장음표시 사용
41쪽
anterioribus subsistant. Atque hae illae tres secta sunt, apud Veteres celebratae , quae cum hoc tempore non vigeant, non egent pluribus pro doclaratione, modo illud notetur, ad experientiam & rationem omnia revocanda esse. Sed quid de Chymicis ultorum non pauci valde rudes sunt, ut ne Empiricis quidem Veteribus annumerari mereantur rursus aliqui ita
culti, ut merito in Dogmaticorum celasum recipi creantur, cum expetiae N rationi innixi plurima ad ornandam Mampliandam Medendi artem contulerint. Vnde hodie cordatiores cultiores Medici Chymiae non Io,
vena operam impendunt. g. XII. Inter adjuncta Medicina consideranda veniunt Medicinae unitaι. veritas, mensura, bonitas, perfectio uratio, methodus, dependentia ejusdem a
Physica de quibus ordine aliqua addenda sitnt. s. XIII. Vmtas Medicina non est simplicitatis, sed ordinata aggregationis, quemadmodum quoque aliarum disciplinarum est, ideo lite in hoc consitit, quod prima posterioribus ita connexa sint, ut quasi naturali decursus uant, atque sic universam nostram artem compleant. Inde tamen non sequitur, quod Medicina non sit una ars quoniam ima ars talem unum compositum ex pluribus habitum infert, qui ad unum primarium finem tendit, Mita connexa praecepta habet, ut praecipuus finis persecte sine iis omnibus obtineri nequeat & id quidem sub eo ordine, ut omnis ars primo ad hominem tanquam finem cujus reseratar,4 ab eodem commode obiri possit. s. XIV. Veritas Medicina rationio experientia innixa est, ut proinde e rent, qui eam uni alicui aut multiplici autoritati astringunt. Qujppe intellectus nostera rebus mensuratur, ideo quid verum est, quia quemadmodum dicitur, ita se habet, non vice versa Attamen ubi ratio vel ex perici tia deficit, autoritatem nobiliorum sequi prudentiae est. Eam nobis praecipue implent Hippocrates Galenus Post quos locantur tun posteriores Graeci, tum Arabes tum quicunque alii docet rinad experientia insi-unes Viri Imo vero illorum Autorum diligens lecti, rationem ω ocrientiam suggeret, quae ideo, quia a tantis viris prosecta, malorem meretur fidem, quam si ab indocto imprudenteque Medico jactetur. At quid de Aristotelet Quanquam ex professo Medica non scripsit, tamen quantum ab illo ad Medicos derivari possit commodi, uno exemplo A verrhois monstrari potest. Nam is ob accurationem suam plurimorum erratorum in Medicina manuellationem malleus Medicorum dictus est. Et verum istud dictum est, onus Medicia e bonus Philosophin Liquet tamen
42쪽
me ex his, quidem aliud autoritas, aliud experientia Gratio ostendat, quod haec illi pra valeat. Nain videndum non quis, sed quid dicat. H mo enim qui est, errare potest. Sin autem rati, experientia videantur pugnare, valet illud Philosophi in iis qua manifesta sunt, sensum dimιttere eIt quedam ρρω ἰα mentis. Quippe vera ratio nunquam verae expcrientiae adversatur,ac proinde ubi non concordant, id sequi oportet, quod certissimum est. Inde aliquando experientia apparente dimilla rationem ctiam prievalere existimo.
s. X V. Solvi hinc potest illa quaestior an Medicus senex ct expertus an juvenis indoctus Medicus praeferri debeant Nimirum in morbis vulgo notis &obviis lenem expertum clegero: in casu autem raro ac aegritudinibus no vis juvene docto uti mavelim. Nam experientia non habet locum nisi invisis seu consuetis, quae autem insolita sunt, sola ratione decidenda sunt. Quanquam ego existimo, neque posse elle Medicum vere expertum, quin doctus sit quoniam ignarus non novit experientias vel rite facere, vel de bite observare. Et rursus vere suam artem non callet, qui non aliorum ad minimum observationes tenet, Martis praecepta prudenter applicare, vit. movere doctus non eli in arte Medica, qui sub prudentibus Medicis in publicis no comiis vel aliis aegrorum curis varios casus non notavit. f. V I. Ita ctiam patet, quae Medicina mensura sit, puta qua ejus veritatem nondum tamen id constat, ad quam normam operationes ejus sint exigendae Optime vero id docet Galenusa de constit ari quod cuna duo genera artium sit, in quarum altero artillaes exempla sibi tingunt.
