장음표시 사용
21쪽
Absurda id quod in nostra potestate est, & animi libertatemq-fatas tollant, naturam animi & ignorare, dc tollere. Nam necessita- illius motum per sese, tollunt: in quo natura eius rem conse- inprimis consistit. Sive enim per sese mouetur,
quuntur. intrinsecus e semetipso excitatur ad appetitiones MAnimi mo cupiditates: nec extrinsecus alicunde trahitur auttio. impellitur, ut corpora: siue extrinsecus mouetur, Animi si per sese non mouetur. Deinde vitalem inimi vim, . . dc assensionem di negationem non considerant ii,
qui voluntatis libertatem tollunt. Quis enim in seipso non animaduertit, se velle & nolle Z amplecti & declinaret assentiri dc refragari Z quae omnia
interni sunt ipsius animi motus, non eX ternae quaedam impulsiones dc tractationes, ut in rebus inani- . mis. Hoc enim viva corpora disserunt ab inanimis,
quod intrinsecus mouentur. Quod si verum est, id a quibus illa mouentur, per se dc non aliunde mouetur. Nam si extrinsecus illud moueretur :etiam corpus primum ab eo moueretur, quod e trinsecus,ut ante d ictum est,& non intrinsecus minueret. At si extrinsecus moueretur: consimili modo, ut reliqua inanima, dc ipsum esset animae expers.
Discrimen Praeterea qui libertatem tollunt, qui velle dc nolle, virtutum qui delectum αιρεστ ν dc consilium s-ωρ -νὰ qui
vitiorii. appetitionem dc declinationem similesque anim rum motus tollunt, simul discrimen etiam virtutis Pr/mi ct de vitii tollunt, nec laudatione aut vituperationem po -- iustam relinquunt,atque etiam bonas leges hiscede-αινάγκη, rebus latas euertunt. His vero sublatis, vita cui unideri, volun modi est futura Z Quid ab immanitate beluarumtas coacta, distabit 3 At dicat aliquis : nonne saepe a tyrannis
non tollit IL aut nostris affectibus, amore atque odio coacti,aliabertatem. atque alia suscipimus, aut admittimus, non Voleα-
test Quo pacto ergo tum potestas nostra dc libertas cernetur 3 Respondeo, tum etiam delectum suit uiis esse. Quamuis enim principaliter id optabile
sui sine af non sit, ad quod necessitate ferimur: tamen deteria sensu agit, ori collatum optabile videtur, itaque id amplecti- non agit, Ad mur, neque fieri potest, quicquam ut agas, nisi pri-
22쪽
urassensus te facturum esse. Nam qui non consulto aliquid facere videtur, ut qui nolens in foveamincidit impulsus ab alio: is inanimae rei instar id fa- cit, ac pari quam agere vertas dicitur. Quare licet inuiti agamus: tamen sic agiere volumus. Proinde eadem necessitate proposita, alii maioris mali motu id suscipiunt, quod imperatur: alii non suscipiunt, quod maius malum existimant id facere quod
iubeantur, quam poenas contumacibus piopositas
subire. Sie in iis etiam qui inuiti aliquid agere videntur, potestas&libertas nostra manet. Nec enim a ridem est voluntarium, & id quo4 in nostra potestate est: sed voluntarium id est, quod praecipue ex- ripetitur. In nostra vero potestate, quod a inplecti possumus, siue propter sese, siue ob mali grauioris sugam. Fit etiam interdum,ut voluntarium cum Missa necaseinuito misceatur: cum res expetenda, non plane sitate vo- expetenda fuerit, sed & eius particeps quod auese lanim. semur. Hanc quasi misturam voluntarii & inuiti probe descripsit Homerus, cum ait: Volens, inui-t0 pectore quam uis. Haec copiosius exponere vo- mcMoha
lui, quod omnis sere propositus sermo ab eorum glor videb diuisione pendet. quae in nostra potestate sunt, & tur oratio,
non sunt. Nam cum is ad institutionem animi per- cum magni- tineat: bene statim initio, ubi nostrum bonum uti- malum sit collocandum, exponit. Et quia nostra. litatu compte sponte moueamur, id in actionibus nostris ha- pHretur. . bere nos docet. Nam quae aliunde mouentur, Vt naturam , sic & bonum suum & malum alliunde habent, pro ea affectione quae extrinsecus eis accedit. Qitae vero intrinsecus mouentur, cum sui in
tus de actionis sint causiae: bonum quoque suum α ι malu in iis habent, eorumq; propriae assiones sunt, .,ώ incognitione opiniones de rebus, in facultate vitali . - appetendi vi appetitiones, declinationes dc desideria. Quare cum recte opinamur, cum ita uti d ςet appetimus S declinamus, & bonum nostrum naturae conuenientem persectionem habemus: sin minus, contraria. Peculiaria vero nostra sunt
23쪽
imisum opera haee, ut quae a nobis solis arbitratu nostio mo ei ex- perficiantur. Nam rerum externarum actiones siue rema AEdiu' artium, siue necessitatum vitae, doctrinae item & dimenta non seiplinae, & si quid his est praestantius, multis egent .esia rant. adiumentis. Opinati autem di persequi, nostra propria sunt opera,&in potestate nostra sita. Quare in nobis ipsis bonum & malum nostrum situm est. Nemo enim ea praestare cogitur, quae in sua potestate non habet.
