장음표시 사용
401쪽
s. I. Λ illoteles equidem . s. de historia anim. e. Io. alibi, ac Gaurilenus etiam l. r. de aliment. c. ult docent sanguinem se ultimum
alι menIxm partium. Verum Avicenna I. I. doct. q. c. I. existimat sanguinem prius in quatuor humiditates converti, antea uam in partium substantium mutetur. Hinc adeo doctrinae de sanguino hanc doctrinam subjicimus, ut tum quid de ea tatutum sit apud Veteres cognoscamus , tum quid veri subsit,
g. II. Ergo quidem docst Avicenna, quod antequam sanguis in partium substantialia mutetur, primum vertatur in quatuor humiditates, quas sanguinis respectu, ut quo sint posteriores secunda nominat. Earumpi ima dicitur generari in extremitatibus venarum , partibus similaribus vicinis, quam cum Aric nomine nullo donaverit, at squi ex ejus Se clatoribus appellarunt humorem innominatum, aliqui ctiam drmensum, quia illam portionem pro mensura nutritionis singulis partibus tributam esse crodunt. Secunda ex hac ipsi producitur, quae per capillaria vasa roris modo dispergatur, unde ros dici coepit. Tertia humiditas ex hac originem capit, quia jam similior partibus existit, cambiι nomen apud multos ob tinuit. Quarta denique ex hac prognata, partibiisque assimilata adhaerescens gluten dicta est. Alii tamen nomina ea invertunt,& tertiam humiditatem lentam jam redditam gluten nuncupant, at quartam, utpote immediate in partium substantia in transeuntem, cambium.
6. III. Hic prima quaestio oritur : An hac doctrina a Gracis hausta sit, an vero ab Arabibus in penta ' His acceptam serendam esse eam doctrinam inde videtur consequi, quia Graecorum opinioni adversa est, quemadmodum ex principio hujus capitis colligi potest sed in contrarium est, quod Gal.
non solum l. 7. Meth med. c. 6. S quatuor siccitatum ad tabem ducentium mentionem faciat, quibus suae humiditates veniunt Opponendae verum etiam l. I. de natur. Iacult. c. Io expresse doceat, veram nutritionem
requirere triplicem actionem, nempe initio appositionem, dehinc agglutinationem, ac denique assimilationem. Certe hic locus valde similis est, allegata sententiae. Nam liter appo uionem intelligas sanguinis per universam partis distributionem, rorem ab eo signiticari, non est intellectu dissicile
402쪽
Si gluten per agglutinationem manifeste indigitatur, cambium per assiim-
s. IV. Attamen diversitas quaedam inter Avicennam & Galenum est , quod hic appositionemri agglutinationem adhue versari circa sanguinem credidit, at ille rorem, degluten aliquid jam a sanguine diversum este judicasse videtur. Atque adeo solvi potest, secunda quastio quare Galinus ronilla humiditates distinctis nominibus dignatus it neque etiam seorsim numeraverit, quod tamen ab Avicennas factitatum ' Nempe, quia Galenus uni ci demque rei distincta nomina coaccidentali illa diversitate tribuenda esse non censuit, sed Avicenna diversis rebus diversa nomina tribuere neccst
habuit. s. V. Sed his missis, tertiam quasionem ponimus An illa quatuor humiditates dentur, nec ne ' Siquidem id tantum quaeratur, utram nonsit prorsincon icta hac doctrina, non adeo multum negaverim. Nam nemo tam natura parvus observator est, qui non de facili concesserit, naturam per gradus etiam in ipsa nutritione procedere: atque id eo, quoniam una pars t
to sanguine ali nequit, quin unicuique parti portio sua sit a natura tributa, quae demensum est, dehinc eadem per universam partem roris modo sparsam, atque antequam plene in substantiam partis convertatur, prius lent scat,glutivique respondeat, dum jam proxime parti similis reddita , cumbit ad instar in ejus substantiam facessat. Sed vero si hoc quaeratur an illa ha mi itatevlecie a sanguine discrepent, aliud mihi asserendum esse videtur.