ea opere exhibent sed in altero naturam rerum inspiciunt, Meam imia tantur : Medicina hujus posterioris generis sit. Nam Medicus sibi pro ponit id producere, quod secundum naturam in corpore humano inveniri lolctri debet. Imo in modo quoque agendi naturam imitari Medicus debet, quae ipsa sine rationus ductu optime lapientissime omnia exsequitur, nisi ubi vel oppressa, vel prave irritata est, quo casu necessum est na turam diminute aut prave agentem corrigere, Mad statum naturalem revocare quousque id in artis virtute est. s. X VII Bonitas Medicina tanta est, quanta sanitatis, utpote ad quam
collimat. Atque in eo quoque ejus persecti consistit, quod de eo omne id promittere possit, quicquid in naturae viribus est Fatendum tamen id est, quod illa persectio in Medicinam non cadat, prout hacisnus cxculta est, sed quatenus cile absolute debebat. Proinde rursus Medicorum industria expetitur, ut totis viribus incumbant ad addendum quae deficiunt, ad com
43쪽
6 VNI v sns MEDICINAἰ rigendum quae prava sunt, ad ordinandum, qua transposita sunt.Non potetit non magnis ausis aliquis respondere successus Nimirum sicut parva res mundus foret, nisi unusquisque quod in eo quaereret. inveniret ita brevis valde Medicina soret, nisi semper in ea indagationi locus cssct Vcrum nimirum hic etiam eli: Multum egerunt, qui ante offuerunt, sed non peregerunt. Multum adhuc restat operu, multuraque restabit, nec ulli nato pos mille secula recludetur occasio aliquid adjiciendi, aut corrigendsi aut clarius exponendi, aut quocunque modo perficiendi. g. XIX. cestinet ad hunc locum quomodo Medicina, rasit ars conjecturatu 'audicandum est, qua omnia ossicia Nam 4 dignotione, Min praenotione, Min investigatione mediorum, cindebita eorundem ad conse quendum finem applicatione saepe prudenti conjectura opus est. Ubi enim deficit plena cognitio, ad conjecturam recurrendum, utpote quae media quaedam scientia est inter perscctain ignorantiam Mexactam notitiam
docente Gai. l. I. de loc afleet. Quoad praecepta cdicina: crror plurimorum eri plenam, perlectam nostram artem esse, contra quam prudentiores conqueruntur, nos . praecedente explicuimus. Qua piopter c-dicinam inspexit Hippocrates prout in latu persecto esse debet, non prout
inter homines invenitur, cum rotam arum cosantem Jrmam dicit i. cle c. in hom.
. XIX. Si haec ita sunt: ecquid etiam fortuna Medicus opus habet ' Debet quidem semper Medicus divinam benedictionem implorare, susspicere:
caeterum fortuna nullatenus ellet. Quippe omnia Medici munia per natu-lia media obeunda sunt, quaeli debite adhibere ex arte possit implere poterit, quicquid est in artis potestate. Neque reseri, quod doctissimi Medici infelicissime curare dici solent. Nam illi qui generalia artis praecepta n runt,4 carent virtute eadem ad particularia subjecta applicanai non sunt vere docti Medici, quia summa perspicientiae Meruditionis Medicae cardo in hoc versatur ita vero vulgus solet doctum Medicum appellare, qui subtiliter disputat, Chimaeras sibi singit,4 in media luce caecutit. s. X X. Hoc quoque circa Medicinae persectionem declarandum est: Au homine liberal ejus exercitium dignum ii Dubitationem eam leges Civiles sustulerunt, quae civitatis jus Modicis dant. Neque id amplius inqui-rcndum est. Quoniam enim liberum vel servum , rursusque liberale esseruile esse ab hominiuri voluntate pendet, consequitur, ut ciuicquid de his
ab iis statutinnisu penes quos ea autontas crat, id omnino sic debeat acci- Π ut firmuinis ratum. Et habuerunt quoque sui ascrticam solidam rationem.