IN nostra potestate non sunt, corpus, possum, gloria, principatu , quacunque denique nefra operanosunt.
Animin ad Η IE C in nostra potestate esse negat, non quinras fortuitas animus ad haec quoque & horum contraria aliquid multum eo. conserat nam & corpus,& res familiaris, animo seri, sed n procurante,pulcrius gubernantur : destituente, pe- omnia. ius : idemque animus suo studio & gloriam dc principatum parat. imo ne magistratum quidem ger ret quisquam, in his praesertim rebus publicis. animo non assentiente ) sed quod his rebus non solus ille dominetur, & ad ea consequenda multis aliis Coctoriar, adiumeutis egeat. Nam corpus firmum a primo sui A=m,ri ortu semen, & sanam coagmentationem flagitat: flagitat de bonum victum, & exe citationes, sal briaque loca, salubrem aerem,& aquas bonas. Quae s omnia suppetant, fortius id ad cuiusuis muneris functionem efficere licebit. Neque vero quicquam horum nostri arbitrii est, ut ea omnino vel consequamur omnia, vel propulsemus. Hostibus certe ingruentibus sortioribus, nos a nemine conspici: aegrotantes, subito conualescere vellemus. Ne trum tamen horum nobis datur. Eadem est & opum ratio: ad quas parandas ut multorum auxiliis est opus, sic eaedem a multis potentioribus imminui opes.
24쪽
nui possunt. Existimatio quoque de nobis, non sita rimis
est in nobis, quamuis occasiones quasdam ei praebeamus ipsi, sed in iis qui de nobis existimant.Penes eos enim est, existimare quicquid velint. Itaque sepe cum numen impie violent: & sibi ipsi & aliis religiosi videntur. Contraque alii, qui honestius& imagnificentius de numine sentiunt, & humana quaedam & impersecta de eo profiteri recusant, a nonnullis impii existimantur,& frugi homines qui- dam bardos existimant. Ita nec gloria nostri arbitrii est, sed illorum quibus hoc aut illo modo sentire de nobis libuit. Iam magistratus sine populo MN γε qui pareat,& ministris qui operam nauent, constare με
non potest. In quibus vero ciuitatibus vaenales sunt magistratus, multoque auro addicuntur: inops pecuniae nullos ad magistratus habebit aditus, quantum uis eos appetat. Sic ista omnia non in potestate nostra sita sunt, quia non sunt actiones nostrae. Primo autem loco in diuisione recenset corpus, Corpuε eg quod propter id iis egere coepimus, quae in nostra satis, Ne potestate non essent. Omnium enim bellorum re beliora eunia causa est, quam ob victum & cultum corporis musa. asciscere cogimur.