g. I. Ergo quidem eorum opimonem probo, qua sanguinem ultimum ali mentum partium esse existimant, nulloque modo concedunt, alios humores flecte ι- sinuos interponi. Nam I. nulla datur causa propria, a qua ille eflectus intermedius dependeat, quoniam postquam partibus communicatus est, a solis partibus mutatur Deonficitur et nulla omnino apparet neccllitas illos intermedios humores ponendi, quin potius, quia sanguis omnibus partibus communicatur, non id videtur alium ob tinem fieri, quam ut illa: eo nutriantur, per ipsius commutationem in suam substantiam Solent quidem hoc urgere, quod tanta diversitas partium uno eodemque alimento nequeant sustentari, verum quoniam omnes partes ex eodem unoque semine constituuntur, atque in ipso sanguine diversae portiones sunt nihil inde absurdi sequitur, si dicamus, omnes partes uno eodemque sanguine
s. I. Quarta quastio est an doctrina de humiditatibia secundis congruat cum circularisanguinis moti Facile cum eo conciliari potest, si modo
403쪽
366 VNIvARs MEDICINAE illud circa eam mutetur, quod sanguis non per venas, sed per arterias in Dartes deferatur. Ergo quidem illa sanguinis portio, quae ex arteriis tenuibus in singultas partes illabitur, optime demensum vocabitur : eadem rori*instar per partes distributa nuncupabitur ros ubi iam incipit alterata lutinosa fieri, glutinu nomen sortietur ac ubi in substantiam partiuin sece
s. V LII. Quinta quaestio est An ita humiditates secunda rectius rocentur humiditates secunda, an humores secundit Qui inter sanguinem S partes intervenire arbitrantur humores aliquos specie ab utrisque diversos, illi indistincte his vocibus utuntur sed qui nostram sententiam defendunt, tamen Avicennam excusare student, illi malunt humiditates quam humores vocare, quia ejusdem humoris sint diverse habitudines. Et quidem via dentur sic aliquatenus Avicennae sententiam tolerabiliorem facere, quanquam non scio, utrum illa mens Autoris istius suerit. g. LX. Sexta quaestio est an illa humiditates quatuor recen ita pertineant ad sanguinem, vel ad artes Priores tres videntur ad sanguinem pertinere; ultima ad partes. Nam demensum formam totam sanguinis adhuc retinet,
neque ab eo differes, nisi hoc quod sit portio ejus partibus alendis destinata. Isos itidem superaddit tantum, quod secundum pororum ductum sit per partes distributus. At gluten majorem mutationem secundum qualitates inseres, ita ut calidior, crassior, albidior, tenacior sanguis sit redditus, interim nondum formam substantialem sanguinis amisit. Secus contra cambiuvi, quod non solum Armam partium recepit, sed & partibus jam simile redditum carum substantiae continuatur. Ex his dictis patet, quomodo etiam citra divisibilitatem Arma substantiales partium acquirat tur, ob quam evitandam aliqui illas intervenientes humiditates necelsarias esse putarunt, sed citra urgentem causam
f. I. T Ostquam de nutriti vis humoribus dictum fuit, nune porro de Dr-
I risibin agemus, qui tum humoribus istis permixti sunt, tum exii λdem generantur. Prius vero de iis in genere, ac dehinc in specie quaedam proponemus. Ne vero in primo limine aberremus notamus, quod licet stirim nomen alias dicat, vel substantiam omnino incorpoream, vel etiam
404쪽
aerem, vel aliam, nobis impraesentiarum eo veniat substantia radam corporea tenuis ac mobitu in nostro corpore, a parte aliqua primipe ad aliis missa, ut in iis istud vigorem 2 virtutem agendi instrumentaliter 2 secundari conservet
L. II. Inde necessitas Mutilitas stirituum cognoscitur, ut adeo non opus sit quaeri, Vιrum 'iritus denturi Maxime cum infra, ubi de divisione spirituum agemus, sigillatim de eorum existentia quaeremus. Id ctiam ex descriptione innotescit, quod quanquam alias spiritus voce tum calidum innatum, tum stiritu in luens indigitetur, a nobis tamen impraesentianim solus spiritus inquens insinuetur, ut ut calidi innati notitia non parum ad ejus cognitionem liciat.
g. III. Supponimus itaque hic illam divisonem, qua stiritus in insi-ium de insuentem distribuitur. Nam spiritus inlitus est ipsum calidum innatum, quatenus in singulis partibus exiliens animam in iis fundat,4 iis primum vigorem ac robur institimentaliter suppeditat. At spiritus in luens hujus effectum est, a parte aliqua principe in alias transmina, ad languentis calidi insitivi animae refocillationem di subsidium. Qua de causa speciatim stiritus influens mobiluappellatur, quia scilicet non solum movet, sed
ipse movetur, quatenus nempe a principe parte ad omnes alias derivatur. s. IV. Hujus ergo insuimis stiritu naturam a semiani, quoad fieri poterit indagaturi, notamus, quod ea per quam si similis naturae Messentiae spiritus inliti seu calidi innati Non solum, quia hoc illius causa cli, veruire etiam, quia spiritus insuens simile ollicium munus in corpore nostro obit, quam insitus Sicut enim hic animam corpori originalitervi primo alligat, ita ille secundo lacoendenter ea ita uterque animae quoque instrumentum cIt, licet spiritus inlitus per prius, at influens per po sterius.