44쪽
tionem, quod maxime liberale sit homini succurrere, quia id maxime humanum libertas vero maximum hominis ornamentum est. Et licet aliqua officia Medicis objiciantur, tanam si ad talia se demittere cognoscendi naturam studio liberalem hominem non dcdecet, quam illiberale putemus, eadem hominis juvandi causa subire ' Vt taccam pleraque talia per servos seu ministros suos a Medicis clegantioribus obici solere aut saltem polle. Si qui autem hic ad asinorum, porcorum, cimicum, pediculonina, similium curam se dimiserint, illis singularibus esse per me licet. Interiin ego cum aliis soli homini mederi liberale esse munus censeo. s. X X I. Porro quaeri solet: An Medicina re juris prudentia dignior Ioiacus sit concedendis in Republica Qui artis nostrae amantiores sunt, solent Medicinae primas attribueres verum si veritas Jultitia aflectuin amore chariores nobis esse debent, jurisprudentiain vincere fatendum est. Nam illasio ειν- singulorum momnium respicit vitae, famae bonis consilit eu omnes actiones noliras ad honellatis & publicae utilitatis leges a Lstringit. Qigorum similia Medici actare non possunt. l. icet vero multi exilliment, i tos in sola legum suarum interpretatione haerere, Mab alterius praescripto pendere lectis tamen esse vel inde colligitur, quod ipse
Imperator legum fundamenta numerat Honeste vivere. Neminem laed re, Suum cuique tribuere ut itan iis liceat ad ea sundamenta leges revocare, Iecundum eadem interpretari. Nihilo minus Medicinae sua dignitas constat ob objecti sui excellentiam, finis praestantiam, artis totius accurationem. ii quae alia. g. X Xura. Controversia etiam de praeminentia Medicina moveri solet a Philosophis ut qui Philosophiam suam eidem praeseni debere contendunt. Α-junt enim materiam de qua Philosophia agit sublimiorem, latius quoque patentem esse, dogmata pariter Philosophiae accuratius conscripta, certiora existere, Henique Medicinam ejus filiam seu propaginem cse. Magna sunt ista fateor attamen pro Medicis dici potest cisi concedatur, si absolute istae disciplinae considerentur, quod Philosophia sibi queat primas vendicare tamen si relative spectetur in ordine ad ea, quae ab illis disciplinis in Rempublicam redundant quod sibi primas Medicina juste tribuat. Nam Philosophia privatum bonum est , Medicina autem commune Imo quia bonus Medicus esse non potest quin sicliam bonus Phlialosophus videtur ipsi, Philosophiae QMedicinae dignitas competere, ut ita omni ratione justissime legibus determinatiun sit, locum superiorem Medicis, quam Philosophis convenire. s. XIII.
45쪽
8 VNrvLusAE MEDICINAE s. XXIII. bietas Medicinae specialem declarationem non requirit.
Quandoquidem enim in Medico est, colligi potest, quod ubicunque Medicus cst, sedicinam quoquccsse oporteat. Verum quod ad durationem rivi
attinet, ea cum homine coepit Mob necessitate suam erit,quamdiu homines erunt. Hoc tamen notandii est. quod licet alicubi non sint,qui Medicosse cx professo fatentur tamen non omni modo ibi Medicina negari queat; licet censendum sit, non esse tunc persecto statu bic enim Min Graecia primis temporibus fuit, ut aegri in plateis exponerentur , quo iis rnelius auxilium adferri posset ab iis, qui similibus morbis fuerant aflecti, quorum remediorum eventus descriptos in templo fisculapii suspendebant, quos magnam partem Hippocrates descripsisse, in aliquam methodum conjecisse existimatur. s. X XIV. Qualis illa methodus fuerit, anxie non inquiro: hoc instituto magis congruit investigare, qua methodo medicina debeat conscribi Ate Logicis satis constat, quod artibus methodus analytica maxime com petat cum ergo Medicina ars sit, ad ejusdem methodi regulas consorinari debet. Quia autem tota haec disputatio Logica est cxca rationes in hunc locum repetendar, quas ad Medicinam applicatas accurate persecutus cliZabarella l. 2. de method. c. II.4 seqq.
g. X X V. Atque in hoc Medicina a Physica differt, quae quoniam scienti, est, methodo synthetica progreditur. Cui differentia aliae plures copulatae sunt, inter quas illa quoque non postrema est: quod Physica quidem
demonstrationibus utatur, sed Medicina per se nullas demonstrationes Osurpet. Id videri poterat alicui paradoxum, neutiquam tamen est, si consideret, non quamcumque unius ex altero consecutionem demonstrati nem esse, sed cam solum , quae cum nova difficultate ex conclusis elicitur.