ΑC ea quidem qua nobis parent, libera sunt nais tura sua,nec prohiberi ab ullo, nee impediri possint. In qua autem ius ipsi nullum habemus: - infima, obnoxia seruituti, obnoxia impedimentis,
Postquam dixit,quae nostra, quae aliena sint; ν I. M. nunc cuiusmodi utraque sint, declarat. Nostra esse libera, quod neque ut fiant, cogi ab aliis: nec quominus nant,prohiberi possunt,neque alius iis Vtendi potestatem habet. Talis enim est libertas, quae
sui iuris est, di potestatem habet sui usus. Aliena
25쪽
Vero,iis obnoxia, qui ea vel praebere vel prohibero possunt, dominos illos habent, iisque seruiunt. Ac ea quae seipsis contenta sunt, robusta & firma sunt. Quae vero alienam opem desiderant, imbecilla de egena. Illa prohiberi nequeunt, eum sui iuris sint. Quis enim nos prohibebit hoe aut illo modo opunari,appetere, auersari 3 Aliena vero, quae ab aliis αconferri & auferri solent: saepe quoque prohibentur,cum vel non tribuuntur,vel adimuntur. Constat igitur ea quae in nostra potestate sun , ut sunt nostrae actiones. nobis esse propria. Q vero penes nos non sunt, in aliorum sita potestate: ea esse ali na. Quare bona & mala, quae in nostra potestate sunt, Vt recte sentire, aut male, recte appetere vel perperam, nostra bona sunt aut ii ala. Quae vero in nostra potestate non sunt, nostra no sunt: sed partim corporis, instrumenti nostri: partim pecuniae audgloriolae,remotiora etiam a nobis.
PRoinde memento, si ea qua natura seruiuntiberinputaris,c, aliena pro tuis habueris : fore ut impediaris, lugeas, perturberis, ct Deos . homines acci ses. Sin id serum tuum existimaris,quod tuum eII: ali navero istini, aliena . nemo te coget unquam, nemo impediet, neminem accusabis, neminem criminaberis, nihil quicquam inuitim ages, a nemine laderis. inimicum non habebis. Neque enim quicquam capies detrimenti.
Postquam exposuit quae in nobis sita sint, quae
non sint. &cuiusmodi utraque sint, de quam nobiscum collata rationem habeant: & quae in nostra potestate sint, ea esse nostra: quae non, aliena: dei ceps monet, ut ea administremus, quemadmodum natura eorum seri,& non alio modo. Nam hae nobis selicitatis & miseriae causae sunt. Bonis potiri,
26쪽
& in nullum malum incidere, beatos facit. Bonis taec utilibus rebus excidere,aut in noxias incidere, infelices. Quod si bonum nostrum in eo situm est, ut
nat urce conuenienter appetamus & declinemus:
haec vero in rebus nostri arbitrii s1ta sunt, in his bonum est quaerendum, ut omnino consequamur id quod quaerimus, propterea quod eius adeptio penes nos est, siquidem appetitio dc declinatio penes nos est dc nostrum bonum consequamur. Sin caquae penes nos sunt appetiuerimus, de in iis bonum quaesiueri mus: bifariam nos frustari necesse erit: uno modo omnifariam, quod, etsi ea consecuti fuerimus, non nostra tamen bona consecuti sumus:
altero, quod plerunque frustrari necesse est eum, qui aliena tanquam sua quaerit, quique ea desiderat quorum potestas in aliis sita est. Accidit igit. r,
ut in his etiam appetitiones impediantur, octurbentur, non recta via progredientes cum dolore v-tique&luctu. Vt enim rerum expetendarum facti compotes, & euitatis contrariis delectamur: sic robus expetendis frustratos, aut in auersandas delapsos, dolere necesse est, dc queri de autoribus earum rerum, alias de hominibus,alias de iis qui uniuersitatem administrant. Aliud quodque malum nobis accidit. Nam cum ea nobis eri piun tur quae nostri iuris non sunt, dum iis afficimur,ea etiam amittimus quae in nostra potestate sunt, quaeque nobis eripere nemo potest: rectum appetitum, & rectam declinationem. Expositis igitur malis quae hanc peruersionem sequuntur: nunc ait. si recte nostradi aliena tractauerimus, dc non aliena, sed nostra bona, de in nostra sita potestate amplexi fuerimus: hoc est, si operam dederimus, Ut secundum naturam appetamus dc declinemus: fore ut nemo prorsus nos cogat aut impediat sic appetere dc declin
re, siquidem id nostri arbitrii est. Quod si ita est
. nunquam etiam dolebimus. Nihil enim aliud no- Mobsta. bis est molestum nisi duo haec: frustratio eorum Frustraria.
quae volumus, ta eorum quae nolumus perpessio. Perpessio.