s. V. Atque adco hoc supposto stiritus in lucntis naturam universam tali descriptione comprehendimus, Spiritu in lucns es subsan:ia corporearx lxta, ex igne pracipue constituta, calida, subtiis, ct mobilu, ex subtiliore sanguine in primip.ili aliqua pariegenita , I per conrenientes ductus in sintversum
corpus disributa pro conservatione 2 rigoratiioue intili insi: in eisdem ex eniis, ct feliciori muner exsectilione. Hanc ipsam ad imitationem desinitionis calidi innati supra c. q. allatae liceret persequi, sed quia jam multa ex ibi dea claratis patent, Maliqua etiam jam in praecedentibus cxposita sunt, sol uni
controversas aliquas hic occurrentes solvomus.
405쪽
Eqitidem communis fere sententia negativa est, quia spiritus illi in corpore non sunt quieti, nec permanentes, verum valde dissipabiles, quia item non sunt continui cum reliquo corpore. Sed tamen aliqui valde docti Viri amrmativam tuentur, tum quia ejusdem cum calido innato aut saltem non valde diversae naturae sunt, quia item ad compositionem nostri corporis pertinent, ac speciatim, quia sine iis anima commode operari nequit, ut adeo ipsius instrumenta sunt. Atque hanc opinionem etiam probabiliorem esse existimo. Itaque ad opposta argumenta repono, principio non esse eandem omnium partium conditionem particularem , ideoque non necessum est, omnes esse immobiles, aut quietas, interim hoc non obstares, quominus omnes eae sint animatae Deinde si dissipabilitas spiritu uti in causa foret, quo minus essent animati, ne pars quidem alia animata foret, quandoquidem unicuique aliquid decedit. Porro sit spiritus non ita sint reliquo corpori continui, ut alia partes, tamen nec sunt ab eodem separati: sunt quidam insignes Peripatetici, qui etiam contiguitatem sufficientem existimant, ad communis formae receptionem. Vtuntur aliquivi hoc a gumento, quod spiritus careant dispositione organica, sed suo loco docebimus illis post calidum innatum per prius convenire rationem organi, quam aliis partibus. g. VII. Secunda iusti est Utrum stiritus influentes recte possint dici vinculum aminia o corpori, Solent aliqui diceres, quod spiritus sint vinculum anima in corporis, quia illis iussipatis aut corruptis anima in corpore superstes esse non potest, Meadem illis mediantibus in singulis partibus operatur. At modus operandi de modo essendi testatur. Alii tamen hane loquendi consuetudinem improbant, quandoquidem animam corpori immediate conjungi arbitrantur, utpote cum actus potentiae suae immediate conjungatur. Ego utrinque ponderatis rationibus mavelim primae sententiae adstipulari, ob rationes adductas , hac tamen sub distinctione quod calidum innatum sit primarium ct originarium anima vinculam, sed φι- ritus influens secundarium is ortum. Ad oppostam autem rationem dico benescio spiritus insiti Minfluentis corpus esse potentia vivens, atque ideo nihil absoni sequi, si ille eo res pedimedium inter corpus animai nstatuatur. Hinc illa distinctio partium hominis mihi usitata, quod alia sint extrema, seu umienda , quaedam media, seu uiuientes illa aviimi corpus hae vel primaria seu ordinariae, nempe calidum innatum tumidum radicate vel secundariso orta, nempe stiritus influentes o sanguis.
g. VIII. Tertia quasti eae uua si causa efficiem stiritus influentis '
406쪽
Non dubitamus, quin anima princeps illius causa sit, ac calidum innatum primaria instrumentalis. Verum quia calidum innatum Manima ad elaborationem illius spiritus non aliter concurrit, quam quatenus in aliquat incipe parte consistit, ideo indefinitione diximus, quod pars princeps sit causa generans spiritus influentes. Sed annono stiritvi influentes adgenerationem stirituunt in uentium concurruiui Sane si de spiritibus animalibusserino sit, nihil sane est dubitandum, quandoquidem eos cerebrum non elaborat, nisi spiritibus vitalibus influentibus perfusum sed de spiritibus vitalibus distinguendum est inter primam & secundam productionem. Se cundum hanc, cum cor, quamdiu sanum est aut moderate se habet, spiritu insuente redundat, dubitari non potest, quin ille ad generationem spirituum vitalium novorum concurrat, verum secundum illam quando primus
spiritus vitalis influens elaborandus est, quid evenies Ego Mibidem aliquantum spiritum insuentem a matre communicatum conserre arbitror.