Ita ex Philosopho ad posterior Analrtica Interpretes docent, consectaria proprie non demonstrari, sed ex demonstratis ultra suere Talia crosunt in Medicina proponenda, quae in Physiologia demonstrata theoremata convertit in operationis praecepta in solidum pendentia a demonstratis.
f. x X VI. Ista praecipua Medicina a P sica dependentia cst, ostendens simul, quae proprie Physicae, quae proprie Medicae considerationis sint,ne diversarum disciplinarum limites turbentur,ut non longe post notabimus. Solvi etiam potest quaestior An Medicinusit disciplina Philosophia naturali subalternata Neutiquam scilicet. Nam ut ex Pinlosopho l. I. Poster. nalit patet disciplina subalternata scientia est, & demonstrationibus utitur;
46쪽
thur verum secus seres habet cum Medicina. Attamen filiam & fructum Naturalis scientiae libentes largimur,4 Magiae naturalis praecipuam partem. Quippe per Medicinam interventu naturalium mira quandoque praestantur ut cum remediis praesentibus typothymia comprehensi rei tituuntur, epileptici Dconvulsivi insultus compescuntur, somno sepulti excitam tur furiosi sedantur,4 quae plura sunt hujusmodi. s. X XIII. Restat nobis sola Medicinae divisio quam quidem alii aliter proponunt, ego sic instituo. Pars Meduina alia est aliena seu transumpta alia propria. Illa proprie loquendo non est Medicinae pars, sed portio quaedam Physicae scientiae, qua carere Medici non postulat. Hanc ideo sun- clamenti loco Medicinae suae praemittunt clitoniam vix unquam in Physicis plene instituuntur tirones absque hoc incommodo si soret possent omnino istam docendi provinciam Philosophis concredete. Lis vero illorum, nisi Medicus simul fuerit, Physicis rebus satis instructus est Vix utilis. Est tamenin alia ratio, quod illa ex Physica ante Medicinae dogmata Medici iosi declarent, quia ipsi artis suae gnari optime modum in his tradendis observare possunt. In hac aluna Meduina Drte proponi debent omnes res Medicis dictis, nempe notitia humani corporis, deinde sanitatis& morborum, ac consequentium illorum theoria denique tam sanitatis quam morborum causae Propria autem Meduvia pars praecepta cxhibet debite agendi quae sere hoc ordine se consequuntur. Primum necessum est, investigare hominis statum naturalem ela morbosum, di quae eo pertinent indagare. Dcinde oportet explorari qua circa aes rum sutura sunt. Porro inveniri debent convenientia media quibus sanitas conservari, cla morbi superari queant. Haec ipsa autem si natura nondum convenientia sunt, praeparationem expetunt. Deniqne inventa4 praeparata media sunt legitime ad hominem applicanda, ut sic subsequatur tinis a Medico intentus. Ita intelligi potest, quam vanus illorum metus sit, qui existimant parum aut nihil Medicinae reliquum manere, si Physicae, sua reddat. Satis restat operis proprii, ut alienum appetere non necesse habeamus. s. XXII X. Eadem quae propositimus , sequuntur ex alteraritia dam Medicina divisione qua etiam Averrhoes usus es ,& tres ejus partes constituuntur. Prima quidem de Medicina Objecies nimirum Homine cujus principia natura, seu essentia, & consequentia declaranda sunt. Secunda desne sanitate nempe de ni opposito, nimirum morbis. utrorumque causis o consequentibin Tertia de mediu, tum facientibus ad dolotionem, qua praesentia in homine sunt δε ad praxerionem eoruan, quae sutura; tum conteren
47쪽
io UNIVERSAE MEDICiNAE tibus ad exsecutionem , ante quam invenienda sunt media , per quae agendum est, Meadem si oeus habeant,debite veniunt praeparanda, ut sint fini porportionata. Hoc solum inter hanc irae cedentem divisionem inter est , quod in priores, aliena distincte notantur, in postcriore autem a propriis non separata sunt. Rursus vero in posteriore planior connexionis ratio insinuatur quam quidem in priore Nos tamen ob certam rationem maxime primam sequemur, & tamen partium naturalem connexionem, quoad fieri poterit, memoriae causa sectabimur.
D HOMINE, seu Medicinae objecto.
