장음표시 사용
581쪽
ristotele in eo contextu hactentis de contetriplativa saeuitate in specie nihil ab eo esse determinatum, sed non ait generalem animae definitionem eidem non posse aptari. Neque obstat , quod anima rationalis sit alluit genus animae: nam id verum est, quia a vegetante: sentientela ffert. Ad et idem diei potest addi illud quoque quod
secundum Aristotel. intellectus ac ivus sit separabilis a corpore, iroprie non corporis actus. Verum secundum eum inde non infertur, quod ideo anima rationalis non sit corporis actus, quia id omninbaf-rfirmat sed hoc tantum, quod cum anima rationalis etiam corpore
separari postit, tota ejus natura in libris de anima declarari non pollit, Nd ejus explicationis pars ad Metaphysicos libros remittenda sit. Ad 3. nihil consequi Silariitoteles divisit tantum corpora corruptibilia Ergo noluit agere deforma incorruptibili, sed quod de corruptibilium Principiis agere voluerit, quorum aliquod si contingat esse incorruptibile, etiam de eo tractare voluit. Ad . solutio ex secundi solutione patet. Duplex nempe animae rationalis status, inde duplex ejusdem consideratio. Ad s. idem dici potest secundum quod animarati
nalloea corpore separabilis est , secundum id non esse actum sed secundum quod ei sungi potest. Sic arbitror Aristotele secum ipso posse
conciliari, quanquam fateor plurima esse, quae omnem scrupulum non eximant. Quid mirum i Aristoteles animae rationalis naturam: originem ex ignorantia aut eontemptu sacrae Scripturae non satis cognovit. Haec de Aristotele et Quoad rei veritatem et judico: Anii rationalimm ηcommode aptari posse de vitionem aninae incommuni. Nam quod illa forma
sit hominis&humani corporis, inde colligi videtur, quia est pars h minis, eidemque esse humanum largitur , corpori quoque habitudinem figuramque praescrib:t, nec solitarie essentiam hominis absolvit. Neque videtur essentiale esse formae informanti, ut penitus materiae immersa sit,4 ab ea in solidum dependeat. Sed haec post modum ex- Pendenda erunt, cum de anima rationali speciatim agemus. f. xv III. Altera animae definitio proponitur a Philosopho Cap. z. t. 2 . ita sonat anima est id quo inimio , ct senti imrelligimm primo. Inquit Philosophus ani est ui quo , ut indigitet praeter ipsam aliam quoque partem in viventibus reperiri , cui inst spe diem largiatur attamen quia eandem non ita plane describit , ut alteram, ed obscure tantum indicat , inde liquet , definitionem prious accurationem esse. Addit dehinc , quo virm 4 semimus.
582쪽
relligimus, adhibens agendi verba, ut advertamus eum de totis animatis loqui, quia actiones sunt suppositorum. oub illud irimus hie non intelligendum est generaliter , prout accipit t. I 3 cum ait viVere dici, quibus aliquod horum inest, ut intellectus,in sensus motus sed specialiter prout accipit t. 3 cum vitam dicit esse nutritionem augmentationem ' generationem, qua per se ipsum i. e. ab interno principio fit. Nam nisi hoc modo sumaturi, redundant verba sentimus intelligimus Addit in fine primo, ob instrumentalia: ac Ci-
dentalia principia illarum operationum. Sic calore interveniente vegetantis animae operationes peraguntur, spiritus animalis ope sensationes,& habituum intellectualium beneficio intelleictiones meliores&promptiores sunt sed eorum nulla sunt prima istorum operationum principia. Etsi autem copulative illas actiones per particulam Et con- Iunxit e tamen cum ea definitio animae speciebus applicanda venit, confuso id sensu institui debet, non distributivori claro , quasi omnia quae animam habent, participent vitam, sensum δε intellectum sed quo quaecunque vivunt habeant animam δε ita quae sentiunt, quae intelligunt quemadmodum sub eadem significatione sumitur parti Cula condefinitione naturae. Neque mancus est Aristoteles in hac definitione, quod aliquas operationes omiserit, ut appetitum δε motum localem, quia illae ad priores pertinent,in sub prioribus comprehenduntur. Imo praecipuas&manifestas nominare voluit, ut alias animo inde colligeremus. S. XIX. Divisio antinae, quemadmodum e c. 3.