellexisse videtur. Hi volunt his verbis significari hunc Christum es.se verum saluatorem, mediatore Maduocatum apud DeuPatrem , qui propterea venit ut nos faceret salvos sicut Angelus dixerat ad Ioseph . quoniam ipse saluum faciet populum suum a peccatis eorumuin ipsemet Christus Lucae ro filius hominis venit quaerere saluum facere quod
perierat. Cui enim, salua, siue, salvos sic nos,clamabant, eum utique saluatorem credebat: qualis re vera erat hinc primae Ioannis secundo, pater misit filium situm saluatorem mundi propitiationem pro peccatis nostris.
Alii vero intelligunt' c verba hoc modo.Obsecro sal- num fac filium David, vel obsecro adsis auxiliare filio David ut ille dativus filio David regatur ab Hosanna.
Nam quamuis saluare apud Latinos regat accusativum; tamen Hosa apud Hebraeos dativo vel certe quod ei r spondet, iungitur Et secundum hunc sensum idem est aera dicas: O Deus pater omnipotens obsecro adsis auxiliare filio David, ut omnia ei succedant ex animi sentenatia Hocri nos cum turba dicereri clamare debemus nasummis viribus exoptandum nobis est, ut omnia bene ce, dant filio David inmia secundum voluntate eius fiant. vi regnum Christi lati minae propagetur regnum vero diaboli penitus eradicetur ut omnes Christi doctrinam ac ceptent: Diaboli vero malas inspirationes reij ciant qu faciun