Ntequam ex nostra mento sngulas medicine partes pro ponamus, visum nobis cst praemittere de mitionem .dita
vi onem rerum naturalium, praternaturalium, Mncn- Iu
ralium, ut Maliorum circa hanc doctrinam sentcntiam cognoscamus,4 in posterioribus institutam methodum melius prosequi queamus. s. II. Itaque multi Medici omnia quae sunt considerationi Medicae in haec tria summa capita distributa esse existimant; attamen si posterius explicanda pensiculatius observaverimus, perspiccre promptum erit, quod istud opinamentum rerum veritati non exacte congruat Id ut percipiamus melius, bene secerimus, si investigaverimus, quid enumeratae illae res sint, quomodo dividantur. Quippe tunc confercndo eam doctrinam cum legitima Medicinae divisione palam evadet, quam insutficiens illa traditiost. Faciemus vero initium a rebus naturalis ut, tum de praternaturalibus agemus, Mi non-naturalibus desimenius. s. III. Res naturales seu entia naturalia P fici proprie vocantur substantiae corporeae, seu corpora naturalia, utpote quae natura constant. Sed
48쪽
principia corporis naturalis ipsis non proprie dicuntur res naturales, verum velapsa natura, vel id unde natura est. Sic Maccidentia Menecta cor potis naturalis sunt quae vel rebus naturalibus,seu iis quae natura constant,
inhaerent, vel ab iis proveniunt Medici autem voce eadem latius utuntur: ut qui res naturales vocant ea omnia, nempe ipsa corpora naturalia, eorundem e principia, ad uncta Meflectes idque ideo, quia de iis omnibus a sit Philosophia naturalis: Heinde speciatim ex iis caetantum hoc nomine appellant, quae ex Physica in Medicina repetunt, Mad naturalem corporis numani constitutionem postulantur. s. IV. Exinde patescit, quod res naturales non possint una accurata definitione comprehendi, quia non solum res diversissimas, nimirum distinctorum praedicamentorum important, sed amplius duplicem accidentalem respectum inserunt, quorum unus melior tironum Medicinae co- glutio alter naturalis habitudinis seu constitutionis corporis humani est. Quantum tamen fieri potest , non improbatur nobis talis rerum naturalium deseriptio Res naturalessunt, qua in ordine natura constituta, ad confli- tutionem naturalem humani corporiso partium eiusdempertinent. g. V. illa vox qua indigitat generali significatu quaecunqueenti sis mine venire possunt maxime positiva, quoniam negativa & privativa non dicuntiu entia, nisi vocis alienatione, ut Scholastici loquuntur. Dehinc ad ungimus in ordine natura constituta, ut insinuemus excludi a rebus naturalibus ea, quae in ordine supra naturam constituuntur, ut Deus Mintelligentiae. Quanquam enim ista Medicus quoque suspicit,tamen directe circa naturalia occupatur. Porro addimus pertinent, quod est si negative explicemus, sine quibus naturalis constitutio nonisi sua autem idem deciaremus a firmative, quae postulantur, ut sit naturalis constitutio, seu formaliter ac immediate,ut sunt, quae in naturalis constitutionis essentia continentur seu antecedenter, ct causaliter, quae constitutionem illam naturalem producunt seu consequenter, quae ex naturali constitutione proveniunt, ut adiunctavi aflecta. Postea subnectimus ad naturalem constitutionem, iit manis stemus, nocinam seu mensuram rerum naturalium esse, quod rebus compctit, cum sic sunt, ut esse debent. Hoc enim hoc loco naturale vocainus, quod respondet suae ideae, cum alioquin istius vocis sit multiplex potestas. Denique ad icimus corporis humi ni ct partium eius, ut indicemus, quis sit terminus ad quem rcs naturales reserantur, seu quod subjectum ad Cluod reducantur, nimirum humanum corpia seu, quoa idem est, homost-cundiim corpus, idque non solum prout id ut totum attenditur, verum e- Σ tiam,