nisi arbitretur quisquam, eum demum communicari,cum jam primi aliqui influentes facti lint, quod non probabile videtur, quoniam materia nulla illi suppetit. Ad consimilem sere modum etiam quaestio determinariis
test, de stiritibin animalibin influentibus, an scilicet illigenerentur in cerebro ix- dependenter ast iritu animali influentes Nimirum secunda non videtur independenter feri, prima tamen videtur, quandoquide tunc nondum alii pro- aucti sunt, I matre secundum probabilem sententiam non tribuuntur. g. IX. uuarta quasti est Ex qua materias'iritin in uentes generenturi Nos in definitione unam tantum recensuimus, nempesubtilioremsanguinis partem. Alii autem multi secundam adjiciunt, judicantes aerem quoquc ad eam generationem concurrere. Verum nec hoc necessum est fieri, nee etiam fieri commode potest, cum nulla sint patulae viae, quibus aer in f cum elaborationis illorum spirituum deducatur, quemadmodum id in divisione post plenius excutiemus.
s. X. Quinta quoi est Quo modo ex illa materia fatiliritia influens Tuto, quod modo concoctionis, quam per subtiliationem Mattenuationem sequatur quasi destillatio quemadmodum scilicetvi ex aliis rebus in operationibus Chymicis spiritum elici advertimus. Ac quemadmodum in his saepe non solitarie provenit, itari ibi fit, quatenus prodiens vehiculo suo
commiscetur propagatur. Hoc modo maxime eum ex corde cum sanguine in arterias propagari arbitror.
s. X L Sexta quasti est Qua ratione stiritin in uenim universum corpis propagetur ' Arbitrer id fieri maxime propulsu quatenus de novo genitus ara spiritus
407쪽
37 VNIvERSAE MEDICI spiritus priorem sequitur ac propellit caeterum si quis aliquatenus 't- tractionem partium eo conspirare judicet, cum eo non pugnaverim,quandoquidem mihi valde probabile videtur, unicui ciueret vim allicitivam seu attractivam sui persicientis aut alio modo necessarii a natura communicatam esse.
g. XII. Septima quastio est Quare opus fuit stiritu influente Ponimus
equidem in descriptione nostra causam, attamen ea non videtur omnibus congrua; quia natura semper brevissimis lineis agit, ideoque cum calidi innati munus sit partes contervare, Muigorem agendique potestatem illis tribuere, non videtur ad is spiritus in luens necessarius Coeterum haec non valide stringunt, quia natura quidem brevissimis lineis agit, interim sic , ne deficiat in necessariis. Atque ita in praesenti casu spiritu influente praeter calidum innatum fuit opus, ut aliquo mediante pars princeps cum minus principibus conspiraret, Dordinata fieret omnium functionum inhumano corpore administratio.