& . lib. 2. de anima, item C. 3. l. 2. de generat anim aliisque locis colligi potest est, quod amnia sit vel vegetam , essentiens , Arationalis e mma vegetans vocatur actus primus corporis physici potentia vitam vegetabilem seu primam habentis , aut absolute potentia vitam habentis, eo nempe sensu, quo vitam describit Aristot. L de vii. mori. e. 4.quod sit mansio animae vegetantis in calore, &l. 2. de anim. . . ubi vitam determinat nutritione, augmentationei generatione : sicut etiam accipi notavimus t et . dum animam describit , quod sit id, quovi-Vimus. 4 mma sensitira est actus primus corporis vegetantis potentia sensum habentis, quemadmodum enim t. 3I. c. 3. ait Philosophus , mne rege raroseu nutritivo siensitivum non est. Quippe ut ait in principio istius xe tus semper in eo, quod est deinceps, potestite illud inest, quod II prius. mma rationalis est actus primus corporis physici sensitivi potentia rationa-
583쪽
litatem habentisci cujus definitionis veritatem similiter ex dictis coli, gere licet. S. XX. me hac dirisione quaeri solet, an bonast, i qualissi, Ego arbitror eatenus bonam dici polle, quatenus diviso adaequata est: omnis enim anima ad aliquod horum generum pertinet, vicissim quicquid vegetativum, vel sensitivum . vel rationale est, id habet ab rima. Quanquam enim de vegetantium gradu a quibusdam dubitatum est 'tamen postmodum ostendemus, eum ab anima proficisci debere. nec dissentire, qui in speciem huic sententia adversari videntur. Proinde id quidem constitutum sit . Nam licet aliqui praetendant , tot debere esse animarum genera, quot animatorum tamen plerique Peri-Datetici illam sequelam negant, iidicantes diVersitatem principiorum subjectorum adsunctorum posse esse aliam ela aliam, quoniam respectu diversorum comparantur aut si concedatur, dicatur prima quoque animatoru genera tria tantum esse, nempe plantas, animalia bruta.&homines,, quatuor nominari, quia animalium brutorum genus dispelci pollit in duo, ea nempe quae motu destituuntur,ri quae mota locali praedita sunt. S. XXI. Ad alteram autem quaestionem varie ab Autoribus re spondetur. Ego illis calculum adjicio, qui arbitrantur eam esse divi-Monem generis in species: non quidem prout genus: species rigide sumuntur,ri solum completis entibus attribuuntur, sed prout ampliantur ea nomina,vi ita partibus applicantur, prout ea in praedicamem, tis esse dicuntur. Novi equidem aliquos hanc responsionem ridere sed ego ipsos item rideo, quod cum videri velint Peripatetici, hoc ipsum loquendi genus non in ipso Aristotele notaverint, cum lib. I. de anim: C. I. t. I. docet de anima quaerendum esse, utrum omnis anima ejusdemm speciei, an non quodβ ηοns ejusdem spectra, utrum hi specie disserant, an genere At si id quaerere non sit ridiculum, aut a Peripatetica schola a lienum istique neque ad illam quaestionem respondere. Probo autem recte fuisse a medietum .d:s serentiam illam esset generis in species: quia illa animae inter se essentialiter diversae sunt, cu conveniunt in aliquo communi, quod de iis directe essentialiter,seu in quaestione quid est,adeoque ut genus praedicatur. Verum non inde asserere velim , esse divisionem inspecies ultimas nam largior animam vegetativam se
sitivam ulterius posse dividi in species , Huic sententiae opponitur. . Quod omnis divisio generis in species sit in opposita: at animas illam
584쪽
CONTx ACTAE LIBI PRIMUM non esse oppositas , sed subordinatas, quia vegetans ad sensitivam, Mutraque ad rationalem animam ordinatur. 2. Quia Philosophus de anima rationali loquens t. 2I .lχ de anima ait eam pertinere ad aliud ge- .nus: Scio confirmari potest amplius exi. 26. l. a. Metaphys. ubi docet: corruptibileri incorruptibile pertinere ad aliud genus. Ad I. dicimus: animam prout dividitur in tres illas species.sibi non lubordinari: quandoquidem unaquaeque sumitur secundum formalem filum Mel. lantialem conceptum Namsi sic subordinarentur, omnes vegetativae ad sensitivam, Momnes sensitivae ad rationalem referri debere: quia formalisi essentialis conceptus omnibus competit. Et quid dicent