49쪽
11 VNI VERI AE ct rex Nntiam, prout id in partes diremptum adeoque divisum est.
s. v I Hus ulmodi; Res naturalas Medicι numerant septem, nempe elamenta temperamenta minores, stiritvi, partesscultates de funestiones. Bd has deinde alias res naturales revocant, ut sexum ad temperamentum aut pa tesu, talem colorem ad temperamentum habitudinem corporu, ct compositionem ac figuram ad partes cita de reliquis Verum, salvo doctiorum iudicio mavelim tria rerum naturalium genera constitui nempe sanitatem, iusdemque causas , ac consequentia. Qilippe ad suntlem modum & res praeter naturam dividuntur, quae rebus naturalibus sunt contrariae N exacte etiam liquet, quae res naturales dici debeant,4 quare; secus quam circa priorem divisionem contingit,utpote in qua rcs quaedam naturales omittuntur,m sus quaedam recensentur, quae non debebant. Nam partes res natutales non sunt, contra autem sanitas ejusque causae ac cflecta non omnia enumerantur. Id autem frivolum, ptaeter omnem autoritatem Veterum est, res naturalisis res secundum naturam discerncre ac his, non illis dictam
a nobis divisionem applicare,ut inde ab ipso adversario patrocinium causae
nostrae petere queamus. s. VII. Sequuntur res prate naturam,quarum nomine Medicis veniunt, quacunq; intra naturam constitutabomis quoad ceum seu humano corpori adversa unia seu qua intra naturam sita ad pratem turalem hominu constitutionem pertinent. Posterior descriptio ex declaratione definitionis rerum naturalium lucem accipit. prior satis quoque clara est. Nam adversa ea dici, quae mala alicuivi cum aliqua ejusdem destructione, vel saltem aliqua destructionis intentione copulata sunt, ex vi nominis patet. Hoc tamen notandum est, particula qua hic magis quam in definitione rerum naturalium involvi etiam ea, quae non sunt pontiva, ut apparebit ex iis, quae circa doctrinam de morbo, iliis causis ac symptomatis proponemus. s. VIII. Aliqui non ita de rebus prater-naturam sentiunt sed iudicant eas distingui debere a rebin contra naturam. Proinde dicunt res contra natu ramese, qua humano corpori adrersa sunt: at res praeternaturam vocant, qua uidem non secundum naturam sunt, attamen hominis constitui latii naturali nullam vim inferunt neqve talem consequuntur. Atque disti tendum non cit, Philosophos tali discrimine non raro uti Medici tamen id non observant, neqdie mihi tam urgentia documenta a diversum seriticiatibus a fieri videntur, ut incorum sententiam declinandum sit. IX. Itaque illo dimino porro videndum quomodo res prater seu contra naturam dιbeant dividi In hoc autem vix talia dissicultas, utpote cum
50쪽
COMT ACTAE PRO LEGO MENA. IIcommuni sere consensu triplices a Medicis constituantur nempe morbus, causa morbi Meum consequentia adiunctio symptemata Solum difficilitas incidit propter ea quae ab errore externo dicuntur procedere. Nam haec aut quartum Venus rerum praeter naturam videntur inferre, aut firmare distinctionem supra propositam inter res praeter contra naturam. Ad istud breviter dicendum est, quod error externus non sit proxima causa istorum effectuum, sed remota, quatenus naturalis partium constitutio a causa mor-bifica ita opprimitur, ut non possit bene operari, quod ipsum sine aliquo morbo introducto fieri, concipi non potest essed quia ille morbus causar mota statim cellat, es non ita evidens est, Medici ea phrasi talia sympi mala ab aliis distinguere voluerunt, quae a morbis evidentibus firmi
g. X. Circa res non-naturales illud initio quaerendum est , an constituant distinctam rerum a Medicis recensitarum stectim , adeoque dipersa finia rebus naturalibus o prater naturam' i go non existimo. Nam quia sanitas Mino bus contraria immediata sunt respecti eiusdem sub ccii sub eadem relatione nihil potest esse diversum iri liquet id Gid ter, quoniam res non- naturales si pius cvadunt res prater naturam. Neque quid obstat, quominus in rerum naturesium classem redigantur. Imo cum recte se habent, sella per rebus naturalibus accensenda sunt: atir hiematuralibus cum adverba sunt naturali io minis statui Vt sic crediderim Medicos harum re-rrim I ennutabilitatem inspicientes hanc classem iis assignasse, quanquam id adeo accurate sectum esse non ausin defendere. s. o. Elici ex his potest, quomodo res norinaturales utcunque describi queant nimirum sint res, qua debite se babentes sanitati hominis conferunt, ct a mediocritate abeuntes morbos producere possunt. Vt sic planum sit, non ad aequale has res medias dici inter res naturales ac praeter naturam, sed inadaequale in genere causarum constitutionis naturalis & praeternaturalis.
s. XII. Solent istarum rerum sex recenseri, Aer, scilicet, cibus ct potus, somnus o vigilia, motus er quies, excreta ct retenta, lacniquc animi a themata. Hoc latcunque tolerari potest attamen si quis rigide examinare ista velit, facile invenieta augcri cum numerum posse,in diminui. Vnde ipse Galenus alicubi plures recenset, alicubi non omnes, qua hic enumerantur, ut sic ostendat citra crimen laesae antiquitatis posse istius divisionis bonitatem in dubium vocari.
s. XIII. Sed ista quidem latius deducere non necessum est: istud ve-