s. VIII. Ita generalem stirituum in uen:ium doctrinam absolvimus,postquam stecialem subjungere convenit. ubi initio quaeritur: An deturstirituum animarium 'eci ua quadam distincti Z Aliquibus non videtur, quoniam sibi sunt subordinati. Verum hanc objectionem in prioribus jam sustulimus concludentes, quod diversa subordinata dentur, quae specitica diversitate differant. Atque ita de spiritibus multi arbitrantur, nostra autem quaesit sententia ex prioribus liquebit. g. XIV. Deinde controvertitur: Quotmodo stiritus influentes diridantur Z Aliqui quadrupliues eos faciunt, nempe tura las, vitales, geni Iales, animales alii trirlices, omissis nempe vel genitalibus vel naturalibus Lalii duplices tantum, recensentes nempe solum spiritus vitales &animales, alii quoque solum animales pro propriis spiritibus animalibus habent. Hanc controversiam dirimere non poterimus, nisi sigillatim de singulis istis spirituum differentiis seorsim agamus. g. X V. De stiritu naturali primum videndum, qui sit,in quo nodogeneretur, deinde utrum maino detur stultum naturalem distinctium a
vitali Manimali esse credunt, judicant, eum se substantium renuem, mobilemque ex sanguine factum inis a jecinore, ac inde per universum corpusΡ-cundum ductum venarum distributam pro functionum naturalium expeditione, τι- talisquestiritus generatione ac calidi infiti nutritione. Aliqui ad ejus generati nem acrem quoque concurrere arbitrantur, per trans spirationem cutis in
hepar susceptum, sed iis alii cordatiores contradicunt,ac merito equidem,
408쪽
CONTRACTAE LIBER RIMus eriquandoquidem taliter aerem in partes interiores recipi nulla sunt documenta , quin potius id non foret adeo salutare. Verula in aliis constanter consentiunt, causam efficientem spiritus naturalis esse hepar finalem vero vel generalem, quam in omnibus partibus obtinet, vel 'ecialem, quam subit in determinata parte. Hanc esse,junt, quod materiam suppeditet spiritui vitali in corde. At iliam esse asserunt, tum inservire pro materia nutritionis calido innato, tum commodare singulis partibus ad functiones naturales obeundas, quae sunt nutritio augmentatio teneratio. Aliqui tamen solam nutritionem hic recensent, cum augmentatio non sit distincta a nutritione actio, sed generatio ex illorum sententia proprium spiritum genitalem obtineat. Porro in eo quoque consentiunt, quod secundum venarum distributionem in universum corpus propagetur. s. XVI. Hanc illorum sententiam doctrina de circulari sanguinis motu evidenter refellit, utpote quae docet, nec perfectum sanguinem in
hepate gigni, nec ab eo in universum corpus sanguinem pro nutritione spirituum propagari, sed utrumque illud fieri in a corde. Atque eadem
ostendit usus illos spiritus naturalis esse partim falsos, partim non necessarios, cum cordi satis virtutis competat, ex sanguinis subtiliore parte spiritum vitalem pro calidi innati restitutiones partium lingularum vigoratione claborare. At ea etiam non supposita haec sententia non ita probabilis est. Nam sane Physicis principiis repugnat, dari aliquem spiritum vitali priorem, qui nutritioni inserviat. Etenim si nutritio non antecedit vitam, neque instrumentum nutritionis prius esse potest instrumento vitae.
Et ideo vitalis spiritus prior aut saltem non posterior esse potest naturali spiritu. Imo quandoquidem vitae propria functio nutritio est idem videtur esse spiritu vitalis Mnutritivus. Vt ex tali & simili discursu appareat recte ab Aristotele fuis e conclusum, cor principium nutritionis di nutrimenti esse, adeoque hepar non esse aliquam partem principem.
s. XVII. Patet etiam asertionis illius-falsitas ex debilitate argumentorum, quibus nituntur. Nam etsi aliqui ad autoritatem Galeni confugiunt, tamen is tam dubitanter de eo spiritu locutus est, ut eum non agnovi se videatur. Neque hoc ipsi dissiteri queunt. Deinde allegant necessitatem spiritus naturalis , ex usu quem praestare debet, verum non longe ante eum reiecimus. Denique siqui ex is uxu sanguinis in vulneribus aut venarum sectionibus id probant, verum committunt fallaciam causae, sicut ex iis quae de motu sanguinis attulimus, patescere potest. Quippe ex eo
colligi potest, sanguine effluere ex perpetuo sanguinis at fluxu, impedita
409쪽
372 V, sis MEDICINAE via resiuxus, ac suppeditata patula via effluxus; neque secundum seriem&ductum venarum ab hepate in partes, sed a partibus ad hepar.
g. XVII l. Interim hoc dubitationem habere videtur, quod capite abhinc secundo .ult probabile esse judicavimus , elaborari aliquid in herate essentialiter diversum ab eo , quod fit in corde, quo posito, non absurdum sit statuere, etiam spiritum aliquem in eo generari. Cui ego ad hunc modum respondeo, quod nullatenus dubitem, quin in eo, quod in hepat sit , insit aliquid subtilis & spirituos quandoquidem etiam in ipsoch ν lotale quid agnoscimus. Caeterum hoc solum inpugnamus, quod illud venditetur pro vero spiritu, cum nos id pro materia tantum partiali, atque pro portione inchoati illius sanguinis habeamus. Alioquin nullas rct ratio, quare non plures spiritus faciamus, ut spiritum ciborum, chyli,&ita consequenter. Hoc tamen largior,aliquos de spiritu naturali sic loqui, ut eum tenuiorem portionem sanguinis esse dicant verum quoniam illi supponunt in hepate sanguinem persectum, qui sit ultimum partium alimentum gigni, contendunt, liquet, quod eorum sententia prorsus ab hac nostra aliavi diversa siti. s. XIX. Verum dimisso spiritu naturali, accedimus adstiritum vita- Iem. Ille nobis est substantia corporea mixta, ex igne pracipue constituta, calida, subtilu, ct mobilis ex subtiliore sanguine in hepatefacis in cordegenita, ac per
arteris in uni persum corpus prvagata, pro nativi calidi restauratione O vigoratione ad munus suum promptius exsequendum. In hac descriptione totam ejus naturam, quoad nota est, exprimere conati sumus, ita tamen, ut dubia circa eam occurrentia adhuc expedienda nobis restent.