de civisione corporis in simplexvi mistum φ n non certo respectu et menta ordinantur ad compositionem mistorum Nihilom: nus pleri. que Physici concludunt, eise eam divisionem non solum generis in species, sed etiam univoci generis in species univocas. Sicut ergo multi ibidem hoc dubium solvunt, dicentes elementa specie opponi istis, non quatenus ut principia mistorum considerantur, sed quatenus ut partes mundi extra missum consistere debent, sic mihi idem licet hie applicare divisionem nempe illam considerari respeetu animarum, quae ut ultime formae corporis capiuntur, non quae tanquam materiae dita positiones superiori animae vel Iormae subordinantur. Dehinc in divisionibus generis analogici quale animam quidam esse volunt respectu inferiorum, dubitant aliqui an subordinatio unius ad alterum iisdem repugnet, modo illud reperiatur, ut essentialiter Sc formaliter secundum proprium conceptum d inerant. I labemus ita divisione substantiae apud Arist. l. a.de anim. c. I.&alibi in materiam, formam, compositu. Annon materia ad formam Sc utraque ad compositum ordinantur,
sunt qui Meam divisionem generis uni voci in species univocas esse vo-Iunt,saltem dubium non est,quin sit generis in species Ad a dico. quod quando Arist. dixit animam rationalem esse aliud genus, voce generis usus sit, pro differentia quacunq; essentiali, nempe quod sit essentialiter diversa ab anima vegetantem sentiente seu quod sit aliud genus, non
quod sit sub alio genere. Atque ita quoque exponendum illud est ex libr. 2 Metaphys. t. 26 aliqui enim salsi stimum foret quippe spiritus
initusti corpus disserunt ut corruptibileri incorruptibile, sunt tamen Univocae species sub genere communivi proximo substantiae creatae. S. X XII. Ea ipsa, quae de anima in communi hactenus attulimus,
opus habemus, ut ad animam humanam applicemus, quandoquidem ZEa a pluri-
585쪽
s II, i vilis AE MEDI cIN splurimum ad ejus explicationem faciunt,4 ejus natura cognitu ob scura Sc dissicilis est. Principio illa quaestio examinanda venit, quidsit
amnia buvialia Pro ejus solutione notandum est, eam dupliciter sumi aliquando adaequate, pro omni eo , quod anima est, Scin homine reperitur : aliquando inadaequate , pro anima rationali. Interim tamen non obstat, quo minus mutato sensu secunda definitio ab Arist tele . . e. z. t. a . proposita ei aptari pollit amnia humana est, qua M-mσrint, sentit, ct intelligit primo. Nam etiam ii, qui pro sola rationali animi animam humanam capiunt, docent tamen omnes gradus inferiorum animarum in ipsa eminenter Sc virtualiter contineri Praeterea ab omnibus ita concessa illa definitio est, ut possit loco principii adhiberi ad alias dissicultates occurrentes solvendas , ut ex sequentibus constabit. S. XXIII. Secunda quaestio est in homine ana tantum reperiatur anima an plures Circa hanc in genere duae sunt sententiae, una statuit
in homine unam esse tantum animam : altera plures. Rursum prima divisia est, quia aliqui qui eam propugnant, judicant non solum unicam esse animam humanam, sed etiam indivisibilem tum essentialiter tum accidentaliter, nempe ad divisionem corporis: alii autem judicant, quod etsi anima humana una sit, tamen ea ex diversis partibus componatur. Et rursum disputant, quid tum secundum rei veritatem, tun secundum mentem Philosophi asstrui debeat. Haec quaestio, quia grarissima est, rutrinque magno patronos habet, aliquanto accuratius a nobis examinanda erit. F. XXIV. Principi argumenta, quibus unam animam hominitantum convenire, non plures, probari potest, praecipua sunt sequentia. I. Una est hominis essentia&forma:at anima hominis est hominis formi ei dat essentiam. Ergo ipsa quoque anima hominis una est. a. Ab authoritate Philosophi Aristot l. I. de anim. c. . t. β. expressio
sententiam eam ut absurdam reprehendit, quae plures, in homine animas asserit. i. s. t. 9o. I. Platonem refutat, quod plures animas statuere videtur. Ita l. 2. de anim. cap. a. t. I. unius tantum animae mentionem facit. Et l. de juventuti de senect C. I. ut unam particu Iam videtur in digitare, quae originem vitae: sensitivae virtutis praebet, ita animam quoque unam existere.