27쪽
Iis autem intenti rebus, quae penes nos sunt, neque ulla re frustrabimur quam desideramus: neque inrufinita Vllam incidemus quam declinamus. Itaque nemi-biis . nem Vnquam timebimus: si quidem eos timemus, qui aut nobis nocent, aut commoda nostra interuertunt. Neque vero quisquam adeo robustus est,ut appetitiones & declinationes, in quibus bonum 5e malum situm est, eius qui rationi congruenter Vi- Inimici. uit, cogat. Quare nec inimicum quenquam habebimus. Inimicus enim iudicatur. qui nocet. Nemo vero ei nocet, cui ab alio noceri non potest. Talis igitur neque expostulabit cum quoquam,neque a eusabit quemquam: atque etiam nihil unquam faciet inuitus. Hilaris igitur,secura, libera & vere be ta erit talis hominis vita , perturbationis expers, plena voluptatis. Obseruabis igitur, quemadmodum ostendat, viri boni & sapientis vitam non modo utiliorem esse quam aliorum,sed etiam iucundi- Volup . , , orem. Nam Platone auctore, Omne animal natura Dolon ,, & voluptate ducitur,& molestias aversatur Res a tem iucundae partim cum bonis & utilitatibus no .stris coniun me sunt, partim cum malis& damnis. Proinde hic vigilandum, ut voluptates utiles deli, gamus,& hisce assii escamus. Modestiam enim bono viro suaviorem videri, quam luxuriam improbo, illud ostendit, quod multi improbi modesti fiunt. Qui vero ratione & cosilio modesti sunt, nunquam luxum amplectuntur. Enimuero nisi talis vita modestis insigniter iucunda esset: non eam ultro amplecterentur, nec in ea suauiter acquiescerent. Vitam igitur viri boni & sapientis iucundiorem etiam este, demonstrat e vitae ratione eorum voluntaria, impedimenti & iniuriarum experte, qui bonum & malum in iis rebus lolis, quae in nostra potestate sunt, collocant.
CVm igitur tantm res appetai, sic ens suscipiendas
esse memento, ut sis non meriocriter inertaim:
28쪽
sed alia prorsus relinquas, alia in aliudtemptu disi mi. Luod si se hae philosophieam animi tranquillitatem magistratus atque opes etiam appetreris, fortasse nec hae consequeris ob priorum illorum fel citatis in animosita ) desiderium t iliis certe quidem j omnino excide per quasola libertas ct felicita3 comparatur.
Postquam ostendit quibus in rebus bonum sit positum, in iis nimirum quae in nostra potestate sunt: dc qualis eorum vita sit futura, qui id bonum inde petant, non autem a rebus externis & alienis: dc in adeptione boni eam nullo modo impediri posse& prohiberi, nulloque dam no esse violabilem. ut quae nullis noxiis rebus aditum praebeat: quaeque non utilis tantum, sed&iucunda sit: cuius nec oppetitio impediatur, nec declinatio in aliquid aduersum incidat, sed ab omni parte mali perpetuo expers dc beata: nunc studium&alacritatem audi
toris excitat, monetque tantas res non modo non
obiter tractandas esse, sed dum iis occupatus sis, nihil aliud vel obiter agendum. Quapropter plane relinqui iubet ea, quae cum animi ratione praediti Relinque .