g. X X. Itaque primum dubium si An deturi'iritus vitali. Videri potest haec quaestio inutilis, quandoquidem omnes spiritum vitalem esse supponunt, suae eo vitam consistere non posse asserunt, imo eundem spiritum etiam sentiri ajunt, tum in anatomia vivorum, tum in vulnere arteriarum Sicut etiam ex retractione ejusdem ad cor frigus in universo corpore observari potest. Veruntamen aliqui inter Peripateticos omnino nullum spiritum a sanguine distinctum esse volunt, ac etiam probabilibus assi mentis defendunt, non substantiam a sanguine diversam, sed ejusdem calefactionem aliquam novam in corde fieri, cujus respectu sanguis ita calidus sentiatur, atque hinc fieri arbitrantur, quod ea ebullitione cessante sanguis calorem eum vicissim amittat, in naturam suam redeat. Ego
existimo omnino quidem vitalem spiritum dari, attamen eum pertinere ad integritatem sanguinis.
410쪽
s. XXI. Atque adeo hoc secundum dubium est , ans'iritus vitalis sit pars sanguinis 'multi, imo plerique sic de eo loquuntur, ut diversam substantiam ab eo videantur in digitare caetenim quia sanguis adaequatum alia
mentum omnium partium censetur, ac ideo potestate in se continere debet omnia, quae partes actu habent, & quia etiam una cum reliqua san-
cuinis nassa at eadem causi ossicitur,4 quia etiam in chylovi sanguine in
hepate facto spirituos subtilisque portio pars chyli ac sanguinis reputatur, probabile inde evadit, quod de spiritus pars sanguiris in corde facti
g. XXII. Hare sententia eam patitur objectionem quare ergo stiri traxi talis distincte a sanguine recenseatur, cum tamen destiritu chylio sanguinis iuheρate facti nonat, lincte tractetur ' Iudico id inde factum esse, quia hic spiritus magis evidenter se mani sellat, atque sensum potentius anficit,4 quidem mutabiliter respecti sensuinis, cum totum illum calorem, quem languis in corde accipit, ab hoc spiritu pendere existimarint. Ac sane id non de nihilo est, quanquam enim certum Iudici, illam caliditatem sanguinis non totam a spiritu pendere , sed etiam aliquantum a sanguinis attritione in corde faetim, quandoquidem etiam in extremis ab eadem causa bestitionem subit, nihilominus praecipue ab eo originem capit, neque tam
prompte incalesceret, nisi spiritus abundans ineo foret. s. XXIII. Tertium dubium est Ex qua materia stiritus vitalisgeneretur PIudicem eum ex subtiliore portione seu spiritu ola parte sanguinis in he- patefacti neri. Nam sic explicari potest,quomodo cor in suam materiam consimili generali modo agat, sicut ventriculus & hepar in suam Daciti aniquomodo una eademque coctione 4 actione cor per se aliquid unum intendat. Nimirum intendit aliquod unum totum, nempe massam sanguineam persectam, non autem tantum partiale, quandoquidem in ea quatuor secundis elementis partium supra cap.q. a nobis pertractatis respondentia habet elementa secunda analoga sanguinis, inter ouae spiritus vit
lis calido innato, flos sanguinis humido radicali, quos fibrosaque porticiaque labrosaeque partium umilis est. s. XXIV. Itaque non prorsus eorum opinioni accedimus, qui pi tant, spiritui vitalem, ex sanguine in corde facto demum generari, quandoquidem hinc sequeretur duo effecta specie distincta ab eadem causa naturali aeque primo eadem actione igni, quod aliquantum improbabile est. Istud ergo lic constitutum sit sed tunc quartum dubium oritur: An nociae quoque a generationem Piritu νι salis concurrat priane ille non necessa Aa s iux