f. XXV. Argumenta dehine sententia eorum qui statuunt unam indivisibilem ess animam hominis praeter recensitari praecedente
586쪽
CONTRA e TAE LIBER PRIMus. φήν praeripua sunt sequentia. r. Formae rerum sunt sicut numeri seu indivisibiles ex L 8. Metaphys lanima hominis est ejus serma. 2. Non sunt entia multiplicanda praeter necessitatem: at nulla est necessitas ponendi vel plures animas, vel plures partes in eadem anima. Ergo 3 Α-ctiones animae intensae unius generis, impediunt ac iones ejusdem alterius generis. Ergo proficiscuntur ab uno indivisibili principio. . Α-nima hominis est immortalis absolute, asserente ipso Salvatore nostro Matth. 1 o. At si plures in homine essent animae, vel plures ejusdem partes,id verum non esset. s. Omnis eompositio materialibus competit Aeanima hominis non est quid materiale. Et pone eam esse compositam ,
qua ratione partes ejus uniuntur LAn καταπρό υσιν an κατα συμφυ-- Non sane illud, quia contactum corporalem importat. Nec posterius, quia spiritualiat indivisibilia sic non possunt coire, quin
fiant unum indivisibile. 6. Ex definitione ab Aristo t. l. a. de anim. c. I. prolata. Anima omnis est actus primus corporis organici Icc. At si plures forent animae, anima humana non esset unus actus sed plures adtiis, nec tam corporis organici, quam corporis superioris gradus, scilicet viventis&vegetantis. I. Quia secundum Aristot l. I. de animal. α t. 6s virtus visiva l. 2. degen. animal. c. . Virtus nutritiva refertur ad animam intelligentem seu rationalem. 8. Quia Aristor. libr. r. animal. t. 3I docet inferiorem animam potestate contineri in
superiori. Propterea una quidem est hominis anima indivisibili,
essentialiterin aeti, virtute tamen continet inferiorum animarum facultates&eas obit. . Si plures darentur in homine animae , vegerativa, sensitiva, & rationalis;homo foret monstrum , utpote planta simul , brutumi rationale. o. Si in homine sorent plures animae, una superioris generis, quam altera illa quae superioris generis ob imitispositionem materiae posset reCedere remanente inseriore, unde nomiolum in homine triplex mors ex recessione primum animae rationalis dehinc sensitivae,in ultimo vegetativaeci verum etiam triplex esse sp ei diversum praecedente argumento insinuatum. II. Si plures essent in eodem vivente animae , sequeretur vegetantem animam nobiliorem esse aliis , quia ex libr. a. de animal cap. . teXῖ. 34. generare est perfecti stir m viventium corpus. II. Quia quae divisa in inferioribus,sunt unita insuperioribus. r. usta Genes cap. et dicitur Deiis inspirasse miraculum vitarum quod sic homo sit factus in animam virentemia 14. Qicta sententia contraria plures in homineanimas asserena in Con-
587쪽
cilio Constantinopolitano a quod Oecumenicum octavum habetur, damnata fuit haereseos Ic. Si plures sint animas in unoquoque homine, an inue inferiores in morte Christi veHuperstites fuerunt , vel perierunt. Primum diei nequit, nisi vel vivum Christi corpus sui edicatur , vel plura incorruptibilia asserantur. Neque posterius, quia tum Christus corruptionem subiisset is opus suisset resurrectione etiam inferiorum animarum , quorum utrum quae a veritate alienum.