vita, naturae consentanea, non consentiunt: cuiuia
modi sunt, sordidae diuitiae, principatus, imperia, delitiae & voluptates corporis, quod fieri non pose sit, ut idem & his rebus occupetur, & animo excolendo studeat. differri vero eas res externas iubet, Disserenda. quae prudenter tractatae, bonis animi non ossici ut: cuiusmodi sunt, parare domum & seruitium, legitimae nuptiae, ingenuorum liberorum procreatio, iustus magistratus, aliquando etiam rerum necessariarum curatio. Haec omnia ,& id genus alia, in i praesentia esse differenda,monet studioibs, idq; merito: quod nullis omnino rebus eos distrahi oporteat, dc a studio virtutis atq; exercitatione abstrahi, qui eam persecte consequi cupiunt. Ac eum quites externas non Dor ulariter. sed inore viri boni a
29쪽
ministrare voluerit: ea prudentia esse praeditum oportebit, qua res utiles &.noxias discernat, & brutas appetitiones rationi obedientes praebeat, ut nee insurgere illas aduersus hanc patiatur, nec moueri sinat, nisi ob eas res appetendas quas ipsa iusserit, &quando,& quatenus:rdi ad illas res excitari, intra praefinitum ipsis modum. Peccata enim exsistunt aut ratione quid fieri debeat, non dictante, ob prudentiae penuriam: aut ea quidem quamuis langui-de,tamen perspiciente quid facto sit opus sed brutis appetitionibus, ob neglectam institutionem, tyrannice aduersus languidum rationis iudicium in. surgentibus. Talem tragoedia Medeam depingit: Scio nefas quod, ct quod in scelus ruam: Sed ira mentis omne iudicium premit. Ad verit m igitur externarum rerum usum αingenio doctrina exculto, & appetitu moderato a D--ςt- que subacto est opus. Sic hi lce veluti firmissimis ar
mis munit us, par tempus tales res suscipere poterit Quapropter studiosos homines monet,Vt res externas quae cum virtute congruere poisint . in aliud tempus disserant, donec Virtutem utendi eis, continenti exercitatione compararint. Neque enim ad bellum inei me in abire decet: neque res geren
das absque prudentia & moderatione animi susci- Nemo 'mti pere. Epictetus vero non modo inutile, sed inaneo meritati etiam esse eorum qui adhuc erudiuntur, retum ex- vanitati ternarum studium pronuntiat. Animi enim mo- seruisep ideratione & appetitionibus ac declinationibus ra- uia. tione moderatis, per quas solas hominibus libertas ct selicitas pariuntur, excidere omnino necesse est ν eos, qui & appetunt & declinant eae quae non sita sunt in potestate nostra. Necesse enim est seruire brutis cupiditatibus, tanquam agrestibus & furiosis dominis. Seruiendum item est hominibus, qui talia desidetia dc explere di prohibere possunt, ne, prohibeant: iis item, qui in res fugiendas coniicere possunt. Ad haec, subtrahendo curandi nosti as res
otio, rerum externarum Occupatio Omnino in cau-A . . ia est,
30쪽
sa est,ut nostris bonis excidamus. Nam qui utraque eXpetunt,dcvtiisque student nec disce inunt booa& mala , neque iustam curam suis bonis impendunt, nec legitimo studio non adhibito iis potiri poterunt. Fit etiam fere. Vt externis quoque bonis frustrentur, non iis solis occupati scilicet, sed aliquo modo sua etiam bona desiderantes: neque toto pcctore quiduis dc facere & perpeti, propter adeptionem eorum volentos, retrahente verecundia quadam. Et si autem talis vita minus praua est, nquam eius qui unice rebus externis incumbit; la' ὐhἡῖ θώAis horiosior illa tamen, atque insuauior est, &dum abhorrentia nexum, connectere studet, secum i psa pugnat, crebro poeniter, frustratur utrisque dum traque consectatur, molesta utique dc auersanda. Est autem Obseruatione dignum, cur Epictetus d inceps crebro utatur verbo M EM E N Τ o, quo ratio- M E M E N-mis compotem animum compellat, qui rationes T Q. Terum semper coniunctas secum habet, earumque innatam veritatem : sed aliquando velut deficiente acie ob distractione ita natalitiae eius facultaris. in obliuionem Tuit, quae ipsi malorum omnium causa est. ideoque flagitat, ut MEMENTO crebro et i culcetur. Cum non mediocriter incitatum essCo- Non me is portere dicit, eum qui tantas res appetat, non hoc criter. Iuli, non supra inodum atque immodice, sed non infra modum, non minus quam parsit, incitatum esse oportere. Nam si periculum est, ne suis bonis ἁγων tata excidat: periculum certe ut ait Pindarus ignauum κ: ν ά φῶ-
virum non admittit. 'λαμοίμει.
p R inde viso cuiuis asserosis occurrere satim affuescito: visum id Ge. nee plane id quod esse viariatur. Poct in exquir. n. i robando em adhibeto regular, quas habes, eamque inprimis S maxime.
rum id visum versetur in rebus nostra potestatis bi Eman alienis 3 Muodsi in altinis, tilud in promtus inuis id ad te attinera.