f. XXVI. Qui unam quidem animam hominis esse volunt, in te rim ex diversis partibus constantem qui plures in homine anim esse dicunt, his praecipue Communibus argumentis utuntur. I. Quia contraria & incompatibilia non sunt in uno indivisibilici attulium na anima sunt contraria&incompatibilia. Ergo blino probatur, quia anima humana partim est materialis& dependensa corpore resip ctu actuum vegetativorum: animalium partim independens resipectu actuum intellectivae animae inde secundum quid corruptibile, secundum quid perpetuum secundum Aristotel libr. a. de anim. cap. 2. t. i. a. Quia anima humana est divisibilis qua ortum, &, dum communicationis. Qua ortum quidem , quia anima ration adis demum forinsecus advenit , ubi anima vegetativa&sensitiva jam insunt , ut non solum constat ex Aristotel libr. 2 degenerat anim. c. verum etiam constat exanimarum illarum operationibus. Et sic quoad modum communicationis, tribuitur aliquando vegetans sine sentiente in quibusdam molisci aliquando sentiens sine rationali , ut in impuro coitu hominis cum bruto Quia in generando homo non minus praestat , quam alia viventiari animalia. Sed alia animalia tribuunt animam vegetantem: sentientem. Ergo homo item , ma-Nime cum anima rationalis generatione non possit tribui Utuntur aliqui & hoe argumento : unum indivisibile in eodem tempore non efficit contraria rei pectu ejusdem. At anima hominis efficit contraria. Nam secundum cognitionem sensitivam aliquid approbat, quod secundum rationem reprobat. 6. X X VII. Qui plures quidem animae partes etiam realiter distinctas agnoscunt, unam tamen animam tantum in homine esse statuunt, id probare posIunt praeter argumenta allata th. 24. I. e XI. 34. l. a. de anima ubi docet Ariltot superiorem animam ita continere inferiorem quemadmodum quadratum triangulum. At quadratum una figura est.
588쪽
Ergo exsuperioreri inseriore fit una anima. a. Exemplo numeri sicut enim ultima unitas cum prioribus in unum numerum coalescit ita quoque superior anima cum inferioribus in unam animam.
ς. XXVIII. mydenique judicant plures esse in homine animas
asserendas, non solum diversias animae partes, uti possunt his argumentis. I. Quod pertinet ad materiam hominis,non esse conjungenducum eo quod est hominis forma. tanima vegetativa&sensitiva in homine pertinent ad materiam hominis,uigore 3 i. I 2. de anim. Uerum anima rationalis ad formam. Ergo a Si anima rationalis in homine est anima: vegetativum & sensitivum item, utique in homine sunt plures animae. . Si una sit in homine anima , illa vel forma ho minis, Vel materia. Non materia ut largiuntur : neque forma, quia ea solum est anima rationalis , utpote quae sola λογ Ἀσίας hu
3. XXIX. Si e recitavimus diversias de quaestione proposita opiniones , una cum primariis eorum fundamentisci nunc quoque nostram opinionem subjungemus. Atque principio arbitror eos, qui vel
plures in homine animas esse asserunt, Vel unam quidem, veruntamen ex diversis partibus Conflatam non judico re ipsa discrepare, v xum tantum loquendi modo. Nam quia inferiores animae superioris ordinantur, suprema, ut dat speciem, ita etiam unitatem eo nomine recte unum quid ina anima dici possunt, sciri cet non unitate simplicitatis sed unionis formalis, quae primario ab ultima sorma deducitur Sicut enim totum ex corpore & anima compositum unum appellatur, quia in unam essentiam illa partes coierunt sic quoqtie cum animae inferiores cum superiori constituant unum ens per se,nihil repugnat uno quoque nomine designari posse, & vocari anima humana Lx adverso quia singulae illae partes animae verae sunt, etiam in unione manent, nihil obstat, quo minus homo tres animas habere dici possit, scilicet non oppositas aut sejunctas verum subordinatas,& in unam hominis essentiam conspirantesvi coeuntes. Hoc tamen discriminis interutramque sententiam intercedit, quod prior inferiores gradus animae adformam, posterior ad materiam revocare videtur, quod mihi, Babilius ludicatur, ut apparet ex rationibus S. 28 allatis. S. XXX. Neq; obstat huic sententiar, quod animae inferiores sine certae rationis,& esse humanu tribuant: etenim si materia est pax essentiet, que admodu vera esse existimo,illa quoq; sano sensurribui polle vi
589쪽
ssa UNIVERs. MED Ie IN AEdetur, quod largiatur essentiam,vi specificam quidem, quia Ilisorma,
alia materia. Verum quod specificam essentiam conferre formae speciatim assignetur, non item materiae, id est quia forma id facit ultumb&eompletive, materia subordinate cinchoative. 2. Quia forma id facit primario de ex feci materia secundariori in ordine ad tormam. 3. Quia sorma id praestat originarie, materia autem dependenter a sor-ma quia a sorma accipit etiam illam peculiarem proprietatem. Sicuti enim forma materia ut instrumento suo utitur, ita eandem sibi praeparat. Hic tamen aliqui Autores dictentiunt in anima rationali videtur admittere exceptionem , quia ea formato jam corpore demum acceditis sed tamen dici potest , quod ea si non efficienter tamen finaliter adstructuram corporis illius concurrat , imo etiam essicienter, si non physice, tamen moraliter ob divinam ordinationem, aut posito eo, quod dentur instrumenta separata, si non principaliter proxime cimmediate , principaliter remotera mediate , nempe interventu anima inferioris. Si hoc non placeat , dici potest animam sensitivam inferiorem sibi corpus sermare , interim ipsam esse ultimum materiae complementum respectu esse humani , rideo id facere dependenter subordinate respectit animae etiam rationalis hominis generantis, de quo videbimus, cum de anima rationali seorsim agemus. S. XXXI. Neque etiam illud obstat, quod Aristoteles nullum sua periorem gradum materiae recensuerit, quam corpus physicum potentia vitam habens, seu organicum Etenim corpus poIentia vitam haben1Hielligi potes vel generaliter, prout vita omni in specie aptari potest, vel specialiter , prout de sola vegetativa vita intelligitur. Atque Aristotel. in definitione animae, sicuti animam accepit generaliter , ita vitam
quoque , ut adeo cum ipso libr. a. de anim. cap. z. t. I 3 virere illud ipsium dicamvi , cui linum horto insit, ut intellectiti sensu, motia flatus secundum locum, actu autem motus 'undum alimentum, o augmentum , decrementum. Hoc constituto, liquet, cor Apotentia virens respectu aninia regetatira esse quidem corpium um vitali caloresii cienter permixtum, ex libr. de Vit cia mori cap. I. at respectu ami sensim Pacorpis an a regetante inferine donatum pectu anima rationalis cor tinaterea
animasentiente instructum. Et hocsecundum eundem Aristotelem , qui id expresse docet lib. 2. de anima cap. 3. t. 3l ibi enim expreste
doceto semper in eo, ιodest consequenter, esse potentia id quodpritu es, crinfiguriso animarii. Ergo in sensitivo anima vegetativa potentia est: at
590쪽
CONTRACTAE II E TR, PRIMUS 'ς , potentia esse dicitur Arist. ut materia, nam materiaqtudem potentia, maautem est actus, docente eodem i. c. a. t. 21 Ac ideo .gi paulo post anteacit additio regelativo sinfiitrum non est: addamus nos, nec sine sensitivo rationali. Volunt equidem multi altu sensum eidem loco aiffingere,quasi Arist. voluerit,animas superiores virtute continere animas inferiores, adeo ut superioreminenter habeat denominationem in serioris. sed adversatur ea opinio directe textui,ut liquet,&lius colligi potest ex l. r. degenerat cap. 3 ex omnibus iis rationibus , quas S. 26. allegaVimus. Constat nunc , etsi generali loquendi modo superiorem gradum materiae , quam corporis potentia vitam habentis , Aristoteles non expresserit, quod tamen in speciali declaratione satis indigitaverit, etiam potentia sensitivamri rationalem vitam habentis , id est vegetativi Sciensitivi subordinati rationem subintelligi. Et eadem destinctio quadrat voci organici Nam etsi specialiter id notat corpus Physicum mi-itiina diversis partibus constans de calido insito persulum , tamen generaliter id organicum corpus est, per quod anima quaeque operari
potest , nempe vegetativum subordinatum animae sensitivae sensitivam subordinatum animae rationalis respectu Dico vegetativum sensitivum subordinatum, quia non omne vegetativum N ensiti-Vum super orianimae subordinatum est , non nempe illud , quod spe ciem constituit propriam. S. XXXII. Rationes contrariae superius f. r. allegatae itidem parum stringunt. Nam ad I dico, exemplum illud allatum de quadrato sententiam nostram confirmare. Nam inserior rigura in superiore , ut materia seu potentia continetur unde in computatione dc solutione illarum Geometrae posteriores in priores resolvunt. Eilargior ex superiore, inferiore anima quid unum fieri , sed tanquam unumeX potentia&actu , non unum actum. Ad et similiter , quod ultima unitas in numeris sit similis formae , verum priores instar materiae quod inde quidem unitas compositi, sed non tormae concludatur.
S. XXXIII. Ostendimus ergo inter eas opiniones , qua plures substantias subordinatas , quo singulae animae sunt admittunt, probabiliorem esse eam lententiam , quae asserit inferiores gradus se habere per modum potentiae respectu superioris , adeo que ad materiam
Pertineres nunc quoque ponderemus, quae sententia sit praeferenda,
an ea quae in homine subordinatas animas negat , ca sola rationali